TIRANĂ, 23 korrik/ATSH/ Qeveria ka propozuar njĂ« projektligj tĂ« ri âPĂ«r rivlerĂ«simin e pasurisĂ« sĂ« paluajtshmeâ, i cili parashikon njĂ« periudhĂ« tĂ« re pĂ«r rivlerĂ«simin e pronave nga 1 janari deri mĂ« 30 shtator 2026, me tatim tĂ« reduktuar 5% mbi vlerĂ«n e rivlerĂ«suar.
Kjo përqindje është më e ulët se normat standarde të tatimit që aplikohen në mungesë të rivlerësimit, dhe ka si qëllim të nxisë formalizimin e tregut dhe deklarimin real të vlerave gjatë shitblerjes së pronave.
Përmes këtij procesi, qytetarët dhe subjektet juridike do të kenë mundësinë të përshtatin vlerën e pronave të tyre me çmimet aktuale të tregut, duke shmangur kështu ndryshimet e mëdha midis vlerës së regjistruar dhe asaj reale.
âPĂ«rfitues janĂ« qytetarĂ«t qĂ« posedojnĂ« pasuri tĂ« regjistruara ose nĂ« proces regjistrimi, subjektet juridike qĂ« duan tĂ« pĂ«rshtasin pasqyrat financiare me vlerat reale tĂ« pasurive tĂ« tyre, si dhe pronarĂ«t qĂ« planifikojnĂ« shitjen e pronĂ«s dhe duan tĂ« reduktojnĂ« barrĂ«n tatimoreâ, thuhet nĂ« relacionin shoqĂ«rues tĂ« projektligjit.
Procesi i rivlerësimit do të jetë i thjeshtuar dhe do të zhvillohet pranë Agjencisë Shtetërore të Kadastrës. Pronarët do të duhet të dorëzojnë kërkesën për rivlerësim brenda afatit të përcaktuar, të sigurojnë një vlerësim të pronës bazuar në çmimet referuese ose nga ekspertë të licencuar, dhe më pas të kryejnë pagesën e tatimit prej 5% mbi diferencën e krijuar nga rivlerësimi. Vetëm pas pagesës, vlera e re do të regjistrohet zyrtarisht.
Kjo nismë synon të përmirësojë ndjeshëm saktësinë e regjistrave të pasurive të paluajtshme, të rrisë transparencën në transaksionet e pasurive, dhe të shmangë fenomenin e deklarimeve fiktive të vlerave të ulëta në momentin e shitblerjes.
Sipas Ministrisë së Financave, përvoja e mëparshme nga aplikimi i ligjeve të ngjashme, ka treguar se ekziston një interes i lartë nga qytetarët për të përfituar nga mundësia e rivlerësimit të pasurisë, çka është reflektuar në rritjen e ndjeshme të numrit të aplikimeve dhe transaksioneve të regjistruara pranë Agjencisë Shtetërore të Kadastrës.
Ndërkohë, të dhënat nga Banka e Shqipërisë tregojnë se çmimet e banesave, në rang vendi, kanë shënuar rritje të konsiderueshme. Vetëm në gjashtëmujorin e parë të vitit 2024, indeksi Fischer i çmimit të banesave u rrit me 16,9%, ndërsa në gjashtëmujorin e dytë me 23,6%.
âKjo tendencĂ« rritĂ«se, krahasuar me periudhĂ«n e fundit tĂ« rivlerĂ«simeve nĂ« vitin 2022, e bĂ«n tĂ« domosdoshĂ«m njĂ« pĂ«rditĂ«sim tĂ« vlerĂ«s sĂ« pasurive tĂ« paluajtshme nĂ« pĂ«rputhje me realitetin e tregutâ, thuhet nĂ« relacion.
Ky projektligj do të ketë gjithashtu ndikim pozitiv në të ardhurat e buxhetit të shtetit, përmes rritjes së të ardhurave nga tatimi mbi rivlerësimin i cili propozohet të jetë në normën 5%, pa patur nevojë për ndryshime të normave tatimore ekzistuese. Kjo e bën atë një instrument efikas dhe të qëndrueshëm për politikën fiskale.
Kjo është hera e katërt që po zbatohet rivlerësimi i pronave me norma të reduktuara.
Shtatë vitet e fundit Manjola* i kujton si endje nëpër klinika. Dëshira për të pasur fëmijë me bashkëshortin, me të cilin ka 15 vite martesë, nuk e ka zmbrapsur përpos vështirësive për ta pasur një të tillë në mënyrë natyrale.
Nga analizat dhe vizitat e kryera në disa klinika rezultoi se problemi qëndronte te bashkëshorti: numri i ulët i spermatozoideve të shëndetshëm në riprodhim.
âNa thanĂ« qĂ« nuk mund tĂ« kishte fĂ«mijĂ«, vetĂ«m nĂ«se aplikohej me âin vitroâ, por me spermatozoide tĂ« dikujt tjetĂ«râ, kujton Manjola.
âIn vitroâ Ă«shtĂ« termi i shkurtuar nĂ« latinisht i procesit tĂ« âfekondimit nĂ« gotĂ«â (shqip) qĂ« nĂ«nkupton riprodhimin e asistuar jashtĂ« trupit tĂ« njeriut. NĂ« zhargon quhet edhe âbebe nĂ« provĂ«zâ.
Në vitin 2015, Manjola ngulmoi që ta niste këtë proces, mirëpo kushtonte shumë.
âNjĂ« analizĂ« spermatozoidi qĂ« bĂ«nte bashkĂ«shorti, nĂ« atĂ« kohĂ«, kushtonte diku te 3,500 lekĂ«,â tregon ajo, teksa kujton se vizitat nĂ« spitalet publike ishin tĂ« kota: âMjekĂ«t na drejtonin te klinikat e tyre private!â.
TĂ« dy nuk kishin punĂ« fikse. Manjola angazhohej kryesisht si aktiviste e komunitetit rom, ndĂ«rsa bashkĂ«shorti si mekanik. TĂ« ardhurat i kishin nĂ«n minimalen prandaj, pĂ«r ta, ishte thuajse e pamundur pĂ«r ta provuar procesin âin vitroâ.
Situata i shtyu që në vitin 2023 të shkonin si azilkërkues në Francë dhe tashmë, dy vite më pas, të jenë në pritje për ta provuar.
âKjo ka qenĂ« njĂ« nga arsyet qĂ« kam ardhur kĂ«tu,â tregon Manjola, âBurrit i kanĂ« dhĂ«nĂ« shpresĂ« se mund tĂ« bĂ«jmĂ« fĂ«mijĂ«. Na kanĂ« treguar edhe analizat qĂ« nuk pĂ«rputhen fare me ato qĂ« kemi bĂ«rĂ« nĂ« ShqipĂ«ri.â
Ajo tregon se autoritetet franceze po e ndihmojnë në proces duke përgjysmuar koston falë politikave sociale që aplikojnë.
Drejt procesit âin vitroâ shkoi edhe Gentjana* me bashkĂ«shortin. NĂ« tĂ« 35-at, pas gjashtĂ« vitesh bashkĂ«jetesĂ«, ata donin tĂ« kishin fĂ«mijĂ«. Ndiheshin tĂ« sigurt se kjo gjĂ« do tĂ« ndodhte nĂ« mĂ«nyrĂ« natyrale, pĂ«r aq kohĂ« sa edhe miqtĂ« e tyre, nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n moshĂ« ishin bĂ«rĂ« prindĂ«r.
âKam qenĂ« e para qĂ« kam folur pĂ«r dĂ«shirĂ«n pĂ«r fĂ«mijĂ«, ata nĂ« njĂ« moment u bĂ«nĂ«, ndĂ«rsa ne na zgjati diku te njĂ« vit e gjysmĂ« deri sa kuptuam qĂ« duhej tĂ« bĂ«nim ndonjĂ« analizĂ« se pse nuk po ndodhteâ, tregon Gentjana.
Këshillimi me miqtë i drejtoi ata te mjekët, nga ku rezultoi se bashkëshorti i Gentjanës vuante nga varikoçela, një anomali e enëve të gjakut, që mund të shkaktojë infertilitet.
NĂ« kĂ«to kushte ata u gjendĂ«n pĂ«rballĂ« dy mundĂ«sish: ndĂ«rhyrje kirurgjikale te partneri, qĂ« kĂ«rkonte 1 vit e gjysmĂ« rikuperim, ose tâi futeshin procesit âin vitroâ. Faktori kohĂ« i shtyu qĂ« tĂ« zgjidhnin alternativĂ«n e dytĂ«.
Mes konsultash dhe sugjerimesh, çifti iu drejtua një klinike private. Nxjerrja e 25 vezëve për moshën dhe parametrat që kishte Gentjana, 36 vjeçe, ishte një lajm shpresëdhënës. Mirëpo, edhe pse mbeti shtatzënë embrioni nuk u zhvillua, duke pësuar dështim.
Por në përsëritjen e procedurës gjërat shkuan mbarë. Transferimi i kryer pak muaj më vonë rezultoi me sukses dhe Gentjana mbeti shtatzënë.
Foto ilustruese, pajisje të fertilizimit in vitro/Ministria e Shëndetësisë.
PĂ«rballja me infertilitetin
âIn vitroâ Ă«shtĂ« njĂ« teknikĂ« e aplikuar gjerĂ«sisht pas viteve 80-tĂ«, ku vezĂ«t e gruas pllenohen jashtĂ« mitrĂ«s. KĂ«sisoj, embrionet krijohen nĂ« laboratorĂ« dhe mĂ« pas vendosen nĂ« mitĂ«r pĂ«r tâu zhvilluar si shtatzĂ«ni.
Andrologu Evin Dani, vlerëson si pozitive ekzistencën e kësaj metode riprodhuese, por thekson se edhe në këtë proces mosha luan rol të rëndësishëm.
Ai thotë se pas moshës 35 vjeç, aftësia e grave për të prodhuar vezë të shëndetshme bie. Për këtë aplikohet një metodë, ku në një moshë më të hershme vezë të shëndetshme vendosen në konservim: ngrirje.
Por ndonëse shpesh pamundësia për të bërë fëmijë iu mveshet grave, statistikat tregojnë përqindje të lartë infertiliteti edhe mes burrave.
âStatistikat nxjerrin qĂ« nĂ« 60% tĂ« rasteve problem Ă«shtĂ« gruaja dhe nĂ« 40% burri,â tregon andrologu Dani, i cili thekson se pĂ«r tĂ« siguruar riprodhimin meshkujve iu duhet tĂ« gĂ«zojnĂ« numĂ«r dhe pĂ«rqendrim tĂ« lartĂ« spermatozoidesh tĂ« shĂ«ndetshĂ«m: rreth 40 milionĂ«.
âKur kemi ulje tĂ« numrit tĂ« spermatozoideve, atĂ«herĂ« çifti do tĂ« vonojĂ« ose nuk do tĂ« realizojĂ« dot shtatzĂ«ni,â shpjegon andrologu.
