Shefi i Komisariatit Delvinë Agim Troci sakrifikon veten për të shpëtuar një fëmijë nga flakët Një akt heroik që ka prekur zemrat e gjithë komunitetit ka ndodhur në fshatin Kopaçez, Delvinë, ku prej dy ditësh zjarret po përpijnë gjithçka përpara. Shefi i Komisariatit të Delvinës Agim Troci, ka rrezikuar jetën e tij për të shpëtuar […]

The post Shefi i Komisariatit Delvinë Agim Troci sakrifikon veten për të shpëtuar një fëmijë nga flakët appeared first on Saranda Web.

TIRANË, 25 korrik /ATSH/ Edicioni i nëntë i Zâ Fest nisi midis artit, historisë dhe muzikës.

Zâ Fest është një festival që prej vitesh bashkon zërat më të veçantë të rajonit në një dialog të gjallë mes traditës dhe modernes.

Me mbështetjen e Bashkimit Evropian, për të nëntin vit radhazi, ky festival mbetet një shembull i diplomacisë kulturore, ku kultura bëhet ura që lidh komunitetet, nxit përfshirjen dhe forcon identitetin evropian të Shqipërisë.

Pikërisht në këtë frymë, një nga pikat kulmore të mbrëmjes së parë ishte hapja e ekspozitës “Me rrojt pa ik?” një koleksion nomad me 15 piktura nga artistë të rinj të rajonit adriatiko-jonian, që trajtojnë sfidat dhe ëndrrat e rinisë sot.

Një prej tyre, Ema Bregu nga Shqipëria, solli një qasje të guximshme mbi trashëgiminë kulturore shqiptare.

Pas një nate të mbushur me tregime, dokumentarë dhe muzikë, festa vazhdon.

Dy netë të bukura presin qytetarët sot dhe nesër në Kalanë e Shkodrës, me muzikë e atmosferë që vetëm Zâ Fest mund t’i sjellë.

Edhe kryeparlamentarja, Elisa Spiropali ftoi qytetarët që ta ndjekin këtë festival.

“Mos e humbisni Zâ Fest sot dhe nesër, në Kalanë e mrekullueshme të Shkodrës”, shkroi Spiropali në rrjetet sociale.

1 nga 15

/gj.m//r.e/

The post Zâ Fest, një natë magjike në zemër të Shkodrës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 25 korrik/ATSH/ Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit ftoi të gjithë kineastët shqiptarë të marrin pjesë në një takim informativ mbi strategjinë e re për zhvillimin e sektorit audiovizual. Në takim do të jetë i pranishëm edhe kreu i MEKI-t, Blendi Gonxhja, kryetari i sapoemëruar i Qendrës Kombëtare të Kinematografisë, Jonid Jorgji, si dhe ekspertë vendas dhe ndërkombëtarë nga British Council.

Takimi do të zhvillohet më 29 korrik në HangArt, në Kinostudio.

MEKI bëri të qartë se, ky është një moment i rëndësishëm për të marrë informacion të drejtpërdrejtë mbi strategjinë e re për audiovizualin; rregulloren e re të aplikimit në QKK; mundësitë që ofron Media Desk i Creative Europe.

MEKI i ftoi kineastët të jenë të pranishëm për të bashkëbiseduar për të ardhmen e industrisë audiovizuale shqiptare, duke e cilësuar këtë takim si një hap të përbashkët drejt më shumë mundësive, transparencës dhe zhvillimit të qëndrueshëm. /j.p/

The post MEKI, ftesë kineastëve për të diskutuar strategjinë e re për audiovizualin appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 25 korrik/ATSH/ Më 25 korrik të vitit 1942, opera e mirënjohur e Verdit, “La Traviata”, u vu për herë të parë në kryeqytetin shqiptar.

Operan e Giuseppe Verdi-t e solli kompania artistike italiane “Carro di Tespi Lirico”.

Në vitin 1929 qeveria fashiste e Romës krijoi katër trupa teatrale shëtitëse që morën emërtimin “Carri di Tespi” (“Qerret e Tespit”). “Carro di Tespi Lirico” mbulonte operan dhe këngën lirike, ndërsa tri të tjerat vinin në skenë pjesë teatrale. Synimi i këtyre trupave ishte që të përçonte, deri tek fashat më të izoluara të shoqërisë, teatrin dhe operan lirike.

Me përjashtim të “La Traviata”, trupa Carro di Tespi Lirico dha edhe disa shfaqje të tjera në korrik të 1942. Me gjasë, kjo ishte hera e parë që një opera lirike vihej në skenë në Shqipëri. Skena u vendos në krye të Viale del Impero (sot “Bulevardi Dëshmorët e Kombit”), në lartësinë ku sot ndodhet Sheshi “Nënë Tereza”. /j.p/

1 nga 3

The post “La Traviata”, opera e parë e vënë në skenë në Shqipëri appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

nga Lauren Martin

Zëri i tij ishte ai që ngriti nga toka një zhanër të tërë si heavy metal, por koncerti i tij në Villa Park na kujtoi se zëri i Ozzy-t kurrë nuk ishte ulërimë apo rënkim – ishte vaj i shpirtit.

“Princi i Errësirës” për popullin, siç e quajti kritiku Alexis Petridis, e solli metalin nga hija në dritë – dhe atë të shtunë në Birmingham, publiku i metalit u mblodh në masë, me jehonën e një riti të lashtë për një perëndi në të perënduar. Turma doli nga treni i çmendur që vinte nga Birmingham, e mbushur me fanella të zeza, xhaketa xhins e lëkure të mbushura me badge dhe logo të pakuptueshme black metali. Ishte një panoramë e madhe dhe e larmishme e devotshmërisë metalhead – një tribu në margjinat e skenës muzikore botërore, por gjithmonë krenarë për zhurmën e tyre.

Ngjarja e quajtur Back to the Beginning ishte një festë njëditore e heavy metalit dhe njëkohësisht koncerti i lamtumirës për Ozzy Osbourne dhe Black Sabbath. Megjithatë, kjo nuk ishte thjesht një përmbyllje artistike. Duke parë sëmundjet e rënda që e kishin pllakosur Ozzy-n – operacione të shumta dhe Parkinson-i – publiku pyeste veten: A do të mundej ai të ngjitej në skenë? Dhe nëse po, si do të dukej ajo paraqitje? Ndjenja që përshkonte të gjithë ditën ishte si e një varrimi që ndodhte në kohë reale.

