TIRANË, 26 korrik /ATSH/ Grupi i këshilltarëve të Partisë së Lirisë në këshillin bashkiak të Tiranës ka kërkuar që të ndalohet dhënia e lejeve për kullat në zonat e banuara dhe historike.
Në një deklaratë për mediet nga anëtari i këshillit bashkiak në bashkinë Tiranës, Artan Distafa tha se në Tiranë “po zaptohet çdo hapësirë publike dhe sidomos të gjelbër me kulla monstruoze që ndërtohen pa asnjë kriter”.
Sipas tij “ky është jo vetëm një krim i tmerrshëm urban ndaj trashëgimisë historike e kulturore të kryeqytetit, por dhe simbol i qartë i keqpërdorimit kriminal të autoritetit shtetëror për pastrimin e parave të pista të korrupsionit dhe krimit ndërkombëtar në pallate ku nuk banon askush”.
Distafa tha se sot Tirana nuk ka më plan urban, por ka një plan për pastrimin e parave të pista.
Ai theksoi se grupi i këshilltarëve të Partisë së Lirisë në këshillin bashkiak të Tiranës kërkon me vendosmëri “ndalim të menjëhershëm të dhënies së lejeve për kullat në zonat e banuara dhe historike; hetim të pavarur mbi vendimmarrjen e KKTU-së dhe lidhjet e mundshme me pastrimin e parave; transparencë të plotë për të gjitha projektet e miratuara dhe proces të detyrueshëm konsultimi publik; rikthim të pushtetit urban në duart e komunitetit dhe ekspertëve të pavarur”.
“Tirana nuk është lavatriçe për pastrimin e parave të pista, por u përket qytetarëve që meritojnë një qytet të denjë për të jetuar dhe ndërtuar të ardhmen e tyre”, tha Distafa.
Në Tiranë, investimet madhore zhvillohen përmes lejeve jo-transparente që shfrytëzojnë agresivisht hapësirën urbane.
Rasti i ish-hotel Sheratonit, i kthyer në një projekt gjigand ndërtimi nga grupi Kastrati, është ilustrimi tipik i këtij modeli ku mungon transparenca.
Në vend të një zhvillimi në harmoni me Parkun e Liqenit, Kastrati gëzoi rritje intensiteti dhe kate shtesë në projektin që nuk pa asnjë herë leje ndërtimi të zbardhur dhe ndryshoi të paktën dy herë në dy vite.
Pamja e re e “projektit të vjetër”
Prej javësh, puna në kantierin e ish-hotel “Sheraton” mes “Arenës Kombëtare” dhe Universitetit Politeknik të Tiranës (UPT) është shtuar ndjeshëm.
Nga lart godina qendrore ka nisur të vishet me konceptin zigzag të fasadës së re modulare, konceptuar nga Marco Casamonti, arkitekti italian që “kullëzoi” ish-stadiumin “Qemal Stafa”.
Hoteli simbol i luksit të Tiranës së fillimviteve 2000 nuk do të ketë më fasadën prej xhami dhe do të rrethohet nga një kompleks prej gjashtë kullash të larta deri në 15 kate.
Në të gjitha anët e kantierit dallohen blloqe të mëdha me materialet e fasadave, të cilat janë ndryshe nga ato që reklamohen në renderat e projektit.
Fasada e re e ish-hotelit Sheraton/Citizens.al
Gjithçka nisi në shkurt të vitit 2018 kur Leonardi, djali i sipërmarrësit Shefqet Kastrati, njoftoi në Instagram marrëveshjen për blerjen e ish-Sheratonit.
“Tashmë ish-hotel Sheraton i përket kompanisë Kastrati, sapo u mbyll transaksioni”, njoftoi ai.
Dy muaj përpara shitjes, kompania amerikane e hotelerisë “Sheraton” hoqi emrin nga hoteli i ”MAK Albania-s” duke zyrtarizuar largimin nga Shqipëria.
MAK Albania u themelua në vitin 1992 nga familja kuvajtiane Mohamed Abdulmohsin Al-Karafi, e cila siguroi nga qeveria e kohës troje dhe incentiva si “investitor strategjik” për zhvillime kompleksesh turistike në Tiranë, Dajt dhe bregdetin e Kavajës.
Pjesë e incentivës ishte dhe trualli buzë Parkut të Liqenit, krah UPT-ës. Familja Al-Karafi nisi ta ndërtojë hotelin në vitin 1993, por mundi ta përmbyllë si një filial të markës së njohur “Sheraton” vetëm në fillimvitet 2000.
Në vitin 2018 mediat raportuan se Kastrati e bleu MAK Albanian për 30 milionë euro. Por kontrata e shitjes tregon se objekti u ble për 18 milionë. Pjesa tjetër ishte garanci për të shlyer borxhet dhe huatë e marra ndër vite.
Bilanci i vitit 2017 tregon se MAK Albania kishte rreth 14.5 milionë euro detyrime, por një kapital prej rreth 95 milionë eurosh (rreth 12 miliardë lekë) asete, ndërtesa dhe troje.
Kjo situatë duket se krijoi mundësinë e një ujde për familjen Kastrati, e cila zuri vendin e oligarkëve kuvajtianë.
Në atë periudhë Kastrati hyri fuqimisht në sektorin e ndërtimeve në kryeqytet me projekte të tjera hotelerie, rezidenciash dhe zyrash, ku spikaste projekti “Downtown One” në rrugën e Elbasanit.
Planet aspak transparente të investimeve
Rreth një vit pas blerjes së ish-Sheratonit, Kastrati siguroi leje zhvillimi nga qeveria për një projekt madhor zgjerimi.
Studiot Archea (Marco Casamonti) dhe X-Plan (Ornela Muçaj) propozuan zgjerimin e hotelit ekzistues dhe ngritjen e gjashtë kullave 7-13 kate përreth.
Koncepti fillestar parashikonte 121 mijë m2 ndërtim (69 665 m2 mbi tokë) në 30,000 m2 truall me intensitet 2.32 dhe koeficient shfrytëzimi 44.3%. Projekti parashikonte parkim 3-4 kate nën tokë.
Leja e zhvillimit u sigurua më 8 nëntor 2019. Qeveria ia delegoi kompetencën e lejes së ndërtimit bashkisë Tiranë, e cila nuk i ka bërë asnjëherë publike këto dokumenta.
Sidoqoftë, ligji detyron ndërtuesin ta shfaqë lejen e marrë në një tabelë të dukshme në kantier. Në rastin e Kastratit, ajo nuk është parë kurrë, as pas datës 10 qershor 2021 kur përfitoi leje të re zhvillimi nga qeveria.
Koncepti i ri në lejen e dytë parashikonte shtimin me rreth 36% të sipërfaqes së ndërtimit mbi tokë (nga 69,665 m2 në 108,827 m2) duke shtuar intensitetin në 3.6, me lartësi deri në 15 kate dhe parkingje 5 kate nën tokë.
