❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

OBSH paralajmëron për përhapjen e virusit të rrezikshëm nga mushkonjat

Organizata BotĂ«rore e ShĂ«ndetĂ«sisĂ« (OBSH) bĂ«ri thirrje urgjente pĂ«r tĂ« parandaluar pĂ«rsĂ«ritjen e njĂ« epidemie tĂ« virusit ‘chikungunya’, i cili pĂ«rhapet nga mushkonjat dhe ka pĂ«rfshirĂ« botĂ«n para dy dekadash.

Shkak për shqetësimin janë shpërthimet e reja në rajonin e Oqeanit Indian, që tashmë po përhapen edhe në Evropë dhe kontinente të tjera.

Sipas zyrtares së OBSH-së, Diana Rojas Alvarez, rreth 5.6 miliardë njerëz në 119 vende jetojnë në zona ku ekziston rreziku nga ky virus, i cili shkakton ethe, dhimbje të forta në nyje dhe mund të çojë në paaftësi afatgjate.

“Po shohim pĂ«rsĂ«ritjen e historisĂ«â€, tha ajo, duke e krahasuar situatĂ«n aktuale me epideminĂ« e viteve 2004-2005, e cila preku afro gjysmĂ« milioni njerĂ«z – kryesisht nĂ« territore tĂ« vogla ishullore – pĂ«rpara se tĂ« pĂ«rhapej nĂ« gjithĂ« botĂ«n.

Vala e fundit e përhapjes nisi në fillim të vitit 2025, me shpërthime të mëdha në të njëjtat ishuj të Oqeanit Indian që ishin prekur edhe më parë, përfshirë La Reunionin dhe Mauritiusin.

Alvarez tha se virusi ka prekur tashmë rreth një të tretën e banorëve në La Reunion.

Përhapja po vazhdon edhe në vende të tjera, si Madagaskari, Somalia dhe Kenia, ndërsa raste të shumta janë shënuar edhe në Indi dhe në pjesë të Azisë Juglindore, sipas saj.

Një shqetësim i veçantë është edhe rritja e numrit të rasteve të importuara brenda Evropës.

QĂ« nga 1 maji, nĂ« FrancĂ« janĂ« regjistruar rreth 800 raste tĂ« importuara tĂ« virusit ‘chikungunya’, tha Alvarez.

‘Chikungunya’, pĂ«r tĂ« cilĂ«n nuk ekziston trajtim specifik, mund tĂ« shkaktojĂ« shpĂ«rthime tĂ« shpejta dhe tĂ« mĂ«dha.

Për shkak se mushkonjat pickojnë gjatë ditës, parandalimi është thelbësor, duke përdorur insekticidë dhe veshje me mëngë të gjata, rekomandon OBSH-ja. /e.t

Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore?

NĂ« çfarĂ« ore duhet tĂ« pini ujĂ« pĂ«r pĂ«rfitimet mĂ« tĂ« mira shĂ«ndetĂ«sore? Pirja e ujit Ă«shtĂ« njĂ« veprim i thjeshtĂ«, me njĂ« mori pĂ«rfitimesh pĂ«r shĂ«ndetin fizik dhe mendor. Por kujdes, nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m çështja se sa ujĂ« pini, por edhe kur e pini atĂ«, pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar shĂ«ndetin tuaj. Pirja e ujit mund tĂ« bĂ«jĂ« ndryshimin midis ndjenjĂ«s sĂ« lodhjes ose tĂ« energjisĂ«, midis lĂ«kurĂ«s sĂ« lodhur dhe


Source

OBSH paralajmĂ«ron pĂ«r pĂ«rhapjen e virusit ‘chikungunya’ nga mushkonjat

Organizata BotĂ«rore e ShĂ«ndetĂ«sisĂ« (OBSH) bĂ«ri thirrje urgjente pĂ«r tĂ« parandaluar pĂ«rsĂ«ritjen e njĂ« epidemie tĂ« virusit ‘chikungunya’, i cili pĂ«rhapet nga mushkonjat dhe ka pĂ«rfshirĂ« botĂ«n para dy dekadash. Shkak pĂ«r shqetĂ«simin janĂ« shpĂ«rthimet e reja nĂ« rajonin e Oqeanit Indian, qĂ« tashmĂ« po pĂ«rhapen edhe nĂ« EvropĂ« dhe kontinente tĂ« tjera. Sipas zyrtares [
]

The post OBSH paralajmĂ«ron pĂ«r pĂ«rhapjen e virusit ‘chikungunya’ nga mushkonjat appeared first on BoldNews.al.

Dita Botërore e Trurit

TIRANË, 22 korrik/ATSH/ Dita BotĂ«rore e Trurit Ă«shtĂ« njĂ« ngjarje globale e kujdesit shĂ«ndetĂ«sor qĂ« shĂ«nohet mĂ« 22 korrik tĂ« çdo viti, duke synuar ndĂ«rgjegjĂ«simin pĂ«r sĂ«mundjet e trurit.

Në këtë ditë, organizata dhe komunitete të ndryshme lokale dhe globale mblidhen duke bërë thirrje për një kujdes më të madh shëndetësor, edukimin dhe kërkimin shkencore mbi kushtet neurologjike.

Ky Ă«shtĂ« viti i 12-tĂ« qĂ« kremtohet Dita BotĂ«rore e Trurit. KĂ«tĂ« vit organizohet fushata historike kushtuar promovimit tĂ« “ShĂ«ndetit tĂ« trurit pĂ«r tĂ« gjitha moshat”. Nisma e kĂ«tij viti bazohet nĂ« sukseset e fushatave tĂ« mĂ«parshme, duke pĂ«rforcuar angazhimin pĂ«r shĂ«ndetin e trurit si njĂ« aspekt themelor i mirĂ«qenies individuale dhe shoqĂ«rore.

Këto janë pesë mesazhet e Dites Botërore të Trurit nga Federata Botërore e Neurologjisë:

NdĂ«rgjegjĂ«simi: Çrregullimet neurologjike janĂ« shkaku kryesor i nje jete tĂ« kaluar me aftĂ«si tĂ« kufizuara dhe shkaku i dytĂ« kryesor i vdekjeve.

Edukimi: Shëndeti i trurit duhet të ketë prioritet gjatë gjithë jetës, nga fëmijëria deri në pleqëri.

Parandalimi: Parandalimi i çrregullimeve neurologjike fillon herët, me zgjedhje të një stili jetese të shëndetshëm si ushtrimet e rregullta, ushqimi i ekuilibruar, gjumë cilësor, menaxhimin e stresit, kontrollin e faktorëve të rrezikut vaskular dhe angazhimin social.

