Shkencëtarët kanë zhvilluar një analizë të thjeshtë gjaku për të zbuluar kancerin e vezores herët, gjë që mund të përmirësojë ndjeshëm rezultatet për gratë me këtë sëmundje.

 Më shumë se 300,000 gra, kryesisht mbi moshën 50 vjeç, diagnostikohen në të gjithë botën çdo vit, sipas Fondit Botëror të Kërkimit të Kancerit. Kanceri ovarian shpesh diagnostikohet vonë, gjë që e bën trajtimin e gjendjes më të vështirë.

Analiza e testuar nga studiuesit e Mbretërisë së Bashkuar dhe SHBA-së kërkon dy lloje të ndryshme të shënuesve të gjakut në ato që tregojnë simptoma të sëmundjes, të cilat përfshijnë dhimbje legenit dhe një bark të fryrë. Pastaj përdor të mësuarit automatik për të njohur modelet që do të ishin të vështira për t’u zbuluar nga njerëzit.

Aktualisht, sëmundja zakonisht diagnostikohet duke përdorur një përzierje skanimesh dhe biopsish, të tilla si një skanim me ultratinguj, një skanim CT, një biopsi me gjilpërë, një laparoskopi ose kirurgji për të hequr indet ose ndoshta vezoret.

Shpesh zbulohet vonë sepse simptoma të tilla si fryrja, ndjenja e ngopjes shpejt pas ngrënies ose nevoja për të urinuar shpesh nuk janë gjithmonë shenja të dukshme të mundshme të kancerit.

Analiza e gjakut kërkon atë që kanceri ovarian lëshon në qarkullimin e gjakut, madje edhe në fazat e tij të hershme.

Qelizat kancerogjene lëshojnë fragmente në gjak që mbajnë molekula të vogla, të ngjashme me yndyrën, të njohura si lipide, së bashku me proteina të caktuara. Ky kombinim i lipideve dhe proteinave është si një gjurmë gishtash biologjike për kancerin ovarian.

Analiza mund ta zbulojë sëmundjen “në fazat e hershme dhe me saktësi më të madhe se mjetet aktuale”, sipas Alex Fisher, drejtorit kryesor të operacioneve dhe bashkëthemeluesit të AOA Dx, që zhvilloi testin.

The post Zhvillohet analiza e gjakut që mund të zbulojë kancerin e vezores appeared first on Gazeta Si.

Një hap i rëndësishëm për mjekësinë dhe transplantet është shënuar në Kinë, ku për herë të parë një mushkëri derri e modifikuar gjenetikisht u transplantua me sukses te një njeri. Procedura u krye vitin e kaluar nga studiues në Spitalin e Parë të Filialit të Universitetit Mjekësor Guangshou, dhe u raportua së fundmi nga revista prestigjioze Nature më 26 gusht.

Marrësi ishte një 39-vjeçar i shpallur me vdekje cerebrale pas një hemorragjie në tru. Transplanti nuk kishte për qëllim të shpëtonte jetën e pacientit, por të testonte rezistencën e organit dhe reagimin e sistemit imunitar ndaj tij.

Mushkëria u mor nga një derr me gjashtë modifikime gjenetike, zhvilluar nga kompania kineze Chengdu Clonorgan Biotechnology. Gjatë periudhës 9-ditore të monitorimit, nuk u vërejtën shenja refuzimi hiperakut apo infeksione të rënda. Dëmtime të lehta u shfaqën në ditën e tretë dhe të gjashtë, por ato u reduktuan me kalimin e kohës.

Eksperimentimi u ndërpre në ditën e nëntë me kërkesë të familjes së pacientit. Studiuesit e cilësuan ndërhyrjen si një hap të parë drejt mundësive reale për ksenotransplantim, përdorimin e organeve nga specie të tjera te njerëzit.

Megjithatë, sfidat mbeten. Sipas ekspertëve, mushkëritë janë ndër organet më të vështira për t’u transplantuar për shkak të ndjeshmërisë së lartë ndaj refuzimit imunitar.

Kirurgu amerikan Muhammad Mohiuddin, i cili udhëhoqi transplantin e parë të zemrës së derrit te një njeri në 2022, vlerësoi eksperimentin si një zhvillim premtues, por nënvizoi nevojën për kërkime të mëtejshme përpara aplikimit të gjerë klinik.

The post Mjekët në Kinë realizojnë transplant historik: Mushkëri derri e modifikuar gjenetikisht mbijeton te një njeri appeared first on iconstyle.al.

Nëse keni vështirësi të flini natën, mund të filloni duke parë çfarë hani para gjumit. Disa ushqime dhe pije përmbajnë lëndë që nxisin gjumin dhe mund të përmirësojnë cilësinë e tij. Një gjumë i mirë ndihmon në reduktimin e rrezikut për sëmundje kronike, ruan shëndetin e trurit dhe forcon sistemin imunitar.

Disa nga ushqimet më të rekomanduara përpara gjumit janë:

• Bajamet – burim i mirë i magnezit dhe melatoninës.
• Gjeldeti – përmban triptofan që rrit prodhimin e melatoninës.
• Çaj kamomili dhe çaj pasionflore – përmbajnë antioksidantë që qetësojnë trurin.
• Kivi dhe lëngu i qershisë së thartë – mund të ndihmojnë ciklin e gjumit përmes serotoninës dhe melatoninës.
• Peshq dhe arra – burime të vitaminës D, omega-3 dhe melatoninës.
• Oriz i bardhë, banane dhe produkte qumështi – ndihmojnë në përgatitjen e trupit për gjumë.

