Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë miratoi këtë muaj disa ndryshime rregullatore, që lehtësojnë dhënien e kredive nga bankat tregtare për projektet strategjike në infrastrukturë.

Ndryshimet ishin propozuar nga Shoqata Shqiptare të Bankave dhe kanë gjetur dakordësinë e Bankës Qendrore.

Sipas rregullores, projekte në infrastruktura strategjike të transportit do të konsiderohen financimet e projekteve në formën e ndërtimit të një infrastrukture të re ose të një infrastrukture ekzistuese, në fushat e transportit rrugor dhe të infrastrukturës portuale dhe aeroportuale dhe ku shoqëria tregtare ka një kontratë ose marrëveshje me institucionin shtetëror përkatës.

Bankat do të ponderojnë ekspozimet ndaj shoqërive tregtare që financojnë projekte në infrastruktura strategjike transporti, me peshën e rrezikut 50% (më parë këto kredi ponderoheshin me peshë rreziku 100%), nëse plotësohen kushtet e parashikuara në rregullore.

Një veprim i tillë e bën më pak të kushtueshme dhënien e kredive të këtij lloji në terma të kapitalizimit dhe zgjeron hapësirat e bankave për të financuar projekte të këtij lloji.

Në përgjithësi, kreditë për projektet e infrastrukturës rrugore prekin shifra të mëdha, ndaj kanë edhe një ndikim të rëndësishëm mbi raportin e mjaftueshmërisë së kapitalit, që mat raportin mes aktiveve me rrezik kundrejt kapitalit rregullator.

Në rregulloren “Për raportin e mjaftueshmërisë së kapitalit, është shtuar një nen i ri, që përcakton se bankat identifikojnë në mënyrë të veçuar nga klasa e ekspozimeve ndaj shoqërive tregtare, ekspozimet ndaj shoqërive tregtare që financojnë projekte në infrastruktura strategjike transporti të cilat plotësojnë disa kushte specifike.

Rregullorja e ndryshuar vendos si kusht që përfitues fundor i projektit të financuar të jetë qeveria shqiptare.

Kredia duhet të ketë një afat maturimi deri në 10 vjet dhe kontrata e kredisë për ekspozimin në fjalë duhet t’i sigurojë bankës një nivel të lartë kontrolli mbi aktivet e projektit dhe të ardhurat që gjenerohen prej tij.

Gjithashtu, burimi i shlyerjes së kredisë duhet të përbëhet minimalisht në masën dy të tretat nga të ardhurat që gjenerohen nga projekti i financuar. Kriter tjetër është aftësia e vlerësuar e

huamarrësit për të përmbushur detyrimet e tij financiare, edhe në kushte të theksuara stresi që lidhen me rrezikun e projektit të financuar.

Parashikimet rregullores së re do të zbatohen për të gjitha ekspozimet ndaj shoqërive tregtare që financojnë projekte në infrastruktura strategjike transporti, që do të krijohen deri më 31 dhjetor 2026 dhe do të jenë të zbatueshme deri në afatin e miratuar të financimit, që në çdo rast nuk duhet të jetë më i gjatë 10 vjet.

Për të njëjtin qëllim, Banka e Shqipërisë ka miratuar disa ndryshime edhe në rregulloren “Për administrimin e rrezikut nga ekspozimet e mëdha të bankave”.

Në këtë rregullore, është shtuar një dispozitë që parashikon se bankat, në llogaritjen e ekspozimeve maksimale të lejueshme përjashtojnë, mes të tjerash, edhe ekspozimet, me jo më shumë se 50% të vlerës së tyre, ndaj shoqërive tregtare që financojnë projekte në infrastruktura strategjike transporti.

Bankat, “oreks” në rritje për PPP-të

Gjatë viteve të fundit, sektori bankar në vend ka shfaqur një “oreks” në rritje për të financuar projektet e rëndësishme të PPP-ve në infrastrukturë.

Në muajin maj, Tirana Bank nënshkroi një kontratë kredie prej 17 milionë eurosh me kompaninë “Marina Vlorë”, që po zbaton projekti koncesionar të ndërtimit të një porti të jahteve në Vlorë, bashkangjitur me një kompleks reziencial dhe hotelier, sipas një modeli të ngjashëm me atë që po ndërtohet në Portin e Durrësit.

Në fund të vitit 2023, tre banka tregtare shqiptare vendosën të financonin me një kredi të përbashkët (sindikale) projektin e partneritetit publik-privat për ndërtimin e rrugës Thumanë-Kashar. Banka Amerikane e Investimeve, Tirana Bank dhe Union Bank financuan me më shumë se 30 milionë euro ndërtimin e rrugës Thumanë-Kashar.

Në vitin 2021, Intesa Sanpaolo Bank Albania, OTP Albania dhe Tirana Bank financuan një kredi të përbashkët prej 26 milionë eurosh shoqërinë koncesionare “Orikum-Llogara”.

Projekti më i rëndësishëm me financim publik i PPP-ve në ndërtimin e rrugëve është ai Rrugës së Arbrit. Ky projekt është mbështetur me një kredi të konsiderueshme nga Banka Kombëtare Tregtare (BKT).

Në gusht të vitit 2018, BKT miratoi një hua deri në vlerën e 9.5 miliardë lekëve te kompania “Gjoka 87”, megjithatë në fakt ajo nuk është disbursuar deri në vlerën maksimale të parashikuar.

Sipas pasqyrave financiare të “Gjoka 87”, detyrimi maksimal ndaj bankës ka arritur shumën 4.4 miliardë lekë, në vitin 2022.

Në vitin 2017, BKT gjithashtu ka miratuar gjithashtu një kredi prej 28.5 milionë euro te “Albania Highway Concession”, kompania që po zbaton kontratën koncesionare të përfundimit dhe mirëmbajtjes së Rrugës së Kombit.

Në rastin e PPP-ve, qeveria shqiptare nuk ofron garanci sovrane, ndaj bankat duhet ta marrë vetë përsipër rrezikun e kredisë. Pavarësisht nga kjo, sektori bankar ka ofruar tashmë përsipër financime të konsiderueshme në projektet e PPP-ve në infrastrukturë. / E.Shehu

The post Banka e Shqipërisë lehtëson “pa bujë” kreditimin e PPP-ve në infrastrukturë appeared first on Revista Monitor.

TIRANË- Piku i sezonit turistik në vend ka dhënë efektet e para në monedhën europiane.

Nëse shohim të dhënat e Bankës së Shqipërisë vërehet se që prej datës 1 korrik një euro është këmbyer me 97 lekë duke pësuar një zhvlerësim konstant, por minimal.

Por nëse bëjmë një krahasim të kursit të këmbimit euro-lek me të njëjtën periudhë të një viti më parë rezulton se monedha europiane është dobësuar me më shumë se 3 pikë.

Në 10 ditët e para të  korrikut të viti të kaluar një euro është këmbyer me mbi 100 lekë.Banka e Shqipërisë e lidh këtë tendencë të forcimit të lekut  me shtimin e eurove në qarkullim nga turizmi.