Por, përveç numrit dhe dendësisë së lartë që të arrihet një shtatzëni duhet që spermatozoidet të kenë dhe lëvizshmëri.
âMund tĂ« kesh numĂ«r, por jo lĂ«vizshmĂ«ri, atĂ«herĂ« i bie qĂ« spermatozoidi tĂ« mos shkojĂ« drejt vezĂ«s, tĂ« rrijĂ« aty deri sa ta shkatĂ«rrojĂ« organizmiâ, shpjegon andrologu Dani, i cili shton se pĂ«r tĂ« qenĂ« riprodhues njĂ« burri i nevojitet tĂ« ketĂ« nĂ« gjendje lĂ«vizjeje tĂ« paktĂ«n 32% e spermatozoideve.
Dani shton se që një spermatozoid të quhet normal, duhet që mbi 4% e tërësisë së tyre të kenë formë morfologjike normale. Sipas tij, ndër shkaqet kryesore të infertilitetit te meshkujt është varikoçela.
âEnĂ«t e gjakut, pĂ«r njĂ« arsye apo tjetĂ«r, nga dĂ«mtimi i kllapave, do tĂ« sjellĂ« si pasojĂ« pellgĂ«zimin dhe do tĂ« bĂ«jĂ« qĂ« tĂ« rritet temperatura e skrotumit dhe kjo sjell si pasojĂ« atĂ« qĂ« quhet dĂ«mtim i spermatozoideve,â shpjegon andrologu.
Ndër shkaqe të tjera që kanë ndikim në infertilitet ai rreshton mënyrën e jetesës, ushqimin, lëndët toksike që përdoren për rritjen e frutave dhe perimeve si dhe temperatura e ambientit. Sipas mjekut, të tjerë shkaktarë janë edhe lëndët narkotike dhe duhani.
âKemi vĂ«nĂ« re qĂ« shumĂ« veta qĂ« kanĂ« dĂ«mtim tĂ« spermatozoideve janĂ« duhanpirĂ«s dhe me ndĂ«rprerjen e duhanit, pas 3-6 muajsh kemi rezultatâ, shpjegon mĂ« tej doktor Dani.
Sipas mjekëve, djemtë dhe burrat e kanë të vështirë të flasin për jetën dhe organet e tyre seksuale. Mirëpo, së fundmi, kjo situatë ka ndryshuar falë edhe medias në sensibilizim dhe emisione të dedikuara.
âE konsiderojmĂ« sukses sepse jeta seksuale nuk Ă«shtĂ« se mbaron nĂ« njĂ« moshĂ« tĂ« caktuar, ajo mbaron kur tĂ« mbarojĂ« jeta,â thekson andrologu.
Prindërimi dhe kostoja e lartë e shpresës
Pas vitesh tentativĂ« pĂ«r tĂ« pasur fĂ«mijĂ« Erla dhe bashkĂ«shorti iu drejtuan njĂ« klinike private nĂ« TiranĂ« pĂ«r tĂ« nisur fertilizimin âin vitroâ. PĂ«rtej pĂ«rgjigjes sĂ« njĂ« mjekeje se âkurrĂ« nuk do tĂ« bĂ«hej nĂ«nĂ«â, ajo gjeti forcĂ«n pĂ«r tĂ« besuar te procedura.
Procesi kërkoi më tepër kohë se sa kishin menduar: gati pesë vite.
âE kam bĂ«rĂ« disa herĂ« procedurĂ«n dhe nuk mĂ« jepte rezultat. UnĂ« gocĂ«n e kam me âin vitroâ-n e katĂ«rtâ, rrĂ«fen Erla pĂ«rvojĂ«n e saj.
Sot ajo është sërish shtatzënë, por në mënyrë natyrale. Fakt që i ka lumturuar pamasë të dy.
Erla kujton se nĂ« momentin kur lindi vajzĂ«n, mjeku i pati thĂ«nĂ« qĂ« tĂ« mos provonte mĂ« me âin vitroâ pasi do tĂ« kishte mundĂ«si pĂ«r shtatzĂ«ni normale.
Rrugëtim të njëjtë ka pasur edhe Brikena. Pas tri vitesh martesë ajo solli në jetë djalin e saj. Mirëpo më pas e kishte të vështirë të kalonte sërish në shtatzëni të dytë.
Shkak pĂ«r kĂ«tĂ« ishte njĂ« ndĂ«rlikim nĂ« tubat e fallopit, ku vezĂ«t e kanĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« kalojnĂ« drejt mitrĂ«s pĂ«r shkak tĂ« njĂ« bllokimi tĂ« tubave. PĂ«r kĂ«tĂ« Brikena iu drejtua procedurĂ«s âin vitroâ pĂ«r tĂ« pasur mundĂ«sinĂ« pĂ«r njĂ« fĂ«mijĂ« tĂ« dytĂ«.
Sot ajo gëzon edhe vajzën e saj, ndërsa gjithë procesi i fertilizimit i zgjati shtatë muaj, duke përfshirë analizat, ekot dhe transfertën e embrionit.
Ajo tregon për Citizens.al se nëse nuk do të kishte rezultuar e suksesshme që në tentativën e parë nuk do ta vijonte më tej, pasi stimulimet dhe mjekimet me hormone kanë efektet e tyre.
âIn vitro e kam bĂ«rĂ« vetĂ«m pĂ«r faktin qĂ« nesĂ«r pasnesĂ«r, kur tĂ« kalonin vitet mos tĂ« thosha pse nuk e provova, tĂ« mos mĂ« ngelej peng,â vijon ajo.
Foto ilustruese, pajisje të fertilizimit in vitro/Ministria e Shëndetësisë.
Pas çdo embrioni, një rrugëtim i lodhshëm emocional
Manjola e kujton si stresuese periudhĂ«n e analizave dhe konsultimeve nĂ« klinikat private pĂ«r procesin âin vitroâ. Ajo thotĂ« se kjo i ndikoi edhe nĂ« sjelljen karshi bashkĂ«shortit.
âKa qenĂ« stresuese dhe kam qenĂ« pak agresive ato kohĂ«. U bĂ«ra keq! Fillova ta pĂ«rjetoj keq dhe ia hidhja fajin bashkĂ«shortitâ, ndan Manjola me Citizens.al
PĂ«r GentjanĂ«n terapia te psikologu filloi paralelisht me nisjen e transfertĂ«s sĂ« dytĂ« tĂ« fertilizimit âin vitroâ.
âE kam vazhduar terapinĂ« edhe pas lindjes. Ky Ă«shtĂ« proces i ndĂ«rlikuar, por asgjĂ« nuk Ă«shtĂ« mĂ« e ndĂ«rlikuar se sa mĂ«mĂ«siaâ, rrĂ«fen Gentjana.
Pyetjes nĂ«se nĂ« tĂ« njĂ«jtin proces ishte edhe partneri i saj, ajoi pĂ«rgjigjet se âata janĂ« tĂ« lirĂ«â.
âPartnerĂ«t mund tĂ« jenĂ« aty tĂ« tĂ« mbĂ«shtesin nĂ« proces, por e gjitha barra fiziologjike Ă«shtĂ« mbi tyâ, vijon mĂ« tej Gentjana.
Sipas psikologes Tana Aliaj, infertiliteti sjell sfida të shumta fizike, emocionale dhe psikologjike te çiftet. Aliaj analizon se në tërësi koncepti i shoqërisë shqiptare për familjen dhe prioriteti që i jepet krijimit të saj nxit ndjesi zhgënjimi dhe humbjeje në çiftet që nuk ia dalin dot.
Sipas saj, gratë ndikohen më shumë në këtë proces.
âKy presion shpesh çon nĂ« izolim emocional dhe vĂ«shtirĂ«si nĂ« ruajtjen e mirĂ«qenies mendore dhe tĂ« marrĂ«dhĂ«nies nĂ« çiftâ, shpjegon mĂ« tej Aliaj.
PĂ«r ErlĂ«n, mospasja e njĂ« fĂ«mije pas tre tentativash tĂ« fertilizimit âin vitroâ solli zhgĂ«njim pas zhgĂ«njimi.
âFillon pastaj njĂ« moment qĂ« fajĂ«son veten. Nuk Ă«shtĂ« se ka pasur ndonjĂ« krisje. Kemi qenĂ« tĂ« dy sĂ« bashku duke i dhĂ«nĂ« kurajĂ« njĂ«ri-tjetrit dhe duke vazhduar akoma, duke kĂ«mbĂ«ngulurâ, tregon ajo.
Sipas psikologes Aliaj, edhe burrat edhe gratë pësojnë dhimbje e trishtim kur secili prej tyre mëson se është infertil. Mirëpo, ndjenja e fajit dhe vetmisë dominon më shumë te gratë, sidomos në realitetin shqiptar.
âAto shpesh ndihen si âtĂ« paplotaâ pĂ«r shkak tĂ« perceptimit tĂ« rrĂ«njosur se tĂ« qenit grua lidhet automatikisht me tĂ« qenit nĂ«nĂ«. Madje, ndjenja e fajit shkon pĂ«rtej vetes dhe lidhet me pritshmĂ«ritĂ« familjare pĂ«r âtâu bĂ«rĂ« nĂ«nĂ« pĂ«r prindĂ«ritâ apo pĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur rolin qĂ« shoqĂ«ria i ka pĂ«rcaktuarâ.
Aliaj thekson se ka një presion të shtuar mbi çiftet infertilë, lidhur kjo edhe me strukturat familjare tradicionale.
âKy presion i jashtĂ«m forcon ndjesinĂ« se vlera e çiftit matet me aftĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« lindur fĂ«mijĂ«, duke e lĂ«nĂ« pak hapĂ«sirĂ« pĂ«r kuptim dhe mirĂ«kuptim,â thekson psikologia.
NĂ« studime tĂ« ndryshme çiftet nĂ« pritje e kanĂ« vlerĂ«suar ankthin e fertilizimit âin vitroâ si mĂ« tĂ« madh se çdo ngjarje tjetĂ«r tĂ« jetĂ«s sĂ« tyre.Â
âNdonĂ«se zhvillimi i teknikave alternative ka ofruar shpresĂ« pĂ«r çiftet qĂ« pĂ«rballen me infertilitetin Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« tejkalohen barrierat psikologjike dhe normat kulturoreâ, pĂ«rfundon Aliaj.
Kosto tĂ« larta financiare, ende pak besim te âpublikjaâ
Kostot e larta financiare dhe pamundësia ekonomike e shtynë Manjolën të shkonte jashtë shtetit, me shpresën se do të përfitonte nga programet sociale atje.
Për Gentjanën nuk ka një përgjigje të saktë të vlerës totale, pasi gjithë procesi ka qenë i fragmentarizuar në periudha të ndryshme.
âRreth 2,500 euro âin vitroâ dhe nja 500 euro ilaçe. Pastaj pĂ«r çdo transfertĂ« diku te 1,000 euro,â tregon Gentjana.