Ekspertët sugjerojnë të konsumoni ushqime të lehta dhe të hani rregullisht në orare të përcaktuara për të përmirësuar gjumin. Megjithatë, më shumë studime janë të nevojshme për të verifikuar efektet e sakta të disa prej këtyre ushqimeve.

Duke përfshirë disa nga këto ushqime të shëndetshme në rutinën tuaj të mbrëmjes, mund të përgatiteni më mirë për një natë të qetë dhe të relaksuar. Kujdesi ndaj dietës mund të jetë një nga hapat më të thjeshtë për të përmirësuar cilësinë e gjumit tuaj.

Një natë e qetë nis shpesh nga një darkë e zgjuar!

The post 6 ushqime që mund të përmirësojnë gjumin tuaj appeared first on iconstyle.al.

Nga 1 shtatori 2025, TPO, produkti që fshihet prapa thonjve me xhel nuk do të mund të shitet më në BE dhe Zvicës. Inspektorati shëndetësor ka vendosur që as produktet që përmbajnë TPO, të cilat ishin në qarkullim, nuk mund të përdoren më as nga sallonet profesionale të thonjve. Ky ndalim i TPO është pasojë e klasifikimit të ri të tij si CMR kategori 1B, toksik për riprodhim.

Ky klasifikim është përcaktuar nga rregullorja europiane CLP (Klasifikimi, Etiketimi dhe Paketimi), e cila klasifikon kimikatet sipas rrezikut më të lartë, pavarësisht përdorimit të tyre.

Nuk do të ketë më prodhim, shitje apo përdorim. Drejtoria e Përgjithshme e Konkurrencës, Konsumatorëve dhe Sanksioneve për Mashtrime (DGCCRF) ka shpallur një ndalim të plotë. Madje edhe stoqet e mbajtura tashmë në sallone duhet të hidhen menjëherë.

Deri tani, TPO ishte sekreti për një tharje të shpejtë, shkëlqim të lartë dhe qëndrueshmëri për javë të tëra.

E publikuar në maj 2025, rregullorja evropiane “Omnibus VII” vendos një goditje radikale ndaj substancave kancerogjene, mutagjene ose toksike në kozmetikë.

Nga shtatori, të gjitha produktet që përmbajnë TPO do të tërhiqen nga tregu dhe do të ndalohen nga përdorimi, madje edhe nga profesionistët.

The post Prej shtatorit, manikyri xhel do ndalohet në BE dhe Zvicër: Është kancerogjen appeared first on Gazeta Si.

Autoritetet shëndetësore në Rusi po përgatiten të nisin eksperimentimin e vaksinës së personalizuar kundër kancerit tek pacientët.

Njoftimin e dha drejtori i institutit që e krijoi vaksinën, pak kohë pas Vladimir Putin e kishte njoftuar.

Alexander Gintsburg, drejtor i Institutit për Kërkime Epidemologjike dhe Mikrobiologji, konfirmoi se prova me pacientin e parë do të nisë në muajt e ardhshëm, me një vaksinë të personalizuar. Trajtimi do të nisë me të prekurit e melanomës, kancerit të lëkurës.

Një tipar përcaktues i ilaçit të ri është natyra e tij shumë e personalizuar, e cila ka kërkuar një kuadër unik rregullator. Sipas Gintsburg, vaksina është krijuar bazuar në të dhënat gjenetike dhe personale të një pacienti individual dhe, si e tillë, mund të përdoret vetëm për atë person specifik. Kjo është thelbësisht e ndryshme nga rregulloret për të gjitha barnat e tjera.

“Kjo është arsyeja pse qeveria nxori një dekret përkatës në fillim të vitit, në të cilin vendosi rregulla krejtësisht të ndryshme që po përdoren për herë të parë,” tha Gintsburg. “Përkundër kësaj, ne po gjejmë një gjuhë të përbashkët dhe po ecim përpara me punën tonë.

Drejtori gjithashtu vuri në dukje se zhvillimi ka tërhequr vëmendje të konsiderueshme globale, duke deklaruar se Instituti ka marrë “dhjetëra letra hetimi nga kombe të tjera”.

Kjo lëvizje në provat klinike pason një njoftim të profilit të lartë nga presidenti rus Vladimir Putin në fund të vitit 2024, në të cilin ai tha se vendi kishte zhvilluar një vaksinë kundër kancerit dhe se ajo do të vihej në dispozicion të pacientëve në vitin 2025.

Në lidhje me koston e trajtimit, agjencia TASS, duke cituar Andrey Kaprin, kreun e Qendrës Radiologjike Kombëtare të Kërkimeve Mjekësore të Ministrisë së Shëndetësisë Ruse, raportoi se një dozë e vaksinës kushton 300.000 rubla ruse, ekuivalente me afërsisht 3.800 dollarë.

Zhvillimi vjen ndërsa Rusia përballet me një sfidë në rritje të shëndetit publik. Vendi është ndër vendet ku shkalla e incidencës së kancerit po rritet çdo vit. Sipas statistikave dhe të dhënave të vitit 2024, 4.160.000 njerëz në Rusi janë diagnostikuar me kancer.

The post Kosto 3.800 dollarë/ Rusia nxjerr vaksinën kundër kancerit. Nis testimet e para në pacientë appeared first on Gazeta Si.

Ekspozimi i përsëritur ndaj valëve të të nxehtit po përshpejton plakjen tek njerëzit, sipas një studimi. Ndikimi është gjerësisht i krahasueshëm me dëmin që pirja e duhanit, përdorimi i alkoolit, dieta e dobët ose ushtrimet e kufizuara mund të kenë në shëndet, thanë studiuesit.

