❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Intervista e plotë e Linda Ramës: Liria është pushteti im!

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Almarina Gegvataj

TIRANË, 18 gusht/ATSH/ Linda Rama, bashkĂ«shortja e kryeministrit Edi Rama rrĂ«fen nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r revistĂ«n “Newsbomb.al” shumĂ« tĂ« pathĂ«na nga jeta familjare, por edhe njĂ« mendim tĂ« saj mbi reformat dhe intensitetin e punĂ«s sĂ« qeverisĂ« nĂ« fund tĂ« mandatit tĂ« tretĂ« e nĂ« vigjilje tĂ« mandatit tĂ« katĂ«rt.

Intervista e plotë e Linda Ramës për Anila Bashën:

Faleminderit që pranuat këtë intervistë për NEWSBOMB. Dua ta filloj thjeshtë dhe për së afërmi: si nis një ditë e zakonshme për ju? Zgjon Edi Lindën, apo Linda Edin? Apo është Zaho ai që ju zgjon të dyve? Si duket një ditë tipike për ju, larg syve të publikut?

Kur dita zbardh mĂ« gjen 100% tĂ« zgjuar. KĂ«shtu qĂ« zgjuesja jam unĂ« qĂ«kurse Zaho s’ështĂ« mĂ« bebja qĂ« na zgjonte pa u gdhirĂ«. Tani ai Ă«shtĂ« nĂ« moshĂ«n kur shkĂ«putja nga gjumi Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ«, megjithĂ« tĂ« pĂ«rkĂ«dhelurat e mia dhe tĂ« Edit. NĂ« kohĂ« pushimesh, zgjimi i Zahos ndodh bashkĂ« me pyetjen “mami ça do bĂ«j unĂ« sot?”. NdĂ«rsa nĂ« kohĂ«n e shkollĂ«s, zgjimi pararendet nga lutja “aman tĂ« fle dhe pesĂ« minuta, aman pesĂ« minuta”. Dhe zgjat duart drejt meje symbyllur, qĂ« tĂ« mĂ« marrĂ« edhe mua bashkĂ« me ato pesĂ« minuta. Kurse unĂ« tĂ« them tĂ« drejtĂ«n ato pesĂ« minuta nuk ja refuzoj edhe sikur tĂ« jemi vertetĂ« shumĂ« vonĂ« pĂ«r shkollĂ«. MĂ« kujtohet kur ishim nĂ« moshĂ«n e tij, tĂ« njĂ«jtĂ«n lutje tĂ« pĂ«rsĂ«ritur kishim pĂ«r prindĂ«rit kur na zgjonin, tĂ« rrinim dhe pesĂ« minuta mĂ« shumĂ«. NjĂ« pesĂ«minutĂ«sh i artĂ« pĂ«r t’u ndarĂ« paqĂ«sisht me natĂ«n, me gjumin, me ndjesinĂ« pĂ«rkĂ«dhelĂ«se qĂ« tĂ« pĂ«rcjell ngrohtĂ«sia e shtratit. Dhe pĂ«r ta filluar edhe ditĂ«n paqĂ«sisht, pa urdhĂ«ra.

Pjesa tjetĂ«r pĂ«rgjithĂ«sisht Ă«shtĂ« rutinĂ« mĂ«ngjesore, por megjithatĂ« ritmike pĂ«r mua qĂ« duhet t’ja dalĂ« tĂ« bĂ«j gjithçka pĂ«rmban menuja e punĂ«ve tĂ« mĂ«ngjesit pĂ«r gruan e shtĂ«pisĂ«, tĂ« celebroj kur mundem fillimin e ditĂ«s me aromĂ«n e njĂ« kafeje tĂ« shpejtĂ« me Edin, dhe tĂ« dal nĂ« kohĂ« nga shtĂ«pia me Zahon pĂ«r tĂ« mos mbetur nĂ« radhĂ«n e shoferĂ«ve tĂ« makinave tĂ« bĂ«ra vargan nĂ« rrugĂ«n e shkollĂ«s.

–Si e balanconi ju dhe Kryeministri jetĂ«n familjare me atĂ« politike? A flisni pĂ«r politikĂ« gjatĂ« darkave, apo pĂ«rpiqeni ta mbani tryezĂ«n e familjes larg temave tĂ« pushtetit?

Ju po mĂ« pyesni pĂ«r tĂ« ditur pĂ«r 24 orĂ«t e jetĂ«s sonĂ« tĂ« pĂ«rditshme nĂ« 12 vite tĂ« punĂ«s sĂ« Edit si kryeministĂ«r dhe pyetja juaj tingĂ«llon kaq e qetĂ«, kaq e patrazuar, kaq relaksuese madje, sa mĂ« vjen shumĂ« keq qĂ« ta trazoj e komplikoj unĂ« me tĂ« gjithĂ« tĂ« kundĂ«rtat e kĂ«tyre ndjesive. SidoqoftĂ«, sa pĂ«r ta filluar mund tĂ« them qĂ« nĂ«n çatinĂ« e shtĂ«pisĂ« sonĂ« nuk ka dy jetĂ« tĂ« ndara, njĂ«ra familjare pĂ«r tĂ« gjithĂ« ne dhe njĂ«ra politike pĂ«r Edin. Ka vetĂ«m njĂ«. Natyrisht secili bĂ«n punĂ«n e tij tĂ« pĂ«rditshme, por pa e harruar nĂ« asnjĂ« moment qĂ« Edi Ă«shtĂ« kryeministĂ«r, domethĂ«nĂ« nĂ« njĂ« pozicion qĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« paevitueshme krijon ngarkesĂ« mbi supe, kushtĂ«zim tĂ« hapave dhe shqetĂ«sim tĂ« njĂ« lloji fare tĂ« veçantĂ« e tĂ« pashprehur nĂ« mendje dhe nĂ« zemĂ«r. Mund t’ju duket çudi, po pozicioni i Edit, pĂ«rtej Edit, i krijon kĂ«to kushtĂ«zime dhe preokupime veçanĂ«risht tek unĂ« dhe fĂ«mijĂ«t, qĂ« vijnĂ« bashkĂ« me ngarkesĂ«n qĂ« ka njeriu nĂ« jetĂ«n e tij tĂ« zakonshme. Dhe, mos harroni, unĂ« i kam jetuar tĂ« dyja.

–PĂ«rpara se tĂ« ishit bashkĂ«shortja e Kryeministrit, ju ishit – dhe mbeteni – njĂ« grua me profil tĂ« qartĂ« profesional: akademike, ekonomiste, pjesĂ« e shoqĂ«risĂ« civile. Si arrini ta ruani kĂ«tĂ« identitet nĂ« sytĂ« e publikut dhe nĂ« raport me veten?

Duke mos pranuar qĂ« nĂ« ditĂ«n e parĂ« tĂ« Edit nĂ« pushtet dhe nĂ« asnjĂ« ditĂ« tĂ« Edit kryeministĂ«r qĂ« ta lejoj thelbin tim qytetar, profesional dhe mĂ«nyrĂ«n time tĂ« tĂ« jetuarit brenda dhe jashtĂ« shtĂ«pisĂ« tĂ« ndikohet nga ngjitja e tim shoqi nĂ« majĂ«, kam krijuar qysh atĂ« ditĂ« e çdo ditĂ« mĂ« tej, njĂ« distancĂ« tĂ« sigurtĂ« higjenike nga pushteti. Ky term qĂ« mĂ« ka pĂ«lqyer shumĂ« qĂ« nĂ« sekondĂ«n qĂ« e kam dĂ«gjuar shumĂ« kohĂ« mĂ« parĂ« prej ArbĂ«n Xhaferrit. I kam rezistuar kĂ«shtu çdo pĂ«rpjekjeje pĂ«r tĂ« mĂ« konsideruar si paradhomĂ« tĂ« zyrĂ«s sĂ« Edit dhe i kam bĂ«rĂ« ballĂ« çdo keqkuptimi kur njerĂ«z tĂ« afĂ«rt a tĂ« panjohur, mĂ« janĂ« adresuar si pĂ«shpĂ«ritĂ«se nĂ« veshin e tij. Kam ruajtur ritualet e mia, qĂ« nga vendi ku prej 26 vjetĂ«sh pi çdo mĂ«ngjes kafen para se tĂ« ngjitem nĂ« po atĂ« zyrĂ«, lidhjet e mia tĂ« afĂ«rta a tĂ« largĂ«ta po ashtu, duke mbajtur ndezur kontaktet njerezore dhe ndjeshmĂ«rinĂ« e shqetĂ«simin pĂ«r tĂ« pĂ«rbashkĂ«tĂ«n. Duke e bĂ«rĂ« punĂ«n time çdo ditĂ« me tĂ« njĂ«jtin seriozitet, pĂ«rkushtim e pasion profesional. TĂ« merresh me ekonominĂ« dhe me politikat publike nĂ« profesion, tĂ« kesh ndjeshmĂ«ri pĂ«r grupet vulnerabĂ«l dhe tĂ« drejtat dhe tĂ« kesh bashkĂ«shortin kryeministĂ«r nuk Ă«shtĂ« edhe aq kollaj dhe gjithashtu nuk Ă«shtĂ« aspak e lehtĂ« tĂ« kapĂ«rcesh dyshimet apo pĂ«rballĂ«sh paragjykimet dhe gjykimet, tĂ« cilat kanĂ« forcĂ«n tĂ« tĂ« shqetĂ«sojnĂ« megjithĂ«se apo sidomos sepse nĂ« shumicĂ«n dĂ«rmuese tĂ« rasteve, s’kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me ty po me stereotipin e bashkĂ«shortes sĂ« kryeministrit, qĂ« Ă«shtĂ« kaq i fortĂ« sa qĂ« nganjĂ«herĂ« habitesh se si edhe dikush qĂ« tĂ« njeh prej vitesh keqkuptohet deri nĂ« pikĂ«n e tĂ« pabesueshmes. Por njĂ«kohĂ«sisht Ă«shtĂ« edhe njĂ« oportunitet pĂ«r tĂ« provuar veten dhe pĂ«r tĂ« jetuar nĂ« njĂ« dimension tĂ« pazakontĂ«.

–Pak para nisjes sĂ« fushatĂ«s pĂ«r zgjedhjet e 11 majit, u bĂ«tĂ« subjekt i njĂ« sĂ«rĂ« akuzash publike nga opozita. U dĂ«rguan letra tek partnerĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ« qĂ« kĂ«rkonin largimin tuaj nga disa projekte ku jeni e pĂ«rfshirĂ«. A ju shqetĂ«soi kjo fushatĂ«? PatĂ«t ndonjĂ« reagim nga partnerĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ«? E kishit parashikuar qĂ« do tĂ« ishit nĂ« fokus nĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ«?

U dĂ«rgua nga burrat dhe fatkeqĂ«sisht edhe gratĂ« deputete tĂ« grupit parlamentar tĂ« PartisĂ« Demokratike njĂ« letĂ«r apo ndjesĂ« pĂ«r pĂ«rcaktimin e saktĂ«, njĂ« ferman turpi politik, drejt institucioneve ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« mbĂ«shtesin ShqipĂ«rinĂ«. Ai ferman qĂ« nĂ« fakt konfirmonte aftĂ«sitĂ« e mia profesionale duke u shprehur se “ne nuk gjykojmĂ« kapacitet profesionale tĂ« zonjĂ«s Rama”, u kĂ«rkonte ndĂ«rkombĂ«tarĂ«ve tĂ« mos mĂ« angazhonin nĂ« projektet e tyre ose e thĂ«nĂ« ndryshe, tĂ« mĂ« pushonin nga puna, pĂ«r shkak se isha bashkĂ«shortja e kryeministrit. Them tĂ« mĂ« pushonin nga puna sepse unĂ« dhe zyra ime nuk jemi financuar gjermĂ«sot nga asnjĂ« qindarkĂ« e buxhetit tĂ« shtetit shqiptar. Pra ata burra dhe ato gra kĂ«rkonin qĂ« institucionet ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« mĂ« mohonin arbirtrarisht tĂ« drejtĂ«n pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« punĂ«n qĂ« bĂ«j me ta qysh prej vitit 1999, kur dola apo mĂ« saktĂ« mĂ« thanĂ« se nuk isha mĂ« e nevojshme si shĂ«rbĂ«tore e shtetit shqiptar.

Fillimisht m’u duk njĂ« çudi e madhe qĂ« pĂ«rfaqĂ«simi mĂ« i lartĂ« institucional opozitar, nĂ« vigjilje tĂ« fushatĂ«s elektorale, i kishte mbledhur tĂ« gjitha forcat dhe firmat e veta, pĂ«r tĂ« mĂ« hequr nga puna mua. Jo Edin. DomethĂ«nĂ« nĂ« atĂ« moment parazgjedhor pĂ«r opozitĂ«n pushteti pĂ«r t’u luftuar nuk ishte Edi me tĂ« vetĂ«t, por isha unĂ« dhe studimet e mia.

Besoj që ajo letër së pari dhe mbi të gjitha ishte shprehja më e qartë e dëshpërimit kolektiv të kundërshtarëve të Edit, që pas përpjekjes së dështuar 12 vjeçare për të gjetur qoftë dhe një rast të pikëtakimit tim të çfarëdollojshëm me pushtetin e Edit, përfunduan tek një sulm publik frontal ndaj të vetmit pushtet timit: punës profesionale.

Ai ferman ishte edhe një akt ezaurimi i dikujt që u përpoq të thurrte mijëra fjalë të liga ndaj famijes tonë, por nuk mundi dot që në mijëra faqe studime të miat të botuara në vite të gjente një shifër apo një argument që të hedhë dyshimin më të vogël mbi qëllimin, seriozitetin dhe cilësinë e ushtrimit të profesionit tim apo mbi korrektësinë profesionale ndaj institucioneve me të cilat punoj prej më shumë se 25 vitesh.

Ai ferman i firmosur si ato listat e zborit kur tĂ«rhiqnim uniformĂ«n jeshile dhe pushkĂ«t e drurit, Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shmi ulĂ«ritĂ«se hipokrizie – besoj do tĂ« mbetet nĂ« analet e parlamentarizmit shqiptar – e tĂ« gjithĂ« atyre deputetĂ«ve qĂ« votojnĂ« e angazhohen pĂ«r zbatimin e tĂ« gjitha konventave pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut e plot tĂ« tjerĂ« dokumenta tĂ« lidhur me parimet demokratike. Por pa asnjĂ« turp i japin vetes tĂ« drejtĂ«n dhe partisĂ« firmĂ«n qĂ« t’ia heqin tĂ« drejtĂ«n e punĂ«s dikujt qĂ« punĂ«n e ka krijuar me mundin dhe me djersĂ«n e vet.

Fermani qĂ« çuditi tĂ« madh e tĂ« vogĂ«l nĂ« rrethet profesionale dhe nĂ« institucionet ndĂ«rkombĂ«tare, u hartua nĂ« pragun e fushatĂ«s elektorale, kur ethet e pasigurisĂ« mes deputetĂ«ve pĂ«r vendin nĂ« listĂ«n e kandidatĂ«ve ishin mĂ« tĂ« forta se sa besnikĂ«ria e tyre ndaj parimeve demokratike apo konventave ndĂ«rkombĂ«tare. Firmat e tyre ishin shumĂ« mĂ« mjerane se sa ato tĂ« dĂ«shmitarĂ«ve tĂ« rremĂ« nĂ« kohĂ«n e mallkuar kur humbja e testit tĂ« besnikĂ«risĂ« ndaj partisĂ« tĂ« hante kokĂ«n, sepse testi i tyre i besnikĂ«risĂ« nuk lidhej me kokĂ«n po me ulĂ«sen nĂ« parlamentin e radhĂ«s. Secili prej tyre, pa pĂ«rjashtim, burrĂ« apo grua, duke firmosur pĂ«r tĂ« ekzekutuar tĂ« drejtĂ«n time pĂ«r tĂ« punuar, pĂ«r tĂ« ruajtur ulĂ«sen e vet, provoi se ishte i gatshĂ«m tĂ« ekzekutonte kĂ«do qĂ« do t’i kĂ«rkohej pĂ«r besnikĂ«ri ndaj ulĂ«ses sĂ« vet. BashkĂ«shorti pedagog nĂ« universitet, Ă«ndrra e fĂ«mijĂ«s sĂ« mirĂ«arsimuar, kontrata e punĂ«s sĂ« motrĂ«s konsulente nĂ« BE, BankĂ« BotĂ«rore, EBRD apo UN, humbĂ«n zyrtarisht pĂ«rballĂ« ulĂ«ses. Madje pĂ«r ulĂ«sen janĂ« krejt tĂ« natyrshme tĂ« firmosen edhe rivrarja nĂ« varr e gjyshit tĂ« persekutuar nga letrat e tĂ« paudhĂ«ve apo syrgjynosja e vĂ«llait qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« punĂ«n e tij nĂ« njĂ« institucion publik.

Zgjedhjet politike kanë përfunduar, deputetët fitues të listës së mbyllur e të hapur të Partisë Demokratike janë shpallur, por për mua, deputetët që e siguruan ulësen duke firmosur atë ferman turpi politik, janë dhe do të mbeten të vetëdënuar si humbës.

Ndërkohë, institucionet ndërkombëtare u përgjigjën publikisht duke qartësuar se transparenca, mosdiskriminimi, konkurenca e hapur, profesionalizmi, integriteti dhe pavarësia janë kriteret e përzgjedhjes së bashkëpunëtorëve të tyre ndërsa burra dhe gra, figura të njohura të medias dhe të shoqërisë civile reaguan gjithashtu publikisht duke e quajtur absurd dhe të padrejtë sulmin e grupit parlamentar të Partisë Demokratike ndaj meje.

MĂ« pyetĂ«t a ju shqetĂ«soi kjo fushatĂ«. Aspak. Kisha bĂ«rĂ« durimplotĂ« gjithçka kisha patur nĂ« dorĂ« pĂ«r tĂ« mos cĂ«nuar profesionin dhe lirinĂ« time. Kur ajo letĂ«r u publikua nĂ« media isha e qartĂ« qĂ« duhej tĂ« prisja tĂ« tjerĂ«t tĂ« bĂ«nin tĂ« tyren. Dhe e bĂ«nĂ« duke mĂ« dhĂ«nĂ« ndjesinĂ« e triumfit qĂ« mbart dija, puna e devotshme, pavarĂ«sia dhe integriteti profesional, liria pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« zgjedhjet qĂ« do dhe kurajo pĂ«r tĂ« qenĂ« i drejtpĂ«rdrejtĂ« e pĂ«r t’u ballafaquar pa bĂ«rĂ« llogari tĂ« vogla dhe kompromise. Ky Ă«shtĂ« pushteti i madh i njerzve tĂ« thjeshtĂ« qĂ« duke i besuar vetes, profesionit dhe punĂ«s, e provokojnĂ« dhe sfidojnĂ« me lirinĂ« e tyre politikĂ«n dhe pushtetin e saj.

–QĂ« nga vitet ’90 e kĂ«tej, ShqipĂ«ria ka pasur disa kryeministra, dhe me ta edhe bashkĂ«shorte qĂ« kanĂ« marrĂ« role tĂ« ndryshme publike. Zonja Liri Berisha Ă«shtĂ« parĂ« aktive nĂ« fusha sociale. Rexhina Nano dhe mĂ« pas Xhoana Nano, gjithashtu. Edhe ju keni ndĂ«rtuar njĂ« profil tĂ« veçantĂ« publik. A mendoni se roli i bashkĂ«shortes sĂ« Kryeministrit ka ndryshuar ndĂ«r vite? Dhe a duhet tĂ« ndryshojĂ« mĂ« tej?

PĂ«r bashkĂ«shorten e Kryeministrit nuk ka rol tĂ« parashikuar nĂ« ligjet dhe rregulloret e shtetit shqiptar, pĂ«rveç pranisĂ« sĂ« saj nĂ« pak raste protokollare. KĂ«shtu ka qenĂ« gjithnjĂ«. PĂ«r kĂ«tĂ« shkak, angazhimi publik i bashkĂ«shortes si e tillĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« zgjedhje personale. Nuk ka as traditĂ«, as guida, as ndonjĂ« asistencĂ« institucionale pĂ«r tĂ«. ËshtĂ« njĂ« zgjedhje personale qĂ« nuk mĂ«sohet po zbulohet, me pĂ«rpjekje e me eksperiencĂ«, pak nga pak dhe me shumĂ« durim duke iu shmangur terreneve tĂ« minuara. Por kur s’ka “kopje” apo mundĂ«si pĂ«rsĂ«ritjeje modelesh tĂ« gatshme, bĂ«het mĂ« e natyrshme tĂ« transmetosh atĂ« qĂ« ti je, duke u munduar mishĂ«rosh atĂ« qĂ« ti beson dhe tĂ« kontribuosh me atĂ« qĂ« ty tĂ« vjen ndoresh. NĂ« kĂ«to 3 dekada e gjysĂ«m, profili publik qĂ« bashkĂ«shortet kanĂ« zgjedhur dhe kanĂ« kultivuar ka qenĂ« i ndryshĂ«m. E rendĂ«sishme mendoj Ă«shtĂ« qĂ« profili i bashkĂ«shortes tĂ« kryeministrit tĂ« jetë  komplementar pĂ«r bashkĂ«shortin nĂ« funksionin e tij publik pa u bĂ«rĂ« e tepĂ«rt pĂ«r njerĂ«zit nĂ« pĂ«rditshmĂ«rinĂ« e tyre.

-Ju nuk jeni njĂ« figurĂ« qĂ« shfaqet shpesh nĂ« media apo nĂ« rrjete sociale. ËshtĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« gjesh njĂ« foto tuajĂ«n me nipin, apo me familjen nĂ« momente intime. Pse keni zgjedhur kĂ«tĂ« diskrecion? ËshtĂ« mbrojtje, filozofi, apo diçka tjetĂ«r?

Avi tashmë ka edhe një motër që quhet Rui, mbesa ime që sapo ka mbushur katër muaj. Zaho, Avi dhe Rui janë tre zogj që, kur jemi sëbashku, na mbështjellin me një larmi të hatashme zërash e tingujsh, të qarash e të qeshurash, zënkash, ngacmimesh e përqafimesh fëminore. Ndërsa momentet intime familjare secili i konsumon për veten, ndryshe nuk do të quheshin intime. Qysh në vogëli e kam patur të fortë instiktin e moslejimit të prekjes së territorit tim të privatësisë dhe po kështu e kam respektuar këtë territor tek të tjerët. Privatësia është shije e një lloji të veçantë që të përket vetëm ty, është respekt për jetën tënde, por dhe për jetën e tjetrit, për kohën tënde dhe kohën e tjetrit. Ajo hapësirë është eskluziviteti yt.

-Zonja Brigitte Macron, me tĂ« cilĂ«n qĂ«ndruat bashkĂ« gjatĂ« vizitĂ«s zyrtare tĂ« çiftit Macron nĂ« TiranĂ«, ka thĂ«nĂ« se “nuk dĂ«shiron tĂ« jetĂ« e padukshme, edhe pse nuk ka njĂ« funksion institucional”. A mendoni se bashkĂ«shortet e liderĂ«ve politikĂ« duhet tĂ« kenĂ« njĂ« zĂ« mĂ« tĂ« fortĂ« publik?

Brigitte Ă«shtĂ« grua shumĂ« speciale dhe ndjehem me fat qĂ« rasti e ka sjellĂ« pĂ«r mua qĂ« ta takoj dhe tĂ« kem mundĂ«si tĂ« kaloj kohĂ« me tĂ«. Brigitte zotĂ«ron fuqinĂ« qĂ« tĂ« jetĂ« ZonjĂ« e ParĂ« nĂ« çdo mjedis ku gjendet, jo thjeshtĂ« dhe vetĂ«m se Ă«shtĂ« Zonja e ParĂ« e FrancĂ«s por sepse Ă«shtĂ« vetĂ« Ajo. Me elegancĂ«, kujdes, vemendje pĂ«r kĂ«do pranĂ« saj ajo ja del mrekullisht mirĂ« tĂ« ndajĂ« shqetĂ«simet e mĂ«dha tĂ« botĂ«s dhe gĂ«zimet e kuptimet e vogla por domethĂ«nĂ«se tĂ« jetĂ«s. NĂ« vizitĂ«n e saj zyrtare tĂ« para tre muajve nĂ« ShqipĂ«ri sĂ«bashku me Presidentin Macron, Brigitte zhvilloi njĂ« bisedĂ« me nxĂ«nĂ«sit e seksionit frankofon nĂ« shkollĂ«n e mesme “Asim Vokshi” nĂ« TiranĂ« dhe tĂ« disa nxĂ«nĂ«sve tĂ« tjerĂ« tĂ« ardhur nga Korça. Aty pashĂ« se si papritur Zonja e ParĂ« e FrancĂ«s u kthye lehtĂ«sisht nĂ« mĂ«suesen pasionante qĂ« i fliste nxĂ«nĂ«sve pĂ«r rĂ«ndĂ«sinĂ« e pĂ«rqendrimit nĂ« shkollĂ« dhe moslejimin e problemeve tĂ« tĂ« pĂ«rditshmes, sfidave emocionale dhe marrĂ«dhĂ«nieve sentimentale qĂ« tĂ« shpĂ«rqendrojnĂ« vĂ«mendjen nga mĂ«simi. PashĂ« se si i inkurajonte pĂ«r tĂ« shkruar lirshĂ«m mendimet, shqetĂ«simet apo ngjarjet e ditĂ«s menjĂ«herĂ« pasi ato ndodhin si mĂ«nyrĂ« e shĂ«ndetshme pĂ«r tĂ« pĂ«rpunuar ndjenjat dhe pĂ«r tĂ« rikthyer ekuilibrin emocional. PashĂ« sa e vĂ«shtirĂ« u bĂ« pĂ«r nxĂ«nĂ«sit tĂ« shkĂ«pusnin bisedĂ«n me Brigitte pĂ«r letĂ«rsinĂ« frenge dhe autorĂ«t e mĂ«dhenj francezĂ«. Dhe mĂ« tej pashĂ« se si nĂ« fund u rishfaq nĂ« bisedĂ« pĂ«rsĂ«ri Zonja e ParĂ« e FrancĂ«s teksa komplimentonte e impresionuar nxĂ«nĂ«sit bashkĂ«bisedues pĂ«r nivelin e dijes dhe seriozitetin ndaj shkollĂ«s duke i krahasuar dhe me bashkĂ«moshatarĂ«t e tyre nĂ« FrancĂ«. Brigitte Macron Ă«shtĂ« njĂ« grua e fortĂ« dhe sfiduese qĂ« me origjinalitetin e saj tĂ« spikatur ka aftĂ«sinĂ« tĂ« provokojĂ« dhe tĂ« inspirojĂ«.