Nuk është e qartë se kur bashkia Tiranë ia dha lejen e parë të ndërtimit Kastratit – aq më shumë lejen e dytë – por pamjet satelitore dëshmojnë se në kompleksin e ish-“Sheratonit” vinçi ishte ngritur një muaj para se të jepej leja fillestare e zhvillimit nga qeveria: tetor 2019.
Bashkia e Tiranës, kompania Kastrat dhe studiot e arkitekturës nuk iu përgjigjën kërkesave për informim apo koment të Citizens.al rreth kësaj çështje.
Pamje satelitore ku shfaqet vinçi i ngritur në ish-Sheraton që para marrjes së lejes së zhvillimit/Citizens.al
Rasti është i ngjashëm me projektin “Downtown One” te rruga e Elbasanit, po nga Kastrati.
Leja e zhvillimit u dha nga qeveria më 14 prill 2017 për kullë 36 kate me 62,000 m2 sipërfaqe ndërtimi, intensitet 16.26 dhe koeficent shfrytëzimi trualli 45%. Dhënia e lejes së ndërtimit iu delegua bashkisë Tiranë, e cila nuk e bëri publike.
Ajo që dihet është se Kastrati nisi punën paralelisht me gërmimet, që u bënë te ish-parku “7 Xhuxhat” në kuadër të projektit për ndërtimin e parkingut nëntokësor publik.
Projekti në fjalë nisi në janar 2018, rreth tetë muaj pasi Kastrati kishte marrë lejen e zhvillimit për kullën.
Në të njëjtën datë kur përfitoi leje të dytë zhvillimi për ish-Sheratonin, Kastrati përfitoi rishikim të lejes së zhvillimit për “Downtown One”.
Në lejen e re të datës 10 qershor 2021 struktura fitoi 4 kate lartësi, por shtoi vetëm 92 m2 sipërfaqe totale. Për këtë ndryshim Kastrati lëshoi rreth 5% koeficient shfrytëzimi të truallit për qëllime publike për një total prej 60.5%.
Nuk është e qartë se përse është dashur ky rishikim në leje, ku praktikisht nuk është përfituar ndonjë sipërfaqe ndërtimi. Por ka gjasa ajo mund të jetë bërë për të legjitimuar gërmimet jashtë kufirit të pronës në ndërtimin e parkingut të kullës.
Kastrati ka dalë me gërmime deri në rrugën “Fatmir Haxhiu”, pjesë për të cilën ditët e fundit po ripunohet me betonarme (foto 2023; foto 2025).
Brenda kantierit të Downtown One, ku po punohet me betonarme zona fundore/Citizens.al
Shkelje të mundshme konstatohen edhe te projekti i ish-Sheratonit.
Në fillim të vitit 2022 Kastrati rrethoi pjesën para duke vijuar punimet për parkingun nëntokësor.
Pamjet satelitore tregojnë se kompania rrethoi edhe rreth 1,800 metra katrorë përtej rrugës ekzistuese të hotelit. Kjo ndërhyrje nuk ishte parashikuar në asnjë nga dy lejet e zhvillimit – të vetmet dokumente publike.
Një rrugë e re u hap krah UPT-së në atë që hartat e Kadastrës tregojnë të jetë prona 7/18 e Zonës 8160. Kështu Kastrati u zgjerua nëntokë deri në kufi të pronës së tij dhe përfitoi një rrugë që i shkon direkt në hyrjen e parkingut.
Rruga e re dhe pjesa e shtuar e hotelit të Mak-Albanias/Citizens.al
Lëvizjet në hije të “investitorëve strategjikë”
Zhvillimi i ish-Sheratonit është nisur nga Kastrati në ortakëri me sipërmarrësin Samir Mane, por sot nuk kuptohet nëse vijon e njëjta ortakëri.
Leja e parë e zhvillimit për ish-Sheratonin përmendte si zhvillues kompanitë e grupit Kastrati (Kastrati Residences dhe Kastrati Hotels & Tower) dhe Mak Elite Offices (MEO) një kompani e themeluar në vitin 2017 nga Balkan Finance Investment Group (Balfin) e sipërmarrësit Mane.
Dokumentet tregojnë se në shkurt 2018 – pra, kur Kastrati bleu ish-Sheratonin – grupi bleu për 700 mijë lekë edhe 50% të aksioneve të Manes te projekti “Downtown One”, të cilat zotëroheshin nga BFI Invest – tjetër kompani e Balfin-it.
Nuk kuptohet qartë se si Balfin është tërhequr nga një projekt si “Downtown One” për kaq pak para, kur për më tepër kishin nisur punimet.
Nga ana tjetër, për MEO-n mund të themi se nuk ka pasur ecuri të gjatë. Kjo kompani e Balfinit rriti kapitalin me rreth 180 mijë euro në vitin 2020 dhe një vit më pas pezulloi dhe çregjistroi aktivitetin.
Balfin nuk iu përgjigj një kërkese për koment nga Citizens.al nëse vijonte të ishte e përfshirë në investimin te ish-Sheratoni, edhe pse në lejen e dytë të zhvillimit ajo nuk përmendet më.
Projekti i Kastratit u reklamua bujshëm nga kryetari i Bashkisë Tiranë Erion Veliaj se do të tërhiqte si filiale markat ndërkombëtare të hoteleve Hyatt dhe Hilton. Në një njoftim në faqen e saj, Hilton thoshte se do të mund të niste punën në mjediset e reja nga fundi i vitit 2023.
Të dy markat ndërkombëtare nuk iu përgjigjën kërkesave për koment nga Citizens.al rreth arsyes së shtyrjes së këtij afati dhe periudhës se kur mund të mbarojnë punimet.
Por, rasti i ish-“Sheratonit” tregon se investimet në zemër të Tiranës nuk janë më çështje zhvillimi, por demonstrim influencash dhe pushteti.
Në një shtet ku ligji vepron selektivisht dhe informacioni mbahet i fshehur, fiton më shumë ai që ka akses te pushteti. Humb qyteti, humbin qytetarët.
Qeveria ka hapur garën për rindërtimin e Pallatit të Sportit “Asllan Rusi” në partneritet me privatin. Thirrja, e ngjashme me atë që u ndoq për stadiumin “Selman Stërmasi”, ndërthur filozofinë e investimeve në sport përmes dhënies në favor të privatëve të mundësisë për ndërtim dhe zhvillim tregtar. Përvoja me “Arenën Kombëtare” dhe “Selman Stërmasin” ngjall shqetësime se edhe në këtë rast do të ketë një stadium me kullë.
Oferta për privatët: Sport dhe beton
I ndërtuar në vitin 1963 për të pritur një turne ndërkombëtar volejbolli të klubit “Partizani”, Pallati i Sportit “Asllan Rusi” është simbol për sportin shqiptar, veçanërisht për lojërat me dorë.
