Udhëheqësi konservator Friedrich Merz fitoi zgjedhjet gjermane të dielën dhe është në rrugën e duhur për të marrë frenat e ekonomisë më të madhe të BE-së, shkruan Politico.
Nuk Ă«shtĂ« ende e qartĂ« se si do tĂ« duket qeveria e re gjermane â ose deri ku Merz do tĂ« jetĂ« nĂ« gjendje tĂ« riformĂ«sojĂ« politikĂ«n gjermane ashtu siç e sheh tĂ« arsyeshme.
Ka të ngjarë të kalojnë javë përpara se bisedimet e koalicionit midis aleancës Demokristiane të Merz (CDU/CSU) dhe partive të tjera të arrijnë një marrëveshje dhe Merz të bëhet kancelar, transmeton Telegrafi.
Megjithatë, një gjë duket e sigurt: Merz do ta çojë Gjermaninë në një drejtim tjetër nga ai i kancelarit aktual Olaf Scholz. Mund të mos duket as si Gjermania që Angela Merkel, gjithashtu e CDU-së, drejtoi për 16 vjet, deri në vitin 2021.
Muajin e kaluar, Merz (pa sukses) e shtyu parlamentin gjerman pĂ«r masa tĂ« reja migracioni me mbĂ«shtetjen e partisĂ« sĂ« ekstremit tĂ« djathtĂ« Alternativa pĂ«r GjermaninĂ«. Ai shĂ«noi njĂ« largim tĂ« qartĂ« nga premtimi i Merkelit âWir schaffen dasâ pĂ«r tĂ« pranuar refugjatĂ«.
Dhe ka më shumë. Nga një kthesë e mundshme në politikën afatgjatë të Gjermanisë për energjinë bërthamore dhe një linjë më e ashpër ndaj Kinës, te planet për të rindezur boshtin gjermano-francez për të forcuar tregtinë me BE-në, Merz mund të tronditë peizazhin politik të Gjermanisë dhe, me një goditje, atë të Bashkimit Evropian në tërësi.
Ja çfarë do të thotë Gjermania e udhëhequr nga Merz për BE-në.
Mbrojtja
Dy ditĂ« para zgjedhjeve, Merz lĂ«shoi âânjĂ« paralajmĂ«rim tĂ« ashpĂ«r se Evropa duhet tĂ« pĂ«rgatitet tĂ« mbrohet pa SHBA-nĂ«.
âNe duhet tĂ« pĂ«rgatitemi pĂ«r mundĂ«sinĂ« qĂ« Donald Trump tĂ« mos mbajĂ« mĂ« pa kushte angazhimin e mbrojtjes reciproke tĂ« NATO-sâ, tha Merz nĂ« njĂ« intervistĂ« me njĂ« transmetues gjerman, duke sinjalizuar se Gjermania mund tĂ« kĂ«rkojĂ« mbrojtje bĂ«rthamore nga aleatĂ«t evropianĂ«.
âNe duhet tĂ« kemi diskutime me britanikĂ«t dhe francezĂ«t â dy fuqitĂ« bĂ«rthamore evropiane â nĂ«se ndarja bĂ«rthamore, ose tĂ« paktĂ«n siguria bĂ«rthamore nga Britania e Madhe dhe Franca, mund tĂ« vlejĂ« edhe pĂ«r neâ, shtoi ai.
Diku tjetër, Merz ka premtuar politika të mëdha dhe të gjera për të rritur industrinë e mbrojtjes së Gjermanisë dhe do të pritet të zbatojë shpejt një premtim të mëparshëm për të hequr bllokimin e paraardhësit të tij, në dërgimin e raketave me rreze të gjatë Taurus në Ukrainë për sulme ndaj objektivave ruse.
Një temë kryesore e javëve të tij të para në kancelari do të jetë përcaktimi se si Berlini planifikon të mbledhë para për të zgjeruar fondin prej 100 miliardë eurosh të rënë dakord nga qeveria Scholz, për të financuar një përmirësim të pajisjeve dhe gërmimeve të Bundeswehr-it.