–Dua tĂ« ndalem nĂ« kĂ«tĂ« grup pyetjesh tĂ« dyta tek zgjedhjet e post-zgjedhjet. Si t’u duk fitorja e PS. E prisje qĂ« do tĂ« ndodhte kĂ«shtu?

Zgjedhjet parlamentare janë momenti politik më i rendësishëm i vlerësimit të punës të katër viteve dhe shprehja më e rëndësishme e besimit për katër vitet e ardhshme. Sigurisht ato janë një moment i rendësishëm për Edin, por mbeten padyshim  të tilla edhe për mua dhe fëmijët. Më vjen mirë që Edi rimorri besimin e shumicës dhe uroj që të jetë i merituar në çdo ditë të ushtrimit të mandatit.

–Nga pozicioni i ekspertes sĂ« shoqĂ«risĂ« civile, besoj dhe ju e keni ndjekur debatin e madh qĂ« bĂ«het nĂ« media – (ndryshe nga Edi pĂ«r shkak tĂ« natyrĂ«s sĂ« punĂ«s suaj ju lexoni dhe dĂ«gjoni lajme) – lidhur me ndĂ«rhyrjen e kryeministrit nĂ« kompetencat e pushtetit vendor. KĂ«rkesa on-block tĂ« dorĂ«heqjeve tĂ« drejtorĂ«ve nĂ«pĂ«r bashki, nĂ« njĂ« kohĂ« qĂ« Ă«shtĂ« kompetencĂ« e kryebashkiakĂ«ve. A keni ndonjĂ« koment pĂ«r kĂ«tĂ«?

E kam ndjekur kĂ«tĂ« zhvillim qĂ« nĂ« fakt Ă«shtĂ« i pazakontĂ« pikĂ«risht pĂ«r atĂ« qĂ« ju artikuloni, imponimin e autoritetit ekzekutiv qĂ«ndror tek autoriteti ekzekutiv i disa bashkive tĂ« mĂ«dha. Nga sa Ă«shtĂ« shpjeguar, ky zhvillim ka marrĂ« shkas pikĂ«risht nga niveli i besimit tĂ« marrĂ« nĂ« zgjedhje dhe pritshmĂ«ria e qytetarĂ«ve pĂ«r njĂ« zhvillim tĂ« ri edhe nĂ« raport me hapĂ«rsirĂ«n publike. Por mbase mosushtrimi nĂ« kohĂ« apo siç duhet i disa prej kompetencave nĂ« fushĂ«n e juridiksionit tĂ« pushtetit vendor, nĂ« kushtet kur sfidat e qyteteve tĂ« mĂ«dha janĂ« bĂ«rĂ« edhe mĂ« tĂ« mĂ«dha, ka sjellĂ« nĂ« rendin e ditĂ«s nevojĂ«n pĂ«r njĂ« shkundje tĂ«rĂ«sore nĂ« mbĂ«shtetje tĂ« zhvillimit tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m tĂ« qyteteve. UnĂ« nuk ka se si ti di tĂ« gjithĂ« argumentet dhe kundĂ«rargumentet mbi kĂ«tĂ« zhvillim. Ajo qĂ« mund tĂ« them Ă«shtĂ« qĂ« performanca e pushtetit lokal Ă«shtĂ« pĂ«rfitim apo kosto e pĂ«rditshme pĂ«r qytetarin dhe cilĂ«si e rritur apo e munguar jetese pĂ«r tĂ«. Se çfarĂ« nuk funksionon nĂ« mekanizmin zbatues, atĂ« tĂ« kontrollit dhe llogaridhĂ«nies nĂ« bashkitĂ« tona, nevojitet tĂ« kuptohet. Dhe pĂ«r njĂ« kuptim tĂ« drejtĂ« duhet tĂ« shprehen sĂ« pari vetĂ« bashkitĂ«, njĂ« serĂ« agjencish tĂ« lidhura me to, shumĂ« organizata tĂ« shoqĂ«risĂ« civile qĂ« pĂ«r tri dekada kanĂ« mbĂ«shtetur bashkitĂ«. Duhet tĂ« shprehen ministritĂ« e linjĂ«s dhe sigurisht tĂ« zgjedhurit e qytetarĂ«ve nĂ« parlament. Nuk e di nĂ«se e keni kĂ«rkuar opinionin e tyre, por di qĂ« asnjĂ« prej tyre nuk mund t’i shmanget pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« funksionale dhe qytetare pĂ«r problematikat lokale. NjĂ«kohĂ«sisht na lipset tĂ« pĂ«rshpejtojmĂ« agjendĂ«n lokale tĂ« zhvillimit inteligjent qĂ« Ă«shtĂ« mundĂ«sia e artĂ« pĂ«r shĂ«rbime efikase. Por a mund ta realizojnĂ« vetĂ« bashkitĂ« zhvillimin inteligjent tĂ« tyre? Nisur nga konkluzionet e njĂ« studimi tĂ« para pak viteve pĂ«r financat dhe cilĂ«sinĂ« e shĂ«rbimeve nĂ« bashkitĂ« e vendit, mund tĂ« them qĂ« pĂ«rveç bashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s qĂ« i kishte mundĂ«sitĂ« pĂ«r tĂ« qenĂ« avangardĂ« nĂ« disa aspekte, bashkitĂ« e tjera nuk i kishin kĂ«to mundĂ«si. Mbase kjo ka ndryshuar dhe Tirana s’ështĂ« mĂ« e vetmja, por kjo nuk e ndryshon faktin qĂ« bashkitĂ« duhen mbĂ«shtetur. Natyrisht, me premisĂ«n qĂ« ato vetĂ« tĂ« jenĂ« tĂ« interesuara dhe vullnetmira qĂ« tĂ« ecin nĂ« kĂ«tĂ« drejtim.

–A nuk janĂ« kĂ«ta njerĂ«z, sido qĂ« tĂ« jenĂ«, qĂ« kanĂ« kontribuar mjaftueshĂ«m nĂ« fitoren e PartisĂ« Socialiste me 83 mandate. A duhet tĂ« largoheshin kĂ«shtu? Me turp?

Zyrtari publik paguhet nga ne tĂ« gjithĂ« pĂ«r t’i shĂ«rbyer publikut dhe jo aktivizmit politik e ambicjeve tĂ« partive, apo jo?! NdĂ«rsa sipas meje, turp Ă«shtĂ« tĂ« pĂ«rdorĂ«sh si argument kontributin nĂ« njĂ« parti fituese, pĂ«r tĂ« mos i ndenjur gatitu ligjit dhe qytetarit nĂ« funksionin tĂ«nd zyrtar apo edhe mĂ« keq, pĂ«r t’i renĂ« nĂ« qafĂ« qytetit e komunitetit tĂ«nd, duke fjetur gjumĂ« nĂ« krye tĂ« detyrĂ«s, duke mbyllur sytĂ« pĂ«rpara shkeljeve tĂ« ligjit.

–Po e nis nga Thethi, por Rilindja Urbane 2.0 po shkakton jo pak trauma. PikĂ«risht nĂ« pikun e sezonit. NdĂ«rtimet aty kanĂ« qenĂ« gjithmonĂ«. Ose nĂ« kĂ«to 10 vite janĂ« shtuar si kĂ«rpudhat nĂ«n sytĂ« dhe vĂ«zhgimin e çdo administratori nĂ« administratĂ«n publike. Tani turistĂ«t po ankohen pĂ«r kaosin; bizneset po ankohen pĂ«r punĂ«n; njerĂ«zve po u shkaktohet panik. E keni ndjerĂ« kĂ«tĂ«? A ishte njĂ« masĂ« e duhur njĂ« reformĂ« prishjesh e menjĂ«hershme, apo reforma duhet tĂ« vinte natyrshĂ«m, qetĂ«, jo kaq e dhimbshme


TĂ« prishĂ«sh ndĂ«rtime pa leje nuk Ă«shtĂ« reformĂ«. ËshtĂ« njĂ« masĂ« apo njĂ« veprim korigjues i dhimbshĂ«m. NdĂ«rsa reforma Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« sesa njĂ« veprim dhe mund tĂ« pyesni qeverinĂ« se çfarĂ« ka parasysh me njĂ« fazĂ« tĂ« dytĂ« zbatimi tĂ« programit tĂ« rilindjes urbane. Lejimi i njĂ« ndĂ«rtimi apo aktiviteti tĂ« paligjshĂ«m dhe mospengimi nĂ« kohĂ« Ă«shtĂ« njĂ« mĂ«kat i dĂ«nueshĂ«m ligjĂ«risht pĂ«r cilindo zyrtar publik qĂ« e ka kryer edhe pse fenomeni nuk mund tĂ« shpjegohet vetĂ«m me kĂ«tĂ« element. Dihet se taksapaguesit i paguajnĂ« zyrtarĂ«t pĂ«r tĂ« shĂ«rbyer e pĂ«r tĂ« orientuar drejt qytetarin, jo pĂ«r ta futur atĂ« nĂ« kurthe duke i kĂ«rkuar rryshfet apo pĂ«r t’u joshur nga ryshfeti i kĂ«tij tĂ« fundit. Por nga ana tjetĂ«r fakti qĂ« zyrtarĂ« tĂ« tillĂ« fatkeqĂ«sisht nuk mungojnĂ« nuk e justifikon qytetarin qĂ« tĂ« shkelĂ« ligjin, pĂ«r mĂ« tepĂ«r kur tĂ« tjerĂ« qytetarĂ« mĂ« parĂ« kanĂ« vuajtur pasojat e paligjshmĂ«risĂ« sĂ« ndĂ«rtimeve tĂ« tyre. NdĂ«rtimet pa leje janĂ« njĂ« traumĂ« qĂ« vazhdojmĂ« ta vuajmĂ« edhe pas 35 vitesh, por Ă«shtĂ« detyrĂ« e shtetit tĂ« gjejĂ« mĂ«nyrĂ«n si ta mbyllĂ« pĂ«rfundimisht kĂ«tĂ« kapitull.

–Zonja Rama, besoj se edhe ju e keni ndjekur debatin e fundit mes BardhĂ«s dhe Muçit, qĂ« u bĂ« viral nĂ« rrjet si simbolikĂ« e asaj çfarĂ« po ndodh realisht nĂ« vend. ShumĂ«kush e ironizoi zyrtarin e tatimeve nĂ« SarandĂ« dhe ndjeu keqardhje pĂ«r thirrjet e BardhĂ«s, qĂ« lutet pĂ«r mbijetesĂ«.

NdĂ«rkohĂ«, Adri Nurellari, nĂ« analizĂ«n e botuar nĂ« numrin e kaluar tĂ« revistĂ«s Newsbomb.al, shkruan: “NjĂ« sistem fiskal si i yni, qĂ« favorizon luksin pĂ«rballĂ« prodhimit, nuk Ă«shtĂ« mĂ« njĂ« sistem konkurrues, por klientelist”. Ai nĂ«nvizon se “Big”-Ă«t janĂ« tĂ« privilegjuar, ndĂ«rsa “tĂ« vegjlit” si Bardha penalizohen.

Ju, si ekonomiste — e ndjeni kĂ«tĂ« shqetĂ«sim? A ndani kĂ«tĂ« perceptim pĂ«r sistemin aktual fiskal dhe pĂ«r mĂ«nyrĂ«n si trajtohen sot tĂ« vegjlit nĂ« ekonominĂ« shqiptare? Fermeri, peshkatari, biznesmeni me tendĂ«n buzĂ« rrugĂ«s pĂ«rballĂ« kullave tĂ« mĂ«dha pa leje apo atyre biznesmenĂ«ve me status special si tĂ« stimuluar


Le tĂ« pĂ«piqemi t’i marrim njĂ« nga njĂ«. Fillimisht, tĂ« shkĂ«putemi pĂ«r njĂ« moment nga komentet pĂ«r personat konkretĂ« dhe tĂ« ndĂ«rtojmĂ« llogjikĂ«n e debatit midis inspektorit zyrtar dhe subjektit tregtar. Ai debat mĂ« kujtoi fĂ«mijĂ«rinĂ« time, kohĂ«n kur tre – katĂ«r javĂ« tĂ« pushimeve verore, sĂ« bashku me vĂ«llain i kalonim nĂ« KrujĂ«, tek gjyshĂ«rit. Disa prej kushĂ«rirave tĂ« mamasĂ« sime ishin moshatare me mua. Me to, njĂ« pjesĂ« tĂ« kohĂ«s e kalonim duke mbledhur lule kamomili dhe lule mullage. NdĂ«rkohĂ« qĂ« shumĂ« gra shkonin nĂ« malin e KrujĂ«s pĂ«r tĂ« mbledhur sherebelĂ« dhe mbanin ekonominĂ« e tyre familjare edhe me tĂ« ardhurat nga shitja e sherbelit. Kamomilin dhe lulet e mullagĂ«s qĂ« mblidhja i hapja nĂ« oborr mbi njĂ« çarçaf dhe i thaja. Lulet e thara, nĂ« fund tĂ« pushimeve, i fusja nĂ« njĂ« qese dhe i çoja tek njĂ« pikĂ« grumbullimi e bimĂ«ve mjeksore qĂ« ndodhej tek Xim Zeneli, emri me tĂ« cilin identifikohej ajo zonĂ«. Aty i peshonin dhe mĂ« jepnin nĂ« kĂ«mbim paratĂ« qĂ« mĂ« pĂ«rkisnin. Ishin pak, por tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« ndjerĂ« kĂ«naqĂ«sinĂ« e punĂ«s dhe pĂ«r tĂ« dhĂ«nĂ« kĂ«naqĂ«sinĂ« e ndonjĂ« dhurate fare simbolike pĂ«r prindĂ«rit apo motrĂ«n e vogĂ«l. Nga pika e grumbullimit bimĂ«t e thara ndiqnin zinxhirin e pĂ«rpunimit dhe tregtimit nĂ« tregun vendas apo eksport. Pra kushdo qĂ« mbledh bimĂ« mjekĂ«sore nĂ« mal a fushĂ«, peshkon nĂ« det, mbledh marĂ© apo manaferra e veçanĂ«risht kush prodhon vezĂ« nga pulat nĂ« kotecin e tij, qumĂ«sht e mish nga bagĂ«tia qĂ« zotĂ«ron mund t’i konsumojĂ«, por nĂ«se vendos t’i tregtojĂ« tek tĂ« tjerĂ« atĂ«herĂ« duhet tĂ« jetĂ« i lejuar, i licensuar, i autorizuar, i kontrolluar nga shteti. NĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« konsumatori tĂ« jetĂ« i mbrojtur. Kjo quhet siguri ushqimore dhe Ă«shtĂ« njĂ« nga funksionet mĂ« tĂ« rendĂ«sishme tĂ« shtetit. PĂ«r t’iu kthyer rastit konkret, inspektori ka pĂ«r detyrĂ« tĂ« verifikojĂ« burimin e furnizimit tĂ« produktit ushqimor qĂ« tregtohet dhe e vetmja mĂ«nyrĂ« Ă«shtĂ« nĂ«pĂ«rmjet faturave midis subjektit furnizues, qĂ« Ă«shtĂ« dhe garantuesi i cilĂ«sisĂ«, dhe subjektit tregtues. NĂ« rastin konkret qĂ« ju flisni, diskutimi qĂ« lidhet me sigurinĂ« ushqimore Ă«shtĂ« absolutisht mĂ« i rendĂ«sishĂ«m se sa thjeshtĂ« diskutimi mbi detyrimin fiskal. Dhe nĂ« diskutimin pĂ«r sigurinĂ« ushqimore ne duhet tĂ« solidarizohemi tĂ« gjithĂ« shumĂ« seriozisht si konsumatorĂ« pasi lidhet me shĂ«ndetin tonĂ«, tĂ« fĂ«mijve dhe prindĂ«rve tanĂ«. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, tashmĂ« qĂ« turizmi po kthehet nĂ« industri qĂ« do tĂ« thotĂ« qĂ« gjatĂ« njĂ« viti tĂ« mos jemi 2.5 milionĂ« konsumatorĂ« por tĂ« jemi 12.5 milionĂ« apo edhe mĂ« shumĂ«. Jemi tĂ« vonuar nĂ« kĂ«tĂ« drejtim dhe nĂ«se vijojmĂ« kĂ«shtu do tĂ« jetĂ« me pasoja tĂ« mĂ«dha dhe afatgjatĂ« pĂ«r individin dhe pĂ«r ekonominĂ«.

Le të vijojmë më tej me pyetjen tuaj në të cilën keni deduktuar edhe dy shqetësime kryesore.

SĂ« pari, sistemin fiskal shqiptar e quani, po kuotoj frazat tuaja, “sistem fiskal qĂ« favorizon luksin pĂ«rballĂ« prodhimit, sistem jo konkurrues, por klientelist, sistem qĂ« privilegjon “Big”-Ă«t, ndĂ«rsa “tĂ« vegjlit” i penalizon”.
ËshtĂ« njĂ« deduksion qĂ« qĂ«ndron nĂ« ekstrem dhe pĂ«r sa kohĂ« bĂ«het fjalĂ« pĂ«r sistemin fiskal le t’i referohemi raportit tĂ« fundit tĂ« BE pĂ«r progresin e ShqipĂ«risĂ« dhe raportit tĂ« stafit tĂ« FMN, dy institucione qĂ« na mbikĂ«qyrin prej fillimit tĂ« viteve ‘90. Ato konstatojnĂ« qĂ« ShqipĂ«ria qysh prej vitit 2016 kontrollon financat publike nĂ«pĂ«rmjet rregullit fiskal tĂ« miratuar, performanca fiskale Ă«shtĂ« pĂ«rmirĂ«suar ndjeshĂ«m, rregulli fiskal Ă«shtĂ« zbatuar ndĂ«rsa politikat e kujdesshme fiskale kanĂ« kontribuar nĂ« ulje tĂ« ndjeshme tĂ« borxhit publik. Pra, alarmi qĂ« bie nĂ« revistĂ«n tuaj pĂ«r sistemin fiskal shqiptar nuk rezulton tĂ« jetĂ« shqetĂ«sues as pĂ«r BE dhe as pĂ«r FMN.

ShqetĂ«simi i dytĂ« lidhet pĂ«r trajtimin e diferencuar tĂ« subjekteve ekonomike nga administrata fiskale, po ju kuotoj pĂ«rsĂ«ri “tĂ« tĂ« mĂ«dhenjve ekonomikĂ« me status special, ndĂ«rtues tĂ« kullave tĂ« mĂ«dha pa leje krahasuar me tĂ« vegjlit apo fermerin, peshkatarin, biznesmenin me tendĂ«n buzĂ« rrugĂ«s” .

Po, është shqetësim. Ekzistojnë probleme të politikave të diferencuara tatimore dhe veçanërisht problematika të administrimit tatimor. Ndaj këto raporte sugjerojnë uljen e informalitetit në përgjithësi si dhe trajtimin e kujdesshëm të tarifave të reduktuara në sektorë si ai i turizmit, të përjashtimeve tatimore për nxitjen e investimeve strategjike, të përjashtimeve tatimore për kategori të caktuara të biznesit e të tjera si këto pasi krijojnë kushte për informalitet, konkurencë të pandershme dhe korrupsion të zyrtarëve tatimorë. Presioni i vijueshëm që duhet të ushtrojmë të gjithë mbi shtetin, vetë bizneset në rradhë të parë, për ta sjellë në shina korrekte të përditshmen e tij me qytetarin dhe biznesin është i domosdoshëm. Vetëm kështu do të mundim të kemi ekonomi të shëndetshme, klimë motivuese investimesh, paqe e drejtësi sociale. Për më tepër, vetëm kështu ajo çfarë i mësojmë e kërkojmë fëmijëve në shkollë do të jetë ajo që fëmijët dëgjojnë e mësojnë në shtëpi.

–Vizitat e nivelit tĂ« lartĂ«, samitet nĂ« TiranĂ«, dy vizita tĂ« Presidentit Macron, ardhja e pritur e Presidentit Trump pĂ«r samitin e NATO-s
 Po jetojmĂ« njĂ« moment tĂ« artĂ« pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« nĂ« planin ndĂ«rkombĂ«tar. Sipas jush, kjo ndodh pĂ«r shkak tĂ« rrethanave, lidershipit, apo sepse kemi punuar vĂ«rtet shumĂ« mirĂ« si shtet?

Po, është e vërtetë që vitet e fundit janë vite shumë të mira për Shqipërinë. Vite që kanë çliruar frikërat dhe kanë zbehur komplekset e Shqiptarëve këtu dhe anembanë botës duke bërë të ndjehemi të gjithë mirë. Nuk ka dyshim besoj që merita i takon vizionit të qartë të Edit, lidershipit inspirues, inkurajues, insistues e transformues të tij, punës së jashtëzakonshme të shqiptarëve për ta bërë Shqipërinë të jetueshme, të vizitueshme, të reklamueshme si dhe me kapacitetet  e nevojshme për të pritur e organizuar me dinjitet aktivitete ndërkombëtare që do të kulmojnë në vitin 2027 kur do të presim samitin e NATO-s.

–NĂ«se kemi punuar kaq mirĂ«, atĂ«herĂ« pse po ikin shqiptarĂ«t nga ShqipĂ«ria?

Besoj se arsyet e emigrimit nuk janĂ« vetĂ«m ekonomike. JanĂ« tĂ« ndĂ«rlidhura me faktorĂ« tĂ« tjerĂ« kulturorĂ«, socialĂ«, komunitarĂ« dhe gjinorĂ« – me fjalĂ« tĂ« tjera, edhe me faktorĂ« psiko-socialĂ«. PĂ«rmirĂ«simi i tĂ« ardhurave Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rpjekje individuale, ndĂ«rsa trajtimi i gjithçkaje qĂ« lidhet me trashĂ«giminĂ« kulturore, sociale dhe komunitare, si dhe me marrĂ«dhĂ«niet njerĂ«zore, kĂ«rkon punĂ« si me veten, ashtu edhe me tĂ« tjerĂ«t.

Individi pĂ«rballet ende me presionin e familjes, tĂ« afĂ«rmve, tĂ« komunitetit – dhe padyshim, ndikimi i rrjeteve sociale sot Ă«shtĂ« i madh. Ekziston gjithashtu presioni nga lajmet apo nga retorika e ashpĂ«r politike. Çlirimi i individit nga ky presion mbetet njĂ« mision i rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r familjen, shkollĂ«n, median, institucionet dhe shoqĂ«rinĂ« civile.

Na nevojitet gjithashtu tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« bisedĂ« mĂ« kuptimplotĂ« dhe tĂ« sinqertĂ« me tĂ« rinjtĂ«. Duhet t’i dĂ«gjojmĂ« ata dhe t’i mbĂ«shtesim. NdĂ«rtimi i dialogut me ta Ă«shtĂ« me rĂ«ndĂ«si tĂ« madhe pĂ«r tĂ« ardhmen.

-Kjo ulja e Edit në gjunjë përballë kryeministres Giorgia Meloni nuk ka ndodhur veç një herë. Ka marrë vëmendjen e medias ndërkombëtare. Si e keni perceptuar ju vetë si bashkëshortja e Edit?