Mirëpo, ajo kujton se për 14 injeksionet që ia bëri vetes për të përgatitur vezën për procesin e fertilizimit, iu desh të shkonte në Prishtinë, për shkak të kostos së përgjysmuar.
âTĂ« nesĂ«mem i kemi hipur makinĂ«s, shkuam nĂ« PrishtinĂ« me firgorifer me vete. Diferenca ishte 500 euro deri nĂ« 1 mijĂ« euroâ, rrĂ«fen Gentjana.
âNĂ«se dua edhe sot tĂ« provoj pĂ«r njĂ« fĂ«mijĂ« tĂ« dytĂ«, kam embrione nĂ« ngrirje dhe mund tĂ« shkoj ta bĂ«j sĂ«rish procesinâ, shton ajo, duke theksuar edhe kostot e analizave tĂ« herĂ«pashershme pĂ«r tĂ« gjithĂ« procesin.
Nga ana tjetër, Brikena tregon për një kosto rreth 8,000 euro.
âNga fillimi, analizat e mia, tĂ« bashkĂ«shortit, pagesĂ«n qĂ« ishte 3,000 euro dhe âin vitroâ, embrionet, vizitat, ekot e njĂ«pasnjĂ«shme,â rendit ajo nĂ« llogaritjen totale.
Kostoja më e lartë është paguar nga Erla, për shkak se ajo dhe bashkëshorti provuan katër herë. Sipas saj kostoja ka shkuar në 80,000 euro.
âSâdo ta besosh, por ka shkuar⊠ka shkuar kaq sepse mjekimet dhe stimulimet janĂ« tĂ« shtrenjta, edhe procedura kushton, analizat pĂ«rsĂ«ri kushtojnĂ«â, na tregon Erla.
Spitali Obstretik-Gjinekologjik âKoço Gliozheniâ/Ministria e ShĂ«ndetĂ«sisĂ«.
NĂ« shkurt tĂ« vitit 2024, shĂ«rbimi i fertilizimit âin vitroâ nisi nĂ« sistemin shĂ«ndetĂ«sor publik, pranĂ« Spitalit Universitar ObstetrikĂ« Gjinekologjik âKoço Gliozheniâ. PavarĂ«sisht se laboratori pĂ«r fertilizimin u ndĂ«rtua nĂ« kĂ«tĂ« institucion prej vitit 2013, financuar nga Bashkimi Evropian me rreth 250 mijĂ« euro dhe trajnim tĂ« mjekĂ«ve jashtĂ« vendit, kjo sallĂ« nuk u hap kurrĂ« pĂ«r 11 vite.
Sipas tĂ« dhĂ«nave nga spitali âKoço Gliozheniâ prej nisjes sĂ« shĂ«rbimit ka pasur shumĂ« kĂ«rkesa nga çiftet shqiptare.
âNĂ« vitin 2024 ka pasur 73 aplikime, ndĂ«rsa pĂ«r vitin 2025 deri mĂ« tani janĂ« 117 aplikimeâ, thuhet nĂ« pĂ«rgjigjen zyrtare pĂ«r Citizens.al nga spitali obstetrikĂ«-gjinekologjik.
Megjithatë, ky proces është përzgjedhës. Sipas formularëve që plotësohen nga çiftet që nisin këtë procedurë, mosha e grave që pranohen për të kryer teknikat e FIV-ICSI (fertilizimi in vitro dhe Injektimi Intracitoplazmatik i Spermatozoidit) nuk duhet të kalojë 42 vjeç për gratë që kanë cikël menstrual të rregullt.
Sipas spitalit âKoço Gliozheniâ, nĂ« vitin 2024, nga 73 aplikime janĂ« pranuar 30 dhe nga 117 aplikime deri mĂ« tani nĂ« 2025-Ă«n janĂ« pranuar 53 çifte qĂ« plotĂ«sojnĂ« kriteret.
NĂ« vitin 2024 ka pasur 9 rezultate pozitive, ndĂ«rsa nĂ« vitin 2025 (deri mĂ« tani) janĂ« 12 rezultate pozitive. Por nga tĂ« gjitha kĂ«to vetĂ«m dy lindje tĂ« shĂ«ndetshme janĂ« shĂ«nuar nĂ« spitalin âKoço Gliozheniâ pĂ«rmes fertilizimit âin vitroâ.
Andrologu Dani shpjegon se përse rezultatet pozitive nuk përkthehen në lindje. Ai thotë se mund të ndodhë që të jetë kryer me sukses transferta e vezëve të pllenuara në uterus, por më pas ajo të mos zhvillohet më tej.
MegjithatĂ«, Erla dhe Brikena, tĂ« dyja pjesĂ« e administratĂ«s publike rrĂ«fejnĂ« se edhe nĂ«se do tâiu jepej mundĂ«sia pĂ«r ta kryer procesin nĂ« shtet, sĂ«rish do tĂ« zgjidhnin ta merrnin kĂ«tĂ« shĂ«rbim nĂ« privat.
âKam besim te mjeku qĂ« jam dhe nuk do ta ndĂ«rroja. Kam ndĂ«rruar disa mjekĂ« dhe te ky kam gjetur besimâ, rrĂ«fen Erla.
âNe qĂ« punojmĂ« nĂ« shtet shkojmĂ« tĂ« privati mbarojmĂ« punĂ«. PunojmĂ« vetĂ« aty dhe na sorollasin, jo mĂ« njĂ« qytetar i thjeshtĂ« qĂ« nuk di ku tĂ« shkojĂ«â, shprehet me mosbesim Brikena.
Projektligji âPĂ«r shĂ«ndetin seksual dhe riprodhuesâ ende nĂ« rishqyrtim nga ekspertĂ«t
âMe buxhetin e vitit tĂ« ardhshĂ«m, rreth 150 çifte tĂ« reja do tĂ« mbĂ«shteten pĂ«r tĂ« realizuar Ă«ndrrĂ«n e tyre pĂ«r tĂ« krijuar familjeâ, u shpreh ministrja e ShĂ«ndetĂ«sisĂ« dhe Mbrojtjes Sociale, Albana Koçiu nĂ« dhjetor tĂ« 2024, duke u shprehur se ky shĂ«rbim brenda 2025-Ă«s do tĂ« ofrohet edhe nĂ« Maternitetin âMbretĂ«resha GeraldinĂ«â.
MirĂ«po, nĂ« aspekt ligjor fertilizimi âin vitroâ u soll sĂ«rish nĂ« vĂ«mendje pĂ«rmes projektligjit âPĂ«r shĂ«ndetin riprodhues dhe atĂ« seksualâ qĂ« synon tĂ« garantojĂ« tĂ« drejta seksuale dhe riprodhuese pĂ«r qytetarĂ«t. NĂ« kĂ«tĂ« projektligj nuk pĂ«rcaktohet qartĂ« se si do tĂ« mbĂ«shteten çiftet qĂ« nuk munden dot tĂ« bĂ«jnĂ« fĂ«mijĂ«.
âProjektligji Ă«shtĂ« tĂ«rhequr nga ministria, pas konsultimeve publike qĂ« ato patĂ«n nĂ« faqen e tyre online dhe qĂ« nga ai moment, nuk ka mĂ« asnjĂ« reagimâ, tha pĂ«r Citizens.al Zheni Gjergji, kryetare e Komisionit tĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ«.
Sipas deputetes Gjergji, ky projektligj nuk kishte asnjĂ« paketĂ« sociale tĂ« parashtruar pĂ«r gratĂ« nĂ« nevojĂ« dhe qĂ« nuk kanĂ« mundĂ«si ekonomike tĂ« kryejnĂ« fertilizimin âin vitroâ.
âNuk ishte parashikuar asgjĂ«, as nuk e citonte qĂ« do tĂ« ishte nĂ« institucionet publike, por thoshte nĂ« institucionet publike dhe jopublike. Nuk Ă«shtĂ« se ishte prioritet publiku. Por ishte publike dhe privateâ, argumenton deputetja Gjergji.
Sipas Gjergjit, Shqipëria nuk ka ende një regjistër kombëtar të infertilitetit, duke mos pasur mundësi kësisoj të hartohen politika të duhura shtetërore.
*Emrat janë ndërruar për të ruajtur privatësinë e zonjave që besuan të rrëfejnë historinë e tyre për Citizens.al
UASHINGTON, 5 korrik /ATSH-DPA/- Presidenti amerikan Donald Trump ka nënshkruar dje projektligjin e tij të diskutueshëm për uljen e taksave dhe shpenzimeve.
RepublikanĂ«t nĂ« Kongresin e SHBA-sĂ« miratuan tĂ« enjten tĂ« ashtuquajturin âProjektligji i Madh dhe i Bukurâ, pasi u kalua nga Senati me njĂ« shumicĂ« tĂ« vogĂ«l, duke i dhĂ«nĂ« Trump njĂ« fitore tĂ« madhe politike.
Projektligji parashikon zgjatjen e përhershme e lehtësirave tatimore nga mandati i parë i Trump në detyrë.
KĂ«to do tĂ« financohen nga shkurtimet nĂ« pĂ«rfitimet sociale â njĂ« pikĂ« qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rballur me kritika tĂ« ashpra nga DemokratĂ«t.
Por, ka edhe rezerva brenda radhĂ«ve tĂ« vetĂ« Trump. RepublikanĂ«t konservatorĂ« kritikojnĂ« faktin se legjislacioni nuk shkon aq larg sa duhet â nĂ« aspektin e shkurtimeve tĂ« shpenzimeve dhe kĂ«rcĂ«non tĂ« rrisĂ« deficitin buxhetor edhe mĂ« shumĂ«.
Paketa parashikon mĂ« shumĂ« shpenzime nĂ« disa fusha â tĂ« tilla si mbrojtja e kufijve.
Miliarderi i teknologjisë, Elon Musk, nisi një seri postimesh në media sociale të hënën, duke sulmuar projektligjin dhe duke kërcënuar politikanët që votojnë për të.
Trump e ka vlerësuar ligjin për javë të tëra dhe ka rritur vazhdimisht presionin mbi kolegët e tij të partisë për të finalizuar shpejt procesin legjislativ. //a.i/
TIRANĂ, 3 korrik /ATSH/ Kuvendi zhvilloi sot seancĂ«n e fundit plenare pĂ«r kĂ«tĂ« legjislaturĂ«. Me votat e mazhorancĂ«s u miratuan disa projektligje, ndĂ«rsa opozita nuk ishte e pranishme nĂ« sallĂ«.
Kuvendi miratoi me 72 vota pro, 0 abstenim dhe 0 kundĂ«r nĂ« tĂ«rĂ«si projektligjin âPĂ«r miratimin e StrategjisĂ« KombĂ«tare kundĂ«r NdĂ«rhyrjeve tĂ« Huaja dhe Dezinformimitâ.
Kuvendi miratoi aktin normativ të ndryshimeve në buxhetin e vitit 2025 me 71 vota pro, 0 absenim dhe 0 kundër.