Black Sabbath kishin përballuar gjithmonë sprova. Tony Iommi, që humbi majat e dy gishtave në adoleshencë, i krijoi vetë protezat e tij për të vijuar me kitarën, duke shpikur tingullin e errët sabbathian. Geezer Butler ka folur hapur për depresionin, ndërsa Bill Ward, bateristi, ka mbijetuar nga një infarkt. Por Parkinson-i është ndryshe – një sëmundje që ia heq individit të drejtën për të qenë vetvetja, e për një artist si Ozzy, kjo është si vdekja e parakohshme e vetë identitetit të tij skenik.

Por përpara se Ozzy të shfaqej, fuqia e tij tashmë ndjehej. Grupet që performuan përpara, nga më të njohurit e deri tek më të rinjtë, hoqën dorë nga pagesat për të mbledhur fonde për spitale pediatrike, hospices dhe kërkime për Parkinson-in. Kishte një duel baterish mes anëtarëve të Blink-182, Red Hot Chili Peppers dhe Tool për këngën “Symptom of the Universe”. Yungblud interpretoi “Changes” me një intensitet shkatërrues. Ishte një festë e vëllazërisë metalike nën hijen e Ozzy-t.

Kur qielli filloi të errësohej, thirrjet “Ozzy! Ozzy! Ozzy!” përshkuan ajrin. Në skenë u ndriçua një figurë e ulur në një fron me lakuriq nate. Ishte lehtë të harroje – pas reality show-ve, murmurimave brummie dhe sjelljeve karikaturale – se ky njeri, me zërin e tij, kishte themeluar një zhanër të tërë. Humbja e tij do të ishte si të humbnim gjithçka. Por ai ishte aty, në formë më të mirë nga sa pritej, duke sfiduar kufijtë e trupit të vet me një vështrim të çmendur dhe zë që shpërthente në “Mama, I’m Coming Home” dhe “Paranoid”.

Duke e parë live, kuptova se forca e Ozzy-t kishte qenë gjithnjë në brishtësinë e tij. Zëri i tij nuk ishte kurrë një ulërimë egërsie – ishte vaj i një shpirti të zhveshur, një zë që tërhiqte njerëzit nga të gjitha anët përreth tij. Mitologjia e dekadencës, viteve në errësirë, skandalet dhe kthimet – të gjitha e kishin shtyrë drejt yllit. Por ajo natë, ai u kthye në pikën zero, tek ai moment kur kishte vënë një njoftim në gazetë për të gjetur anëtarë për një bandë. Po të mos ishte lexuar ai njoftim, ai mund të kishte mbetur John Michael Osbourne, një tjetër djalë i klasës punëtore nga Aston, në kërkim të një të vërtete të përjetshme.

Ajo që nisi si një tribut i kuruar me kujdes, u kthye në një mbrëmje lamtumire me jehonë mitike. Askush nga ne nuk e dinte atëherë, duke dalë ngadalë nga Villa Park me erën e fishekzjarrëve dhe birrës në ajër, se kishim qenë dëshmitarë të daljes më të arrirë nga skena që nga ajo e David Bowie-t. Ajo mbrëmje ia ndezi flakën e fundit Ozzy-t – dhe në të njëjtën kohë, gjithë publikut. Ai u kap pas një momenti të fundit nën dritë, një lidhje e fundit… dhe më pas, shkoi në shtëpi.

Burimi: The Guardian/ Përgatiti për botim: L.Veizi

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Sotiraq Filo (@sotiraqfilo)

TIRANË, 25 korrik/ATSH/ Korça në verë është një ndjesi e freskët, e qetë, mbushur me aromë lulesh dhe kujtimesh.

Shtëpitë karakteristike, rrugicat me kalldrëm dhe historia që ndihet në çdo hap e bëjnë këtë qytet gjithmonë të veçantë.

Kryebashkiaku i Korçës, Sotiraq Filo, publikoi në rrjetet sociale pamje nga rrugicat karakteristike të “qytetit të serenatave”, me kalldrëmet e pastra, portat e vjetra që ia shtojnë hijeshinë dhe oborret plot lule që rrëfejnë për vëmendjen e korçarëve ndaj së bukurës. Ai e cilësoi Korçën, një qytet i cili përmirësohet çdo ditë, por pa humbur kurrë shpirtin që e bën kaq të dashur.

Pikërisht sot, në Korçë, nis aktiviteti i shumëpritur sidomos prej të rinjve, festivali i muzikës elektronike Lumina.

“Qyteti ynë bëhet skenë e ritmit dhe dritës, aty ku muzika elektronike takohet me natyrën, nën qiellin e hapur të Parkut Rinia”, shkroi Filo duke i rikujtuar korçarëve por edhe vizitorëve të shumtë, këtë ngjarje që do të zhvillohet për dy net rresht 25 dhe 26 korrik dhe ku hyrja do të jetë pa pagesë.

Me festivalin Lumina, Korça bëhet zemra e ritmit, dritës dhe magjisë, duke ftuar të rinj e të reja nga e gjithë Shqipëria dhe më gjerë, për të përjetuar një atmosferë unike dhe për të zbuluar një tjetër dimension të Korçës. /j.p/

1 nga 5

The post Festivali i muzikës elektronike Lumina, Filo: Korça, skenë e ritmit dhe dritës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 25 korrik/ATSH/ Kalaja e Bashtovës është gati të mirëpresë vizitorët, pas përfundimit të punimeve për konservimin dhe restaurimin e saj.

Ky monument i rëndësishëm i trashëgimisë sonë kulturore, i ndërtuar në shekullin XV nga venedikasit për të kontrolluar bregdetin dhe tregtinë e drithit, është restauruar përmes një sërë ndërhyrjesh të kujdesshme që synojnë ruajtjen e strukturës, zbulimin e historive të saj të fshehura dhe përshtatjen për një përdorim të qëndrueshëm në të ardhmen.