Aksesi: Qasja e barabartë në kujdesin neurologjik, diagnostikim dhe terapi është thelbësore për të gjithë, pavarësisht nga statusi socio-ekonomik.

Ndikimi: Një kornizë globale për shëndetin e trurit duhet të fokusohet në vlerësimin e rrezikut, ndërhyrjet e hershme, zbutjen e rrezikut mjedisor dhe kujdesin e barabartë neurologjik. /j.p/

The post Dita Botërore e Trurit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Uji ju tĂ«rheq me forcĂ«? Ja teknikat e shpĂ«timit qĂ« duhet t’i dini

Rrymat tĂ«rheqĂ«se janĂ« njĂ« nga shkaqet kryesore tĂ« mbytjeve aksidentale nĂ« mbarĂ« botĂ«n dhe pĂ«rbĂ«jnĂ« arsye kryesore tĂ« ndĂ«rhyrjeve nga rojet bregdetare. Por çfarĂ« janĂ« rrymat tĂ«rheqĂ«se, si mund t’i dallosh dhe – nĂ«se ndodh qĂ« tĂ« pĂ«rfshihesh nĂ« njĂ« tĂ« tillĂ« – çfarĂ« duhet tĂ« bĂ«sh? ÇfarĂ« janĂ« rrymat tĂ«rheqĂ«se? Rrymat tĂ«rheqĂ«se janĂ« rryma [
]

The post Uji ju tĂ«rheq me forcĂ«? Ja teknikat e shpĂ«timit qĂ« duhet t’i dini appeared first on BoldNews.al.

ÇfarĂ« i ndodhĂ« trupit tuaj nĂ«se hani shumĂ« shalqi?

Vera ka ardhur dhe bashkĂ« me tĂ« vjen edhe nevoja pĂ«r tĂ« ngrĂ«nĂ« ushqime freskuese, dhe mĂ«nyra mĂ« e mirĂ« pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« Ă«shtĂ« duke konsumuar njĂ« nga ushqimet mĂ« hidratuese tĂ« sezonit – shalqirin.

Megjithatë, pavarësisht shumë përfitimeve të tij, konsumimi i shalqirit në sasi të mëdha mund të jetë i dëmshëm për trupin tuaj.

Ky ushqim i shijshëm përbëhet nga afërsisht 92 përqind ujë. Jo vetëm që ka shije të shkëlqyer, por ka edhe shumë përfitime shëndetësore. Nuk përmban yndyrë dhe është një burim i shkëlqyer i vitaminave A, B6 dhe C, kaliumit dhe komponimeve të dobishme si likopeni dhe citrulina.

PĂ«rmbajtja e fibrave qĂ« pĂ«rmban shalqiri e bĂ«n atĂ« njĂ« frut tĂ« mrekullueshĂ«m pĂ«r humbjen e peshĂ«s. ËshtĂ« i njohur pĂ«r tĂ« gjitha anĂ«t e mira, por çfarĂ« tĂ« keqe mund tĂ« ketĂ« konsumimi i tij nĂ« sasi tĂ« mĂ«dha?

Mund të shkaktojë diarre dhe probleme të tjera të tretjes

Shalqiri është një burim i shkëlqyer uji dhe një burim po aq i mirë i fibrave dietike. Megjithatë, konsumimi i tij në sasi të mëdha mund të shkaktojë probleme me tretjen, siç janë diarreja, fryrja, gazrat, gazrat dhe të ngjashme.

Fruti përmban sorbitol, një përbërës sheqeri i njohur për shkaktimin e jashtëqitjeve të lirshme dhe problemeve me gazrat. Një tjetër shkak i zakonshëm i problemeve të tilla është përmbajtja e tij e likopenit, një antioksidant i pigmentuar që i jep shalqirit ngjyrën e tij të ndritshme.

Mund të rrisë nivelet e glukozës

Nëse vuani nga diabeti, ekziston mundësia që konsumimi i tepërt i shalqirit të rrisë nivelin e sheqerit në gjak. Mund të jetë i shëndetshëm, por ka një indeks të lartë glicemik (72). Prandaj, konsultohuni gjithmonë me mjekun tuaj përpara se ta konsumoni çdo ditë.

Mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të inflamacionit të mëlçisë

Njerëzit që pinë rregullisht alkool duhet të shmangin sasitë e mëdha të shalqirit sepse nivelet e larta të likopenit mund të reagojnë me alkoolin, duke shkaktuar më tej inflamacion të mëlçisë. Stresi i tepërt oksidativ në mëlçi mund të jetë i dëmshëm.

Mbihidratim

Intoksikimi nga uji ose mbihidratimi është një gjendje ku trupi juaj ka ujë të tepërt, gjë që çon në humbje të natriumit. Konsumimi i sasive të mëdha të shalqirit mund të rrisë nivelet e ujit në trupin tonë.

NĂ«se uji i tepĂ«rt nuk nxirret jashtĂ«, kjo mund tĂ« çojĂ« nĂ« njĂ« rritje tĂ« vĂ«llimit tĂ« gjakut, gjĂ« qĂ« shkakton mĂ« tej Ă«njtje tĂ« kĂ«mbĂ«ve, lodhje, veshka tĂ« dobĂ«ta
 Gjithashtu mund tĂ« çojĂ« nĂ« njĂ« humbje tĂ« niveleve tĂ« natriumit nĂ« trup.

Probleme kardiovaskulare

Shalqiri njihet si një burim i shkëlqyer i kaliumit, një lëndë ushqyese jetësore që luan role të shumta në ruajtjen e shëndetit të trupit. Ndihmon në ruajtjen e funksionit të elektroliteve, e mban zemrën tonë të shëndetshme dhe forcon kockat dhe muskujt tanë. Megjithatë, shumë kalium mund të çojë në probleme kardiovaskulare, të tilla si rrahje të çrregullta të zemrës dhe puls të dobët./e.t

“ShpĂ«timtari i palindur”: Kur njĂ« foshnjĂ« shpĂ«ton nĂ«nĂ«n e vet

Shkenca ka zbuluar një nga mrekullitë më të jashtëzakonshme të natyrës: gjatë një ataku kardiak në shtatzëni, foshnja mund të dërgojë qeliza staminale për të ndihmuar në shërimin e zemrës së nënës.