Ajo para Ă«shtĂ« ndarĂ« dhe do tĂ« shpenzohet deri nĂ« vitin 2027 pĂ«r programe masive prokurimi, duke ngritur pikĂ«pyetje se si Berlini planifikon tĂ« pĂ«rmbushĂ« detyrimet e tij ndaj NATO-s â tĂ« cilat Merz ka premtuar ta bĂ«jĂ« nĂ« tĂ« ardhmen â nga buxheti kombĂ«tar konvencional.
âObjektivi prej 2 pĂ«r qind mund tĂ« shtyhet pĂ«rsĂ«ri dhe mĂ« pas ne do tĂ« duhet tĂ« pĂ«rgatitemi pĂ«r kĂ«tĂ«â, tha Merz pĂ«r podkastin e Berlin Playbook tĂ« POLITICO pĂ«r planet pĂ«r tĂ« rritur mĂ« tej objektivin e NATO-s, duke qenĂ« se Trump ka bĂ«rĂ« thirrje pĂ«r njĂ« objektiv prej 5 pĂ«r qind.
Energjia
Gjatë viteve të fundit, politika gjermane e energjisë është fokusuar në investimet në energjinë e rinovueshme, mbylljen e reaktorëve bërthamorë dhe përpjekjet për të siguruar furnizimet me gaz nga jashtë për të zëvendësuar importet ruse.
CDU e Merz Ă«shtĂ« zotuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« ngjashme tĂ« âpĂ«rdorojĂ« vazhdimisht energjitĂ« e rinovueshme, tĂ« gjithaâ. Por familja e tij politike, Partia Popullore Evropiane e qendrĂ«s sĂ« djathtĂ«, po kundĂ«rshton gjithashtu objektivat e BE-sĂ« pĂ«r energjinĂ« e gjelbĂ«r.
Ndërkohë, Merz ka marrë një ton më të ngrohtë ndaj energjisë bërthamore sesa Scholz, i cili po sfidon një tabu të gjatë gjermane rreth fuqisë atomike.
Ndërsa vendi nuk ka gjasa të ringjallë reaktorët e tij të mbyllur, një qëndrim më i butë bërthamor nga Berlini mund të ndihmojë vendet pro-atomike të bindin Brukselin që ta trajtojë energjinë atomike më shumë si burimet e rinovueshme.
Merz ka thĂ«nĂ« gjithashtu se dĂ«shiron tĂ« shfuqizojĂ« Ligjin e GjermanisĂ« pĂ«r EnergjinĂ« e NdĂ«rtimit, i cili synon tĂ« pĂ«rshpejtojĂ« njĂ« instalim tĂ« pastĂ«r tĂ« ngrohjes â duke ofruar njĂ« sinjal tĂ« mundshĂ«m pĂ«r skeptikĂ«t e gjelbĂ«r nĂ« EvropĂ«.
Klima
NjĂ« qeveri e udhĂ«hequr nga Merz do tâi kushtojĂ« mĂ« pak rĂ«ndĂ«si ndryshimeve klimatike sesa koalicioni i Scholz-it. Merz shprehu shqetĂ«sim nĂ« gjurmĂ«t e fushatĂ«s pĂ«r ndikimin e politikĂ«s klimatike nĂ« biznes, u zotua tĂ« vendosĂ« rritjen ekonomike mbi tĂ« gjitha shqetĂ«simet e tjera dhe drejtoi njĂ« thirrje pĂ«r tĂ« hequr disa rregullore tĂ« gjelbra tĂ« BE-sĂ«.
Por avokatët e gjelbër shprehin besimin se në qeveri çekiçi retorik i Merz-it do të kthejë pluhurin e puplave. Industria, në përgjithësi, kërkon më pak burokraci, por gjithashtu kërkon politikë të qëndrueshme. Stimulimi industrial mund të përdoret për të ndihmuar kompanitë të bëhen më të gjelbra dhe më efikase.
âSe ata nuk do ta bĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« nĂ« emĂ«r tĂ« politikĂ«s klimatike. MirĂ«. NĂ«se Ă«shtĂ« politikĂ« ekonomike pĂ«r ta. MirĂ«â, tha Linda Kalcher, drejtoreshĂ« ekzekutive e grupit tĂ« mendimit Strategic Perspectives.