Mes shumë ndërhyrjeve të realizuara aty, ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, renditi restaurimin e mureve dhe kullave, përmirësimin e aksesit dhe kushteve të sigurisë, kërkimet arkeologjike të detajuara, zhvillimin e një sistemi interpretues me multimedia interactive si dhe ngritjen e një qendre moderne për vizitorët.

Kjo ndërhyrje u realizua në kuadër të programit EU4Culture, i financuar nga Bashkimi Evropian dhe i zbatuar nga UNOPS, në bashkëpunim të ngushtë me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit. /j.p/

1 nga 5

The post Kalaja e Bashtovës, gati të presë vizitorët appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Në mesin e korrikut Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit shpalli dy thirrje publike për dhënien në përdorim për një fat 20-vjeçar të ambienteve brenda Kalasë së Lëkurësit, Sarandë dhe asaj të Rozafës në Shkodër. Sipas njoftimeve bëhet fjalë për dhënien në përdorim të këtyre pasurive kulturore publike për ambiente shërbimi, 892 metra katrorë brenda […]

The post Dhënia në përdorim e kalave për kafene rrezikon privatizimin e trashëgimisë kulturore appeared first on Reporter.al.

TIRANË, 24 korrik/ATSH/ Orkestra Simfonike e Radio Televizionit Shqiptar zhvilloi mbrëmjen e sotme një koncert, në parkun “Rinia” në Tiranë, me muzikë nga kolonat zanore të filmave më të njohur shqiptarë.

Nën drejtimin e maestros Gridi Kraja, Orkestra e Radio Televizionit Shqiptar përcolli për publikun artdashës nostalgjinë e filmave shqiptarë.

Në repertorin e koncertit ishin kolonat zanore të filmave të kompozitorëve shqiptarë si Kujtim Laro, Limos Dizdari, Çesk Zadeja, Aleksandër Peçi, Aleksandër Lalo.

Emocionet e kinemasë u përcollën përmes Orkestrës së Radiotelevizionit Shqiptar me fuqinë e muzikës simfonike, që u prit me emocion nga publiku artdashës.

Orkestra Simfonike e RTSH-së u themelua më 16 maj të vitit 1962. Ajo mban titullin e lartë “Nderi i Kombit”, akorduar nga Presidenti i Republikës. Në radhët e saj marrin pjesë instrumentistë virtuozë.

Këtë sezon veror, një tjetër angazhim i rëndësishëm për këtë orkestër do të jetë koncerti i datës 2 gusht, në sheshin “Skënderbej”, në kuadër të edicionit të pestë të “Ramë Lahaj & Friends Concert”, ku do të jenë të ftuar interpretues të mirënjohur të muzikës klasike nga vendi dhe bota.

1 nga 9

/m.m//r.e/

The post Orkestra Simfonike e RTSH-së, koncert me kolonat zanore të filmave shqiptarë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Artisti shumëplanësh Bujar Kapexhiu, ishte i ftuar në emisionin “Të Paekspozuarit” në MCN TV, për të rrëfyer jetën dhe veprën e tij të gjatë dhe të larmishme.

I lindur në Tiranë, Kapexhiu është shquar si aktor, regjisor dhe më vonë edhe si karikaturist. Ai tregoi se edhe pse mori të drejtën e studimit për inxhinieri, triumfoi dashuria që kishte për teatrin, e cila e çoi të konkuronte dhe të hynte në Institutin e Arteve dhe kjo pa dijeninë e prindërve, të cilëve ua mbajti të fshehtë për gati dy vite, derisa u emërua që të jetë regjisor në Estradën e Tiranës.

“Unë kam lindur në Tiranë, në një lagje që është afër Liceut Artistik, rruga “Qamil Guranjaku”. Në atë rrugë jam lindur dhe rritur dhe jam larguar nga viti 1972 sepse shtëpitë tona përdhese me qerpiç, ato bahçet e mëdha me pemë frutore të bukura dhe filloi ndërtimi i pallateve. Me nostalgji kur kaloj ndonjëherë gjej shtëpinë, portën…

Nëna ime tërë jetën e saj punoi si kuzhiniere dhe rrobaqepëse dhe të gjitha rrobat i bënte ajo.

Unë kam lindur në Tiranë, por prindërit e mi, babai është nga Dibra e Madhe që erdhi në vitin 1013, nëna im ishte nga Korça. Po të marrësh hartën dhe ta palosësh në mes Dibra bie mbi Korçë.

Prindërit e Kapexhiut

Nuk kam qenë fëmijë i prapë, por i shkathët, i lëvizshëm dhe që fëmijë jam marrë me teatër lagjeje.

Motra dhe vëllai im ishin binjakë. Tani ata me siguri janë në parajsë dhe na shohin nga lart. Motra iku para 3-4 vitesh, vëllai më shpejt.

Kapexhiu me binjakët, motrën dhe vëllain

Adoleshenca për mua ishte kohë kur e kalova bukur, mirë, këndshëm. Isha nxënës shumë i mirë, kam mbaruar shkollën  «Kosova».

Dashuria ime e parë ka qenë 10-12 vjeç që mendoja dikë që e kisha në lagje, që e ndjeja shumë të afërt. Unë kam patur një shans se kam patur shtëpi me oborr me shumë fruta dhe në mes ka qenë një man i madh ku mblidhej gjithë lagjja kur shkundej dhe kurr rritej në maksimum bëhej rozë. Atëherë vinte edhe ajo vajza. Mbeti një dëshirë platonike dhe kënaqësi kur rrinim bashkë.

Që në vogëli jam marrë me teatër, me teatrin e hijeve me perde kur i vendonim drita prapa, jam marrë me pikturë, recitoja jashtëzakonisht shumë. Kur vinin mysafirët në shtëpi unë i thoja nënës : Të filloj të recitoj? Çdo vit fitoja fletë kampi me recitime, në Durrës, në Vlorë, Pogradec.

student inxhinierie

Në gjimnaz filloi konflikti familjar. Prindërit donin që të bëhesha inxhinier se atëherë doktor dhe inxhinier kishin vlerë. Donin të bëhesha arkitekt, meqë merresha me pikturë. Unë desha teatrin. Mua më doli e drejta e studimit për inxhinieri ndërtimi dhe unë mbarova vitin e parë. Në këtë kohë kur unë bëja praktikën e gjeodezisë erdhi Dhimitër Pecani që ishte në vitin e parë për aktor dhe më thotë eja se ka nisur konkursi. I mora leje profesorit dhe mora provën. Pasi recitova pedagogët më thanë fiton.