Të dhënat zyrtare tregojnë se vetëm në muajt e parë Shqipëria priti 3.42 milion shtetas të huaj.

Po ashtu në forcimin e lekut ka dhënë efekte edhe rritja e investimeve të huaja, remitancat.

Ndërsa  vetëm në 5 muaj  trasaksionet në euro në ekonominë shqiptare arritën vlerën 2.4 miliardë euro. Këto shifra konfirmojnë vlerën e lartë të monedhës europiane në ekonominë shqiptare në një kohë që euro qëndron nën kufijtë e 98 lekëve.

Por pavarësisht këtyre luhatjeve duket se  tregu i brendshëm valutor është futur në një normalitet të ri,  pasi  gradualisht po zbehen edhe luhatjet e forta  sezonale në këmbimin e euros me lekun./abcnews.al

Guvernatori Gent Sejko priti në një takim zyrtar në Bankën e Shqipërisë, ambasadorin e ri të Mbretërisë së Spanjës në Shqipëri, Gabriel Cremades Ventura.

Gjatë këtij takimi, Guvernatori Sejko i shprehu falënderimet Ambasadorit për marrëdhëniet mjaft të mira që ekzistojnë midis dy vendeve, duke e vlerësuar Spanjën si një partner të rëndësishëm evropian. Guvernatori Sejko i prezantoi Ambasadorit panoramën ekonomike të vendit, duke u shprehur se ekonomia shqiptare dhe treguesit kryesorë të stabilitetit ekonomik, monetar e financiar të saj janë në një trend pozitiv zhvillimi.

“Zhvillimet ekonomike dhe financiare në vend kanë qenë pozitive gjatë vitit 2025. Aktiviteti ekonomik është rritur, inflacioni është stabilizuar në nivele të ulëta, tregjet financiare kanë qenë të qeta me kushte financimi akomoduese. Gjithashtu parashikimet për zhvillimet ekonomike në të ardhmen mbeten pozitive.”- u shpreh Guvernatori.

Ambasadori Cremades përgëzoi Bankën e Shqipërisë për punën e realizuar në ruajtjen e stabilitetit makroekonomik të vendit, garantimit të stabilitetit financiar dhe forcimit të qëndrueshmërisë së ekonomisë. Gjithashtu, ai u ndal në progresin e bërë nga ekonomia shqiptare gjatë kësaj periudhe si një arritje e çmuar e vendit në rrugën e anëtarësimit drejt Bashkimit Evropian.

Gjatë bisedës, Ambasadori vlerësoi veçanërisht politikat e ndjekura nga Banka e Shqipërisë në drejtim të objektivit të saj kryesor, ruajtjes së qëndrueshmërisë së çmimeve. Ai theksoi se nëpërmjet politikës së saj monetare, Banka e Shqipërisë ka krijuar kushte të përshtatshme për kthimin e qëndrueshëm dhe në kohë të inflacionit në objektiv, duke siguruar njëkohësisht një ambient financiar të shëndetshëm e kreditim të bollshëm. Në vijim, bashkëbiseduesit ndanë të njëjtin mendim lidhur progresin e bërë në fushën e turizmit dhe potencialin e zhvillimit të tij si promotor i zhvillimit ekonomik të vendit. Në këtë drejtim, edhe sektori bankar ka dhënë kontributin e tij nëpërmjet rritjes së vëmendjes dhe financimit të turizmit.

Ambasadori Cremades theksoi mbështetjen e Spanjës për Shqipërinë në të gjitha fushat e bashkëpunimit, veçanërisht në procesin e integrimit të saj në Bashkimin Evropian. Ai shprehu mbështetjen e plotë të Spanjës në drejtim të procesit të anëtarësimit. Gjithashtu Ambasadori theksoi rëndësinë e zbatimit të reformave ekonomike e strukturore, të cilat do të kontribuojnë në rritjen e bashkëpunimit ekonomik me Spanjën si partner strategjik, në fushën e marrëdhënieve tregtare dhe në rritjen e investimeve të huaja në Shqipëri.

Në përfundim, Guvernatori dhe Ambasadori ndanë të njëjtin mendim mbi vullnetin e tyre për të zhvilluar më tej bashkëpunimin midis Bankës së Shqipërisë dhe Bankës së Spanjës, kryesisht në fushën e sistemit financiar.

Mashtrimi i 23 grave në zonën e Lezhës nga një 33-vjeçare, e cila aplikoi për kredi në emrin e tyre në IUTE Credit,  pasi u kishte marrë kartat e identitetit ka vënë në pikëpyetje edhe njëherë standardet e ndjekura për kredimarrjen në institucionet financiare jobankë, si edhe zbatimin e rregulloreve të Bankës së Shqipëri.

Gjithçka ndodh pas skemës kriminale të MCA dhe Final, të cilat morën më qafë mijëra familje shqiptare si edhe ka shkaktuar disa të vdekur deri më tani përmes vetëvrasjeve.

Policia zbuloi disa ditë më parë se 33-vjeçarja Donika Curri, kishte mashtruar 23 gra në zonën e Zejmenit në Lezhë, duke u premtuar atyre fillimisht përfitime nga projekte të disa ambasadave në vend.

Në këtë mënyrë ajo u mori grave kartat e identitetit, të cilat më pas i përdori në aplikacinin MyIute, duke aplikuar për kredi në emrin e tyre pasi u kishte nxjerrë edhe nga një foto.

Skyweb.al, mësoi se disa nga gratë nuk ishn në dijeni të kredive të marra në emrin e tyre, ndërsa të tjera janë vënë në dijeni më pas.

Në një reagim për gazetarin Emirjon Senja, Banka e Shqipërisë, konfirmoi se ka nisur veprimet për verifikimin e rastit në fjalë, si edhe të standardeve të ndjekura nga IUTE Credit Albania në rastet e aplikimeve për kredi, si edhe procedurën e ndjekur për identifikimin e aplikantit për kredi.

“Bëjmë me dije se Banka e Shqipërisë ka marrë të gjithë informacionin e nevojshëm nga subjekti (Iute Credit Albania konkretisht), dhe po bën verifikimin e sqarimeve të dhëna prej tyre”, tha Banka e Shqipërisë.

Nga ana tjetër, në një reagim të disa ditëve më parë, IUTE Albania, deklaroi për Skyweb.al se kishte pezulluar të gjitha kreditë e lëshuara, përmes skemës së ndjekur nga 33-vjeçarja deri në verifikimin e plotë të rrethanave të marrjes së tyre.

Më shumë se sa mashtrimi në fjalë, e cila përbën një vepër penale dhe për këtë do të përgjigjet para ligjit 33-vjeçarja që kishte ngritur skemën, përbën shqetësim serioz mënyra se si pranohen aplikimet për kredi në institucionet bankare jobankë në Shqipëri dhe mbi të gjitha, verifikimi i aftësive paguese të kredimarrësit.

