10 vjet pas korrikut vendimtar tĂ« 2015-Ă«s, Angela Merkel, njĂ« figurĂ« qendrore nĂ« menaxhimin e krizĂ«s greke si kancelare e GjermanisĂ«, thotĂ« tani se admiroi grekĂ«t qĂ« duruan duke tĂ«rhequr vetĂ«m 60 euro nĂ« radhĂ«t e bankomateve. NĂ« njĂ« intervistĂ« tĂ« gjatĂ« pĂ«r drejtorin e âKathimeriniâ, Alexis Papachelas ajo ka folur pa doreza me rastin e botimit nĂ« gjuhĂ«n greke tĂ« librit tĂ« saj, âLiriaâ.
MĂ« bĂ«ri pĂ«rshtypje qĂ« grekĂ«t me 60 euro mund ta duronin, gjermanĂ«t jo. E pyetur se âçfarĂ« do tâi thoshit grekut tĂ« thjeshtĂ« sot nĂ«se do ta gjente nĂ« rrugĂ«?â, ajo u pĂ«rgjigj: âNuk do tĂ« kĂ«rkoja falje, paraqita motivet e mia. Do tĂ« thoja se arritĂ«m shumĂ«, nuk mund ta imagjinoj BE-nĂ« pa GreqinĂ«.
MĂ« bĂ«ri shumĂ« pĂ«rshtypje qĂ«ndrueshmĂ«ria e shoqĂ«risĂ« greke sepse atĂ«herĂ«, gjatĂ« asaj periudhe tĂ« vĂ«shtirĂ« me referendumin, njerĂ«zit mund tĂ« tĂ«rhiqnin vetĂ«m 60 euro nga banka. ThashĂ« qĂ« gjermanĂ«t nuk do tĂ« ishin nĂ« gjendje ta pĂ«rballoninâŠâ
Merkel tha se nuk do tâi kĂ«rkonte qytetarit grek tĂ« zakonshĂ«m njĂ« âfaljeâ. âNuk mund ta imagjinoj Bashkimin Evropian pa GreqinĂ«â, â vuri nĂ« dukje ajo nĂ« mĂ«nyrĂ« karakteristike, duke theksuar pĂ«rpjekjet e mĂ«dha qĂ« bĂ«ri pĂ«r tĂ« bindur SchĂ€uble, i cili donte ta nxirrte GreqinĂ« nga eurozona. âE telefonoja çdo orĂ« dhe e informojaâ, â tregoi ish-kancelare gjermane, e cila e pĂ«rshkroi si momentin mĂ« tĂ« pakĂ«ndshĂ«m tĂ« karrierĂ«s sĂ« saj politike momentin kur Alexis Tsipras e informoi nĂ« telefon pĂ«r referendumin.
âIshte telefonata mĂ« e habitshme dhe mĂ« e heshtura e karrierĂ«s simeâ, â tha Merkel dhe shtoi: âatĂ«herĂ« e kuptuam se nĂ«se vota âjoâ mbizotĂ«ron, kjo do tĂ« thotĂ« dalje nga euro. Ne nuk mund tĂ« vendosnim pĂ«r njĂ« vend demokratikâ.
Merkel foli pĂ«r pĂ«rshtypjet qĂ« pati herĂ«n e parĂ« qĂ« Alexis Tsipras vizitoi Berlinin si kryeministĂ«r, si dhe pĂ«r bisedat qĂ« pati me George Papandreun dhe Antonis Samarasin, presionin e ushtruar mbi tĂ« nga Obama, qĂ« e bĂ«ri tĂ« qante, marrĂ«dhĂ«niet e saj me Putinin, luftĂ«n nĂ« UkrainĂ« dhe Trumpin, i cili sipas saj e sheh gjithçka nga perspektiva e njĂ« âmarrĂ«veshjejeâ.
Dukesha si djali i keq qĂ« thoshte âNuk mund tĂ« jap paraâ.
âNĂ« shkurt tĂ« vitit 2010 u bĂ« e qartĂ« se problemi ishte vĂ«rtet i madh. MĂ« thanĂ« se Greqia ka nevojĂ« pĂ«r paraâ, â tha Merkel dhe shtoi se me âklauzolĂ«n e mosshpĂ«timitâ qĂ« ekzistonte nĂ« euro, ânuk mund tĂ« jepja paraâ.
