Brukseli po përgatit masa emergjente për të mbështetur industrinë e aluminit në BE, e cila po përballet me kriza të mëdha pasi regjimi i tarifave i Donald Trump po e tërheq skrapin europian drejt SHBA-së, duke lënë impiantet e riciklimit në kontinent në luftë për mbijetesë.
Tarifat amerikane i kanë dhënë një goditje të dyfishtë sektorit që gjeneron rreth 40 miliardë euro në vit, punëson drejtpërdrejt 250 mijë persona dhe mbështet mbi 1 milion vende pune të tjera në Europë. Eksportet drejt SHBA-së përballen me një taksë prej 50%, ndërsa dërgesat e skrapit janë të përjashtuara nga çdo detyrim doganor.
Kjo ka bërë që çmimet e aluminit në tregun amerikan të rriten ndjeshëm, duke u dhënë prodhuesve atje mundësinë të paguajnë më shtrenjtë për metalin e përdorur, i cili riciklohet për të prodhuar produkte të reja. Si pasojë, furnizimi me skrap në Europë është tkurrur, duke detyruar shumë impiante riciklimi dhe shkrirjeje të reduktojnë ose mbyllin kapacitetet.
“Për ricikluesit tanë nuk bëhet fjalë për fitime më të ulëta, por për mbijetesë. Fabrikat tashmë po ndalin prodhimin dhe kemi vetëm disa javë kohë për të gjetur një zgjidhje”, paralajmëroi Paul Voss, drejtues i shoqatës European Aluminium.
Komisioni Europian po shqyrton disa masa që pritet t’i shpallë në shtator. Zyrtarë të BE-së thanë se një ndër opsionet është vendosja e një tarife mbi eksportet e skrapit drejt vendeve të treta, për të siguruar furnizime të mjaftueshme brenda tregut. Megjithatë, asnjë vendim përfundimtar nuk është marrë ende.
Alumini është i domosdoshëm për teknologjitë e gjelbra, nga automjetet elektrike te turbinat me erë. Por prodhuesit europianë kanë vështirësi të konkurojnë me SHBA-në dhe Kinën, ku kostot e energjisë janë shumë më të ulëta. Për më tepër, tregu i skrapit është global dhe metalet shiten aty ku ka ofertën më të lartë.
Marrëveshja e fundit BE-SHBA, e arritur në Skoci muajin e kaluar, nuk solli lehtësim të tarifave mbi aluminin dhe çelikun. Ajo u fokusua vetëm tek rregullat e zinxhirit të furnizimit, duke synuar uljen e varësisë amerikane nga Europa dhe përjashtimin e Kinës nga tregu transatlantik. Ndërkohë, Brukseli po kërkon kuota që do t’i lejonin një pjese të eksporteve të aluminit dhe çelikut nga BE të shpëtonin nga tarifat.
Të dhënat tregojnë se midis 2019 dhe 2024, eksportet e skrapit të aluminit nga BE u rritën me 53%, ndërsa përdorimi i brendshëm vetëm me 5%. Dy të tretat e këtij skrapi shkonin drejt Azisë, por kohët e fundit SHBA është bërë blerësi kryesor, me importet që u trefishuan vetëm në tre muajt e parë të vitit. Sot, çmimi i skrapit në SHBA është 20% më i lartë se në Europë.
Kërkesa për alumin të ricikluar është rritur edhe nga konsumatorë të mëdhenj, si prodhuesit e kanaçeve të pijeve, të cilët kërkojnë përmbajtje më të lartë të materialeve të ripërdorura. Sektori europian ka investuar miliarda në furra riciklimi, por aktualisht merr rreth 2 milionë tonë më pak skrap sesa kapaciteti që ka përpunuar.
Megjithatë, kufizimi i eksporteve të BE-së pritet të shkaktojë tensione me Uashingtonin. Përpara marrëveshjes së fundit, Brukseli madje kishte kërcënuar me ndalim të plotë të eksporteve të skrapit të çelikut dhe aluminit drejt SHBA-së.
Nga ana tjetër, tregtarët e skrapit paralajmërojnë se masat drastike mund të dëmtojnë konkurrueshmërinë e industrisë europiane të riciklimit pa sjellë domosdoshmërisht më shumë lëndë të parë për prodhuesit vendas. “Duhet pasur kujdes të mos goditet vetë industria e riciklimit”, tha Olivier François, president i shoqatës EuRIC.
Një zëdhënës i Komisionit Europian deklaroi se mbikapaciteti global është një kërcënim serioz për fitueshmërinë e sektorit dhe se të dhënat për tregtinë e skrapit po monitorohen ngushtësisht përpara se të merren hapa të mëtejshëm./ The Financial Times
The post BE përgatitet të mbrojë industrinë e aluminit nga goditja e tarifave të Trump appeared first on Revista Monitor.