Rihapja e kutive në disa qarqe të vendit pas ankesave të subjekteve zgjedhore opozitare rrezikon që të njollosë më tej integritetin e zgjedhjeve dhe të sjellë pasoja ligjore, duke theksuar sipas ekspertëve nevojën për reformë të re zgjedhore.
Në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve u rinumëruan të mërkurën 42 kutitë e qarkut Dibër në bazë të ankesës së kandidatit demokrat, Xhemal Gjunkshi me pretendimet për tjetërsim të votës preferenciale nga numëruesit.
Në fund të rinumërimit, diferenca mes tij dhe kandidatit Përparim Spahiu të renditur para tij në listën preferenciale të PD-së u ngushtua nga 120 vota në 54 vota, duke vërtetuar pretendimet e tij dhe pse në finale nuk e ndryshon renditjen.
Këto janë të dhënat e para nga një proces i gjatë rinumërimi që sapo ka nisur dhe do të përfshijë disa qarqe pas vendimeve të marra nga Komisionit i Ankimimeve dhe Sanksioneve, KAS, për të rihapur kutitë.
Rezultatet paraprake të zgjedhjeve parlamentare të 11 majit që i dhanë Partisë Socialiste edhe një mandat tjetër qeverisës me 83 deputetë, një shumicë shumë më e lartë se tre mandatet pararendëse, po kundërshtohen gjërësisht nga koalicioni kryesor opozitar, Partia Demokratike-Aleanca për Shqipërinë Madhështore, parti të tjera të vogla dhe kandidatët e listave të hapura.
Ankesat e depozitura në KQZ ngrenë pretendime për parregullsi në procesin e votimit dhe të numërimit të votave.
Deri më tani, KAS marrë vendim për rinumërimin e të gjitha kutive në qarkun Tiranë dhe Fier, në disa qendra votimi në Durrës si dhe votat preferenciale të kandidatëve në Dibër.
NĂ« TiranĂ«, koalicioni PD-ASHM shpreson tĂ« marrĂ« mandatin e 14-tĂ« deputetit, njĂ« garĂ« qĂ« bĂ«het mes kandidatit demokrat, Ilir Alimehmeti dhe kandidatit tĂ« dytĂ« nĂ« listĂ« tĂ« partisĂ« MundĂ«sia. , Erald Kapri, i cili rezulton fitues. Gjithsesi, nga rinumĂ«rimi mund tĂ« rezultojnĂ« skenarĂ« tĂ« tjerĂ« qĂ« lidhen me votĂ«n preferenciale brenda mazhorancĂ«s, ku Blerina Gjylameti humbi mandatin pĂ«r njĂ« grusht votash pĂ«rballĂ« Olta XhaçkĂ«s, por u tĂ«rhoq nga kontestimi pas âtĂ«rheqjes sĂ« veshitâ nga kryeministri Edi Rama.
Në Fier, shpresat për të fituar një mandat i ka Lëvizja Shqipëria Bëhet dhe betejën e ka me Partinë Socialiste. Në qarkun e Durrësit është kandidati i ASHM-së, Aulon Kalaja i cili ashtu si Gjunkshi ka ngritur pretendime për manipulim të votave preferenciale brenda llojit.
Ndërkohë që rinumërimet mund të sjellin ndryshim të papërfillshëm të rezultateve finale, ekspertët paralajmërojnë se ky proces do të jetë një matës për integritetin e administrimit zgjedhor, që mund të sjellë pasoja penale për komisionerët dhe ekipet e numërimit nëse konstatohen parregullsi, dhe të nxisë një reformë të re zgjedhore.
Erida SkĂ«ndaj, drejtore e Komitetit Shqiptar tĂ« Helsinkit, i tha BIRN se âintegriteti i zgjedhjeve cenohet nĂ«se nga rinumĂ«rimi vĂ«rehen rezultate tĂ« ndryshme qĂ« janĂ« substanciale nĂ« diferencat midis subjekteve zgjedhore apo kandidatĂ«ve, dhe qĂ« dukshĂ«m kanĂ« avantazhuar nĂ« rezultat njĂ«rĂ«n apo tjetrĂ«n palĂ«, pra nuk janĂ« thjeshtĂ« gabime minimale njerĂ«zore nĂ« rinumĂ«rimâ.
PĂ«r rrjedhojĂ«, shton ajo, âkjo do pĂ«rforconte urgjencĂ«n mĂ« sĂ« pari nĂ« reformĂ«n e ardhshme zgjedhore, tĂ« depolitizimit tĂ« administratĂ«s zgjedhore nĂ« tĂ« gjitha nivelet, paralelisht me çështje tĂ« tjera thelbĂ«sore qĂ« janĂ« objekt ankimi nga subjektet/kandidatĂ«tâ.