Qëndrueshmëria
Merz, ashtu si Scholz, dëshiron të vonojë rregullat kryesore të raportimit të qëndrueshmërisë së korporatave për të nxitur industrinë e sëmurë të Gjermanisë.
Kjo do të thotë se është shumë e sigurt se Gjermania nën Merz do të mbështeste një projektligj të fortë për thjeshtimin e rregullave të gjelbra, një propozim që Komisioni Evropian pritet të publikojë më 26 shkurt.
Një fitore e Merz-it nënkupton gjithashtu Partinë Popullore Evropiane të qendrës së djathtë, e cila dominon Parlamentin Evropian dhe është familja politike e Merz-it, ka edhe një herë një aleat të fuqishëm në ekonominë më të madhe të BE-së.
Tashmë, EPP ka shtyrë fort për të zbutur rregullin e BE-së kundër shpyllëzimit me mbështetjen e grupeve më në të djathtë (kryesisht pa sukses deri më tani)0.
Mobiliteti
Merz po trashëgon një ekonomi në recesion që po zvarritet më tej nga një krizë që ka përfshirë sektorin e saj të automobilave. Ai i njeh problemet: kostot e larta të energjisë dhe punës, dhe konkurrenca e ashpër në tranzicionin e automjeteve elektrike. Por ai ka qenë i lehtë për detajet se si ai synon të ndihmojë prodhuesit e automjeteve.
NĂ« fjalimet e fushatĂ«s, ai premtoi tĂ« zvogĂ«lojĂ« burokracinĂ« dhe tĂ« reduktojĂ« kostot e larta, por nuk e mbĂ«shteti reformĂ«n e frenimit tĂ« borxhit tĂ« GjermanisĂ«, gjĂ« qĂ« do tâi mbajĂ« duart e Merzit tĂ« lidhura kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r financimin e nismave tĂ« tilla.
Prodhuesit gjermanë të makinave janë shumë të varur nga tregu kinez, gjë që bëri që Scholz të pajtohej me dëshirat e Pekinit, të tilla si lobimi kundër detyrimeve elektrike të prodhuara në Kinë.
Merz do të mbajë një qëndrim më të ashpër me Kinën dhe u ka bërë të qartë prodhuesve të automjeteve, se nuk duhet të vijnë tek ai nëse investimet e tyre aziatike shpërthejnë.
Tregtia
Mbajtja e një qëndrimi më të fortë ndaj Rusisë dhe Kinës dhe rindezja e miqësive të vjetra me liderët e tjerë të BE-së: Merzit i ka përfunduar puna për të nëse dëshiron të lidhë ekonominë gjermane të eksportit me pikat e nxehta të rritjes globale si vendet e Mercosur, Meksika ose Azia Juglindore.
Merz pranon se njĂ« aks funksional franko-gjerman mund tĂ« krijojĂ« mĂ« shumĂ« marrĂ«veshje tregtare, mĂ« shumĂ« siguri pĂ«r kompanitĂ« dhe â pĂ«rfundimisht â njĂ« EvropĂ« mĂ« tĂ« fortĂ«.
âNe duhet tĂ« kapĂ«rcejmĂ« mosmarrĂ«veshjen tonĂ« pĂ«r Mercosurâ, tha Merz nĂ« Forumin Ekonomik BotĂ«ror nĂ« Davos muajin e kaluar, duke thĂ«nĂ« se ai ishte nĂ« kontakt tĂ« rregullt tĂ« ngushtĂ« me presidentin francez Emmanuel Macron.
Kristiandemokrati ka sinjalizuar gjithashtu një qasje më të ashpër ndaj Kinës. Ose, të paktën, ai ka pranuar se ekonomia gjermane është shumë e varur nga problemet dhe dëshirat e Pekinit. Por se si do të përfundojë qasja e Merzit ndaj tregtisë, ka të ngjarë të përcaktohet nga kush do të përfundojë si partner koalicioni.
Bujqësia
NjĂ« fitore pĂ«r CDU-nĂ« e Merz-it do tĂ« thotĂ« se Berlini do tĂ« bashkohet nĂ« politikĂ«n bujqĂ«sore si me bllokun mĂ« tĂ« madh politik nĂ« Parlamentin Evropian â PartinĂ« Popullore Evropiane tĂ« udhĂ«hequr nga bavarezi Manfred Weber â dhe me komisionerin e BE-sĂ« pĂ«r BujqĂ«sinĂ«, Christophe Hansen.