Kuvendi miratoi nĂ« tĂ«rĂ«si gjithashtu me 71 vota pro, 0 abstenim, 0 kundĂ«r projektligjin âPĂ«r aderimin e RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« marrĂ«veshjen ndĂ«rmjet KĂ«shillit tĂ« Ministrave tĂ« BosnjĂ«s dhe HercegovinĂ«s, qeverisĂ« sĂ« RepublikĂ«s sĂ« BullgarisĂ«, qeverisĂ« sĂ« RepublikĂ«s sĂ« KroacisĂ«, qeverisĂ« sĂ« HungarisĂ«, qeverisĂ« sĂ« RepublikĂ«s sĂ« MaqedonisĂ« sĂ« Veriut, qeverisĂ« sĂ« Malit tĂ« Zi, qeverisĂ« sĂ« RepublikĂ«s sĂ« SerbisĂ«, qeverisĂ« sĂ« RepublikĂ«s sĂ« SllovakisĂ« dhe qeverisĂ« sĂ« RepublikĂ«s sĂ« SllovenisĂ« pĂ«r bashkĂ«punimin dhe koordinimin nĂ« fushĂ«n e kĂ«rkimit dhe shpĂ«timit ajror, nĂ«nshkruar nĂ« OhĂ«r mĂ« 22.2.2023â.
Me 73 vota pro, 0 kundĂ«r dhe 0 abstenim Kuvendi miratoi edhe projektligjin âPĂ«r ratifikimin e vendimit nr. 2/2024 tĂ« Komitetit tĂ« PĂ«rbashkĂ«t tĂ« MarrĂ«veshjes sĂ« TregtisĂ« sĂ« LirĂ« tĂ« EvropĂ«s Qendrore, âPĂ«r lehtĂ«simin e tregtisĂ« elektronikeââ.
GjatĂ« seancĂ«s sĂ« sotme u miratua gjithashtu me 73 vota pro, 0 abstenim, 0 kundĂ«r edhe projektligji âPĂ«r rezervat materiale tĂ« shtetitâ.
Kuvendi miratoi nĂ« tĂ«rĂ«si edhe projektligjin âPĂ«r markat tregtareâ me 72 vota, 0 abstenim dhe 0 kundĂ«r.
Gjithashtu sot u miratua nĂ« tĂ«rĂ«si edhe projektligji âPĂ«r patentat, modelet e pĂ«rdorimit dhe certifikatat e mbrojtjes shtesĂ«â me 73 vota pro, 0 abstenim dhe 0 kundĂ«r.
Me 73 vota pro, 0 abstenim dhe 0 kundĂ«r u miratua edhe projektligji âPĂ«r pushtetet dhe autoritetet e drejtimit e tĂ« komandimit tĂ« Forcave tĂ« Armatosura tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ«ââ, i ndryshuar.
Kuvendi miratoi me 72 vota pro, 1 abstenim dhe 0 kundĂ«r edhe projektligjin âPĂ«r administrimin e bashkĂ«pronĂ«sisĂ« nĂ« ndĂ«rtesaâ.
Gjithashtu u miratua nĂ« tĂ«rĂ«si me 72 vota pro, 0 abstenim, 0 kundĂ«r edhe projektligji âPĂ«r njĂ« ndryshim nĂ« ligjin nr. 7764, datĂ« 2.11.1993 âPĂ«r investimet e huajaââ, i ndryshuar.
Tabaku deklaroi se amendamenti i propozuar nga deputeti socialist Shalsi â i cili shton thjesht njĂ« nen nĂ« ligjin e vitit 1993 â nuk pĂ«rfaqĂ«son as reformĂ« dhe as pĂ«rmbush angazhimet qĂ« ShqipĂ«ria ka ndaj Bashkimit Europian apo ndaj partnerĂ«ve strategjikĂ« si SHBA. âKjo nuk Ă«shtĂ« reformĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« tallje me integrimin. ĂshtĂ« njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« âgjysmĂ« ligjeshâ qĂ« nuk sjellin asnjĂ« ndryshim real,â u shpreh Tabaku.
Deputetja e Partisë Demokratike dhe njëkohësisht autore e vetme e një projektligji gjithëpërfshirës për kontrollin e investimeve të huaja, Jorida Tabaku, ka denoncuar në Kuvend përpjekjen e mazhorancës për të kaluar një ndryshim të fragmentuar e të pavlerë në ligjin për investimet.
Deputetja theksoi se për hartimin e nismës së saj ligjore është konsultuar për gjashtë muaj me të gjitha dhomat e tregtisë, me Departamentin Amerikan të Tregtisë, ekspertë të sigurisë dhe të klimës së investimeve. Ajo paralajmëroi për rreziqet që i kanosen Shqipërisë nga mungesa e një kuadri ligjor serioz, veçanërisht në epokën e sfidave të reja globale, ku investitorë nga vende jo partnere po kërkojnë të fusin kapitalin në sektorë strategjikë.
âNĂ« njĂ« kohĂ« kur Wall Street Journal paralajmĂ«ron pĂ«r rrezikun qĂ« Kina tĂ« dominojĂ« zinxhirin e furnizimit tĂ« inteligjencĂ«s artificiale, ShqipĂ«ria nuk mund tĂ« rrijĂ« me dyer hapur pĂ«r investime tĂ« dyshimta nĂ« teknologji, siguri dhe media,â tha Tabaku. Ajo kĂ«rkoi anulimin e ligjit pĂ«r investimet strategjike, tĂ« cilin e cilĂ«soi si âligjin mĂ« korruptiv tĂ« dhjetĂ«vjeçarit tĂ« funditâ dhe qĂ« shkel tĂ« drejtat e pronĂ«s private, si dhe MarrĂ«veshjen e Stabilizim-Asociimit me BE-nĂ«.
Në përfundim, Tabaku bëri thirrje për një reformë të plotë, serioze dhe transparente, e cila të mos mbështetet mbi ligje fasadë, por mbi standarde europiane që sjellin kapital cilësor, rrisin punësimin dhe garantojnë sigurinë kombëtare.
Fjalimi i plotë:
NjĂ« ditĂ« mĂ« parĂ«, gazeta prestigjioze Wall Street Journal analizoi betejĂ«n midis KinĂ«s dhe Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s nĂ« fushĂ«n e inteligjencĂ«s artificiale. Rreziku i madh qĂ« ngre artikulli Ă«shtĂ« se kompanitĂ« kineze jo vetĂ«m ofrojnĂ« inteligjencĂ« artificiale mĂ« lirĂ« se SHBA, por gjithashtu po luftojnĂ« pĂ«r tĂ« marrĂ« nĂ«n kontroll zinxhirin global tĂ« furnizimit pĂ«r pajisjet qĂ« e mundĂ«sojnĂ« atĂ«. Ky Ă«shtĂ« njĂ« alarm serioz: nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m çështje ekonomie â Ă«shtĂ« çështje sigurie kombĂ«tare.
Vetëm ky fakt do të mjaftonte për të kuptuar me qetësi dhe maturi se çfarë dhe si duhet të përballet Shqipëria përballë rrezikut të investimeve që vijnë nga shtete që nuk janë partnerë strategjikë. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në sektorë të ndjeshëm si telekomunikacioni, teknologjia ushtarake, mediat dhe sigurisht teknologjitë e inteligjencës artificiale. Nuk ka vend për naivitet. Ka vend për transparencë, maturi dhe vendimmarrje të përgjegjshme.
Beteja mes njĂ« tregu konkurrues dhe nevojĂ«s pĂ«r kontroll tĂ« investimeve tĂ« huaja Ă«shtĂ« njĂ« balancĂ« delikate. Kjo peshore nuk duhet tĂ« pĂ«rcaktohet vetĂ«m nga angazhimi i kĂ«tij parlamenti, por nga pozicioni i ShqipĂ«risĂ« nĂ« aleancat strategjike dhe nĂ« negociatat pĂ«r anĂ«tarĂ«sim nĂ« Bashkimin Europian. Bota po ndryshon dhe po kalon nĂ« njĂ« rend tĂ« ri botĂ«ror. Ădo investim sot duhet analizuar me kujdes. Jemi nĂ« njĂ« epokĂ« tĂ« re pasigurie, qĂ« kĂ«rkon vendimmarrje tĂ« guximshme.
Për këto arsye, si deputete e Kuvendit të Shqipërisë, që nga shtatori i vitit të kaluar kam ndërmarrë një nismë për të hartuar një kuadër ligjor serioz që rregullon investimet e huaja direkte në vendin tonë. Një projektligj që u hartua për më shumë se gjashtë muaj, me kontribute nga dhomat e tregtisë, ekspertë të sigurisë, ekspertë të klimës së biznesit dhe në bashkëpunim të ngushtë me Departamentin Amerikan të Tregtisë.
Dhjetë ditë pas zgjedhjeve, kolegu Shalsi paraqiti një nismë ligjore që nuk përfaqëson asnjë reformë të vërtetë, por një amendim të vetëm, një nen të shtuar në ligjin e vitit 1993. Një nen i vetëm që pretendohet se sjell reformë të plotë për analizën e investimeve të huaja. Ky është rasti tipik i një reforme fasadë, një përpjekje për të treguar se bëhet reformë, ndërkohë që realisht nuk ndryshon asgjë.
Kam këtu komunikimin zyrtar të Dhomës Amerikane të Tregtisë drejtuar Kuvendit të Shqipërisë, ku thuhet qartë se duhet hartuar një kuadër i plotë dhe serioz për investimet e huaja. Po ashtu, rekomandohet anullimi i ligjit për investimet strategjike, i përmendur vazhdimisht nga Komisioni Europian në raportet e progresit si një ligj i padrejtë dhe klientelist.
Ajo qĂ« ofron mazhoranca nuk Ă«shtĂ« reformĂ«. ĂshtĂ« njĂ« tallje me procesin e integrimit. Siç ndodhi me ligjin pĂ«r koncesionet, pĂ«r komisionet hetimore, pĂ«r partneritetin publik-privat, pĂ«r prokurimet publike â gjithçka mbyllet nĂ« sirtarĂ« dhe mĂ« pas del nĂ« formĂ« gjysmake, pa transparencĂ« dhe pa konsultim.
Sot Shqipëria nuk ka nevojë për improvizime apo ligje të një paragrafi. Ka nevojë për një kuadër të plotë, të integruar, të harmonizuar me acquis të BE-së, që mbron sigurinë kombëtare, të dhënat personale, pronën private dhe interesat e qytetarëve. Këtë synonte nisma jonë, dhe këtë do të kërkojmë derisa të bëhet realitet.
TIRANĂ, 2 korrik /ATSH/ Qeveria i propozoi sot Kuvendit pĂ«r shqyrtim e miratim projektligjin pĂ«r ratifikimin e kontratĂ«s financiare, ndĂ«rmjet RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe BankĂ«s Evropiane pĂ«r Investime, pĂ«r projektin âInfrastruktura hekurudhore e Korridorit VIII, faza I â ShqipĂ«riâ.