Temperaturat ekstreme janë gjithnjë e më të zakonshme për shkak të krizës klimatike, duke shkaktuar potencialisht dëme të përhapura dhe afatgjata në shëndetin e miliarda njerëzve, paralajmëruan shkencëtarët.

Hulumtimi përfaqëson një “ndryshim” në kuptimin e shkallës dhe ashpërsisë së ndikimit të nxehtësisë në shëndetin tonë, i cili mund të jetë gjatë gjithë jetës.

Dihej tashmë që valët e të nxehtit shkaktojnë rritje afatshkurtra të vdekjeve të hershme me, për shembull, pothuajse 600 vdekje të parakohshme të lidhura me një valë të nxehti të qershorit në Angli. Por analiza e re është një nga të parat që vlerëson ndikimin afatgjatë.

Studiuesit ndoqën 25,000 njerëz në Tajvan për 15 vjet dhe krahasuan ekspozimin e tyre ndaj valëve të të nxehtit me moshën e tyre biologjike, një masë e shëndetit të përgjithshëm. Ata zbuluan, për shembull, se mosha biologjike u rrit me rreth nëntë ditë për njerëzit që përjetuan katër ditë më shumë me valë të nxehti gjatë një periudhe dyvjeçare. Punëtorët të cilët kanë tendencë të kalojnë më shumë kohë jashtë, u prekën më shumë, me moshën e tyre biologjike që u rrit me 33 ditë.

Ndërsa rritja e moshës biologjike mund të duket mjaft e vogël, shkencëtarët vunë re se kjo ndodhi vetëm gjatë një periudhe dyvjeçare. Ata po hetojnë ndikimin e valëve të të nxehtit në plakjen gjatë gjithë jetës së njerëzve.

Hulumtuesit thanë gjithashtu se ndikimi i përgjithshëm në popullatat në të gjithë botën do të ishte i madh, sepse të gjithë vuajnë gjatë valëve të të nxehtit, dhe mosha më e lartë biologjike është një parashikues i fortë i rritjes së rrezikut të vdekjes.

The post Valët e të nxehtit po i plakin njerëzit më shpejt appeared first on Gazeta Si.

Shkencëtarët në Kinë kanë transplantuar me sukses një mushkëri derri në një person të gjallë për herë të parë.

Hulumtuesit nga Universiteti Mjekësor i Guangzhou-t transplantuan një mushkëri derri që ishte modifikuar gjenetikisht për ta bërë më të pajtueshme me njerëzit në një pacient që ishte shpallur i vdekur në tru. Mushkëria mbeti e qëndrueshme dhe funksionale për nëntë ditë.

Rezultatet, të botuara në revistën Nature Medicine, shënojnë një moment të rëndësishëm në transplantimin e organeve ndër-specie, i njohur si ksenotransplantim. Shkencëtarët e kanë cilësuar atë si një zgjidhje të mundshme për të adresuar mungesën e dhurimeve të organeve njerëzore.

Derrat konsiderohen kandidatë të mirë për ksenotransplantim sepse organet e tyre janë të ngjashme në madhësi dhe funksion me organet njerëzore.

Kirurgët kanë transplantuar tashmë veshka, zemra dhe mëlçi derrash të modifikuara gjenetikisht te njerëzit. Por mushkëritë paraqesin një sfidë unike sepse ato marrin një nivel të lartë të rrjedhjes së gjakut dhe janë vazhdimisht të ekspozuara ndaj ajrit të jashtëm, duke rritur rrezikun e infeksionit.

Ekipi kinez transplantoi mushkërinë e majtë të një derri të modifikuar gjenetikisht te një pacient 39-vjeçar që kishte vdekur në tru dhe e mbajti mushkërinë e djathtë origjinale. Sistemi imunitar i pacientit nuk e hodhi poshtë menjëherë mushkërinë e derrit dhe ajo mbeti funksionale për nëntë ditë.

Por kishte shenja të dëmtimit të mushkërive pas 24 orësh në mushkërinë e derrit dhe tregues të refuzimit në ditën e tretë dhe të gjashtë. Eksperimenti përfundoi në ditën e nëntë.

“Studimi përbën provë të konceptit se, me përmirësime të mëtejshme, ksenotransplantimi i mushkërive mund të bëhet në të ardhmen një mundësi reale për shpëtimin e jetëve”, tha Dr. Beatriz Domínguez-Gil, drejtoreshë e Organizatës Kombëtare të Transplantit në Spanjë (ONT).

Vitin e kaluar, pati më shumë se 173,000 transplantime organesh në të gjithë botën, përfshirë më shumë se 45,000 në Europë, sipas një baze të dhënash globale të drejtuar nga ONT dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).

“Nevoja klinike është e jashtëzakonshme sepse kërkesa për organe e tejkalon shumë furnizimin”, tha Domínguez-Gil.

The post Për herë të parë në botë, shkencëtarët transplantojnë mushkëri derri te një pacient appeared first on Gazeta Si.

LIMA, 25 gusht /ATSH-ANSA/ – Marina dhe Policia e Ekuadorit, në koordinim me Rojën Bregdetare të SHBA-së, sekuestruan 10,3 tonë kokainë, me vlerë të vlerësuar mbi 60 milionë dollarë, gjatë një serie operacionesh në det, dhe arrestuan 18 persona.

Ministria e Brendshme specifikoi se, gjatë operacioneve të përbashkëta, përveç drogës, u shkatërruan gjashtë anije të përdorura nga rrjetet kriminale për të transportuar kokainë.

Sipas hetuesve, ”ajo ishte menduar të përdorej nga grupet e armatosura për të kryer akte terroriste në Kolumbi”.