Banka e Shqipërisë i tha Skyweb.al se; “aplikimi elektronik për kredi dhe verifikimi në distancë i klientit janë të lejuaraverifikimi në distancë i klientit janë të lejuara” duke shtuar “për aq kohë sa janë në përputhje me legjislacionin në fuqi”.

BSH miratoi në tetor disa ndryshime në rregulloren “Per Administrimin e Rrezikut per Institucionet Financiare jobanka”duke i mëshuar pikërisht verifikimit të aftësive paguese të aplikantit për kredi, për të shmangur kredimarrjen dhe kredidhënien e papërgjegjshme, gjë e cila duket se ende shfaq mungesa për aq kohë sa dikush mund të bëjë 23 aplikime për kredi përmes ID-ve të të tjerëve, të cilat më pas të miratohen nga kredidhënësi, në rastin konkret IUTE Credit.

Megjithatë, BSH tha për Skyweb.al se; “Zbatimi i rregullores “Per Administrimin e Rrezikut per Institucionet Financiare jobanka” në tërësi dhe ndryshimeve të kryera së fundi është një detyrim i padiskutueshëm. Banka e Shqipërisë mbetet e angazhuar për verifikimin e tyre rast pas rasti nëpërmjet kryerjes së inspektimeve në vend”.

Skyweb.al, komunikoi më herët edhe me Shoqatën e Mikrofinancës Shqiptare,  duke kërkuar informacion mbi praktikat që po ndjekin anëtarët e saj gjatë procedurave të kredidhënies.

Brunilda Isaj, Sekretare e Përgjithshme e shoqatës i konfirmoi skyëeb.al se zbatimi i rregullores së BSH “Për administrimin e rrezikut në veprimtarinë e subjekteve financiare jobanka”, është një detyrim i panegociueshëm për çdo anëtar të shoqatës, ndërkohë që teknikat që ndiqen për verifikimin e aftësive paguese të kredimarrësit janë procedura që i caktojnë vetë institucionet në fjalë.

“Këto përfshihen tek mashtrimet e rrezikut operacional dhe për këtë ka tre linja mbrojtjeje: dega ose partneri; përputhshmëria dhe auditi i brendshëm. Por ndodhin edhe në Banka ku ka verifikim fizik, sepse kartat klonohen dhe riprodhohen nga mashtruesit”, tha zonja Isaj.

Skyweb.al, është në kontakt me Policinë e Shtetit, viktima të mashtrimit, si edhe aktorë të tjerë të sektorit në fjalë për të vijuar zbardhjen e këtij rasti problematik./skyweb.al

The post Mashtrimi me kreditë në UITE Credit në Lezhë, ndërhyn Banka e Shqipërisë appeared first on Albeu.com.

Banka e Shqipërisë ul në 2.5 normën bazë të interesit për lekun nga 2.75 për qind që ishte. Për herë të fundit norma bazë e interesit kishte ndryshuar në 8 nëntor 2024 kur u ul në 2.75 për qind. Ulja e normës bazë reflektohet së pari te yield-et e bonove të thesarit të qeverisë shqiptare. Bonot e thesarit dhe veçanërisht ato 12-mujore përdoren si tregues referues për kreditë me norma të…

Source

Komisioni i Konkurrencës ka monitoruar tarifat për tërheqjet në bankomatet në bashkinë Sarandë, ku ka konstatuar disa problematika si mungesë transparence, tarifim jo të harmonizuar për kartëmbajtësit e huaj dhe probleme me rrjetet e nënkontraktuara të bankomateve, që shpesh rezultojnë me tarifa më të larta dhe pa informacion të mjaftueshëm për konsumatorin.

Për këtë arsye, Komisioni i kërkon Bankës së Shqipërisë të kontrollojë mënyrën e përllogaritjes së tarifave, të sigurojë publikim të unifikuar dhe të rregullt të tyre, si dhe të shqyrtojë nevojën për ndërhyrje rregullatore për të parandaluar tarifat e padrejta.

Njoftimi i plotë:

Komisioni i Konkurrencës, në vijim të monitorimit të tregut të shërbimeve bankare në pajisjet ATM, shqyrtoi komisionet e aplikuara nga bankat e nivelit të dytë për tërheqje në bankomate në territorin e Bashkisë Sarandë.

Monitorimi u realizua në përmbushje të detyrimeve që rrjedhin nga Rezoluta e Kuvendit të Shqipërisë dhe përfshiu të dhëna të marra nga të gjitha bankat e licencuara në vend, sipas listës së publikuar nga Banka e Shqipërisë.

Nga vlerësimi i të dhënave rezulton se nuk janë konstatuar praktika të kundraligjshme që cenojnë konkurrencën, por është evidentuar:

– një nivel i ulët transparence mbi tarifat;
– mungesë e harmonizimit për tarifat e aplikuara ndaj kartëmbajtësve të huaj, dhe;
– problematika lidhur me përdorimin e rrjeteve të nënkontraktuara të bankomateve.

Për këto arsye, me Vendimin nr. 1193, datë 26.06.2025, Komisioni i Konkurrencës i ka rekomanduar Bankës së Shqipërisë që të ndërmarrë masat e mëposhtme:

1. Të kontrollojë metodologjinë e përllogaritjes së komisioneve për tërheqje në bankomate, përfshirë komisionet për kartëmbajtësit e huaj dhe aplikimin e ‘mark-up’-it në shërbimin e këmbimit dinamik të valutës (DCC);

2. Të kërkojë raportim periodik dhe publikim të komisioneve në një format të unifikuar, lehtësisht të aksesueshëm nga publiku, si në faqet e bankave ashtu edhe në faqen e Bankës së Shqipërisë;

3. Të shqyrtojë nevojën për ndërhyrje rregullatore, bazuar në gjetjet e kontrolleve, në lidhje me përdorimin e rrjeteve të nënkontraktuara të bankomateve dhe parandalimin e aplikimit të komisioneve disproporcionale.

The post Tarifat që marrin bankat nga bankomatet në Sarandë/ Komisioni i konkurrencës i kërkon ndërhyrje BSH-së appeared first on Sot News | Lajme.

Si rezultat i rritjes së çmimit në tregjet ndërkombëtare, vlera e arit monetar në Shqipëri është shtuar gjithashtu. Të dhënat më të fundit nga Banka e Shqipërisë tregojnë se ari monetar arriti në 316 milionë euro në fund të muajit maj, duke u rritur kështu me 1% në krahasim me prillin dhe 34.4% krahasuar me […]

The post Sa peshë zë ari në rezervën valutore të Shqipërisë? appeared first on BoldNews.al.

SHQIPËRI- Banka e Shqipërisë ka blerë 33.20 milionë euro në treg. Sipas të dhënave zyrtare kjo tërheqje e valutës është bërë për periudhën janar-mars për efekt të rezervës valutore por edhe për të mbajtur stabël kursin e këmbimit.