Prej vitit 1996, impianti mban emrin e “Volejbollistit të Shekullit” Asllan Rusi, i cili la gjurmë me ekipet e Dinamos (1960-75) dhe Studentit (75-76). Rusi u nda nga jeta në moshën 38-vjeçare (1983) nga një sëmundje e pashërueshme.
Me kapacitet prej 4 mijë spektatorësh, ky pallat sporti ka pritur për dekada aktivitete kombëtare e ndërkombëtare, duke ushqyer kujtesën sportive të brezave. Por sot, ndërtesa gjendet në një gjendje të degraduar, pa investime domethënëse dhe nën administrimin e një shoqërie publike të Bashkisë Tiranë, “Qendra Sportive”, që raporton humbje të vazhdueshme.
Nën këtë dinamikë “premtimi i vazhdueshëm” nga qeveria dhe drejtuesit e Bashkisë Tiranë ka qenë rindërtimi i Pallatit të Sportit, tashmë sipas formulës së Arenës Kombëtare: një impiant i bërë nga privati për një gjysmë-funksion publik, sportin.
Më 13 qershor, Korporata e Investimeve Shqiptare (AIC) – një organ nën varësi të qeverisë – shpalli thirrjen për pranimin e ofertave arkitekturore dhe ekonomike për rijetëzimin e Pallatit të Sportit “Asllan Rusi” në Tiranë. Afati i pranimit të ofertave është data 13 korrik.
Sipas dokumentacionit të AIC, investitori privat duhet të ketë kapacitet financiar minimal prej 12 milionë euro dhe përvojë në projekte të ngjashme nga ai, ortakë apo nënkontraktorë.
Zona e konkursit dhe Pallati i Sportit “Asllan Rusi” qe do te jene pjese e rijetezimit
Projekti i ri do të përfshijë një arenë sportive multifunksionale me rreth 6 mijë spektatorë, ambiente VIP, zyra për media, hapësira për trajtime mjekësore dhe salla trajnimi për federatat e ndryshme sportive si basketbolli, volejbolli, hendbolli, peshëngritja, mundja, gjimnastika, pingpongu, boksi dhe taekwondo-ja.
Por përveç kësaj, synohet zhvillimi i një sipërfaqeje prej 26,500 metrash katrorë ndërtimi me “funksion të përzier” në 14,095 metra katrorë truall. Procedura parashikon që minimalisht 40% e sipërfaqes duhet t’i jepet shtetit – përkatësisht Korporatës.
Kjo formulë është e njëjtë me modelin e ndjekur në projektin e stadiumit “Selman Stërmasi”, fituar nga konsorciumi i sipërmarrësve Nikolin Jaka (Diagonal Projektim & Zbatim) dhe Alban Peza (Albanian Investment Construction) me studiot arkitekturore OMA (Office for Metropolitan Architecture) dhe LOLA Landscape.
Edhe atje, përveç stadiumit lihej hapësirë për ndërtim kullash dhe ndërtesash tregtare – rreth 57 mijë metra katrorë truall me potencial 120 mijë metra katrorë ndërtim mbi tokë.
Citizens.al raportoi për këtë projekt në dhjetor dhe prill, duke ngjallur debat mbi mënyrën si prona publike po jepet për zhvillim privat pa garanci për përfitime të qarta sociale. Sipas ofertës së paraqitur nga Jaka dhe Peza autoriteteve publike i garantohej 46.5% e sipërfaqes që do të zhvillohet në zonën e stadiumit “Selman Stërmasi”.
Një formulë e kontestuar
Sikurse Citizens.al ka raportuar, Korporata e Investimeve nuk shërben transparencë dhe procedura të qarta konkurrimi.
Modeli i zhvillimit ku një sipërfaqe publike i jepet investitorëve në këmbim të një përqindjeje të ndërtimit, shpesh pa konsultime të thelluara me komunitetin apo grupeve të interesit – në këtë rast sportistëve apo klubeve – i jep pak vend llogaridhënies.
Në rastin e “Asllan Rusit”, edhe pse përmendet roli i Komitetit Olimpik, Bashkisë dhe ministrive, vendimmarrja reale mbetet e centralizuar në AIC.
Kriteri i përzgjedhjes për kontratën është ai i përqindjes më të lartë të sipërfaqes së dhënë shtetit, duke privilegjuar ofertat që maksimizojnë sipërfaqen ndërtimore – jo domosdoshmërisht përmbajtjen apo cilësinë publike të projektit.
Në këtë pikë mund të themi se “sporti është hedhur si karrem në tregun imobiliar”.
Pavarësisht synimit për të sjellë efikasitet, qasje multifunksionale dhe aktivitet të qëndrueshëm, projektet e tilla rrezikojnë të përfundojnë si simbole të urbanizmit pa frymë publike.
Pyetjet thelbësore ngrihen mbi përdorimin real të impiantit: a do të jetë një qendër për komunitetin sportiv të Tiranës, për federatat, për të rinjtë dhe sportistët e qytetit, apo një tjetër hapësirë që do shfrytëzohet për evente privatë dhe sipërmarrje tregtare.
Në mungesë të një bilanci të qartë mes sportit dhe interesave të ndërtuesve, rrezikohet që “Asllan Rusi” të përfundojë më shumë si një kullë tjetër në horizontin e Tiranës sesa një vend për zhvillimin e sportit.
Prej disa vitesh, Kamzës po i transformohet peisazhi urban. Procesi, që përngjan me atë që u ndoq në Tiranë, është shtrirë jo vetëm në boshtin kryesor të qytetit, por dhe në lagjet e brendshme. Një nga zonat që e përfaqëson më mirë këtë ndryshim thelbësor është fusha që rrethonte ish-kompleksin sportiv “Rinia” dhe shtrihej deri në rrugën kombëtare.
Këtë fushë e përdornim për vite me radhë – gjatë pandemisë dhe viteve më pas – bashkë me aktorë të “Grupit Ata”, ku zhvillonim provat dhe shfaqjet për komunitetin. Por pas vitit 2022, hapësira u rrethua dhe u kthye në një kantier të madh ndërtimi.
Pavarësisht se ishte tokë private, ajo kishte rëndësi publike për aktivitetin e gjallë që i shërbente komunitetit. Duke analizuar zonën, vlen të rikujtojmë se në hartat zyrtare, kjo njësi strukturore figuron si “KZ UB A2 14/257”, e rrethuar nga rrugët “Stockholm”, “Nënë Tereza”, “Teuta” dhe “OSBE”.
“Grupi Ata” në prova për shfaqje në një nga fushat rreth ish-kompleksit sportiv “Rinia”, Kamëz/Foto R.Qema.
Një pasdite në pallatet e reja: Zëri i banorëve
Në fushat pranë ish-kompleksit tashmë janë ngritur dy ndërtesa rezidenciale, secila 9-katëshe, ndërtuar nga kompania “Mëhillaj” sh.p.k. Godina e dytë – me lejen nr. 4595 – mori miratimin nga kryetari i Bashkisë, Rakip Suli, më 23 dhjetor 2022, katër muaj përpara miratimit të Planit të Detajuar Vendor.