Kolumbia po përjeton krizën e saj më të keqe të dhunshme në një dekadë. Të enjten, dy sulme nga grupet rebele lanë 19 të vdekur dhe mbi 60 të plagosur, përfshirë civilë dhe personel ushtarak. /os/

The post LIMA – Ekuador-SHBA sekuestrojnë 10,3 tonë kokainë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Hyrja në shumë vende turistike zakonisht kërkon pagesë, por ka edhe destinacione ku mund të vizitoni atraksione të mrekullueshme pa shpenzuar asgjë. Për shembull, një vizitë familjare në Liqenet e Plitvicës kushton rreth 40 euro për person vetëm për biletën e hyrjes.

Lista e dhjetë vendeve të para përfshin gjithashtu Muzeun Kombëtar të Këmbësorisë në Meksikë, Liqenin Bacalar, Tempullin e Artë në Indi, Malin Fitz Roy në Patagon, Varret e Ushtarëve të Panjohur në SHBA, Memorialin Australian të Luftës dhe Lanta, një vendstrehim kafshësh në Tajlandë.

Ky studim tregon se argëtimi dhe vizitat kulturore mund të jenë të aksesueshme për çdo buxhet, edhe kur planifikoni pushime me familjen.

The post Vendet më të bukura në botë që mund t’i shihni falas appeared first on Albeu.com.

Ndjekja e rreptë e dietës mesdhetare uli rrezikun e demencës me të paktën 35% tek njerëzit me dy kopje të gjenit APOE4, një faktor kryesor rreziku për sëmundjen e Alzheimerit, sipas një studimi të ri.

“Ne ndoqëm mbi 5,700 njerëz për 34 vjet dhe zbuluam se ata që ndoqën një dietë mesdhetare bazë me pak alkool, mish të kuq dhe të përpunuar, por plot me perime, fruta, arra, drithëra të plota, bishtajore, peshk dhe vaj ulliri, të gjithë ulën rrezikun e demencës”, thotë Yuxi Liu, autori kryesor i studimit që u botua të hënën në revistën Nature.

“Por përfitimi ishte më i lartë për njerëzit me gjenin APOE4, veçanërisht ata me dy kopje të APOE4”, tha Liu. Jo vetëm që ndjekja e një diete mesdhetare bazë uli probabilitetin e zhvillimit të demencës me 35% tek njerëzit me dy gjene APOE4, por edhe respektimi më i lartë i dietës uli më tej rrezikun e tyre.

Një tjetër gjetje e rëndësishme e studimit: Njerëzit me gjenin APOE4 duket se kanë profile metabolike dalluese që u përgjigjen më mirë lëndëve ushqyese të shëndetshme në dietën mesdhetare.

Proceset metabolike si tretja e lëndëve ushqyese, prodhimi i energjisë dhe ndërtimi dhe riparimi i nervave dhe indeve të trupit dhe trurit varen shumë nga cilësia e vitaminave, enzimave, aminoacideve, karbohidrateve dhe lipideve (yndyrnave) në një dietë të shëndetshme, tha Liu.

Sjelljet e shëndetshme dhe rreziku i demencës

Ky nuk është studimi i parë që gjen një lidhje midis dietave mesdhetare dhe dietave të tjera me bazë bimore dhe rrezikut të demencës.

Një studim i madh me mbi 60,000 njerëz në Mbretërinë e Bashkuar në vitin 2023 zbuloi se ata që i përmbaheshin më shumë një diete mesdhetare kishin deri në 23% më pak rrezik për demencë krahasuar me njerëzit që nuk e ndiqnin mirë dietën.

Një studim tjetër i vitit 2023 që shqyrtoi indet e trurit i pasqyroi këto gjetje. Njerëzit që konsumonin ushqime nga dietat mesdhetare me bazë bimore kishin pothuajse 40% më pak gjasa për të pasur shenjat dalluese të sëmundjes së Alzheimerit.

The post Dieta mesdhetare ul rrezikun e demencës me 35% tek njerëzit me rrezik më të lartë appeared first on Gazeta Si.

Shfaqja e një paraziti jashtëzakonisht të rrallë, i njohur si krimb-vidë po shkakton shqetësim në Shtetet e Bashkuara, sipas një raporti të Reuters.

Rasti, i raportuar tek një person që udhëtoi nga Guatemala në Merilend dhe zhvilloi një infektim me parazitin krimb-vidë, është rasti i parë i konfirmuar në Shtetet e Bashkuara në 2025, ndërsa epidemia përhapet gradualisht në veri nga Amerika Qendrore dhe Meksika jugore.

Krimbi ushqehet me mishin e gjallë të kafshëve, kryesisht bagëtive, dhe rrallë infekton njerëzit. Megjithatë, kur ndodh, gjendja mund të jetë fatale nëse nuk trajtohet menjëherë.

Shkencëtarët thonë se zbulimi i hershëm është thelbësor, pasi krimbat mund të vrasin “strehuesit” e tyre nëse nuk trajtohen. Mënyra se si larvat hanë mishin i ngjan një vide që depërton në dru, prandaj edhe kanë marrë këtë emër.

Shfaqja e parazitit në Shtetet e Bashkuara pritet të ketë gjithashtu një ndikim në tregjet e mishit të viçit dhe bagëtive.

The post Alarm në SHBA, zbulohet paraziti i rrallë që ‘ha’ mish njerëzor appeared first on Gazeta Si.

Pas 19 ditësh kërkimesh intensive, autoritetet turke kanë zbuluar në një thellësi prej 68 metrash trupin e biznesmenit të zhdukur Halit Yukay, i cili ishte shpallur i humbur që prej fillimit të gushtit.

