Grupi i parë i të burgosurve nga Danimarka pritet të arrijë në Kosovë pas dy vitesh.
Drejtori i Përgjithshëm i Shërbimit Korrektues të Kosovës (SHKK), Ismail Dibrani, thotë për Radion Evropa e Lirë (REL) se ata pritet të vendosen në burgun e qytetit të Gjilanit në prillin e 2027-s.
Ky transferim është pjesë e një marrëveshjeje dhjetëvjeçare mes Kosovës dhe Danimarkës, e cila parasheh shfrytëzimin e Institucionit Korrektues në Gjilan për dërgimin e 300 të burgosurve nga shteti danez.
Në këmbim, Kosova do të përfitojë mbi 200 milionë euro.
Kuvendi i Kosovës e ratifikoi marrëveshjen më 23 maj 2024, dy vjet pasi ajo ishte nënshkruar.
Përgatitjet infrastrukturore dhe administrative
Drejtori i SHKK-së, Dibrani, thekson se, sipas marrëveshjes, Kosova duhet të përmbushë standardet daneze, si në aspektin e infrastrukturës, ashtu edhe në trajnimin e stafit korrektues.
Megjithatë, procesi i renovimeve ende nuk ka nisur.
âNe, si KosovĂ«, mund ta shpallim tenderin qĂ« sot, por kemi kĂ«rkesa tĂ« reja nga pala daneze. Premtimet e tyre janĂ« qĂ« deri nĂ« fund tĂ« qershorit tĂ« na dĂ«rgojnĂ« kĂ«rkesat pĂ«rfundimtare, dhe ne mĂ« pas do ta hapim tenderin gjatĂ« muajit korrikâ, thotĂ« Dibrani pĂ«r REL-in.
Tenderi pritet të përfshijë renovimin e qelive ekzistuese dhe punëtorive, krijimin e hapësirave të reja për vizitorë, si dhe trajnimin e stafit për të përmbushur standardet evropiane.
Muajin e ardhshëm, 20 oficerë korrektues kosovarë do të udhëtojnë drejt Danimarkës për të ndjekur trajnim bazik dhe punë praktike në institucionet daneze.
Aktualisht, burgu i Gjilanit shërben si qendër paraburgimi për më shumë se 200 persona nga Kosova. Pasi të përfundojnë renovimet, në këtë institucion do të vendosen të burgosur me qëllim të ekzekutimit të dënimeve daneze.
âPĂ«r kĂ«tĂ« duhet tĂ« ndĂ«rtohen punĂ«tori tĂ« reja, pĂ«r tĂ« siguruar punĂ«sim pĂ«r tĂ« burgosurit qĂ« do vijnĂ«â, sqaron Dibrani.
Sipas marrëveshjes, personat që do të transferohen nuk do të jenë shtetas të Danimarkës.
Danimarka është zotuar se nuk do të sjellë të burgosur me rrezikshmëri të lartë.
Ata nuk do të jenë të dënuar për krime lufte a terrorizëm, apo persona me çrregullime të rënda mendore.
Nga Ministria e Drejtësisë e Danimarkës nuk u janë përgjigjur pyetjeve lidhur me fillimin e përdorimit të qelive.
MĂ« herĂ«t, kjo ministri kishte deklaruar pĂ«r REL-in se tĂ« burgosurit tĂ« cilĂ«t do tâi dĂ«rgojĂ« nĂ« burgun e Gjilanit janĂ« persona tĂ« dĂ«nuar me dĂ«bim nga Danimarka.
âSipas traktatit, tĂ« burgosurit duhet patjetĂ«r tâi kryejnĂ« dĂ«nimet e tyre nĂ« kushte tĂ« njĂ«jta siç do tâi kishin kryer nĂ« njĂ« burg danez, pĂ«rfshirĂ« kushtet fizike nĂ« pĂ«rputhje me kushtet nĂ« njĂ« burg danezâ, ka thĂ«nĂ« ministria daneze.