Plani i Detajuar Vendor për këtë territor u firmos po nga Suli më 25 prill 2023. Një shqyrtim i lejeve dhe dokumenteve të zhvillimit tregon se numri i kateve, koeficienti i shfrytëzimit të truallit dhe norma e gjelbërimit janë në limitet maksimale por në përputhje me planin.
Megjithatë, sapo banorët u zhvendosën në dy pallatet e reja, doli në pah një problematikë e rëndësishme: mungesa e vendparkimeve, hapësirave publike dhe infrastrukturës për një jetesë cilësore.
Për të kuptuar më shumë rreth shqetësimeve të banorëve, kalova një pasdite në zonë. Shefqet Dina, pronari i një ushqimoreje pranë një prej pallateve – me origjinë nga Hasi dhe ish-sipërmarrës në Divjakë – tregoi për ndryshimin mes jetës rurale dhe asaj urbane.
“Me aq lekë blen 3-4 makina,” tregon ai përballë pyetjes për çmimin e vend-parkimeve nëntokë (15–20,000 euro), shifër që ai thotë se është shumë e lartë.
Pamje e zonës para ndërtimeve/Citizens.al
Pikërisht vendparkimi duket problemi i parë. Nëntokë pallatet ofrojnë rreth 40 vende, shumë më pak se numri minimal i kërkuar nga Plani i Përgjithshëm Vendor i Kamzës – edhe për qëllim fitimi. Në Nenin 29 të këtij plani thuhet se minimalisht duhet “një vend parkimi për njësi banimi”.
Çmimi i qirasë për një vendparkim është i lartë, duke zënë deri 30 % të qirasë mujore të një apartamenti.
Fatos Demaj, një tjetër banor që jeton në Greqi dhe kthehet herë pas herë në banesën e tij me qera, tregon se parkimin e paguan muaj për muaj “vetëm për ato pak netë që kalon në Shqipëri”.
“Nuk kam kohë dhe nerva të shpenzoj gjysëm ore a më shumë për të gjetur vend parkimi,” thekson ai.
Kjo është gjendja e jetës urbane në lagjet e reja të Kamzës që vërvitet mes nevojës për infrastrukturë publike dhe shpërfilljes prej investimeve private.
Mes hapësirës pallateve, tre djem luanin me njëri tjetrin në një hapësirë që duket më shumë si në mes të një kantieri ndërtimi.
Pamje e zonës pas ndërtimeve/Citizens.al
“Imagjino po të kishim një fushë?!” ngriti si pyetje retorike njëri prej tyre pasi atyre u thashë se ekzistonte mundësia që për ta të ishte parashikuar diçka në projektin e zhvillimit.
Fëmijët që banojnë në këtë zonë bënë krahasimin me zonat e pa-urbanizuara dhe situatës aktuale që ata shohin në lagjen e tyre dhe shpresonin për një kënd lojërash apo fushë futbolli.
Projeksionet 3D të projektit në tabelën e punimeve tregojnë me vështirësi një park të vogël lojërash, por në realitet – pasi banorët u zhvendosën në hyrjet e reja – hapësira përreth mbeti e papunuar, me dhe të kuq e mbetje ndërtimi.
Nën lupën e Kontrollit të Lartë të Shtetit (KLSH)
Proceset administrative të miratimit të këtyre godinve në këtë njjësi strukturore në Kamëz iu nënshtruan një auditimi nga KLSH. Kontrolli, i cili përpiloi një raport përfundimtar në prill 2024, tregoi për parregullsi:
Mungesë të 334 m² parkim në raport me kërkesat minimale;
Distancë 13 metra ndërmjet godinave (nga 15 metra e lejuar);
Dokumentacion i paplotë për godinën në “Rruga Roma”;
Llogaritje të gabuar të “Taksa Ndikimit në Infrastrukturë” në nëntë raste;
Mos-konsultim me Operatorin e Sistemit të Transmetimit (OST) për ndryshime në linjat ekzistuese.
Pas këtij kontrolli dhe raporti, KLSH ka kërkuar procedime disiplinore për 34 punonjës, përfshirë nënkryetaren Migena Habibi dhe drejtorin e Drejtorisë së Planifikimit, Kontrollit dhe Zhvillimit të Territorit (PKZHT) Erlend Baballëku.
Zona mes pallateve në Kamëz/Foto R.Qema.
Bashkia Kamëz kundërshton pjesërisht gjetjet për distancën, duke argumentuar se gjithçka është brenda kufijve të VKM-së nr. 408 duke qënë se “objekti nuk rezulton të jetë ndërtuar me leje ndërtimi apo disponon certifikatë përdorimi”. Por kjo lë pasoja në përditshmërinë dhe jetën e qytetarëve në këtë zonë, të cilëve u privohet “e drejta për diell dhe qiell”.
Paralelisht KLSH ka konstatuar pasaktësi në llogaritjen e taksave të ndikimit në infrastrukturë, ku përveç projektit në rrugën “Roma”, kjo duket të ketë ndodhur edhe në tetë raste të tjera. KLSH thekson se kjo praktikë ka ndikuar negativisht në buxhetin e bashkisë.
Nevoja për llogaridhënie: Bashkia hesht
Për t’u njohur me reagimin e institucionit mbi raportin e KLSH-së, por edhe me qasjen e zhvillimit urban, iu drejtuam Bashkisë Kamëz.
Në hyrje, përballëm një atmosferë refuzuese ku një kërkesë për intervistë me drejtorin e PKZHT-së, kalon në disa hallka shqyrtimi për miratim nga përgjegjësja për komunikimin, te kryetari Suli.
“Ta diskutoj edhe me Kryetarin, se cilin do vendosë, për t’iu përgjigjur pyetjeve.[…] Unë do ia lë shënim dhe do të më telefonojë,” tha përgjegjësja e komunikimit.
Pas dy javësh pritje të një përgjigjeje miratimi ose jo, nuk erdhi asnjë përgjigje. E njëjta histori përsëritet nga i njëjti institucion që refuzoi kërkesën për një reagim të ngjashëm edhe në janar 2023.
Tiranizimi i Kamzës
Kamza po merr pamjen e një qyteti me simptomat urbane të Tiranës: mungesë hapësirash publike, rrjet trafiku të mbingarkuar, parkingje të pamjaftueshme, probleme me menaxhimin e mbetjeve dhe mungesë llogaridhënie.
Banderola e “Grupit Ata” kundër mënyrës së zhvillimit në Kamëz/Foto R.Qema.
Kjo pasqyron një model zhvillimi ku interesi privat merr përparësi mbi mirëqenien e komunitetit.
Aktivistët e qytetit e kanë kundërshtuar këtë zhvillim urban. Grupi Ata, gjatë Javës së Arkitekturës në vitin 2023, i priti vizitorët që vinin prej kryeqytetit në një tur në njësitë Bathore dhe Paksuqan me një banderolë ku shprehej kundërshtia ndaj ndërtimit të pakontrolluar në Kamëz dhe politikave urbane të diktuara prej pushtetarëve.