Mjeti i tij lundrues, ishte gjetur i dëmtuar dhe gjysmë i fundosur në ujërat pranë Artakës, në Detin e Marmarasë.

Ngjarja tragjike ndodhi më 4 gusht, kur Halit Yukay, u nis i vetëm nga Turqia drejt Mykonos me jahtin e tij “Graywolf”.

Të njëjtën ditë, rreth orës 15:10, familjarët humbën kontaktin me të dhe njoftuan autoritetet për zhdukjen.

Një ditë më pas, më 5 gusht rreth orës 14:30, një anije tregtare raportoi se kishte parë pjesë të jahtit që notonin gjysmë të fundosura në det.

Pas këtij informacioni, nisi një operacion i gjerë kërkimi me pjesëmarrjen e njësive të rojes bregdetare nga rajone të ndryshme të Turqisë.

Kërkimet vazhduan pa ndërprerje për më shumë se dy javë, derisa më në fund, dy ditë më parë, zhytësit lokalizuan trupin e Yukay në të njëjtin vend ku ishte gjetur mjeti i tij lundrues.

Zona u identifikua përmes një pajisjeje të specializuar të rojes bregdetare, ndërsa konfirmimi erdhi nga një robot nënujor, i cili regjistroi pamje të trupit si dhe pjesë të jahtit.

Sipas autoriteteve, trupi do të nxirret në sipërfaqe përmes një sistemi të posaçëm “ashensori nënujor”, për të shmangur dëmtime të mëtejshme.

Operacioni po koordinohet nga zhytës ushtarakë dhe pritet të përfundojë brenda orëve të ardhshme.

Kush ishte Halit Yukay?

I lindur në vitin 1982, Halit Yukay, ishte themeluesi dhe pronari i kompanisë “Mazu Yachts”, e njohur në Turqi për ndërtimin e jahteve luksoze.

Ai nisi karrierën e tij si punëtor në kantieret detare, duke ushqyer ëndrrën për të pasur një ditë kompaninë e tij.

Kjo ëndërr u bë realitet në vitin 2011, kur themeloi “Mazu Yachts”, e cila shquhet për dizajnet dhe teknologjitë moderne në industrinë detare turke.

The post Gjendet trupi i biznesmenit turk Halit Yukay/ U zbulua nga një robot nënujor pas 19 ditë kërkimesh appeared first on Albeu.com.

Shëndeti ynë ndikohet jo vetëm nga sëmundjet apo traumat, por edhe nga zakonet e vogla të përditshme, të cilat shpesh kalojnë pa u vënë re. Ekspertët paralajmërojnë se këto zakone, megjithëse duken të padëmshme, mund të kenë pasoja serioze në afatgjatë për organet jetësore të trupit.

Për shembull, frymëmarrja me gojë thanë rrugët e frymëmarrjes dhe dëmton mushkëritë, ndërsa qëndrimi i zgjatur ulur ngadalëson qarkullimin e gjakut, duke e lodhur zemrën. Fërkimi i syve mund të dëmtojë shikimin, dhe pirja e ujit shumë të ftohtë gjatë vakteve ngadalëson tretjen në stomak.

Gjithashtu, të ngrënit vonë natën mbingarkon mëlçinë, ndërsa mos pirja e mjaftueshme e ujit prek funksionin e veshkave. Edhe truri ndikohet: multitaskingu i shpeshtë ul përqendrimin dhe dobëson kujtesën. Po aq i rrezikshëm është dëgjimi i muzikës me volum të lartë, i cili dëmton dëgjimin, si edhe shtyrja e nevojës për jashtëqitje, që prish funksionin normal të zorrëve.

Mjekët këshillojnë shmangien e këtyre zakoneve dhe zëvendësimin e tyre me alternativa të shëndetshme, pasi parandalimi shpesh është çelësi i mirëqenies afatgjatë.

Gjithsecili prej nesh duhet të ketë parasysh dhe gjithmonë duhet ta kujtojë se: kujdesi ndaj detajeve të vogla është mbrojtja më e mirë për organet tona. Shëndeti nuk humbet me një gabim të madh, por me zakone të vogla të përsëritura.

The post Zakonet e heshtura që dëmtojnë organet tona appeared first on iconstyle.al.

Është vërtet fillimi, por një fillim dëshpërues. Tifozëve të Milanit iu shfaqën sërish “fantazmat” e vitit të kaluar, ndërsa skuadra e tyre dështoi që në startin e Serisë A.

Kremoneze arriti një fitore të papritur në “San Siro”, një përfundim që nuk besohej kur përballë ishte një gjigand I Italisë dhe një ekip I sapongjitur në elitë.

Për më tepër, miqtë ishin vazhdimisht në epërsi, duke shënuar fillimisht me anë të Federiko Baskirotos, e duke marrë përsëri avantazhin falë eurogolit të Federikos tjetër, Bonacolit.

Skuadra kuqezi, e drejtuar nga një trajner ekspert, edhe pse konservator si Masimiliano Alegri, padyshim që pati epërsi, duke bërë 24 gjuajtje ndaj vetëm 4 të miqve, por saktësia nuk ishte aspak në “San Siro”.

Vetëm gjashtë gjuajtje gjetën kuadratin, dhe 64 për qind mbajtje topi nuk dhanë rezultat, as kornet 9-2.

Goli I vetëm u shënua nga mbrojtësi serb, Pavlovic në fund të pjesës së parë, ndërsa Milani u duk se nuk pati sulm për të realizuar më shumë.

Mungesa e Leaos së dëmtuar ishte një minus, ndonëse ky nuk mund të jetë një justifikim për një skuadër të tillë.