Pas shqyrtimit tĂ« projektligjit, me propozimin tĂ« KĂ«shillit tĂ« Ministrave, Kuvendi do tĂ« vendosĂ« pĂ«r ratifikimin e kontratĂ«s financiare, ndĂ«rmjet RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe BankĂ«s Evropiane pĂ«r Investime, pĂ«r projektin âInfrastruktura hekurudhore e korridorit VIII, faza I â ShqipĂ«riâ.
Ky ligj hyn nĂ« fuqi 15 ditĂ« pas botimit nĂ« âFletoren zyrtareâ.
TIRANĂ, 30 qershor /ATSH/ KĂ«shilli i Ministrave ka miratuar nĂ« mbledhjen e sotme projektligjin âPĂ«r vullnetarizminâ.
Ministrja e Shtetit për Rininë dhe Fëmijët, Bora Muzhaqi u shpreh se, pas dy vitesh punë intensive, sot u miratua në qeveri projektligji i ri për vullnetarizmin.
Muzhaqi theksoi se âky projektligj Ă«shtĂ« njĂ« detyrim pĂ«r pĂ«rputhje me legjislacionin e BE-sĂ«, por mbi tĂ« gjitha njĂ« angazhim ndaj tĂ« rinjve tanĂ«â.
Ky projektligj sjell disa risi, si ndarje për herë të parë mes vullnetarizmit afatshkurtër dhe afatgjatë; Programe mbështetëse financiare nga qeveria për ofruesit; Skemë kompensimi për sigurimin e detyrueshëm të vullnetarëve; Njohje të eksperiencës vullnetare si përvojë pune; Platformë dhe regjistër elektronik, si dhe certifikatë zyrtare për çdo vullnetar.
Ky projektligj, theksoi Muzhaqi, u finalizua në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.
Muzhaqi shtoi se âky Ă«shtĂ« njĂ« akt i mirĂ«menduar dhe i pĂ«rparuar, qĂ« forcon kuadrin ligjor pĂ«r vullnetarizmin dhe na çon njĂ« hap mĂ« pranĂ« EvropĂ«s â nĂ« mendim dhe nĂ« qasje socialeâ.
Në vendimin e qeverisë thuhet se, ky ligj përcakton parimet bazë, rregullat për kryerjen e vullnetarizmit, të drejtat dhe detyrimet e vullnetarëve e të ofruesve të vullnetarizmit, kontratën e vullnetarizmit, organet shtetërore përgjegjëse dhe mekanizmat për nxitjen, mbështetjen e mbikëqyrjen e vullnetarizmit në Republikën e Shqipërisë.
Ky ligj ka për qëllim të krijojë një kuadër rregullator e institucional të favorshëm për kryerjen e vullnetarizmit dhe nxitjen e pjesëmarrjes së individëve në vullnetarizëm, zhvillimin e vlerave njerëzore dhe solidaritetin shoqëror.
Ky ligj zbatohet për të gjitha subjektet që kryejnë, ofrojnë ose përfitojnë vullnetarizëm në Republikën e Shqipërisë, vullnetarizmin afatgjatë dhe afatshkurtër.
Ky ligj nuk zbatohet për kryerjen e punëve ose të shërbimeve, që janë të zakonshme në familje, shoqëri apo në marrëdhëniet e fqinjësisë; dhurimin e gjakut; realizimin e detyrimeve të caktuara me vendim gjykate të formës së prerë; angazhimin në një program trajnimi apo formimi profesional, përpara lidhjes së kontratës së punës; përcaktimin e metodologjisë së prodhimit të statistikave zyrtare mbi vullnetarizmin; partitë politike; kryerjen e punëve ose të shërbimeve nga sindikatat apo shoqatat e tjera ekonomike, profesionale dhe tregtare, që synojnë realizimin e objektivave dhe të veprimtarive në interes të anëtarësisë së tyre, në bazë të parashikimeve të statutit; angazhimin dhe trajtimin e vullnetarëve në fushën e mbrojtjes civile, që kryhet sipas legjislacionit në fuqi për mbrojtjen civile.
Propozimi i projektligjit âPĂ«r vullnetarizminâ, i kalon pĂ«r shqyrtim dhe miratim Kuvendit.
Senati amerikan votoi tĂ« shtunĂ«n pĂ«r tĂ« nisur debatin mbi projektligjin voluminoz tĂ« shpenzimeve tĂ« propozuar nga Presidenti Donald Trump, i cilĂ«suar prej tij si âi madh dhe i bukurâ. Pas orĂ«sh negociatash intensive, udhĂ«heqĂ«sit republikanĂ« arritĂ«n tĂ« sigurojnĂ« njĂ« votim tĂ« ngushtĂ« 51-49, duke kaluar fazĂ«n procedurale pavarĂ«sisht ndarjeve brenda partisĂ«. Projektligji, me njĂ« [âŠ]
TIRANĂ, 26 qershor/ATSH/ Ministrja e BujqĂ«sisĂ« dhe Zhvillimit Rural, Anila Denaj paraqiti sot nĂ« Kuvend projektligjin âPĂ«r shĂ«ndetin e bimĂ«veâ, njĂ« reformĂ«, sipas saj, gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se qĂ« synon tĂ« forcojĂ« sigurinĂ« ushqimore dhe konkurrueshmĂ«rinĂ« e bujqĂ«sisĂ« shqiptare, nĂ« pĂ«rputhje me standardet e Bashkimit Evropian dhe konventat ndĂ«rkombĂ«tare.
Në fjalën e saj, ministrja Denaj theksoi se ky projektligj është një hap thelbësor për garantimin e cilësisë dhe gjurmueshmërisë së produkteve bimore shqiptare në tregjet ndërkombëtare.
Denaj vuri në dukje se gjatë viteve të fundit eksportet e produkteve bimore janë rritur ndjeshëm, nga 10 060 ngarkesa në vitin 2016, në 22 134 në vitin 2024, një rritje prej 220%, duke e bërë të domosdoshme një kornizë të re ligjore për menaxhimin e shëndetit të bimëve.
âKy projektligj nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« dokument teknik, Ă«shtĂ« njĂ« reformĂ« qĂ« prek gjithĂ« zinxhirin agroushqimor, nga fara nĂ« fushĂ«, deri te produkti nĂ« tryezĂ«n e konsumatoritâ, deklaroi ministrja.
Projektligji vendos për herë të parë, tha ajo, një kornizë të veçantë ligjore për shëndetin e bimëve.
âLigji aktual i vitit 2016 ka qenĂ« njĂ« hap i parĂ« i nevojshĂ«m, por nuk adreson plotĂ«sisht nevojat e kohĂ«s dhe standardet ndĂ«rkombĂ«tareâ, informoi ministrja.
Projektligji përfshin elementë që përmirësojnë ndjeshëm sistemin aktual të kontrollit dhe monitorimit, si: forcimi i kontrollit ndaj dëmtuesve karantinorë dhe jokarantinorë përmes një sistemi monitorimi me bazë risku; krijimi i një ekipi të posaçëm për emergjencat fitosanitare; rritja e kapaciteteve laboratorike në nivel kombëtar dhe rajonal; krijimi i Regjistrit të Operatorëve Profesionistë, që përfshin tashmë 602 subjekte të përfshira në sistemin e gjurmueshmërisë nga ferma në treg.
Denaj vuri në dukje se në vitet e fundit janë bërë investime të drejtpërdrejta në laboratorët e ISUV-it dhe AKU-së, ndërsa me mbështetjen e Bankës Botërore janë planifikuar investime shtesë për laboratorët rajonalë.
âJemi nĂ« njĂ« program tĂ« thelluar me njĂ« fond gati 20 milionĂ« euro me mbĂ«shtetje teknike nga Banka BotĂ«rore pĂ«r 2-3 vitet e ardhshme pĂ«r tĂ« shtrirĂ« kĂ«tĂ« infrastrukturĂ« laboratorike nĂ« 7 rajone dhe nĂ« tĂ« gjithĂ« pikat kufitare pĂ«r marrjen e mostrĂ«s dhe kĂ«shtu tĂ« realizojmĂ« edhe njĂ« reagim tĂ« menjĂ«hershĂ«m dhe nĂ« kohĂ« pĂ«r tĂ« gjithĂ« prodhiminâ, deklaroi Denaj.
Qëllimi ynë është i qartë, theksoi ajo, të kemi një bujqësi moderne, të certifikuar dhe të sigurt.
Projektligji âPĂ«r ShĂ«ndetin e BimĂ«veâ synon tĂ« mbyllĂ« boshllĂ«qet ligjore ekzistuese dhe tĂ« krijojĂ« njĂ« sistem tĂ« harmonizuar ndĂ«rinstitucional pĂ«r monitorim, reagim dhe bashkĂ«punim, duke pĂ«rfshirĂ« tĂ« gjitha llojet e bimĂ«ve dhe tĂ« gjithĂ« territorin e vendit.
Dhoma e Komunave në Mbretërinë e Bashkuar ka miratuar një projektligj që i jep të drejtën pacientëve në fazën terminale të kërkojnë vdekje të asistuar. Projektligji kaloi me 314 vota pro dhe 291 kundër, dhe parashikon që të sëmurët me më pak se gjashtë muaj jetë të mund të kërkojnë përfundimin e jetës në mënyrë të kontrolluar, pas vlerësimit nga dy mjekë dhe një panel i specializuar.
Nisma u propozua nga deputetja laburiste Kim Leadbeater, ndërsa Kryeministri Keir Starmer ishte mes mbështetësve. Deputetët votuan në mënyrë të lirë, pa qëndrim zyrtar nga qeveria.
Projektligji do të kalojë tani në Dhomën e Lordëve, ku pritet debat i gjerë. Pavarësisht kundërshtimeve nga përfaqësues të kishës dhe grupe të shoqërisë civile, ligji ka gjasa të ecë përpara.
Sipas parashikimeve, projektligji do të hyjë në fuqi brenda katër viteve, pas përgatitjes së sistemit shëndetësor dhe autoriteteve për zbatimin e tij.
TIRANĂ, 16 qershor/ATSH/ Kuvendi mblidhet sot nĂ« seancĂ« plenare ku nĂ« rendin e ditĂ«s parashikohet diskutimi dhe votimi i projektligjit âPĂ«r performancĂ«n energjetike tĂ« ndĂ«rtesaveâ.
Projektligji i paraqitet seancës plenare pas miratimit në komisionet e përhershme të Kuvendit.
Nisma synon rritjen e eficiencës së energjisë në ndërtesa dhe reduktimin e emetimeve të gazeve serrë.
Projektligji është në përputhje me objektivat e Planit Kombëtar për Energjinë dhe Klimën deri në vitin 2050.
Zëvendësministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Enkelejda Muçaj gjatë raportimeve në komisionet parlamentare ka vënë në dukje se ligji ka për qëllim përmirësimin e performancës energjetike të ndërtesave të reja dhe ekzistuese, si dhe transformimin e tyre në ndërtesa pa emetime.
