Protesta të ashpra në Beograd, arrestime dhe dhunë! BBC: A do të lëkundet pushteti i Aleksandër Vuçiç?
Ndërsa protestat kundër korrupsionit në Serbi hyjnë në muajin e nëntë, ato nuk tregojnë asnjë shenjë zbehjeje. Përkundrazi, po pësojnë ndryshime në drejtim, përbërje dhe strategji. Fundjavën e kaluar, rreth 140 mijë persona u mblodhën në sheshin Slavija të Beogradit, në kulmin e protestave. Studentët, të cilët i kishin udhëhequr protestat që prej nëntorit 2024, shpallën se nuk do të ishin më në krye të organizimit.
Ata kishin vendosur si afat fundjavën për të kërkuar shpalljen e zgjedhjeve të reja, por meqenëse kjo nuk ndodhi, ata ftuan grupe të tjera qytetare të marrin përsipër drejtimin e lëvizjes.
Studentët u bënë thirrje qytetarëve që kundërshtojnë Presidentin Aleksandar Vuçiç dhe Partinë Progresive Serbe (SNS), në pushtet prej vitesh, të nisin një fushatë të mosbindjes civile.
QĂ« prej asaj deklarate, qytete tĂ« shumta nĂ« Serbi kanĂ« parĂ« ngritjen e barrikadave dhe bllokadave rrugore, me qytetarĂ« qĂ« pĂ«rdorin kosha plehrash, karrige dhe mjete tĂ« tjera pĂ«r tĂ« bllokuar rrugĂ«t kryesore nĂ« Beograd, Novi Sad, Nish dhe qytete tĂ« tjera. Iniciativa qytetare tĂ« njohura si âkuvendet e qytetarĂ«veâ janĂ« pĂ«rfshirĂ« gjerĂ«sisht nĂ« organizim. Sapo policia ndĂ«rhyn dhe çmonton njĂ« bllokadĂ«, njĂ« tjetĂ«r shfaqet nĂ« njĂ« pikĂ« tjetĂ«r tĂ« qytetit.
Ndërhyrja e policisë ndez reagime
Gjatë ditëve të fundit janë arrestuar dhjetëra persona, ndërsa janë shfaqur ankesa për përdorim të tepruar të forcës nga ana e policisë. Disa studentë përfunduan në spital. Njëri prej tyre me klavikulë të thyer, pasi forcat policore ndërhynë në Fakultetin Juridik të Universitetit të Beogradit.
Policia arrestoi gjithashtu nxĂ«nĂ«s tĂ« shkollave tĂ« mesme, duke nxitur protesta nga prindĂ«rit para njĂ« stacioni policor nĂ« Beograd, derisa fĂ«mijĂ«t u liruan. KundĂ«rshtimet ndaj sjelljes sĂ« policisĂ« janĂ« tĂ« shumta. PĂ«rveç reagimeve tĂ« shoqatave tĂ« gazetarĂ«ve dhe PartisĂ« sĂ« QendrĂ«s nĂ« opozitĂ«, kanĂ« reaguar edhe Shoqata e AvokatĂ«ve dhe vetĂ« Kryepeshkopi i KishĂ«s Ortodokse Serbe, Grigorije Duriç. Bashkimi Evropian, nga ana e tij, dĂ«noi âaktet e urrejtjes dhe dhunĂ«sâ dhe bĂ«ri thirrje pĂ«r pĂ«rmbajtje.
NdĂ«rkohĂ«, nĂ« Beograd dhe qytete tĂ« tjera, bllokadat vazhdojnĂ« bashkĂ« me kaosin qĂ« shkaktojnĂ« pĂ«r udhĂ«tarĂ«t dhe punonjĂ«sit. NjĂ« qytetare, ndĂ«rsa shprehte pakĂ«naqĂ«sinĂ« se ishte detyruar tĂ« ecte 5 kilometra pĂ«r tĂ« shkuar dhe pĂ«r tâu kthyer nga puna, pĂ«rshkroi atmosferĂ«n si mĂ« shumĂ« festive se sa protestuese.