“La Gazeta delo Sport” komenton: Milani nuk ekziston! Goditje e Kremonezes në “San Siro”! Alegri: Nuk mund të pësohen gola të tillë!”

“Il Korriere delo Sport” ia jep vendin kryesor Napolit që e nisi me fitore Serinë A, ndërsa për Milanin shkruan se është në errësirë pas eurogolit të Bonacolit!

Luka Modriç debutoi si titullar dhe ishte ndër më të mirët në fushë, ndërsa shqiptari I Zvicrës Ardon Jashari gjithashtu debutoi, veçse si zëvendësues në 74’.

Të shohim nëse investimet e klubit, nën udhëheqjen e Igli Tares, do të japin rezultat më vonë, duke nisur nga ndeshja në Leçe të premten e ardhshme.

Ushqimet ultra të përpunuara janë lidhur me shtimin në peshë dhe vdekjen e parakohshme

UASHINGTON, 24 gusht /ATSH/- Termi “ushqime ultra të përpunuara” është bërë i zakonshëm kur diskutohet se sa të shëndetshme – ose jo të shëndetshme – janë ushqimet, sipas “abc news”.

Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve publikuan sot një raport që tregoi se fëmijët dhe të rriturit amerikanë marrin më shumë se 50% të kalorive të tyre nga ushqimet ultra të përpunuara.

Sipas burimeve, ushqimet ultra të përpunuara, janë një nga arsyet e rritjes së sëmundjeve kronike në SHBA.

Çfarë janë ushqimet ultra të përpunuara?

Në SHBA nuk ka një përkufizim standard se çfarë janë ushqimet ultra të përpunuara, kështu që shumica e nutricionistëve, dietologëve dhe ekspertëve të politikave ushqimore mbështeten në sistemin e klasifikimit NOVA të zhvilluar nga studiuesit në Universitetin e San Paolos, në Brazil në vitin 2009.

Sistemi NOVA i ndan ushqimet në katër grupe, ku grupi i parë janë të papërpunuara ose të përpunuara minimalisht, siç janë frutat dhe perimet; grupi i dytë janë përbërës të përpunuar të kuzhinës, siç janë kripa, sheqeri dhe vaji; dhe grupi i tretë janë ushqime të përpunuara, siç janë frutat dhe perimet e konservuara ose mishrat e kripur.

Grupi i katërt, ose ushqimet ultra të përpunuara, janë ushqime që ndryshohen ndjeshëm nga gjendja e tyre origjinale përmes formulimeve industriale.

Ato mund të bëhen në laborator duke përdorur substanca të nxjerra nga ushqimet, aditivë, përmirësues shijeje ose ngjyrues. Ato përgjithësisht përmbajnë pak ose aspak ushqime të plota.

Këto përfshijnë pije të ëmbëlsuara me sheqer, ushqime të ëmbla ose të kripura të paketuara,  drithëra për mëngjes, bukë të paketuara të prodhuara në masë, vakte të gatshme për t’u ngrënë, akullore dhe pica.

Si të identifikoni ushqimet ultra të përpunuara?

Ekspertët thonë se mënyra më e mirë për të identifikuar ushqimet ultra të përpunuara në supermarket ose dyqan ushqimor është të lexoni listën e përbërësve.

Nëse përbërësit nuk janë artikuj që do të gjendeshin në kuzhinë, ka të ngjarë të jetë një ushqim ultra i përpunuar.

Problemi i vetëm me leximin e etiketave të ushqimit është se ato nuk rendisin proceset industriale që çojnë në krijimin e artikullit ultra të përpunuar.

A janë ushqimet ultra të përpunuara të pashëndetshme?

Studimet kanë treguar se konsumi i ushqimeve ultra të përpunuara lidhet me shtimin në peshë.

Megjithatë, hulumtimet kanë zbuluar gjithashtu një lidhje midis ushqimeve ultra të përpunuara dhe një rreziku më të lartë të sëmundjeve, siç janë sëmundjet kardiovaskulare, dhe madje edhe vdekja.

Një studim i vitit 2024 i udhëhequr nga studiues në Shkollën e Shëndetit Publik T.H. Chan të Harvardit zbuloi se konsumi i lartë i ushqimeve ultra të përpunuara – mund të rrisë rrezikun e vdekjes së parakohshme.

Pjesëmarrësit që hëngrën ushqime ultra të përpunuara kishin një rrezik 4% më të lartë vdekjeje nga çdo shkak dhe një rrezik 8% më të lartë vdekjeje nga sëmundjet neurodegjenerative.

Një studim tjetër i vitit 2024 nga studiues në SHBA, Francë, Irlandë dhe Australi – zbuloi një lidhje të drejtpërdrejtë midis ekspozimit ndaj ushqimeve ultra të përpunuara dhe rrezikut më të lartë të vdekjeve nga sëmundjet kardiovaskulare. //a.i/

The post FOKUS – Si ndikojnë ushqimet ultra të përpunuara në shëndetin tonë? appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Në Qendrën Kombëtare të Kinematografisë (Shqipëri) dje janë shpallur dy fitues në kategorinë Minority Co-production, të cilët pritet të sjellin në jetë dy bashkëprodhime ndërkombëtare.