Këto qeliza të fuqishme kalojnë placentën, udhëtojnë nëpër gjak dhe vendosen në zonën e dëmtuar të zemrës, ku integrohen dhe nisin procesin e rigjenerimit.
ËshtĂ« njĂ« formĂ« e rrallĂ« partneriteti biologjik, ku edhe para se tĂ« vijĂ« nĂ« jetĂ«, foshnja kujdeset pĂ«r jetĂ«n qĂ« e mban gjallĂ«.

Qeliza tĂ« tilla janĂ« gjetur nĂ« trupin e nĂ«nĂ«s edhe vite pas lindjes, njĂ« dĂ«shmi e njĂ« lidhjeje qĂ« s’ndryshon as me kohĂ«n.

Kjo nuk Ă«shtĂ« thjesht shtatzĂ«ni. ËshtĂ« njĂ« marrĂ«dhĂ«nie e thellĂ« mbijetese, sakrifice dhe dashurie
 qĂ« nis shumĂ« mĂ« herĂ«t se pĂ«rqafimi i parĂ«.

The post “ShpĂ«timtari i palindur”: Kur njĂ« foshnjĂ« shpĂ«ton nĂ«nĂ«n e vet appeared first on iconstyle.al.

Cilat janë 4 frutat e thata që forcojnë zemrën, kockat dhe trurin

Frutat e thata janë një burim i madh antioksidantësh që kontribuojnë në shëndetin tonë afatgjatë. Më poshtë do të gjeni 4 frutat e thata më të mira që sjellin përfitimet më të shumta për shëndetin.

Arra – janĂ« tĂ« pasura me hekur, kalcium, magnez, vitaminĂ« E, vitaminĂ« B dhe elemente gjurmĂ«sh. Ato pĂ«rmbajnĂ« antioksidantĂ« tĂ« fuqishĂ«m qĂ« pĂ«rfitojnĂ« shĂ«ndetin e zemrĂ«s, trurit dhe zorrĂ«ve. PĂ«rveç kĂ«saj, arrat pĂ«rmbajnĂ« melatonin, e cila ndihmon nĂ« luftimin e pagjumĂ«sisĂ«, dhe antioksidantĂ«t e tyre forcojnĂ« ekuilibrin e hormoneve.

LajthitĂ« – janĂ« tĂ« pasura me proteina dhe ndihmojnĂ« nĂ« uljen e kolesterolit tĂ« keq. Ato gjithashtu kanĂ« njĂ« efekt pozitiv nĂ« shĂ«ndetin kardiovaskular, duke ulur kolesterolin LDL dhe duke forcuar shĂ«ndetin e pĂ«rgjithshĂ«m tĂ« trupit.

Bajame – janĂ« tĂ« shkĂ«lqyera pĂ«r shĂ«ndetin e kockave pĂ«r shkak tĂ« pĂ«rmbajtjes sĂ« tyre tĂ« lartĂ« tĂ« fosforit dhe kalciumit, tĂ« cilat rrisin mineralizimin e kockave dhe i mbajnĂ« ato tĂ« forta nĂ« afat tĂ« gjatĂ«. ËshtĂ« gjithashtu njĂ« burim i shkĂ«lqyer kalciumi pĂ«r ata qĂ« janĂ« intolerantĂ« ndaj qumĂ«shtit ose janĂ« vegjetarianĂ«.

KikirikĂ« – janĂ« tĂ« pasur me vitaminĂ« B6, e cila Ă«shtĂ« thelbĂ«sore pĂ«r rregullimin e nivelit tĂ« sheqerit nĂ« gjak dhe krijimin e hemoglobinĂ«s. Ato janĂ« gjithashtu tĂ« pasura me vitaminĂ« E dhe minerale tĂ« tilla si kaliumi, magnezi dhe fosfori, tĂ« cilat nxisin shĂ«ndetin e mirĂ« kardiovaskular. KikirikĂ«t kanĂ« mĂ« pak kalori se çdo frut tjetĂ«r tĂ« thatĂ« dhe pĂ«rmbajnĂ« antioksidantĂ« qĂ« mbrojnĂ« qelizat nga dĂ«mtimi oksidativ. m.p.

BBC: Trupi ynë, një mozaik kërpudhash që ndoshta ndikon edhe në trurin tonë

NĂ« trupin tonĂ« jetojnĂ« miliona forma tĂ« jetĂ«s qĂ« shpesh i harrojmĂ«, duke bashkĂ«jetuar me ne nĂ« heshtje. Prej kohĂ«sh kemi mĂ«suar tĂ« flasim pĂ«r bakteret dhe viruset si pjesĂ« e pandashme e ekosistemit tonĂ« tĂ« brendshĂ«m, por njĂ« tjetĂ«r botĂ« mikroskopike, po aq misterioze sa edhe e pazbuluar plotĂ«sisht, po tĂ«rheq gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« vĂ«mendjen e shkencĂ«s: kĂ«rpudhat. Ky material i BBC-sĂ« hedh njĂ« dritë 

Source

Ja cilat janë 35 ushqimet super të shëndetshme që duhet të përfshini në jetën tuaj të përditshme

Në një botë ku ritmi i jetës shpesh na çon drejt zgjidhjeve të shpejta dhe jo gjithmonë të shëndetshme, zgjedhja e asaj që vendosim në pjatën tonë bëhet një akt i ndërgjegjshëm për të investuar në mirëqenien tonë. Shëndeti nuk është thjesht mungesa e sëmundjes; është një gjendje e plotë fizike, mendore dhe emocionale, dhe ushqimi është ura më e fortë që na çon drejt këtij qëllimi.

Source

Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore?

✇Albeu
By: M C

Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore?

Pirja e ujit është një veprim i thjeshtë, me një mori përfitimesh për shëndetin fizik dhe mendor. Por kujdes, nuk është vetëm çështja se sa ujë pini, por edhe kur e pini atë, për të përmirësuar shëndetin tuaj.

Pirja e ujit mund të bëjë ndryshimin midis ndjenjës së lodhjes ose të energjisë, midis lëkurës së lodhur dhe lëkurës që shkëlqen, midis urisë së pakontrolluar dhe një metabolizmi më aktiv.

Sipas disa studimeve, ka momente strategjike kur pirja e alkoolit mund ta ndihmojĂ« trupin tĂ« funksionojĂ« mĂ« mirĂ«, tĂ« rregullojĂ« ritmet e brendshme dhe t’i japĂ« njĂ« shtysĂ« konkrete mirĂ«qenies sĂ« pĂ«rditshme.