Banka Qendrore, ka zhvilluar tre ankande për blerjen e valutës, në bankat e nivelit të dytë, gjatë tremujorit të parë të vitit 2025 me një mesatare 11,07 milionë euro në muaj, kundrejt mesatares prej 14,20 milionë euro gjatë vitit 2024.Por pavarësisht ndërhyrjes leku vijon që të mbizotërojë kundrejt valutave të huaja.

Në kursin e këmbimit valutor një euro po këmbehet në kufijtë e 98 lekëve duke rezultuar më e dobët nëse e krahasojmë me ët njëjtën periudhë të një viti më parë.

Shuma e blerë ka qenë pak më e lartë në krahasim me të njëjtën periudhë të  një viti më parë  ku vlera ishte 32,60 milionë euro.

Për të mbajtur stabël kursin e këmbimit Banka e Shqipërisë synon që gjatë këtij viti të blejë nga bankat tregtare 270-350 milionë euro, rreth 20 milionë euro më shumë se në 2024-n.

Ndërkohë që tërheqja më e madhe eurove është parashikuar që të bëhet  në tremujorin e dytë dhe të tretë, atëherë ku flukset e euros janë më të larta, si rezultat i të ardhurave nga turistët.

Sipas Bankës së Shqipërisë euro e dobët përballe lekut  lidhet me  fluksin e vizitorëve të huaj gjatë këtij viti ndërsa vetëm në 5 muajt e parë janë regjistruar 3.42 milionë vizitorë të huaj, rritja e investimeve por edhe e remitancave duke sjellë më shumë qarkullim të eurove në treg./abcnews.al

Dosja e mikrokredive vazhdon të jetë e hapur në SPAK! ‘Dëshmi’ për këtë ishte dhe marrja në pyetje e ish-rektorit të Universitetit të Tiranës, Dhori Kule, i cili u thirr nga hetuesit e çështjes. Por duket se nuk është dhe nuk do të jetë i vetmi që do të duhet të japë llogari për dëmin […]

The post Skandali i mikrokredive, së shpejti me fajtorë? SPAK po heton 3 dosje, Gent Sejko merret 2 herë në pyetje appeared first on BoldNews.al.

TIRANË, 16 qershor /ATSH/ Shqipëria është në miljet e fundit në rrugën drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Në çdo negociatë europiane, pas deklaratave politike gjendet puna e institucioneve teknike. Ndër to, Banka e Shqipërisë zë vend kyç në përgatitjen e sistemit financiar dhe institucional për standardet që kërkon Bashkimi Europian.

Si autoritet qendror monetar, ajo është e përfshirë në mënyrë të drejtpërdrejtë në 9 kapituj, në dy prej të cilëve si udhëheqëse. Po sa i mundur është objektivi për të përmbyllur me sukses të negociatave brenda vitit 2027?

“Për mendimin tim, 2027-a është një objektiv që natyrisht do të kërkojë një punë të sforcuar. Dhe kujtoj se kjo punë e sforcuar është krahas detyrave tona të përditshme, por është absolutisht e realizueshme”, thotë për A2 CNN, Natasha Ahmetaj, zëvendësguvernatore e dytë e Bankës së Shqipërisë.

“Mundësitë e kushtëzuar nga sfidat” në rrugën e vështirë të anëtarësimit në “union” me objektiv ambicioz vitin 2030 pranohen edhe nga përfaqësuesit më të lartë të Bankës Qendrore. Për një “po” në vend të një “jo”-je, vendi duhet fillimisht të përmbushë disa kushte. “Qoftë për lëvizjen e flukseve në ekonominë reale, qoftë për lëvizjen e flukseve financiare… duket të realizohen duke përmbushur të gjitha kërkesat e Moneyval për t’u siguruar se të gjitha këto bëhen sipas standardeve që parandalojnë pastrimin e parave”, thotë Ahmetaj.

Shqipëria në përgjithësi dhe qytetarët e bizneset në veçanti do të fitonin shumë nga anëtarësimi në Bashkimin Evropian. “Shqipëria në një treg të madh. Janë të gjitha teoritë ekonomike që e argumentojnë se pse është më mirë të jesh pjesë e një tregu konkurrencial nëse standardet e tua të mundësojnë të marrësh pjesë në atë treg”.

Përfshirja në Zonën Unike të Pagesave në Euro është një ndër shembujt. Zëvendësguvernatorja e dytë e Bankës së Shqipërisë, Natasha Ahmetaj tregon edhe datën kur do të mund të dërgohen e merren para me kosto ndjeshëm më të ulët. “Ne tashmë jemi anëtarë të zonës SEPA dhe të gjitha bankat kanë paraqitur aplikimet e tyre, të pranuara sigurisht. Jemi thjesht në pritje të afatit procedural për këtë qëllim që është data 5 tetor. Besojmë se data 5 tetor është data e parë që transaksionet sipas standardeve SEPA do të jenë operacionale”, thotë Ahmetaj.

Roli i Bankës së Shqipërisë mbetet teknik dhe afatgjatë: përgatitja e kornizave monetare, financiare dhe institucionale që përmbushin kriteret e BE-së. Në fazat përmbyllëse të negociatave, kjo punë pa jehonë të madhe publike krijon themelin e nevojshëm për një sistem financiar të qëndrueshëm dhe funksional pas anëtarësimit. /A2CNN/

The post Mbyllja e kapitujve të negociatave brenda 2027, BSH: Duhet të punojmë fort për të përmbushur kushtet appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

SHQIPËRIA- Ekonomia shqiptare vijon të mbështet me hua. Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se në periudhën janar-prill janë aprovuar  129.7 miliardë.

Nëse e krahasojmë këtë shifër me të njëjtat periudha të viteve më parë vërehet se ka një rritje të konsiderueshme.

Shtimi i huave është regjistruar si për bizneset edhe për individët.

Po ashtu edhe totali i huasë është me rritje pasi sipas të dhënave të fundit nga “Banka e Shqipërisë”, totali i kredisë ka arritur në 871.9 miliardë lekë në Prill të vitit 2025, me një rritje e konsiderueshme prej 13%, krahasuar me Prillin e vitit të kaluar.

Në terma vjetorë, kjo rritje  lidhet kryesisht  me zgjerimin e  kreditimit për biznesin.

Nga 432 miliardë lekë në Prillin e vitit të shkuar, ajo është shtuar me rreth 53.6 miliardë lekë në Prill të këtij viti, ose është rritur përgjatë një viti  me 12.4%.

Sipas Bankës së Shqipërisë kreditë e aprovuara për bizneset dhe individët kanë qenë  më të lira në muajt e parë të këtij viti.

Sipas një analize të Bankës së Shqipërisë Interesat e kredisë  së  re  në  lek  janë  shfaqur  relativisht  të  qëndrueshme  dhe në nivele të ulëta në tre muajt e parë të vitit. Ecuria e tyre tregon për  një përcjellje të mirë të dy uljeve të normës bazë, të ndërmarra në gjashtëmujorin e dytë të vitit të kaluar./abcnews.al

Banka e Shqipërisë ka ndërhyrë përsëri në tregun valutor në muajin maj, për të frenuar valën e re të rënies të kursit të këmbimit Euro-Lek. Më datë 6 maj, kursi i këmbimit Euro-Lek zbriti në një minimum të ri historik, në nivelin e 97.99 lekëve. Burime nga tregu financiar bëjnë të ditur se, qysh të […]

The post “Narko-eurot” për blerjen e votave/ Banka e Shqipërisë ndërhyri në treg para zgjedhjeve appeared first on BoldNews.al.