E pyeta George Papandreun: âĂfarĂ« do?â dhe ai u pĂ«rgjigj: âAsgjĂ«â. NĂ« takim, kryeministri grek heshtte. Po diskutonim intensivisht dhe dukesha si djali i keq qĂ« thoshte: âNuk mund tĂ« jap paraâ. Presidenti i KĂ«shillit Evropian, Herman Van Rompuy, ndĂ«rpreu takimin dhe shkroi disa fjali: âGreqia do tĂ« bĂ«jĂ« atĂ« qĂ« duhet tĂ« bĂ«jĂ«. Ne do ta mbĂ«shtesim atĂ« dhe euro Ă«shtĂ« monedha jonĂ« e pĂ«rbashkĂ«tâ.
âVendosa nĂ« vitin 2011 qĂ« duhej tĂ« bĂ«nim gjithçka qĂ« kishim nĂ« dorĂ« pĂ«r ta mbajtur GreqinĂ« nĂ« eurozonĂ«â, tha Merkel dhe shtoi se ânegociatat ishin jashtĂ«zakonisht tĂ« vĂ«shtira, pas referendumit tĂ« Alexis Tsipras. Duke e ditur qĂ« SchĂ€uble donte qĂ« Greqia tĂ« dilte nga eurozona, e telefonoja çdo orĂ« dhe ia paraqisja situatĂ«n sepse doja qĂ« kĂ«to vendime tĂ« merreshin sĂ« bashku me Ministrin tim tĂ« Financaveâ, â tha ajo.
Duke iu referuar Antonis Samaras, ajo theksoi: âUnĂ« isha polici i keq nĂ« atĂ« kohĂ«. Nuk bĂ«ra asgjĂ« pĂ«r tâu shqetĂ«suar, por sepse isha e mendimit se vendi duhej tĂ« ecte nĂ« rrugĂ«n e duhur. Ne ishim miq nĂ« nivel politik, nĂ« nivel partie, por kishim mendime kontradiktore shumĂ« herĂ«. Isha nĂ« anĂ«n e Samaras sepse mendoja se njĂ« shuarje borxhi ishte e nevojshme (siç ishte SchĂ€uble), por Trichet tha se nĂ«se bĂ«ni diçka tĂ« tillĂ«, e gjithĂ« bota financiare do tĂ« humbasĂ« besimin nĂ« EurozonĂ«. Isha e mendimit se Greqia duhet tĂ« lirohej nga kjo barrĂ«, por edhe pala tjetĂ«r kishte argumente.â
E pashĂ« Tsiprasin dhe thashĂ« âZoti e bekoftĂ«â.
Duke iu referuar pĂ«rshtypjeve tĂ« krijuara nga takimi i saj me Alexis Tsiprasin, Merkel tha: âMendoj se nuk ishte aq mbresĂ«lĂ«nĂ«se herĂ«n e parĂ« sepse ai ishte nĂ« Bruksel. Pastaj e ftova nĂ« Berlin dhe atmosfera ishte e tensionuar. Ai shkoi dhe pa demonstruesit para KancelarisĂ« dhe pĂ«rshĂ«ndeti shokĂ«t e tij nga partiaâŠ
UnĂ« thashĂ« Zoti e bekoftĂ«! ShpresojmĂ« qĂ« tĂ« vijĂ« nĂ« njĂ« moment. Ai erdhi nĂ« njĂ« moment dhe ndĂ«rsa shkova drejt grupit tĂ« tij thashĂ« âkjo Ă«shtĂ« e guximshmeâ dhe ai mĂ« tha se duhet tĂ« merresh me ndjekĂ«sit e tu. Duke u prekur me dorĂ« u afruam mĂ« shumĂ« me njĂ«ri-tjetrin. Ai i konsideronte privatizimet si punĂ« tĂ« djallit, nuk ishte e lehtĂ«âŠ
Negociatat 17-orëshe
âNuk doja qĂ« Greqia tĂ« largohej nga euro dhe Tsipras nuk donte njĂ« memorandum. Ishte telefonata mĂ« e habitshme qĂ« kam pasur nĂ« tĂ« gjithĂ« karrierĂ«n time politike dhe njĂ« nga telefonatat mĂ« tĂ« heshturaâ, â tha ish-kancelarja pĂ«r mĂ«nyrĂ«n se si Tsipras e informoi se do tĂ« vazhdonte me njĂ« referendum. Disa orĂ« mĂ« parĂ«, Tsipras kishte refuzuar tâi thoshte âpoâ marrĂ«veshjes me huadhĂ«nĂ«sit.
