Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 28 July 2025Main stream

Boom-i i ‘B&B’-ve sfidon ofertën tradicionale të akomodimit në Durrës

28 July 2025 at 06:48

Në zonat turistike të Durrësit, një model i ri akomodimi po ndryshon ekuilibrat e sezonit veror. Rritja e prenotimeve në sistemin “bed and breakfast” (B&B) ka shtyrë shumë familje dhe biznese të vogla që japin dhoma apo apartamente me qira drejt një modeli fleksibël dhe më fitimprurës, por edhe më të lodhshëm. Në vend të […]

The post Boom-i i ‘B&B’-ve sfidon ofertën tradicionale të akomodimit në Durrës appeared first on Reporter.al.

Before yesterdayMain stream

Spanja, mbështetje për procesin e anëtarësimit të Shqipërisë në BE

TIRANË, 25 korrik /ATSH/ Zëvendësministrja për Evropën dhe Punët e Jashtme, Megi Fino u takua me sekretarin e shtetit për Bashkimin Evropian në Spanjë, Fernando Sampedro.

Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme njoftoi sot se, të dy palët patën një diskutim të frytshëm mbi forcimin e bashkëpunimit mes vendeve tona.

Gjithashtu në takim u riafirmua mbështetja e Spanjës për procesin e anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian.

/gj.m//r.e/

The post Spanja, mbështetje për procesin e anëtarësimit të Shqipërisë në BE appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

A fitojnë emigrantët më pak se punonjësit vendas në BE?

24 July 2025 at 23:55

Megjithëse afërsisht 40 për qind e qytetarëve jo-anëtarë të Bashkimit Evropian janë të mbikualifikuar për punët e tyre, ata fitojnë pothuajse 18 për qind më pak se vendasit.

Sipas një studimi të publikuar në revistën Nature, emigrantët fitojnë mesatarisht 17.9 për qind më pak në vit se vendasit në Evropë dhe Amerikën e Veriut.

Hulumtimi analizoi pagat e 13.5 milionë punonjësve në nëntë vende, përfshirë Danimarkën, Francën, Gjermaninë, Holandën, Norvegjinë, Spanjën dhe Suedinë, gjatë periudhës 2016-2019.

Tre të katërtat e kësaj diference pagash ishin rezultat i mungesës së qasjes në punë me paga më të larta, ndërsa vetëm një e katërta e diferencës i atribuoheshin dallimeve në paga midis punëtorëve emigrantë dhe vendas në të njëjtin punë, raporton euronews.

Në Spanjë, diferenca në paga ishte mbi 29 për qind, më e larta ndër të shtatë vendet evropiane. Të huajt përbëjnë 13 për qind të fuqisë punëtore të vendit, duke kontribuar në rritjen ekonomike dhe shtimin e popullsisë.

 

Në Norvegji, Gjermani, Francë dhe Holandë, emigrantët fitojnë midis 15 dhe 20 për qind më pak se vendasit.

Ndërsa në Suedi – një vend ku shumë emigrantë të punësuar gjejnë punë në sektorin publik – diferenca ishte vetëm 7 për qind.

Vendi ku lindën emigrantët gjithashtu kishte rëndësi, transmeton Telegrafi.

Diferencat më të mëdha mesatare të pagave ishin për emigrantët nga Afrika nën-Sahariane, me 26.1 për qind, dhe nga Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut, me 23.7 për qind.

Emigrantët nga Evropa, Amerika e Veriut dhe vendet e tjera perëndimore përjetuan një ndryshim shumë më të vogël mesatar në paga krahasuar me vendasit, vetëm 9 për qind.

Megjithatë, fëmijët e emigrantëve kishin një diferencë më të vogël të konsiderueshme në të ardhura, duke fituar mesatarisht 5.7 për qind më pak se punonjësit me prindër vendas.

Dallimet në paga brenda të njëjtit punë midis vendasve dhe fëmijëve të emigrantëve janë njëlloj shumë të vogla, nën 2 për qind në të gjitha vendet.

Çfarë mund të bëhet për të reduktuar këtë diferencë pagash?

Në vitin 2023, 39.4 2 për qind e qytetarëve jo-anëtarë të BE-së ishin të mbikualifikuar për punët ku punonin, sipas të dhënave më të fundit të Eurostat-it.

Sipas një studimi të McKinsey, përmirësimi i lëvizshmërisë sociale mund të rrisë Prodhimin e Brendshëm Bruto (GDP) të vendeve evropiane me 3 2 për qind deri në 9 2 për qind dhe të mbyllë hendekun e aftësive që pritet të shfaqet deri në vitin 2030, pa pasur nevojë për trajnime të reja apo ndryshim karriere.

Një grup masash mund të zbatohet për të reduktuar në mënyrë efektive ndarjen në nivel pune, thanë kërkuesit e studimit.

Këto përfshijnë trajnime në gjuhë, trajnime profesionale, programe ndihme për kërkimin e punës që lidhin drejtpërdrejt punonjësit me punëdhënësit, përmirësimin e qasjes në arsimin vendas dhe njohjen e kualifikimeve të huaja.

Aktualisht, disa vende të BE-së kanë zbatuar iniciativa për të trajtuar këtë çështje.

Në vitin 2024, Gjermania zbatoi Ligjin për Imigracionin e Aftë, i cili lejoi diplomantët e huaj të punojnë ndërkohë që gradat e tyre po njiheshin zyrtarisht.

Franca këtë vit reformoi lejen e qëndrimit “Carte Talent” – një leje qëndrimi shumëvjeçare për shtetasit e huaj në Francë – për të tërhequr profesionistë të kualifikuar dhe për të adresuar mungesat në tregun e punës, sidomos në sektorin shëndetësor.

“Këto lloj politikash ndihmojnë që punonjësit e lindur jashtë vendit të kontribuojnë në kapacitetin e tyre të plotë, dhe që vendet të përfitojnë plotësisht nga emigracioni në aspektin e rritjes së produktivitetit, të ardhurave më të larta nga taksat dhe zvogëlimit të pabarazive,” thanë në studim kërkuesit Marta M. Elvira, Are Skeie Hermansen dhe Andrew Penner.

“Politika e mençur e emigracionit nuk mbaron në kufi – aty fillon”, shtuan ata. /Telegrafi/

The post A fitojnë emigrantët më pak se punonjësit vendas në BE? appeared first on Telegrafi.

Këndonin në hebraisht, linja ajrore spanjolle nxjerr nga fluturimi 50 studentë

24 July 2025 at 15:43

Linja ajrore spanjolle Vueling “mohoi kategorikisht” akuzat për antisemitizëm, pasi largoi një grup studentësh francezë dhe një mësues nga një prej fluturimeve të saj.

Rreth 50 fëmijë hebrenj dhe drejtori i tyre 21-vjeçar i kampit veror u larguan nga një fluturim nga Valencia në Paris të mërkurën, raportuan mediat izraelite.

Vueling tha në një deklaratë se pasagjerët adoleshentë shfaqën “sjellje shumë shqetësuese, duke vënë në rrezik zhvillimin e sigurt të fluturimit”, shkruan AA.

“Pavarësisht disa paralajmërimeve, sjellja e papërshtatshme vazhdoi, gjë që detyroi aktivizimin e menjëhershëm të protokolleve të përcaktuara të sigurisë”, tha linja ajrore, duke shtuar se ekuipazhi më pas, duke vepruar me “profesionalizëm të plotë dhe në përputhje me procedurat e Vueling”, kërkoi ndërhyrjen e policisë spanjolle.

Forcat e sigurisë më vonë e larguan grupin nga aeroplani “për t’i dhënë përparësi sigurisë së pasagjerëve të tjerë”.

Pasi mbërritën në terminal, disa anëtarë të grupit “mbetën agresivë”, me disa individë që shfaqën “sjellje të dhunshme” ndaj autoriteteve, duke çuar në një arrestim, sipas Vueling.

Raportet e medias dhe postimet në rrjete sociale pretenduan se grupi u largua pasi studentët hebrenj të moshës 10 deri në 15 vjeç u dëgjuan duke kënduar këngë në hebraisht në aeroplan. /Telegrafi/

The post Këndonin në hebraisht, linja ajrore spanjolle nxjerr nga fluturimi 50 studentë appeared first on Telegrafi.

Institucionet publike dhe korrupsioni – si i shohin qytetarët e BE-së?

23 July 2025 at 23:52

Një sondazh i fundit nga Eurobarometri tregon se 69 për qind e qytetarëve të Bashkimit Evropian besojnë se korrupsioni është një problem i përhapur në vendet e tyre, duke reflektuar një shqetësim në rritje për këtë fenomen.

Megjithatë, vetëm 20 për qind e atyre që kanë qenë dëshmitarë ose kanë përjetuar raste korrupsioni kanë bërë denoncim zyrtar, duke nxjerrë në pah një hendek të madh mes perceptimit dhe veprimit konkret ndaj korrupsionit.

Ky sondazh përfaqëson një rritje të lehtë prej një përqindje krahasuar me vitin e kaluar, që tregon se shqetësimi për korrupsionin vazhdon të thellohet në mesin e qytetarëve të Evropës.

Në disa vende, ky problem perceptohet si më i theksuar se në të tjera. Greqia shënon nivelin më të lartë me 97 për qind të të anketuarve që e konsiderojnë korrupsionin të përhapur në shoqërinë e tyre, e ndjekur nga Kroacia me 92 për qind dhe Portugalia me 91 për qind.

Në anën tjetër të spektrit, Finlanda dhe Danimarka raportojnë perceptimin më të ulët të korrupsionit, me vetëm 21 për qind dhe 28 për qind, përkatësisht, duke treguar një situatë më të kontrolluar apo një perceptim më të ulët të këtij fenomeni në këto vende, raporton euronews.

Vendet e Bashkimit Evropian ku ka pasur rritje më të ndjeshme të perceptimit të korrupsionit gjatë vitit 2024 janë Luksemburgu dhe Irlanda, ku është regjistruar një rritje prej 9 dhe 6 për qind, respektivisht.