Pa ndërhyrje urgjente institucionale, Kamza do mbetet një shembull i “tiranizmit” urban.
Në ditët kur inspektorët e IKMT-së ishin të zënë me aksionin e çlirimit të hapësirave publike nga ndërtimet pa leje, një tapet betoni zëvendësoi brutalisht barin e gjelbër në lulishten kryesore të qytetit të Kukësit. Betonizimi i lulishtes së vetme të Kukësit po bëhet me bekimin e Bashkisë si pjesë e një projekti për ndërtimin […]
Një grup qytetarësh nga Mirdita u nisën drejt Thethit, në solidaritet me banorët e zonës së Dukagjinit, të cilët prej ditësh po konfliktohen me IKMT dhe policinë për të mbrojtur pronat e tyre. Nën moton “Mirdita solidarizohet me Dukagjinin”, kjo iniciativë vjen si shprehje e mbështetjes për vëllezërit e gjakut në Shalë e Shosh, të […]
Pasi gjysma e Shqipërisë është kthyer në kantier ndërtimi dhe Tirana është betonizuar totalisht, Edi Rama zbulon se po punohet për vendosjen e një sistemi të monitorimit të ndërtimit në territor duke përdorur teknologji të avancuar si dronë dhe satelitë, në bashkëpunim me Emiratet e Bashkuara. “Po ndërtojmë një sistem të kontrollit teknologjik mbi territorin, […]
Pasi korri një fitore të thellë për mandatin e tij të katërt, kryeministri Edi Rama iu rikthye aksionit të tij të preferuar këtë fillim korriku: ai premton një aksion kombëtar për çlirimin e hapësirave publike. Aksioni nisi nga Bashkia e Vlorës pas një mbledhjeje me dyer të mbyllura më 3 korrik, ku Rama fajësoi zyrtarët lokalë për një sërë […]
Homo sapiens konsiderohet si specia dominuese në planetin tonë për mijëvjeçarë, por nuk ka qenë gjithmonë kështu. Kur Homo sapiens i parë u shfaq rreth 300,000 vjet më parë, paraardhësit tanë ishin vetëm 1 nga 6 speciet njerëzore në planet. Tashmë, shkencëtarët kanë rindërtuar më saktë shkencërisht se si dukeshin ata njerëz të lashtë. Kjo përfshin edhe fytyrën e një specieje të lashtë të pakapshme të njohur si “Hobiti”.
Si pjesë e një dokumentari të ardhshëm të BBC-së, “Human”, shkencëtarët kanë kombinuar teknikat e modelimit dixhital të përparuara me fosilet e gjetura. Rezultati është pamja jonë më e mirë e Homo erectus, Homo floresiensis, Neandertalët dhe anëtarët më të hershëm të Homo sapiens të zbuluar ndonjëherë.
Paleoantropologia dhe prezantuesja e dokumentarit Ella Al-Shamahi thotë: “Këto janë koleksioni më i saktë shkencërisht i modeleve hiper-reale 3D të specieve njerëzore të transmetuara ndonjëherë në TV.
Homo erectus
Home erectus ishte specia e parë njerëzore që ecte drejt në dy këmbë, siç bëjnë njerëzit sot. Antropologët besojnë se ata jetuan midis 1.89 milion dhe 110,000 vjet më parë. Ata jetuan në një zonë që fillimisht mbulonte Afrikën, por më vonë u përhap në pjesë të mëdha të Azisë dhe madje deri në skajet e Evropës. Kjo ishte hera e parë që një hominin, një primat i lidhur ngushtë me njerëzit, kishte dalë jashtë Afrikës.
Do të kalonin edhe 2 milionë vjet të tjerë para se Homo sapiens të ishte në gjendje të përsëriste këtë migrim të guximshëm. Ata ishin më të gjatë se homininët e mëparshëm, me këmbë të gjata që i bënin ata ecës të efektshëm. Qëndrimi i tyre drejt gjithashtu liroi përdorimin e duarve të tyre, gjë që i lejoi Homo erectus me tru të madh të zhvillonte mjete dhe të bëhej hominini i parë që zotëronte zjarrin.
Fizikisht, ata ishin disi të ngjashëm me njerëzit e ditëve të sotme, por pak më të shkurtër. Ata kishin madhësi të ngjashme koke krahasuar me një njeri modern, por kishin fytyra më të sheshta dhe një kreshtë vetullash më të spikatur.
Homo floresiensis
Kjo specie u gjet në ishullin Flores, Indonezi dhe jetoi midis 700,000 dhe 50,000 vjet më parë. I quajtur “Hobiti” sipas krijesave imagjinare të J.R.R Tolkien, Homo floresiensis ishte jashtëzakonisht i vogël krahasuar me njerëzit modernë. Homo floresiensis mesatar me këmbë shumë të gjata krahasuar me madhësinë e trupit të tyre.
Ashtu si Hobitët e Tolkien, Homo floresiensis gjithashtu kishte këmbë të mëdha dhe të sheshta. Ata gjithashtu kishin kafka shumë të vogla, me tru rreth një të tretën e madhësisë së njerëzve modernë – të ngjashëm me atë të një shimpanzeje.
Përveç kokave të tyre më të vogla, Homo floresiensis ka të ngjarë të ketë pasur një ballë më të theksuar dhe asnjë mjekër të spikatur. Shkencëtarët besojnë se Homo floresiensis u bë kaq i vogël për shkak të një efekti të quajtur xhuxhizëm ishullor. Kjo pasqyron faktin se kafshët e mëdha në ishuj evoluojnë për t’u bërë më të vogla për t’u përballur me burimet e kufizuara. Në të njëjtën kohë, kafshët më të vogla zakonisht bëhen më të mëdha për shkak të mungesës së grabitqarëve. Kjo do të thotë se Homo floresiensis ndante ishullin e tij me elefantë që ishin sa madhësia e lopëve, minj gjigantë kafe dhe lejlekë mishngrënës që arrinin deri në dy metra lartësi.
Homo neanderthalensis
Më i njohur si Neandertal, Homo neanderthalensis janë të afërmit tanë më të afërt njerëzorë. Kjo specie jetoi në një pjesë të madhe të Lindjes së Mesme, Azisë Qendrore dhe Evropës midis 430,000 dhe 40,000 vjet më parë. Neandertalët ishin përshtatur fiziologjikisht me motin më të ftohtë, me hundë të gjera dhe vrima hunde të përshtatura për të thithur ajër të ftohtë dhe të thatë.
Ata kishin dhëmbë të mëdhenj të përparmë, të cilët i përdornin si ‘dora e tretë’ gjatë përgatitjes së ushqimit, por nuk kishin mjekër të theksuar si një njeri modern. Trupat e tyre ishin të shëndoshë dhe muskulozë, me krahë më të gjatë dhe këmbë më të shkurtra se njerëzit modernë. Të rriturit ishin rreth 1.5 metra të gjatë, por mund të peshonin midis 64 dhe 82 kg. Shkencëtarët mendojnë se përmasat e tyre do të kishin minimizuar sipërfaqen e tyre për të ndihmuar në ruajtjen e nxehtësisë së trupit gjatë periudhave më të ftohta të Tokës.