Fituesit në kategorinë Minority Co-production janë filmat nga Kosova:

«ZBARDHJE»
Papadhimitri Film Production (Shqipëri)
Producent: Dionis Papadhimitri
Regji: Kaltrina Krasniqi
Skenar: Doruntina Basha
Vera Films (Kosovë)

«DUA TË SHKOJ SËRISH NË DET»
Artalb Film Productions (Shqipëri)
Producent: Blerina Hankollari
Plan Bee Films (Kosovë)
Regji & Skenar: Leart Rama

Profesionistët nga Qendra Kombëtare e Kinematografisë janë shprehur entuziastë që t’i shohim këto projekte të marrin jetë në ekranin e madh. Projekte të tilla premtojnë jo vetëm bashkëpunime të frytshme mes Shqipërisë dhe Kosovës, por edhe histori të fuqishme që do të pasurojnë kinemanë shqiptare në arenën ndërkombëtare./ KultPlus.com

Një zhvillim që sfidon kufijtë e shkencës dhe etikës po ndodh në Kinë: një robot humanoid që mund të mbajë dhe çojë deri në fund një shtatzëni njerëzore. Projekti novator është prezantuar nga kompania Kaiwa Technology në Konferencën Botërore të Robotëve 2025 në Pekin dhe synon të arrijë fazën e prototipit në vitin 2026.

Mitra artificiale është krijuar për të simuluar të gjitha fazat e një shtatzënie natyrale, nga fekondimi, deri te lindja. Embrioni do të rritet në një mjedis sintetik me lëng amniotik dhe do të furnizohet me lëndë ushqyese e oksigjen përmes një tubi që imiton kordonin kërthizor. Nëse realizohet, do të jetë hera e parë që një robot përfundon një shtatzëni njerëzore pa ndërhyrjen e një zëvendësuese biologjike.

Kjo teknologji përshkruhet si shpresë për çiftet infertile, komunitetin LGBTQ+ dhe nënat në rrezik shëndetësor. Me një kosto të parashikuar rreth 14,000 dollarë, ajo mund të bëhet alternativë më e përballueshme ndaj nënave zëvendësuese komerciale në vende të ndryshme.

Por përtej shkencës, kjo risi ka ngritur pyetje të mëdha etike dhe sociale: Çfarë ndodh me lidhjen amë-fëmijë? A sfidohet koncepti tradicional i familjes? A jemi gati si shoqëri për këtë realitet? Gjithashtu, rregulloret aktuale në Kinë e kufizojnë rritjen e embrioneve jashtë trupit përtej 14 ditëve, çka do të kërkojë ndryshime ligjore për të çuar këtë teknologji deri në lindje të plotë.

Nëse gjithçka shkon sipas planit, në vitin 2026 bota mund të shohë për herë të parë një robot që sjell në jetë një foshnjë njerëzore. Një epokë e re po troket, por jo pa debat.

The post Robotë që lindin foshnje? Kina prezanton mitrën artificiale që imiton shtatzëninë njerëzore appeared first on iconstyle.al.

Nga Gazeta ‘Si’– Shqipëria po përballet me një rritje të ndjeshme të rasteve me infeksione respiratore.

Vetëm gjatë javës së dytë të gushtit, 9082 pacientë kanë kërkuar ndihmë mjekësore për shkak të problemeve respiratore.

Sipas të dhënave zyrtare të Institutit të Shëndetit Publik (ISHP) , shifrat janë afër pragut të 10 mijë rasteve në javë, që janë kufiri i alarmit për sistemin shëndetësor.

Infeksionet e rrugëve të sipërme dhe të poshtme – si bronkitet, pneumonitë dhe laringitet – kanë trend në rritje, duke i vënë mjekët në gatishmëri të vazhdueshme.

Pse po shtohen rastet?

Kondicioneri dhe ndryshimet e menjëhershme të temperaturave janë ndër shkaqet më të zakonshme.

“Qytetarët qëndrojnë gjatë në ambientin me ajër të ftohtë dhe më pas dalin në nxehtësinë përvëluese jashtë.

Një tjetër faktor është plazhi. Shumë pushues, pas daljes nga uji i ftohtë, qëndrojnë gjatë në hije apo në vende ku fryn erë, duke e ekspozuar trupin ndaj ftohjeve të papritura.

Mjekët paralajmërojnë se fëmijët, pacientët kronikë janë më të rrezikuarit. Për këto kategori, një virozë e lehtë mund të sjellë komplikacione serioze.

Specialistët e shëndetit publik japin disa udhëzime praktike për tu mbrojtur nga virozat respiratore gjatë verës.

– Mos e përdorni shumë kondicionerin në temperatura të ulëta; diferenca me ajrin e jashtëm të mos kalojë 7–8 gradë.

-Shmangni qëndrimin përballë ajrit të drejtpërdrejtë të kondicionerit.

-Pas larjes në det, ndërroni rrobat e lagura dhe shmangni ekspozimin në erë.

– Kujdesuni për hidratimin dhe ushqimin e shëndetshëm, që ndihmon në sigurinë e imunitetit.

-Konsultohuni me mjekun nëse shfaqet simptoma si kollë e fortë, temperatura, në dhimbje apo dhimbje gjoksi.

ISHP paralajmëron se nëse trendi rritet deri në fund të gushtit, spitalet dhe qendrat shëndetësore do të përballen me fluks të lartë shtrimesh me të sëmurë, kryesisht pushues në zonat turistike.

Kjo do të rëndonte kapacitetet e spitaleve, sidomos urgjencën e QSUT-së në Tiranë.

“Jemi në vigjilencë të plotë. Situata epidemiologjike nuk është e mire, ndaj duhet më shumë kujdes nga të gjithë,” theksojnë specialistët e ISHP.

The post Rreth 10 mijë të prekur nga infeksionet nga ajri. ISHP: Situata nuk është e mirë appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta ‘Si’- Gratë duhet të sigurohen që po marrin mjaftueshëm acide yndyrore omega në dietat e tyre, sipas studiuesve, të cilët gjetën nivele jashtëzakonisht të ulëta të këtyre përbërësve te pacientet femra me sëmundjen Alzheimer.