Kjo tregon se megjithëse disa vende historikisht janë konsideruar më të pastra, shqetësimi për korrupsionin po rritet gjithashtu edhe aty, transmeton Telegrafi.

Në lidhje me qëndrimin ndaj korrupsionit, katër nga pesë evropianë shprehen të vendosur që dhënia e ryshfetit apo dhuratave për të fituar një nder apo shërbim publik është e papranueshme në çdo rast. Kjo tregon një konsensus të gjerë moral kundër praktikave korruptive.

Në këtë kontekst, Portugalia (me 98 për qind), Franca (90 për qind) dhe Spanja (90 për qind) shfaqin përqindjet më të larta të njerëzve që e shohin këtë si krejtësisht të papranueshme.

Për më tepër, mbi 70 për qind e evropianëve e konsiderojnë të papranueshme edhe situatën kur një person pranon një nder në këmbim të një përfitimi, ndërsa rreth 5 për qind shprehen se kjo praktikë është gjithmonë e pranueshme, duke reflektuar një pakicë që ka një qëndrim më tolerues ndaj korrupsionit.

Gjithashtu, rreth 75 për qind e qytetarëve të BE-së shprehen kundër dhënies së dhuratave me qëllim përfitimin e përparësive, duke treguar një vetëdije në rritje për efektet negative të korrupsionit në shoqëri dhe ekonomi.

Një element interesant i sondazhit është edhe dallimi mes moshave: të anketuarit më të moshuar, mbi 55 vjeç, kanë tendencë më të madhe për të konsideruar korrupsionin si të papranueshëm krahasuar me të rinjtë në moshë 15-24 vjeç, gjë që mund të lidhet me ndryshimet në vlerat dhe përvojat e brezave.

Në nivel më specifik, në Bullgari rreth gjysma e të anketuarve identifikojnë policinë si aktorët kryesorë që përfshihen në korrupsion, përfshirë dhënien dhe marrjen e ryshfetit si dhe abuzimin me pushtetin për përfitime personale.

Në Greqi, 61 për qind e njerëzve besojnë se korrupsioni është i përhapur midis zyrtarëve që lëshojnë leje biznesi, ndërsa në Suedi dhe Danimarkë, kompanitë private janë ato që përmenden më shpesh si përfshirëse në praktika korruptive.

Kur flitet për luftën kundër korrupsionit, më shumë se gjysma e evropianëve besojnë se korrupsioni është i përhapur në partitë politike, ndërsa 46 për qind shprehen se edhe politikanët në nivele lokale, rajonale dhe kombëtare nuk janë të përjashtuar nga ky fenomen.

Dy të tretat e qytetarëve mendojnë se rastet e korrupsionit në nivele të larta nuk ndiqen apo ndëshkohen sa duhet në vendet e tyre, duke theksuar një problem serioz të mungesës së llogaridhënies.

Ndërkohë, më shumë se gjysma e të anketuarve nuk kanë besim në efektivitetin e përpjekjeve të qeverive për të luftuar korrupsionin, dhe pothuajse gjysma prej tyre janë skeptikë për mënyrën se si masat kundër korrupsionit zbatohen, duke besuar se shpesh ka mungesë transparence dhe objektiviteti, si dhe mund të ketë interesa të fshehura pas tyre.

Në nivelin e përjetuar të korrupsionit, 5 për qind e evropianëve raportojnë se gjatë 12 muajve të fundit kanë qenë dëshmitarë apo kanë përjetuar personalisht një rast korrupsioni, por vetëm një në pesë prej tyre ka marrë guximin për ta raportuar atë autoriteteve përkatëse.

Problemi i mungesës së njohurive mbi vendet ku mund të raportohen këto raste është i dukshëm, pasi më pak se gjysma e të anketuarve dinë se ku duhet t’i drejtohen një rasti të tillë.

Në fund, dallimet gjinore tregojnë se burrat kanë më shumë gjasa se gratë të njohin personalisht dikë që ka marrë ose jep ryshfet, çka mund të lidhet me faktorë socialë dhe ekonomikë, si dhe me nivelet e ndryshme të përfshirjes në situata të tilla.

Në përgjithësi, rezultatet e këtij sondazhi dëshmojnë se korrupsioni mbetet një sfidë serioze për shoqëritë evropiane dhe kërkon përpjekje më të mëdha për të rritur transparencën, llogaridhënien dhe besimin e qytetarëve ndaj institucioneve publike dhe atyre politike. /Telegrafi/

The post Institucionet publike dhe korrupsioni – si i shohin qytetarët e BE-së? appeared first on Telegrafi.

Kushtet më të këqija për punë në Evropë – ku pozicionohet Kosova?

22 July 2025 at 23:55

Një ekonomist francez ka kritikuar së fundmi kushtet e punës në vend, duke nxitur debat në Francë.

Euroverify hedh një vështrim mbi të dhënat që qëndrojnë pas këtyre pretendimeve.

Përdoruesit e rrjeteve sociale në Francë kanë reaguar ndaj deklaratave të bëra së fundmi në televizion nga ekonomisti Jean-Claude Delgènes, i cili tha se Franca ka “mbetur plotësisht pas për sa i përket kushteve të punës”.

“Në një studim të realizuar në fund të vitit 2021 dhe të publikuar në 2022, Franca renditet në vendin e 36-të, në fund të listës bashkë me Shqipërinë, për sa i përket kushteve të punës”, deklaroi Delgenes për Public Senat, kanali zyrtar televiziv i dhomës së lartë të Parlamentit francez.

Deklaratat e tij kanë nxitur një lumë reagimesh në rrjetet sociale, transmeton Telegrafi.

Kjo ndodh në një kohë kur çështja e kushteve të jo të mira të punës është bërë një temë e nxehtë në Francë.

Gjatë dy muajve e gjysmë të fundit, pesë punëtorë të rinj dhe praktikantë të moshës nga 15 deri në 19 vjeç kanë humbur jetën në aksidente në vendin e punës, duke ngritur pikëpyetje mbi kushtet e punës në vend.

Euronews hodhi një vështrim më të afërt mbi të dhënat për të verifikuar pretendimet e Delgenes.

Franca mbetet prapa shumicës së vendeve të tjera evropiane – ku gjendet Kosova?

Këto pretendime bazohen në një studim të vitit 2021 nga Eurofound, një agjenci me seli në Dublin që kryen kërkime mbi kushtet e jetesës dhe punës në vendet evropiane.

Analiza e tyre më e fundit mbi kushtet e punës në Evropë, e njohur si EWCS, daton nga viti 2021. Pritet që rezultatet e përditësuara nga terreni për vitin 2024 të publikohen më vonë gjatë këtij viti.

Kërkimi analizon kushtet e punës në 36 vende evropiane, duke përfshirë të gjitha 27 vendet anëtare të Bashkimit Evropian.

Në studim përfshihet një “indeks i cilësisë së punës”, që kombinon të dhëna mbi aspekte të ndryshme si shëndeti, siguria, kënaqësia në punë dhe të tjera, për të matur nivelin e stresit që punonjësit përjetojnë në vendin e punës.

Rezultatet sugjerojnë se më shumë punonjës në Francë janë të ekspozuar ndaj kushteve “jashtëzakonisht stresuese” ose “shumë stresuese” sesa në shumicën e vendeve të tjera.

Sipas këtyre gjetjeve, vetëm në Serbi, Mal të Zi, Sllovaki dhe Poloni ka më shumë punonjës që punojnë nën kushte “jashtëzakonisht stresuese” ose “shumë stresuese” sesa në Francë.

Ndërkohë, Kosova pozicionohet më mirë duke u renditur në vendin e 10.

Kosova ka një përqindje shumë të vogël të ngarkesës ekstreme, ashtu si shumica e vendeve të tjera të përfshira në analizë. Ndërsa në segmentin e ‘ngarkesës së lartë’, vendi ynë renditet proporcionalisht me shtete të tjera si Spanja, Mali i Zi, Italia dhe Suedia.

Franca nuk është në pozitën e “njëjtë me Shqipërinë”

Kur marrim parasysh edhe ata që kanë përmendur kushtet “me ngarkesë të moderuar”, Franca renditet para fundit, me vetëm Sllovakinë që ka rezultat më të keq, dhe Shqipërinë që paraqitet pak më mirë.

Kështu, kërkimi nuk e vendos Francën “drejt fundit, bashkë me Shqipërinë për sa i përket kushteve të punës”, siç pretendon Delgenes.

Kur shikojmë vetëm punëtorët që përmendin “ngarkesë ekstreme” ose kushtet më të rënda, Franca renditet në vendin e 30-të, mbi shtete të tjera anëtare të BE-së si Kroacia dhe Qiproja, si dhe mbi Mbretërinë e Bashkuar.

Kërkesat për siguri dhe shëndet

Megjithatë, të dhënat vendosin Francën prapa shumicës së vendeve të tjera evropiane kur bëhet fjalë për kushtet e punës.

Të dhënat e siguruara nga Eurostat, zyra statistikore e BE-së, konfirmojnë këtë trend.

Sipas vlerësimeve të fundit, vetëm Malta renditet më keq se Franca për sa i përket numrit të aksidenteve fatale në vendin e punës.

Këto shqetësime janë rritur kohët e fundit me vdekjen tragjike të pesë punëtorëve të rinj në vendin e tyre të punës brenda vetëm dy e gjysmë muajve. Sipas vlerësimeve, dy persona vdesin çdo ditë në vendin e punës në Francë.

Qeveria franceze po shqyrton një propozim për të ndëshkuar punëdhënësit përgjegjës për problemet në vendin e punës, si përmes gjobave dhe ndjekjeve penale, sipas një dokumenti që së fundmi e kanë parë mediat franceze, përfshirë edhe Le Monde. /Telegrafi/

The post Kushtet më të këqija për punë në Evropë – ku pozicionohet Kosova? appeared first on Telegrafi.

Kondicionerët në Evropë – Italia është shfrytëzuesi më i madh, por ku qëndron Kosova?