Sapo zgjoheni për të aktivizuar metabolizmin

Pirja e një gote të madhe me ujë sapo zgjoheni është një nga këshillat më të zakonshme dhe efektive. Kjo sepse pas një gjumi të gjatë nate, trupi është i dehidratuar dhe ka nevojë të rigjallërohet.

Një gotë ujë në mëngjes ndihmon në përshpejtimin e metabolizmit, nxit eliminimin e toksinave dhe përgatit trupin tuaj për mëngjes. Shtimi i disa pikave limoni do ta rrisë edhe më tej efektin e detoksifikimit.

Kur ke uri (por nuk e di nëse je vërtet i uritur)

Sa herë keni ndjerë paksa etje dhe keni ngrënë diçka të lehtë, vetëm për të kuptuar se në të vërtetë nuk keni pasur uri? Në realitet, trupi shpesh e ngatërron etjen me urinë.

Pirja e njĂ« gote uji gjatĂ« atyre kohĂ«rave mund t’ju ndihmojĂ« tĂ« kuptoni nĂ«se keni vĂ«rtet nevojĂ« pĂ«r ushqim apo thjesht pĂ«r hidratim. Kjo Ă«shtĂ« njĂ« strategji e dobishme, jo vetĂ«m pĂ«r tĂ« kontrolluar kaloritĂ«, por edhe pĂ«r ta njohur veten mĂ« mirĂ«.

Gjatë vakteve, por pa e ekzagjeruar

Disa njerëz mendojnë se pirja e ujit me vaktet mund të ngadalësojë tretjen. Në realitet, kur konsumohet në sasi të moderuara, uji mund të ndihmojë në zbërthimin e ushqimit në stomak dhe të ndihmojë enzimat tretëse të bëjnë punën e tyre më mirë.

Megjithatë, është e rëndësishme të mos e teproni. Pirja e tepërt e ujit në të njëjtën kohë mund të hollojë lëngjet gastrike dhe të ngadalësojë disi procesin e tretjes. Këshilla jonë? Gllënjka të vogla, në temperaturë ambienti, veçanërisht nëse pjatat janë shumë të kripura ose pikante.

Koha midis mëngjesit, drekës dhe darkës është shpesh koha ideale për të pirë ujë pa e sforcuar tretjen. Pikërisht gjatë këtyre orëve trupi fillon të dehidratohet ngadalë, veçanërisht nëse punoni, lëvizni shumë ose jeni të ekspozuar ndaj ajrit të kondicionuar.

Pirja e ujit midis vakteve ndihmon nĂ« ruajtjen e niveleve tĂ« hidratimit dhe gjithashtu mund tĂ« mbajĂ« nĂ«n kontroll dĂ«shirat emocionale. Dhe nĂ«se harroni herĂ« pas here, vendosni njĂ« alarm: trupi juaj do t’ju falĂ«nderojĂ«.

Kushdo që merret me sport e di që pirja e ujit mund të ketë një ndikim të madh në performancë. Pirja e ujit para stërvitjes ndihmon në përgatitjen e muskujve, lubrifikimin e nyjeve dhe ruajtjen e niveleve të larta të energjisë.

Gjatë dhe pas aktivitetit fizik, është thelbësore të rimbushni lëngjet e humbura nëpërmjet djersës: gllënjka të vogla çdo 15-20 minuta janë të mjaftueshme për të shmangur dhimbjet e barkut, marramendjen ose lodhjen e parakohshme. Pavarësisht nëse jeni një vrapues 10 km apo një praktikues i lehtë i jogas, hidratimi është një pjesë integrale e rutinës suaj të fitnesit.

Në ato momente kur ndiheni të rraskapitur, në vend që të merrni menjëherë një kafe, provoni një gotë me ujë: dehidratimi, edhe ai i lehtë, mund të shkaktojë rënie të energjisë, lodhje dhe vështirësi në përqendrim.

Hidratimi ndihmon qarkullimin e gjakut dhe oksigjenimin e indeve, përfshirë trurin. Dhe nëse jeni në palestër ose sapo keni bërë ushtrime, mos harroni se rimbushja e lëngjeve është edhe më e rëndësishme për të shmangur dhimbjet e barkut, dhimbjet e kokës dhe lodhjen.

Para ciklit menstrual, për të zvogëluar ënjtjen dhe irritueshmërinë

Ditët para ciklit tuaj njihen për fryrje, mbajtje të ujit dhe luhatje të humorit. Mund të duket paradoksale, por të pirit më shumë ujë në të vërtetë ju ndihmon të mbani më pak lëngje: hidratimi i vazhdueshëm stimulon veshkat të punojnë më mirë, ndihmon në kullimin e mbeturinave dhe gjithashtu ndihmon në zvogëlimin e ndjenjës së rëndesës dhe lodhjes tipike të PMS-së.

Ethe, grip, viruse nĂ« stomak ose dhimbje koke. NĂ« tĂ« gjitha kĂ«to raste, uji Ă«shtĂ« njĂ« kurĂ« e padukshme, por e fuqishme. Trupi, nĂ«n stres, konsumon mĂ« shumĂ« lĂ«ngje pĂ«r tĂ« ulur temperaturĂ«n, pĂ«r tĂ« eliminuar toksinat dhe pĂ«r t’u rikuperuar.

GjatĂ« sĂ«mundjes, lĂ«kura gjithashtu ka tendencĂ« tĂ« thahet dhe tĂ« humbasĂ« elasticitetin. Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse njĂ« nga kĂ«shillat e para mjekĂ«sore kur ndiheni keq Ă«shtĂ«: “Pini shumĂ« ujĂ«â€. TĂ« dish se kur duhet tĂ« pish ujĂ« mund tĂ« tĂ« ndihmojĂ« vĂ«rtet tĂ« shĂ«rohesh mĂ« shpejt.

Nëse po përpiqeni të humbni peshë, mos harroni se uji mund të jetë një aleat i fuqishëm. Pirja e rregullt e tij gjatë gjithë ditës përshpejton metabolizmin tuaj, mbështet funksionin e veshkave dhe parandalon mbajtjen e ujit.

Për më tepër, uji merr pjesë aktive në lipolizë (zbërthimin e yndyrës) dhe zvogëlon dëshirën për pije me sheqer ose ushqime të lehta me shumë kalori. Për këtë arsye, është thelbësore të dini se kur duhet të pini ujë për të arritur rezultatet e dëshiruara.

Pirja e një gote të vogël me ujë para gjumit mund të ndihmojë në shmangien e dehidratimit gjatë natës, i cili është më i zakonshëm nga sa mendoni.