Merkel e pyeti se çfarĂ« do tĂ« bĂ«nte dhe Tsipras u pĂ«rgjigj: âDo tĂ« kthehem nĂ« vendin tim dhe do tĂ« flas me qeverinĂ« dhe partinĂ« timeâ.
âDhe cili do tĂ« jetĂ« rezultati?â â e kishte pyetur Merkel.
âNuk e diâ, u pĂ«rgjigj Tsipras.
âRezultati i atij diskutimi nĂ« AthinĂ« do tĂ« jetĂ« nĂ«se do tĂ« mbahet njĂ« referendum. Dhe cili Ă«shtĂ« rekomandimi juaj?â â e kishte pyetur Merkel Tsiprasin.
âSigurisht qĂ« joâ, â u pĂ«rgjigj Tsipras.
âAtje mĂ« iku zĂ«riâ, â tha Merkel.
E mbyllĂ«m telefonatĂ«n shumĂ« shpejt. Hollande mĂ« thotĂ«: âĂfarĂ« do bĂ«jmĂ« tani?â
NĂ«se ishte âjoâ, ne thamĂ« se kjo do tĂ« thotĂ« dalje nga euro, Greqia nuk u pajtua dhe ne thamĂ« se njĂ« demokraci nuk mund tĂ« vendosĂ« pĂ«r tĂ« gjithĂ« tĂ« tjerĂ«t. Pastaj, ish-kancelarja iu referua asaj qĂ« ndodhi pas referendumit â duke pĂ«rsĂ«ritur kĂ«naqĂ«sinĂ« e saj me nivelin e lartĂ« tĂ« ekipit grek qĂ« u ra dakord pĂ«r memorandumin e 3-tĂ«.
âQava, ndjeva shumĂ« presionâ
âObama nuk e njihte mirĂ« pjesĂ«n ligjore, qĂ«llimet e BQE-sĂ«. Rezerva Federale e SHBA-sĂ« ka pĂ«rgjegjĂ«si tĂ« tjera. Obama nuk i dinte tĂ« gjitha, nĂ« njĂ« moment qava, mĂ« kishin bĂ«rĂ« presion. Ai donte tâi thoshte BQE-sĂ« tĂ« jepte mĂ« shumĂ« likuiditet. KĂ«shilltarĂ«t e mi mĂ« thanĂ« se nuk mund ta bĂ«ja kĂ«tĂ«, nuk do tĂ« pranohej as nga gjykatat gjermane dhe unĂ« ia kisha thĂ«nĂ« ObamĂ«s kĂ«tĂ«. Draghi, si president i BQE-sĂ«, âkrijoi BazukĂ«nâ dhe tha çfarĂ« tĂ« duhej. Ai e bĂ«ri vetĂ«mâ.
Imigracioni â Situata ishte dramatike nĂ« Greqi
Ădo ditĂ« vinin 10,000 refugjatĂ« tĂ« rinj sa herĂ« qĂ« duhej tĂ« bĂ«ja diçka. Mund tĂ« kishim parandaluar refugjatĂ«t nga Austria nĂ« Gjermani, por kjo nuk mjaftoi. Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse mbĂ«shteta planin Bashkimi Evropian â Turqi. Situata nĂ« Greqi ishte dramatike. Turqia nuk bĂ«ri asgjĂ«.
95% e refugjatëve nuk hynë në BE. Në këmbim, Turqia mori para. Kishte shumë presion në atë kohë. Më ftuan në Stamboll, shkova në ato pallate, karriget ishin shumë mbresëlënëse, por duhej të bëja diçka. Politika është politikë e vërtetë, isha e detyruar të flisja me Erdoganin.