17 July 2025 at 23:49

Të dhënat e reja tregojnë se Italia është konsumatore më e madhe e kondicionerëve në Bashkimin Evropian, e ndjekur nga Greqia, Franca dhe Spanja.

Ndërsa Evropa përballet me një tjetër valë të nxehtit, kondicionerët mbeten një shoqërues i domosdoshëm në vendet më të prekura, me gjithnjë e më shumë njerëz që e konsiderojnë atë një nevojë dhe jo luks.

Italia, më shumë se çdo vend tjetër evropian, nuk mund të bëjë pa të, raporton euronews.

Vetëm ky shtet shfrytëzon mbi një të tretën e gjithë energjisë elektrike të përdorur për kondicionim të ajrit të të 27 shteteve anëtare të Bashkimit Evropian, sipas Eurostat, duke arritur në afërsisht 23 mijë teraxhul nga një total prej pak më shumë se 60 mijë teraxhulësh.

Kjo ndodh pavarësisht çmimeve të larta të energjisë elektrike në Evropë, transmeton Telegrafi.

Ndërkohë, Kosova renditet në pozitën e 12-të në listën e vendeve me konsum më të lartë të energjisë për ftohjen e hapësirave. Sipas të dhënave më të fundit, vendi ynë shpenzon rreth 1208.42 teraxhul energji për këtë qëllim, ndërsa Shqipëria zë vendin e shtatë me 1931.35 teraxhul.

Pse italianët janë të dhënë pas kondicionerëve?

Në vitet e fundit, vendi është goditur nga valë të ashpra të nxehtësisë, me temperatura që arrijnë deri në 48 gradë Celsius në rajone si Sicilia ose Sardinia.

Për më tepër, Italia ka popullsinë më të vjetër në Evropë, duke e bërë banorët shumë të ndjeshëm ndaj nxehtësisë ekstreme.

Greqia tregon një histori të ngjashme. Pavarësisht madhësisë së saj më të vogël, ajo renditet e dyta për shfrytëzimin e kondicionerëve në BE. Konsumon pak më shumë se 8000 teraxhul për këtë qëllim, e ndjekur nga Franca, Spanja dhe Gjermania.

Megjithatë, kondicionimi i ajrit përbën vetëm një pjesë të vogël të konsumit të energjisë elektrike në shtëpi në BE, duke zënë vetëm 0.6 për qind.

Pjesa më e madhe (62.5 për qind) i dedikohet ngrohjes së dhomave, e ndjekur nga ngrohja e ujit me 15 për qind dhe ndriçimi me 14.5 për qind.

Cilat vende evropiane regjistruan temperaturat më të larta në vitin 2025?

Këtë verë, Evropa dhe vendet fqinje kanë përjetuar tashmë temperatura të larta.

Ballkani Perëndimor po përballet me thatësirë të rënda, ndërsa zjarret e mëdha shkaktuan evakuimin e mijëra turistëve në Greqi dhe lanë të vdekur të paktën dy persona në Turqi.

Përballë shqetësimeve në rritje për ndryshimet klimatike, në fillim të muajit korrik, Ankara miratoi një ligj historik për klimën që synon emetime neto-zero deri në vitin 2053.

As Evropa Perëndimore nuk shpëtoi.

Portugalia ka raportuar temperaturën më të lartë në kontinent deri tani: 46.6 gradë Celsius u matën në Mora, 100 km larg Lisbonës.

Spanja fqinje u godit nga zjarret, të cilat lanë të vdekur dy persona dhe shkatërruan provincën verilindore të Tarragonas, ku rreth 18 mijë banorë u vendosën në izolim për arsye sigurie.

Spanja raportoi temperaturën e dytë më të lartë në Evropë në verën e vitit 2025. Temperatura prej 46 gradë Celsius u regjistrua në El Granado, pranë kufirit jugor me Portugalinë.

Greqia kontinentale renditet e treta me 43.2 gradë Celsius në Skala, një qytet në rajonin jugor të Peloponezit.

Valë e fundit e nxehtësisë besohet të ketë shkaktuar afro 300 vdekje shtesë.

A po bëhen evropianët më të kujdesshëm ndaj energjisë?

Lajmi i mirë është se evropianët po përdorin më pak energji në shtëpi.

Pas një kulmi rekord prej 11 milion teraxhulësh në vitin 2021, konsumi i energjisë ka rënë në 9.6 milionë, sipas të dhënave më të fundit të Eurostatit, ku familjet përbëjnë 26.2 për qind të konsumit final të energjisë.

Shumica e kësaj energjie mbulohet nga gazi natyror (29.5 për qind) dhe elektriciteti (25.9 për qind). /Telegrafi/

The post Kondicionerët në Evropë – Italia është shfrytëzuesi më i madh, por ku qëndron Kosova? appeared first on Telegrafi.

Përmbytje të mëdha në Spanjë, veturat bllokohen në rrugë – breshëri ndërpret trafikun

13 July 2025 at 09:46

Shira të rrëmbyeshëm goditën Spanjën verilindore, përfshirë Katalonjën, ku trafiku hekurudhor u ndërpre plotësisht për disa orë dhe autoritetet raportuan përmbytje.

Sipas agjencisë meteorologjike Aemet, e cila e shënoi të kuqe pjesën më të madhe të Katalonjës, në disa szona ra më shumë se 100 litra shi për metër katror brenda pak orësh.

Shirat e rrëmbyeshëm shkaktuan përmbytje, përfshirë një spital në Barcelonë, i cili iu desh të refuzonte pranimin e pacientëve të rinj pas një ndërprerjeje të energjisë elektrike.

Në aeroportin e Barcelonës, një aeroplan që udhëtonte për në SHBA iu desh të kthehej prapa pasi u dëmtua nga breshëri, sipas kontrollorëve të trafikut ajror.

Severe floods due to torrential rainfall in Tarazona, Zaragoza Province, Spain 🇪🇸 (11.07.2025) pic.twitter.com/W9KS6JCL9M

— Disaster News (@Top_Disaster) July 12, 2025

Moti i rrezikshëm e detyroi kompaninë hekurudhore Renfe të pezullojë shërbimet hekurudhore në të gjithë Katalonjën për disa orë, duke përfshirë trenat e shpejtë, rajonalë dhe periferikë.

Në rajon, më shumë se 70 persona kërkuan ndihmë nga shërbimet e emergjencës, por askush nuk ishte në gjendje të rëndë, sipas shërbimeve të emergjencës.

Alarmi i kuq u hoq dy orë më vonë.

Përveç Katalonjës, disa rajone në Spanjën veriore dhe lindore u goditën gjithashtu nga shirat e rrëmbyeshëm, duke përfshirë Aragonën dhe rajonin e Valencias. /Telegrafi/

The post Përmbytje të mëdha në Spanjë, veturat bllokohen në rrugë – breshëri ndërpret trafikun appeared first on Telegrafi.

Cili shtet evropian do të vuajë më shumë nga tarifat e Trumpit?

12 July 2025 at 00:01

Një e pesta e eksporteve të BE-së po shkon drejt SHBA-së.

Tarifat në sektorin e prodhimit të veturave godasin më shumë ekonominë gjermane, por tarifat e mundshme në atë farmaceutike mund t’i kushtojnë ndjeshëm ekonomisë irlandeze.

Gjermania dhe Irlanda po bien në sy si dy ekonomitë më të ekspozuara të BE-së të kërcënuara nga tarifat më të larta të SHBA-së, ndërsa Brukseli punon drejt një marrëveshjeje tregtare me Uashingtonin, mes raporteve se tarifat farmaceutike mund të jenë deri në 200%.

Kur presidenti i SHBA-së Donald Trump vendosi një tarifë të re prej 25% për importet e automjeteve dhe pjesëve të tyre në prill, Gjermania u identifikua si vendi i BE-së me humbjet më të mëdha.

Vlerësimi i organizatës kërkimore Bruegel me seli në Bruksel në atë kohë ishte se tarifat mund të kushtonin 0.4% të GDP-së së vendit në planin afatgjatë.

Ndërsa presim një marrëveshje të re tregtare BE-SHBA, dalin në pah detaje të tjera që mund ta vendosin Irlandën, Danimarkën dhe Belgjikën, si dhe vende të tjera, në shënjestër nëse Uashingtoni synon sektorin farmaceutik më pas.

Vendet me ekspozimin më të madh ndaj tregut amerikan

Ndikimi i përgjithshëm në ekonominë evropiane do të varet nga norma aktuale e tarifës që vendos SHBA dhe përgjigja e BE-së, por goditja nuk do të shpërndahet në mënyrë të barabartë.

Sipas Bruegel, ekonomia e BE-së po përballet me pasoja të rëndësishme, por të menagjueshme makroekonomike.

Në një raport në prill, ata vlerësuan se, në lidhje me skenarët e mundshëm, dëmi mund të jetë afërsisht 0.3% e GDP-së së BE-së, varësisht nga rezultati i negociatave.

Kjo krahasohet me rritjen reale të GDP-së prej 1.1% që pritet në bllok në vitin 2025.

Tregtia me SHBA-në është e konsiderueshme.

Në vitin 2024, SHBA ishte partneri më i madh për eksportet e mallrave të BE-së, duke përbërë 20.6% të të gjitha eksporteve të mallrave të BE-së jashtë bllokut.

Produktet farmaceutike përbëjnë 15% të eksporteve të mallrave të BE-së në SHBA.

Pas tyre vjen sektori i automobilave.

Derisa të ketë më shumë sqarime mbi tarifat e mundshme të SHBA-së për produktet e sektorit farmaceutik, “sektori i automobilave duket të jetë më i prekshëm ndaj tarifave të SHBA-së pasi nuk duket se ka ndonjë përjashtim të madh të planifikuar”.

Industria është goditur me një tarifë prej 25% në prill.

“Vetëm tarifat mund të shkurtojnë rreth 8% të vëllimeve totale tregtare të BE-së gjatë pesë viteve të ardhshme”, tha Rory Fennessy, Ekonomist i Lartë në Oxford Economics, në një raport të kohëve të fundit.