Neandertalët gjithashtu mbivendoseshin me Homo sapiens për mijëra vjet dhe të dy speciet shpesh përziheshin dhe kryqëzoheshin. Çdo njeri aktual jashtë Afrikës ka një ADN të Neandertalit, me disa njerëz që marrin deri në katër përqind të gjeneve të tyre nga kjo specie e lashtë.
Homo sapiens
Ky rindërtim tregon Homo sapiens-in më të vjetër të njohur, specien e të gjithë njerëzve modernë. Këto fosile vijnë nga një vend i quajtur Jebel Irhoud në Marok, Afrikën e Veriut, dhe shkencëtarët mendojnë se ato datojnë rreth 300,000 vjet më parë. Kjo e vendos shfaqjen e Homo sapiens rreth 100,000 vjet më herët nga sa kishin menduar më parë shkencëtarët.
Edhe pse ishin pjesë e të njëjtës specie, këta Homo sapiens shumë të hershëm kishin disa dallime të vogla nga njerëzit modernë. Më e dukshmja, këta individë kishin vetulla më të trasha dhe kafka të zgjatura. Disa shkencëtarë e shohin këtë si provë të evolucionit të njerëzve të mëparshëm në Homo sapiens.
Një 66-vjeçar punëtor ndërtimi u vra të hënën pasdite në Berat, pasi ra nga lartësia e ndërtesës ku punonte. Sipas policisë, ngjarja ndodhi rreth orës 15:30 në lagjen “Kushtrimi”, ku Ramadan Hatija, banues në Berat, dyshohet se ra nga kati i tretë i një pallati në ndërtim. Ai u dërgua me urgjencë në Spitalin Rajonal […]
Të ardhurat e Bashkisë Tiranë, kanë shënuar një tkurrje të ndjeshme në 5 muajt e parë të këtij viti, duke reflektuar varësinë e lartë që ka kryeqyteti nga dhënia e lejeve të ndërtimit.
Sipas raportit të realizimit të buxhetit të Bashkisë Tiranë për periudhën janar-maj 2025, të ardhurat totale nga taksat e tarifat, ishin 7.4 miliardë lekë, ose rreth 75 milionë euro.
Në krahasim më të njëjtën periudhë të një viti më parë, kur ishin 12.5 miliardë lekë, të ardhurat kanë rënë me 41.5%.
Ndikimin kryesor në këtë ecuri e ka dhënë taksa e ndikimit në infrastrukturë, që Bashkia arkëton nga dhënia e lejeve të ndërtimit dhe që është 8% e vlerës për ndërtimet rezidenciale.
Ky zë ka sjellë në buxhet vetëm 1.3 miliardë lekë, nga 6.3 miliardë lekë të njëjtën periudhë të një viti më parë, me një tkurrje prej gati 80%.
Taksa e ndikimit në infrastrukturë kontribuoi në 18% të të ardhurave në janar-maj 2025, nga 50% në pesëmujorin e parë 2024.
Rënia e këtij zëri është në linjë me tkurrjen e sipërfaqes së lejeve të ndërtimit.
Të dhënat e tjera të INSTAT bënë të ditur se në kryeqytet në periudhën janar-mars u dhanë 72 leje ndërtimi, me një sipërfaqe prej rreth 201 mijë metra katror.
Në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë, sipërfaqja ka rënë me 13.3%. Së bashku me tremujorin e parë 2023, këto janë nivelet më të ulëta që janë dhënë që nga viti 2018.
Vitet e fundit, bashkia e ka rritur ndjeshëm varësinë e të ardhurave nga taksa që merr nga dhënia e lejeve të ndërtimit.
Në 2024-n, sipërfaqja e lejeve të ndërtimi arriti një nivel rekord prej mbi 1.9 milionë metra katror, teksa bashkia arkëtoi nivelin më të lartë historik nga taksa e ndikimit në infrastrukturë prej 14.3 miliardë lekësh (145 mln euro), që i korrespondonte një vlerë ndërtimesh prej 1.8 miliardë euro.
Të ardhurat nga taksa e ndikimit në infrastrukturë zunë rreth 54% të totalit të të ardhurave tatimore dhe jotatimore të realizuara për 2024.
Kjo varësi është parë me shqetësim nga ekspertët e financave vendore. kjo taksë, e lidhur ngushtë me aktivitetin e ndërtimit, e ekspozon bashkinë ndaj rrezikut fiskal, pasi çdo ngadalësim në sektorin e ndërtimit sjell rënie të menjëhershme të të ardhurave.
Raportet e Co-PLAN dhe të Ministrisë së Financave paralajmërojnë se kjo varësi e tepruar krijon mungesë të qëndrueshmërisë financiare afatgjatë dhe përkeqëson pabarazitë mes bashkive, pasi pjesa dërrmuese e kësaj takse mblidhet në Tiranë, ndërsa bashkitë e tjera mbeten me burime të kufizuara për zhvillim.
Raportet rekomandojnë diversifikimin e burimeve të të ardhurave dhe forcimi i autonomisë vendore për një sistem më të balancuar dhe të qëndrueshëm financiar.
Të ardhurat nga taksat e tarifat e tjera
Zëri që solli më shumë të ardhura në pesë muajt e parë të vitit ishte taksa mbi pasuritë e paluajtshme, me 1.722 miliardë lekë, me rritje 11% me bazë vjetore.
Më pas renditet tarifa e pastrimit me 1.45 miliardë lekë, me rritje prej 10%. Taksa e ndikimit në infrastrukturë kaloi për herë të parë në vitet e fundit, si kontribuuesi i tretë më i madh.
Shpenzimet, rritet personeli, preken investimet
Për 5 mujorin, Bashkia ka shpenzuar 10 miliardë lekë, me rritje prej 7.5% me bazë vjetore. Fondet për shpenzime, Bashkia i siguron nga të ardhurat e veta, transfertat e pakushtëzua dhe të kushtëzuara që merr nga buxheti qendror, rindërtim, donacione.
Pesha më e madhe e tyre ka shkuar për shpenzime korente, prej 4.6 miliardë lekësh, me rritje prej 13% me bazë vjetore. Shpenzimet e personelit ishin 3.9 miliardë lekë, me rritje prej 17% me bazë vjetore.
Me rënie ishin shpenzimet kapitale, që u realizuan në nivelin e 1.48 miliardë lekë, me një tkurrje prej 20% me bazë vjetore.
Sipas relacionit të Bashkisë, ndër faktorët që kanë ndikuar në mos realizimin e fondeve të planifikuara kryesisht për shpenzimet kapitale lidhen kryesisht me procedurat e prokurimit, afatet kohore të nevojshme deri në përfundimin e procedurave deri në lidhjen e kontratave.