MegjithatĂ«, kĂ«shillohet tĂ« mos e teproni, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« mos keni nevojĂ« tĂ« zgjoheni nĂ« mes tĂ« natĂ«s pĂ«r tĂ« shkuar nĂ« banjo. NjĂ« gllĂ«njkĂ« Ă«shtĂ« e mjaftueshme pĂ«r tĂ« ruajtur ekuilibrin dhe pĂ«r t’ju ndihmuar tĂ« pushoni mĂ« mirĂ«.

The post Në çfarë ore duhet të pini ujë për përfitimet më të mira shëndetësore? appeared first on Albeu.com.

Mjekët: Jemi vend me diell, por shqiptarët kanë mungesë të vitaminës D

NdonĂ«se jemi vend me shumĂ« diell shqiptarĂ«t kanĂ« defiçencĂ« tĂ« vitaminĂ«s D. TanimĂ« kur jemi nĂ« pikun e sezonit dhe i drejtohemi plazheve mjekĂ«t kĂ«shillojnĂ« ekspozim nĂ« diell pasi ndihmon ne pĂ«rthithjen e vitaminĂ«s D nĂ« organizĂ«m. Mjeku endokrinolog, Dashamir Gjergji thotĂ« se nuk rreze tĂ« kĂ«qija ekspozohuni sa mĂ« shumĂ« por jo ata qĂ« [
]

The post Mjekët: Jemi vend me diell, por shqiptarët kanë mungesë të vitaminës D appeared first on BoldNews.al.

Një qytetare padit Bashkinë Elbasan për ndotjen nga zjarret në landfill

Një qytetare e Elbasanit ka paditur bashkinë dhe kompaninë që menaxhon mbetjet, pas ndotjes së shkaktuar nga zjarret në landfill. Rasti synon drejtësinë mjedisore dhe vendos një precedent ligjor në Shqipëri.

Fatmira Sejrani, sĂ« bashku me organizatĂ«n “DrejtĂ«si Sociale” depozitoi sot njĂ« padi kundĂ«r BashkisĂ« Elbasan dhe kompanisĂ« “Eco-Elb” sh.a, pĂ«r dĂ«me shĂ«ndetĂ«sore tĂ« shkaktuara nga zjarri nĂ« vendgrumbullimin e mbetjeve.

Fatmira vuan nga probleme kronike të frymëmarrjes dhe gjatë ditëve me tym iu desh ta përdorte pompën e ajrit shumë herë më shpesh, sesa e përdorte në ditë normale.

Prej 1 korrikut, tymi i dendur përfshiu Elbasanin për gjashtë ditë me radhë, duke rënduar shëndetin e banorëve. Aktivistë dhe qytetarë zhvilluan protesta në Tiranë dhe Elbasan duke fajësuar për situatën ministrinë e Mjedisit dhe Prokurorinë.

Kjo ishte e disata herë që landfilli përfshihej nga zjarret, pas vitit 2022 dhe 2023, ndaj kërkesa ishte e qartë: hetim dhe përgjegjësi për degradimin e qëllimshëm të ajrit dhe shëndetit publik.

Avokati Genti Sejrani përfaqëson padinë e ngritur për dëmin shëndetësor, moral dhe mjedisor që pësoi Fatmira. Sipas tij, kjo është padi e parë në Shqipëri me objekt të tillë, një hap domethënës drejt drejtësisë mjedisore.

Ai tha për Citizens.al se qytetarët kanë të drejtën të kërkojnë llogari ligjërisht për pasojat e ndotjes sistematike.

“Nuk ka ndodhur mĂ« parĂ« qĂ« tĂ« jetĂ« ngritur padi me objekt tĂ« tillĂ«: konstatim i cenimit me faj tĂ« ndotjes sĂ« mjedisit nga bashkia dhe kompania Eco-Elb, si dhe detyrimi i palĂ«ve tĂ« paditura pĂ«r dĂ«mshpĂ«rblim paditĂ«ses dhe qytetit,” tha Sejrani.

Sipas tij, padia inkurajon qytetarĂ«t e tjerĂ« pĂ«r t’iu drejtuar kĂ«saj organizate nĂ«se kanĂ« pĂ«rjetuar ndĂ«rlikime shĂ«ndetĂ«sore nga zjarret nĂ« landfill.

“Padia Ă«shtĂ« njĂ« hap i rĂ«ndĂ«sishĂ«m drejt kĂ«rkimit tĂ« drejtĂ«sisĂ« mjedisore dhe llogaridhĂ«nies institucionale, nĂ« njĂ« qytet qĂ« prej vitesh pĂ«rballet me ndotje sistematike dhe mungesĂ« transparence mbi menaxhimin e mbetjeve urbane,” pĂ«rmbylli avokati.

Matjet e Institutit për Zhvillimin e Habitatit (Co-PLAN) më 2 korrik treguan nivele alarmante të ndotësve, mbi normat e lejuara nga BE.

U konstatua përqendrim i lartë komponentësh organikë dhe kimik (VOCs), grimcash pluhuri, bloze apo metalesh që ngeleshin pezull në ajër (PM2.5/PM10), nivele të larta metani (CH4) si dhe dioksidesh karboni (CO2) dhe azoti (NO2).

Personat me sëmundje të mushkërive ishin më të rrezikuarit në këtë situatë, e cila nuk u shoqërua me paralajmërim për masa mbrojtjeje nga institucionet.

NĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« mĂ«parshme pĂ«r Citizens administratori i kompanisĂ« publike “Eco Elb”, Leli Kaja, tha se zjarri u shkaktua nga temperaturat e larta. Sipas tij, prej tĂ« nxehtit tĂ« pazakontĂ«, teksa u shpreh i hapur pĂ«r hetime.

Vendgrumbullimi i mbetjeve nĂ« Elbasan Ă«shtĂ« njĂ« investim nĂ« partneritet publik-privat i ardhur si rrjedhojĂ« i sĂ« ashtuquajturĂ«s “skemĂ« e incenratorĂ«ve” qĂ« pĂ«rfshiu edhe Fierin dhe TiranĂ«n.

Projekti prej 26 milionë eurosh në Elbasan, i nisur në vitin 2017, u mbyll me më shumë se 10 persona në burg për korrupsion dhe shpërdorim detyre, përfshirë këtu ish-ministrin e Mjedisit Lefter Koka.

Impianti u konfiskua nĂ« vitin 2021 dhe i kaloi nĂ« pĂ«rdorim bashkive tĂ« qarkut Elbasan pĂ«rmes shoqĂ«risĂ« aksionere “Eco-Elb”, por inceneratori i tij nuk u vu kurrĂ« plotĂ«sisht nĂ« punĂ«.