Bëhet fjalë për të njëjtin Edi që shkon në takimin me Presidentin Macron apo në takime të tjera të rëndësishme me atlete të bardha apo Edin që në një rast bënte dirigjentin e liderave të vendeve të BE përpara se aparati fotografik të shkrepte foton familjare diku në Bruksel apo Edin që nuk nguron të marrë tabakanë e të bëjë kamerierin për të ftuarit e tij në fund të një aktiviteti kulturor në COD. Edi është atipik dhe atipizmi i tij nuk ka se si të mos marrë vëmendjen e medieve ndërkombëtare të cilat jetojnë me lajmin. Mua vetë, artistikisht, më ka pëlqyer kur kam parë Edin më të shkurtër se Giorgia Meloni.

–Ne qĂ« jemi nĂ« media e ndjejmĂ« shpesh dhunĂ«n ndaj grave. ShumĂ« thonĂ« se vjen si pasojĂ« e kulturĂ«s, mosarsimimit, shoqĂ«risĂ« patriarkale qĂ« kemi trashĂ«guar me breza. Cilat janĂ« sipas jush sfidat mĂ« tĂ« mĂ«dha me tĂ« cilat pĂ«rballet sot gruaja nĂ« ShqipĂ«ri?

Të gjitha këto që thatë ju duke shtuar dhe varësinë ende të lartë ekonomike të gruas dhe përplasjen midis brezave, veçanërisht në komunitetet e periferisë urbane dhe atyre rurale.

A ka njĂ« grua tĂ« veçantĂ« – shqiptare apo ndĂ«rkombĂ«tare – qĂ« ju ka inspiruar thellĂ«sisht? QĂ« duhet tĂ« jetĂ« njĂ« model?

Ndërsa po flasim, kam tri mikesha që janë në betejë me kancerin. Kushërira ime studente gjendet në këtë betejë gjithashtu. Kam edhe mikesha që janë nën presion të madh jetësor për shkak të rrethanave të pafat të jetës. Dhe ka shumë e shumë të tjera në kushte të ngjashme anembanë Shqipërisë. Forca, kurajo, aftësia për të mobilizuar më të mirën e tyre dhe për të shpëtuar ndjenjat dhe jetën e të tjerëve përreth tyre është sublime dhe e admirueshme. Sublim dhe i admirueshëm është përkushtimi i palodhshëm i nënës sime ndaj babait dhe ndaj nesh, dhe i admirueshëm është babai im për dinjitetin me të cilin jeton problemet e shëndetit. I admiroj ata dhe shumë të tjerë që çdo ditë i përkushtohen fëmijëve me nevoja të veçanta, që kujdesen për të moshuarit, që vënë veten pas për të tjerët. Ata mbeten modeli dhe inspirimi im i përditshëm.

–Hillary Clinton shpesh theksonte se gratĂ« nuk duhet tĂ« zgjedhin mes ambicies dhe familjes. A e ndjeni ende kĂ«tĂ« presion nĂ« shoqĂ«rinĂ« shqiptare?

Po, patjetër që e ndjej. Po aq sa e shoh që ka gjithnjë dhe më shumë vajza e gra që sot gjenden në një ekuilibër të arësyeshëm të karierës, familjes dhe jetës.

–NĂ«se do tĂ« ishit e lirĂ« tĂ« lanconit njĂ« projekt nĂ« vend, totalisht juaji personal, cili do tĂ« ishte? Ku do tĂ« fokusoheshit? Ose njĂ« mision tuajin, larg politikĂ«s


Arsimi. Më intrigon shumë arsimi, si përfituesi dhe njëkohësisht i sfiduari më i madh në epokën që po jetojmë.

The post Intervista e plotë e Linda Ramës: Liria është pushteti im! appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Linda Rama pĂ«r “Newsbomb.al”: Liria Ă«shtĂ« pushteti im

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Maela Marini

TIRANË, 16 gusht/ATSH/ Linda Rama, bashkĂ«shortja e kryeministrit Edi Rama rrĂ«fen nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r revistĂ«n “Newsbomb.al” shumĂ« tĂ« pathĂ«na nga jeta familjare, por edhe njĂ« mendim tĂ« saj pĂ«r reformat dhe intensitetin qĂ« ka filluar tĂ« punojĂ« qeveria nĂ« fund tĂ« mandatit tĂ« tretĂ« e nĂ« vigjilje tĂ« mandatit tĂ« katĂ«rt.

“Kam krijuar njĂ« distancĂ« tĂ« sigurt higjienike nga pushteti
I kam rezistuar çdo pĂ«rpjekjeje pĂ«r tĂ« mĂ« konsideruar si paradhomĂ« tĂ« zyrĂ«s sĂ« Edit dhe i kam bĂ«rĂ« ballĂ« çdo keqkuptimi kur njerĂ«z tĂ« afĂ«rt a tĂ« panjohur, mĂ« janĂ« adresuar si pĂ«shpĂ«ritĂ«se nĂ« veshin e tij”, shprehet Linda Rama.

Pak kohë më parë në një media gjermane kryeministri Edi Rama tha se opozitën e vërtetë e kishte në familje, duke nënkuptuar debatet me Lindën.

Por Linda Rama thotë se në familje nuk krijojnë dy jetë paralele, atë politike e atë familjare. Padyshim që gjërat fliten mes tyre, por Linda tregon se ajo kryen në familje ato detyra të çdo nëne e gruaje tjetër, që nga zgjimi i Zahos në mëngjes, e deri tek nxitimi për të mos kapur trafikun e rënduar të çuarjes së tij në shkollë.

Linda tregon në intervistë se prej 4 muajsh është bërë gjyshe për herë të dytë, pasi Rea, vajza e saj, ka sjellë në jetë një një vajzë, Rui. E tashmë familja e tyre është rritur shumë me gjithë fëmijët që vijnë vërdallë.

“Zaho, Avi dhe Rui janĂ« tre zogj qĂ«, kur jemi sĂ« bashku, na mbĂ«shtjellin me njĂ« larmi tĂ« hatashme zĂ«rash e tingujsh, tĂ« qarash e tĂ« qeshurash, zĂ«nkash, ngacmimesh e pĂ«rqafimesh fĂ«minore. NdĂ«rsa momentet intime familjare secili i konsumon pĂ«r veten, ndryshe nuk do tĂ« quheshin intime”, tregon Linda Rama.

Më tej, si eksperte e shoqërisë civile, Linda ka folur edhe për ndjesitë e përjetuara nga letra që një grup deputetësh të Partisë Demokratike dërguan në institucionet ndërkombëtare duke u kërkuar atyre ta përjashtonin nga punët studimore meqenëse ishte bashkëshortja e kryeministrit.

“Fillimisht mu duk njĂ« çudi e madhe qĂ« pĂ«rfaqĂ«simi mĂ« i lartĂ« institucional opozitar, nĂ« vigjilje tĂ« fushatĂ«s elektorale, i kishte mbledhur tĂ« gjitha forcat dhe firmat e veta, pĂ«r tĂ« mĂ« hequr nga puna mua. Jo Edin. DomethĂ«nĂ« nĂ« atĂ« moment parazgjedhor pĂ«r opozitĂ«n pushteti pĂ«r t’u luftuar nuk ishte Edi me tĂ« vetĂ«t, por isha unĂ« dhe studimet e mia”, shprehet Linda.

Gjatë kësaj interviste, Linda Rama u është përgjigjur edhe shumë pyetjeve të tjera; për punën e saj, për familjen, për ritmin e vrullshëm të Rilindjes Urbane 2.0, për debatin mbi sistemin fiskal, për marrëdhëniet ndërkombëtare, sfidat dhe idhujt që e frymëzojnë.

/m.m/ /a.g/

The post Linda Rama pĂ«r “Newsbomb.al”: Liria Ă«shtĂ« pushteti im appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

“I shtrirĂ« me kostum e kĂ«mishĂ«â€, Prokuroria e Fierit zbardh vrasjen makabre tĂ« Anesti RamĂ«s nga e bija dhe i dashuri i saj

✇Abc News
By: Rovena

Prokuroria e Fier ka dhĂ«nĂ« detaje tĂ« reja lidhur me vrasjen makabre tĂ« 56-vjeçarit Anesti Rama, qĂ« dyshohet se u dhunua dhe u mbyt me tel nga vajza e tij Emalinda Rama dhe i dashuri i saj, Çlirim Dogani.

Prokuroria njofton se mbrëmjen e datës 23 korrik, rreth orës 21:16 në sallën Operative Fier është bërë një telefonatë, dyshohet nga Emalinda Rama ku kërkohej një ambulancë pasi një person ishte gjetur i lënduar në tualet.

Në momentin që ambulanca ka shkuar në banesën e familjes Rama, trupi i pajetë i të ndjerit Anesti Rama qëndron në sallonin e shtëpisë veshur me këmishë dhe kostum.

“Nga veprimet e para hetimore rezultoi se, nĂ« datĂ« 23.07.2025, rreth orĂ«s 21:16 nĂ« SallĂ«n Operative Fier, u bĂ« njĂ« telefonatĂ« ku kĂ«rkohej dĂ«rgimi i ambulancĂ«s, pasi njĂ« shtetas ishte dĂ«mtuar nĂ« ambientet e tualetit tĂ« banesĂ«s sĂ« tij tĂ« ndodhur nĂ« fshatin FrashĂ«r. Ambulanca e Spitalit Rajonal Fier ka shkuar nĂ« banesĂ«n e shtetasit A.R., tĂ« cilin e ka gjetur tĂ« shtrirĂ« nĂ« sallonin e banesĂ«s sĂ« tij, tĂ« veshur me kostum dhe kĂ«mishĂ«. Personeli mjekĂ«sor konstatoi se shtetasi A.R. kishte humbur jetĂ«n dhe ka njoftuar SallĂ«n Operative se “personi pĂ«r tĂ« cilin kĂ«rkuan ndihmĂ« mjekĂ«sore Ă«shtĂ« i vdekur”, thuhet nĂ« njoftimin e ProkurorisĂ«.

Pas kryerjes së eksaminimeve nga grupi mjekësor, u konstatua që personi për të cilin u kërkua ndihmë ishte i vdekur. Personeli mjekësor vuri re shenja dhe çarje në pjesën e ballit dhe mbi vetull. Ndërkohë që vajza, e dyshuara kryesore për këtë vrasje, Emalinda Rama dhe mamaja e saj deklaruan para grupit hetimor se Anesti Ramën e kishin gjetur të gjakosur dhe pa shenja jete në tualetin e shtëpisë.

“NĂ« zbatim tĂ« procedurĂ«s hetimore tĂ« parashikuar nĂ« raste tĂ« tilla, nĂ« vendin e ngjarjes shkoi grupi hetimor. Nga kĂ«qyrja e jashtme e trupit tĂ« tĂ« ndjerit, u konstatua se ai kishte çarje nĂ« pjesĂ«n ballore, çarje mbi vetull, njĂ« dĂ«rmishje mbi vetullĂ«n e djathtĂ«, si dhe dĂ«mtime tĂ« tjera.”

E bija e tĂ« ndjerit, shtetasja E.R. dhe bashkĂ«shortja e tij, shtetasja V.R., i deklaruan grupit hetimor se e kishin gjetur tĂ« ndjerin nĂ« tualetin e banesĂ«s pa shenja jete dhe tĂ« gjakosur, kishin njoftuar fqinjĂ«t se ky shtetas ishte rrĂ«zuar nĂ« tualet dhe nĂ« vijim ishte njoftuar ambulanca dhe policia. Ato e kanĂ« lĂ«vizur tĂ« ndjerin nga tualeti, e kanĂ« pastruar dhe veshur, me qĂ«llim kryerjen e riteve mortore, si dhe kanĂ« pastruar vendin e ngjarjes.”

Por, pas kryerjes sĂ« hetimeve rezultoi se 56-vjeçari Anesti Rama ishte goditur dhe mbytur me tel, nga vajza e tij, 26-vjeçarja Emalinda Rama nĂ« bashkĂ«punim me Çlirim Doganin, me tĂ« cilin dyshohet se ka pasur lidhje intime. Kurse mamaja e saj, ka ndihmuar nĂ« fshehjen e ngjarjes sĂ« rĂ«ndĂ«, duke e inskenuar fillimisht si aksidentale.

Prokuroria e Fierit akuzon Emalinda RamĂ«n pĂ«r kryerjen e veprĂ«s penale “Vrasja pĂ«r shkak tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve familjare”, e kryer nĂ« bashkĂ«punim. Valbona RamĂ«s, e dyshuar pĂ«r kryerjen e veprĂ«s penale “Veprime qĂ« pengojnĂ« zbulimin e sĂ« vĂ«rtetĂ«s”. Kurse Çlirim Dogani, i dyshuar pĂ«r kryerjen e veprĂ«s penale “Vrasja pĂ«r shkak tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve familjare”, e kryer nĂ« bashkĂ«punim.

“Pas kryerjes sĂ« veprimeve tĂ« para hetimore, pĂ«rfshirĂ« edhe pĂ«rdorimin e metodave proaktive tĂ« hetimit, u bĂ« arrestimi nĂ« flagrancĂ« i shtetases E.R., e dyshuar pĂ«r kryerjen e veprĂ«s penale“Vrasja pĂ«r shkak tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve familjare”, e kryer nĂ« bashkĂ«punim, parashikuar nga nenet 79/c dhe 25 tĂ« Kodit Penal, i shtetases V.R. e dyshuar pĂ«r kryerjen e veprĂ«s penale “Veprime qĂ« pengojnĂ« zbulimin e sĂ« vĂ«rtetĂ«s”, parashikuar nga neni 301 i Kodit Penal, si dhe ndalimi me iniciativĂ« i shtetasit Ç.D., i dyshuar pĂ«r kryerjen e veprĂ«s penale “Vrasja pĂ«r shkak tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve familjare”, e kryer nĂ« bashkĂ«punim, parashikuar nga nenet 79/c dhe 25 tĂ« Kodit Penal. Prokuroria pranĂ« GjykatĂ«s sĂ« ShkallĂ«s sĂ« ParĂ« tĂ« Juridiksionit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m Fier kĂ«rkoi vleftĂ«simin e ligjshĂ«m tĂ« arrestimeve dhe tĂ« ndalimit, si dhe caktimin e masĂ«s sĂ« sigurimit “arrest nĂ« burg” pĂ«r tĂ« tre personat nĂ«n hetim, kĂ«rkesa tĂ« cilat u pranuan nga gjykata.”/abcnews.al

↗

Vrau babain në Fier, e reja pranon marrëdhënien intime me 55-vjeçarin: E kemi bërë para 1 viti

✇BoldNews
By: Oldi

“Nuk dimĂ« asgjĂ« kush e ka vrarĂ«, ne thjesht e kemi gjetur tĂ« vdekur”, kanĂ« deklaruar para togave tĂ« zeza nĂ« GjykatĂ«n e Fierit, Emalinda Rama dhe nĂ«na e saj, Valbona Rama, tĂ« akuzuara pĂ«r vrasjen e kryefamiljarit Anesti Rama, krim i ndodhur mbrĂ«mjen e 23 Korrikut nĂ« fshatin FrashĂ«r. PĂ«rfaqĂ«suesi i ligjor nĂ«nĂ« e [
]

The post Vrau babain në Fier, e reja pranon marrëdhënien intime me 55-vjeçarin: E kemi bërë para 1 viti appeared first on BoldNews.al.

↗

U mbyt me tel nga e bija/ Mbërrijnë në Gjykatë autorët e vrasjes së Anesti Ramës, vajza dhe e ëma me veshje me lule, të lidhura bashkë me pranga

✇Albeu
By: V K

KĂ«tĂ« tĂ« hĂ«nĂ«, kanĂ« mbĂ«rritur nĂ« GjykatĂ«n e Fierit, tre autorĂ«t e dyshuar si tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« vrasjen e Anesti RamĂ«s, qĂ« sipas hetimeve tĂ« deritanishme Ă«shtĂ« mbytur me tel nga e bija 26-vjeçare, Ermalinda Rama, si edhe i dashuri i saj 55-vjeçar, Çlirim Dogani.

NĂ« pamjet e siguruara shihet momenti, kur del nga furgoni i policisĂ« fillimisht Çlirim Dogani, i martuar dhe baba i dy fĂ«mijĂ«ve, e mĂ« pas nĂ«nĂ« e bijĂ«, me veshje me lule dhe tĂ« lidhura bashkĂ« me pranga.

Ata dolën para trupit gjykues të përbërë nga gjyqtar Klodiana Keyeziu dhe prokurore Lorena Sallillari, ku do të njihen me masat e sigurisë.

Të tre akuzohen për vrasjen makabre të 56-vjeçarit, i cili fillimisht mësohet se është goditur në organet gjenitale me sende të forta dhe më pas është mbytur me tel.

Dinamika e krimit:

Anesti Rama dyshohet se mbyt me tel mbĂ«rmjen e 23 Korrikut nga vajza e tij 26-vjeçare, Ermalinda Rama nĂ« bashkĂ«punim me 55-vjeçarin Çlirim Dogani, me tĂ« cilin ajo sipas burimeve kishte nisur njĂ« lidhje intime.

MĂ«sohet se nĂ« banesĂ«n ku ndodhi krimi, nĂ« fshatin FrashĂ«r tĂ« Fierit, nĂ« momentin e ngjarjes kanĂ« qenĂ« vajza e viktimĂ«s, i dashuri i saj Çlirim Dogani dhe e Ă«ma e 26-vjeçares, Valbona Rama (njĂ«kohĂ«sisht bashkĂ«shortja e Anesti RamĂ«s), tĂ« tre tashmĂ« tĂ« vendosur nĂ« prangat e policisĂ«.

Fillimisht dyshohet se Ermalinda ka goditur tĂ« atin nĂ« organet gjenitale dhe pasi 56-vjeçari ka rĂ«nĂ« nĂ« tokĂ«, Çlirim Dogani e ka mbajtur nga duart teksa 26-vjeçarja e mbyste me tel, raporton TCH.

Sipas policisë, dy autorët e dyshuar të krimit kanë përdorur sende të forta dhe mjete prerëse për kryerjen e vrasjes.

Ndërkohë bashkëshortja e viktimës akuzohet se ka ndihmuar vajzën e saj 26-vjeçare në fshehjen e gjurmëve duke pastruar gjakun nga trupi i viktimës.

Përfshirja në krim e 55-vjeçarit dhe lidhja intime me vajzën e Anesti Ramës është zbuluar nga përgjigjimi i telefonit, pasi Ermalinda ka komunikuar me të pas vrasjes së të atit.

Sipas burimeve, motra e Emalindës, e cila aktualisht jeton në Itali, është e martuar në fshatin Suk të Roskovecit.

Ajo mbante tĂ« motrĂ«n herĂ« pas herĂ« nĂ« shtĂ«pinĂ« e saj, ku punonte nĂ« serat e fermerĂ«ve tĂ« zonĂ«s Suk 1, Suk 2 si edhe nĂ« Arapaj, ku mĂ«sohet se Ermalinda Ă«shtĂ« njohur me Çlirimin dhe dyshohet se kanĂ« krijuar lidhje dashurore.

55-vjeçari, i cili u vendos në pranga më 26 Korrik, në dëshminë e dhënë për policinë pas arrestimit ka mohuar të gjitha akuzat.

Ai ka pretenduar se ndodhej në fshatin e tij Arapaj, shumë larg vendit të ngjarjes kur ndodhi krimi.

Çlirim Dogani mĂ«sohet se ishte i martuar dhe me fĂ«mijĂ« nĂ« moshĂ« madhore. NdĂ«rsa sipas burimeve, 26-vjeçarja ka qenĂ« e fejuar 3 herĂ«, por Ă«shtĂ« ndarĂ«.

Dyshimet janë se ajo i mori jetën të atit, 56-vjeçarit Anesti Rama, pasi e shihte si pengesë për lidhjen e re që kishte me 55-vjeçarin.

Njoftimi i policisë:

Punë e pandërprerë hetimore për zbardhjen e plotë të rrethanave të ngjarjes së ndodhur në fshatin Frashër, ku shtetasja E. R. vrau për motive të dobëta, babanë e saj.

Vihet në pranga bashkëpuntori i 26-vjeçares.

NĂ« vijim tĂ« hetimeve tĂ« kryera me qĂ«llim dokumentimin e plotĂ« tĂ« rrethanave tĂ« ngjarjes, specialistĂ«t e Seksionit pĂ«r Hetimin e Krimeve KundĂ«r Personit tĂ« DrejtorisĂ« Vendore tĂ« PolicisĂ« Fier bĂ«nĂ« ndalimin e shtetasit Ç. D., 55 vjeç, banues nĂ« fshatin Arapaj, Roskovec.

Nga kryerja e hetimeve dyshohet se ky shtetas ka bashkëpunuar me shtetasen E. R., në vrasjen e babait të saj nëpërmjet strangulimit (mbytje me tel), si edhe duke përdorur sende të forta dhe mjete prerëse.

Materialet procedurale iu referuan Prokurorisë së Fierit, për veprime të mëtejshme.

 

The post U mbyt me tel nga e bija/ Mbërrijnë në Gjykatë autorët e vrasjes së Anesti Ramës, vajza dhe e ëma me veshje me lule, të lidhura bashkë me pranga appeared first on Albeu.com.

↗

Linda Rama: Shqipëria ka potencial për më shumë investime të huaja

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Ermira Isufaj

TIRANË, 26 korrik/ATSH/ Linda Rama, bashkĂ«shortja e kryeministrit Edi Rama ishte e ftuar sot nĂ« Podcastin “Inside Albania” nĂ« Euronews Albania, me gazetaren britanike Alice Taylor, nĂ« njĂ« bisedĂ« mbi rolin dhe kontributin e saj si akademike nĂ« fushĂ«n e ekonomisĂ«, nĂ« tĂ« shkuarĂ«n dhe aktualisht.

Rama ndau mendime dhe reflektime mbi tranzicionin e viteve ’90, kohĂ«n e ndryshimeve tĂ« mĂ«dha dhe ndikimin nĂ« ekonominĂ« shqiptare, perspektivĂ«n e zhvillimit tĂ« vendit dhe rolin e tĂ« rinjve nĂ« kĂ«tĂ« drejtim, si dhe pozicionimin e saj si zĂ« i shoqĂ«risĂ« civile.

Alice Taylor : PĂ«rshĂ«ndetje dhe mirĂ« se vini nĂ« Inside Albania me mua. Sot nĂ« studio jam e shoqĂ«ruar nga Linda Rama. Ajo Ă«shtĂ« ekonomiste, akademike, pedagoge, profesoreshĂ«, dhe njĂ« avokate pĂ«r tĂ« drejtat e grave dhe fĂ«mijĂ«ve. ËshtĂ« gjithashtu bashkĂ«shortja e Kryeministrit, por kjo nuk Ă«shtĂ« arsyeja pse Ă«shtĂ« kĂ«tu sot. Do tĂ« flasim pĂ«r tranzicionin nga vitet ’90, ekonominĂ« shqiptare nĂ« tĂ« kaluarĂ«n, tani dhe nĂ« tĂ« ardhmen, dhe shumĂ« mĂ« tepĂ«r  pĂ«rtej tyre.

Alice Taylor : -Linda, mirë se erdhët në Inside Albania. Faleminderit që u bashkuat me mua sot.

Linda Rama: Po, faleminderit që më ftuat, Alice, dhe dua ta bëj këtë lëvizje. Ashtu siç e bën ti, sepse më pëlqen shumë.

Alice Taylor : Kur të bëjmë tjetrën, do të të ftoj që të bësh një cameo.

Linda Rama: Do ta bëj, kënaqësi të vij sërish këtu.

Alice Taylor : Dua t’i qasemi kĂ«saj interviste nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« kronologjike, duke filluar nga fillimi. Ti ke punuar nĂ« AgjencinĂ« KombĂ«tare tĂ« Privatizimit qĂ« herĂ«t, nĂ« fillim tĂ« tranzicionit tĂ« ShqipĂ«risĂ«, nĂ« fillim tĂ« viteve ’90. Dhe mendoj se aty nis gjithçka. Ishte njĂ« kohĂ« e vĂ«shtirĂ«. Ishte njĂ« kohĂ« e trazuar, kalimi nga komunizmi nĂ«  ekonomi tregu tĂ« lirĂ«, dhe ishte shumĂ« e vĂ«shtirë  Cila ishte sfida mĂ« e madhe pĂ«r ty nĂ« atĂ« kohĂ« dhe, kur e shikon pas nĂ« kohĂ«, çfarĂ« mund tĂ« kishe bĂ«rĂ« ndryshe?

Linda Rama: Po flasim për vitin 1993. Pra, fillova të punoj atje vetëm dy ose tre vjet pasi ra komunizmi.