5 mujori i parë i vitit ka gjithmonë një realizim të ulët të prokurimeve pasi përgjatë dy muajve të parë referuar dhe udhëzimit të zbatimit të buxhetit apo dhe udhëzimit të mbylljes së llogarive të vitit paraardhës mbyllen rakordimet e të ardhurave dhe shpenzimeve të vitit paraardhës, mbarten kontratat në vazhdim në sistemin e Thesarit në zbatim të buxhetit të miratuar, vijohet me përgatitjen e realizimit të regjistrit të prokurimeve të vitit paraardhës dhe krijimin e regjistrit të ri të prokurimeve në përputhje me buxhetin e miratuar të vitit 2025./ MONITOR
TIRANË, 24 qershor /ATSH/ 132 familje të qytetit të Durrësit që humbën shtëpitë nga tërmeti, nga sot do të nisin një kapitull të ri në jetën e tyre duke hyrë në banesa të reja, me standarde bashkëkohore.
Kryetarja e bashkisë së Durrësit, Emiriana Sako u shpreh se sot u shpërndanë çelësat e apartamenteve të reja për banorët e pallatit Kastrati, në njësinë administrative nr. 5.
Sako theksoi se me këtë hap, mbyllet me sukses procesi i rindërtimit për këto familje.
“Ky është një hap i madh përpara që kemi hedhur së bashku. Ndihemi krenarë për punën e madhe që kemi bërë dhe i falënderoj qytetarët për besimin dhe për durimin e tyre. T’i gëzoni e të keni shëndet e plot gëzime në shtëpitë tuaja të reja”, tha Sako.
Kryebashkiakja e Durrësit tha se më në fund u finalizua një punë e gjatë dhe e vështirë, që mori pesë vite e shtatë muaj që nga tërmeti i 2019.
“Për ne është emocion i veçantë që ju merrni banesën, por ne kemi mbajtur barrën e madhe të punës dhe peshën e procesit për të cilin është bërë një ligj i veçantë që kur ra tërmeti. Falënderoj donatorët që bënë të mundur që ky financim të jepej, Qeverinë shqiptare dhe Kryeministrin. Ka qenë periudhë e vështirë edhe për ne si bashki, ndërsa Kastrati Group dha një donacion prej 3000 metra katrorë”, tha Sako.
Sipas Sakos, në këtë proces mund të ketë pasur edhe familje që kanë mbetur të pakënaqura dhe mungesë dakordësie për zgjedhjen e katit, por në fund përmes shortit u finalizua procesi për dorëzimin e çelësave të apartamenteve të reja.
“Pas çelësave, do vijojmë punën me pjesën teknike. Ndërtuesit e kanë dorëzuar komplet projektin e përfunduar në bashki, edhe me kolaudimin. Sot, kur të shkoni në shtëpitë tuaja, dritat janë të vendosura, uji është i lidhur, do bëni rinovimin e kontratës me OSHEE-në etj. Ne do të marrim kohën e nevojshme për të arreduar shtëpitë për secilin prej jush”, përfundoi Sako.
Klodian Muço, ekspert i ekonomisë, ka ngritur shqetësime lidhur me zhvillimet demografike dhe ndikimin e tyre në sektorin e ndërtimit dhe atë bankar në vend. Muço theksoi se Shqipëria po përballet me një tkurrje të vazhdueshme të popullsisë dhe një plakje alarmante të saj, ndërkohë që në mënyrë paradoksale, në Tiranë vazhdojnë të jepen leje […]
TIRANË, 20 qershor /ATSH/ 132 familje në Durrës, të prekura nga tërmeti i 26 nëntorit 2019, janë bërë me shtëpi të reja.
Kryetarja e bashkisë së Durrësit, Emiriana Sako bëri të ditur se është zhvilluar sot shorteu publik ku janë shpërndarë apartamentet të cilat i përkasin pallatit në rrugën “Ramadan Veliu”.
Sako tha se “brenda javës që vjen banorëve do t’u dorëzohen çelësat e shtëpive, për të nisur një fillim të ri me banesat e tyre të reja të dhuruara falas, më të mira e më të sigurta seç i kishin më parë”.
Ndërsa, qytetarët përmes mesazheve të tyre falënderojnë bashkinë e Durrësit dhe të gjithë personat e angazhuar në këtë proces.
“Jemi shumë të kënaqur për shortin, më së fundi do hyjmë brenda në shtëpitë tona. Ky është shorteu më i shkëlqyeshëm që kam parë”, shprehen disa prej tyre.
“Sot përfunduam me sukses edhe shorteun e radhës për shpërndarjen e apartamenteve në pallatin “Kastrati”, njësia administrative numër 5. Janë 16 familje, të cilat përfunduan me sukses shorteun sot, që ishte vijimi i shorteut të djeshëm ku 116 familje u pajisën me shtëpi të reja. Pra, ne kemi finalizuar me sukses procesin e strehimit për 132 familje, të cilat do të marrin çelësat e apartamenteve të reja dhe bashkëkohore nga e marta e javës tjetër”, shprehet një nga anëtarët e jurisë së shorteut për apartamentet e programit të Rindërtimit.
Muzeu i “Dritëro Agolli” në Devoll është projekti më i ri për të cilin ka nisur sot zbatimi në vendlindjen e shkrimtarit të shquar.
Prefekti i qarkut të Korçës, Nertil Jole bëri të ditur se ky projekt vjen falë një bashkëfinancimi nga Këshilli i Qarkut Korçë dhe Bashkia Devoll.
Në një ceremoni, ku ishin të pranishëm autoritetet vendore, nisi sot hedhja e themeleve për këtë projekt të shumëpritur.
Ndërtimi i muzeut të Dritëro Agollit po bëhet në fshatin e tij të lindjes, Menkulas dhe sipas autoriteteve vendore “është konceptuar si një muze që i shkon për shtat një kolosi të letërsisë shqipe dhe një devolliu të mirë, atij që e ngriti lart emrin e Devollit dhe të devollinjve kudo”.
Ky muze do të jetë një nga pikat kryesore të turizmit, jo vetëm për bashkinë Devoll, por për të gjithë qarkun e Korçës.
Të famshëm, të shtrenjtë por që në Shqipëri gjithnjë i kanë shoqëruar pikëpyetje të shumta: a po përdoren nga pushteti për të ndihmuar rregullimin estetik të parave të pista që po depërtojnë në sektorin e ndërtimit? Kontestimet e projekteve të kullave me dhjetëra kate që po mbijnë çdo ditë në kryeqytetin e Shqipërisë i preku […]
Shtimi i lejeve të ndërtimit dhe të detyrimit për taksën e ndikimit në infrastrukturë pas referencave, vijojnë t’i sigurojnë nga kjo taksë arkëtime rekord Bashkisë së Tiranës. Në total, për 2024, nga taksa e ndikimit në infrastrukturë rezultojnë se janë arkëtuar 14,3 miliardë lekë apo rreth 147 milionë euro të ardhura, sipas burimeve zyrtare nga […]
Shtimi i lejeve të ndërtimit dhe të detyrimit për taksën e ndikimit në infrastrukturë pas referencave, vijojnë t’i sigurojnë nga kjo taksë arkëtime rekord bashkisë së Tiranës.