Bëhet e ditur se vendet me vlerën më të lartë në eksportet e mallrave në SHBA, të cilat përballen me kërcënimin më të madh për ekonomitë e tyre, përfshijnë Gjermaninë, Irlandën, Italinë, Francën dhe Holandën.

Ekonomia gjermane mbështetet shumë në eksporte, të nxitura nga sektori i automjeteve të vendit.

Pothuajse një e katërta (22.7%) e totalit të eksporteve gjermane po shkojnë drejt SHBA-së, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.

“Gjermania shquhet si ekonomia kryesore evropiane që ka të ngjarë të goditet më rëndë nga tarifat amerikane, dhe ne presim që rritja e GDP-së të bjerë në tremujorin e dytë dhe të tretë”, tha Andrew Hunter, Drejtor i Asociuar dhe Ekonomist i Lartë në Moody’s Ratings.

Hunter shtoi gjithashtu se ekonomitë më të vogla, përfshirë Austrinë dhe të tjera në Evropën Qendrore dhe Lindore, “të cilat janë të integruara shumë në zinxhirët e furnizimit industrial të Gjermanisë, do të goditen gjithashtu rëndë”.

“Pas vitit 2025, ndikimi negativ afatgjatë i tarifave mund të jetë rreth 0.4% e GDP-së në Gjermani, pasi “efekti të jetë ndërtuar plotësisht dhe efektet fillestare afatshkurtra të jenë zhdukur”, tha Niclas Frederic Poitiers, hulumtues në Bruegel.

“Për Francën, efekti mesatar do të ishte rreth 0.25% e GDP-së.”

Pasiguria mund të çojë në humbje investimesh dhe vendesh pune në të gjithë bllokun 27-anëtarësh.

Hunter tha se, “edhe për ato vende ku ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj eksporteve amerikane është relativisht i kufizuar, siç janë Franca ose Spanja, rritja ka të ngjarë të rëndohet nga dobësia dhe pasiguria globale.

Lidhur me ndikimet afatgjata, Irlanda dallohet si një nga vendet më të prekura, pasi më shumë se gjysma e eksporteve të mallrave të saj (53.7%) drejtohen drejt tregut amerikan.

Shumë varet nëse sektori farmaceutik do të goditet nga tarifat.

“Nëse po, Irlanda do të jetë ekonomia e BE-së më e rrezikuar nga këto tarifa”, tha Mathieu Savary, strateg kryesor për Strategjinë Evropiane të Investimeve në BCA Research.

Si mund të godasin tarifat farmaceutike ekonominë evropiane në veçanti?

Industria farmaceutike e bazuar në kërkim është një aset kyç i ekonomisë evropiane. Është një nga sektorët e teknologjisë së lartë me performancën më të lartë në Evropë.

Ajo kontribuoi 311 miliardë euro në vlerë të shtuar bruto (GVA) dhe 2.3 milionë vende pune direkt dhe indirekt në ekonominë e Bashkimit Evropian në vitin 2022, sipas një studimi të kohëve të fundit nga PWC.

Dhe tregu amerikan është thelbësor për sektorin farmaceutik evropian.

Sipas Federatës Evropiane të Industrive dhe Shoqatave Farmaceutike, në vitin 2021, Amerika e Veriut përbënte 49.1% të shitjeve farmaceutike botërore krahasuar me 23.4% për Evropën.

Dhe më shumë se një e treta e eksporteve farmaceutike të BE-së po shkojnë në SHBA.

“Nëse sektori farmaceutik goditet nga një tarifë prej 25%, siç pritet nga Moody’s në muajt në vijim, më të ekspozuarit do të jenë një numër ekonomish më të vogla evropiane si Danimarka, Belgjika, Sllovenia dhe Irlanda, të cilat në përgjithësi janë vendi ku mendojmë se rreziqet e recesionit në Evropë janë më të larta”, tha Hunter.

Strategu kryesor i BCA Research shtoi se në këtë rast, “Irlanda është veçanërisht e ekspozuar ndaj këtij rreziku”, duke përmendur se eksportet në SHBA përfaqësojnë 18% të GDP-së së Irlandës, dhe eksportet farmaceutike përfaqësojnë gati 55% të eksporteve irlandeze.

Sipas BCA, ndikimi “mund të kufizojë rritjen me 4% deri në 5% me kalimin e kohës”.

Bruegel vlerësoi se humbja kumulative e GDP-së reale të Irlandës mund të jetë 3% deri në vitin 2028.

Instituti gjithashtu e veçoi vendin si më të prekshmin në lidhje me ndikimin e tarifave të SHBA-së në punësim.

Lidhur me sa i prekshëm është një vend ndaj humbjeve të vendeve të punës në dritën e tarifave të SHBA-së, Bruegel tha se Italia ishte vendi i dytë më i ekspozuar, me një ekspozim të lartë në pajisjet e transportit dhe një nivel të lartë punësimi të ekspozuar në prodhimin e modës dhe veturave.

Italia do të kishte gjithashtu ekspozim të lartë në produktet farmaceutike.

A do të kishte një tarifë prej 200% për produktet farmaceutike?

Trump tha se produktet farmaceutike të importuara në SHBA po përballen me një tarifë prej 200%, pa zbuluar detaje të mëtejshme.

Sipas Savary të BCA-së, kjo nuk ka gjasa të ndodhë, sepse “kjo do të rriste ndjeshëm koston e kujdesit shëndetësor për konsumatorët amerikanë, gjë që është tashmë një çështje e madhe për votuesit”.

Ai e sheh këtë si një “mesazh të fortë për kompanitë e huaja farmaceutike që të ulin çmimet e tyre dhe të investojnë në prodhimin e barnave të tyre në SHBA”.

Pritet që “investimet e huaja direkte në SHBA dhe njoftimet për uljen e çmimeve të barnave do të jenë rezultati përfundimtar i këtyre bisedimeve dhe kërcënimeve”.

“Tani është presioni mbi kompanitë farmaceutike që të zgjerojnë objektet e prodhimit në SHBA në mënyrë që ato të jenë në pragun e klientëve amerikanë”, tha Dan Coatsworth, analist investimesh në AJ Bell. /Telegrafi/

The post Cili shtet evropian do të vuajë më shumë nga tarifat e Trumpit? appeared first on Telegrafi.

Pesë muaj verë në Evropë – vetëm një qytet para Tiranës

8 July 2025 at 23:54

Moti i nxehtë i zgjatur po ndryshon qytetet e Evropës, ndërsa temperaturat mbi 32 gradë Celsius zgjaten deri në vjeshtë.

Ndërsa temperaturat globale vazhdojnë të rriten, qytetet evropiane përjetojnë nxehtësi ekstreme për shumë më gjatë sesa muajt tradicionalë të verës.

Disa qytete në Evropë tani përballen me temperatura të larta deri në pesë muaj në vit, sipas një studimi të ri nga organizata “Climate Resilience for All”.

Analiza, e udhëhequr nga ekipi meteorologjik i kësaj OJQ-je, shqyrtoi të dhënat e temperaturave nga viti 2019 deri në 2023 në 85 qytete në mbarë botën, raporton euronews.

Ajo u përqendrua në ditët e para dhe të fundit kur secili qytet arriti temperaturën 32 gradë Celsius, një kufi për nxehtësi ekstreme që paraqet rreziqe serioze për shëndetin dhe mjedisin.

Ata zbuluan se të ashtu-quajturat ‘sezone të nxehtësisë’ nuk kufizohen më vetëm në muajt e njohur të verës dhe tani zgjasin shumë më gjatë.

Në mesatare, ekipi i udhëhequr nga shkencëtari i klimës Dr. Larry Kalkstein, thotë se sezonet e nxehtësisë zgjasin mesatarisht 214 ditë në qytetet që kanë studiuar. Ditë shumë të nxehta kanë ndodhur në çdo periudhë të vitit në 20 nga 85 qytetet e studiuara.

Ku po zgjat më gjatë sezoni i nxehtësisë në Evropë?

Në Evropë, sezonet e nxehtësisë tani zgjasin shumë më tepër se sa dikur konsideroheshin muajt e verës.

Studimi thotë se Athina në Greqi përballet tani me një nga sezonet më të gjata të nxehtësisë në kontinent, me temperatura të larta që zgjasin rreth 145 ditë, nga mesi i majit deri në fillim të tetorit.

Tirana, kryeqyteti i Shqipërisë, renditet në vend të dytë në listën e “Climate Resilience for All” me 143 ditë nxehtësi ekstreme.

Në Portugali, sezoni i nxehtësisë në Lisbonë zgjat rreth 136 ditë, nga vonë pranvera deri në fillim të vjeshtës. Madridi në Spanjë përjeton një sezon nxehtësie prej 119 ditësh, që shtrihet nga fundi i majit deri në mes të shtatorit.

Zyrtarët në Paris po përgatiten për një ngrohje prej 4 gradë Celsius, por kryeqyteti francez tashmë sheh gati tre muaj nxehtësi ekstreme, me temperatura mbi 32 gradë Celsius nga mesi i qershorit deri në mes të shtatorit.

Munichu dhe Varshava kanë sezone më të shkurtra por përsëri të rëndësishme të nxehtësisë, që zgjasin rreth një deri në dy muaj.

Pse janë problem sezonet më të gjata të nxehtësisë?

Hulumtimet e mëparshme kanë gjetur se ndryshimi i klimës i shkaktuar nga njeriu shtoi mesatarisht 30 ditë nxehtësi ekstreme për rreth gjysmën e popullsisë së botës vitin e kaluar.

Kjo do të thotë katër miliardë njerëz të ekspozuar ndaj temperaturave të zgjatura dhe të rrezikshme.

Studimi i bërë nga World Weather Attribution, Climate Central dhe Red Cross Climate Centre shqyrtoi periudhën nga maji 2024 deri në maj 2025.