Ajo nĂ«nvizoi se ligji do tĂ« zbatohet pĂ«r tĂ« gjitha ndĂ«rtesat qĂ« nga faza e projektimit deri nĂ« lejen e shfrytĂ«zimit, pĂ«rfshirĂ« ndĂ«rtesat qĂ« do tâi nĂ«nshtrohen rinovimeve tĂ« konsiderueshme.
Në fokus të zbatimit të projektligjit është edhe rinovimi i ndërtesave publike.
Sipas zv/ministres parashikohet deri në vitin 2050, rinovimi i rreth 8200 ndërtesave publike që përbëjnë një sipërfaqe prej 5.5 milionë metrash katrorë.
Në kuadër të këtij angazhimi, do të rinovohet çdo vit 3% e sipërfaqes totale të ndërtesave publike në pronësi të qeverisjes qendrore dhe 2% në nivel vendor.
Ky projektligj përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt përmbushjes së objektivave klimatike dhe energjetike të vendit, konfirmon vullnetin e qeverisë për përafrim të mëtejshëm me direktivat e Bashkimit Europian në fushën e energjisë dhe mjedisit.
TIRANĂ, 9 qershor/ATSH/ Komisioni parlamentar pĂ«r EkonominĂ« dhe Financat miratoi sot projektligjin âPĂ«r performancĂ«n energjetike tĂ« ndĂ«rtesaveâ qĂ« synon rritjen e eficiencĂ«s energjetike dhe reduktimin e emetimeve tĂ« gazeve serrĂ« deri nĂ« vitin 2050.
Zëvendësministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Enkelejda Muçaj, e pranishme në komision, tha se ky projektligj vendos standarde dhe kritere të reja për ndërtimet, duke promovuar ndërtesa pa emetime dhe duke kontribuar në përmbushjen e objektivave klimatikë e energjetikë të vendit.
Projektligji zbatohet për të gjitha ndërtesat e reja dhe ato që do të rinovohen, nga faza e projektimit deri në lejen e shfrytëzimit.
Muçaj veçoi se masat e reja ligjore ndihmojnë në uljen e emetimeve të dioksidit të karbonit, rrisin kursimet në konsumin e energjisë për qytetarët dhe bizneset, përmirësojnë cilësinë e jetesës dhe nxisin investimet në teknologji e materiale ndërtimi më të avancuara.
Muçaj theksoi gjithashtu se projektligji është në përputhje me objektivat kombëtarë dhe angazhimet e Shqipërisë në kuadër të procesit të integrimit në Bashkimin Evropian.
Sipas të dhënave zyrtare të përfshira në relacionin shoqërues të projektligjit, për të arritur objektivin kombëtar të reduktimit të emetimeve deri në vitin 2050 duhet të rinovohen rreth 745 mijë ndërtesa banimi në Shqipëri, që përfaqësojnë një sipërfaqe totale prej rreth 60 milionë metra katrorë. /j.p/
Nga Sebi Alla NĂ« gusht tĂ« vitit tĂ« kaluar, kryeministri Edi Rama shprehu vlerĂ«sime pĂ«r pĂ«rfaqĂ«suesit diplomatik tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« konferencĂ«n âDiplo 2024â. âDiplomacia jonĂ« ka hyrĂ« nĂ« njĂ« dinamikĂ« tĂ« re dhe ka luajur njĂ« rol kyç nĂ« zhvillimet transformuese tĂ« kĂ«saj kohe. Sot ShqipĂ«ria negocion anĂ«tarĂ«simin nĂ« BE pas njĂ« procesi tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m skanimi tĂ« [âŠ]
TIRANĂ, 21 shkurt/ATSH/ Kuvendi i ShqipĂ«risĂ« ka ankimuar vendimin e Komisionit Qendror tĂ« Zgjedhjeve lidhur me shqyrtimin e projektligjit âPĂ«r disa shtesa dhe ndryshime nĂ« ligjin nr.81/2020 âPĂ«r tĂ« drejtat dhe trajtimin e tĂ« dĂ«Ćuarve me burgim dhe tĂ« paraburgosurveâ, pasi miratimi i tij pĂ«rbĂ«n njĂ« shkelje tĂ« Kodit Zgjedhor.
Projektligji i propozuar nga deputeti Nasip Naço ishte parashikuar pĂ«r tâu pĂ«rfshirĂ« nĂ« kalendarin e punimeve tĂ« Kuvendit pĂ«r periudhĂ«n 10 shkurt â 28 shkurt, por sipas Komisionerit ShtetĂ«ror tĂ« Zgjedhjeve projektligji ka efekt elektoral.
Kuvendi në ankimim shprehet se projektligji nuk parashikon dhënien e përfitimeve për kategori të caktuara të popullsisë, të tilla si aktet që parashikojnë rritjen e pagave, pensioneve, mbështetje ekonomike apo ulje taksash.
âInterpretimi i Komisionerit ShtetĂ«ror tĂ« Zgjedhjeve, nĂ« lidhje me dhĂ«nien e pĂ«rfitimeve pĂ«r kategoritĂ« caktuara tĂ« popullsisĂ« Ă«shtĂ« i zgjeruar dhe tejkalon parashikimet e pĂ«rcaktuara nĂ« Kodin Zgjedhor. PĂ«r mĂ« tepĂ«r nĂ« jurisprudencĂ«n e Kolegjit Zgjedhor dhe praktikat administrative tĂ« KQZ-sĂ«, Ă«shtĂ« theksuar qartĂ« se ndalimi i pĂ«rdorimit tĂ« burimeve publike pĂ«r qĂ«llime elektorale gjatĂ« periudhĂ«s sĂ« ndalimit duhet tĂ« interpretohet nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« ngushtĂ« dhe tĂ« kufizuarâ, thuhet nĂ« ankimim.
Po ashtu, në ankimimin e Kuvendit argumentohet se efektet e këtij ligji nuk janë të menjëhershme.
Projektligji âPĂ«r disa shtesa dhe ndryshime nĂ« ligjin nr. 81/2020 âPĂ«r tĂ« drejtat dhe trajtimin e tĂ« dĂ«nuarve me burgim dhe tĂ« paraburgosurveâ, ofron rregullim tĂ« kuadrit ligjor duke ju dhĂ«nĂ« mundĂ«si mĂ« tĂ« shpejtĂ« tĂ« dĂ«nuarve tĂ« kalojnĂ« nĂ« njĂ« institucion me njĂ« nivel mĂ« tĂ« ulĂ«t tĂ« sigurisĂ«, pĂ«rfshirĂ« kĂ«tu edhe tĂ« dĂ«nuarit pranĂ« institucioneve tĂ« sigurisĂ« sĂ« lartĂ«.
KQZ njoftoi se për shqyrtimin e ankimimit u hodh sot shorti që përcaktoi si relator Ilirjan Rusmalin.
MĂ« herĂ«t, Komisioneri ShtetĂ«ror i Zgjedhjeve Ilirjan Celibashi bllokoi edhe dy projektligje tĂ« tjera, atĂ« tĂ« âPaketĂ«s sĂ« Maleveâ dhe TVSH-sĂ« pĂ«r bujqĂ«sinĂ«, por pas ankimimit nga Kuvendi, ato u lejuan tĂ« vijojnĂ« procedurat parlamentare me vendim tĂ« KAS. /j.p/
TIRANĂ, 10 shkurt/ATSH/ Komisioni i SigurisĂ« diskutoi sot projektligjin pĂ«r AgjencinĂ« e MbikĂ«qyrjes nĂ« sistemin e ekzekutimit tĂ« vendimeve penale. Prezantimi i projektligjit u bĂ« nga zĂ«vendĂ«sministri i DrejtĂ«sisĂ«, Klajd Karameta, i cili tha se qĂ«llimi kryesor i projektligjit Ă«shtĂ« reformimi i shĂ«rbimit tĂ« kontrollit tĂ« brendshĂ«m tĂ« burgjeve duke zgjeruar fushĂ«n e aktivitetit tĂ« tij.
âProjektligji synon tĂ« pĂ«rcaktojĂ« misionin, statusin e AgjencisĂ« sĂ« MbikĂ«qyrjes tĂ« sistemit tĂ« ekzekutimit tĂ« vendimeve, karrierĂ«s, tĂ« drejtave, detyrave dhe pĂ«rgjegjĂ«sive tĂ« punonjĂ«sve tĂ« agjencisĂ«. Iniciativa ligjore ka tĂ« bĂ«jĂ« me pĂ«rcaktimin e saktĂ« tĂ« misionit, rregullimin e statusit juridik tĂ« shĂ«rbimit dhe ankesave nĂ« sistemin e ekzekutimit tĂ« vendimeve penaleâ, tha ai.
Sipas zëvendësministrit të Drejtësisë, me këtë projektligj zgjerohet fusha e misionit të shërbimit nëpërmjet garantimit dhe zbatimit të ligjit, ndërsa garantohet mbrojtja nga veprimtaria e mundshme kriminale nga çdo punonjës, pavarësisht funksionit.
âSynojmĂ« njĂ« zgjerim tĂ« objektit tĂ« shĂ«rbimit duke pĂ«rfshirĂ« trajtimin dhe shqyrtimin e ankesave tĂ« paraburgosurve, tĂ« dĂ«nuarve, qytetarĂ«ve duke rritur transparencĂ«n dhe duke ruajtur integritetin e punonjĂ«sve. OfrojmĂ« njĂ« synim tĂ« garancive financiare mĂ« tĂ« mira pĂ«r tĂ« garantuar integritetin e punonjĂ«sve operacionalĂ« tĂ« shĂ«rbimitâ, cilĂ«soi Karameta.
âVĂ«mendje e posaçme do tâi kushtohet trajtimit tĂ« ankesave dhe kĂ«rkesave pĂ«r informacion nga ana e publikut pĂ«r ngjarje tĂ« trajtuara nĂ« shkelje tĂ« ligjit, pĂ«r sjellje joprofesionale gjatĂ« ushtrimit tĂ« detyrĂ«s. Agjencia do tĂ« garantojĂ« kushtet teknike dhe administrative pĂ«r depozitimin e ankesave dhe informacionet e publikut dhe subjekteve tĂ« tjera, si edhe do tĂ« pranojĂ« dhe trajtojĂ« ankesat e punonjĂ«sve tĂ« strukturave duke pĂ«rfshirĂ« edhe rastet kur ato publikohen nĂ« mediaâ, shton ai.
Sipas Karametës, objektivat që synohen të arrihen janë parandalim, zbulim dhe dokumentim paraprak i veprimtarisë korruptive, lufta ndaj korrupsionit dhe informalitetit në agjencisë së ekzekutimit të vendimeve penale, minimizim i rrezikshmërisë të shkaktimit të dëmit dhe informalitetit, forcim i rendit dhe sigurisë në institucionet e ekzekutimit të vendimeve penale, harmonizim i parashikimit të kodit të drejtësisë penale për të mitur, përmirësim të strukturës dhe shërbimit, si edhe krijim i një sistemi më efikas menaxhimi dhe monitorimi në trajtimin e ankesave duke forcuar besimin e publikut në strukturat e ekzekutimit të vendimeve penale.