Kapexhiu si volejbollist

Prindërit e morën vesh pas dy vjetësh që isha për aktor. Nëna me thoshte që në vitin e parë bëja shumë vizatime tani jo. I bëjmë në shkollë, i thashë.

Nëna ime ishte te kuzhina, im atë te mekaniku, ndërsa unë vazhdoja shkolën dhe kur mbarova ata u gëzuan shumë se të gjithë shokët e inxhinierisë i dërguan në veri, mua më mbajtën në Tiranë. Unë u caktova regjisor në Estradën e Tiranës, meqë merrsha me humor, me karikaturën”- rrëfeu Kapexhiu.

The post “Prindërit e morën vesh pas dy vjetësh që studioja për aktor”, Kapexhiu rrëfen si “dezertoi” nga Inxhinieria e Ndërtimit first appeared on JavaNews.al.

TIRANË, 24 korrik/ATSH/ Një nga zbulimet më të jashtëzakonshme arkeologjike ka ndodhur në brigjet e liqenit të Ohrit, në fshatin piktoresk të Linit në Pogradec.

Kryeministri Edi Rama ndau sot një pjesë nga reportazhi i BBC-së, ku Lini konsiderohet vendbanimi palafit më i hershëm i zbuluar ndonjëherë në Europë.

“Arkeologët kanë zbuluar atë që besohet të jetë vendbanimi më i vjetër liqenor në Europë, në brigjet e Liqenit të Ohrit në Shqipëri. Dëshmitë tregojnë se një komunitet i organizuar gjuetarësh dhe bujqish ka jetuar aty deri në 8 000 vjet më parë”, thuhet në një reportazh të fundit të rrjetit mediatik të BBC.

Kryeministri theksoi se grupi i arkeologëve shqiptarë dhe zviceranë të intervistuar thonë se po vijojnë të punojnë çdo ditë mbi këtë zbulim, duke u zhytur në 3 metra thellësi.

“Deri më tani nuk është zbuluar as 1% e asaj që mendohet të ketë qenë pjesë e këtij vendbanimi të hershëm, ku janë gjetur mostra druri, kockash, qeramike dhe materialesh të tjera”, shtoi Rama.

Sipas arkeologëve nga Universiteti i Bernës dhe Instituti Shqiptar i Arkeologjisë, jeta në këtë vend daton nga 8000 deri në 4000 vjet p.e.s., duke e bërë Linin vendbanimin palafit më të hershëm të zbuluar ndonjëherë në Europë.

/m.m//r.e/

The post Rama ndan reportazhin e BBC: Lini, vendbanimi më i vjetër liqenor në Europë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 24 korrik/ATSH/ Në hapësirën e jashtme të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, mbrëmjen e djeshme, publiku pati kënaqësinë të përjetojë një natë magjike në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar të Operës “Ramë Lahaj & Friends”.

Festivali operistik e nisi rrugëtimin e tij me një mbrëmje kushtuar këngëtares së madhe Nexhmije Pagarusha.

Artistë të njohur si mezzosopranoja nga Egjipti Gala El Hadidi, Edona Reshitaj, Adhurim Grezda si edhe arbëreshë, të shoqëruar nga Gent Rushi Group, sollën emocione të veçanta për publikun.

Me moton “Ëndrra pa kufi, Opera pa mure”, ky edicion i festivalit përçoi mesazhin e bashkimit përmes artit, duke e shndërruar natën në një përvojë të paharrueshme për qytetarët e Prishtinës.

“Kryeqyteti është krenar që mbështet këtë ngjarje të veçantë, e cila promovon kulturën, talentin dhe historinë tonë muzikore në skenën ndërkombëtare”, shkroi në rrjetet sociale kryebashkiaku i Prishtinës, Përparim Rama.

Festivali do t’i sjellë publikut një numër të madh artistësh të vlerësuar ndërkombëtarisht. Kulminacionin ky festival do ta ketë me shfaqjen në sheshin Skënderbeu të Prishtinës, natën e 2 gushtit, kur do të interpretojë Orkestra Simfonike e RTSH-së. Ky do të jetë i pari koncert i saj ku bashkëpunon me “Ramë Lahaj & Friends”. /j.p/

1 nga 8

The post Nisi në Prishtinë festivali operistik “Ramë Lahaj & Friends” appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 24 korrik/ATSH/ 95 vjet më parë u nda nga jeta atdhetari Bajo Topulli.

Bajo Topulli u arsimua në Stamboll, ku u brumos me idetë përparimtare dhe patriotike të vëllezërve Frashëri, Samiut dhe Naimit, por edhe Jani Vretos. Sipas këshillave të tyre ai shkon në Selanik, ku fillon një aktivitet të gjerë si propagandues i gjuhës shqipe. Më pas, në vjeshtën e vitit 1904, Bajon do ta shohim në Manastir, ku bëhet pedagog dhe nëndrejtor i Gjimnazit të Manastirit. Bashkë me lëndët mësimore, nisi t’iu mësonte edhe gjuhën shqipe djemve të gjimnazit e të shpërndante libra në gjuhën shqipe, edhe pse ishte gjithnjë në shënjestër. Gjatë qëndrimit të tij në Manastir u ngrit “Komiteti për Lirinë e Shqipërisë” (1905), ku u mblodhën patriotë shqiptarë. Disa muaj pas krijimit të komitetit, do të ishte vullnetari i parë, në të parën çetë çlirimtare, duke u quajtur “Garibaldi i Shqipërisë”.