PĂ«rpara negociatave mbi tĂ« ardhmen e PolitikĂ«s sĂ« PĂ«rbashkĂ«t BujqĂ«sore tĂ« BE-sĂ«, Hansen ka nisur njĂ« rishikim tĂ« politikĂ«s sĂ« fermave qĂ« do tĂ« zhbĂ«nte efektivisht agjendĂ«n e gjelbĂ«r tĂ« mandatit tĂ« fundit, dhe nĂ« vend tĂ« kĂ«saj do tĂ« theksonte bĂ«rjen e bujqĂ«sisĂ« njĂ« profesion mĂ« tĂ«rheqĂ«s dhe ekonomikisht tĂ« zbatueshĂ«m. NĂ« platformĂ«n e saj tĂ« fushatĂ«s, CDU e Merz tha se dĂ«shiron njĂ« cjap âqĂ« u shĂ«rben fermerĂ«veâ.
Qeveria e qendrës së majtë të Scholz-it nxiti iniciativa për të mbështetur bujqësinë organike dhe për të reduktuar mbetjet ushqimore. Por ajo u përplas me fermerët një vit më parë për vendimin e saj për të hequr uljet e taksave për naftën bujqësore.
CDU tha se do të rivendosë uljen e taksave të naftës dhe do të ndërmarrë veprime më të gjera për të forcuar sigurinë e planifikimit për fermerët.
âMe CDU, asnjĂ« fermer nuk do tĂ« duhet tĂ« protestojĂ« mĂ« me traktorin e tij pĂ«rpara PortĂ«s sĂ« Brandenburgutâ, tha partia.
Banka Qendrore
Kancelaria e Merz do të shënojë kthimin e opozitës konservatore në ndërhyrjen me frenimin famëkeq të borxhit të Gjermanisë, i cili kufizon shpenzimet e deficitit qeveritar në 0.35 për qind në vit dhe shihet nga shumë si shkaku i gjendjes së keqe të infrastrukturës së vendit.
PĂ«rpjekjet e Scholz-it pĂ«r tĂ« ngatĂ«rruar frenat shkaktuan kolapsin e qeverisĂ« sĂ« tij dhe fraksioni i CDU-sĂ« i Merz-it Ă«shtĂ« ashpĂ«r kundĂ«r çdo reforme â deri nĂ« njĂ« pikĂ«.
ĂuditĂ«risht, vetĂ« Merz, gjatĂ« njĂ« debati televiziv nĂ« fillim tĂ« kĂ«tij muaji, u shpreh i hapur ndaj disa rregullimeve, por jo pĂ«rpara se tĂ« provohen zgjidhje tĂ« tjera. I ndrojtur, po, por revolucionar nga njĂ« kristiandemokrat.
Përndryshe, tregjet financiare janë gjerësisht skeptikë se Merz mund të bëjë shumë për të frenuar rënien ekonomike të mirë-dokumentuar të Gjermanisë, me produktin e brendshëm bruto që pritet të tkurret 0.5 për qind në vitin 2025.
GjatĂ« garĂ«s, zgjedhja midis politikave ekonomike tĂ« dy palĂ«ve ishte pĂ«rfundimisht âsipĂ«rfaqĂ«soreâ, duke mos thĂ«nĂ« mĂ« herĂ«t Shefi i ING Global i Macro Carstenr.
Planet pĂ«r shkurtimin e taksave dhe shpenzimeve pasqyruan njĂ« besim pothuajse shpirtĂ«ror nĂ« tregjet e lira â po tĂ« njĂ«jtat tregje qĂ« i kanĂ« dhĂ«nĂ« njĂ« goditje kaq poshtĂ«ruese prestigjit ekonomik tĂ« GjermanisĂ«.
Merz do të ketë gjithashtu një ndikim kritik mbi rezultatin e një beteje të madhe bankare transnacionale, që mund të vërë në provë idealet e BE-së.