Edhe drejtuesit e dy organizatave të tjera që monitorojnë procesin zgjedhore, Qendresa Qytetare dhe Instituti i Studimeve Politike, e shohin procesin e rinumërimit si një proces që do të nxjerr në pah nevojën për një reformë zgjedhore për një administrim apolitik të procesit.
Afrim Krasniqi nga Instituti i Studimeve Politike nuk beson se do tĂ« ketĂ« pasoja nĂ« ndarjen e mandateve nga ky proces, por do tĂ« ketĂ« pasoja tĂ« tjera. âPritshmĂ«ritĂ« janĂ« tĂ« pakta, sepse u bĂ«nĂ« disa procese zgjedhore qĂ« vota devijohet pĂ«rpara votimit, jo nĂ« ditĂ«n e votimit apo nĂ« numĂ«rim,â i tha ai BIRN, ndĂ«rsa shton se ânĂ«se ka devijim qoftĂ« edhe njĂ« vote, individĂ«t pĂ«rgjegjĂ«s duhet tĂ« pĂ«rballen me pasojat e ligjitâ.
Edhe Rigels Xhemollari, drejtor ekzekutiv i âQĂ«ndresa Qytetareâ beson se, ânĂ«se hetimi i parregullsive qĂ« mund tĂ« konstatohen do tĂ« thellohet realisht, mund tĂ« çojĂ« nĂ« pasoja penale pĂ«r shumĂ« komisionerĂ« qĂ« kanĂ« abuzuar me detyrĂ«nâ.
âPo aq e rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« edhe krijimi i precedentĂ«ve tĂ« rrezikshĂ«m si trafikimi i votĂ«s apo transferimi i saj, qĂ« mund tĂ« pĂ«rdoren pĂ«r tĂ« justifikuar kalimin drejt njĂ« procesi totalisht elektronik nĂ« vitin 2027 apo 2029,â shton ai.
Nga ana tjetĂ«r, Xhemollari mendon se fokusimi i opozitĂ«s tek kontestimi i rezultateve, ânĂ« vend qĂ« tĂ« forcojĂ« kauzĂ«n pĂ«r integritetin zgjedhor, rrezikon ta delegjitimojĂ« betejĂ«n e opozitĂ«s dhe tĂ« kthejĂ« farsĂ«n elektorale nĂ« njĂ« justifikim tĂ« brendshĂ«m pĂ«r tĂ« mos pranuar realitetinâ.
âNĂ« fund, ky debat i shĂ«rben vetĂ«m qeverisĂ«: pĂ«r tĂ« kaluar ligje dhe akte abuzive pa zhurmĂ«, pa debat dhe me konsensus nĂ« heshtje,â thekson Xhemollari.
Kodi Zgjedhor, i cili ka pësuar disa herë ndryshime ndër vite është formuluar në bazë të një administrimi bipartizan të gjithë procesit zgjedhor, që nga përbërja e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Komisionet Zonale dhe deri tek grupet e numërimit të votave.
Pavarësisht rekomandimeve të përsëritura nga organizmat ndërkombëtarë, OSBE-ODIHR që monitorojnë proceset zgjedhore, për të krijuar një administrim zgjedhor apolitik, partitë kanë këmbëngulur të vijojnë të mbajnë kontrollin mbi procesin, duke treguar mosbesimin e tyre tek një administratë zgjedhore e paemëruar nga partitë.
Afrim Krasniqi fokusohet tek kjo problematikë duke sjellë në vëmendje se Shqipëria është vendi i fundit në Europë që operon me këtë sistem administrimi politik të zgjedhjeve.
âKemi tĂ« bĂ«jmĂ« me njĂ« proces nĂ« tĂ« cilin partitĂ« vetĂ« pranojnĂ« se ka dĂ«shtuar praktika e administrimit bipartiak tĂ« zgjedhjeve, PS duke urdhĂ«ruar kandidatet tĂ« tĂ«rheqin ankimimet dhe PD duke i lejuar atoâ- thotĂ« ai, ndĂ«rsa sugjeron qĂ« gjetjen mekanizma tĂ« tjerĂ« mĂ« tĂ« besueshĂ«m dhe mĂ« efektivĂ«.
Ai cek dhe njĂ« aspekt tjetĂ«r tĂ« procesit tĂ« rinumĂ«rimit tĂ« votave, duke sugjeruar qĂ« kostot financiare tĂ« tij tĂ« paguhen nga subjektet zgjedhore. âNuk ka sens qĂ« qytetarĂ«t tĂ« paguajnĂ« miliona euro pĂ«r komisionerĂ«t dhe numĂ«ruesit e partive dhe pastaj edhe pĂ«r kontrollin e tyre, pra rinumĂ«rimin e votave tĂ« numĂ«ruesve partiakĂ«,â pĂ«rfundoi Krasniqi. /MarrĂ« nga Reporter.al
The post BIRN: Hapja e kutive mund të sjellë pasoja për integritetin e procesit zgjedhor appeared first on Lapsi.al.