Pas aktivitetit në jug të Shqipërisë dhe vrasjes së Dhespotit të Korçës, për të larë gjakun e Papa Kristo Negovanit, Bajo Topulli e pati shumë të vështirë qëndrimin në Shqipëri, ndaj dhe në fund të nëntorit, Bajo i shoqëruar nga Çerçizi dhe Zeman Haskua udhëtojnë drejt Sofjes, ku e priti një grup shqiptarësh me në krye Shahin Kolonjën dhe ku gjetën një situatë po aq të ndezur patriotike. Aty u njohën me figura të njohura, mes të cilëve dhe Mihal Gramenon (kronikanin e betejave). Ai ndikoi në formimin dhe idetë e veprimtarit Çerçiz Topulli deri në fund.

Bajo ndërmerr një udhëtim të gjatë në kryeqendra të Evropës dhe në Amerikë (ku u shoqërua nga Fan Noli), për të gjetur mbështetje për çështjen shqiptare.

Mori pjesë në Kongresin e Manastirit, madje ai u zgjodh në komisionin e ngushtë të alfabetit, prej 11 vetësh, ku ndër të tjerë bënin pjesë edhe At Fishta, Dom Mjeda, Mit’hat Frashëri, Sotir Peci, etj. Bajo Topulli ishte përkrahës i variantit të alfabetit me gërma latine, i cili u pranua si një nga dy variantet, bashkë me alfabetin e Stambollit, që të përdoreshin mes shqiptarëve. Kjo ngjarje e madhe u pasua me hapjen e shkollave dhe klubeve të gjuhës shqipe.

Pas shpalljes së Pavarësisë për 15 vjet jetoi e punoi në Turqi, ku pati poste të larta drejtuese në kohën e Mustafa Qemal Ataturkut. Në vitin 1925 ai kthehet në Gjirokastër, ku e propozojnë për kryetar bashkie, të cilën edhe pse i sëmurë e drejtoi për tri vjet me radhë. Gjatë kohës së drejtimit ndërmori një sërë reformash, të cilat lanë gjurmë dhe u bënë traditë dhe pjesë e bashkëjetesës qytetare në Gjirokastër.

I sëmurë rëndë, Bajo Topulli u nda nga jeta në 24 korrik të vitit 1930, në Sarandë. Një ceremoni lamtumire madhështore u organizua që nga Saranda deri në Gjirokastër. Fjalën e lamtumirës e ka mbajtur Eqrem Çabej, i cili ndër të tjera ka thënë: “Në emër të djalërisë vijmë t’i themi Bajo Topullit lamtumirën e fundit. Jo me lot grarie do ta varrosim, se sot nuk është ditë për zi. Ne do ta varrosim si burra, sepse edhe ti, o shpirt bujar, derdhe tërë gazin e jetës për këtë Shqipëri dhe tani, hero re dhe do flesh në këtë tokë që t’i e deshe gjithë jetën më tepër sesa shpirtin”. /j.p/

The post 95-vjetori i vdekjes së patriotit Bajo Topulli appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Nga Britania në SHBA, nga Japonia në Australi e më tej, burra në të 20-at dhe 30-at vazhdojnë të jenë të fiksuar pas lokomotivës së dashur blu. Pse? Regjisori i një dokumentari të ri rrëfen gjithçka.

Nga Stuart Jeffries

“E mbaja si një sekret të errët,” thotë Matt Michaud. “Përpiqesha të mbaja njerëzit larg. Nuk do ta quaja turp. Nuk isha i sigurt nëse ishte e drejtë apo e gabuar. Nuk isha i sigurt nëse ishte diçka që mund ta ndaja me të tjerët.”

Fjalë të çuditshme për t’u dëgjuar në hyrje të një dokumentari çuditërisht të ëmbël. Çfarë lloj prirjeje, apo edhe krimi, po rrëfen Michaud në sallonin e tij? Një vështrim pas tij zbulon gjithçka: një tavolinë plot me lodra lokomotivash dhe libra për hekurudha model. Në qendër ndodhet një maket i Thomas Lokomotivës.

“Edhe në ditëlindjen time të 10-të kërkoja lodra të Thomas-it. Prindërit e mi mendonin se ishte e çuditshme.”

Në një nga letrat e tij për Korintasit, Shën Pali shkruan se, kur u bë burrë, la pas gjërat e fëmijërisë. Dokumentari i Brannon Carty-t, i titulluar Një Fans i Papritur: Ndikimi i Thomas Lokomotivës, është një përgënjeshtrim i asaj filozofie. Ai feston burrat (pasi të intervistuarit janë kryesisht meshkuj) që kanë gjetur miqësi, komunitet dhe krijimtari në atë që duket të jetë një nga nënkulturat më të pafajshme.

Megjithatë, ndjenja turpi e përshkon këtë fandom. “Përveç disa personave,” thotë Carty, “askush nuk del hapur – sepse nuk është e pranueshme shoqërisht, sidomos këtu në SHBA.” Pse? “Mendoj se Thomas-i këtu përzihet me emisione si Sesame Street dhe të tjera për parashkollorë, ndërsa në Britani shihet më shumë si një program për fëmijë në përgjithësi.”

Këto dallime janë të rëndësishme për një markë globale shumëplatformëshe – që shtrihet nga format e makaronave deri te mbulesat e shtratit – dhe që ka fansa nga Japonia deri në Australi. Kjo, sigurisht, nuk ishte në mendjen e Reverend Wilbert Awdry, kur krijoi Thomas-in në vitin 1943. Ai e shpiku atë në një ishull imagjinar, të quajtur Sodor, për t’ia ngjallur humorin të birit, Christopher, i sëmurë me fruth.

Dy vjet më vonë, nisën të botoheshin librat ilustrativë – si një kundërhelm i gjallë e ngjyror ndaj zymtësisë së Britanisë pas luftës.

Kur isha fëmijë, në vitet 60-70, i merrja me hua nga biblioteka librat për Thomas-in dhe miqtë e tij. Por për brezat më të rinj, Thomas nuk lidhet me librat – por me serialet televizive, veçanërisht Thomas & Friends, që nisi në Britani më 1984, me skenar të Britt Allcroft, dhe zë të Ringo Starr, më pas Michael Angelis, e madje edhe Pierce Brosnan në një spin-off.