Ndërkohë, në atë moment isha pjesë e dy projekteve, projekte ndërkombëtare që merreshin me çështje ekonomike të vendeve në tranzicion. Dhe, në fakt, kur hyra, kur fillova të punoja për agjencinë, mendoja vetëm për reformën ekonomike. Dhe atje kuptova kompleksitetin e gjithë procesit. Kështu që, pata mundësinë, mundësinë e rrallë, dhe ndihem me fat, gjithmonë jam ndjerë me fat për këtë, të takoja grupe interesi shumë të ndryshme dhe shumë njerëz të ndryshëm që ishin të interesuar për privatizimin në atë kohë. Takova të burgosur politikë dhe të burgosur të tjerë për shkak të regjimit. Takova ish-pronarë të tokave dhe godinave. Takova punëtorë dhe drejtues. Atje takova, në fakt, edhe investitorë, investitorët e parë të huaj ndërkombëtarë që po vinin, të interesuar për të marrë pjesë në proces, por edhe investitorët e parë shqiptarë. Dhe, në fakt, ajo ishte edhe koha kur unë pata kontaktin tim të parë me politikën, në aspektin e qeverisjes dhe institucioneve, por edhe në aspektin e figurave politike të asaj kohe.

Kështu që hyra si ekonomiste në agjencinë e privatizimit, por në fakt dola prej andej si dikush që mendonte më shumë për njerëzit. Ishte një reformë e jashtëzakonshme. Mendoj se përtej emergjencës, përtej krizës së ushqimit dhe përtej përpjekjeve për të mbajtur rendin publik nën kontroll në ato vite, privatizimi i pronës shtetërore dhe ndarja e tokës ishin dy reformat më të rëndësishme që përcaktuan të gjithë ecurinë e tranzicionit në vend, përcaktuan ecurinë e investimeve, të drejtësisë, si edhe paqen sociale.

ÇfarĂ« mund tĂ« kishim bĂ«rĂ« ndryshe, thatĂ« ju?! Kam menduar pĂ«r kĂ«tĂ« me kalimin e kohĂ«s. Kam gjetur njĂ«farĂ« paqeje nĂ« zemrĂ«n dhe mendjen time. Sepse sa mĂ« shumĂ« mendoj pĂ«r atë  besoj se ndoshta kjo ishte e vetmja mĂ«nyrĂ« si mund ta bĂ«nim, duke marrĂ« parasysh faktin se po vinim nga dy ndikime shumĂ« fatkeqe historike. NjĂ«ri ishte ndikimi i PerandorisĂ« Osmane. Ne ishim periferia mĂ« e largĂ«t e PerandorisĂ« Osmane, nĂ« njĂ« prapambetje shumĂ« tĂ« thellĂ«. Dhe i dyti ishte regjimi komunist. PesĂ« dekada regjim komunist nuk mund tĂ« kalonin pa njĂ« kosto. Dhe kjo ishte kostoja qĂ« mendoj se duhej ta paguanim. ËshtĂ« shumĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r mua tĂ« besoj se kishte njĂ« rrugĂ« tjetĂ«r nĂ« ato vite.

 Alice Taylor: Sepse, nĂ« njĂ«farĂ« mĂ«nyre, ishte si tĂ« kishe njĂ« faqe bosh, por nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« kishe gjithĂ« mbetjet e regjimit komunist nĂ« veçanti. Nuk Ă«shtĂ« se regjimi komunist dhe gjithĂ« pushteti i tij thjeshtĂ« u zhduk brenda natĂ«s. Duhet tĂ« ketĂ« qenĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« hyje dhe t’i pĂ«rmbysje gjĂ«rat dhe tĂ« gjeje atĂ« faqe bosh pĂ«r tĂ« nisur prej saj. A Ă«shtĂ« ky njĂ« vlerĂ«sim i drejtĂ«?

 Linda Rama: Po, është e vërtetë.

 Alice Taylor: Shumë pengesa, në njëfarë mënyre njerëz që donin atë nivel ndryshimi.

Linda Rama: TĂ« gjithĂ« njerĂ«zit Ă«ndĂ«rronin pĂ«r ndryshimin, por nuk e dinin çfarĂ« ishte ndryshimi. Pra, ata Ă«ndĂ«rronin tĂ« ishin tĂ« lirĂ« nga komunizmi, por liria nuk ishte nĂ« mĂ«nyrĂ«n siç e njohim tani, çfarĂ« do tĂ« thotĂ« liri. Ishte nevoja pĂ«r t’u çliruar nga presioni i plotĂ« nĂ«n tĂ« cilin kishin qenĂ« pĂ«r 5 dekada. Nga kushte shumĂ« ekstreme apo tĂ« varfĂ«ra ekonomike dhe nga mĂ«nyra e jetĂ«s qĂ« kishim, sidomos pas viteve ’80.

Pra, ata thjeshtë kishin nevojë të hiqnin qafe atë, ndërkohë që sa më i izoluar je, aq më shumë ëndrra ndërton dhe mendon që pjesa tjetër e botës është pa probleme. Partia dhe shteti i asaj kohe na bënte lavazh truri, duke na thënë sa të mëdhenj ishim, sa të pathyeshëm ishim, sa të fortë ishim, sa më të mirët në botë ishim. Por, nga ana tjetër ne e dinim që një jetë tjetër ekzistonte përtej. Ne ndiheshim krenarë për atë që bënim. Por në të njëjtën kohë, në imagjinatën tonë po ndërtonim një botë që, në fakt, ishte shumë e zhvilluar, por në të njëjtën kohë kërcënuese; me mundësi, por në të njëjtën kohë shumë e rrezikshme. Sepse gjithë kohës përballeshe me gjëra ku të tregonin një realitet, dhe një realitet tjetër të shfaqej para syve. Dhe Shqipëria ishte i vetmi realitet që njihnim. Dhe nga ana tjetër, merrnim sinjale nga ata që ishin jashtë. Sinjale të heshtura që ndërtonin tek ne një imagjinatë ndryshe. E gjitha ishte kaotike dhe ngatërruese për mendjen e njerëzve.

Alice Taylor: E shoh ende, nĂ« njĂ« farĂ« mĂ«nyre. Kjo ndodh kur njerĂ«zit mĂ« thonĂ«: “Ti erdhe kĂ«tu nga Anglia, pse doje tĂ« rrije kĂ«tu me kaq shumĂ« probleme?” Ata mendojnĂ« se Anglia Ă«shtĂ« njĂ« vend perfekt, ku gjithçka funksionon, tĂ« gjithĂ« janĂ« tĂ« pasur dhe rrugĂ«t janĂ« tĂ« lyera me ar. Ende ekziston kjo lloj mendĂ«sie, qĂ« kĂ«tu Ă«shtĂ« tmerr dhe jashtĂ« Ă«shtĂ« gjithçka e mrekullueshme, perfekte dhe funksionale. Dhe unĂ« u them: nuk Ă«shtĂ« aspak kĂ«shtu. 

 Linda Rama: ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ«. Sot e gjithĂ« bota po jeton nĂ« pasiguri shumĂ« tĂ« mĂ«dha. Dhe fatkeqĂ«sisht, disa vite mĂ« parĂ« ishim tĂ« sigurt qĂ« po u linim fĂ«mijĂ«ve tanĂ« njĂ« botĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« mirĂ«. Nuk mendoj se flasim sot me tĂ« njĂ«jtin gjuhĂ«. MendojmĂ« dy herĂ« para se ta themi kĂ«tĂ«. Dhe kjo sepse edhe vendet e zhvilluara po pĂ«rballen me shumĂ« sfida, e lĂ«re mĂ« tĂ« flasim pĂ«r sfida qĂ« lidhen me çështje mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta, si pĂ«r shembull mjedisi – planeti. Ne ndajmĂ« njĂ« planet pĂ«r tĂ« cilin çdo ditĂ« po vĂ«rtetojmĂ« qĂ« nuk jemi nĂ« gjendje tĂ« kontribuojmĂ«. Dhe teknologjia. Teknologjia sot Ă«shtĂ« njĂ« sfidĂ« shumĂ« e madhe pĂ«r çdo vend dhe ti sheh qĂ« çdo vend, nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« apo njĂ« tjetĂ«r, po pĂ«rpiqet tĂ« kuptojĂ« – madje edhe vendet nordike qĂ« janĂ« shumĂ« tĂ« avancuara – po pĂ«rpiqen tĂ« kuptojnĂ«, cila duhet tĂ« jetĂ« qasja pĂ«r tĂ« mbajtur shoqĂ«rinĂ« tĂ« sigurt nĂ« rrethana qĂ« askush mĂ« parĂ« nuk i ka njohur. VetĂ«m si shembull, disa javĂ« mĂ« parĂ«, doli njĂ« studim nĂ« Suedi, nĂ«se nuk gaboj, nĂ« lidhje me pĂ«rdorimin e pajisjeve digjitale nga fĂ«mijĂ«t nĂ« shkolla. Ata ishin tĂ« parĂ«t qĂ« futĂ«n kĂ«to pajisje nĂ« shkolla. Tani, disa vite mĂ« vonĂ«, janĂ« tĂ« parĂ«t qĂ« flasin kundĂ«r tyre, sepse studimet kanĂ« treguar se ka efekte negative. Pra, ende nuk kemi gjetur pĂ«rvoja apo le tĂ« themi praktika, as nĂ« vendet e zhvilluara, mbi tĂ« cilat mund tĂ« mbĂ«shtetemi. KĂ«shtu qĂ« sot ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n pozitĂ« si kĂ«to vende pĂ«r sa i pĂ«rket kĂ«tyre sfidave. Dhe sa herĂ« qĂ« janĂ« gati t’i adresojnĂ« njĂ« sfidĂ« apo qĂ« BE mund tĂ« bjerĂ« dakord pĂ«r diçka, çështja ka evoluar. Dinamika Ă«shtĂ« shumĂ« e shpejtĂ«, Alice.

Alice Taylor : Çështja e klimĂ«s Ă«shtĂ« njĂ«ra anĂ«. Mendoj se tani, çdo vit qĂ« kalon, Ă«shtĂ« mĂ« nxehtĂ«, ka mĂ« shumĂ« zjarre, Ă«shtĂ« mĂ« shqetĂ«suese, dhe e shoh vajzĂ«n time dhe mendoj: “I madhi Zot, si do tĂ« jetĂ« pĂ«r ty pas 20 vitesh, 30 vitesh, 40 vitesh?”‹Rrjetet sociale, inteligjenca artificiale, mĂ« trembin. E mbaj larg çdo pajisjeje tani pĂ«r tani, por dua tĂ« them – sa gjatĂ« do tĂ« jem realisht nĂ« gjendje ta bĂ«j kĂ«tĂ«, nĂ«se ato fillojnĂ« tĂ« pĂ«rdoren nĂ« shkolla, pĂ«r shembull?!

 Linda Rama: Dhe nuk di kur duhet tĂ« fillosh tĂ« flasĂ«sh pĂ«r kĂ«tĂ«, sepse ta mbash larg – pĂ«rpiqesh vetĂ«m tĂ« mbrohesh dhe tĂ« pĂ«rballosh pasiguritĂ« qĂ« ke. Por, nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, duhet tĂ« flasim me ta pĂ«r tĂ« gjitha rreziqet dhe tĂ« gjitha pĂ«rfitimet qĂ« lidhen me pĂ«rdorimin e teknologjisĂ« sot. Qasja ime me djalin tim Ă«shtĂ«: “Kjo Ă«shtĂ« diçka qĂ« mund ta pĂ«rdorĂ«sh pĂ«r mĂ«simin. Nuk Ă«shtĂ« argĂ«tim.” Kjo Ă«shtĂ« qasja qĂ« kam unĂ«. Djali im Ă«shtĂ« njĂ«mbĂ«dhjetĂ« vjeç dhe kjo Ă«shtĂ« njĂ« temĂ« e vazhdueshme, pra njĂ« temĂ« qĂ« nuk mbaron kurrĂ« çdo ditĂ« – pĂ«rpiqem tĂ« shmang nĂ« njĂ«farĂ« mĂ«nyre gjithĂ« keqkuptimet qĂ« ai mund tĂ« ketĂ« dhe tĂ«rheqjet qĂ« dikush mund tĂ« ketĂ« me pajisjet.

 Alice Taylor: Po, Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ«, e di qĂ« do tĂ« ketĂ« shumĂ« “luftĂ«ra” mes meje dhe vajzĂ«s sime kur tĂ« rritet. Ju pĂ«rmendet investitorĂ«t e parĂ« qĂ« erdhĂ«n nĂ« ShqipĂ«ri nga jashtĂ« vendit, dhe ata duhet tĂ« kenĂ« qenĂ« mjaft guximtarĂ« nĂ« atĂ« kohĂ«, duke hyrĂ« nĂ« njĂ« territor tĂ« panjohur. Por tani po pyes, 30 e ca vjet mĂ« vonĂ«, cilat mendon se janĂ« sfidat qĂ« mbeten pĂ«r investitorĂ«t e huaj qĂ« duan tĂ« vijnĂ« nĂ« ShqipĂ«ri? Po shohim çdo vit e mĂ« shumĂ« qĂ« vijnĂ«, nĂ« forma tĂ« ndryshme, por duke pĂ«rdorur ekspertizĂ«n tuaj, cilat sfida mendon se duhet tĂ« hiqen pĂ«r ta shtuar mĂ« tej kĂ«tĂ«?

Linda Rama: Ne kemi njĂ« listĂ« treguesish, nĂ« fakt. Dhe aspekte qĂ« kanĂ« rĂ«ndĂ«si pĂ«r tĂ« marrĂ« vendimin pĂ«r njĂ« investitor qĂ« tĂ« investojĂ« nĂ« njĂ« vend tĂ« caktuar. Dhe kjo vlen pĂ«r tĂ« gjitha vendet, nĂ« thelb. Diçka qĂ« Ă«shtĂ« interesante pĂ«r t’u thĂ«nĂ« Ă«shtĂ« se bota nuk vuan pĂ«r mungesĂ« financimesh. Madje as ShqipĂ«ria nuk vuan pĂ«r mungesĂ« financimesh. Ne kemi shumĂ« para qĂ« qĂ«ndrojnĂ« jashtĂ« sistemit bankar, por edhe brenda bankave, qĂ« ende nuk janĂ« pĂ«rdorur dhe qĂ« presin tĂ« pĂ«rdoren nga investitorĂ«t. ËshtĂ« e njĂ«jta situatĂ« edhe nĂ« institucionet financiare jashtĂ« vendit. Pra, gjĂ«ja mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme, pĂ«rveç faktit qĂ« ke financime, Ă«shtĂ« qĂ« tĂ« bindĂ«sh investitorĂ«t tĂ« financojnĂ«. Nga pikĂ«pamja makroekonomike – qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« aspekt shumĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m – mund tĂ« themi se kemi bĂ«rĂ« pĂ«rparime shumĂ« tĂ« mira nĂ« vitet e fundit.

Nuk kemi paqĂ«ndrueshmĂ«ri politike, qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« element shumĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m, as paqĂ«ndrueshmĂ«ri tĂ« qeverisĂ«. NjĂ« studim qĂ« pĂ«rfundova para dy vitesh, njĂ« ose dy vjet mĂ« parĂ«, mbi financimet, tregoi qartĂ« – pas njĂ« analize tĂ« 30 viteve tranzicion – se, nĂ« rast se ndodh paqĂ«ndrueshmĂ«ri politike apo destabilitet qeverisĂ«s nĂ« njĂ« vend, investimet e huaja reagojnĂ« shumĂ« shpejt, duke u distancuar nga vendi. Dhe tĂ« duhen mĂ« shumĂ« se dhjetĂ« vite pĂ«r ta rikuperuar dĂ«min. Pra, ky Ă«shtĂ« njĂ« element shumĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m.

NjĂ« tjetĂ«r element pozitiv Ă«shtĂ« se kemi ligje dhe kuadĂ«r rregullator qĂ« mbron investimet. Jemi nĂ« njĂ« proces qĂ« Ă«shtĂ« Integrimi Evropian, i cili nĂ« fakt rrit shumĂ« besimin e investitorĂ«ve. Dhe investimet, investimet e huaja direkte, sidomos nĂ« vitet e fundit nĂ« krahasim me vitin 2012 kanĂ« pĂ«suar njĂ« bum. Kemi pasur mĂ« pak se 1 miliardĂ« dollarĂ« investime tĂ« huaja direkte nĂ« atĂ« kohĂ«. Po flas pĂ«r stokun. Dhe tani Ă«shtĂ« rreth 1.7 miliardĂ«. Pra, Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m. Por ende, si pĂ«rqindje e PBB-sĂ« Ă«shtĂ« e ulĂ«t dhe natyrisht qĂ« kemi nevojĂ« pĂ«r mĂ« shumĂ« investime tĂ« huaja direkte. Keni shumĂ« tĂ« drejtĂ« kur pyesni se çfarĂ« duhet tĂ« bĂ«jmĂ« pĂ«r ta rritur kĂ«tĂ« nivel. Mendoj se kemi nevojĂ« pĂ«r sundimin e ligjit, qĂ« Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht i rĂ«ndĂ«sishĂ«m. Dhe mund tĂ« kemi ligje qĂ« garantojnĂ«, le tĂ« themi, aktivitetin e investimeve tĂ« huaja, por nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« ka shumĂ« mosmarrĂ«veshje qĂ« mund tĂ« lindin. NjĂ« pjesĂ« e tyre lidhen edhe me tĂ« drejtat pronĂ«sore. Siç e pĂ«rmenda, prona ishte njĂ« nga reformat qĂ« ka shkaktuar shumĂ« probleme ndĂ«r vite dhe problemet vijojnĂ« ende. Na duhet tĂ« kemi njĂ« sistem gjyqĂ«sor shumĂ« efikas dhe tĂ« besueshĂ«m. Dhe nĂ« veçanti nĂ« gjykatat e shkallĂ«s sĂ« parĂ« dhe tĂ« dytĂ«. Gjykime mĂ« tĂ« shpejta dhe mĂ« tĂ« drejta. Dhe duhet tĂ« japim prova pĂ«r kĂ«tĂ«, sepse kjo Ă«shtĂ« thelbĂ«sore pĂ«r investimet. Dicka tjetĂ«r pozitive qĂ« po ndodh Ă«shtĂ« se edhe Plani i Rritjes pĂ«r Ballkanin PerĂ«ndimor nĂ« kuadrin e anĂ«tarĂ«simit nĂ« BE Ă«shtĂ« zhvendosur nga reformat  institucionale drejt reformave tĂ« infrastrukturĂ«s, gjĂ« qĂ« Ă«shtĂ« jetike pĂ«r vendin. Me reformat nĂ« infrastrukturĂ« nĂ«nkuptoj, pĂ«rveç gjithçkaje qĂ« kemi pĂ«rparuar, edhe investimet nĂ« infrastrukturĂ«n e ujit, infrastrukturĂ«n e kanalizimeve, energjinĂ« – qĂ« tĂ« jenĂ« me standardet e duhura dhe me aksesin e duhur dhe me tĂ« gjitha parametrat teknikĂ«.

Dhe kjo është shumë e rëndësishme, mendoj, për të ecur përpara. Dhe, sigurisht, na duhet gjithashtu të kuptojmë cilat janë avantazhet tona krahasuese. Kjo është thelbësore. Duhet të përcaktojmë profilin tonë, sepse tregu ynë është shumë i vogël. Dhe na duhet të përdorim investimet e huaja duke përdorur avantazhet tona krahasuese, për të rritur madhësinë e tregut tonë dhe për të kontribuar në shtyllat e ekonomisë, gjë që është jashtëzakonisht e rëndësishme për momentin kur do ta gjejmë veten në Bashkimin Evropian.

Alice Taylor : Cilat avantazhe mendoni se ka Shqipëria ose ku mund të fokusohet për të përfituar?

Linda Rama: Po ne kemi profilin sektorial. Zhvillimi bazohet nĂ« sektorĂ«. Dhe kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse them “cilat janĂ« avantazhet qĂ« duhet tĂ« pĂ«rdorim”, sepse duhet tĂ« pĂ«rcaktojmĂ«, tĂ« jemi mĂ« tĂ« qartĂ«, se çfarĂ« do tĂ« jetĂ« ShqipĂ«ria nĂ« 20 vitet e ardhshme. Dhe dinamika Ă«shtĂ« shumĂ«, shumĂ« e madhe. Turizmi, pĂ«r shembull, padyshim qĂ« do tĂ« jetĂ« e ardhmja. Nuk ishte aq e qartĂ« mĂ« parĂ« sa Ă«shtĂ« tani.

Prandaj, duhet tĂ« mendojmĂ« çfarĂ« duhet tĂ« bĂ«jmĂ« qĂ« tĂ« mos e humbasim kĂ«tĂ« mundĂ«si, tĂ« bĂ«hemi tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m, por gjithashtu tĂ« bĂ«hemi njĂ« tĂ«rheqje e madhe pĂ«r ata investitorĂ«, investitorĂ«t e huaj qĂ« sjellin standard nĂ« vend. Dhe pĂ«rmes standardeve ne mund tĂ« ngushtojmĂ« hendekun qĂ« ekziston mes nesh dhe vendeve tĂ« tjera qĂ« janĂ« shumĂ« tĂ« avancuara nĂ« turizĂ«m. Diçka tjetĂ«r shumĂ« interesante Ă«shtĂ« sektori i TIK-ut, duke qenĂ« se po flasim pĂ«r dinamika. Ne bĂ«mĂ« njĂ« studim tre vite mĂ« parĂ«, nĂ« vitin 2021. Sepse zbuluam qĂ« TIK-u, bashkĂ« me shĂ«rbimet e outsourcing-ut, pra ekonomia e kujdesit, tĂ« gjitha shĂ«rbimet profesionale, ishin dy sektorĂ« me njĂ« rritje shumĂ« tĂ« madhe. Dhe ata na u shfaqĂ«n si sektorĂ« nĂ« zhvillim pĂ«r ekonominĂ«. Sigurisht, kontributi nĂ« PBB Ă«shtĂ« shumĂ« i vogĂ«l, por efekti qĂ« kanĂ« nĂ« tĂ« gjithĂ« ekonominĂ« Ă«shtĂ« i madh – nĂ«se flasim pĂ«r TIK-un, pĂ«r shembull. BĂ«mĂ« tĂ« njĂ«jtin studim pĂ«r vitin 2024 i cili sapo ka pĂ«rfunduar. Dhe zbuluam qĂ« nga njĂ« sektor nĂ« zhvillim, sektori i TIK-ut – pjesa qĂ« Ă«shtĂ« e pĂ«rqendruar nĂ« ofrimin e shĂ«rbimeve tĂ« TIK-ut – tashmĂ« Ă«shtĂ« maturuar. Kemi njĂ« treg tĂ« maturuar nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ«. Pra, pĂ«r tri vite jemi nĂ« njĂ« situatĂ« krejtĂ«sisht tjetĂ«r, ekstreme. Dhe tjetra shumĂ« interesante ishte qĂ« sektori qĂ« ofron shĂ«rbime, jo ai qĂ« konsumon TIK, ofron mĂ« shumĂ« se 50% tĂ« shĂ«rbimeve pĂ«r eksport. Nuk e kishim menduar kurrĂ« qĂ«, kompanitĂ« tona tĂ« TIK-ut, sot po ofrojnĂ« kĂ«tĂ« lloj shĂ«rbimi jashtĂ« vendit. Duket qĂ« jemi tĂ« fortĂ« brenda vendit, pavarĂ«sisht shifrave tĂ« ulĂ«ta pĂ«r tĂ« cilat flasim. Pra, na duhet tĂ« shohim nĂ« mĂ«nyrĂ« dinamike dhe tĂ« qartĂ«sojmĂ« vetveten se cilat janĂ« avantazhet qĂ« kemi, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« t’i pĂ«rdorim.

Alice Taylor : E kam thĂ«nĂ« gjithmonĂ« qĂ« sektori i TIK-ut Ă«shtĂ« njĂ« sektor shumĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m, sepse ka gjithmonĂ« kĂ«rkesĂ« pĂ«r tĂ«, paguhet mirĂ« dhe shpesh kĂ«to lloj kompanish u japin mundĂ«si njerĂ«zve tĂ« punojnĂ« nĂ« distancĂ« – dhe kjo Ă«shtĂ« diçka qĂ« unĂ« e shoh si ndihmĂ« pĂ«r çështjet demografike tek tĂ« rinjtĂ«. NĂ«se mund tĂ« jetosh dhe punosh nĂ« ShqipĂ«ri, tĂ« punosh nĂ« IT, pĂ«r njĂ« kompani qĂ« eksporton shĂ«rbime ose mund tĂ« punosh nĂ« distancĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« apo tjetĂ«r, kjo Ă«shtĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« shumĂ« e mirĂ« pĂ«r tĂ« mbajtur talentin, njerĂ«zit vendas nĂ« rajon. Sepse sfidat demografike janĂ« njĂ« problem i madh. ShumĂ« njerĂ«z po ikin dhe mendoj qĂ« kjo Ă«shtĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« shumĂ« e mirĂ«.

Si e perceptoni kĂ«tĂ« ikje tĂ« njerĂ«zve nga vendi? E di qĂ« njerĂ«zit ikin, por ka dhe nga ata qĂ« po kthehen tani, por si e shihni nga pozicioni juaj si ekonomiste?‹ÇfarĂ« do t’u thonit njerĂ«zve qĂ« thonĂ« “UnĂ« dua tĂ« iki tĂ« jetoj nĂ« Angli, kĂ«tu nuk ka mundĂ«si”?