Këshilla vjen pas një analize të mostrave të gjakut nga pacientët me Alzheimer dhe individë të shëndetshëm, e cila zbuloi se nivelet e yndyrnave të pangopura, të tilla si ato që përmbajnë acide yndyrore omega, ishin deri në 20% më të ulëta te gratë me këtë sëmundje.

Nivelet e ulëta nuk u panë te burrat me Alzheimer, duke sugjeruar se mund të ketë dallime gjinore në mënyrën se si sëmundja përhapet dhe ndikon në fiziologjinë e një personi.

“Dallimi midis gjinive ishte gjetja më tronditëse dhe e papritur”, tha Dr. Cristina Legido-Quigley, një autore e lartë në studimin në King’s College London të botuar në revistën Alzheimer’s & Dementia.

“Ekziston një tregues se të kesh më pak nga këto përbërës mund të jetë shkaktar në Alzheimer, por ne kemi nevojë për një provë klinike për ta konfirmuar këtë.”

Sëmundja e Alzheimerit është dy herë më e zakonshme te gratë sesa te burrat.

Faktorët që përfshijnë jetëgjatësinë mesatare më të gjatë të grave, ndryshimet në hormone, përgjigjet imune dhe mundësitë arsimore mund të luajnë të gjitha një rol në zhvillimin e sëmundjes.

Në studimin e fundit, studiuesit analizuan nivelet e lipideve, të cilat janë komponime yndyrore, në gjakun e 306 personave me Alzheimer, 165 personave me dëmtim të lehtë njohës dhe 370 personave që ishin kontrolle të shëndetshme njohëse.

Lipidet mund të jenë të ngopura ose të pangopura, ku të parat konsiderohen përgjithësisht të pashëndetshme dhe të dytat përgjithësisht të shëndetshme.

Gratë me sëmundjen e Alzheimerit kishin nivele më të larta të lipideve të ngopura dhe nivele më të ulëta të lipideve të pangopura sesa gratë e shëndetshme, një model që nuk shihet te burrat.

Legido-Quigley tha se nëse ndryshimet në mëlçi ose metabolizëm ishin përgjegjëse, më pak acide yndyrore omega ndoshta do të arrinin në trurin e grave. “Dhe këto lipide ushqejnë trurin,” shtoi ajo.

Dietat e pasura me acide yndyrore omega-3, të tilla si dieta mesdhetare, janë lidhur prej kohësh me përfitime shëndetësore për zemrën, trurin dhe organe të tjera.

Një studim i vitit 2022 zbuloi se njerëzit e moshës së mesme me nivele më të larta të acideve yndyrore omega-3 në gjak kishin funksion më të mirë njohës se të tjerët.

Disa studime kanë zbuluar se dhënia e suplementeve omega-3 te të moshuarit nuk përmirësoi funksionin e tyre njohës ose nuk rriti kapacitetin mendor te ata që ishin diagnostikuar tashmë me demencë.

The post Omega-3 është çelësi në luftën kundër Alzheimerit për gratë appeared first on Gazeta Si.

Një studim i ri i botuar në PLOS Genetics zbulon se gjenet e nënave mund të luajnë një rol të rëndësishëm në formësimin e indeksit të masës trupore (BMI) të fëmijëve, edhe kur nuk transmetohen drejtpërdrejt nga gjenerata te gjenerata.

Nga ç’vjen ndikimi i nënave?

• Efekte “të tërthorta” gjenetike: Edhe gjenet që fëmijët nuk marrin drejtpërdrejt nga nëna mund të ndikojnë në shëndetin e tyre përmes mjedisit prenatal dhe sjelljeve pas lindjes – si zakonet e ushqyerjes dhe aktiviteti fizik gjatë shtatzënisë dhe që më pas përcillen si model familjar.

• Të dhëna nga Mbretëria e Bashkuar: Studiues nga University College London, drejtuar nga Liam Wright, analizuan të dhënat genetike dhe mjekësore të mbi 2,600 familjeve me fëmijë të lindur në vitet 2001–2002, të ndjekur deri në moshën 17 vjeç.

• Roli unik i gjeneve të nënës: Ndryshe nga babai, ku ndikimi ishte thuajse plotësisht përmes trashëgimisë së drejtpërdrejtë genetike, në rastin e nënës, ndikimi në BMI-në e fëmijës dukej të kalonte përmes ndryshimeve jovetëdijshme në stilin e jetesës dhe mjedisin prenatal.

Pse ka rëndësi?

Studimet paraprake kanë lidhur obezitetin e prindërve, veçanërisht të atëve , me rrezikun që fëmijët të zhvillojnë obezitet. Po ashtu, zbulimi i ri sugjeron që ndërhyrjet për uljen e BMI-së së nënave, veçanërisht gjatë shtatzënisë, mund të sjellin përfitime afatgjata për shëndetin e fëmijëve.

Kush e tha këtë?

“Gjenetika e nënave është thelbësore në formësimin e mjedisit në të cilin zhvillohet fëmija, duke ndikuar kështu indirekt edhe në BMI-në e tij,” – tha Liam Wright.

Ai thekson se zbulimet nuk synojnë të fajësojnë të ëmën, por të ofrojnë mbështetje për familjet që të marrin hapa për të përmirësuar shëndetin e brezave të ardhshëm.

The post Obeziteti mund të transmetohet nga prindërit-fëmijët. A kanë më shumë rëndësi gjenet e nënës apo babait? appeared first on iconstyle.al.