Ai gjeti se ndryshimi i klimës të paktën dyfishoi numrin e ditëve të klasifikuara si “nxehtësi ekstreme” në 195 nga 247 vendet dhe territoret që analizuan, krahasuar me mesataren e mëparshme.

Evropa është një nga rajonet që tashmë po përjeton pasojat më të dukshme dhe vdekjeprurëse të ngrohjes globale.

Periudhat e zgjatura të nxehtësisë tregojnë se si klima e kontinentit po ndryshon dhe shqetësimet për shëndetin dhe infrastrukturën që vijnë me këtë ndryshim.

“Kjo analizë e bën të qartë: nuk mund ta trajtojmë më nxehtësinë thjesht si një pjesë normale të verës”, thotë Kathy Baughman McLeod, CEO e Climate Resilience for All dhe shtoi se “‘sezoni i verës’ që shumë prej nesh njohën dikur, ka ikur.”

Pse qytetet janë kaq të nxehta?

Studimi thekson efektin e ishullit urban të nxehtësisë, ku qytetet bëhen më të nxehta se zonat rurale përreth për shkak të infrastrukturës së dendur dhe hapësirave të kufizuara të gjelbra, si një faktor kryesor që përkeqëson stresin nga nxehtësia në qendrat urbane të Evropës.

“Qytetet që nuk janë projektuar kurrë për nxehtësinë tani përballen me goditje dhe strese të reja nga nxehtësia”, shpjegon Baughman McLeod.

Me sezonet e nxehtësisë që zgjaten shumë përtej muajve të njohur të verës, qeveritë dhe planifikuesit e qyteteve përballen me një sfidë të rëndësishme: si të mbrojnë njerëzit nga valët e nxehtësisë që po bëhen gjithnjë e më të shpeshta dhe të zgjatura?

Kohëzgjatja e ndikimit të kërcënimit nga nxehtësia kërkon strategji si rritja e hapësirave të gjelbra urbane, përmirësimi i dizajneve të ndërtesave, caktimi i zonave të freskëta për strehim dhe zhvillimi i sistemeve paralajmëruese.

Por, pavarësisht kërcënimit në rritje, masat e planifikimit dhe reagimit të qeverive për nxehtësinë, sipas Baughman McLeod, ose nuk ekzistojnë fare, ose janë shumë të pamjaftueshme për shkallën e krizës.

“Është thelbësore që të përhapim ndërgjegjësimin dhe kuptimin për nxehtësinë ekstreme, në mënyrë që qeveritë, bizneset dhe punëdhënësit të menaxhojnë rreziqet dhe ndikimet me urgjencën që këto kushte kërkojnë”, tha ai. /Telegrafi/

The post Pesë muaj verë në Evropë – vetëm një qytet para Tiranës appeared first on Telegrafi.

Interes nga Spanja për Asllanin, situatë e paqartë te Inter për të

By: fra nc
7 July 2025 at 13:37

Paraqitjet e tij në Kupën e Botës për Klube ishin pozitive, ndaj disa skuadra në Evropë kanë nën survejim mesfushorin Kristjan Asllani. Shqiptari po kalon një formë shumë të mirë me zikaltrit, ndërsa u duk se e kishte bindur trajnerin Christian Chivu, por ky i fundit është i pavendosur se çfarë do të bëjë me të.

Në këtë pikë, mesfushori 23-vjeçar është i hapur për aventura të reja, e lajme pozitive vijnë nga Spanja. Real Betis është një ndër skuadrat e interesuara për të siguruar shërbimet e tij, ndërsa sic raporton Sky Sport, gjërat janë më serioze nga çduken. Ditët në vijim pritet që drejtuesit spanjollë të ndërmarrin hapa konkretë për të bindur lojtarin, por ky i fundit është në pritje të zikaltërve.

Këta të fundit e kanë vendosur në shitje Asllanin në periudhën kur ekipin e drejtonte Simone Inzaghi, por me ardhjen e Chivu duket sikur situata ndryshoi. Trajneri i ri e aktivizoi shqiptarin në botërorin e klubeve, madje performanca ishte e kënaqshme nga ana e Asllanit, por duket se sërish Chivu nuk është bindur. Situata jo vetëm me Asllanin, por dhe me pjesën tjetër është e paqartë, pasi është përfolur dhe për largimin e Calhanoglu, Dumfries apo Thuram.

LEXONI GJITHASHTU:

The post Interes nga Spanja për Asllanin, situatë e paqartë te Inter për të appeared first on Euronews Albania.

Ndryshimet klimatike po godasin ekonominë e Evropës – pse jo edhe Kosovën?

4 July 2025 at 23:52

Ndërsa një valë e re e nxehtësisë ka goditur Evropën, një studim i fundit ka zbuluar se disa nga vendet më të mëdha të kontinentit kanë pësuar humbjet më të mëdha ekonomike gjatë shekullit të XXI-të për shkak të fatkeqësive natyrore dhe ndryshimeve klimatike.

Sipas raportit të fundit të Agjencisë Evropiane të Mjedisit (EEA), vendet si Gjermania, Italia, Franca dhe Spanja kanë pësuar humbje të konsiderueshme ekonomike që arrijnë në qindra miliarda euro, duke theksuar rëndësinë e përballimit të sfidave klimatike në rajon.

Në periudhën 1980–2023, Evropa ka përjetuar më shumë se 790 miliardë euro humbje ekonomike të shkaktuara nga ngjarje ekstreme të motit dhe fenomene klimatike.

Nga këto humbje, Gjermania kryeson me rreth 180 miliardë euro, duke u renditur si vendi me humbjet më të mëdha totale, transmeton Telegrafi.

Italia dhe Franca pasojnë me 135 dhe 130 miliardë euro, ndërsa Spanja ka regjistruar humbje prej 97 miliardë euro, shkruan euronews.

Megjithatë, nëse analizohen vetëm humbjet e shekullit të XXI-të, fotografia ndryshon pak.

Pas vendeve kryesore, gjashtë shtete të tjera anëtare të Bashkimit Evropian – Austri, Belgjika, Çekia, Portugalia, Rumania dhe Sllovenia – kanë pësuar humbje ekonomike relativisht të ngjashme, që ndryshojnë midis 12 dhe 15 miliardë euro. Kjo tregon se sfidat klimatike po përhapen në mënyrë më të barabartë në të gjithë rajonin.

Sipas Panelit Ndërqeveritar të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (IPCC), intensiteti dhe frekuenca e fenomeneve klimatike ekstreme, si përmbytjet dhe valët e nxehtësisë, janë rritur në disa rajone evropiane dhe parashikohet që këto fenomene të vazhdojnë të shtohen me përkeqësimin e ngrohjes globale.

Këto ngjarje kanë qenë shkaktarët kryesorë të dëmeve ekonomike në të gjithë Bashkimin Evropian.

Edhe pse humbjet në vendet më të pasura dhe të zhvilluara duken të mëdha, ato zakonisht kanë një ndikim më të vogël në ekonominë e tyre kombëtare sesa humbjet më të vogla që pësojnë vendet më të varfra dhe më pak të zhvilluara.

Vendet më të pasura kanë më shumë mjete për t’u rikuperuar dhe ndajnë më pak nga buxhetet e tyre publike për rimëkëmbjen nga katastrofat natyrore.

Në Evropën Perëndimore dhe Qendrore, vende si Sllovenia, Belgjika dhe Gjermania përjetojnë humbje më të mëdha për kilometër katror, ndërsa vendet në Evropën Lindore dhe Veriut, përfshirë Finlandën dhe Estoninë, vuajnë më pak nga dëmet financiare.

Sllovenia ka regjistruar humbjet më të mëdha për frymë, duke arritur në 8,733 euro për banor gjatë periudhës 1980–2023, ndjekur nga Luksemburgu, Zvicra, Italia dhe Spanja.

Në anën tjetër, vendet me humbjet më të ulëta për kokë banori janë Kosova me vetëm 10 euro, Mali i Zi me 41 euro dhe Islanda me 87 euro.

Raporti i EEA-së thekson se humbjet për frymë ndryshojnë më pak se humbjet për kilometër katror dhe shumë vende kanë vlera të ngjashme në këtë aspekt.

Sa i përket sigurimit ndaj rreziqeve klimatike, shumica e vendeve evropiane kanë zhvilluar sisteme private të sigurimeve për mbrojtje kundër rreziqeve natyrore të lidhura me klimën.

Këto sigurime mbulojnë individët, familjet, kompanitë, institucionet dhe qeveritë, duke u siguruar pagesa të shpejta pas ngjarjeve katastrofike dhe duke ndihmuar në rimëkëmbjen e shpejtë të të prekurve.

Mesatarja e humbjeve të sigurimit në 27 vendet anëtare të Bashkimit Evropian është rritur nga 2.5 miliardë euro në vitin 2009 në 4 miliardë euro në vitin 2023, duke reflektuar rritjen e ndërgjegjësimit dhe nevojën për mbrojtje më të madhe ndaj fatkeqësive natyrore.

Franca dhe Spanja kanë ndërtuar sisteme kombëtare sigurimi që operojnë nëpërmjet partneriteteve publike-private, por megjithatë, të paktën 16 vende të BE-së vazhdojnë të kenë një hendek mbrojtjeje të sigurimit mbi 90 për qind.

Vetëm Danimarka ka arritur të sigurojë mbulim për më shumë se 50 për qind të humbjeve të saj ekonomike nga fatkeqësitë natyrore, duke treguar një nivel më të lartë të përgatitjes dhe mbrojtjes ndaj ndryshimeve klimatike.

Kjo tregon se ende ka shumë për të bërë në nivel evropian për të përmirësuar mbrojtjen financiare dhe rezistencën ndaj sfidave që sjell klima në dekadat e ardhshme. /Telegrafi/

The post Ndryshimet klimatike po godasin ekonominë e Evropës – pse jo edhe Kosovën? appeared first on Telegrafi.