Shumë nga fansat e sotëm në të 20-at dhe 30-at, të intervistuar nga Carty (duke përfshirë dhe vetë atë), janë rritur me këto seriale. Nostalgjia për lokomotivën trimëruese i ka ndjekur deri në moshën madhore. “Vëllai im e la,” thotë Carty. “Unë jo.” Pse? “Nuk mund ta shpjegoj. As prindërit e mi nuk mund ta shpjegojnë. Në ditëlindjen time të 10-të ende kërkoja lodra të Thomas-it. M’u ngjit si sëmundje. Por jam i lumtur që ndodhi. Tani jam gati 30 vjeç, dhe sërish është ‘gjëja’ ime.”

Çfarë e bën Thomas-in tërheqës për amerikanët? “Këtu nuk sheh shumë lokomotiva me avull. Kur shohin trenat e Thomas-it, thonë: ‘Janë të trilluar, s’janë të vërtetë.’”

Kur Thomas kaloi në SHBA në fund të viteve ’80 dhe fillim të viteve ’90, u përshtat për tregun: Fat Controller u bë Mr Controller, dhe pas Ringo Starr, narratori u bë fillimisht George Carlin, më pas Alec Baldwin.

Po si nisi Një Fans i Papritur? “Po studioja film në Universitetin e Karolinës së Veriut,” tregon Carty. “Profesori më tha: ‘Dil dhe xhiro një dokumentar. Nuk më intereson sa zgjat. Vetëm gjej një temë që e do.’ Kështu nisa të filmoja fansat e rritur të Thomas-it që njihja. E bëra filmin dhe u diplomova – pastaj kuptova se kishte edhe shumë fansa në Britani, plot në Australi, e madje një komunitet të tërë në Japoni.”

Fakti që shumë prej të intervistuarve janë në të 20-at dhe 30-at tregon se një pjesë e rëndësishme e lidhjes vjen nga nostalgjia për fëmijërinë. Por ka edhe më shumë se kaq. Thomas ka qenë veçanërisht i dashur për personat në spektrin autik. Një studim i vitit 2001 tregoi se fëmijët me autizëm apo sindromën Asperger e pëlqejnë dhe identifikohen me Thomas-in më shumë se me çdo personazh tjetër për fëmijë. Pse? Për shkak të historive të thjeshta, zgjidhjeve të qarta, ngjyrave të ndezura dhe fytyrave të lexueshme.

Por Thomas lidhet me gjithkënd. Për shembull, në episodin Down the Mine, ai merr një mësim të mirë: pasi tall Gordonin që binte në baltë, vetë përfundon në një minierë. Gordon e shpëton pa ia kthyer talljen. Thomas mëson: mos injoro shenjat paralajmëruese dhe mos u sill keq me miqtë.

Carty shpesh kishte vështirësi për të bindur njerëzit të paraqiteshin në film. “Shumë ngurronin. U thashë: ‘Besomëni. Askush nuk do duket qesharak. Filmi do të jetë i sinqertë dhe i ndershëm. Dhe sa kohë që ju jeni të ndershëm, edhe filmi do të reflektojë këtë.’”

Një Fans i Papritur bën më shumë se kaq: shohim fansa që flasin me pasion, tregojnë si mësuan të bëjnë filma, të shkruajnë tregime apo të krijojnë video në YouTube. Matt Michaud kujton si nisi: “Në shkollë mora një klasë për video, u frymëzova nga mësuesi, shkova në shtëpi, mora lodrat e Thomas-it, vendosa një çarçaf si sfond, ndeza dritat dhe xhirova filmin tim të parë. Atë verë bëra 13 episode dhe krijova audiencë në YouTube.”

Jetëgjatësia e Thomas-it është zgjatur nga dy gjëra që Awdry nuk do t’i kishte imagjinuar kurrë: internetin dhe YouTube-in. Pa këto, komunitetet e fansave dhe filmat amatorë nuk do të kishin mbijetuar. “Nuk ndodh shpesh me personazhe të tjerë të fëmijërisë. Sigurisht ka fansa të Star Wars që bëjnë filma, por nuk besoj se ka ndonjë për Bob the Builder apo Zjarfikësin Sam,” thotë ai.

Projekti tjetër i Carty-t është krejt tjetër: “Është për disa italianë që në vitet 1990 shkuan në Florida dhe bënë Jaws 5.” Filmi, i njohur edhe si Cruel Jaws, u ndalua në SHBA pasi përdorte pamje të vjedhura nga tre filmat origjinalë Jaws dhe kolonën zanore nga Star Wars. “Është i tmerrshëm, por e dua. Është i çmendur dhe mund ta gjeni kudo online.”

Por përpara se të përfundojë atë dokumentar (me titull paraprak Twilight Jaws), Carty do të marrë pjesë në premierën britanike të An Unlikely Fandom, më 2 gusht në Derby. Pjesë nga më të ëmbla të filmit janë pamjet e fansave në konventa, që bëjnë podcaste apo punojnë si vullnetarë në linja hekurudhore të trashëgimisë, të frymëzuar nga Thomas.

Ajo që më pëlqeu më shumë në film ishte mungesa totale e talljes ndaj të rriturve që “luajnë me lodra”. “Kjo ishte pikërisht ajo që doja të tregoj botës. Kalova shumë vështirësi për këtë. Edhe fansat e tjerë përballeshin me ngacmime. As ata nuk dinin si ta përpunonin. Shumë më thanë: ‘Do të doja ta kisha parë këtë film kur isha fëmijë – do kuptoja që nuk isha vetëm.’ Kur je fëmijë, prindërit të thonë: ‘Pse nuk po bën miq? Gjej shoqëri.’ Dhe shumë fansa të Thomas-it e gjetën shoqërinë e tyre më vonë. Është një gjë kaq e shëndetshme dhe pozitive.”

Carty rrëfen se ai dhe e dashura e tij – po ashtu fanse e Thomas-it – ende nuk kanë fëmijë. “Kur të kemi, do jetë një shtëpi Thomas-i,” thotë ai. Pastaj, me një psherëtimë të lehtë shton: “Nëse nuk u pëlqen, do ta rimendojmë.”