Linda Rama: Kemi folur shumĂ« – pĂ«r arsye tĂ« ndryshme – gjatĂ« gjithĂ« tranzicionit, sidomos nĂ« dy dekadat e fundit, pĂ«r çështje ekonomike si arsyet qĂ« shtyjnĂ« njerĂ«zit tĂ« largohen nga vendi, sidomos tĂ« rinjtĂ«. Mendoj se kjo mund tĂ« jetĂ« e vĂ«rtetĂ«, por nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, nuk Ă«shtĂ« e gjithĂ« e vĂ«rteta.

Mendoj se asnjĂ«herĂ« nuk kemi gjetur mundĂ«sinĂ« dhe kohĂ«n, ndoshta as vullnetin, dhe kur them vullnetin, behet fjalĂ« nĂ« tĂ« gjitha nivelet
 pĂ«r tĂ« menduar pĂ«rtej arsyeve ekonomike. Dhe kĂ«tu kam parasysh problemet sociale dhe psikologjike qĂ« ekzistojnĂ« nĂ« komunitetet tona. Dhe pĂ«r kĂ«to probleme flasim çdo ditĂ«, por nuk i lidhim nĂ« rrĂ«fimin tonĂ« me emigrimin. KĂ«to janĂ« probleme pĂ«r tĂ« cilat flasim nga mĂ«ngjesi nĂ« darkĂ« nĂ« vendimmarrje.

Dhe mendoj se, pĂ«r shkak tĂ« sĂ« shkuarĂ«s sonĂ«, kemi vĂ«nĂ« shumĂ« presion mbi jetĂ«n tonĂ«. Dhe shumĂ« nga ky presion sot ende rĂ«ndon mbi supet e individĂ«ve. Me “presion” kam parasysh tĂ« gjitha stereotipet e sĂ« shkuarĂ«s nĂ« familje. Kam parasysh tĂ« afĂ«rmit qĂ« ushtrojnĂ« presion, komunitetin qĂ« ushtron presion, rrjetet sociale qĂ« ushtrojnĂ« shumĂ« presion. Ndoshta edhe nĂ« shkolla ka presion, dhe politika gjithashtu ushtron presion me gjuhĂ«n dhe ndonjĂ«herĂ« me agresivitetin qĂ« pĂ«rdor.

KĂ«shtu qĂ«, mendoj se duhet tĂ« flasim pĂ«r tĂ« gjitha kĂ«to lloj presionesh dhe duhet tĂ« punojmĂ«, jo thjeshtĂ« pĂ«r t’i bindur tĂ« rinjtĂ« tĂ« mos largohen, por qĂ« ata tĂ« kuptojnĂ« cilat mund tĂ« jenĂ« arsyet e vĂ«rteta, dhe tĂ« flasim tĂ« njĂ«jtĂ«n gjuhĂ« me ta, atĂ« qĂ« ata ndiejnĂ«, qĂ« ata dinĂ«. Dhe problemi Ă«shtĂ« qĂ« ata duhet tĂ« ndajnĂ« mendimet e tyre, dhe ne duhet tĂ« flasim me ta, dhe tĂ« çlirojmĂ«, tĂ« pĂ«rpiqemi tĂ« çlirojmĂ« shoqĂ«rinĂ« nga tĂ« gjitha kĂ«to lloj presionesh.

Dhe mendoj se vetĂ«m nĂ«se pĂ«rpiqemi ta zbusim sadopak kĂ«tĂ« lloj presioni qĂ« vjen nga e kaluara dhe nga tĂ« gjitha problemet qĂ« kemi pasur gjatĂ« gjithĂ« tranzicionit, atĂ«herĂ« mund tĂ« kemi, nĂ« fakt, njĂ« proces vendimmarrjeje mĂ« tĂ« qartĂ« dhe mĂ« logjik – se ku duam ta ndĂ«rtojmĂ« jetĂ«n.

Alice Taylor: Kjo ishte, nĂ« fakt, njĂ« nga pyetjet qĂ« do tĂ« tĂ« bĂ«ja. UnĂ« kam thĂ«nĂ« qĂ« ka njĂ« anĂ« ekonomike, po, por mendoj qĂ« kjo Ă«shtĂ« arsyeja mĂ« sipĂ«rfaqĂ«sore. UnĂ« besoj se arsyeja pse shumĂ« njerĂ«z duan tĂ« largohen Ă«shtĂ« sepse ata mbajnĂ« me vete traumĂ«n e brezit – hidhĂ«rimin, zemĂ«rimin, mllefin, zhgĂ«njimin nga brezat e tjerĂ«, nga komunizmi, ndoshta edhe mĂ« gjatĂ«, pĂ«rmes tranzicionit – dhe edhe nĂ«se nuk kanĂ« lindur nĂ« atĂ« kohĂ«, e marrin nga prindĂ«rit.

Linda Rama: Sigurisht. Ata e marrin kĂ«tĂ« pakĂ«naqĂ«si, kĂ«tĂ« zemĂ«rim, kĂ«tĂ« padrejtĂ«si – dhe nuk i vĂ«nĂ« njĂ« emĂ«r, por thjesht mendojnĂ«: “Dua tĂ« iki prej kĂ«tej, kĂ«tu nuk ka asgjĂ« pĂ«r mua!”‹PĂ«r shembull, si ilustrim, nĂ«se ka njĂ« fĂ«mijĂ« nĂ« njĂ« familje dhe babai ose nĂ«na punon nĂ« administratĂ«n publike, vetĂ«m si shembull, ose nĂ« njĂ« kompani private, dhe ai fĂ«mijĂ« sheh qĂ« padrejtĂ«sisht nĂ«na apo babai largohet nga puna pa arsye – pa arsye tĂ« vĂ«rteta – thjeshtĂ« pĂ«r shkak tĂ« njĂ« vendimi tĂ« dikujt qĂ« Ă«shtĂ« mĂ« lart
 atĂ«herĂ« mendoj se efekti qĂ« ka njĂ« fĂ«mijĂ« nĂ« perceptim, dhe vetĂ« prindĂ«rit, Ă«shtĂ« i madh.

Ata nuk duan qĂ« historia e tyre tĂ« pĂ«rsĂ«ritet te fĂ«mija, dhe fĂ«mija nuk dĂ«shiron tĂ« pĂ«rballet me tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ« qĂ« ka parĂ« tek prindi. Prandaj mendoj qĂ« duhet ta marrim kĂ«tĂ« shumĂ« seriozisht, nĂ« tĂ« gjitha nivelet, sepse veprime tĂ« caktuara – qoftĂ« nĂ« sektorin privat apo nĂ« qeveri apo nĂ« tĂ« gjithĂ« sektorĂ«t e tjerĂ«, pĂ«rfshirĂ« median – nuk rezonojnĂ« vetĂ«m me individin dhe shoqĂ«rinĂ«, por prekin direkt fĂ«mijĂ«t.

KĂ«to janĂ« momente traume qĂ« mund tĂ« lĂ«nĂ« gjurmĂ« shumĂ« tĂ« thella nĂ« mendjen e tyre. Dhe kjo ndodh edhe sepse askush nuk ka kohĂ« tĂ« merret me traumat nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« dedikuar.‹Ndaj, ka ardhur koha pĂ«r ta, qĂ« ta marrim seriozisht –– nĂ« veprimet qĂ« ndĂ«rmarrim.

Alice Taylor: Si tĂ« shĂ«rohen kĂ«to plagĂ« tĂ« sĂ« shkuarĂ«s, kur koha po ecĂ«n pĂ«rpara, shumĂ« njerĂ«z nuk duan t’i adresojnĂ«, nuk duan tĂ« flasin pĂ«r to – “ka ndodhur, ishte nĂ« tĂ« kaluarĂ«n” – por Ă«shtĂ« e qartĂ« qĂ« ende i mbajnĂ« peshĂ« edhe sot. Dhe sa mĂ« shumĂ« kalojnĂ« vitet, aq mĂ« shumĂ« largohet brezi i vjetĂ«r
 A do tĂ« zgjidhen ndonjĂ«herĂ« kĂ«to?‹Si mund tĂ« bĂ«het kjo nĂ« nivel qeveritar, politik, shoqĂ«ror? Mendon se Ă«shtĂ« shumĂ« vonĂ«?

Linda Rama: Ky është një proces. Sërish, ashtu siç thashë më parë, ndoshta ka qenë e vështirë të shmangej gjithë trashëgimia fatkeqe që kemi nga e kaluara. Sigurisht që ka përpjekje çdo ditë, në të gjitha nivelet, për të korrigjuar. Mendoj që shoqëria duhet të jetë shumë më e pranishme. Duhet të ulim pak kohën që i kushtojmë kronikës së zezë apo politikës, dhe të lëmë pak më shumë hapësirë pikërisht për të folur për këto çështje.

Diçka qĂ« mund tĂ« theksoj Ă«shtĂ« qĂ« me tĂ« rinjtĂ«, nuk mendoj se kemi, le tĂ« themi, njĂ« shkĂ«mbim kuptimplotĂ«. Si brez, ne kemi humbur njĂ« autoritet qĂ«  prindĂ«rit tanĂ« e kishin. Dhe kjo pĂ«r shkak tĂ« kohĂ«s ku po jetojmĂ«. NdĂ«rkohĂ« qĂ« brezi i ri ka fituar njĂ« autoritet, qĂ« Ă«shtĂ« autoriteti i informacionit. PĂ«r shembull, kur po vija kĂ«tu nĂ« mĂ«ngjes, po mendoja si do tĂ« ishte intervista, dhe po udhĂ«toja me Zahon pĂ«r nĂ« zyrĂ«. Dhe i thashĂ«: “Zaho, si i quani kĂ«to pjesĂ«t nĂ« makinĂ«?” – po i referohesha frenĂ«s dhe pedalit tĂ« gazit. Dhe ai po ma jepte versionin nĂ« anglisht, versionin e saktĂ«. Pastaj i thashĂ«: “Si i thoni babait tĂ« gjyshit?” – sepse nuk mĂ« kujtohej saktë– dhe ai tha: “Great-grandfather”. Pra, ata dinĂ« gjĂ«ra pĂ«r tĂ« cilat ne mund tĂ« ndihemi tĂ« pasigurt.

Ata tĂ« thonĂ« çdo ditĂ« informacione qĂ« i marrin nga burime tĂ« ndryshme.‹KĂ«shtu qĂ«, nĂ« vend qĂ« tĂ« pĂ«rpiqemi t’ua imponojmĂ« gjĂ«rat, apo t’u japim slogane tĂ« gatshme si “mos ik nga ShqipĂ«ria”, ne kemi nevojĂ« tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« rrĂ«fim.‹Duhet t’i njohim– çfarĂ« mendojnĂ«, si e perceptojnĂ« botĂ«n, cilat janĂ« pasiguritĂ« e tyre – qĂ« ata tĂ« ndihen tĂ« vlefshĂ«m nĂ« kĂ«tĂ« bisedĂ«.

Dy javĂ« mĂ« parĂ« ose tre javĂ« mĂ« parĂ«, isha e ftuar – ishte shumĂ« e çuditshme sepse nuk e dija qĂ« ekzistonte ai grup – nga njĂ« grup profesionistĂ«sh tĂ« rinj. NĂ« fakt, ata ishin nĂ« tĂ« 40-at, por disa prej tyre ishin nĂ« tĂ« 30-at. Ishin jo tĂ« rinj nĂ« kuptimin pĂ«rkufizues, por tĂ« rinj, shumĂ« tĂ« rinj nĂ« frymĂ«. Dhe ata punonin nĂ« nivelet mĂ« tĂ« larta tĂ« menaxhimit nĂ« kompani private.

KĂ«rkuan tĂ« kishin njĂ« bisedĂ« me mua. U impresionova jashtĂ«zakonisht shumĂ«. Ishte njĂ« bisedĂ« dy orĂ«she. Çdo pyetje qĂ« ata bĂ«nin ishte shumĂ« e pjekur. Nuk mund ta besoja qĂ« asnjĂ« pyetje qĂ« vinte prej tyre nuk ishte pa interes pĂ«r mua. Çdo pyetje ishte me njĂ« interes tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m. Dhe gjĂ«ja tjetĂ«r qĂ« mĂ« la shumĂ« mbresĂ« ishte qĂ«, pĂ«rpara se tĂ« flisnin me mua, nga pyetjet kuptova qĂ« kishin lexuar gjithçka qĂ« kishte rreth meje si informacion nga puna qĂ« unĂ« bĂ«ja. Dhe, nga pyetjet, pĂ«rsĂ«ri kuptova qĂ« ishin njerĂ«z qĂ« kishin jo vetĂ«m interes, por edhe njĂ« lloj ankthi pĂ«r tĂ« gjetur pĂ«rgjigje pĂ«r gjĂ«ra pĂ«r tĂ« cilat vetĂ« nuk arrinin t’i jepnin dot pĂ«rgjigje.

Tani, problemi është që jam e sigurt që askush nuk e di që ata ekzistojnë dhe që kanë jetën e tyre. Po flas për sferën publike. Dhe do të doja shumë që ata të inkurajoheshin, që si individë ose si grup të dilnin dhe të flisnin për atë që pëlqejnë dhe që nuk pëlqejnë. Sepse vetëm në këtë mënyrë ata do të marrin pjesë dhe do të gjejnë edhe ata, në një mënyrë a tjetër, kontributin e tyre në shoqëri.

Alice Taylor: Pra, si mund ta arrijĂ« sistemi arsimor shqiptar kĂ«tĂ« hap? Dhe kĂ«tĂ« botĂ« qĂ«, siç e thashĂ« mĂ« herĂ«t, evoluon vazhdimisht – qĂ« nĂ« momentin qĂ« ne e kemi arritur, ajo ka ndryshuar sĂ«rish – dhe kĂ«tĂ« rini qĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« pĂ«rpara nesh, pĂ«rtej çdo gjĂ«je qĂ« mund tĂ« kuptojmĂ«. Vajza ime do tĂ« shkojĂ« nĂ« njĂ« shkollĂ« publike nĂ« shtator dhe unĂ« besoj se kjo Ă«shtĂ« zgjedhja mĂ« e duhur. Por sa shpejt duhet tĂ« evoluojĂ« sistemi kĂ«tu pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar kĂ«to sfida dhe pĂ«r ta mbajtur rininĂ« tĂ« angazhuar?

Linda Rama: TĂ« flasĂ«sh pĂ«r arsimin mund tĂ« nevojitet e gjithĂ« intervista, sepse mendoj qĂ« Ă«shtĂ« sektori mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m. Dinamika sot e sistemit arsimor Ă«shtĂ« kaq e madhe pĂ«r shkak tĂ« tĂ« gjitha ndryshimeve, sa qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« makineri e madhe qĂ« duhet ta mendosh nĂ« dinamikĂ« çdo ditĂ« – gjĂ« qĂ« nuk Ă«shtĂ« aspak e lehtĂ«. Mendoj qĂ« shkollat publike kanĂ« sfida – shumĂ« sfida – por edhe shkollat private kanĂ« sfidat e tyre. ËshtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« vĂ«sh gishtin nĂ« njĂ« pikĂ« tĂ« vetme, por modernizimi i kurrikulĂ«s Ă«shtĂ« njĂ« domosdoshmĂ«ri, nĂ« kuptimin qĂ« ajo duhet tĂ« pasqyrojĂ« tĂ« gjitha ndryshimet qĂ« ndodhin me kalimin e kohĂ«s.

PĂ«r shembull, njĂ« nga arritjet qĂ« u pĂ«rmend dhe qĂ« u mat vite mĂ« parĂ« ishte STEM. STEM Ă«shtĂ« shkurtimi pĂ«r ShkencĂ«, Teknologji, Inxhinieri dhe MatematikĂ«. NĂ« njĂ« moment tĂ« caktuar, STEM u bĂ« STEAM. U shtua njĂ« A. Pse? A pĂ«r Art – Artet. Sepse u kuptua qĂ« mendimi krijues dhe lidhja mes arteve dhe lĂ«ndĂ«ve tĂ« tjera mund tĂ« krijojnĂ« bazĂ«n pĂ«r tĂ« nxitur mendimin krijues.

Pra, modernizimi i kurrikulĂ«s dhe vĂ«nia e theksit te aftĂ«sitĂ« analitike – si ato pĂ«r tĂ« cilat po flasim – por edhe te aftĂ«sitĂ« digjitale, Ă«shtĂ« njĂ« domosdoshmĂ«ri nĂ« kohĂ«t qĂ« po jetojmĂ«. Transformimi digjital i sistemit arsimor Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r element shumĂ«, shumĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m. Pse? Sepse pĂ«rmes transformimit digjital mund tĂ« shmangim subjektivitetin dhe ndikimin njerĂ«zor nĂ« tĂ« gjithĂ« vlerĂ«simet e performancĂ«s. Gjithashtu, mund ta ngremĂ« nĂ« njĂ« nivel tjetĂ«r tĂ« gjithĂ« mĂ«nyrĂ«n se si aktorĂ«t nĂ« arsim ndikojnĂ« nĂ« sistem. Trajnimi i mĂ«suesve Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht i rĂ«ndĂ«sishĂ«m. Tani nuk kemi mĂ« mĂ«sues tĂ« TIK-ut dhe mĂ«sues tĂ« tjerĂ«. TĂ« gjithĂ« mĂ«suesit duhet tĂ« kenĂ« aftĂ«si digjitale, sepse duhet t’i pĂ«rfshijnĂ« ato nĂ« procesin mĂ«simor. Pra, po jetojmĂ« nĂ« kohĂ«n mĂ« interesante tĂ« mundshme – por duhet tĂ« shfrytĂ«zojmĂ« tĂ« gjitha mundĂ«sitĂ« dhe tĂ« mos presim. Duhet thjesht tĂ« vazhdojmĂ« pĂ«rpara duke e rizbuluar veten.

Alice Taylor: MĂ« pĂ«lqen STEAM – pĂ«rfshirja e Artit – gjĂ« qĂ« mendoj se Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme. Mendoj qĂ« lĂ«ndĂ«t artistike shpesh nuk konsiderohen si akademike. Po e çoj vajzĂ«n time nĂ« shkollĂ«n e muzikĂ«s dhe arteve, sepse ajo Ă«shtĂ« shumĂ« e interesuar pĂ«r lĂ«ndĂ«t akademike, por Ă«shtĂ« edhe shumĂ« kreative. E di qĂ«, nĂ«se e ke atĂ« krijimtari brenda vetes, Ă«shtĂ« mĂ« mirĂ« tĂ« ndodhesh nĂ« njĂ« mjedis ku ajo mund tĂ« lulĂ«zojĂ« dhe tĂ« zhvillosh lĂ«ndĂ« artistike qĂ« tĂ« mĂ«sojnĂ« shumĂ« gjĂ«ra – si disiplinĂ«, logjikĂ« – tĂ« cilat mund t’i aplikosh pastaj edhe nĂ« gjĂ«ra tĂ« tjera.

Por po, unĂ« zgjodha sistemin shtetĂ«ror arsimor sepse kam parĂ« ndryshime tĂ« mĂ«dha nĂ« tĂ« ndĂ«r vite. Mamaja ime Ă«shtĂ« mĂ«suese; ajo e çon vajzĂ«n time nĂ« shkollĂ« pothuajse çdo mĂ«ngjes dhe ajo ka qenĂ« mĂ«suese pĂ«r 45 vjet nĂ« MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar dhe ishte shumĂ« e impresionuar nga ajo qĂ« kishte parĂ« – kĂ«shtu qĂ« pĂ«r mua kjo ishte njĂ« votĂ« shumĂ« e madhe besimi. Digjitalizimi Ă«shtĂ« hapi tjetĂ«r, mendoj – mĂ«simi i kodimit.

 Linda Rama: PĂ«rpjekjet pĂ«r digjitalizim kanĂ« nisur; e di qĂ« janĂ« vendosur 100 klasat e para nĂ« shkollat fillore dhe fokusi duhet tĂ« jetĂ« qĂ« kjo tĂ« jetĂ« njĂ« qasje e hapur ndaj gjithĂ« kurrikulĂ«s sĂ« programimit, qĂ« pĂ«r fĂ«mijĂ«t duhet tĂ« fillojĂ« nĂ« njĂ« moshĂ« tĂ« hershme. Dhe, nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, mendoj qĂ« ata do tĂ« jenĂ« brezi qĂ« do tĂ« sigurojĂ« pĂ«rmirĂ«simin e aftĂ«sive digjitale nĂ« industri dhe nĂ« sektorin privat – si aftĂ«si tĂ« nevojshme pĂ«r tĂ« gjitha profesionet.

Alice Taylor: MĂ« kujtohet njĂ« mĂ«sues qĂ« mĂ« thoshte kur isha fĂ«mijĂ«: “Duhet tĂ« mĂ«sosh si tĂ« bĂ«sh shumĂ«zimin e gjatĂ«. Nuk do tĂ« ecĂ«sh gjithmonĂ« me njĂ« makinĂ« llogaritĂ«se nĂ« xhep.” Ende kemi nevojĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«. Ende kemi nevojĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«. UnĂ« vuajta me shumĂ«zimin e gjatĂ« dhe pjesĂ«timin e gjatĂ«. 

Linda Rama: Djali im, herĂ« pas here, mĂ« thotĂ«: “Mami, pse po e bĂ«j kĂ«tĂ«?”Dhe i them: “Duhet ta bĂ«sh sepse aftĂ«sitĂ« matematikore janĂ« shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r aftĂ«sitĂ« analitike. PĂ«r tĂ« zhvilluar trurin nĂ« njĂ« fazĂ« tjetĂ«r, pĂ«r tĂ« parĂ« dhe pĂ«r tĂ« gĂ«rmuar brenda tij.”

Nuk mendoj qĂ« bota do tĂ« lodhet ndonjĂ«herĂ« duke mĂ«suar matematikĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ«n tradicionale – dhe kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse “M” Ă«shtĂ« nĂ« STEAM – sepse kĂ«to aftĂ«si analitike qĂ« nĂ« moshĂ« tĂ« hershme janĂ« shumĂ«, shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. KalkulatorĂ«t mund ta bĂ«jnĂ« trurin “tĂ« fjetur” nĂ« njĂ« fazĂ« tĂ« hershme – dhe kjo Ă«shtĂ« diçka e keqe.

Alice Taylor: Linda, çfarĂ« do t’i thoshe njĂ« vajze tĂ« re shqiptare qĂ« aspiron tĂ« punojĂ« nĂ« akademi, nĂ« kĂ«rkim shkencor, apo edhe nĂ« politikĂ«, ose nĂ« sektorin e qeverisjes?‹ÇfarĂ« kĂ«shille do t’i jepje?

Linda Rama: TĂ« japĂ«sh kĂ«shilla Ă«shtë  UnĂ« jap ndonjĂ« sugjerim herĂ« pas here. U them: “do tĂ« donit njĂ« kĂ«shillĂ« prej meje?” Sepse pĂ«rvoja dhe gjithĂ« puna qĂ« kam bĂ«rĂ« ndoshta mĂ« kanĂ« ndihmuar tĂ« kuptoj disa gjĂ«ra. Por pĂ«r gratĂ«, unĂ« jam vĂ«rtet shumĂ« e ndjeshme ndaj zhvillimeve, ndaj mĂ«nyrĂ«s si po zhvillohemi nĂ« tĂ« gjitha nivelet – edhe nĂ« ato qĂ« pĂ«rmendni ju: akademia dhe fushat e tjera.

Mendoj se nĂ« çdo fushĂ« ku ndodhemi si gra
 kemi dĂ«shmuar nĂ« ShqipĂ«ri qĂ« numrat nuk mjaftojnĂ«. ËshtĂ« njĂ« e drejtĂ« pĂ«r njĂ« grua tĂ« punojĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« e drejtĂ« tĂ« pĂ«rdorĂ« talentet e saj, tĂ« jetĂ« e dobishme pĂ«r shoqĂ«rinĂ«, tĂ« trajtohet nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« barabartĂ«, tĂ« ketĂ« njĂ« ekuilibĂ«r tĂ« mirĂ« mes jetĂ«s dhe punĂ«s. KĂ«to janĂ« tĂ« gjitha tĂ« drejta. Problemi Ă«shtĂ« se, pĂ«r aq kohĂ« sa kĂ«to tĂ« drejta nuk ekzistonin, mendoj se gjithĂ« beteja jonĂ« ishte qĂ« kĂ«to tĂ« drejta tĂ« vendoseshin. Tani, prej vitesh, kemi bĂ«rĂ« pĂ«rparim tĂ« mirĂ« nĂ« pĂ«rfaqĂ«simin e grave, nĂ« nivele tĂ« ndryshme tĂ« politikĂ«s, qeverisĂ«, administratĂ«s publike, gjyqĂ«sorit, nĂ« qeverisjen vendore dhe gjithashtu nĂ« sektorin privat.

Kam bërë një studim vite më parë, nuk e kam përsëritur atë studim, por është e qartë që gratë kanë role shumë të rëndësishme në menaxhimin e kompanive private gjithashtu.