Administratori Kaja ka treguar për Citizens.al se impianti punoi vetëm 7 muaj gjatë vitit 2023 dhe është jashtë funksioni që prej dhjetorit të atij viti.

Rasti i zjarreve në vendgrumbullimin e Elbasanit pasqyron dështimin e menaxhimit të inceneratorëve në Shqipëri, me pasoja konkrete dhe të matshme.

Projektet në Elbasan, Fier dhe Tiranë u paguan shtrenjtë, por mbetën jofunksionale.

Lexoni gjithashtu:

The post Një qytetare padit Bashkinë Elbasan për ndotjen nga zjarret në landfill appeared first on Citizens.al.

“Korrupsioni juaj, helm pĂ«r ne”: ProtestĂ« nĂ« Elbasan, kĂ«rkohet hetim pĂ«r zjarret nĂ« landfill

Qytetarë dhe aktivistë të shoqërisë civile protestuan sot para Prokurorisë dhe Bashkisë së Elbasanit për situatën e rënduar mjedisore të krijuar nga djegia e mbetjeve. Ata theksuan nevojën për ndërhyrje të menjëhershme që situata të mos përsëritet më.

Prej së hënës, banorët janë ekspozuar ndaj një ndotje të rëndë të ajrit, ndërsa ky është i treti vit që vendgrumbullimi i mbetjeve në Elbasan merr flakë gjatë verës.

Protesta, e thirrur nga organizata “DrejtĂ«si Sociale”, nisi fillimisht pranĂ« ProkurorisĂ«. Aty ata kĂ«rkuan mĂ« shumĂ« masa nga organet hetimore.

Gentian Sejrani, avokat dhe aktivist, i bëri apel prokurorisë që të zhvillojë hetime gjithëpërfshirëse. Ai tha se duhen hetuar jo vetëm rastet e zjarreve, por edhe prokurimet publike që janë mbajtur nga bashkitë e qarkut të Elbasanit, për menaxhimin e mbetjeve si dhe pagesat e kryera për procesin e incenerimit.

“Kjo do tĂ« ishte e nevojshme pĂ«r tĂ« parĂ« nĂ«se ka pasur ‘incenerim tĂ« taksave’ tona, apo jo,” ironizoi Sejrani, sipas sĂ« cilit fakti qĂ« prokuroria nuk ka arrestuar ende asnjĂ« pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r situatĂ«n lĂ« vend pĂ«r mosbesim.

Me pankarta nĂ« duar tĂ« cilat bĂ«nin thirrje se “Elbasani s’ështĂ« kazan” apo se “Zjarret nĂ« ladfill, janĂ« zjarre pĂ«r shĂ«ndetin tonĂ«!” qytetarĂ«t mĂ« pas iu drejtuan bashkisĂ« tĂ« cilĂ«n e konsiderojnĂ« pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r mosmarrjen e masave tĂ« duhura.

“Ne po vrasim fĂ«mijĂ«t tonĂ«, ne po flijojmĂ« fĂ«mijĂ«t tonĂ«. Ka katĂ«r ditĂ« nĂ« Elbasan qĂ« po qelbemi erĂ«. Era kĂ«rrmĂ«, nuk durohet dot. CfarĂ« bĂ«jnĂ« institucionet?”, u shpreh njĂ« nga qytetarĂ«t protestues.

PĂ«r Ilir Çopjan, banues pranĂ« ish-fushĂ«s sĂ« mbetjeve, era e tmerrshme e mbetjeve ishte realitet i pĂ«rditshĂ«m.

” Na u premtua nga kjo qeveri se me hapjen e landfillit qyteti i Elbasanit do tĂ« shpĂ«tonte nga mbetjet dhe nga era e keqe. Por ja qĂ« shohim qĂ« cdo dy vjet, apo cdo herĂ« qĂ« duhet tĂ« digjet, ajo digjet”, deklaroi Copja.

PĂ«r Ervis ÇotĂ«n, aktivist dhe banues nĂ« Elbasan, kjo situatĂ« ka vendosur nĂ« vĂ«shtirĂ«si shĂ«ndetĂ«sore tĂ« moshuarit azmatikĂ« ndĂ«rsa nuk janĂ« bĂ«rĂ« as udhĂ«zime konkrete nga institucionet se si tĂ« mbrohen nĂ« kĂ«tĂ« situatĂ«. NdĂ«rsa kĂ«rkoi hetim tĂ« plotĂ«.

“Prokuroria e Elbasanit tashmĂ« e ka nisur njĂ« hetim qĂ« prej vitit tĂ« kaluar, por ndĂ«rkohĂ« nuk ka dhĂ«nĂ« asnjĂ« shpjegim, nuk ka dalĂ« asnjĂ« gjĂ« konkrete se çfarĂ« ka ndodhur, kush janĂ« personat pĂ«rgjegjĂ«s dhe çfarĂ« masash janĂ« ndĂ«rmarrĂ« konkretisht?”, deklaroi Çota.

Prej mesditës së të hënës fusha e mbetjeve në Elbasan u vu nën pushtetin e flakëve. Sot, tymrat dhe erërat e rënda ndjeheshin ende në qytet, ndërsa temperaturat e larta e bënin të vështirë qëndrimin në mjediset publike.

Kjo ishte protesta e dytë qytetare. Paraditen e së enjtes, një grup aktivistësh protestuan edhe në Tiranë, para Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit.

Duke pĂ«rmendur edhe rastin e zjarreve nĂ« VlorĂ«, ata kĂ«rkuan pĂ«rgjegjĂ«si dhe reagim nga institucionet, teksa nĂ« mĂ«nyrĂ« simbolike i ndryshuan emrin ministrisĂ« nĂ« “Ministria e Tymit dhe Ndotjes”.

VetĂ«m kĂ«tĂ« vit janĂ« regjistruar tĂ« paktĂ«n tre djegie masive mbetjesh nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin. Sipas aktivistĂ«ve, pamjet e tymit qĂ« mbulon zonat turistike si ato tĂ« VlorĂ«s, “janĂ« bĂ«rĂ« simbol i turpit mjedisor shqiptar.”

Një matje në terren gjatë djegies së mbetjeve në Elbasan e organizatës Instituti për Zhvillimin e Habitatit (Co-PLAN), nxori në pah se ndotësit ajrorë ishin disa herë mbi normat e lejuara.