Përgatiti për botim: L.Veizi

TIRANË, 23 korrik/ATSH/ Këshilli i Ministrave ngarkoi sot Fondin Shqiptar të Zhvillimit si autoritet kontraktor për kryerjen e procedurës së prokurimit publik për krijimin e hapësirave të reja për arkivin e Kryeministrisë.  

Në njoftimin Këshillit të Ministrave thuhet se në funksion të zbatimit të projektit, Fondi Shqiptar i Zhvillimit ngarkohet të kryejë të gjitha procedurat, sipas legjislacionit në fuqi për prokurimin publik, duke lidhur edhe kontratën përkatëse, si dhe të ndjekë zbatimin e saj e të projektit përkatës dhe paraqitjen, në emër dhe për llogari të Kryeministrisë, të kërkesave për miratimin e lejeve përkatëse, në funksion të zbatimit të punimeve. 

“Kryeministria i vendos në dispozicion Fondit Shqiptar të Zhvillimit të dhënat për specifikimet teknike të projektit”, thuhet në njoftim, ndërsa efektet financiare përballohen nga buxheti i miratuar për Kryeministrinë, për vitin 2025. 

Ngarkohet Fondi Shqiptar i Zhvillimit për zbatimin e këtij vendimi. 

Ky vendim hyn në fuqi menjëherë dhe botohet në “Fletoren zyrtare”. 

/e.i//r.e/

The post FSHZH ngarkohet të kryejë procedurat e prokurimit publik për krijimin e hapësirave të reja për arkivin e Kryeministrisë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Lady Macbeth në mbrojtje krahu bashkon komedinë e zezë, këngët dhe atletizmin, ndërsa një lojtare e re e netbollit përballet me ambiciet e saj mes ritmeve elektro-pop

Nga Arifa Akbar

Një valë shfaqjesh të Macbeth-it do të mbërrijnë në festivalin e Edinburgut këtë muaj, të gjitha me qasje të reja mbi dramën skoceze të Shekspirit. Ka “Macbeth: The Musical”, i shoqëruar me hite pop, dhe “Macbeth për Fëmijë”, një version ndijor për të vegjlit me flluska. Por më e pazakonta prej tyre është një shfaqje fituese çmimesh që ka bërë namin në skenat alternative australiane.

Si përzierje, Lady Macbeth Played Wing Defence është gjithçka përveçse e zakonshme. Është një mjuzikël i zi komik, që zhvillohet në një fushë netbolli dhe ndjek një ekip adoleshentesh me shtatë lojtare, njëra prej të cilave, Mac Beth, është një Lady M moderne, me ambicie të flakta për t’u bërë kampione netbolli në vitin e fundit të shkollës. Tri shtrigat janë kthyer në një grup vajzash me emrin Dagger Divas, që e nxisin drejt synimit të saj, me çdo kusht.

E krijuar dhe interpretuar nga një ekip krejtësisht femëror, produksioni i Crash Theatre Co u shfaq për herë të parë në festivalin fringe të Perth-it në vitin 2024 dhe tani mbërrin në Skoci si pjesë e sezonit House of Oz. Është krahasuar me mjuzikëlin Six, që nisi po në festivalin e Edinburgut, si dhe me produksionin australian Fangirls, i cili pati premierën në Londër vitin e kaluar. Autorja Courtney McManus, gjithashtu bashkëshkruese e teksteve dhe aktore në rolin e trajneres, punon si mësuese letërsie në një shkollë australiane. Ajo kishte vënë re mungesën e interesit të nxënësve për Shekspirin dhe kërkoi një mënyrë për t’i afruar të rinjtë me tragjedinë.

“Si ta bëj Shekspirin të qasshëm?” pyet ajo.

“Në departamentet e anglishtes ku kam punuar, librat e Shekspirit ishin ato që mbuloheshin me pluhur… Po t’u thoja nxënësve: ‘Kush është Shekspiri?’, ndoshta s’do dinin ç’të thonin. Nuk është më relevant për ta.”

Macbeth ka qenë gjithmonë drama e saj e preferuar, por familja e saj kishte më shumë pasion për sportin. “Kështu që mendova: si t’i përfshij në Shekspirin?” – Dhe sapo i lindi ideja që ta vendoste dramën në botën e netbollit, e kuptoi se duhej të ishte patjetër një mjuzikël — me bas, sintetizatorë dhe energji fizike të lartë. Bec Price, kompozitorja e partiturës elektro-pop, bashkëshkroi tekstet (dhe drejton gjithashtu shfaqjen), me frymëzim nga Lady Gaga, Kylie Minogue dhe Charli XCX – por me shtesë elementë sportivë. Ajo madje regjistroi zhurmën e atleteve të netbollit mbi parket për një nga këngët kryesore: Pick Your Player.

“Sintetizatorët janë instrumentet e mia të preferuara në botë,” thotë Price.

“Kur vajzat më kërkuan të shkruaj muzikën, mendova: ‘Do ta kthej në një album dance’ – dhe pikërisht këtë donin. Ndjenja ishte: ‘Ta bëjmë Shekspirin cool dhe të klubeve të natës… drita që vezullojnë, muzikë e shpejtë, vajza që rrotullohen’.”

McManus beson se temat e dramës u përshtatën në mënyrë të përsosur me botën e netbollit konkurrues dhe adrenalina e saj. Shfaqja është edhe një eksplorim i ambicies, rivalitetit dhe bashkëpunimit mes vajzave të reja.

“Personazhet që kam shkruar pasqyrojnë përvojat e mia me të rinjtë – në momentet e tyre më të këqija dhe më të mira,” thotë ajo.

“Por Mac Beth, ndryshe nga origjinali, ka një rrugë shlyerjeje: ajo ndjen fajin, përjeton pasojat e veprimeve të saj, por gjithashtu ka një mundësi për t’u penduar dhe ndryshuar.”

Mesazhi qendror i shfaqjes ka të bëjë me fuqinë kolektive të vajzave si ekip, jo me fuqinë individuale që kërkon Mac Beth.

“Ky është një mësim që mund ta marrim edhe në grupet tona të grave: nuk kemi pse të jemi më të mirat apo më të mëdhatë. Mjafton të jemi të mbështetura dhe të mbështesim njëra-tjetrën.”