TIRANË– Drejtor i Politikës Monetare në Bankën e Shqipërisë, Erald Themeli i ftuar në “Money Report” në ABC News analizoi ecurinë ekonomike të vendit.

Ai u shpreh se në vlerësimet periodike që bën Banka e Shqipërisë, projeksionet janë që rritja ekonomike e vendit mund të arrijë në nivelin 4%.

Ai theksoi se shëndeti makro i ekonomisë shqiptarë është pozitiv dhe me tendencë forcimi.

“Banka e Shqipërisë bën vlerësime periodike të ecurisë së ekonomisë. Ne kemi dhënë një vlerësim pozitiv dhe pritet të rritet ekonomia në nivelin 3,5-4%. Niveli 4% është kahu i sipërm i pritjeve tona. Bilancet financiare dhe likuiditetit vlerësohet pozitive.

Bizneset janë në një fazë ekspansioni të kapaciteteve të tyre prodhuese. Kjo sinjalizon bizneset se duhet të zgjerojnë kapacitetet prodhuese. Nëse shikojmë eksportet shqiptare, ne presim kontribut pozitiv të turizmit në rritjen ekonomike të vendit. Situata e ekonomisë pozitive, bilancet janë të shëndetshme”, theksoi ai.

 Më tej, kreu i politikës monetare të BSH-së tha se kreditimi ka njohur rritje të shpejtë në të gjithë sektorët, me përjashtim të bujqësisë, që sipas tij nuk është aty ku duhet të ishte.

“Kreditimi ka një rritje të shpejtë. Gjatë 2024, ne kemi vërejtur rritje kreditimi 16-17%. 2/3 e kredisë shkon për financimin e biznesit dhe ky trend vazhdon. Kredia për bizneset shqiptare po rritet me destinacioni kryesor zgjerimin e investimeve.

Një rritje për sektorin e industrisë, edhe ky sektor konstatohet se është në një fazë zgjerimi investimesh. Bujqësia ka një stanacion të kreditimit. Kreditë më probleme janë ulur në rreth 4 për qind”, tha ai.

Ndërkohë, Banka Qendrore ka vendosur të kufizojë kreditë për banesa duke vendosur tavan për vlerën dhe kohën e shlyerjes së tyre. Por pse u ndërmor një vendim i tillë?

Për këtë, Themeli theksoi se kjo masë është ndërmarrë për të ruajtur nivelin e riskut në të ardhmen, në sektorin e kredisë.

“BSH nuk kufizon në mënyrë të drejtpërdrejtë kreditë për banesa. BSH ka miratuar disa kufij, që bankat janë të detyruara t’i zbatojnë në procesin e kredidhënies.

Është një fenomen i menaxhimit të riskut në bilancet e sektorit bankar. Është marrë në momentin e duhur kur ka një rritje kreditimi”, pohoi ai./abcnews.al

Pas masave të tërthorta të miratuara vitin e kaluar, Banka e Shqipërisë vendosi në muajin maj disa kufizime direkte që tentojnë të frenojnë “hovin” e bankave në kredinë për shtëpi. Bankierët nuk mendojnë se këto masa do të japin efekte shumë të mëdha në ecurinë e kreditimit, por ato mund të ndikojnë një segment të veçantë, të lidhur kryesisht me investimin në shtëpitë e dyta.

Banka e Shqipërisë vendosi këtë muaj të hedhë një hap më tej në përpjekjet e saj për të ngadalësuar rritjen e kreditimit për pasuri të paluajtshme. Këshilli Mbikëqyrës miratoi disa ndryshime, që vendosin për herë të parë një tavan rregullator në dy tregues të rëndësishëm të administrimit të rrezikut të kredisë për shtëpi.

Konkretisht, Banka e Shqipërisë ka vendosur që bankat nuk mund të financojnë më shumë se 85% të vlerës së blerjes së shtëpisë së parë dhe 80% të blerjes së shtëpisë së dytë. Në rast se kredia është në valutë, niveli tavan i financimit ulet në 75% për shtëpinë e parë dhe 70% për shtëpinë e dytë.

Banka e Shqipërisë gjithashtu ka aplikuar një nivel tavan edhe për koston e shërbimit të borxhit në raport me të ardhurat e huamarrësve (DTI) në nivelin 40% për shtëpinë e parë dhe 35% për shtëpinë e dytë, në rastet kur kredia është dhënë në Lek.

Për kreditë në valutë të huaj, niveli tavan do të jetë 35% për shtëpinë e parë dhe 30% për shtëpinë e dytë.

Sipas Bankës së Shqipërisë, zbatimi i këtyre kufijve do të mundësojë uljen e rrezikut të dështimit të kredimarrësve dhe pakësimin e humbjeve bankare të lidhura me këto kredi, si pasojë e zhvillimeve të pafavorshme në çmimet e pronave të paluajtshme dhe në kuadrin makroekonomik të vendit, si rritja e papunësisë, rënia e të ardhurave, rritja e normave të interesit, etj.

Banka e Shqipërisë argumenton se këta kufij marrin në konsideratë dhe janë përshtatur për të adresuar në mënyrë proporcionale rrezikun, në varësi të tipit të pronës dhe monedhës në të cilën jepet kredia.

Njëkohësisht, vendimi parashikon një rekomandim lidhur me afatin maksimal të maturimit të kredisë për pasuri të paluajtshme rezidenciale, i cili mund t’u shërbejë bankave për të përmirësuar profilin e rrezikut të një ekspozimi të caktuar.

BSH i vendos fre “financimit deri në 100%”, por lejon edhe përjashtime

Në fakt, kufizimet e vendosura nga Banka e Shqipërisë jo domosdoshmërisht do të sjellin ndryshime radikale në raport me praktikat e ndjekura nga vetë bankat tregtare. Shumica e tyre i ndjekin kufizime të tilla në praktikat e tyre të brendshme të administrimit të rrezikut.

Në përgjithësi, shumica e bankave financojnë deri në 70-80% të vlerës së blerjes së banesave. Një praktikë e tillë lidhet si me domosdoshmërinë për të ndarë rrezikun e investimit me vetë kredimarrësin, ashtu edhe për të siguruar një mbulim të përshtatshëm të kredisë me kolateral.

Rastet kur bankat financojnë 90% deri në 100% të vlerës së blerjes së një pasurie të paluajtshme janë më të rralla; më shumë përjashtimi, se rregulli. Edhe në këto raste, në përgjithësi bankat tentojnë të sigurojnë një mbrojtje të mjaftueshme, duke kërkuar garanci shtesë nga huamarrësi, përveç pronës që blihet.