Shqetësimet për transparencë dhe të drejtat e njeriut
Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) ka ngritur shqetësime në lidhje me transparencën dhe zbatimin e marrëveshjes.
âNjĂ« vit pas hyrjes nĂ« fuqi tĂ« marrĂ«veshjes, ende nuk Ă«shtĂ« e qartĂ« se ku do tĂ« sistemohen tĂ« paraburgosurit kosovarĂ« qĂ« aktualisht ndodhen nĂ« burgun e Gjilanitâ, thotĂ« Mehmet Musaj nga QKRMT, organizatĂ« kjo qĂ« monitoron sistemin korrektues nĂ« KosovĂ«.
Sipas SHKK-së, të paraburgosurit aktualë do të zhvendosen gradualisht në institucione të tjera, pasi sistemi korrektues ka kapacitete të mjaftueshme.
Musaj ngre edhe shqetësimin për respektimin e të drejtave të njeriut të të burgosurve nga Danimarka, të cilët nuk janë danezë.
âCili do tĂ« jetĂ« modeli i komunikimit â a njihet gjuha angleze nga tĂ« gjithĂ«, a njohin gjuhĂ«n angleze edhe oficerĂ«t tanĂ«, si do tĂ« menaxhohen dosjet dhe shĂ«rbimet mjekĂ«soreâ, thotĂ« ai pĂ«r REL-in.
Për marrëveshjen ndërmjet Danimarkës dhe Kosovës shqetësime shprehën edhe aktivistët e të drejtave të njeriut në Danimarkë.
ĂfarĂ« parasheh marrĂ«veshja?
Kosova do të vërë në dispozicion kapacitete për 300 të burgosur për një periudhë 10-vjeçare.
Qelitë do të jenë individuale ose të përbashkëta (maksimumi 2 persona), jo më pak se gjashtë metra katrorë për qelitë individuale dhe jo më pak se tetë metra katrorë për qelitë e përbashkëta.
Gjuha e punës në burg do të jetë gjuha angleze, ndërsa dokumentet zyrtare, sipas nevojës, mund të përkthehen edhe në gjuhën daneze.
Pagesat dhe transparenca financiare
Nga 200 milionë euro që pritet të përfitojë Kosova, një pjesë do të investohet në Shërbimin Korrektues, ndërsa pjesa tjetër në energji të ripërtërishme.
Sipas marrëveshjes, Danimarka ka premtuar një tarifë fillestare prej pesë milionë eurosh për të mbuluar periudhën e tranzicionit, që nga hyrja në fuqi e marrëveshjes deri në funksionalizimin e plotë të burgut.
Pas kësaj, pagesat do të bëhen në baza tremujore, në varësi të numrit të të burgosurve të pranishëm në institucion.
Radio Evropa e LirĂ« ka kĂ«rkuar konfirmim nga Ministria e DrejtĂ«sisĂ« dhe ajo e Financave e KosovĂ«s lidhur me pranimin e shumĂ«s fillestare, por nuk ka marrĂ« pĂ«rgjigje â edhe pse tashmĂ« ka kaluar njĂ« vit nga hyrja nĂ« fuqi e marrĂ«veshjes.
Sipas SHKK-sĂ«, nĂ« tĂ« gjitha burgjet e KosovĂ«s aktualisht ndodhen rreth 1.800 tĂ« burgosur, ndĂ«rsa 1.000 vende janĂ« tĂ« lira â çka, sipas autoriteteve, krijon hapĂ«sirĂ« tĂ« mjaftueshme pĂ«r riorganizimin e tĂ« paraburgosurve aktualĂ«.
Drejtori i SHKK-së, Dibrani, bëri të ditur se edhe disa shtete të tjera evropiane kanë shprehur interesim për të dërguar të burgosurit e tyre në Kosovë, por këto kërkesa nuk janë pranuar.
Ai nuk specifikoi se për cilat shtete bëhej fjalë./REL
The post Të burgosurit e parë nga Danimarka pritet të arrijnë në Kosovë në prillin e 2027-s appeared first on Sot News | Lajme.