Price, e cila ka punuar si mentore e të rinjve dhe ka drejtuar kampe për shëndetin mendor të vajzave, shton:

“Jam pasionuar pas fjalës ‘bossy’ (urdhëruese), që nuk përdoret kurrë për një mashkull. Ç’do të thotë të jesh ‘bossy’? Apo ambicioze? Le ta vëmë në skenë, le të shkojë gjithçka ters… por në fund të fundit, kjo vajzë e meriton dashurinë dhe të jetë pjesë e ekipit.”

Përgatiti: L.Veizi

TIRANË, 22 korrik/ATSH/ Orkestra Simfonike e Radio Televizionit Shqiptar do të japë një koncert të veçantë në parkun “Rinia”.

Repertori i zgjedhur me këtë rast do të jetë me pjesë nga kolonat zanore të filmave më të dashur të kinematografisë shqiptare.  Mjedisi, muzika dhe interpretimi “live” premtojnë për një mbrëmje magjike me “Retro Film”.

Orkestra Simfonike e RTSH-së ftoi artdashësit të përjetojne emocionet e kinemasë përmes muzikës në zemër të Tiranës.

Orkestra Simfonike e RTSH-së u themelua më 16 maj të vitit 1962. Ajo mban titullin e lartë “Nderi i Kombit”, akorduar nga Presidenti i Shqipërisë. Në radhët e saj marrin pjesë instrumentistë virtuozë.

Këtë sezon veror, një tjetër angazhim i rëndësishëm për këtë orkestër do të jetë koncerti i datës 2 gusht, në sheshin “Skënderbej”, në kuadër të edicionit të pestë të Ramë Lahaj & Friends Concert, ku do të jenë të ftuar interpretues të mirënjohur të muzikës klasike nga vendi dhe bota. /j.p/

The post Muzika e filmave shqiptarë në koncertin e Orkestrës Simfonike të RTSH-së appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by DRTK Korçë (@drtkkorce)

TIRANË, 23 korrik/ATSH/ Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Korçë publikoi në rrjetet sociale pamje nga pastrimi i afreskeve të Kishës së Shën Kollit në Voskopojë.

Në kuadër të ndërhyrjeve restauruese, specialistët e DRTK Korçë po bëjnë të mundur pastrimin e mbishkrimeve të dëmshme mbi afresket në hajatin e Kishës së Shën Kollit.

“Këto shkrime jo vetëm që kanë cenuar vlerën artistike të afreskeve, por përbëjnë edhe një formë dëmtimi të trashëgimisë sonë të përbashkët”, shkruan DRTK Korçë.

Kisha e Shën Kollit në Voskopojë është nga kishat më të rëndësishme të stilit post-bizantin.

Ajo përfaqëson një dëshmi të prekshme të rëndësisë historike të qytetit të dikurshëm. Kisha ndodhet në qëndër të Voskopojës dhe është kisha më e rëndësishme për arkitekturën e saj me të gjitha elementët e tipit bazilikal post-bizantin, që ka mbijetuar deri në ditët e sotme. Kjo kishë i ka të gjitha: naosin, narteksin, arkadën dhe këmbanaren.

Kisha është ndërtuar nga qershori i vitit 1721 deri në shtator të vitit 1722, ndërsa këmbanarja mendohet të jetë ndërtuar më vonë. Rindërtimi i fundit të saj është bërë rreth vitit 1936. Kisha është shpallur monument kulture i kategorisë së parë në vitin 1948 për vetë vlerat e saj të mëdha arkitektonike dhe artistike.

1 nga 6

The post Pastrohen nga mbishkrimet afresket e “Shën Kollit” të Voskopojës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 22 korrik/ATSH/ Ambasadori i Bashkimit Europian në Tiranë, Silvio Gonzato vlerësoi sot se programi “EU4Culture” nuk ka të bëjë vetëm me restaurimin e monumenteve, por edhe me kremtimin e jetës së artistëve.

I pranishëm në aktivitetin e organizuar nga organizata “Tek Bunkeri” me artistin Lulzim Beqiri, ambasadori Gonzato u shpreh se “të vësh drejtësi për ata që vuajtën brutalitetin e regjimit komunist ka të bëjë me rikthimin e shpresës, rikthimin e njerëzimit, por edhe me rikthimin e kreativitetit”.

“Kur dy nga pikturat, të cilat ishin konfiskuar, iu rikthyen, Lulzim Beqiri gjeti një frymë të re në jetën e tij artistike. Jam krenar që shoh se EU4Culture nuk ka të bëjë vetëm me restaurimin e monumenteve. Ka të bëjë edhe me kremtimin e jetës së artistëve jashtëzakonisht të guximshëm si Lulzimi”, u shpreh ambasadori i BE-së, Silvio Gonzato.

1 nga 3

/m.m/r.e/

The post Gonzato: Programi “EU4Culture” në mbështetje të artistëve appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 22 korrik/ATSH/ Ekspozita lëvizëse “Your Lens. Your Story. Our Europe!” mbërriti sot në Shtëpinë e Europës në Tiranë, pas ndalesave në Beograd, Podgoricë dhe Shkup.

E konceptuar nga programi WeBalkans, i financuar nga BE, ekspozita sjell 18 fotografi nga të rinj të talentuar nga i gjithë rajoni, duke përdorur sportin për të nxjerrë në pah qëndrueshmërinë, përfshirjen dhe vlerat e përbashkëta që lidhin Ballkanin Perëndimor me Bashkimin Evropian.

“Me fotografitë e tyre, të rinjtë nga Shqipëria dhe rajoni tregojnë llojin e Evropës që ata duan, dhe rrëfejnë diçka me të vërtetë të fuqishme: idenë se Evropa nuk është vetëm hapësirë gjeografike, por një bashkësi vlerash”, u shpreh Ambasadori i BE-së, Silvio Gonzato.

Ekspozita është e hapur për publikun për t’u vizituar në Shtëpinë e Europës deri më 29 korrik.

1 nga 13

/m.m/r.e/

The post Ekspozitë fotografike lëvizëse e të rinjve nga rajoni në Tiranë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.