Problemi Ă«shtĂ« qĂ« ndoshta duhet tĂ« mendojmĂ« pak mĂ« shumĂ« pĂ«r disa kapacitete tĂ« tjera– cila Ă«shtĂ« gruaja e duhur, profili i duhur. Sepse tĂ« kesh thjesht numra tĂ« grave, nuk mendoj se ka rĂ«ndĂ«si. ËshtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme, por nuk mjafton.
 GratĂ« vetĂ« duhet tĂ« pyesin: çfarĂ« profili na duhet nĂ« parlament? ÇfarĂ« profili na duhet nĂ« qeveri? Dhe çfarĂ« vajzash tĂ« reja na duhen nĂ« politikĂ«? Dinjiteti, integriteti dhe aftĂ«sia pĂ«r tĂ« mos u pĂ«rdorur dhe pĂ«r tĂ« mos u abuzuar janĂ« thelbĂ«sore pĂ«r njĂ« grua. Mendoj qĂ« pĂ«r gratë  dhe kjo vlen pĂ«r çdo sektor nĂ« thelb
 mendoj qĂ« pĂ«r gratĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« dinĂ« si tĂ« pĂ«rballen me konkurrencĂ«n dhe si tĂ« pĂ«rdorin gjithĂ« njohuritĂ« dhe aftĂ«sitĂ« pĂ«r tĂ« qenĂ« nĂ« atĂ« konkurrencĂ« – le tĂ« themi fituese – por pĂ«rmes konkurrencĂ«s. Mendoj se gratĂ« duhet tĂ« jenĂ« shumĂ« tĂ« kujdesshme kur janĂ« nĂ« politikĂ«, sepse duhet tĂ« pranojnĂ« tĂ« fitojnĂ«, por edhe tĂ« humbasin.

Alice Taylor: Po

Linda Rama: Dhe nuk mendoj qĂ« njĂ« grua ka tĂ« drejtĂ« tĂ« sfidojĂ« gjithçka qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« thelb tĂ« demokracisĂ« – çfarĂ«do qĂ« tĂ« votojnĂ« njerĂ«zit. Gjithçka duhet tĂ« bazohet nĂ« meritĂ«, nĂ« demokraci. Vota, çfarĂ«do qĂ« njerĂ«zit tĂ« votojnĂ«, duhet tĂ« respektohet seriozisht. NumĂ«rimi i çdo vote Ă«shtĂ« shumĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m. Dhe ne kemi pĂ«rparuar shumĂ« nĂ« atĂ« drejtim. Por çdo votĂ« ka rĂ«ndĂ«si pĂ«r tĂ« pĂ«rcaktuar se kush Ă«shtĂ« fituesi. Dhe askush nuk ka tĂ« drejtĂ« tĂ« kapĂ«rcejĂ« vullnetin e njerĂ«zve, nĂ«se ti kĂ«rkon nga njerĂ«zit qĂ« tĂ« tĂ« besojnĂ« dhe tĂ« tĂ« votojnĂ«, bazuar nĂ« rregullat qĂ« ne i kemi pranuar si rregulla tĂ« vendit tonĂ«, pas dekadave katastrofike tĂ« votimeve dhe zgjedhjeve tĂ« rreme.

Alice Taylor: Totalitarizmi

Linda Rama: Mendoj që mënyra se si gratë përballen me kundërshtarët e tyre është gjithashtu shumë e rëndësishme. Dhe kam parë, në disa raste, gra që thërrasin  origjinën e tyre. Përmendin gjyshërit, përmendin ndonjëherë komunitetet e tyre. I thërrasin për të mbrojtur pozicione të caktuara. Ndërkohë që ankohen se po sulmohen, nga mëngjesi në darkë sulmojnë vetë. Ose thonë se po bullizohen, ndërkohë që bullizojnë vetë.

Nuk mendoj qĂ« gratĂ« kanĂ« ndonjĂ« ekskluzivitet mbi gjĂ«rat qĂ« ne nuk i pĂ«lqejmĂ« nĂ« shtĂ«pitĂ« tona tĂ« ndodhin, apo qĂ« nuk duam qĂ« t’i shohin fĂ«mijĂ«t tanĂ«. VetĂ«m tĂ« jesh grua nuk e justifikon diçka. PĂ«rkundrazi, shoqĂ«ria pret nga gratĂ« cilĂ«si mĂ« tĂ« mira – dhe pĂ«r kĂ«tĂ« kemi luftuar shumĂ«. Dhe mendoj qĂ« ky kontribut mĂ« i mirĂ« Ă«shtĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m sidomos pĂ«r gratĂ« dhe vajzat e tjera.

Dhe e di çfarĂ«, Alice?! NdonjĂ«herĂ«, gratĂ« solidarizohen me gra tĂ« tjera kur ato ndodhen nĂ« pozicione tĂ« gabuara vetĂ«m sepse janĂ« gra. Tani, kjo Ă«shtĂ« edhe mĂ« keq. Kushdo grua qĂ« vendos tĂ« jetĂ« nĂ« anĂ«n e njĂ« gruaje tjetĂ«r, edhe kur shoqĂ«ria ka mendime shumĂ« tĂ« kundĂ«rta, vetĂ«m sepse ajo Ă«shtĂ« grua – mendoj se kjo Ă«shtĂ« edhe mĂ« keq sesa vetĂ« gruaja qĂ« Ă«shtĂ« gabim. Prandaj duhet tĂ« jemi shumĂ« tĂ« kujdesshme nĂ« kohĂ«n qĂ« po jetojmĂ«, sepse tashmĂ« mbajmĂ« mbi supe tĂ« gjitha stereotipet dhe tĂ« gjitha problemet qĂ« historia dhe shekujt i kanĂ« sjellĂ« profilit tĂ« gruas. NĂ«se njĂ« burrĂ« vendos njĂ«farĂ« energjie, ne duhet tĂ« vendosim qindfish mĂ« shumĂ« pĂ«r tĂ« na marrĂ« seriozisht. QĂ« tĂ« mos paragjykohemi, qĂ« tĂ« na jepen mundĂ«si – dhe kjo Ă«shtĂ« koha kur duhet tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« profil qĂ«, nĂ« fakt, e meritojmĂ« tĂ« kemi. Sepse ky profil do tĂ« shĂ«rbejĂ« shumĂ« si model pĂ«r vajzat e reja dhe gratĂ« e reja, qĂ« mund tĂ« gjejnĂ« frymĂ«zim pĂ«r tĂ« mos prekur karakterin dhe thelbin e tyre – ndĂ«rsa mendojnĂ« se duhet ta ndryshojnĂ« pĂ«r tĂ« ecur pĂ«rpara. Dhe kjo vlen pĂ«r çdo sektor, kjo vlen pĂ«r çdo nivel – dhe kjo vlen pĂ«r gjithçka nĂ« jetĂ«.

Alice Taylor: Po, jam dakord – nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m sepse je grua, por sepse e meriton. E meriton tĂ« jesh aty sepse Ă«shtĂ« gjĂ«ja e duhur pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ«.‹Kjo do tĂ« jetĂ« pyetja ime e fundit. Do tĂ« doja tĂ« kishim mĂ« shumĂ« kohĂ«, por kjo qĂ« thatĂ« mĂ« bĂ«ri t’ju pyes kĂ«të  A keni menduar ndonjĂ«herĂ« tĂ« futeni nĂ« politikĂ«, apo e preferoni mĂ« shumĂ« tĂ« qĂ«ndroni pas skenĂ«s? Sepse mĂ«nyra si flisni me kaq shumĂ« bindje pĂ«r kĂ«to tema dhe keni kĂ«tĂ« pasion nĂ« mĂ«nyrĂ«n si e shprehni veten
 A keni menduar ndonjĂ«herĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«?

Linda Rama: E kam kuptuar shumĂ« herĂ«t nĂ« jetĂ«n time qĂ«, pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« politikĂ«, duhet tĂ« jesh fituese.‹Dhe, sigurisht, kur dola nga agjencia, nĂ« fakt, u gjenda pĂ«rballĂ« njĂ« dileme: çfarĂ« tĂ« bĂ«j mĂ« pas?‹Dhe nĂ« atĂ« moment, pĂ«r shkak tĂ« gjithĂ« pĂ«rballjes qĂ« kisha pasur me politikĂ«n – sepse isha nĂ« njĂ« pozicion qĂ«, nĂ« fakt, pĂ«rballesha shumĂ« me tĂ« – vendosa qĂ« do tĂ« isha shumĂ« mĂ« e dobishme si pjesĂ« e shoqĂ«risĂ« civile, si pjesĂ« e, le tĂ« themi, kĂ«rkimit dhe kĂ«shillimit tĂ« pavarur, sĂ« bashku me institucionet ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« janĂ« tĂ« pranishme nĂ« ShqipĂ«ri.

E vlerĂ«soj jashtĂ«zakonisht shumĂ« kĂ«do qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« politikĂ«. KĂ«shtu qĂ« nuk kam paragjykime.‹Por, nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, pĂ«rgjegjshmĂ«ria e tyre ka shumĂ« rĂ«ndĂ«si pĂ«r mua.‹Dhe mendoj qĂ« duhet bĂ«rĂ« shumĂ« nga politikanĂ«t dhe kushdo qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« politikĂ« pĂ«r tĂ« merituar respektin dhe pĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur gjithçka qĂ« u Ă«shtĂ« ngarkuar – sepse Ă«shtĂ« njĂ« privilegj i madh tĂ« kesh kĂ«tĂ« mundĂ«si.

Dhe kur bĂ«tĂ« kĂ«tĂ« pyetje, mĂ« erdhĂ«n ndĂ«r mend shumĂ« miq tĂ« mi qĂ«, nĂ« fakt, mund tĂ« kishin qenĂ« politikanĂ« fantastikĂ«, deputetĂ« fantastikĂ« dhe ministra fantastikĂ«. Ata tashmĂ« janĂ« nĂ« administratĂ«n publike. Dhe mendoj qĂ« shumĂ« prej tyre – dhe kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse procesi i “screening”-ut i surprizoi tĂ« gjithĂ« nĂ« BE – disi i befasoi tĂ« gjithĂ« pĂ«r nivelin
 Sepse nĂ« atĂ« nivel ka ekspertĂ« patriotĂ« qĂ« nĂ« fakt kujdesen shumĂ« pĂ«r vendin dhe japin çdo ditĂ« mĂ« tĂ« mirĂ«n e tyre. KĂ«shtu qĂ«, fakti qĂ« disave u Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« mundĂ«sia tĂ« jenĂ« nĂ« politikĂ« – ata kurrĂ« nuk duhet ta harrojnĂ« qĂ« ka shumĂ« tĂ« tjerĂ« qĂ« e meritojnĂ« tĂ« jenĂ« nĂ« politikĂ«, por qĂ« nuk iu dha mundĂ«sia tĂ« jenĂ« aty. Prandaj ne duhet tĂ« shohim prej tyre maksimumin e mundshĂ«m, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« mos mbeten nĂ« borxh me gjithĂ« ata tĂ« tjerĂ«, qĂ« nĂ« fakt, kishin gjithĂ« kapacitetin pĂ«r t’u bĂ«rĂ« dikush. Por qĂ« nuk do tĂ« mund ta shohin kĂ«tĂ« kapacitet tĂ« pĂ«rfaqĂ«suar nĂ« kĂ«to pozicione gjatĂ« jetĂ«s sĂ« tyre.

Alice Taylor: FjalĂ« shumĂ« tĂ« mençura. Linda, faleminderit.‹

Linda Rama: Faleminderit shumë, Alice!

 

1 nga 3

/e.i/ /gj.m/

The post Linda Rama: Shqipëria ka potencial për më shumë investime të huaja appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

“Teknologjia nuk Ă«shtĂ« argĂ«tim”, Linda Rama: Djalin tim 11-vjeçar e orientoj drejt pĂ«rdorimit tĂ« teknologjisĂ« pĂ«r qĂ«llime mĂ«simore

✇Albeu
By: M C

Linda Rama, bashkëshortja e kryeminsitrit Edi Rama, ka folur lidhur me ndikimin e teknologjisë dhe pasiguritë që ajo sjell për brezat e rinj. Duke u bazuar në përvojën personale si nënë, Rama theksoi se përdorimi i teknologjisë duhet të shoqërohet me edukim të vazhdueshëm dhe qasje të kujdesshme edhe në familje.

NĂ« intervistĂ«n pĂ«r emisionin “Inside Albania” nĂ« Euronews Albania, Linda Rama solli shembullin e dialogut tĂ« pĂ«rditshĂ«m qĂ« zhvillon me djalin e saj 11-vjeçar, Zahon, tĂ« cilin e orienton drejt pĂ«rdorimit tĂ« teknologjisĂ« pĂ«r qĂ«llime mĂ«simore dhe jo argĂ«tuese.

Ajo shtoi më te se të gjitha shoqëritë, përfshirë edhe ato më të avancuarat në Europë, po përballen me sfida të mëdha në raport me teknologjinë, rrjetet sociale dhe zhvillimin e inteligjencës artificiale, ndaj edhe Shqipëria ndodhet përballë të njëjtave sfida globale.

Pjesë nga intervista:

Alice Taylor: E shoh ende, nĂ« njĂ« farĂ« mĂ«nyre. Kjo ndodh kur njerĂ«zit mĂ« thonĂ«: “Ti erdhe kĂ«tu nga Anglia, pse doje tĂ« rrije kĂ«tu me kaq shumĂ« probleme?” Ata mendojnĂ« se Anglia Ă«shtĂ« njĂ« vend perfekt, ku gjithçka funksionon, tĂ« gjithĂ« janĂ« tĂ« pasur dhe rrugĂ«t janĂ« tĂ« lyera me ar. Ende ekziston kjo lloj mendĂ«sie, qĂ« kĂ«tu Ă«shtĂ« tmerr dhe jashtĂ« Ă«shtĂ« gjithçka e mrekullueshme, perfekte dhe funksionale. Dhe unĂ« u them: nuk Ă«shtĂ« aspak kĂ«shtu.

Linda Rama: ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ«. Sot e gjithĂ« bota po jeton nĂ« pasiguri shumĂ« tĂ« mĂ«dha. Dhe fatkeqĂ«sisht, disa vite mĂ« parĂ« ishim tĂ« sigurt qĂ« po u linim fĂ«mijĂ«ve tanĂ« njĂ« botĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« mirĂ«. Nuk mendoj se flasim sot me tĂ« njĂ«jtin gjuhĂ«. MendojmĂ« dy herĂ« para se ta themi kĂ«tĂ«. Dhe kjo sepse edhe vendet e zhvilluara po pĂ«rballen me shumĂ« sfida, e lĂ«re mĂ« tĂ« flasim pĂ«r sfida qĂ« lidhen me çështje mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta, si pĂ«r shembull mjedisi – planeti. Ne ndajmĂ« njĂ« planet pĂ«r tĂ« cilin çdo ditĂ« po vĂ«rtetojmĂ« qĂ« nuk jemi nĂ« gjendje tĂ« kontribuojmĂ«. Dhe teknologjia. Teknologjia sot Ă«shtĂ« njĂ« sfidĂ« shumĂ« e madhe pĂ«r çdo vend dhe ti sheh qĂ« çdo vend, nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« apo njĂ« tjetĂ«r, po pĂ«rpiqet tĂ« kuptojĂ« – madje edhe vendet nordike qĂ« janĂ« shumĂ« tĂ« avancuara – po pĂ«rpiqen tĂ« kuptojnĂ« cila duhet tĂ« jetĂ« qasja pĂ«r tĂ« mbajtur shoqĂ«rinĂ« tĂ« sigurt nĂ« rrethana qĂ« askush mĂ« parĂ« nuk i ka njohur. VetĂ«m si shembull, disa javĂ« mĂ« parĂ«, doli njĂ« studim nĂ« Suedi, nĂ«se nuk gaboj, nĂ« lidhje me pĂ«rdorimin e pajisjeve digjitale nga fĂ«mijĂ«t nĂ« shkolla. Ata ishin tĂ« parĂ«t qĂ« futĂ«n kĂ«to pajisje nĂ« shkolla. Tani, disa vite mĂ« vonĂ«, janĂ« tĂ« parĂ«t qĂ« flasin kundĂ«r tyre, sepse studimet kanĂ« treguar se ka efekte negative. Pra, ende nuk kemi gjetur pĂ«rvoja apo le tĂ« themi praktika, as nĂ« vendet e zhvilluara, mbi tĂ« cilat mund tĂ« mbĂ«shtetemi. KĂ«shtu qĂ« sot ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n pozitĂ« si kĂ«to vende pĂ«r sa i pĂ«rket kĂ«tyre sfidave. Dhe sa herĂ« qĂ« janĂ« gati t’i adresojnĂ« njĂ« sfidĂ« apo qĂ« BE mund tĂ« bjerĂ« dakord pĂ«r diçka, çështja ka evoluar. Dinamika Ă«shtĂ« shumĂ« e shpejtĂ«, Alice.

Alice Taylor: Çështja e klimĂ«s Ă«shtĂ« njĂ«ra anĂ«. Mendoj se tani, çdo vit qĂ« kalon, Ă«shtĂ« mĂ« nxehtĂ«, ka mĂ« shumĂ« zjarre, Ă«shtĂ« mĂ« shqetĂ«suese, dhe e shoh vajzĂ«n time dhe mendoj: “I madhi Zot, si do tĂ« jetĂ« pĂ«r ty pas 20 vitesh, 30 vitesh, 40 vitesh?”‹Rrjetet sociale, inteligjenca artificiale, mĂ« trembin. E mbaj larg çdo pajisjeje tani pĂ«r tani, por dua tĂ« them – sa gjatĂ« do tĂ« jem realisht nĂ« gjendje ta bĂ«j kĂ«tĂ«, nĂ«se ato fillojnĂ« tĂ« pĂ«rdoren nĂ« shkolla, pĂ«r shembull?!

Linda Rama: Dhe nuk di kur duhet tĂ« fillosh tĂ« flasĂ«sh pĂ«r kĂ«tĂ«, sepse ta mbash larg – pĂ«rpiqesh vetĂ«m tĂ« mbrohesh dhe tĂ« pĂ«rballosh pasiguritĂ« qĂ« ke. Por, nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, duhet tĂ« flasim me ta pĂ«r tĂ« gjitha rreziqet dhe tĂ« gjitha pĂ«rfitimet qĂ« lidhen me pĂ«rdorimin e teknologjisĂ« sot. Qasja ime me djalin tim Ă«shtĂ«: “Kjo Ă«shtĂ« diçka qĂ« mund ta pĂ«rdorĂ«sh pĂ«r mĂ«simin. Nuk Ă«shtĂ« argĂ«tim.” Kjo Ă«shtĂ« qasja qĂ« kam unĂ«. Djali im Ă«shtĂ« njĂ«mbĂ«dhjetĂ« vjeç dhe kjo Ă«shtĂ« njĂ« temĂ« e vazhdueshme, pra njĂ« temĂ« qĂ« nuk mbaron kurrĂ« çdo ditĂ« – pĂ«rpiqem tĂ« shmang nĂ« njĂ«farĂ« mĂ«nyre gjithĂ« keqkuptimet qĂ« ai mund tĂ« ketĂ« dhe tĂ«rheqjet qĂ« dikush mund tĂ« ketĂ« me pajisjet.

Alice Taylor: Po, Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ«, e di qĂ« do tĂ« ketĂ« shumĂ« “luftĂ«ra” mes meje dhe vajzĂ«s sime kur tĂ« rritet.

The post “Teknologjia nuk Ă«shtĂ« argĂ«tim”, Linda Rama: Djalin tim 11-vjeçar e orientoj drejt pĂ«rdorimit tĂ« teknologjisĂ« pĂ«r qĂ«llime mĂ«simore appeared first on Albeu.com.

↗

Zbardhet vrasja e Anest Ramës/ E bija e mbyti me të dashurin 55-vjeçar (Dinamika)

✇BoldNews
By: Elva

KanĂ« dalĂ« nĂ« dritĂ« detaje tĂ« reja tronditĂ«se nga ngjarja e rĂ«ndĂ« e ndodhur mbrĂ«mjen e 23 korrikut nĂ« fshatin FrashĂ«r tĂ« Patosit, ku 26-vjeçarja Ermalinda Rama mbyti me tel tĂ« atin, Anesti Rama, 56 vjeç, nĂ« banesĂ«n familjare. Ngjarja qĂ« fillimisht u raportua si aksident, ka marrĂ« njĂ« tjetĂ«r kthesĂ« me arrestimin e njĂ« [
]

The post Zbardhet vrasja e Anest Ramës/ E bija e mbyti me të dashurin 55-vjeçar (Dinamika) appeared first on BoldNews.al.

↗

BashkĂ«punĂ«tor nĂ« krimin horror/ Çlirim Dogani dyshohet se ishte nĂ« lidhje me vajzĂ«n e Anesti RamĂ«s

✇BoldNews
By: armand

Detaje tronditĂ«se janĂ« zbardhur nga ngjarja makabre nĂ« fshatin FrashĂ«ri tĂ« Fierit, ku Ermalinda Rama dyshohet se masakroi tĂ« atin mbrĂ«mjen e 23 korrikut nĂ« bashkĂ«punim me 55-vjeçarin Çlirim Dogani. Grupi hetimor ka dyshime tĂ« forta se Ermalinda ka qenĂ« nĂ« njĂ« lidhje intime me 55-vjecarin, i cili Ă«shtĂ« i martuar dhe me fĂ«mijĂ« nĂ« [
]

The post BashkĂ«punĂ«tor nĂ« krimin horror/ Çlirim Dogani dyshohet se ishte nĂ« lidhje me vajzĂ«n e Anesti RamĂ«s appeared first on BoldNews.al.

↗

Vajza tjetër e Anestit: Motra më tha që babi ra në banjo. Kunata e viktimës: Ai punonte, por paratë i merrnin ato

✇Koha Jone
By: redi

26-vjeçarja Ermalinda Rama ka pranuar pĂ«rpara grupit hetimor se ka vrarĂ« tĂ« atin, Anesti Rama, 56 vjeç, duke e mbytur me tel ne fyt. NĂ« dĂ«shminĂ« e saj, ka rrĂ«fyer se jetonte nĂ«n presion pĂ«r shkak se i ati ishte fanatik dhe e mbante tĂ« mbyllur. Vajza e dytĂ« e viktimĂ«s e cila jeton jashtĂ«, tha se fliste shpesh me ta nĂ« telefon dhe nuk kishte parĂ« asnjĂ« shqetĂ«sim. ”MĂ« mori motra nĂ« telefon dhe më 

Source

↗

Vajza vr*u babain, arrestohet edhe nëna. I ndjeri dhunohej sistematik, jetonte në dhomë të veçuar

✇Koha Jone
By: redi

NjĂ« plan i mirĂ« menduar Ă«shtĂ« krimi nĂ« fshatin FrashĂ«r tĂ« Fierit. 26-vjeçarja Ermalinda Rama mbyti me tel babain Anesti Rama. NĂ« kĂ«tĂ« krim vajzĂ«n e ka ndihmuar edhe nĂ«na e saj. Ato kanĂ« tentuar qĂ« tĂ« fshihnin ngjarjen, duke pastruar trupin e 56-vjeçarit, teksa e kanĂ« veshur me qĂ«llim kryerjen e procesionit mortor dhe mĂ« pas kanĂ« sajuar inskenimin e ngjarjes si aksidentale. Viktima ka pasur edhe


Source

↗

VIDEO E PLOTE/ Udhëtimi i Ramës me charter luksoz në samitin e NATO-s në Hagë

✇Lapsi
By: user 6

Bëri xhiron e rrjeteve sociale një video e shkurtër e momentit kur kryeministri shqiptar Edi Rama zbriti nga një avion charter në aeroportin Schiphol në Hagë për të marrë pjesë në samitin e NATO-s dy ditë më parë.

NĂ« pamjet qĂ« lapsi.al sjell mĂ« poshtĂ« shihet se Rama ka udhĂ«tuar me njĂ« charter “TC EMR” i modelit Gulfstream G IVSP VIP, ku çdo orĂ« paguhet nĂ« shifra tĂ« konsiderueshme parash pĂ«r ekonominĂ« e njĂ« familjeje tĂ« zakonshme nĂ« ShqipĂ«ri.

Qeveria shqiptare nuk e disponon një avion të tillë dhe Rama mund ta ketë marrë me një qera që varion prej 6,500 dollarë deri në 7,500 dollarë për një orë ku përfshihet gjithçka e nevojshme: ekuipazhi, karburanti, catering VIP dhe ndonjë shërbim ekstra si de-icing ose transfer privat.

“TC EMR” konsiderohet njĂ« markĂ« e konfirmuar nĂ« fluturimet e luksit nĂ« aeroportet ndĂ«rkombĂ«tare. Edhe mĂ« parĂ«, kryeministri ka udhĂ«tuar me avionĂ« privatĂ« nĂ« vizitat zyrtare, por rasti i udhĂ«timit drejt HagĂ«s Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rjashtim, qĂ« shĂ«njon ndarjen e RamĂ«s nga shĂ«rbimet e kompanisĂ« Air Albania.