Megjithatë, duke parë kushtet e punës së bankave tregtare për kredinë për shtëpi, në vitet e fundit vihet re një rritje e numrit të bankave që financojnë më shumë se 80% të vlerës së shtëpisë.

Masat e Bankës së Shqipërisë duket se janë të adresuara pikërisht te ky segment i tregut, duke u përpjekur t’i vendosin fre një oreksi në rritje për rrezik të bankave të veçanta në këtë segment të tregut.

Vendimi i Bankës së Shqipërisë gjithsesi u lejon bankave të anashkalojnë nivelet tavan të vendosura prej deri në 15% të kredive për shtëpi, për t’iu lënë mundësinë të kreditojnë atë segment klientësh që vlerësohet më i besueshëm.

Në këtë kuptim, financimet deri në 100% të vlerës apo dhënia e kredive me këste që tejkalojnë 40% të të ardhurave të huamarrësve mund të vazhdojnë të jepen, në raste të veçanta.

Bankat nuk duken shumë të shqetësuara

Sektori bankar nuk e ka pritur me shqetësim shumë të madh miratimin e masave të reja nga Banka e Shqipërisë.

Burime nga sektori bëjnë të ditur se në përgjithësi, kushtet e kreditimit për shtëpi të ofruar nga bankat janë brenda kufijve të vendosur nga Banka Qendrore.

Në fakt, përcaktimi i tavaneve përkatëse nga Banka e Shqipërisë është bërë duke analizuar të dhënat e raportuara nga bankat në rregulloren “Për raportimin e të dhënave, identifikimin dhe monitorimin e treguesve mbi huadhënien dhe investimet për pasuri të paluajtshme”.

Përcaktimi i vlerave tavan është bërë duke llogaritur nivelet mesatare të kësaj rregulloreje dhe duke shtuar sipër tyre edhe një marzh të caktuar. Mbi këtë bazë, nuk pritet që kufizimet e reja të ndikojnë në përmasa të mëdha kredidhënien për shtëpi.

Megjithëse limitet e vendosura nga Banka Qendrore nuk pritet të shkaktojnë efekte shumë të mëdha në drejtim të ecurisë së produktit të kredisë në tërësi, ato mund të ndikojnë një segment të veçantë të tregut, të lidhur sidomos me investimin në shtëpi të dyta.

Sipas tyre, kreditë e dhëna me kritere jashtë kufijve të vendosura nga Banka e Shqipërisë përbëjnë një pakicë të vogël në portofolat e bankave dhe sidoqoftë do të mund të vazhdojnë të jepen, edhe me rregullat e reja.

Në rast se tavanet e vendosura nga Banka e Shqipërisë nuk do të sjellin ngadalësim të rëndësishëm të kredidhënies, edhe efektet e kërkesës në tregun e pasurive të paluajtshme nuk priten të jenë dramatike.

NAREA: Problem mund të jetë më shumë perceptimi, se efekti direkt

Edhe agjentët e pasurive të paluajtshme nuk mendojnë se rregullat e reja të vendosura nga Banka e Shqipërisë do të kenë ndikim shumë të rëndësishëm në kufizimin e kreditimit për blerjen e pasurive të paluajtshme dhe në ecurinë e tregut të pronave në përgjithësi.

Sekretari i Shoqatës Shqiptare të Pasurive të Paluajtshme (NAREA), Reinaldo Pipiria, thotë për “Monitor”, se mbështetur në përvojën e deritanishme të sektorit dhe në kontaktet me sektorin bankar, kreditë për blerjen e pasurive të paluajtshme jepen me kushte që qëndrojnë brenda limiteve të vendosura nga Banka e Shqipërisë.

Megjithatë, z. Pipiria mendon se efektet mund të vijnë kryesisht nga perceptimi që krijojnë aktorët e tregut dhe veçanërisht shitësit pas miratimit të masave të reja.

Sipas tij, sinjalet se Banka e Shqipërisë po tenton të shtrëngojë kreditimin mund të sjellin më shumë hezitime të shitësve ndaj atyre blerësve potencialë që duan ta financojnë blerjen me kredi. Ai shprehet se shitjet me kredi, sidomos gjatë vitit 2024 e në vazhdim, janë dëmtuar disi edhe nga shtyrja e procesit të rivlerësimit.

Pra, në këtë fazë, duket se agjentët e tregut të pronave i druhen më shumë një efekti psikologjik, se sa një ndikimi të drejtpërdrejtë të masave të Bankës së Shqipërisë në tregun e pasurive të paluajtshme.

Kredia për shtëpi u rrit me 23% në tremujorin e parë të vitit

Kredia për shtëpi u rrit me ritme shumë të larta vitin e kaluar, ndërsa e ka nisur në të njëjtën mënyrë edhe vitin 2025.

Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se në tremujorin e parë të vitit, sektori bankar dha pothuajse 16 miliardë lekë kredi të reja për blerje banesash. Vlera e kredisë së re është rritur me gati 23% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Në fund të muajit mars, vlera totale e portofolit të kredisë për blerje banesash nga familjet shqiptare ka arritur në pothuajse 218 miliardë lekë, në rritje me 15.6% krahasuar me një vit më parë. Kreditimi nga sektori bankar vazhdon të kontribuojë në ruajtjen e një kërkese të lartë në tregun e pasurive të paluajtshme.

Shifrat e tremujorit të parë të vitit tregojnë se masat e mëparshme të Bankës së Shqipërisë nuk kanë ndikuar në frenimin e kreditimit në këtë segment, edhe për shkak të faktit që në përgjithësi, sektori bankar ka nivele të larta kapitalizimi dhe shtesat e mëtejshme të vendosura nga Banka e Shqipërisë nuk kanë krijuar shumë shqetësim.

Në këto kushte, këtë javë, Banka e Shqipërisë e përshkallëzoi ndërhyrjen e saj rregullatore, duke vendosur për herë të parë disa kufij për tregues të veçantë të administrimit të rrezikut për kredinë për shtëpi.

46% e kredisë është e siguruar me prona

Mbulimi i kredisë bankare me kolateral u rrit më tej vitin e kaluar. Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se në fund të vitit 2024, 76% e kredisë ishte e mbuluar me kolateral, nga 75% e saj një vit më parë.

Lloji më i përdorur i kolateralit nga bankat vazhdojnë të jenë pasuritë e paluajtshme. Pronat mbulojnë 61% të kredisë së kolateralizuar dhe 46% të tepricës totale të kredisë.

Sipas Bankës së Shqipërisë, stoku i kredisë së kolateralizuar me pasuri të paluajtshme është zgjeruar me 9% në krahasim me një vit më parë, si rezultat i rritjes së kredisë së kolateralizuar me pasuri të paluajtshme rezidenciale.

Shkalla e lartë e garantimit të kredive me kolateral në pasuri të paluajtshme e bën sektorin bankar të ekspozuar ndaj zhvillimeve në tregun e pronave. Një rënie e mundshme e çmimeve të pronave do të krijonte rreziqe të shtuara për shëndetin e sektorit bankar në vend.