âRisitĂ« e projektligjit janĂ« integrimi drejt teorisĂ« sĂ« shĂ«rbimit tĂ« provĂ«s dhe degĂ«ve territoriale tĂ« saj, si institucionet qĂ« do tĂ« mbikĂ«qyren nga agjencia, duke shtuar kontrollin qĂ« do tĂ« shtohen nga kjo e fundit nĂ« tĂ« gjithĂ« sistemin e ekzekutimit tĂ« veprave penale qoftĂ« me heqje lirie apo dĂ«nime alternative. Agjencia krijohet si strukturĂ« e veçantĂ« e MinistrisĂ« sĂ« DrejtĂ«sisĂ« nĂ« varĂ«si tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« tĂ« ministrit, e cila ka kompetencĂ« informative, gjurmuese, inspektuese dhe hetimore procedurale duke mos qenĂ« mĂ« pjesĂ« e strukturĂ«s sĂ« burgjeveâ, thekson Karameta.
Relatori i kĂ«tij deputeti, deputeti i PartisĂ« Socialiste, Bardhyl Kollçaku u shpreh nĂ« dakordĂ«si nĂ« parim pĂ«r kĂ«tĂ« projektligj qĂ« sipas tij ka dy veçori: âPĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« kĂ«tĂ« sistem, futet edhe shĂ«rbimi i provĂ«s qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« hallkĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme nĂ« burgje. Spektri qĂ« do tĂ« mbulojĂ« agjencia do tĂ« jetĂ« akoma mĂ« i gjerĂ« pas miratimit tĂ« kĂ«tij projektligji. NjĂ« trajtim dhe vlerĂ«sim mĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«r tĂ« gjithĂ« punonjĂ«sit e kĂ«saj agjencie qĂ« do tĂ« diferencohen nĂ« punonjĂ«s operacionalĂ«, ndihmĂ«s etj. NĂ« buxhet, do tĂ« kemi njĂ« shtesĂ« dhe trajtim mĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«r tĂ« rekrutuar njerĂ«z me njohuritĂ« dhe ekspertizĂ«n e duhur. Agjencia do tĂ« ketĂ« tre shtylla tĂ« saj, parandaluese dhe zbuluese, hetimi duke marrĂ« funksionet e policisĂ« gjyqĂ«sore dhe zgjidhje e adresim tĂ« shumĂ« ankesave dhe kĂ«rkesaveâ, u shpreh Kollçaku.
Deputeti i PS nënvizoi se masa financiare e parashikuar për këtë projektligj është 4.9 milionë lekë në vit me një strukturë personeli prej 70 personash, ndërsa sipas tij mund të ketë edhe shtesa në buxhet, pasi impakti i projektligjit pritet të jetë më i madh.
Deputeti i Partisë Demokratike, Asllan Dogjani u shpreh në parim kundër për këtë projektligj që, sipas tij, ndërhyn në kompetencat e Prokurorisë dhe Gjykatës.
âMe kĂ«tĂ« ligj, ju i jepni kompetenca pĂ«r tĂ« kontrolluar punonjĂ«sit e burgjeve, atĂ« qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« burg, atĂ« qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« shĂ«rbimin e provĂ«s dhe kjo bie nĂ« kundĂ«rshtim me KushtetutĂ«n. Mund tĂ« keni marrĂ« kompetenca tĂ« organeve tĂ« tjera, ProkurorisĂ«, PolicisĂ« GjyqĂ«sore, madje keni shkelur tĂ« drejtat e privatĂ«sisĂ«â, pohoi Dogjani.
Deputeti i opozitës, Enkelejd Alibeaj gjithashtu u shpreh kundër kundër këtij projektligji, pasi sipas tij kësaj agjencie i jepen kompetenca gjyqësore.
âKjo agjenci mund tĂ« kryejĂ« veprimtari gjurmuese-operative, veprimtari qĂ« mund tĂ« kryejĂ« njĂ« efektiv i policisĂ« qĂ« pĂ«rdoren nĂ« gjyq, mund tĂ« kryejĂ« pĂ«rgjime, kontrolle nĂ« tĂ« dhĂ«nat personale dhe ky Ă«shtĂ« njĂ« problem shumĂ« i madh. Tendenca pĂ«r tĂ« shtrirĂ« metastazat qeveritare nĂ« oborrin e drejtĂ«sisĂ« Ă«shtĂ« problem institucionalâ, tha ai. /j.p/
KOPENHAGĂ, 7 shkurt /ATSH-DPA/- Qeveria finlandeze ka paraqitur njĂ« propozim nĂ« parlament pĂ«r tĂ« ndaluar qytetarĂ«t dhe organizatat ruse tĂ« blejnĂ« prona nĂ« vend.
Sipas një deklarate të botuar dje, projektligji propozon ndalimin e shitjes së pronave dhe tokave për qytetarët, vendi i të cilëve po zhvillon një luftë agresioni ose përbën një kërcënim për sigurinë e Finlandës.
âNdalimi do tĂ« zbatohet gjithashtu pĂ«r organizatat qĂ« janĂ« me qendĂ«r nĂ« kĂ«to vende ose menaxhohen ose ndikohen nga njerĂ«z ose organizata nga vendiâ, thuhet nĂ« deklaratĂ«.
Megjithatë, ai nuk do të zbatohet për njerëzit që kanë një leje qëndrimi të përhershme në Finlandë ose një leje qëndrimi afatgjatë të BE-së të lëshuar nga Finlanda.
Rusia nuk përmendet në mënyrë eksplicite në projektligj, por ministri finlandez i Mbrojtjes Antti HÀkkÀnen theksoi se ligji synon të kufizojë rusët nga blerja e pronave.
âRusia paraqet njĂ« kĂ«rcĂ«nim tĂ« vazhdueshĂ«m sigurie nĂ« EvropĂ« dhe pasuritĂ« e paluajtshme mund tĂ« shfrytĂ«zohen pĂ«r tĂ« ushtruar ndikim armiqĂ«sorâ, tha HĂ€kkĂ€nen nĂ« deklaratĂ«.
Finlanda ka një kufi prej 1,340 kilometrash me Rusinë dhe është parë prej kohësh si ndërmjetëse midis Rusisë dhe Perëndimit.
Megjithatë, marrëdhëniet midis dy vendeve u përkeqësuan rëndë pas pushtimit të plotë të Ukrainës në vitin 2022.
Pushtimi gjithashtu bĂ«ri qĂ« Finlanda tâi bashkohej NATO-s pas disa dekadash qĂ«ndrimi jashtĂ« aleancave ushtarake. //a.i/
TIRANĂ, 30 janar /ATSH/ Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro paraqiti sot nĂ« Kuvendin e ShqipĂ«risĂ«, projektligjin pĂ«r tĂ« cilin ajo Ă«shtĂ« nismĂ«tare dhe qĂ« synon miratimin e marrĂ«veshjes sĂ« huas ndĂ«rmjet RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe BankĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare pĂ«r RindĂ«rtim dhe Zhvillim pĂ«r projektin âMjedis i pastĂ«r me aftĂ«si ripĂ«rtĂ«ritĂ«se, Deti Bluâ, nĂ«pĂ«rmjet tĂ« cilit akordohet njĂ« financim me shumĂ«n 75 milionĂ« e 500 mijĂ« euro.
Ministrja Kumbaro në fjalën e saj, tha se qëllimi i projektit është të reduktojë ndotjen që krijohet nga burimet tokësore drejt mjedisit ujor dhe që përfundojnë në zona të brezit bregdetar jugperëndimor, nga zonat e banuara përgjatë lumit Vjosa, i cili derdhet më pas në Adriatik.
âLumi Vjosa i shpallur Park KombĂ«tar me tre degĂ«t e tij tĂ« rĂ«ndĂ«sishme: lumi i BĂ«nçës, i ShushicĂ«s dhe i Drinos, shtrihet nĂ« njĂ« vijĂ« lumore rreth 480 km dhe Ă«shtĂ« kthyer tashmĂ« nĂ« njĂ« pasaportĂ« ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« biodiversitetit dhe habitateve unike shqiptare. Por, nuk mjafton ta shpallĂ«sh njĂ« zonĂ« tĂ« mbrojtur. Ta mirĂ«mbash atĂ« Ă«shtĂ« sfida mĂ« e madhe, tĂ« bĂ«sh investimet e duhura pĂ«r tĂ« ekuilibruar bashkĂ«jetesĂ«n e ekosistemeve me njerĂ«zit si pjesĂ« e pandashme e habitateve,â tha ajo.
Ministrja nĂ«nvizoi faktin se tashmĂ«, âĂ«shtĂ« miratuar plani i menaxhimit tĂ« Parkut KombĂ«tar tĂ« VjosĂ«s pĂ«r tĂ« kontrolluar dhe orientuar tĂ« gjitha aktivitetet sociale, ekonomike, bujqĂ«sore, por edhe pĂ«r tĂ« monitoruar evolucionet qĂ« pĂ«sojnĂ« ekosistemet natyroreâ.
âSapo ka nisur puna pĂ«r ndĂ«rtimin e qendrĂ«s sĂ« re tĂ« vizitorĂ«ve, si njĂ« atraksion turistik shkencor pĂ«r komunitetin e TepelenĂ«s, me dy antena, njĂ« nĂ« PĂ«rmet dhe tjetra nĂ« VlorĂ«. NjĂ« nga problemet kryesore qĂ« ka lumi i VjosĂ«s janĂ« ujĂ«rat e ndotura, qĂ« derdhen nĂ« det nga tĂ« gjitha bashkitĂ«, fshatrat dhe qytetet qĂ« kanĂ« aktivitet njerĂ«zor buzĂ« VjosĂ«s, si PĂ«rmeti, Memaliaj, Tepelena etj.â.
âĂshtĂ« punuar ngushtĂ«sisht me ekspertĂ« tĂ« BankĂ«s BotĂ«rore dhe AgjencisĂ« KombĂ«tare tĂ« UjĂ«sjellĂ«s Kanalizimeve pĂ«r studimin e kĂ«tij pellgu dhe pĂ«r tĂ« pĂ«rdorur kĂ«tĂ« kredi pĂ«r investime nĂ« impiantet e ujĂ«rave tĂ« ndotura nĂ« bashkitĂ« e VjosĂ«s. Objektivat qĂ« projekti ka lidhen me promovimin e qasjeve tĂ« integruara pĂ«r mbrojtjen e peizazheve, uljen e ndotjes ujore dhe zgjerimin e infrastrukturĂ«s sanitare,â shtoi Kumbaro.