Megjithatë, shumë analistë dyshojnë nëse kjo formë proteste do të jetë më efektive se muajt e mëparshëm të demonstratave, bllokimeve në universitete dhe grevave të përgjithshme me pjesëmarrje të ulët.
Katastrofa e Novi Sadit: Shkëndija që ndezi revoltën
Protestat nisën si reagim ndaj një tragjedie të ndodhur në nëntor 2024 në stacionin hekurudhor të Novi Sadit, kur një tendë betoni në pjesën e saporinovuar të stacionit u shemb, duke vrarë 16 persona që ndodheshin poshtë saj. Zemërimi ndaj autoriteteve u përhap me shpejtësi, dhe një pjesë e madhe e pakënaqësisë u drejtua kundër Presidentit Vuçiç.
Ndërsa shumë serbë kanë qenë prej kohësh kritikë ndaj stilit autoritar të qeverisjes së tij që nga ardhja në pushtet në vitin 2012, të tjerë e kanë parë dominimin e tij mbi institucionet dhe mediat si një kompromis të pranueshëm në këmbim të rritjes ekonomike dhe përmirësimeve infrastrukturore.
Por tragjedia e stacionit i tronditi këto balanca.
Slogane si âTĂ« gjithĂ« jemi nĂ«n tendĂ«â, âGjaku Ă«shtĂ« nĂ« duart tuajaâ dhe âKorrupsioni vretâ u panĂ« nĂ« pankartat e para tĂ« protestĂ«s.
Studentët morën udhëheqjen e lëvizjes duke kërkuar transparencë të plotë për projektin e stacionit dhe ndjekje penale për përgjegjësit. Pas muajsh protestash, kryeministri Milos Vuçeviç dha dorëheqjen. Por ai u zëvendësua menjëherë nga një tjetër aleat i Vuçiçit, Djuro Macut pa sjellë ndonjë ndryshim të thellë.
Nuk shihet fundi i protestave
PavarĂ«sisht mungesĂ«s sĂ« rezultateve konkrete, lĂ«vizja protestuese ka mobilizuar qindra mijĂ«ra qytetarĂ« dhe ka krijuar njĂ« ndjesi solidariteti tĂ« rrallĂ« nĂ« shoqĂ«ri. Srdjan Milivojeviç, njĂ« prej figurave tĂ« opozitĂ«s nga Partia Demokratike e qendrĂ«s sĂ« majtĂ«, e krahasoi kĂ«tĂ« moment me protestat e fillimviteve 2000 kundĂ«r regjimit tĂ« Slobodan Millosheviçit â lĂ«vizje qĂ« pĂ«rfundimisht solli rĂ«nien e tij dhe kthimin e demokracisĂ« nĂ« Serbi.
Megjithatë, situata aktuale mbetet më e ndërlikuar. Presidenti Vuçiç dhe partia e tij ende ruajnë mbështetje të konsiderueshme dhe mbeten në pozita komode, me sondazhet që tregojnë se SNS është ende forca më e fuqishme politike.
Pas tubimit tĂ« fundit tĂ« madh, Vuçiç deklaroi se âSerbia fitoiâ pĂ«rballĂ« asaj qĂ« e quajti âpĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« pĂ«rmbysur shtetinâ.
Ndërkohë, qytetarët që vazhdojnë të bllokojnë rrugët shprehen ndryshe. Ata kërkojnë ndryshim përmes zgjedhjeve edhe pse nuk është aspak e qartë se kush do të jetë alternativa përballë SNS-së. Presidenti Vuçiç, ndërkohë, ka theksuar se nuk do të ketë zgjedhje të parakohshme para dhjetorit të vitit të ardhshëm.
Tashmë duket se gjithçka varet nga ajo se kush do të zmbrapset i pari. Dhe me temperaturat që po ngjiten mbi 40°C, kjo verë pritet të jetë e nxehtë në më shumë se një kuptim./BBC
Â
The post Protesta të ashpra në Beograd, arrestime dhe dhunë! BBC: A do të lëkundet pushteti i Aleksandër Vuçiç? appeared first on Sot News | Lajme.