LEXO EDHE: Rama me avion të ri drejt Hagës, pagesa arrin disa dhjetëra mijëra dollarë (VIDEO)

Kjo shënjon edhe ndarjen me deklaratat e tij se nuk udhëton me chartera dhe se shpenzimet e tij të fluturimeve janë më të ulëta se paraardhësit e tij. ©LAPSI.al

The post VIDEO E PLOTE/ Udhëtimi i Ramës me charter luksoz në samitin e NATO-s në Hagë appeared first on Lapsi.al.

↗

Samiti i NATO në Holandë/ Rama ndan foton familjare nga pritja e Familjes Mbretërore

✇Albeu
By: V K

PĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« llogarinĂ« e tij persona nĂ« “Facebook”, kryeministri Edi Rama, ka ndarĂ« foton familjare nga pritja qĂ« Familja MbretĂ«rore ka bĂ«rĂ« pĂ«r liderĂ«t e NATO-s nĂ« HolandĂ«.

Liderët e vendeve anëtare të Aleancës, janë bërë pjesë e kësaj pritjeje, që shënon hapjen simbolike të punimeve të samitit.

Në mesin e të ftuarve ka qenë edhe Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, i shoqëruar nga bashkëshortja e tij, Linda Rama.

 

 

Çështja kryesore nĂ« samitLi Ă«shtĂ« rritja e shpenzimeve tĂ« mbrojtjes, nĂ« 5%, pĂ«r tĂ« cilĂ«n pritet tĂ« arrihet njĂ« marrĂ«veshje.

The post Samiti i NATO në Holandë/ Rama ndan foton familjare nga pritja e Familjes Mbretërore appeared first on Albeu.com.

↗

Rrëfehet Linda Rama: Mandati i katërt për Edin, një përgjegjësi e jashtëzakonshme

✇Euronews
By: Besnik

Bashkeshortja e kryeministrit Edi Rama, Linda Rama, ishte e pranishme në Forumin Ndërkombëtar Ekonomik që po mbahet në Tiranë.

Përballë Cecilia Attias, themeluese e Fondacionit Cecilia Attias për Gratë dhe ish Zonja e parë e Francës, Linda Rama foli për gjithçka, nga të qenit gruaja e kryeministrit të vendit, integrimi i vendit në BE, deri te rizgjedhja e Edi Ramës në krye të vendit.

NĂ« kĂ«tĂ« dalje publike si bashkĂ«themelueses e organizatĂ«s sĂ« “KĂ«rkimeve pĂ«r avokatinĂ« e tĂ« drejtave tĂ« njeriut” ajo tha se ka qenĂ« njĂ« sfidĂ« qĂ« tĂ« ruante identitetin e saj personal dhe profesional pasi u bĂ« bashkĂ«shortja e kryeministrit.

“Do tĂ« doja ta nisja me njĂ« fakt qĂ« tĂ« jesh krah Edit nĂ« 12 vjet ka qenĂ« mundĂ«si e shkĂ«lqyer pĂ«r tĂ« kontribuuar nga ana ime nĂ« njĂ« moment historik dhe tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r vendit. Sa i takon profilit, jeta ime Ă«shtĂ« shpenzuar nĂ« politikat publike dhe çështjet e zhvillimit. Kam qenĂ« e ndjeshme ndaj grupeve vulnerabĂ«l dhe avokate e tĂ« drejtave tĂ« grave dhe tĂ« njeriut. NĂ« njĂ« moment tĂ« caktuar nĂ« kohĂ« pĂ«rfundova tĂ« isha dikush qĂ« tĂ« isha aktiviste pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n çati me personin qĂ« i ishte besuar drejtimi i politikave publike. SfidĂ« pĂ«r tĂ« dy ne. Kuptova qĂ« nĂ« fillim qĂ« sapo bĂ«hesh bashkĂ«shortja e dikujt qĂ« zgjidhet, rreziku Ă«shtĂ« qĂ« njerĂ«zit tĂ« tĂ« shohin vetĂ«m si bashkĂ«shortja e kryeministrit. NĂ« fillim mendova se thjesht do t’i shtoja dimension tjetĂ«r profilit tim personal por e kuptova se mĂ« duhej tĂ« ruaja identitetin tim personal e profesional. Ishte sfiduese. SĂ« pari, ishte e vĂ«shtirĂ« tĂ« tejkaloje skepticizmin e njerĂ«zve. NĂ« fakt unĂ« i jap vetĂ«m makinĂ«s, nuk kam dado pĂ«r fĂ«mijĂ«n tim, gatuaj vetĂ«. Nuk e lidhnin vetĂ« kĂ«tĂ« lloj narrative me bashkĂ«shorten e dikujt kaq tĂ« fuqishĂ«m.”, u shpreh Linda Rama.

Linda komentoi dhe fitoren e katërt të të shoqit në krye të qeverisë, duke u shprehur entuziaste dhe e mallëngjyer për mbështetjen që shqiptarët i kanë dhënë ndërsa theksoi se shqiptarët i besuan Edi Ramës një mandat që është shumë i fortë dhe një përgjegjësi e jashtëzakonshme.

“Jam shumĂ« entuziaste, e prekur dhe e mallĂ«ngjyer thellĂ«sisht, sepse ndjeva sikur po lidhje filli midis prindĂ«rve tanĂ« dhe tĂ« asaj qĂ« Ă«ndĂ«rruan nĂ« 91-92 pĂ«r ta bĂ«rĂ« ShqipĂ«rinĂ« si gjithĂ« Evropa.Asokohe, qeveria e parĂ« demokratike mori njĂ« mbĂ«shtetje tĂ« jashtĂ«zakonshme nga qytetarĂ«t, duket sikur ka njĂ« fill qĂ« lidhet pas kaq shumĂ« vitesh dhe shqiptarĂ«t, sepse vazhdojnĂ« tĂ« Ă«ndĂ«rrojnĂ« ShqipĂ«rinĂ« ne EuropĂ«.I besuan Edit njĂ« mandat qĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« i fortĂ«, njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e jashtĂ«zakonshme. Ndjej mbi shpatulla peshĂ«n pĂ«r tĂ« mos zhgĂ«njyer askĂ«nd nga ata qĂ« e kanĂ« dhĂ«nĂ« kĂ«tĂ« mbĂ«shtetje dhe pĂ«r tĂ« lejuar tĂ« rinjtĂ« qĂ« tĂ« çelin njĂ« shteg tĂ« ri. ËshtĂ« misioni ynĂ« pĂ«r ta pĂ«rfunduar kĂ«tĂ« proces si brez, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« fĂ«mijĂ«t tanĂ« tĂ« nisin njĂ« tjetĂ«r nivel angazhimi”, tha ajo.

INTERVISTA E PLOTË:

Të nderuar zonja dhe zotërinj jam shumë e lumtur të gjendem sot këtu me ju dhe jam shumë e nderuar që të kem disa pyetje për ju dhe të shpenzojmë pak kohë në këtë bisedë së bashku. Le të hyjmë drejtpërdrejtë në temë. Përgëzimet e mia për rizgjedhjen e bashkëshortit tuaj, është mandati i katërt i tij, mendoj që është shkëlqyer, por kam disa pyetje, që në fakt kanë të bëjnë edhe me pjesën e vizitës së Presidentit për ju Linda që ju konsideroj si mike. Kemi zgjedhjen për mandatin e katërt. Natyrisht profili juaj nuk është politikane. Si keni lundruar për 12 vjet në këtë arenë politike?

Linda Rama: Së pari, faleminderit që më ftuat në këtë forum dhe do doja ta nisja me një fakt, që të jesh pranë Edit këto 12 vjet, ka qenë një mundësi e shkëlqyer për të kontribuar nga ana ime, në një moment historik dhe mjaft të rëndësishëm për vendin tim, Shqipërinë. Në fakt, sa i takon profilit e gjithë jeta ime është shpenzuar në politikat publike dhe çështjet e zhvillimit dhe kam qenë si rrjedhojë shumë e ndjeshme ndaj grupeve vulnerabël dhe kam qenë një avokate e të drejtave të grave dhe të drejtave të njeriut.

Në një moment të caktuar në kohë përfundova të isha dikush që ishte aktiviste për të drejtat e njeriut dhe politikat publike në të njëjtën çati me personin, të cilit i ishte besuar drejtimi i politikave publike dhe ndryshimit të jetës së njerëzve dhe ishte sfidë për të dy ne. Kuptova pastaj qysh në fillim që sapo bëhesh bashkëshortja e dikujt që zgjidhet, rreziku është që menjëherë pas kësaj njerëzit të shohin vetëm si bashkëshorten e kryeministrit.

NĂ« fillim mendova qĂ« thjeshtĂ« do t’i shtoja njĂ« dimension tjetĂ«r profilit tim profesional, por e kuptova mĂ« pas qĂ« mĂ« duhej tĂ« ruaja identitetin tim profesional dhe personal.

-Si e bëre?

Ishte shumë sfiduese. Së pari, ishte shumë e vështirë të tejkaloje skepticizmin e njerëzve. Iu thoja gjithkujt që unë do vazhdoj të jem i njëjti person si më parë dhe do të punoj në të njëjtën fushë si më parë, por ishte shumë e vështirë për ta, që ta besonin. Në fakt, unë i jepja vetë makinës, nuk kam një dado për fëmijën tim, unë gatuaj vetë dhe në fakt për njerëzit ishte shumë e vështirë, nuk e lidhnin dot këtë lloj narrative me bashkëshortin e dikujt kaq të rëndësishëm.

-Natyrisht Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ«. Natyrisht, ju keni fuqi, por Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« qĂ« t’i bĂ«sh njerĂ«zit tĂ« kuptojnĂ« qĂ« mund tĂ« bĂ«sh shumĂ« nĂ« aspektin humanitar, nĂ« aspektet e tjera dhe kjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« jeni pĂ«rpjekur tĂ« bĂ«ni apo jo?

Linda Rama: Po. Dhe përgjatë viteve mendoj që kam bërë atë çfarë synoja të bëja e ku besoja dhe pashë që niveli i besimit është rritur dhe në fakt Edi tha që u ndje mirë kur zgjodhët Shqipërinë, në raport me Francën, në Europë, por kam pasur dhe unë një moment fuqizimi vitin e kaluar, ku të gjithë anëtarët e opozitës në parlament u mblodhën bashkë dhe iu kërkuan institucioneve ndërkombëtare, që ndihmojnë Shqipërinë për 30 vjet, për të mos më pranuar në asnjë projekt të tyren.

Dhe thashë në fakt duhet të nxjerrin Edin nga detyra, pse mua? Pse të më lënë mua pa punë? Dhe ishte diçka shumë e mirë të shihje që isha një profil që ishte si të thuash më mbi, në kërë rast, më me fuqi sesa e kryeministrit. Sesilia, mendoj se profesionizmi, pavarësia dhe të qenit i drejtpërdrejtë për të thënë gjithçka që mendon, në mënyrë të thjeshtë dhe për më tepër të qenit me njerëz, gjatë gjithë kohës e konkurron politikën dhe këto lloj profilesh mendoj që janë profile mjaft të fuqishme. Ndaj, njerëzit janë kaq të fortë sepse në jetët e tyre normale janë profesionistë, janë të aftë të bëjnë gjëra, janë të drejtpërdrejtë dhe votimi është një nga momentet sublime të të qenit të drejtpërdrejtë dhe janë të pavarur. Ja pse janë vërtet të fuqishëm dhe politikat si duhen gjatë tërë kohës.

– MĂ« lini tĂ« kthehem paksa nĂ« tĂ« shkuarĂ«n nĂ« 1991 pas regjimit komunist. Dua tĂ« di sesi brezat e rinj jetojnĂ« me kĂ«tĂ« tĂ« shkuar, si mund t’i inkurajoni sipĂ«rmarrĂ«sit e rinj qĂ« tĂ« ecin pĂ«rpara, duke e ditur qĂ« vendi ka qenĂ« nĂ«n njĂ« regjim mjaft tĂ« shtrĂ«nguar, regjimi komunist dhe si mund t’i ndihmoni ju, kĂ«ta tĂ« rinj tĂ« ecin pĂ«rpara dhe tĂ« krijojnĂ« njĂ« vend tĂ« ri nĂ« kĂ«tĂ« vend.

Linda Rama: Së pari, dua të jap dy, tre shifra sesi nisëm këtë rrugëtim pas rënies se komunizmit. 30% e njerëzve në 1991 në zonat rurale dolën pa punë dhe papunësia rritej dita-ditës për shkak të kolapsit të ndërmarrjeve publike. Fakti ishte që brenda një viti, një vend krejt i izoluar pati qindra, mijëra njerëz që u larguan nga vendi si emigrantë dhe ne jemi vend mjaft i pasur me ujë, por uji në shtëpi vinte dy, tre herë në ditë, nuk kishim aspak pra, kishim mungese dhe vetëm një e treta e banesave ishin të lidhura me tubacionet e ujësjellësit. Pastaj ishte shumë me interes fakti që një familje mesatare kishte një shtëpi prej 30 metrash katrorë për një familje.

Energjia elektrike kishte mungesa dhe në fakt shkuam nga një besim i plotë dhe një pavarësi e plotë nga shteti, në një nivel krejt tjetër mosbesimi ndaj shtetit.

NĂ« fakt nĂ« vitin 1991, ‘92, ‘93 ekonomia hije apo informale ishte gjysma e ekonomisĂ« nĂ« ShqipĂ«ri. Kjo ishte gjendja. Imagjinojeni se çfarĂ« lloj agjende shtrihej pĂ«rpara njerĂ«zve dhe politikanĂ«ve. NĂ« fakt nĂ« 35 vjet, jemi ne brezat e rinj tĂ« asaj kohe, qĂ« ishim nĂ« gjendje tĂ« fitonim kohĂ«n e humbur nga prindĂ«rit tanĂ« e prindĂ«rve tĂ« tyre, jo pĂ«r faj tĂ« tyre, jo pĂ«r shkak tĂ« tyre, por pĂ«r shkak tĂ« mundĂ«sive qĂ« patĂ«m pĂ«r tĂ« dalĂ« nga komunizmi dhe pĂ«r tĂ« shkuar nĂ« njĂ« sistem krejt tjetĂ«r tĂ« pĂ«rplot mbushur me mundĂ«si. Mendo qĂ« gjatĂ« kĂ«saj kohe, arritĂ«m kohĂ«n dhe e dĂ«gjuat presidentin Macron dhe nĂ« fakt e dĂ«gjova shumĂ« e lumtur qĂ« ai konfirmoi qĂ« bie dakord tĂ« zgjerojnĂ« BE e qĂ« ai Ă«shtĂ« mbĂ«shtetĂ«s i anĂ«tarĂ«simit tonĂ« sepse Ă«shtĂ« e drejtĂ« se ShqipĂ«ria duhet tĂ« jetĂ« nĂ« EuropĂ« dhe ja kemi dalĂ« tĂ« krijojmĂ« kĂ«tĂ« nivel besimi dhe ka qenĂ« brezi ynĂ«, qĂ« e ka bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« gjĂ«, por pĂ«rderisa e bĂ«mĂ« kĂ«tĂ«, nuk ishte vetĂ«m ekonomia qĂ« na shqetĂ«sonte, por dhe traumat e vjetra dhe zakonet e kĂ«qija tĂ« imponuara nga komunizmi dhe mendoj qĂ« nĂ« kĂ«tĂ« drejtim, ndoshta nuk patĂ«m fokus pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« shumĂ« dhe kjo shĂ«rben pĂ«r tĂ« gjithĂ« botĂ«n sepse gjithçka qĂ« po ndodh sot po lĂ« gjurmĂ« pĂ«r brezat e rinj dhe mendojmĂ« qĂ« sapo brezi ynĂ« do tĂ« pĂ«rfundojĂ« rrugĂ«timin drejt Bashkimit Europian do tĂ« duhet tĂ« kujdesemi qĂ« fĂ«mijĂ«t, tĂ« rinjtĂ« tĂ« pĂ«rpiqen tĂ« shfrytĂ«zojnĂ« tĂ« gjitha mundĂ«sitĂ« e tyre pĂ«r tĂ« ecur nĂ« tej nĂ« njĂ« botĂ« globale.

– A mund tĂ« ndani kĂ«ndvĂ«shtrimin tuaj pĂ«r ndikimin psikologjik tĂ« sĂ« shkuarĂ«s nĂ« shoqĂ«rinĂ« aktuale?

Linda Rama: Kaq shumĂ« vite komunizĂ«m tĂ« ashpĂ«r, ka shumĂ« tĂ« tilla, sa mĂ« shumĂ« shkon koha pĂ«rpiqen dhe shumica e shpjegimeve qĂ« gjej pĂ«r atĂ« çka ndodh pĂ«rreth ka njĂ« lloj lidhjeje me tĂ« shkuarĂ«n. Mund t’ju jap, duke qenĂ« se jemi nĂ« njĂ« forum financiar investimesh, mund t’ju jap njĂ« shembull shumĂ« tĂ« vogĂ«l. GjatĂ« komunizmit, familjet shqiptare dhe individĂ«t nuk lejoheshin tĂ« merrnin hua nga bankat, pĂ«r shembull, dhe ka njĂ« frikĂ« nga brezat e prindĂ«rve tanĂ«, qĂ« iu Ă«shtĂ« pĂ«rcjellĂ« brezave tanĂ« pĂ«r tĂ« mos shkuar nĂ« bankĂ« e pĂ«r tĂ« mos marrĂ« hua sepse huatĂ« janĂ« tĂ« kĂ«qija e nĂ« fakt, nĂ« qoftĂ« se sheh raportin e depozitave, natyrisht situata ka ndryshuar kryekĂ«put sepse nĂ« tĂ« kundĂ«rt nuk do tĂ« shihnit kĂ«tĂ« lloj zhvillimi vĂ«rdallĂ«, por ka ende, ekziston ende njĂ« frikĂ« nga qasja nĂ« bankĂ«, ndaj vazhdon tĂ« ketĂ« njĂ« ekonomi me para nĂ« dorĂ« dhe ndaj ka sĂ«rish njĂ« drojĂ«, njĂ« hezitim qĂ« tĂ« shkosh nĂ« bankĂ«, tĂ« paraqesĂ«sh njĂ« projekt biznesi, tĂ« marrĂ«sh hua dhe tĂ« krijosh marrĂ«dhĂ«nie me bankĂ«n. Po pse ndodh kjo? Ende ndodh kjo sepse nuk kemi punuar ende mjaftueshĂ«m me kĂ«tĂ«. 1991 nuk Ă«shtĂ« kaq larg, Ă«shtĂ« 3 dekada e gjysmĂ«. NĂ«se kemi qenĂ« nĂ« gjendje tĂ« ecim kaq shpejt nĂ« kĂ«to rrugĂ« zhvillimi dhe nuk po flas vetĂ«m pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« dhe shqiptarĂ«t nĂ« ShqipĂ«ri, por flas edhe pĂ«r shqiptarĂ«t kudo gjenden. AmbasadorĂ«t mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« ShqipĂ«risĂ« janĂ« shqiptarĂ«t qĂ« ia kanĂ« dalĂ« me sukses nĂ« çdo fushĂ« dhe janĂ« kthyer, nĂ« çdo fushĂ« nĂ« botĂ«. Natyrisht qĂ« jetojmĂ« nĂ« njĂ« botĂ« tĂ« lirĂ«. Ne jemi tĂ« lumtur qĂ« ata tĂ« kthehen, por ata kanĂ« bĂ«rĂ« maksimumin kudo gjenden, ata duhet tĂ« shkojnĂ« kudo mendojnĂ«, qĂ« Ă«shtĂ« mĂ« mirĂ« pĂ«r ta, por ne e dimĂ« qĂ« njĂ« pjesĂ« e jona Ă«shtĂ« me ta kudo, qĂ« ata janĂ« dhe patjetĂ«r qĂ« duam qĂ« edhe tĂ« huajt tĂ« vijnĂ« kĂ«tu.

Në fakt, u ndjeva shumë e lumtur kur dëgjova Edin që tha, natyrisht me një lloj doze humori, që edhe francezët duan të rrinë e të punojnë, por ky është realiteti. Italianë e shumë të tjerë nga vende të tjera po e gjejnë Shqipërinë gjithmonë e më shumë tërheqëse.

– Si i shihni tĂ« rinjtĂ« sipĂ«rmarrĂ«s kĂ«tu nĂ« ShqipĂ«ri? A janĂ« ata tĂ« gatshĂ«m, kanĂ« vullnet tĂ« ecin pĂ«rpara pĂ«r vendin?

Linda Rama: E di Sesilia, unë mendoj që ne ende nuk jemi të aftë ta njohim rininë në mënyrën se si është, është problemi ynë dhe në qoftë se do të shohësh median, nëse do të shohësh skenat publike janë të mbushura përplot njerëz të moshës së mesme a më të madhe, por nuk sheh shumë të rinj. Pse ndodh kjo? Sepse mendojmë që i njohim, por në fakt nuk i njohim dhe në qoftë se i takon nga afër e kupton që ata kanë një fuqi që ne nuk e kemi, brezi im e kam fjalën, vjen për shkak të kohës që jetojnë dhe për shkak të investimeve të jashtëzakonshme që prindërit e shoqëria kanë bërë tek ata që ata të ecin përpara sa i takon arsimimit dhe për të mësuar në mënyrë konstante në një botë që është plotësisht e hapur për ta.

– Edhe ju, veçanĂ«risht ju, ju personalisht, a po ndihmoni pĂ«rmes njĂ« fondacioni a njĂ« tjetĂ«r mĂ«nyrĂ« pĂ«r t’i fuqizuar ata, pĂ«r t’i ndihmuar ata?

Linda Rama: Mendoj që me të gjitha publikimet që kam nxjerrë, projekte, diskutimet që kam bërë, por edhe duke ruajtur atë lloj trysnie timen përpiqem të sigurohem që gratë, të rinjtë, fëmijët të marrin sa më shumë vëmendje nga shoqëria dhe nga qeveria, e po kështu edhe nga politikëbërësit. Më duhet ta eksploroj më tej.

– Edi Ă«shtĂ« tashmĂ« nĂ« mandatin e katĂ«rt. Je entuziaste pĂ«r kĂ«tĂ«?

Linda Rama: Jam shumĂ« entuziaste dhe e prekur, e mallĂ«ngjyer thellĂ«sisht sepse ndjeva sikur po lidhej filli midis prindĂ«rve tanĂ« dhe asaj çka Ă«ndĂ«rruam nĂ« ’91-’92 pĂ«r ta bĂ«rĂ« ShqipĂ«rinĂ« si gjithĂ« Europa. Asokohe qeveria e parĂ« demokratike mori njĂ« mbĂ«shtetje tĂ« jashtĂ«zakonshme nga qytetarĂ«t. Duket sikur ka njĂ« fill qĂ« lidhet pas kaq shumĂ« vitesh dhe shqiptarĂ«t sepse vazhdojnĂ« tĂ« Ă«ndĂ«rrojnĂ« ShqipĂ«rinĂ« nĂ« EuropĂ« i besuan Edit njĂ« mandat qĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« shumĂ« i fortĂ«, mendoj qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e jashtĂ«zakonshme. Ndjej peshĂ«n mbi shpatulla pĂ«r tĂ« mos zhgĂ«njyer askĂ«nd nga ata qĂ« e ka dhĂ«nĂ« kĂ«tĂ« mbĂ«shtetje dhe pĂ«r tĂ« lejuar tĂ« rinjtĂ« qĂ« tĂ« çelin njĂ« shteg krejt tĂ« ri. ËshtĂ« misioni ynĂ« pĂ«r ta pĂ«rfunduar kĂ«tĂ« proces si brez nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« fĂ«mijĂ«t tanĂ« tĂ« nisin njĂ« tjetĂ«r nivel angazhimi.

– E dini, nĂ« fakt rinia Ă«shtĂ« themeli i njĂ« vendi, arsimi Ă«shtĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r ta mendoj, shoh qĂ« nuk Ă«shtĂ« se kemi shumĂ« kohĂ« dhe do ta mbyll me njĂ« pyetje mjaft tĂ« lehtĂ«. Do doja t’ju pyesja, nĂ« qoftĂ« se do tĂ« kishte 3 gjĂ«ra qĂ« do donit tĂ« thonit pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, pĂ«r vendin tuaj, çfarĂ«do qofshin ato, nĂ« nivel personal, kulturor apo çfarĂ«dolloj gjĂ«je qĂ« mendoni, çfarĂ« do ishin ato?