Europa po ”digjet”, Franca mbyll mbi 1 mijë shkolla. Spanja shënon muajin më të nxehtë

By: redi
1 July 2025 at 17:06

Europa është nën ”pushtetin” e flakëve. Franca ka mbyllur më shumë se një mijë shkolla, ndërsa Spanja konfirmoi qershorin si muajin më të nxehtë në histori, teksa një valë ekstreme e të nxehtit ka shkaktuar alarmi në mbarë Evropën. Sipas Shërbimit Europian të ndryshimit të Klimës Kopernikus, Evropa është kontinenti me ngrohjen më të shpejtë, gati dyfish më shumë se mesatarja globale.

Source

Temperaturat deri 46°C: OBSH paralajmëron Evropën për të nxehtin përvëlues

By: user 4
1 July 2025 at 13:30

Europa Jugore po përjeton një valë të nxehti përvëluese, me temperatura që arrijnë deri në 46 gradë Celsius në rajonin Huelva të Spanjës — një rekord i ri kombëtar për muajin qershor. Ndërkohë, Italia, Greqia, Portugalia dhe Ballkani Perëndimor po përballen gjithashtu me temperatura përvëluese, zjarre masive dhe viktima në radhët e civilëve.

Një eksperte e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) dha të hënën një paralajmërim të ashpër, duke kërkuar më shumë veprime për të ndaluar dhjetëra mijëra vdekje “të panevojshme dhe kryesisht të parandalueshme”.

“Nuk është më çështje nëse do të kemi një valë të nxehti, por sa shumë do të kemi këtë vit dhe sa gjatë do të zgjasin,” tha Marisol Yglesias Gonzalez, zyrtare teknike për ndryshimet klimatike dhe shëndetin pranë OBSH në Bon.

Sa i përket numrit të personave që mund të jenë në rrezik, Pierre Masselot, statistikani në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, tha për POLITICO se kjo valë e të nxehtit mund të shkaktojë mbi 4,500 vdekje më shumë mes 30 qershorit dhe 3 korrikut. Vendet që pritet të përjetojnë normat më të larta të vdekjeve të tepërta janë Italia, Kroacia, Sllovenia dhe Luksemburgu, shtoi ai. “Ditët më të rënda do të jenë të martën dhe të mërkurën.”

Të nxehtit i merr jetën më shumë se 175,000 njerëzve çdo vit në rajonin europian të OBSH-së — nga Islanda deri në Rusi. Një studim i rëndësishëm, i bashkautorësuar nga Masselot dhe i publikuar në janar, që analizoi 854 qytete europiane, paralajmëronte se vdekjet nga të nxehtit do të rriteshin ndjeshëm nëse nuk jepet përparësi përshtatjes klimatike.

OBSH-ja përsëriti të hënën se ndryshimet klimatike, të nxitura nga djegia e karburanteve, do të çojnë në më shumë valë të nxehti, më të shpeshta, më të rrezikshme dhe më intensive, duke sjellë më shumë sëmundje serioze dhe vdekje.

Pothuajse dy të tretat e qyteteve spanjolle janë përfshirë nga paralajmërime për rreziqe shëndetësore, përfshirë 804 zona në nivelin më të lartë të alarmit, sipas të dhënave nga agjencia kombëtare e motit Aemet. Një zëdhënës njoftoi se i nxehti intensiv do të zgjasë në të gjithë vendin deri më 3 korrik. Ndërkohë, paralajmërime për nxehtësi janë shpallur edhe në Francë, Itali, Portugali dhe Greqi.

Screenshot

Qeveria greke ka lëshuar gjithashtu paralajmërime për ndotjen e ajrit të shkaktuar nga zjarret që kanë përfshirë qytetet bregdetare pranë Athinës. Ndërkohë, mbi 50,000 persona janë evakuuar në Turqi, kryesisht për shkak të një zjarri afër Izmirit.

Në Shqipëri, janë raportuar 26 vatra zjarri mes të dielës dhe të hënës, ndërsa në Serbi, meteorologët raportuan se e enjtja e kaluar ishte dita më e nxehtë që kur kanë nisur matjet, që prej shekullit XIX.

OBSH ka këshilluar të mbahet trupi i hidratuar, të shmanget nxehtësia gjatë mesditës dhe të mbahen ambientet e brendshme të freskëta, veçanërisht për grupet e ndjeshme, përfshirë të moshuarit, fëmijët, punonjësit në ambient të hapur, gratë shtatzëna dhe ata me probleme kronike shëndetësore. Ata që përdorin ilaçe si antidepresantë apo medikamente për tensionin duhet të jenë veçanërisht të kujdesshëm, shtoi Yglesias Gonzalez, pasi këto mund të ndikojnë në aftësinë e trupit për të rregulluar temperaturën.

Megjithatë, nuk mjafton vetëm të menaxhojmë valët e të nxehtit kur ato ndodhin, por të jemi më të përgatitur, tha OBSH. Në një anketë të vitit 2022, vetëm 21 nga 57 vendet e rajonit europian të OBSH-së kishin raportuar se kishin një plan kombëtar për shëndetin gjatë valëve të të nxehtit. Nga këto, vetëm 14 ishin pjesë e BE-së.

Nga rekomandimet kryesore të OBSH-së, më të zbatuarat janë sistemet e paralajmërimit në kohë dhe fushatat informuese. Por shtetet po mbeten pas në përgatitjen e sistemit shëndetësor dhe në parandalimin e ekspozimit ndaj të nxehtit përmes planifikimit më të mirë urban, tha Yglesias Gonzalez.

OBSH do të publikojë udhëzime të reja të përditësuara për qeveritë vitin e ardhshëm, përfshirë këshilla mbi strategjitë e “freskimit të përqendruar te njerëzit” në nivel urban dhe rajonal për të mbrojtur popullsinë nga i nxehti, shtoi ajo shkruan Politico.

The post Temperaturat deri 46°C: OBSH paralajmëron Evropën për të nxehtin përvëlues appeared first on Lapsi.al.

Bonmatí shtrohet në spital për meningit viral: “Diagnozë që tremb, por nën kontroll”

By: user 2
28 June 2025 at 14:32

Aitana Bonmatí është e shtruar në spital, i është diagnostikuar një meningit viral. Fotoja e ndarë në rrjetet sociale nga shtrati, me tubat e serumit të vendosur në krahun e majtë, bën përshtypje dhe ngjall shqetësim. Futbollistja e Barcelonës dhe e Spanjës, dy herë fituese e Topit të Artë, është detyruar t’i nënshtrohet një trajtimi mjekësor më të thelluar për shkak të simptomave që ishin shfaqur ditët e fundit. Temperaturë e lartë, madje tepër e lartë, përveç një gjendjeje të përgjithshme të keqe që e shtyu stafin e përfaqësueses spanjolle ta transportonte në spital. Lojtarja i është nënshtruar një terapie farmakologjike në rrugë intravenoze, por, të paktën për momentin, nuk janë dhënë informacione për kohën e shërimit dhe rikuperimit.

Fotoja nga shtrati i spitalit: “Situatë shqetësuese, por nën kontroll”

Mesfushore dhe shtyllë e kombëtares femërore, Bonmati rrezikon të humbasë Kampionatin Europian për femra që fillon për pesë ditë dhe zhvillohet në Zvicër. Trajneri, në marrëveshje me Federatën, ka vendosur të presë edhe pak para se ta përjashtojë nga lista e të grumbulluarve dhe ta zëvendësojë. Edhe nëse do të arrijë të rikuperohet në kohë, më pas do të duhet vlerësuar nëse gjendja e saj fizike do t’i lejojë pjesëmarrjen në trofeun kontinental.

Federata dhe trajneri sqarojnë: “Meningiti tremb, por është nën kontroll”

Të shpjegojnë se si është Bonmati dhe çfarë i ka ndodhur ishin vetë Federata spanjolle dhe trajneri: “Fjala meningit të tremb, por në parim është nën kontroll. Nuk e dimë sa kohë do të duhet që të shërohet”. Ajo vuante nga temperaturë për disa ditë, por ende nuk ishte përjashtuar nga ndeshja miqësore me Japoninë (gjë që ndodhi më pas) të cilën e ndoqi nga shtrati i dhomës së spitalit ku ndodhet aktualisht. Ankthi për gjendjen e saj të shëndetit lindi nga imazhi që vetë futbollistja publikoi në një histori në Instagram.

Trajnerja Tomé: “Nuk i dimë kohët e rikuperimit”

“Aitana është një lojtare shumë e rëndësishme dhe do ta presim deri në fund – ishin fjalët e trajneres Montserrat Tomé gjatë konferencës për shtyp. – Nuk mundi të merrte pjesë në stërvitjen e fundit, kishte temperaturë dhe nuk u përmirësua gjatë ditës. E vetmja informacion që kam është se nuk i dimë kohët e rikuperimit të saj. Nuk mund të shtoj asgjë tjetër. Nëse do të thoja diçka, do të gabohesha sepse nuk jam mjek”.

Spanja do të udhëtojë drejt Zvicrës të dielën dhe do të qëndrojë në qendrën e grumbullimit në Lozanë gjatë turneut: është e përfshirë në Grupin B së bashku me Belgjikën, Italinë dhe Portugalinë; debutimi është parashikuar më 3 korrik kundër përfaqësueses luzitane.

The post Bonmatí shtrohet në spital për meningit viral: “Diagnozë që tremb, por nën kontroll” appeared first on Lapsi.al.

Një skandal korrupsioni rrezikon qeverinë e socialistit Sánchez në Spanjë

By: user 6
25 June 2025 at 21:40

“Dorëheqje”, bërtasin njëzëri deputetët e opozitës në krye të qeverisë në parlamentin spanjoll. Që në orët e para të mëngjesit salla është e paqetë dhe kryetari i seancës duhet të ndërhyjë disa herë për të kërkuar respekt.

Udhëheqësi i opozitës Alberto Núñez Feijóo e quan Pedro Sánchez-in një “ujk në tufën e zyrtarëve të korruptuar”. I përmenduri përgjigjet se Partia Popullore (PP) e Feijóo-s është një “enciklopedi e korrupsionit”, dhe kështu vazhdon e gjitha, sipas motos: kush është më i korruptuar, e majta apo e djathta?