“Matjet nĂ« terren treguan pĂ«rqendrime tĂ« larta tĂ« ndotĂ«sve tĂ« ajrit, qĂ« paraqesin njĂ« rrezik tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« pĂ«r shĂ«ndetin publik dhe mjedisin pĂ«rreth”, u shprehĂ«n nĂ« reagimin e tyre Co-PLAN.

Zjarret nxjerrin në pah dështimin në menaxhimin e mbetjeve

Leli Kaja, administratori i kompanisĂ« publike “Eco Elb” tha tĂ« mĂ«rkurĂ«n pĂ«r Citizens.al se zjarri u shkaktua nga temperaturat e larta.

Ai pĂ«rjashtoi neglizhencĂ«n, duke theksuar se ngjarja lidhet me “shkaqe natyrore”. Sipas tij, prej tĂ« nxehtit tĂ« pazakontĂ« “po digjet gjithandej” dhe kompania Ă«shtĂ« e hapur pĂ«r hetim tĂ« plotĂ«.

Elbasani ka incenerator për djegien e mbeturinave. Projekti prej 26 milionë eurosh që nisi në vitin 2017 në formën e një partneriteti publik-privat, u mbyll me më shumë se 10 persona të dënuar për shpërdorim detyre dhe korrupsion, përfshirë ish-ministrin e Mjedisit Lefter Koka.

Në vitin 2021, impianti u konfiskua dhe i kaloi në përdorim bashkive të qarkut Elbasan. Por inceneratori nuk arriti të vihej në punë plotësisht.

Administratori i “Eco-Elb” tha pĂ«r Citizens.al se impianti punoi vetĂ«m shtatĂ« muaj gjatĂ« vitit 2023 dhe u fik nĂ« dhjetor.

Prej asokohe nuk ka marrë përgjigje nga institucionet për riparimin e tij. Kompania u ka dërguar shkresa të gjitha institucioneve, por pa rezultat.

Rasti i Elbasanit është i ngjashëm me inceneratorët e Fierit dhe Tiranës, të cilët gjithashtu nuk u vunë në punë asnjëherë, pavarësisht pagesave të larta të projekteve.

Lexoni gjithashtu:

The post “Korrupsioni juaj, helm pĂ«r ne”: ProtestĂ« nĂ« Elbasan, kĂ«rkohet hetim pĂ«r zjarret nĂ« landfill appeared first on Citizens.al.

Frutat dhe perimet më të pasura me ujë, ju mbajnë të hidratuar gjatë ditëve të nxehta

Shumë lloje frutash dhe perimesh janë burime natyrore të ujit dhe i sigurojnë trupit lëngje dhe elektrolite që luftojnë dehidratimin, si dhe i sigurojnë trupit lëndë ushqyese si vitamina, minerale dhe fibra. Më poshtë janë dhjetë lloje frutash dhe perimesh që janë aleatë të mirë në freskimin e trupit gjatë vapës. -Kastraveci Kastraveci përmban rreth [
]

The post Frutat dhe perimet më të pasura me ujë, ju mbajnë të hidratuar gjatë ditëve të nxehta appeared first on BoldNews.al.

Mungesa e këtij minerali rrit rrezikun për zemrën dhe trurin

Kaliumi është një nga mineralet thelbësore që çdo qelizë në trupin tonë e përdor për të funksionuar si duhet, dhe organizmi nuk mund ta prodhojë vetë, duhet ta marrim patjetër përmes ushqimit

Historikisht, njerëzit kanë konsumuar një dietë të pasur me bimë të freskëta dhe të papërpunuara, duke arritur deri në 10.000 mg kalium në ditë. Sot, në shumë vende të zhvilluara, përfshirë SHBA-në, më pak se 2% e njerëzve arrijnë të marrin sasinë e rekomanduar ditore prej rreth 4.700 mg.

Arsyeja kryesore është kalimi nga një dietë natyrale, me shumë fruta dhe perime, në një regjim të mbushur me produkte të përpunuara, të gatshme dhe me pak vlera ushqyese.

Por pse është kaliumi kaq i rëndësishëm?

Një analizë e shumë studimeve të besueshme ka treguar një lidhje të fortë mes marrjes më të lartë të kaliumit dhe uljes së rrezikut nga dy ndër shkaqet më të zakonshme të vdekjes: sëmundjet kardiovaskulare dhe goditjet në tru. Rritja e konsumit të kaliumit me vetëm 1.640 mg në ditë lidhet me një ulje rreth 21% të rrezikut nga goditjet cerebrale.

Edhe pse kjo sasi nuk është e mjaftueshme për të përmbushur nevojën ditore të trupit, mund të ketë një ndikim domethënës në shëndet, veçanërisht nëse shoqërohet me një dietë më të pasur me ushqime bimore të freskëta. Vetëm imagjinoni efektin nëse kjo sasi dyfishohet apo trefishohet!

Shumë njerëz mendojnë se banania është një burim i jashtëzakonshëm i kaliumit, por në të vërtetë ajo nuk është ndër frutat më të pasura me këtë mineral. Sipas të dhënave të fundit të Departamentit Amerikan të Bujqësisë, bananet nuk renditen as në mesin e 1.500 ushqimeve më të pasura me kalium, një fakt që shpesh habit.

PĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur nevojĂ«n ditore vetĂ«m me banane, do t’ju duhej tĂ« hanit mĂ« shumĂ« se 10 copa nĂ« ditĂ«, diçka pak e realizueshme dhe jo shumĂ« praktike, transmeton Telegrafi.

Atëherë, cilat janë disa nga burimet më të pasura të kaliumit?

Perimet me gjethe jeshile si spinaqi, patatet (veçanërisht të ziera me lëkurë), fasulet, thjerrëzat, soja, arrorët dhe drithërat integrale janë zgjedhje të shkëlqyera. Avokado, pjepri, domatet, lëngjet e freskëta të perimeve dhe disa produkte të bulmetit janë gjithashtu alternativa të mira.

Për më tepër, dietat me më shumë ushqime të freskëta dhe më pak produkte të përpunuara nuk sjellin vetëm kalium, ato ndihmojnë edhe në ruajtjen e ekuilibrit të mineraleve të tjera të rëndësishme, përfshirë magnezin dhe natriumin, duke ulur rrezikun nga tensioni i lartë i gjakut dhe sëmundjet e zemrës.

Prandaj, përfshirja e përditshme e sa më shumë frutave, perimeve dhe produkteve të plota është një nga mënyrat më të thjeshta dhe më të sigurta për të ruajtur shëndetin e zemrës dhe të trurit./E.T

Instrumentet muzikore mbajnë trurin aktiv

Të luash një instrument muzikor mban trurin të ri dhe në formë. Kjo pasi frenon rënien e aftësive për perceptimin e të folurit, që me kalimin e kohës dhe moshës që avancon, dobësohet.

