Moti i nxehtë i zgjatur po riformëson qytetet e Europës, ndërsa temperaturat mbi 32°C shtrihen deri në vjeshtë. Ndërsa temperaturat globale vazhdojnë të rriten, qytetet europiane po përjetojnë vapë ekstreme për shumë më gjatë se muajt tradicionalë të verës.
Disa qytete në Europë tani përballojnë temperatura të larta deri në pesë muaj në vit, pohon një studim i ri nga Climate Resilience for All.
Analiza, e udhëhequr nga ekipi meteorologjik i OJQ-së, shqyrtoi të dhënat e temperaturës nga viti 2019 deri në vitin 2023 në 85 qytete në të gjithë botën. Ajo u përqendrua në ditët e para dhe të fundit kur secili qytet arriti 32°C, një prag për nxehtësinë ekstreme që paraqet rreziqe serioze për shëndetin dhe mjedisin.
Ata zbuluan se tĂ« ashtuquajturat âstinĂ« tĂ« nxehtĂ«sisĂ«â nuk kufizohen mĂ« vetĂ«m nĂ« muajt e njohur tĂ« verĂ«s dhe tani kanĂ« kohĂ«zgjatje shumĂ« mĂ« tĂ« gjatĂ«. Mesatarisht, ekipi, i udhĂ«hequr nga shkencĂ«tari i klimĂ«s Dr. Larry Kalkstein, thotĂ« se stinĂ«t e nxehtĂ«sisĂ« zgjasin 214 ditĂ« nĂ« tĂ« gjitha qytetet qĂ« ata shqyrtuan.
Ditë jashtëzakonisht të nxehta ndodhën në çdo kohë të vitit në 20 nga 85 qytete. Studimi thotë se Athina në Greqi tani përballet me një nga stinët më të gjata të nxehtësisë në kontinent, me temperatura të larta që zgjasin rreth 145 ditë, nga mesi i majit deri në fillim të tetorit.
Tirana, kryeqyteti i ShqipĂ«risĂ«, renditet e dyta me njĂ« diferencĂ« tĂ« ngushtĂ« nĂ« listĂ«n e âRezistencĂ«s ndaj KlimĂ«s pĂ«r tĂ« GjithĂ«â me 143 ditĂ« me nxehtĂ«si ekstreme.
Në Portugali, sezoni i nxehtësisë në Lisbonë zgjat rreth 136 ditë, nga fundi i pranverës deri në fillim të vjeshtës. Madridi në Spanjë përjeton një sezon nxehtësie prej 119 ditësh, që shtrihet nga fundi i majit deri në mesin e shtatorit.
Zyrtarët e Parisit po përgatiten për një ngrohje prej 4°C , por kryeqyteti francez tashmë po përjeton gati tre muaj nxehtësi ekstreme, me temperatura mbi 32°C nga mesi i qershorit deri në mesin e shtatorit.
Mynihu dhe Varshava kanë stinë të nxehta më të shkurtra, por ende të konsiderueshme, që zgjasin rreth një ose dy muaj.
Pse sezonet më të gjata të nxehtësisë janë problem?
Studimet e mëparshme kanë zbuluar se ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njeriu shtuan mesatarisht 30 ditë nxehtësi ekstreme për rreth gjysmën e popullsisë së botës vitin e kaluar. Kjo do të thotë se katër miliardë njerëz u ekspozuan ndaj temperaturave të zgjatura dhe të rrezikshme.
Studimi nga World Weather Attribution, Climate Central dhe Qendra e KlimĂ«s sĂ« Kryqit tĂ« Kuq shqyrtoi periudhĂ«n midis majit 2024 dhe majit 2025. Ai zbuloi se ndryshimi i klimĂ«s tĂ« paktĂ«n dyfishoi numrin e ditĂ«ve tĂ« klasifikuara si ânxehtĂ«si ekstremeâ nĂ« 195 nga 247 vendet dhe territoret qĂ« ata analizuan krahasuar me mesataren e mĂ«parshme.
Europa është një nga rajonet që tashmë vuan pasojat më të dukshme dhe vdekjeprurëse të ngrohjes globale. Periudhat e zgjatura të nxehtësisë nxjerrin në pah se si po ndryshon klima e kontinentit dhe shqetësimet shëndetësore dhe infrastrukturore që vijnë me këtë ndryshim.
Sezonet mĂ« tĂ« gjata tĂ« nxehtĂ«sisĂ« nĂ«nkuptojnĂ« njĂ« rrezik nĂ« rritje tĂ« sĂ«mundjeve qĂ« lidhen me nxehtĂ«sinĂ«, duke çuar nĂ« njĂ« barrĂ« mĂ« tĂ« madhe nĂ« sistemet e kujdesit shĂ«ndetĂ«sor dhe sfida pĂ«r popullatat vulnerabĂ«l. ĂshtĂ« veçanĂ«risht problematike pĂ«r tĂ« moshuarit dhe ata me sĂ«mundje tĂ« mĂ«parshme.
âKjo analizĂ« e bĂ«n tĂ« qartĂ«: nuk mund ta trajtojmĂ« mĂ« nxehtĂ«sinĂ« si njĂ« pjesĂ« normale tĂ« verĂ«sâ, thotĂ« Kathy Baughman McLeod, CEO e Climate Resilience for All.
Studimi thekson efektin e ishullit të nxehtësisë urbane , ku qytetet bëhen më të nxehta se zonat rurale përreth për shkak të infrastrukturës së dendur dhe hapësirës së gjelbër të kufizuar, si një faktor kyç që përkeqëson stresin e nxehtësisë në qendrat urbane të Evropës.
âQytetet qĂ« nuk janĂ« projektuar kurrĂ« pĂ«r ngrohje, tani pĂ«rballen me goditje dhe strese tĂ« reja nga nxehtĂ«siaâ, shpjegon Baughman McLeod.
Me stinĂ«t e nxehtĂ«sisĂ« qĂ« shtrihen shumĂ« pĂ«rtej muajve tĂ« njohur tĂ« verĂ«s, qeveritĂ« dhe planifikuesit e qytetit pĂ«rballen me njĂ« sfidĂ« urgjente: si tâi mbroni njerĂ«zit nga valĂ«t e tĂ« nxehtit gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« shpeshta dhe tĂ« zgjatura?
The post Europa âdigjetâ nga vapa! PĂ«r disa qytet vera do tĂ« zgjasĂ« mĂ« shumĂ«, nĂ« mes tyre dhe Tirana, ja çfarĂ« parashikohet appeared first on Sot News | Lajme.
Login