Me sa duket, Sánchezi ka kaluar në sulm. Pas publikimit të zbulimeve të fundit rreth skandalit të korrupsionit në partinë e tij, ai me përulësi i kërkoi falje popullit të enjten e kaluar. Ai e shqiptoi fjalën “më fal” tetë herë me një shprehje të zymtë në fytyrë.

Sánchez – i painformuar për realitetin

Që atëherë, titujt e gazetave kanë vazhduar njësoj. Dhe madje edhe gazetat më miqësore ndaj qeverisë e shohin kryeministrin të lëkundur. “Sánchez e ka shteruar besueshmërinë e tij”, pohon gazeta El País. Në rastin më të mirë, vazhdon gazeta, ai do të ishte një menaxher i keq personeli.

Të gjitha variantet e tjera supozojnë një shkallë të caktuar njohurie ose tolerance për atë që po bënin bashkëpunëtorët e tij më të ngushtë. Por Sánchezi vazhdon të thotë se nuk ishte i informuar për gjithçka.

Santos Cerdán konsiderohet një njeri i besuar i ngushtë i udhëheqësit të partisë Sánchez. Ai akuzohet se ka “menaxhuar” ryshfete për kontrata ndërtimi.

Një person i besuar i Sánchezit në qendër të vëmendjes

Zbulimet e fundit kanë të bëjnë me Santos Cerdán-in, numrin tre në Partinë Socialiste të Punëtorëve Spanjolle. Cerdán konsiderohet një person i besuar i ngushtë i udhëheqësit të partisë Sánchez dhe luajti një rol të rëndësishëm në rikthimin e Sánchezit në pozicionin numër një të partisë tetë vjet më parë.

Sipas një raporti të Njësisë Qendrore të Hetimeve dhe Operacioneve (UCO), e cila është specializuar në krimet e korrupsionit, Cerdán, i cili që atëherë ka dhënë dorëheqjen, dyshohet se “ka menaxhuar” ryshfete të paligjshme për kontrata ndërtimi. Shuma përfshinte qindra mijëra euro. Hetuesit i kanë paraqitur me detaje gjetjet e tyre në gati 500 faqe.

Me sa duket, ata shohin prova të një organizate kriminale, të dokumentuara në bisedat e regjistruara midis Cerdánit dhe ish-Ministrit të Punëve Publike José Luis Ábalos dhe këshilltarit të tij Koldo García. Hetimet kundër këtyre dy figurave kanë shkaktuar zemërim në Spanjë për muaj të tërë.

Partia Popullore kishte mobilizuar tashmë 50.000 vetë për të protestuar kundër qeverisë para publikimit të fundit. Slogani: “Mafia ose demokraci”.

Korrupsioni, temë e përsëritur në politikën spanjolle

E gjithë kjo ndodh pothuajse saktësisht shtatë vjet pasiqeveria e PP-së u rrëzua nga një mocion mosbesimi për shkak të një çështjeje korrupsioni. Pedro Sánchez drejton që atëherë. Në atë kohë, zyrtarë të lartë të partisë konservatore u dënuan me burgim të gjatë.

Nuk është çudi që qytetarët tani kanë përshtypjen se politika spanjolle, qoftë e krahut të djathtë apo të majtë, është e korruptuar. Politologu spanjoll Víctor Lapuente Gine, studiues në Universitetin e Göteborgut, e shpjegon këtë në këtë mënyrë: në administratën publike, karrierat shpesh varen nga partitë politike.

Sipas Gine, ka shumë agjenci të dedikuara për të luftuar korrupsionin, duke përfshirë zyrat e prokurorëve specialë dhe departamentet e transparencës: “Ne kemi shumë institucione, më shumë se në shumë vende të tjera, por ato janë qartësisht joefektive.”

Lapuente kërkon bashkëpunim të përmirësuar midis këtyre institucioneve dhe transparencë më të madhe në dhënien e kontratave. Megjithatë, asnjë nga partitë kryesore nuk ka ndërmarrë ndonjë reformë të thellë deri tani. Kjo pavarësisht thirrjes së Sánchezit për “tolerancë zero” për korrupsionin në debatin aktual parlamentar.

Deri tani nuk ka shenja për mocion mosbesimi

Po tani? Kryeministri po përpiqet të fitojë kohë. Ai gjithashtu dëshiron të vlerësojë nëse shumica e tij parlamentare, tashmë e paqëndrueshme, e mbështet atë. Sánchez qeveris me koalicionin e krahut të majtë “Sumar”. Ky koalicion tani këmbëngul të jetë “e majta e pastër”. Disa deputetë shqyrtojnë largimin nga koalicioni. Megjithatë, për të mbijetuar një mocion të mundshme mosbesimi, Sánchezi do të kishte nevojë edhe për mbështetjen e grupeve parlamentare që e zgjodhën Kryeministër. Kjo përfshin partinë e udhëheqësit separatist katalanas Carles Puigdemont, i cili zakonisht kërkon një çmim në këmbim të mbështetjes së tij.

Shumica rivale

Megjithatë, udhëheqësi i opozitës Feijóo mund të ketë nevojë edhe për këto grupe parlamentare për të shprehur mosbesimin ndaj Sánchez. Sot, ai u kërkoi atyre në Parlament të vendosin nëse duan të vazhdojnë skemën e korrupsionit. Edhe pse partia e Feijóo-s, Partia Popullore (PP), ka më shumë vende në Parlamentin Spanjoll sesa Social Demokratët, asaj i mungojnë katër vota për të paraqitur mocionin.

Ndërkohë, e gjithë Spanja vazhdon të pyesë veten a dinte diçka Sanchezi. Dhe nëse qeveria e tij do t’i mbijetojë kësaj krize. Politologu Lapuente beson se “me Sánchez-in, çdo gjë është e mundur”. Megjithatë, ai nuk sheh praktikisht asnjë shans që Sánchez të arrijë rezultat pozitiv po u mbajtën zgjedhje.

Megjithatë, legjislatura e rregullt zgjat ende dy vjet. Ajo tashmë pritet të karakterizohet nga një luftë akuzash për korrupsion, ashtu si debati parlamentar. Vetë Sánchez është cilësuar në disa raste si i mbaruar, por ai gjithmonë ka arritur të rikthehet. /DW

The post Një skandal korrupsioni rrezikon qeverinë e socialistit Sánchez në Spanjë appeared first on Lapsi.al.

Ajax zë në befasi klubet e mëdha, firmos me talentin spanjoll për 12 mln euro

By: armand
25 June 2025 at 19:22

Edhe pse ndiqej nga disa klube të mëdha në 5 ligat kryesore në Europë, Raul Moro ka vendosur t’i bashkohet Ajax-it për 12 milionë euro. Nënkampioni i Holandës ka arritur marrëveshjen me Valladolid për transferimin e sulmuesit anësor, Raul Moro, i konsideruar si një futbollist i ri shumë premtues për të ardhmen. Duke përfituar nga […]

The post Ajax zë në befasi klubet e mëdha, firmos me talentin spanjoll për 12 mln euro appeared first on BoldNews.al.

Sanchez këmbëngul: 2% e PBB-së për mbrojtje është e mjaftueshme për Spanjën

By: Elva
25 June 2025 at 17:39

Në përfundim të Samitit të NATO-s në Hagë, kryeministri i Spanjës, Pedro Sanchez, ka theksuar se vendi i tij do të përmbushë angazhimet ndaj aleancës, por konsideron se shpenzimet aktuale prej 2% të Prodhimit të Brendshëm Bruto janë të mjaftueshme dhe të qëndrueshme për ekonominë spanjolle. Sanchez, i cili javën e kaluar kërkoi përjashtimin e […]

The post Sanchez këmbëngul: 2% e PBB-së për mbrojtje është e mjaftueshme për Spanjën appeared first on BoldNews.al.

Çfarë na mëson Heminguej për guximin dhe rënien

By: Kult Plus
25 June 2025 at 15:24

Nga Spanja e luftës, në Karaibet e peshkimit, deri në Parisin bohem dhe Kubën e tij të dashur, Ernest Heminguej mbetet një nga figurat më karizmatike dhe më të diskutueshme të letërsisë amerikane të shekullit XX.

Një autor që nuk shkruante thjesht, por që jetonte siç shkruante në kufijtë e rrezikut, pasionit dhe të vërtetës. I lindur më 21 korrik 1899 në Illinois, Heminguej do të rritej mes pyjeve dhe liqeneve të veriut amerikan, ku do të formonte dashurinë për natyrën dhe aventurën. Pas një lëndimi në Luftën e Parë Botërore, ai nisi të shkruante në mënyrë të pandalshme, duke i sjellë botës një stil krejtësisht të ri: të thjeshtë, të prerë, por emocionalisht goditës. Ai e quajti këtë teknikë “teoria e ajsbergut” ku më e rëndësishmja është ajo që nuk thuhet. Romane si “Lamtumirë armë”, “Për kë bie kambana” dhe “Plaku dhe deti” janë tashmë klasike të padiskutueshme, ku përmes personazheve të thjeshtë e dialogëve të ftohtë, Heminguej rrëfen ndjenja të mëdha, dilema ekzistenciale dhe sfida njerëzore. “Plaku dhe deti” i dha çmimin Pulitzer në vitin 1953 dhe ishte arsyeja kryesore pse ai fitoi edhe çmimin Nobel në Letërsi një vit më vonë. Ai nuk ishte vetëm një autor ishte reporter lufte, udhëtar, gjahtar, peshkatar dhe piroman emocional.