E vërteton një punë studimore e publikuar në revistën Plos Biology nga një bashkëpunim mes universiteteve kanadeze dhe kineze.

Kërkuesit kanë vëzhguar me rezonancë magnetike funksionale aktivitetin cerebral të personave të moshuar, duke i ndarë në grupe ata që nuk kishin aftësi dhe dije muzikore dhe ata që gjatë jetës kishin luajtur një instrument.

Rezultoi se të moshuarit muzikantë e kanë shumë më të lehtë të dallojnë tingujt e gjuhës e rrokje, edhe kur janë të mbuluar me zhurma dhe ndotje akustike.

Të moshuarit muzikantë kishin një aktivitet të trurit shumë më efikas dhe mjaft të ngjashëm me muzikantët e rinj në moshë, e kjo pasi, praktika muzikore forcon aftësinë mendore dhe e mban funksionale arkitekturën e rrjeteve nervore. Klan News

Mësoni ushqimin më të mirë për shëndetin e zorrëve

Shumica e tĂ« rriturve hanĂ« çdo ditĂ« tĂ« paktĂ«n njĂ« vakt tĂ« vogĂ«l (snack), qĂ« pĂ«rbĂ«n rreth 20 pĂ«r qind tĂ« kalorive tĂ« pĂ«rditshme. PĂ«r tĂ« zgjedhur njĂ« ushqim qĂ« Ă«shtĂ« i shijshĂ«m, i pasur me proteina dhe i mirĂ« pĂ«r zorrĂ«t, mund tĂ« duket e vĂ«shtirĂ«. ÇelĂ«si Ă«shtĂ« tĂ« zgjedhim ushqime qĂ« pĂ«rmirĂ«sojnĂ« shĂ«ndetin tonĂ«, jo qĂ« na lodhin e na ulin energjinĂ«. Kombinimi ideal Ă«shtĂ« proteina dhe fibra


Source

FOTO/ Kyçe të fryra dhe shenja në duar, spekulimet për shëndetin e Trump pushtojnë rrjetin

ShĂ«ndeti i Donald Trump ka rikthyer edhe njĂ« herĂ« debatin publik, pasi imazhe tĂ« publikuara sĂ« fundmi nĂ« rrjet tregojnĂ« kyçet e kĂ«mbĂ«ve tĂ« tij tĂ« enjtura gjatĂ« njĂ« ndeshjeje futbolli nĂ« New Jersey. Presidenti amerikan, tashmĂ« 79 vjeç, ndodhej nĂ« stadium pĂ«r tĂ« ndjekur finalen mes Chelsea dhe Paris Saint-Germain, kur u fotografua i [
]

The post FOTO/ Kyçe të fryra dhe shenja në duar, spekulimet për shëndetin e Trump pushtojnë rrjetin appeared first on BoldNews.al.

Kur gripi mund të shkaktojë paralizë? Shkenca zbulon sekretin

Familja e një burri që u paralizua kur ishte ende fëmijë dyvjeçar, pasi u sëmur me grip, nxiti shkencëtarët të zbulonin se një gjen i dëmtuar mund të jetë përgjegjës për këtë gjendje të rrallë.

Shpresohet që ky zbulim një ditë mund të çojë në një trajtim për sëmundjen. Kur Timothy Bingham ishte dy vjeç, ai pati një sëmundje të lehtë të ngjashme me gripin, e cila e la të paaftë të ecte.

Tre vjet mĂ« vonĂ«, pas njĂ« infeksioni tjetĂ«r, ai u paralizua dhe qĂ« atĂ«herĂ« ka qenĂ« nĂ« karrocĂ« me rrota. Kate Bingham, nĂ«na e Timothy-t, i cili tani Ă«shtĂ« 28 vjeç, tha se “rreth 25 vjet mĂ« parĂ«, Tim mori njĂ« infeksion tĂ« ngjashĂ«m me gripin dhe temperaturĂ«â€.

“Ajo qĂ« dukej si njĂ« sĂ«mundje e lehtĂ« pati pasoja shkatĂ«rruese”, tha ajo.

“Sulmi dhe gjendjet pasuese shkaktuan dĂ«mtime tĂ« tmerrshme. SĂ« pari nĂ« kĂ«mbĂ«, pastaj nĂ« krahĂ«, nĂ« fytyrĂ« dhe nĂ« gjoks. Dhe tani ai ka nevojĂ« pĂ«r kujdes 24-orĂ«sh. Diafragma e tij mezi funksionon, kĂ«shtu qĂ« nuk mund tĂ« kollitet. ËshtĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r tĂ« qĂ« tĂ« pĂ«rtypĂ« dhe nuk mund tĂ« pijĂ« pa ndihmĂ«. Nuk mund tĂ« lĂ«vizĂ« nĂ« shtrat, kĂ«shtu qĂ« duhet tĂ« rrotullohet gjatĂ« gjithĂ« natĂ«s. GjĂ«rat qĂ« tĂ« gjithĂ« i marrim si tĂ« mirĂ«qena, ai nuk mund t’i bĂ«jĂ«â€, shton Kate.

Kjo gjendje e rrallë u zbulua përsëri në vitin 2011 kur një vajzë 8-muajshe, ishte e paaftë të merrte frymë vetë pa mbështetjen e një ventilatori pas një infeksioni të lehtë në gjoks.

Shkencëtarët dyshuan se mund të ketë një arsye gjenetike pas kësaj gjendjeje, pasi dy vëllezërit e vajzës kishin përjetuar probleme të ngjashme të rënda pas infeksioneve të lehta.

Tani shkencĂ«tarĂ«t nĂ« Universitetin e Mançesterit kanĂ« gjetur njĂ« mekanizĂ«m gjenetik pas reagimeve tĂ« rĂ«nda ndaj infeksioneve tĂ« lehta qĂ« shihen tek kĂ«ta fĂ«mijĂ« – njĂ« ndryshim nĂ« njĂ« gjen tĂ« quajtur RCC1.

Hulumtuesit zbuluan se 24 fĂ«mijĂ« nga 12 familje nga MbretĂ«ria e Bashkuar, Turqia, Republika Çeke, Gjermania, Irani, India, Arabia Saudite, Qiproja dhe Sllovakia janĂ« gjetur tĂ« kenĂ« ndryshime nĂ« tĂ« njĂ«jtin gjen. m.p.

❌