Ministrja pohoi nga foltorja e Kuvendit, se âofrimi i shĂ«rbimeve publike, si ato tĂ« mbetjeve tĂ« ngurta dhe shĂ«rbimeve sanitare janĂ« tĂ« limituara nĂ« atĂ« territor, pĂ«r shkak tĂ« tĂ« dhĂ«nave jo tĂ« qĂ«ndrueshme tĂ« monitorimit tĂ« aktivitetit njerĂ«zor tĂ« kĂ«tyre banesave apo bashkive, pĂ«r shkak edhe tĂ« njĂ« ndĂ«rgjegjĂ«simi tĂ« ulĂ«t qĂ« kemi nĂ« kĂ«tĂ« sektorâ.
âMenaxhimi i mbetjeve nĂ« ShqipĂ«ri ende dominohet nga njĂ« qasje lineare e grumbullimit dhe asgjĂ«simit. NdĂ«rkohĂ«, praktikat mĂ« tĂ« mira mjedisore tĂ« aplikuara nĂ« vendet e BE-sĂ«, pĂ«rfshijnĂ« komponentĂ«t e integruar tĂ« ekonomisĂ« qarkulluese. Qasja e parandalimit tĂ« ndotjes nĂ« menaxhimin e mbetjeve tĂ« ngurta dhe ndotjes ujore ende nuk parashikon parandalimin nĂ« burim, ndĂ«rsa fushat e projektit qĂ« kanĂ« nevojĂ« pĂ«r asistim teknik tĂ« konsiderueshĂ«m pĂ«rfshijnĂ« menaxhimin e mbetjeve dhe parandalimin e ndotjes ujore,â theksoi ministrja Kumbaro.
Kumbaro shtoi se nuk mund të kemi lumin më të fundit të egër, atë të Vjosës, me këtë lloj krenarie, nëse nuk ndërmarrim këtë investim.
âParalel me kĂ«tĂ« projekt kemi nisur punĂ«n edhe pĂ«r njĂ« tjetĂ«r projekt me fondet e BE-sĂ«, ekonomia qarkulluese nĂ« GjirokastĂ«r dhe KukĂ«s, dy qarqe qĂ« nuk janĂ« tĂ« pajisura me sistemin e mbledhjes dhe menaxhimit tĂ« mbetjeve urbane. ShqipĂ«ria po pĂ«rmirĂ«son kuadrin ligjor pĂ«r menaxhimin e mbetjeve duke pĂ«rafruar atĂ« me atĂ« tĂ« BE, dhe versioni i fundit pritet tĂ« miratohet nĂ« qeveri pĂ«rpara se tĂ« paraqitet kĂ«tu pĂ«r diskutim,â cilĂ«soi Kumbaro.
âPlani i ri i integruar i menaxhimit tĂ« mbetjeve 2020-2035 synon tĂ« pĂ«rfshijĂ« parimet e ekonomisĂ« qarkulluese, ndaj fokusi nĂ« parandalimin e ndotjes do tĂ« pĂ«rfshijĂ« investime nĂ« infrastrukturĂ«n gri dhe tĂ« gjelbĂ«r dhe nĂ« kapitalin njerĂ«zor, si edhe nĂ« ndryshimin e sjelljes sĂ« shoqĂ«risĂ«â.
âTĂ« gjtha kĂ«to ndĂ«rhyrje do tĂ« sjellin pajisje nĂ« impiante tĂ« ujĂ«rave tĂ« ndotura nĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« bashkive, por parashikojmĂ« tĂ« ndikojmĂ« nĂ« rritjen ekonomike tĂ« rajonit, duke rritur punĂ«simin, turizmin etj. Projekti do tĂ« ketĂ« impakt pozitiv nĂ« terma afatgjata, sepse synon pĂ«rmirĂ«simin e shĂ«rbimeve publike bashkiake nĂ«pĂ«rmjet menaxhimit tĂ« kontrolluar tĂ« mbetjeve tĂ« ngurta dhe ujrave tĂ« ndotur,â tha Kumbaro.
âUlja e ndotjes nĂ« lumin Vjosa Ă«shtĂ« qĂ«llimi kryesor, qoftĂ« nĂ«pĂ«rmjet ndĂ«rtimit tĂ« objekteve tĂ« zgjeruara sanitare, tĂ« rehabilitimit dhe zgjerimit tĂ« kanaleve, tĂ« instalimit tĂ« sistemeve sanitare nĂ« vend, por edhe tĂ« sistemeve individuale pĂ«r tĂ« pĂ«rfshirĂ« tĂ« gjithĂ« rrjetin e fshatrave tĂ« zonĂ«s. Po tĂ« kemi parasysh numrin e turistĂ«ve, qĂ« vizitojnĂ« kĂ«to zona, 10-fishohet numri i njerĂ«zve qĂ« bashkĂ«veprojnĂ« aty, qĂ« nga bujtinat, hotelet dhe strukturat e tjera akomoduese. Ky projektligj ka vlerĂ«, jo vetĂ«m pĂ«r popullsinĂ« lokale, njĂ«sitĂ« e qeverisjes vendore, por edhe pĂ«r tĂ« pasur njĂ« turizĂ«m tĂ« sigurt dhe tĂ« shĂ«ndetshĂ«m,â pĂ«rfundoi Kumbaro.
TIRANĂ, 17 janar/ATSH/ Miratimi i projektligjit âPĂ«r materialin mbjellĂ«s dhe shumĂ«zues bimorâ sjell pĂ«rfitime tĂ« prekshme pĂ«r fermerĂ«t dhe zhvillimin e qĂ«ndrueshĂ«m tĂ« sektorit bujqĂ«sor.
Ministrja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, Anila Denaj bëri të ditur sot se ky projektligj rregullon procesin e regjistrimit të farave të importit, lehtëson regjistrimin e varieteteve të reja të farave në Katalogun Kombëtar, ul kostot për fermerët dhe garanton fuqinë mbirëse të materialit mbjellës shumëzues bimor në treg .
âProjektligji garanton sigurinĂ« e cilĂ«sisĂ« sĂ« materialit mbjellĂ«s dhe shumĂ«zues bimor pĂ«r mbĂ«shtetjen e prodhimit bujqĂ«sorâ, theksoi ajo.
Materiali mbjellës dhe shumëzues bimor është grupi më i rëndësishëm i inputeve bujqësore dhe me një shumëllojshmëri varietetesh, kultivarësh dhe biotipesh, me ndikim të drejtpërdrejtë në prodhimtarinë e cilësinë e prodhimit. /j.p/
EREVAN, 9 janar /ATSH-DPA/ â Qeveria armene paraqiti njĂ« projektligj nĂ« parlament, qĂ« i bĂ«n thirrje vendit tĂ« fillojĂ« procesin e anĂ«tarĂ«simit nĂ« Bashkimin Evropian.
Sipas agjencisĂ« armene tĂ« lajmeve, Armenpress, kryeministri Nikol Pashinyan theksoi se âqeveria Ă«shtĂ« e pĂ«rkushtuar tĂ« respektojĂ« ligjin, por miratimi i tij nuk do tĂ« thotĂ« automatikisht se Armenia ka vendosur tĂ« anĂ«tarĂ«sohet nĂ« BEâ.
âSipas KushtetutĂ«s sonĂ«, vendimi pĂ«r tâu bashkuar me BE-nĂ« ose ndonjĂ« organizatĂ« tjetĂ«r mund tĂ« merret vetĂ«m me referendumâ, tha Pashinyan.
Rusia është parë prej kohësh si një fuqi mbrojtëse e Armenisë në Kaukazin e Jugut, duke përfshirë konfliktin e Erevanit me Azerbajxhanin fqinj.
Por, marrëdhëniet midis Armenisë dhe Moskës janë ftohur, që kur Pashinyan erdhi në pushtet dhe filloi ta kthente vendin drejt Perëndimit.
Në dy përleshjet më të fundit të armatosura midis Armenisë dhe Azerbajxhanit mbi rajonin e diskutueshëm të Nagorno-Karabakh, Rusia ka mbetur pasive, pavarësisht se ka një forcë paqeruajtëse të vendosur në zonë.
Vitin e kaluar, më shumë se 100 000 armenë u detyruan të largoheshin nga Nagorno-Karabakh pasi Azerbajxhani nisi sulme të rënda në rajon.
Armenia kohët e fundit ishte distancuar nga aleanca ushtarake e dominuar nga Rusia, Organizata e Traktatit të Sigurisë Kolektive./  /os/
TIRANĂ, 7 janar/ATSH-Maela Marini/ Kryetari i Komisionit tĂ« SigurisĂ« KombĂ«tare, Nasip Naço foli sot pĂ«r projektligjin e paraqitur prej tij qĂ« lehtĂ«son kushtet e izolimit tĂ« tĂ« dĂ«nuarve.
Në një intervistë televizive, Naço sqaroi risitë që synon të sjellë ky projektligj, i cili është hedhur për konsultim.
Naço solli në vëmendje se aktualisht raporti mes të dënuarve dhe policëve në Shqipëri është 1 me 1, gjë që sipas tij, sjell kosto të lartë për buxhetin e shtetit.
Nisma e hedhur për konsultim, sipas Naços, synon uljen e kostos për një të dënuar.
âNga tĂ« dhĂ«nat dhe statistikat ne sot kemi gjithsej 700 tĂ« dĂ«nuar pĂ«r vrasje dhe 1500 tĂ« dĂ«nuar pĂ«r vepra tĂ« tjera penale. 500 tĂ« dĂ«nuar janĂ« nĂ« burgun e SigurisĂ« sĂ« LartĂ«, ndĂ«rsa pjesa tjetĂ«r ka njĂ« perimetĂ«r sigurie tĂ« lartĂ«. NĂ« ligjin aktual ne kemi burgje tĂ« sigurisĂ« sĂ« lartĂ«, tĂ« zakonshme, tĂ« sigurisĂ« sĂ« ulĂ«t dhe burgje tĂ« hapuraâ, theksoi Naço.
Naço theksoi se nisma ligjore e propozuar prej tij bazohet në modelet e ndjekura në vende si Anglia, Italia, Holanda, Mali i Zi etj.
âAnglia pĂ«r vepra tĂ« lehta penale kur i ka ngelur 3 vjet njĂ« tĂ« dĂ«nuari mund ta kalojĂ« te burgu i hapur apo tĂ« ketĂ« njĂ« kontratĂ« pune. Pra me perimetĂ«r sigurie minimal dhe nuk mbyllet nĂ« qelinĂ« e burgutâ, tha Naço.
Ndryshimet e propozuara, sipas tij, krijojnë mundësinë që të kemi 1 polic për 30 apo 60 të dënuar, pasi kostoja aktuale është shumë e lartë.
âPropozoj qĂ« nĂ«se janĂ« te burgu i sigurisĂ« sĂ« zakonshme dhe nĂ«se kanĂ« bĂ«rĂ« 2/3 e dĂ«nimit, komisioni i vlerĂ«simit i kalon nĂ« njĂ« shkallĂ« mĂ« poshtĂ« te burgu i ulĂ«t dhe qĂ« kĂ«tu kalojnĂ« te burgu i hapurâ, shtoi Naço.
Login