Kur huadhĂ«nĂ«si milanez UniCredit bĂ«ri ofertĂ«n e saj tĂ« papritur pĂ«r Commerzbank tĂ« GjermanisĂ« vitin e kaluar, dukej pikĂ«risht si lloji i konsolidimit bankar ndĂ«rkufitar qĂ« Mario Draghi po mbronte nĂ« raportin e tij historik â derisa qeveria e Scholz reagoi me tmerr dhe Ă«ndĂ«rroi skema tĂ« egra pĂ«r ta bllokuar atĂ«.
Drejtori ekzekutiv i UniCredit, Andrea Orcel, ka thënë që atëherë se do të presë pozicionin e Merz-it përpara se të bëjë një lëvizje tjetër, por është e vështirë të imagjinohet se lideri i ri do të jetë më i prirur të dhurojë një nga huadhënësit më të çmuar të vendit.
Shërbimet financiare
Merz mban çelësat për të rritur ndjeshëm aftësitë mbrojtëse të Evropës në vitet në vijim. Ndërsa Trump i bën presion Evropës për të rritur shpenzimet ushtarake, shumë në Bruksel presin me ankth që Gjermania të japë bekimin e saj që Komisioni Evropian të marrë hua para në emër të vendeve anëtare.
Vendet me borxhe tĂ« larta si Franca, Italia dhe Spanja, tĂ« cilat nuk arrijnĂ« objektivin e NATO-s pĂ«r shpenzimet e mbrojtjes, argumentojnĂ« se marrja e âparave falasâ nga Brukseli Ă«shtĂ« e vetmja mĂ«nyrĂ« qĂ« ata tĂ« rrisin nĂ« mĂ«nyrĂ« drastike shpenzimet ushtarake, pa bĂ«rĂ« shkurtime politikisht jopopullore nĂ« fusha tĂ« tjera buxhetore.
Merz e pranoi kĂ«tĂ« ide gjatĂ« fushatĂ«s zgjedhore â dhe mbĂ«shtetĂ«sit shpresojnĂ« se mbĂ«shtetja e tij do tĂ« mposhtĂ« opozitĂ«n nga aleatĂ«t e kursyer si Austria dhe Holanda. Ka shumĂ« ide mĂ« pak tĂ« diskutueshme nĂ« tryezĂ«, tĂ« tilla si pĂ«rjashtimi i mbrojtjes nga rregullat e shpenzimeve tĂ« BE-sĂ« ose rritja e fondeve ushtarake nĂ« buxhetin e ri shumĂ«vjeçar tĂ« BE-sĂ«, qĂ« do tĂ« hyjĂ« nĂ« fuqi nĂ« vitin 2028.
Por mbështetësit e borxhit të përbashkët argumentojnë se asnjë nga këto nuk do të jetë e mjaftueshme për të përballuar vetëm shkallën e sfidës.
Konkurrenca
GjigantĂ«t industrialĂ« tĂ« GjermanisĂ« po dobĂ«sohen dhe po humbin vendet e punĂ«s. Merz do tĂ« pritet tĂ« veprojĂ«. Manifesti i partisĂ« sĂ« tij bĂ«ri thirrje pĂ«r kampionĂ« âMade in Germanyâ dhe pĂ«r njĂ« ligj modern antitrust dhe konkurrencĂ« âqĂ« pĂ«rdor njĂ« treg global si pikĂ« referimiâ, referenca ndaj marrĂ«veshjes Siemens-Alstom pĂ«r tĂ« krijuar njĂ« kampion evropian hekurudhor qĂ« u bllokua nga BE.
Merz Ă«shtĂ« gjithashtu njĂ« adhurues i projekteve ndĂ«rkufitare tĂ« financuara nga shteti, tĂ« njohura si Projekte tĂ« RĂ«ndĂ«sishme me Interes tĂ« PĂ«rbashkĂ«t Evropian, duke thĂ«nĂ« se ai dĂ«shiron tâi pĂ«rdorĂ« instrumente tĂ« tilla âsa mĂ« efikase tĂ« jetĂ« e mundur nĂ« Gjermaniâ.
Vendi ka qenë një nga forcat lëvizëse të disa IPCEI-ve, të cilat kanë çuar në financimin publik të hidrogjenit, baterive dhe infrastrukturës cloud.