Në total, për 2024, nga taksa e ndikimit në infrastrukturë rezultojnë se janë arkëtuar 14,3 miliardë lekë apo rreth 147 milionë euro të ardhura, sipas burimeve zyrtare nga bashkia. Krahasuar me planin fillestar prej 6,3 miliardë lekë të planifikuar, arkëtimet janë rritur 226%.
Për Tiranën, taksa e ndikikimit në infrastrukturë është në nivelin 8% dhe llogaritet për metër katror mbi çmimet e referencës të cilat prej muajt korrik 2023 (zbatimi nis nga muaji gusht) u rritën nga 5 deri 76% për 32 zonat kadastrale të Tiranës.
Arkëtimi prej 14.3 miliardë lekë për këtë taksë prej 8% do të thotë që bashkia e Tiranës ka dhënë leje ndërtimi për një vlerë totale prej 179 miliardë lekë, ose rreth 1.8 miliardë euro, një rekord historik ky.
Të ardhurat nga taksa e ndikimit në infrastrukturë zunë rreth 54% të totalit të të ardhurave tatimore dhe jotatimore të realizuara për 2024. Në total të ardhurat tatimore dhe jotatimore të arkëtuara për 2024 ishin 26,6 miliardë lekë apo 146% më shumë se plani.
Rritja e arkëtimeve vijon të ndikohet prej shtimit të detyrimeve prej taksës së ndikimit në infrastrukturë pas rritjes së çmimeve të referencës nga muaji gushti 2023, si dhe rritja e sipërfaqes së lejeve të ndërtimit.
Taksës së ndikimit në infrastrukturë nga ndërtimet e reja i nënshtrohen të gjitha subjektet që kërkojnë të pajisen me leje zhvillimore dhe leje ndërtimi për objekte banimi, administrative, prodhimi, shërbimi e tjera. Taksa paguhet nga ndërtuesit para zbardhjes së lejes së ndërtimit.
Në muajin shtator 2024 Shoqata e Ndërtuesve të Shqipërisë depozitoi në Gjykatën Kushtetuese padinë për shfuqizim të pjesshëm të VKM që rriti çmimet e referencës për apartamentet, pasi ishte joproporcional, cenonte lirinë ekonomike, të drejtën e pronës private, parimin e sigurisë juridike.
Nga konkluzionet e prezantuara në Gjykatën Kushtetuese prej përfaqësuesve të Shoqatës së Ndërtuesve, pohuan se mbështetur në analizat konkrete për lejet e miratuara të ndërtimit, llogaritja e taksës së ndikimit në infrastrukturë me çmimet e reja të referencës rrit 80% barrën fiskale te ndërtuesit.
Sipas tyre kjo do të rrisë çmimet e apartamenteve 200 deri 300 euro për metër katror.
Pas shqyrtimit të padisë Gjykata Kushtetuese rrëzoi kërkesën e Shoqatës së Ndërtuesve për shfuqizimin e vendimit, duke e cilësuar pretendimin e tyre të pabazuar.
Në 2024-n, sipërfaqja e lejeve të ndërtimi arriti një nivel rekord prej mbi 1.9 milionë metra katror. Kjo është sipërfaqja më e lartë e dhënë ndonjëherë për ndërtim për kryeqytetin, të paktën që nga viti 2005, kur INSTAT raporton të dhënat për Tiranën.
Në krahasim me vitin e mëparshëm, sipërfaqja e dhënë për ndërtimin në 2024-n u rrit me rreth 36%, ndërkohë që është dhe rreth 7% më e lartë se në 2022, kur shënohej rekordi i deritanishëm me 1.8 milionë metra katror./ Monitor
Për periudhën janar-prill 2025 importet e grupit të qeramikës, arrijnë në një total prej mbi 102 mln kg, duke iu afruar niveleve të fillim viteve 2000, ku vendi u përball me fillimet e një bumi ndërtimor. Ky është niveli më i lartë i regjistruar për 4 mujorin në pothuajse 16 vitet e fundit, duke tejkaluar […]
Pasi arriti rekord në vitin 2024, sipërfaqja e dhënë për leje ndërtimi ka shënuar rënie në tremujorin e parë të vitit. Të dhënat e INSTAT bënë të ditur se në kryeqytet në periudhën janar-mars u dhanë 72 leje ndërtimi, me një sipërfaqe prej rreth 201 mijë metra katror.
Në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë, sipërfaqja ka rënë me 13.3%. Së bashku me tremujorin e parë 2023, këto janë nivelet më të ulëta që janë dhënë që nga viti 2018.
Në 2024-n, sipërfaqja e lejeve të ndërtimi arriti një nivel rekord prej mbi 1.9 milionë metra katror. Kjo është sipërfaqja më e lartë e dhënë ndonjëherë për ndërtim për kryeqytetin, të paktën që nga viti 2005, kur INSTAT raporton të dhënat për Tiranën.
Në krahasim me vitin e mëparshëm, sipërfaqja e dhënë për ndërtimn në 2024-n u rrit me rreth 36%, ndërkohë që është dhe rreth 7% më e lartë se në 2022, kur shënohej rekordi i deritanishëm me 1.8 milionë metra katror.
Më pak leje në rang vendi
Sipas njoftimit të INSTAT, Në tremujorin e parë të vitit 2025, janë miratuar 258 leje ndërtimi për ndërtesa të reja, duke shënuar një ulje prej 17,0 %, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024, kur u miratuan 311 leje.
Sipërfaqja totale e parashikuar për ndërtimet në këtë tremujor, është 335.137 m², duke shënuar një ulje prej 6,3 %, në krahasim me tremujorin e parë të vitit 2024 (357.585 m²).
Vlera e përafërt e projekteve të miratuara (që përfshin si ndërtesat ashtu edhe punimet inxhinierike) arriti në
20,1 miliardë lekë, duke shënuar një rritje prej 47,6 %, krahasuar me një vit më parë (13,6 miliardë lekë).
Ndërtimet për banim përbëjnë pjesën më të madhe të lejeve të reja, me 188 leje dhe sipërfaqe ndërtimi 215.418 m².
• Ndërtesat jo-rezidente (si hotele, ndërtesa tregtare dhe industriale) zënë pjesën tjetër me 70 leje dhe 119.719 m² sipërfaqe.
• Qarku i Tiranës mban peshën kryesore me 72 leje ndërtimi të reja dhe 201.237 m², ndonëse me rënie nga një vit më parë.
• Rritje domethënëse e vlerës së projekteve ndërtimore u regjistrua në qarqet Durrës, Vlorë dhe Fier./ Monitor
Login