Jam e lumtur që Evropa ka ecur përpara dhe ka krijuar një sistem të përbashkët evropian të azilit. Ata që nuk kanë marrë azil duhet të kthehen në vendet e tyre. Synimet e luftës kundër kontrabandistëve janë sigurisht të sakta.
Kriza me Turqinë
âNe duhet tĂ« flasim gjithmonĂ« me fqinjĂ«t tanĂ«. NĂ« veçanti, kufijtĂ« tanĂ« detarĂ« nuk mund tĂ« mbrohen vetĂ«m me Frontex. NĂ«se do tĂ« shmangej njĂ« incident greko â turk? Po, pati tensione shumĂ« herĂ«, ne u pĂ«rpoqĂ«m tĂ« ndĂ«rmjetĂ«sonim. NĂ« bisedime, e kuptova sa e vĂ«shtirĂ« ishte tĂ« gjeje terren tĂ« pĂ«rbashkĂ«t.
Sepse klima midis Greqisë dhe Turqisë ishte mjaft agresive në disa raste. U përpoqa të kontribuoja, por mund ta bëjmë vetëm me gjysmë hapash .
Putini, BRSS dhe lufta në Ukrainë
Për Putinin, shpërbërja e BRSS ishte ngjarja më e keqe e shekullit të 20-të, dhe i thashë se për mua ishte gjëja më e këndshme e jetës sime. Perspektivat tona ishin krejtësisht të ndryshme. Putini ende ka këtë ide se Rusia duhet të ushtrojë ndikim mbi këto shtete (Ukraina dhe Bjellorusia). Nga pikëpamja e së drejtës ndërkombëtare, ajo që bëri në shkurt 2022 është shkelja e të gjitha kushteve të së drejtës ndërkombëtare.
UnĂ« isha kundĂ«r, sĂ« bashku me SarkozinĂ«, zgjerimit tĂ« NATO-s nĂ« UkrainĂ« dhe Gjeorgji â nĂ« Bukuresht, nĂ« vitin 2008. Rusia nuk po zhduket nga harta dhe Ă«shtĂ« fuqia mĂ« e madhe bĂ«rthamore nĂ« botĂ«, nuk mund ta injoroj kĂ«tĂ«. Ne duam njĂ« partneritet me RusinĂ« dhe e bĂ«mĂ« kĂ«tĂ« pĂ«rpjekje. Me pushtimin nĂ« shkurt tĂ« vitit 2022 kemi njĂ« epokĂ« tĂ« re.
Unë nuk kam asnjë marrëdhënie me Putinin (tani). Gjithmonë kemi pasur mosmarrëveshje të mëdha, por në rastin e Krimesë ai më gënjeu 1-2 herë dhe kjo e ndryshoi marrëdhënien tonë.
Për Trumpin, gjithçka është një⊠marrëveshje
âTrump u votua nga populli amerikan, ne duhet tĂ« merremi me tĂ«. Dhe ne evropianĂ«t jemi njĂ« entitet, mos na nĂ«nvlerĂ«soni. Ădo gjĂ« pĂ«r tĂ« Ă«shtĂ« njĂ« marrĂ«veshje. Bota nuk funksionon nĂ« atĂ« mĂ«nyrĂ«. ĂshtĂ« shumĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« arrish rezultate tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta â me Trumpin. Nuk Ă«shtĂ« lajm i mirĂ«, jam e bindur pĂ«r kĂ«tĂ«. Ai gjithmonĂ« mendonte diçka pĂ«r tĂ« tĂ«rhequr vĂ«mendjen e tĂ« gjithĂ«ve.
BĂ«ra gabimin kur i thashĂ« nĂ« takim: âDonald, duhet tĂ« shtrĂ«ngojmĂ« duartâ, por ai nuk e bĂ«ri. Ai gjithmonĂ« pĂ«rpiqej tĂ« shpĂ«rqendronte vĂ«mendjen dhe tâi bĂ«nte tĂ« gjithĂ« ta shikonin.â /PĂ«rgatiti LAPSI.al
The post RrĂ«fimi i Merkel/ Kam gabuar me Trump, kam qarĂ« pĂ«r GreqinĂ«, por sâkĂ«rkoj falje appeared first on Lapsi.al.