Ai gjithashtu dĂ«shiron qĂ« kompania kombĂ«tare hekurudhore gjermane Deutsche Bahn tĂ« ristrukturohet, me infrastrukturĂ«n dhe transportin tĂ« ndara âpĂ«r tĂ« rritur konkurrencĂ«nâ. Duke pasur parasysh gjendjen e rĂ«ndĂ« tĂ« hekurudhĂ«s gjermane, ky mund tĂ« jetĂ« njĂ« veprim popullor.
Teknologjia
Merz e sheh transformimin digjital si çelësin e ringjalljes industriale të Gjermanisë dhe dëshiron ta kthejë vendin në kryesuesin e teknologjisë në Evropë. Plani i tij është të caktojë 3.5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për kërkimin dhe zhvillimin deri në vitin 2030, me një fokus të veçantë në hapësirën, llogaritjen kuantike, inteligjencën artificiale dhe teknologjitë cloud.
Propozimet kryesore përfshijnë ngritjen e një ministrie digjitale të pavarur (aktualisht e shkrirë me transportin) dhe ofrimin e lehtësimit të përkohshëm të bizneseve të reja nga burokracitë.
Merz ka thënë gjithashtu se burokracia në Berlin dhe Bruksel duhet të reduktohet në mënyrë drastike, që Gjermania të rifitojë avantazhin e saj konkurrues. Ky qëndrim është në përputhje me pikëpamjet e qendrës së djathtë në institucionet e BE-së, ku një shtysë e madhe për të thjeshtuar rregullat digjitale është duke u zhvilluar.
Kibernetika
NĂ« muajt para zgjedhjeve gjermane, ligjvĂ«nĂ«sit e Berlinit u pĂ«rpoqĂ«n tĂ« forconin kufizimet ndaj (dhe potencialisht ndalimin) e shitĂ«sve me rrezik tĂ« lartĂ« â furnitorĂ«ve kinezĂ« si Huawei â pĂ«r tĂ« zbatuar rregullat e BE-sĂ« pĂ«r sigurinĂ« kibernetike nĂ« sektorĂ« kritikĂ«.
Me përfundimin e punës për projektligjin, Merz do të përballet me një vendim nëse do të godasë teknologjinë kineze në sektorët kritikë të Gjermanisë. Partia e tij CDU tha se dëshiron të mbajë marrëdhënie të ngushta ekonomike me Kinën, por gjithashtu është e angazhuar për të ndërmarrë hapa për të mbrojtur infrastrukturën kritike dhe teknologjinë përkatëse të sigurisë.
Manifesti i partisĂ« pĂ«rvijoi gjithashtu njĂ« ndryshim gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s tĂ« kursit nĂ« drejtim tĂ« politikĂ«s sĂ« mbrojtjes sĂ« tĂ« dhĂ«nave, duke inkurajuar rregulla mĂ« âpragmatikeâ qĂ« lejojnĂ« pĂ«rdorimin e tĂ« dhĂ«nave pĂ«r risi dhe rritje, si dhe pĂ«r zbatimin e ligjit.
Shëndeti
Një fitore e Merzit sinjalizon një goditje për përdoruesit e kanabisit në Gjermani, pasi kreu i CDU u zotua të anulojë dekriminalizimin e pjesshëm të drogës vitin e kaluar. Ai fajëson politikat e reja, të cilat lejojnë të rriturit të posedojnë deri në 25 gram kanabis në publik dhe të rritin tre bimë për familje, për një rritje të krimit të lidhur me drogën.
Mund të jetë një lajm i mirë për adhuruesit e rregullave të reja të BE-së për të digjitalizuar të dhënat evropiane të shëndetit, Hapësirën Evropiane të të Dhënave Shëndetësore.
Në një përpjekje për të detyruar gjermanët famëkeq analogë të largohen nga dosjet në letër, Merz ka sugjeruar që kushdo që ruan të dhënat e tij në një dosje elektronike të pacientit mund të marrë një zbritje në kontributet e sigurimit shëndetësor. /Telegrafi/
Â
Â
Â
Â
The post ĂfarĂ« do tĂ« thotĂ« pĂ«r EvropĂ«n fitorja e Friedrich Merz? appeared first on Telegrafi.
Login