Linda Rama: GjĂ«ja e parĂ«, sepse pashĂ« videon qĂ« ishte pĂ«rgatitur dhe jam tĂ«rĂ«sisht dakord me tĂ«, gjĂ«ja e parĂ« qĂ« do pĂ«rmendja Ă«shtĂ« diversiteti nĂ« tri nivele; i natyrĂ«s, kĂ«tu mund tĂ« gjesh Karaibe, ToskanĂ«n, Alpet e ZvicrĂ«s, nĂ« kĂ«tĂ« vend mund tĂ« gjesh gjithĂ« botĂ«n, Ă«shtĂ« njĂ« vend shumĂ« i bukur. MĂ« pas, larmia dhe diversiteti kulturor. Dua tĂ« pĂ«rmend qĂ« nĂ« kĂ«tĂ« territor ka mĂ« shumĂ« se 3000 kostume tradicionale dhe shumica prej tyre janĂ« unike nĂ« botĂ« dhe 3 besime fetare qĂ« bashkĂ«jetojnĂ« nĂ« harmoni dhe janĂ« njĂ« trashĂ«gimi e madhe pĂ«r ne. GjĂ«ja e dytĂ« qĂ« do tĂ« them Ă«shtĂ« dinamizmi. Jemi njĂ« komb mjaft energjik dhe dinamik. ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ« dhe edhe tronditjet nuk na trondisin. Pra, ne mund tĂ« kemi tronditje, ndodhi nĂ« ’97, paksa nĂ« 2000-2008, ndodhi me tĂ«rmetin, ndodhi me pandeminĂ«, vitin tjetĂ«r ne ishim prapĂ« vitalĂ« dhe vazhduam me rritjen. E treta Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r D, devocion, jemi mjaft tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj familjeve tona, familjarĂ«ve tĂ« afĂ«rt, jemi mjaft tĂ« devotshĂ«m kundrejt vendit dhe krejt tĂ« devotshĂ«m ndaj EuropĂ«s dhe ndaj botĂ«s dhe kĂ«to tre “D” na bĂ«jnĂ« ne 3D.

LEXONI GJITHASHTU:

The post Rrëfehet Linda Rama: Mandati i katërt për Edin, një përgjegjësi e jashtëzakonshme appeared first on Euronews Albania.

↗

Linda Rama: Shqiptarët i besuan Edit mandat të fortë, u lidh filli mes prindërve dhe ëndrrës për ta bërë Shqipërinë si gjithë Evropa

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Maela Marini

TIRANË, 17 maj/ATSH-Maela Marini/ Linda Rama, bashkĂ«shortja e kryeministrit Edi Rama, ishte sot e ftuar nĂ« panelin e forumit ndĂ«rkombĂ«tar FII (Future Investment Initiative), platforma globale qĂ« mbledh nĂ« TiranĂ« liderĂ« politikĂ«, drejtues tĂ« korporatave mĂ« tĂ« mĂ«dha nĂ« botĂ« pĂ«r diskutimin e inovacionit, investimeve dhe tĂ« ardhmes sĂ« ekonomisĂ« botĂ«rore.

Në fjalën e saj, ajo bëri një pasqyrim të situatës që ka kaluar Shqipëria nga viti 1991 e deri më sot, duke evidentuar hapat që janë hedhur drejt zhvillimit.

Për Linda Ramën, realiteti sot është se shumë të huaj po e gjejnë Shqipërinë gjithmonë e më shumë tërheqëse për të jetuar e punuar.

“Viti 1991 nuk Ă«shtĂ« kaq larg, Ă«shtĂ« 3 dekada e gjysmĂ«. NĂ«se kemi qenĂ« nĂ« gjendje tĂ« ecim kaq shpejt nĂ« kĂ«tĂ« rrugĂ« zhvillimi, dhe nuk po flas vetĂ«m pĂ«r shqiptarĂ«t nĂ« ShqipĂ«ri, po flas pĂ«r shqiptarĂ«t kudo qĂ« janĂ«. AmbasadorĂ«t mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« ShqipĂ«risĂ« janĂ« shqiptarĂ«t qĂ« ia kanĂ« dalĂ« me sukses nĂ« çdo fushĂ« dhe janĂ« kthyer. Natyrisht qĂ« jetojmĂ« nĂ« njĂ« botĂ« tĂ« lirĂ«, ne jemi tĂ« lumtur qĂ« ata kthehen, por ata kanĂ« bĂ«rĂ« maksimumin kudo gjenden. Ata duhet tĂ« shkojnĂ« kudo ata mendojnĂ« se Ă«shtĂ« mĂ« e mirĂ« pĂ«r ta, por ne e dimĂ« qĂ« njĂ« pjesĂ« e jona Ă«shtĂ« me ta kudo qĂ« ata janĂ«. PatjetĂ«r qĂ« duam qĂ« edhe tĂ« huajt tĂ« vijnĂ« kĂ«tu. NĂ« fakt u ndjeva shumĂ« e lumtur kur dĂ«gjova njĂ« qĂ« tha, natyrisht me njĂ« lloj doze humori, qĂ« edhe francezĂ«t duan tĂ« vijnĂ« tĂ« punojnĂ«. Por ky Ă«shtĂ« realiteti, italianĂ«t e shumĂ« tĂ« tjerĂ« nga vende tĂ« tjera po e gjejnĂ« ShqipĂ«rinĂ« gjithmonĂ« e mĂ« shumĂ« tĂ«rheqĂ«se”, tha ajo.

E pyetur mbi fitoren e mandatit të katërt nga kryeministri Rama, Linda tha se është shumë entuziaste, e prekur dhe e mallëngjyer thellësisht.

“E ndjeva sikur po lidhej filli midis prindĂ«rve tanĂ« dhe asaj çfarĂ« Ă«ndĂ«rruam nĂ« vitet ’91-’92 pĂ«r ta bĂ«rĂ« ShqipĂ«rinĂ« si gjithĂ« Europa. Qeveria e parĂ« demokratike mori njĂ« mbĂ«shtetje tĂ« jashtĂ«zakonshme nga qytetarĂ«t. Duket sikur ka njĂ« fill qĂ« lidhet pas kaq shumĂ« vitesh dhe shqiptarĂ«t vazhdojnĂ« tĂ« Ă«ndĂ«rrojnĂ« ShqipĂ«rinĂ« nĂ« EuropĂ«â€, tha ajo.

Linda Rama u shpreh se “shqiptarĂ«t i besuan Edit njĂ« mandat qĂ« Ă«shtĂ« shumĂ«, shumĂ« i fortĂ«â€.

“Mendoj se Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e jashtĂ«zakonshme. Ndiej peshĂ«n mbi shpatulla pĂ«r tĂ« mos zhgĂ«njyer askĂ«nd nga ata qĂ« kanĂ« dhĂ«nĂ« kĂ«tĂ« mbĂ«shtetje dhe pĂ«r tĂ« lejuar tĂ« rinjtĂ« qĂ« tĂ« çelin njĂ« shteg krejt tĂ« ri. ËshtĂ« misioni ynĂ« pĂ«r ta pĂ«rfunduar kĂ«tĂ« proces si brez nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« fĂ«mijĂ«t tanĂ« tĂ« nisin njĂ« tjetĂ«r nivel angazhimi”, shtoi ajo.

Linda Rama komentoi po ashtu edhe deklaratën e presidentit francez, Emmanuel Macron, i cili konfirmoi mbështetjen për anëtarësimin e Shqipërisë në BE.

“E dĂ«gjova shumĂ« e lumtur presidentin Macron qĂ« ai konfirmoi qĂ« biem dakord tĂ« zgjerojmĂ« Bashkimin Europian e qĂ« ai Ă«shtĂ« mbĂ«shtetĂ«s i anĂ«tarĂ«simit tonĂ«. Kjo Ă«shtĂ« e drejtĂ«, sepse ShqipĂ«ria duhet tĂ« jetĂ« nĂ« EuropĂ« dhe ia kemi dalĂ« tĂ« krijojmĂ« kĂ«tĂ« nivel besimi dhe ka qenĂ« brezi ynĂ« qĂ« e ka bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« gjĂ«â€, shtoi ajo.

Linda tregoi po ashtu edhe sfidat që ka ndeshur gjatë rrugëtimit përkrah kryeministrit.

“QĂ« tĂ« jesh krah Edit kĂ«to 12 vjet ka qenĂ« njĂ« mundĂ«si e shkĂ«lqyer pĂ«r tĂ« kontribuar nga ana ime nĂ« njĂ« moment historik dhe mjaft tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r vendin. PĂ«r sa i takon profilit, gjithĂ« jeta ime ka qenĂ« e lidhur me politikat publike dhe çështjet e zhvillimit dhe kam qenĂ« shumĂ« e ndjeshme ndaj grupeve vulnerabĂ«l. Kam qenĂ« avokate e tĂ« drejtave tĂ« grave dhe tĂ« drejtave tĂ« njeriut. NĂ« njĂ« moment tĂ« caktuar pĂ«rfundova tĂ« isha dikush qĂ« ishte aktiviste pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut dhe politikat publike nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n çati me personin tĂ« cilit i ishte besuar drejtimi i politikave publike”, tregon ajo.

Linda Rama tregon se “kjo ishte sfidĂ« pĂ«r tĂ« dy”.

“Kuptova pastaj qysh nĂ« fillim sapo bĂ«hesh bashkĂ«shortja e dikujt qĂ« zgjidhet, rreziku Ă«shtĂ« qĂ« menjĂ«herĂ« pas kĂ«saj njerĂ«zit tĂ« shohin vetĂ«m si bashkĂ«shorten e kryeministrit. NĂ« fillim mendova qĂ« thjesht do t’i shtoja njĂ« dimension tjetĂ«r profilit tim personal, por e kuptova mĂ« pas qĂ« mĂ« duhej tĂ« ruaja identitetin tim profesional dhe personal. Si e bĂ«ra? Ishte shumĂ« sfiduese, pasi sĂ« pari, ishte shumĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« tejkaloje skepticizmin e njerĂ«zve. I thoja gjithkujt qĂ« unĂ« do tĂ« vazhdoj tĂ« jem i njĂ«jti person si mĂ« parĂ« dhe do tĂ« punoj nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n fushĂ« si mĂ« parĂ«, por ishte shumĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r ta, ta besonin. UnĂ« e drejtoj vetĂ« makinĂ«n, nuk ka njĂ« dado pĂ«r fĂ«mijĂ«n tim, unĂ« gatuaj vetĂ« dhe nĂ« fakt pĂ«r njerĂ«zit ishte shumĂ« e vĂ«shtirĂ«. Nuk e lidhnin dot kĂ«tĂ« lloj narrative me bashkĂ«shorten e dikujt kaq tĂ« fuqishĂ«m”, shtoi ajo.

Përgjatë viteve, Linda beson se ka bërë atë çfarë synonte të bënte.

“PashĂ« qĂ« niveli i besimit Ă«shtĂ« rritur. Kam pasur edhe unĂ« njĂ« moment qĂ« kam ndjerĂ« fuqizim vitin e kaluar kur tĂ« gjithĂ« anĂ«tarĂ«t e opozitĂ«s nĂ« parlament u mblodhĂ«n bashkĂ« dhe i kĂ«rkuan institucioneve ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« ndihmojnĂ« ShqipĂ«rinĂ« pĂ«r 30 vjet pĂ«r tĂ« mos mĂ« pranuar nĂ« asnjĂ« projekt tĂ« tyrin. ThashĂ« se nĂ« fakt duhet tĂ« nxjerrin Edin nga detyra, pse mua. Pse tĂ« mĂ« lĂ«nĂ« mua pa punĂ«? Dhe ishte diçka shumĂ« e mirĂ« tĂ« shihje qĂ« ishte njĂ« kisha njĂ« profil qĂ« ishte, si tĂ« thuash, mĂ« me fuqi sesa i kryeministrit”, shtoi ajo.

Për Linda Ramën, profesionalizmi, pavarësia dhe të qenit i drejtpërdrejtë për të thënë gjithçka që mendon në mënyrë të thjeshtë dhe për më tepër të qenit me njerëz gjatë gjithë kohës e konkurron politikën.

“KĂ«to lloj profilesh mendoj se janĂ« profile mjaft tĂ« fuqishme, ndaj njerĂ«zit janĂ« kaq tĂ« fortĂ« sepse nĂ« jetĂ«t e tyre normale janĂ« profesionistĂ«, janĂ« tĂ« aftĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« gjĂ«ra, janĂ« tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ«. Votimi Ă«shtĂ« njĂ« nga momentet sublime tĂ« tĂ« qenit tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ«. Dhe janĂ« tĂ« pavarur, ja pse janĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« fuqishĂ«m dhe politikĂ«s i duhen gjatĂ« gjithĂ« kohĂ«s”, shtoi ajo.

NdĂ«rsa bĂ«ri njĂ« pasqyrim tĂ« situatĂ«s ekonomiko-sociale nĂ« tĂ« cilĂ«n gjendej ShqipĂ«ria pas vitit 1991, Linda Rama nĂ«nvizoi se “nĂ« 35 vjet jemi ne, brezat e rinj tĂ« asaj kohe qĂ« ishin nĂ« gjendje tĂ« fitonim kohĂ«n e humbur”.

‘Mendoj se sapo brezi im do tĂ« pĂ«rfundojĂ« rrugĂ«timin drejt Bashkimit Europian do tĂ« duhet tĂ« kujdesemi qĂ« fĂ«mijĂ«t, tĂ« rinjtĂ«, tĂ« shfrytĂ«zojnĂ« tĂ« gjitha mundĂ«sitĂ« e tyre pĂ«r tĂ« ecur mĂ« tej nĂ« njĂ« botĂ« globale”, shtoi ajo.

E pyetur se si kontribuon fondacioni qĂ« ajo drejton nĂ« fuqizimin e sipĂ«rmarrĂ«sve tĂ« rinj, Linda Rama tha se “me tĂ« gjitha publikimet qĂ« kam nxjerrĂ«, projektet, diskutimet qĂ« kam bĂ«rĂ«, por edhe duke ruajtur atĂ« lloj trysnie timen mbi Edin, pĂ«rpiqem tĂ« sigurohem qĂ« gratĂ«, tĂ« rinjtĂ«, fĂ«mijĂ«t tĂ« marrin sa mĂ« shumĂ« vĂ«mendje nga shoqĂ«ria dhe nga qeveria, e po kĂ«shtu edhe nga politikĂ«bĂ«rĂ«sit”.

Ndërsa evidentoi tri karakteristika të Shqipërisë, Linda Rama veçoi diversitetin, dinamizmin dhe devocionin që ofron vendi.

“GjĂ«ja e parĂ«, diversiteti nĂ« tre nivele. Diversiteti i natyrĂ«s, pasi kĂ«tu mund tĂ« gjesh Karaibet, ToskanĂ«n, Alpet e ZvicrĂ«s. NĂ« kĂ«tĂ« vend kaq tĂ« vogĂ«l mund tĂ« gjesh gjithĂ« botĂ«n. ËshtĂ« njĂ« vend shumĂ« i bukur. Pastaj larmia, diversiteti kulturor. Dua tĂ« pĂ«rmend qĂ« nĂ« kĂ«tĂ« territor ka mĂ« shumĂ« se tre mijĂ« kostume tradicionale dhe shumica prej tyre janĂ« unike nĂ« botĂ«. Po ashtu dhe tre besime fetare qĂ« bashkĂ«jetojnĂ« nĂ« harmoni dhe janĂ« njĂ« trashĂ«gimi e madhe pĂ«r ne. GjĂ«ja e dytĂ« qĂ« do tĂ« them Ă«shtĂ« dinamizmi. Jemi komb mjaft energjik dhe dinamik, edhe tronditjet s’na trondisin. Ndodhi nĂ« ’97, paksa nĂ« 2008, ndodhi me tĂ«rmetin, me pandeminĂ« dhe vitin tjetĂ«r ne ishim sĂ«rish mjaft vitalĂ« dhe vazhduam me rritjen. E treta Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r ‘D’, devocion. Jemi mjaft tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj familjeve tona, jemi mjaft tĂ« devotshĂ«m kundrejt vendit dhe krejt tĂ« devotshĂ«m ndaj EuropĂ«s dhe botĂ«s”, shtoi Linda Rama.

/j.p/r.e/

The post Linda Rama: Shqiptarët i besuan Edit mandat të fortë, u lidh filli mes prindërve dhe ëndrrës për ta bërë Shqipërinë si gjithë Evropa appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

“Jemi mjaft tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj familjeve tona”/ Linda Rama: NĂ« kĂ«tĂ« vend kaq tĂ« vogĂ«l mund tĂ« gjesh tĂ« gjithĂ« botĂ«n

✇Abc News
By: ina kashari

Në Forumin Ndërkombëtar të mbajtur në Tiranë, Linda Rama ka bashkëbiseduar me presidenten e fondacionit për gratë, për investimet e të ardhmes, duke renditur edhe disa nga vlerat e Shqipërisë.

Po ashtu renditi edhe tri gjërat që karakterizojnë Shqipërinë dhe shqiptarët, duke thënë se në këtë vend kaq të vogël mund të gjesh të gjithë botën, Alpet e Zvicrës, apo edhe Toscanën e Italisë.

“NĂ« kĂ«tĂ« vend kaq tĂ« vogĂ«l mund tĂ« gjesh tĂ« gjithĂ« botĂ«n. Kemi mĂ« shumĂ« se 3 mijĂ« kostume tradicionale, tri besime fetare qĂ« janĂ« nĂ« harmoni dhe janĂ« njĂ« trashĂ«gimi e madhe. Jemi njĂ« komb mjaft dinamik. Edhe tronditjen “nuk na tronditin”. Ndodhi nĂ« ’97, pandeminĂ«, tĂ«rmetin, dhe ne vazhduam me rritjen. Dhe tjetra Ă«shtĂ« se jemi mjaft tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj familjeve tona, kundrejt EuropĂ«s dhe botĂ«s.

/abcnews.al/

↗

BashkĂ«shortja e Edi RamĂ«s, Linda: Gatuaj vetĂ«, nuk kam dado pĂ«r fĂ«mijĂ«n – bĂ«ra atĂ« qĂ« besoja

✇Telegrafi
By: Butrint Avdyli

Linda Rama, aktiviste për të drejtat e njeriut dhe bashkëshortja e kryeministrit Edi Rama, ka ndarë një rrëfim personal dhe profesional në një panel të mbajtur në kuadër të Forumit Ndërkombëtar të Investimeve që po zhvillohet në Tiranë.

Në fjalën e saj të sinqertë dhe të drejtpërdrejtë, ajo ka treguar sfidat me të cilat është përballur në përpjekje për të ruajtur identitetin e saj personal dhe profesional, pas angazhimit të bashkëshortit të saj në krye të qeverisë shqiptare.

“E kuptova mĂ« pas qĂ« mĂ« duhej tĂ« ruaja identitetin tim profesional e personal. Si e bĂ«ra? Ishte shumĂ« sfiduese”, u shpreh ajo.

Linda Rama theksoi se njĂ« nga vĂ«shtirĂ«sitĂ« mĂ« tĂ« mĂ«dha ka qenĂ« tejkalimi i skepticizmit tĂ« njerĂ«zve qĂ« e rrethonin. “Ju thoja gjithkujt qĂ« unĂ« do tĂ« vazhdoj tĂ« jem i njĂ«jti person si mĂ« parĂ« dhe do tĂ« punoj nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n fushĂ« si mĂ« parĂ«, por ishte shumĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r ta ta besonin”, tha ajo.

Duke ndarĂ« edhe aspekte tĂ« jetĂ«s sĂ« pĂ«rditshme, ajo tregoi se ndonĂ«se nuk ngas vetĂ« makinĂ«n dhe nuk mban njĂ« agjendĂ« fikse, ajo Ă«shtĂ« e pĂ«rkushtuar ndaj jetĂ«s familjare. “FĂ«mijĂ«s tim i gatuaj vetĂ«â€, tha Linda, duke theksuar se jeta e saj Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« e thjeshtĂ« nga sa mund tĂ« perceptohet.

“NjerĂ«zit nuk e lidhin dot kĂ«tĂ« lloj narrative me bashkĂ«shorten e dikujt kaq tĂ« fuqishĂ«m”, pĂ«rfundoi ajo, duke shpalosur pĂ«r publikun njĂ« anĂ« tĂ« panjohur mĂ« parĂ« tĂ« jetĂ«s sĂ« saj, pĂ«rtej protokollit dhe opinionit publik. /Telegrafi/

The post BashkĂ«shortja e Edi RamĂ«s, Linda: Gatuaj vetĂ«, nuk kam dado pĂ«r fĂ«mijĂ«n – bĂ«ra atĂ« qĂ« besoja appeared first on Telegrafi.

↗

Linda Rama: Qytetarët i besuan Edit një mandat me përgjegjësi të jashtëzakonshme

✇Lapsi
By: user 5

Bashkëshortja e kryeministrit Edi Rama, Linda Rama, ka komentuar në Forumin Ekonomik fitoren e katërt të të shoqit në krye të qeverisë, duke u shprehur entuziaste dhe e mallëngjyer për mbështetjen që shqiptarët i kanë dhënë.

Ajo theksoi se shqiptarët i besuan Edi Ramës një mandat që është shumë i fortë dhe një përgjegjësi e jashtëzakonshme.

“Jam shumĂ« entuziaste, e prekur dhe e mallĂ«ngjyer thellĂ«sisht, sepse ndjeva sikur po lidhje filli midis prindĂ«rve tanĂ« dhe tĂ« asaj qĂ« Ă«ndĂ«rruan nĂ« 91-92 pĂ«r ta bĂ«rĂ« ShqipĂ«rinĂ« si gjithĂ« Evropa. Asokohe, qeveria e parĂ« demokratike mori njĂ« mbĂ«shtetje tĂ« jashtĂ«zakonshme nga qytetarĂ«t, duket sikur ka njĂ« fill qĂ« lidhet pas kaq shumĂ« vitesh dhe shqiptarĂ«t, sepse vazhdojnĂ« tĂ« Ă«ndĂ«rrojnĂ« ShqipĂ«rinĂ« ne EuropĂ«. I besuan Edit njĂ« mandat qĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« i fortĂ«, njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e jashtĂ«zakonshme. Ndjej mbi shpatulla peshĂ«n pĂ«r tĂ« mos zhgĂ«njyer askĂ«nd nga ata qĂ« e kanĂ« dhĂ«nĂ« kĂ«tĂ« mbĂ«shtetje dhe pĂ«r tĂ« lejuar tĂ« rinjtĂ« qĂ« tĂ« çelin njĂ« shteg tĂ« ri. ËshtĂ« misioni ynĂ« pĂ«r ta pĂ«rfunduar kĂ«tĂ« proces si brez, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« fĂ«mijĂ« tanĂ« tĂ« nisin njĂ« tjetĂ«r nivel angazhimi”, tha Linda Rama.

The post Linda Rama: Qytetarët i besuan Edit një mandat me përgjegjësi të jashtëzakonshme appeared first on Lapsi.al.

↗

“SkepticizĂ«m se jam gruaja e kryeministrit”, Linda Rama: Jam munduar tĂ« ruaj identitetin tim profesional, edhe pse ishte e vĂ«shtirĂ«

✇Abc News
By: xhir jeta

NĂ« forumin ndĂ«rkombĂ«tar ndĂ«rkombĂ«tar ekonomik nĂ« TiranĂ«, Linda Rama foli pĂ«r skepticizmin qĂ« e ka ‘pĂ«rndjekur’ pĂ«r faktin se Ă«shtĂ« gruaja e kryeministrit.

Ndërsa iu përgjigj pyetjeve në Forum, ajo tha se është munduar të ruajë një identitet profesional dhe personal edhe pse sic u shpreh ka qenë shumë e vështirë.

“NĂ« fillim mendova se kisha shtuar njĂ« dimension profilit tim dhe mĂ« pas kuptova duhet tĂ« ruaj identitetin tim profesional.ishte shumĂ« e vĂ«shtirĂ«, po i thoja tĂ« gjithĂ«ve se do punoj njĂ«soj si mĂ« parĂ«. Nuk kam njĂ« kujdestare pĂ«r djalin tim, unĂ« gatuaj vetĂ«. ËshtĂ« e vĂ«shtirĂ« t’i bĂ«sh njerĂ«zit tĂ« kuptojnĂ« se mund tĂ« bĂ«sh shumĂ« gjĂ«ra nĂ« aspektin humanitar.” u shpreh ajo./abcnews.al

↗

Rama falënderim publik për Lindën: Je e vetmja opozitë që nuk e mund dot, por shyqyr që më pranon në qeverinë e unitetit

✇Koha Jone
By: redi

NĂ« fjalimin e fitores sĂ« thellĂ« tĂ« PS nĂ« zgjedhjet parlamentare tĂ« 11 Majit me 83 mandate, kreu i socialistĂ«ve Edi Rama falĂ«nderoi publikisht edhe bashkĂ«shorten Linda Rama. ”FalĂ«nderimin mĂ« tĂ« veçantĂ« e kam pĂ«r tĂ« vetmen opozitĂ« qĂ« unĂ« vazhdoj tĂ« mos arrij ta mund dot, por shyqyr qĂ« mĂ« pranon nĂ« qeverinĂ« e unitetit, Linda RamĂ«n, mamanĂ« e paepur tĂ« Zahos, nĂ«nĂ«n kryelartĂ« tĂ« Reas dhe shoqen


Source

❌