Jetoi në Parisin e viteve ’20, ku frekuentonte rrethet e Gertrude Stein dhe F. Scott Fitzgerald. Raportoi nga Lufta Civile Spanjolle dhe zbarkimi në Normandi gjatë Luftës së Dytë Botërore. U plagos disa herë, përfshirë një aksident ajror në Afrikë, dhe mbeti gjithmonë i obsesionuar nga vdekja dhe sfida me të. Jeta e tij e mbushur me drama dhe alkol nuk e kurseu nga dhimbjet mendore. Në moshën 61-vjeçare, në vitin 1961, ai vendosi të mbyllte jetën e tij me një armë gjuetie një mjet që e shoqëroi gjatë gjithë ekzistencës së tij. Vdekja e tij u përjetua si një tronditje kulturore. Por Heminguej nuk vdiq. Ai mbeti në çdo faqe që shkroi, në çdo fjali të qartë, në çdo njeri të zakonshëm që përballet me stuhitë e jetës. Ai na mësoi se guximi nuk është mungesa e frikës, por përballja me të. Dhe ndoshta, përmes rrëfimeve të tij, e kuptuam pak më mirë çfarë do të thotë të jesh njeri.

Vitet e fundit të shkrimtarit, frika, ankthi dhe depresioni që e ndalonin të shkruante

Në çdo brez shkrimtarësh lind një zë që nuk flet vetëm për kohën e vet, por edhe për një botë të brendshme universale të heshtur, të thyer dhe të pamëshirshme. Për shekullin XX, ky zë kishte një emër: Ernest Heminguej. I gjatë, me mjekër të dendur dhe sy që shihnin drejt e në thelb të gjërave, Heminguej ishte më shumë se një autor: ishte një mënyrë jetese, një filozofi maskiliste dhe ekzistencialiste e përmbledhur në fjali të shkurtra, por që zhurmojnë gjatë në vetëdijen tonë. “Njeriu shkatërrohet, por nuk mposhtet”, shkruante ai një pohim që dukej si besimi i fundit i një njeriu që jetoi gjithë jetën në përpjekje për të mos u thyer, dhe përfundoi duke u thyer vetë. Ai nuk shkroi për të zbukuruar botën. Ai shkroi për ta zbërthyer atë. Stili i tij i ftohtë, i prerë, i zhveshur nga zbukurimet, është cilësuar si “teoria e ajsbergut”: 1/8 shihet, 7/8 janë nën ujë ashtu si ndjenjat, dhimbjet, heshtjet, brishtësitë që ai i shfaqte vetëm në nëntekst. Ai e dinte që njeriu nuk shpëton nga vetja, por të paktën mund ta kuptojë më mirë përmes një historie. Ai kaloi nga fushat e betejës në Parisin artistik, nga Karaibet në Kubë, nga peshkimi me tonelata në biseda të heshtura me veten. Në dukje jetonte jetën që çdo burrë do të kishte zili: me aventura, gra, famë dhe adrenalinë. Por përbrenda, Heminguej ishte gjithnjë në luftë me kujtimet, me depresionin, me trashëgiminë familjare të vetëvrasjeve që e ndiqte si një mallkim i heshtur.

U martua katër herë, e donte fuqishëm gruan e radhës derisa nuk e duronte më. Kishte nevojë të dashuronte për të shkruar, dhe kishte nevojë të shkruante për të mos u rrëzuar. Gratë e tij nuk ishin vetëm të dashura ishin muza, shpëtim, dështim, pretekst dhe pasqyrë. Ai nuk e përballonte mirë rutinën. Qetësia e vriste, stabiliteti e mërziste. Prandaj kërkonte gjithmonë një tjetër vend, një tjetër luftë, një tjetër rrezik, një tjetër grua. Ishte gjithmonë në kërkim jo të diçkaje që mungonte, por ndoshta të një versioni të vetes që mund ta mbante më gjatë. Në vitet e fundit u përball me ankthin, paranojën, harresën. Kishte frikë se nuk mund të shkruante më. E përjetoi këtë si një fund, jo vetëm të karrierës, por të ekzistencës. Në vitin 1961, në një mëngjes pa shumë fjalë, vendosi të mbyllte llogaritë me jetën jo nga frika, por nga bindja se tashmë kishte dhënë gjithçka.

Katër dashuritë e dështuara të Ernest Heminguejt, tradhtitë dhe pasionet

Në letërsi shkroi si askush tjetër. Në jetë dashuroi si i çmendur dhe u rrëzua si legjendë. Ernest Heminguej ishte një nga ata burra që nuk i përkisnin vetëm epokës së tyre, por që e shtrinë hijen nëpër dekada edhe me librat, edhe me jetën e çrregullt, të dhimbshme dhe të paparashikueshme. Nuk është e lehtë të ndash Heminguejn nga mitet që vetë ndërtoi. Por në qendër të gjithçkaje, ishte një burrë që dashuroi gratë po aq fort sa dashuroi luftën dhe rrezikun. U martua katër herë, dhe të katra gratë qëndruan pranë një njeriu gjenial, por edhe të vështirë, impulsiv, egocentrik, që shpesh ndante më shumë emocione me letrën sesa me njeriun përballë. Hadley Richardson, gruaja e tij e parë, ishte një pianiste e butë nga Çikago, të cilën e njohu në Paris në vitet e “gjeneratës së humbur”.

Ajo e përkrahu në vitet e para të shkrimit, kur Heminguej jetonte me para borxh, por martesën e tyre e rrëzoi një tjetër grua: Pauline Pfeiffer, një gazetare elegante e “Vogue”, që u bë gruaja e dytë. Ajo i solli edhe suksesin, por edhe një jetë më të ftohtë, më borgjeze, nga e cila ai u mërzit shpejt. Me Martha Gellhorn, gruaja e tretë dhe korrespondente lufte si ai, ndanë jo vetëm fjalë dhe seks, por edhe frikën e vdekjes në vijën e parë të zjarrit në Spanjë dhe Normandi. Ajo ishte ndoshta e vetmja që nuk i duronte kapriçot e tij, dhe në fund ishte ajo që iku. Heminguej, me ego të lënduar, e quajti “grua e padukshme” për pjesën tjetër të jetës. Mary Welsh, gruaja e katërt, ishte e vetmja që qëndroi deri në fund, edhe pse nuk ishte më Heminguej i viteve të lavdisë.

Në atë kohë, ai ishte një burrë i plakur para kohe, me kujtesë të turbullt, i lodhur nga alkooli, ilaçet dhe frika se nuk mund të shkruante më si dikur. Gratë në jetën e tij nuk ishin thjesht partnere ishin pretekste për të dashuruar, për të urryer, për të frymëzuar apo për t’u arratisur. Ai nuk e kërkoi kurrë stabilitetin; ai kërkonte përjetësinë. Por përjetësia nuk vjen me një grua të vetme. Ai donte gjithçka dhe kur gjithçka nuk mjaftonte më, mbeti vetëm. Përtej martesave, Heminguej kishte një marrëdhënie të ndërlikuar edhe me seksualitetin, që disa studiues e kanë komentuar si të ngarkuar me kontradikta.

Ai urrente dobësinë, por brenda vetes ndiente krisje që s’mund t’i pranonte dot. Kjo e bënte jo vetëm të paarritshëm, por edhe të rrezikshëm për këdo që e donte vërtet. Ai pinte pa masë, fliste me cinizëm, shkruante si burrë, dashuronte si poet dhe ikte si fëmijë. U përpoq disa herë të vetëvritej përpara se ta realizonte më 1961, duke e mbyllur jetën me të njëjtën armë që e kishte shoqëruar në Afrikë, në peshkim dhe në dhomat e vetmisë. Ernest Heminguej nuk ishte burri ideal. Ai ishte një zjarr që digjte veten dhe të tjerët. Por është e pamundur të flasësh për të dhe të mos ndjesh një përzierje habie, dhimbjeje dhe admirimi. Ai nuk e la pas një martesë të përkryer, por la një jetë që rrëfehet ende, si një roman i madh, i çarë në mes, por i paharruar. /Konica.al/ KultPlus.com

Pasagjerët “në alarm”, pas shembjes së një pjese të çatisë në Aeroportin e Palma de Mallorca në Spanjë

25 June 2025 at 15:55

Një incident ka shkaktuar alarm të madh në Aeroportin e Palma de Mallorca në Spanjë të martën pasdite, kur një pjesë e çatisë në zonën e ardhjeve është shembur.

Fatmirësisht, nuk raportohet për të lënduar.

Autoriteti i aeroporteve AENA njoftoi se ngjarja ndodhi pasi mbeturina ranë mbi çatinë prej xhami, duke thyer pjesë të saj, përcjell Telegrafi.

Ndërkohë theksohet se copëza xhami dhe materiale të tjera ranë mbi makinat shitëse në zonën e valixheve.

Cae un techo en el aeropuerto de #Palma cerca de las cintas de recogida de equipajes llenas de pasajeros. #Aena #Aeropuerto https://t.co/tMgMaR7pa4 pic.twitter.com/UDV9hUBL3g

😉Controladores Aéreos 🇪🇸 (@controladores) June 24, 2025

Stafi i sigurisë dhe punonjësit e aeroportit ndërhynë menjëherë, duke rrethuar zonën dhe duke drejtuar udhëtarët drejt daljeve alternative.

Siç bëhet e ditur më tej, zhurma e fortë e shembjes shkaktoi shqetësim të madh te pasagjerët e sapoardhur.

✈ DERRUMBE en el aeropuerto de Palma
‼ No es un susto. Es una señal de alarma.
Otra obra sin condiciones. Otra chapuza que pone en peligro vidas.

⚠ Ya lo habíamos advertido:
👉 Sin medidas de seguridad reales,
👉 con prisas y recortes,
👉 ignorando la salud laboral. pic.twitter.com/2xinUHcpZd

— CCOO Illes Balears (@CCOOBalears) June 25, 2025

Ngjarja ndodhi në një periudhë kur janë shprehur ankesa për punimet që po kryhen në aeroport.

Punonjësit kanë denoncuar mungesën e masave të duhura të sigurisë dhe disa incidente të mëparshme, megjithëse pa pasoja për jetën njerëzore. /Telegrafi/

The post Pasagjerët “në alarm”, pas shembjes së një pjese të çatisë në Aeroportin e Palma de Mallorca në Spanjë appeared first on Telegrafi.

❌
❌