Për këtë qëllim, Banka e Shqipërisë po mbledh të dhëna më të detajuara që prej vitit të kaluar, mbështetur në rregulloren “Për raportimin e të dhënave, identifikimin dhe monitorimin e treguesve mbi huadhënien dhe investimet për pasuri të paluajtshme”.

Ajo ka si qëllim të përmirësojë të dhënat që do të mblidhen nga bankat për ekspozimin e tyre në tregun e pasurive të paluajtshme. Ajo shërbeu si bazë edhe në përcaktimin e niveleve të reja tavan që duhet të respektojnë bankat për treguesit e kredisë ndaj vlerës dhe shërbimin e borxhit ndaj të ardhurave.

Indeksi i çmimeve të banesave është rritur me 182% që nga viti 2013

Rritja e shpejtë e kredisë për shtëpi vazhdon të shoqërohet edhe me rritjen e vazhdueshme të çmimeve të banesave në vend.

Indeksi Fischer, i përllogaritur nga Banka e Shqipërisë tregoi që çmimi mesatar i banesave të shitura gjatë 6-mujorit të dytë 2024 u rrit me 23.6% në krahasim me 6-mujorin e kaluar, dhe me 44.5% në krahasim me një vit më parë. Indeksi i çmimeve për shitjet në Tiranë u rrit me 26.2% ndaj periudhës paraardhëse dhe 56% ndaj nivelit të një viti më parë.

Analiza afatgjatë e Indeksit Fischer tregon një rritje të fortë të çmimeve të paktën që prej vitit 2013, kur Banka e Shqipërisë nisi llogaritjen e tij. Që nga viti 2013, deri në fund të vitit 2024, indeksi i çmimeve të banesave për vendin është rritur me 182%, ndërsa në veçanti për Tiranën, rritja ka arritur në 198%.

Megjithatë, rritja e çmimeve nuk ka qenë uniforme dhe në pjesën më të madhe ka ndodhur pas vitit 2020. Në rast se për periudhën 2012-2020 rritja e çmimeve ishte gjithsej 33% (për Tiranën 35%) në periudhën 2020-2024, rritja e çmimeve mesatare në nivel vendi ka arritur në 149% (për Tiranën 163%).

Këto shifra në thelb konfirmojnë perceptimin për një rritje të fortë të çmimit të pasurive të paluajtshme në periudhën pas pandemisë.

Edhe të dhënat e periudhës së fundit të vrojtuar, 6-mujori i dytë 2024, konfirmojnë vlerësime optimiste të aktorëve për ecurinë e tregut.

Vlerësimi i përgjithshëm i agjentëve për situatën e përgjithshme të tregut ishte disi më pozitiv në krahasim me 6-mujorin e parë.

Në përgjigje të pyetjes “Si e vlerësoni situatën e tregut në krahasim me periudhën (6-mujorin) e mëparshme?”, balanca neto e përgjigjeve ishte pozitive për rreth 5%, me përgjigje veçanërisht optimiste për zonën e qyteteve bregdetare, ku vlera e balancës ishte dukshëm më pozitive sesa mesatarja afatgjatë.

I njëjti tregues i vlerësuar vetëm për subjektet që kanë raportuar shitje rezultoi ndjeshëm më pozitiv gjatë periudhës, me një balancë neto rreth 17%.

Balanca e treguesit të numrit të banesave të reja të regjistruara nga agjentët ka rënë lehtë ndaj periudhës paraardhëse. Balanca neto e atyre që raportojnë rritje të numrit të banesave të regjistruara dhe atyre që raportojnë rënie të numrit të tyre ishte -5%.

Nga ana tjetër, numri i pronave të pashitura, si për banesa, ashtu edhe për godinat tregtare, ka vijuar të shënojë rënie për disa gjashtëmujorë radhazi.

Koha mesatare e shitjes së banesave në rang vendi ra në 9.3 muaj nga 10.5 muaj në vrojtimin e mëparshëm.

Në rastin e Tiranës, koha mesatare e shitjes u ul ndjeshëm në 7.1 nga 9.7 muaj. Koha mesatare për shitjet në zonat bregdetare u rrit, duke u kthyer në vlerat e një viti më parë, në 10 muaj, ndërsa për zonat e tjera, kohëzgjatja e shitjes ishte pak më e ulët sesa në 6-mujorin e kaluar, duke rënë në 11.6 nga 12.9 muaj.

Edhe pritjet për të ardhmen paraqiten pozitive. Agjentët kanë pritje pozitive për ecurinë e tregut në territorin ku ata veprojnë për të ardhmen afatshkurtër dhe për periudhën më të gjatë (deri në dy vjet).

Sipas informacionit mbi metodologjinë e vrojtimit, informacioni mbi ecurinë e çmimeve dhe vlerësimin e situatës nga ana e agjentëve në tregun e pasurive të paluajtshme merret nëpërmjet vrojtimit në terren të një kampioni të përbërë nga 230 subjekte, që kanë si aktivitet kryesor tregtimin e pronave të paluajtshme.

Subjektet e zgjedhura janë agjentë të zyrave të tregtimit të pasurive të paluajtshme dhe shoqëri ndërtimi, shitjet e të cilave përfaqësojnë rreth 75-80% të xhiros së të gjithë popullatës.

Banka e Shqipërisë realizon hartimin e pyetësorit, si dhe hedhjen dhe përpunimin e rezultateve, ndërkohë që Instituti i Statistikave mbulon intervistimin në terren, proceset kryesore të kampionimit dhe kontrollin fizik të pyetësorëve të plotësuar.

Gjysma e blerjeve financohen me kredi

Financimi nëpërmjet kredisë bankare ka vijuar të figurojë në një pjesë të mirë të shitjeve të pronave. Sipas agjentëve, ashtu si periudhën e kaluar, gjysma e pronave për banim dhe e atyre për përdorim tregtar të shitura prej tyre janë blerë me hua bankare. Nga këto, në 72% të rasteve, kredia ka mbuluar deri në 60% të vlerës.

Të dhënat e vrojtimit tregojnë se përqindja e financimit me kredi (raporti i kredisë ndaj vlerës) në shumicën dërrmuese të rasteve duket të jetë poshtë kufirit përkatës të vendosur nga Banka e Shqipërisë, çka tregon se ndërhyrja e Bankës së Shqipërisë nuk pritet të ketë efekte shumë të mëdha.

Edhe të dhënat e vrojtimit tregojnë se kredia bankare po mbështet në një masë të madhe kërkesën për banesa, duke ndikuar rrjedhimisht në vijimësinë e rritjes së çmimeve në këtë treg.

Gjatë gjashtëmujorit të dytë të vitit 2024, rreth 18% të banesave të shitura janë raportuar të blera nga shtetas jorezidentë. Nga këta, rreth 77% rezultojnë shtetas të vendeve të BE-së. Në tërësi, pesha e transaksioneve në të cilat blerësit janë jorezidentë ka shfaqur një prirje në rritje gjatë pesë viteve të fundit.

Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, për vitin e kaluar, investimet e të huajve në pasuri të paluajtshme në Shqipëri arritën vlerën e 325 milionë eurove, në rritje me 17% krahasuar me vitin 2023. Pasuritë e paluajtshme sollën pothuajse 24% të vlerës totale të Investimeve të Huaja Direkte vitin e kaluar.

Cikli i rritjes së shpejtë të çmimeve të pasurive të paluajtshme në Shqipëri në vitet pas pandemisë po mbështetet në masë të konsiderueshme prej kërkesës që vjen nga investitorët e jashtëm.

Investimet e huaja në prona janë tipike sidomos për zonat bregdetare, ku, pavarësisht rritjes së çmimeve, ato ngelen mjaft konkurruese krahasuar edhe me vendet e tjera bregdetare të rajonit.

Rritja e fortë e çmimeve të pronave në vitet e fundit i ka bërë pasuritë e paluajtshme edhe një alternativë më tërheqëse dhe ka rritur numrin e blerësve që kanë blerë prona për qëllime investimi.

Banka e Shqipërisë vlerëson se në fund të vitit 2024, stoku i investimeve të huaja në tregun e pasurive të paluajtshme në Shqipëri arriti në 2.04 miliardë euro, në rritje me 30% krahasuar me një vit më parë. Në dekadën e fundit, stoku i investimeve të huaja në pasuri të paluajtshme pothuajse është rritur me 27 herë.

Bazuar në metodologjitë e përdorur për matjen e investimeve të huaja, flukset e tyre vlerësohen me kursin e këmbimit mesatar të periudhës, ndërkohë që stoku vlerësohet me kursin e ditës së fundit të periudhës.

Sipas Bankës së Shqipërisë, rritja në stokun e investimeve nuk ka ardhur vetëm nga flukset e reja, por në të duhen llogaritur edhe ndryshimet nga kursi i këmbimit, ndryshimet nga çmimi dhe ndryshimet e tjera. Kjo nënkupton se stoku i investimeve të huaja rivlerësohet në mënyrë periodike, duke reflektuar edhe ndryshimin e çmimit të aseteve.

Lejet për ndërtesa të larta ngelen të qëndrueshme

Numri i lejeve të ndërtimit pësoi rënie vitin e kaluar, pas tre vitesh radhazi në rritje. Sipas të dhënave të INSTAT, vitin e kaluar në Shqipëri u dhanë 1336 leje ndërtimi, në rënie me 16.6% krahasuar me një vit më parë.

Megjithatë, vlen të thuhet se lejet për pallate (ndërtesa me lartësi mbi tre kate) ishin në nivele të përafërta me një vit më parë. Vitin e kaluar u dhanë 219 leje të tilla, nga 218 një vit më parë.

Numri i lejeve në këtë kategori ka qenë në nivele të përafërta dhe të qëndrueshme në katër vitet e fundit, duke reflektuar oreksin e lartë për të ndërtuar pallate dhe kulla në periudhën pas pandemisë.

Një tendencë e tillë konfirmohet edhe nga rritja e sipërfaqes së lejeve të ndërtimit. Gjatë vitit 2024, sipërfaqja totale e lejeve të ndërtimit për ndërtesa të reja arriti në afërsisht 2.5 milionë m², në rritje me 18.1% krahasuar me një vit më parë.

Këto të dhëna tregojnë se oferta e re e pasurive të paluajtshme në treg, kryesisht atyre rezidenciale, do të vazhdojë të jetë e qëndrueshme.

Rritja e kredisë për prona solli shtim të kërkesave për kapital

Në mesin e vitit të kaluar, Banka e Shqipërisë ndërhyri fillimisht duke aplikuar për herë të parë një shtesë të posaçme kundërciklike të kapitalit, si përgjigje ndaj rritjes së kredisë me ritmin më të shpejtë në 15 vitet e fundit dhe sidomos ndaj disa treguesve paralajmërues, të lidhur me rritjen e kredisë për pasuri të paluajtshme.

Shtesa kundërciklike u vendos fillimisht në masën 0.25% në qershor 2024, ndërsa në dhjetor 2024, Guvernatori Sejko vendosi një shtesë të mëtejshme me 0.25%.

Aplikimi i një shtese kundërciklike të kapitalit është i parashikuar në rregulloren e vitit 2018 “Për shtesat makroprudenciale të kapitalit”. Një shtesë e tillë ka si qëllim ngadalësimin e kreditimit, në rast se Banka Qendrore vlerëson se ai po rritet me ritme tepër të shpejta.

Në analizën e Bankës së Shqipërisë, ekonomia shqiptare po përjeton një cikël financiar pozitiv të mbështetur mbi rritjen e përshpejtuar të kredisë bankare. Periudha të tilla shoqërohen me nivele të mira të performancës financiare për agjentët e ekonomisë reale dhe për sistemin financiar.

Megjithatë, sipas Bankës së Shqipërisë, këto periudha shoqërohen edhe me fillimin e rreziqeve të caktuara, që mund të lidhen me rënie të standardeve të kreditimit, rritjen e niveleve të përqendrimit të saj në sektorë apo tregje të caktuara, rritjen e niveleve të borxhit për agjentët e ekonomisë reale përtej niveleve të shëndetshme.

Këto situata, nëse lejohet të zhvillohen, mund ta bëjnë ekonominë dhe sistemin financiar më të ndjeshëm ndaj goditjeve të ndryshme, duke cenuar kështu stabilitetin financiar. Për këto arsye, në këto raste sugjerohet përdorimi i instrumenteve makroprudenciale që veprojnë në mënyrë kundërciklike dhe parandalojnë zhvillimin e pakontrolluar të këtyre rreziqeve.

Treguesi parësor në vlerësimin e Bankës së Shqipërisë lidhur me ritmet e kreditimit të ekonomisë dhe vendimmarrjen për nevojën e mundshme për shtesa kundërciklike të kapitalit është raporti mes rritjes së kreditimit dhe rritjes ekonomike.

Raporti i mësipërm tregon devijimin e vlerës së raportit të kredisë për ekonominë ndaj PBB-së nga prirja e tij afatgjatë dhe është indikatori kryesor që sinjalizon mundësinë e rritjes së tepërt të kreditimit në raport me Prodhimin Kombëtar. Ky prag do të kalohej nëse devijimi i raportit të kredisë ndaj PBB-së me mesataren afatgjatë do të ishte pozitiv me më shumë se dy pikë përqindje.

Për shembull, në periudhën 2002-2008, periudhë që përfshin fazën me rritjen më të lartë të kreditimit të ekonomisë në Shqipëri, ky hendek kishte qenë pozitiv me 1.9 pikë përqindje. Sipas Bankës së Shqipërisë, vlerat e treguesit parësor kanë vijuar të jenë negative deri në 3-mujorin e tretë 2024, por madhësia e vlerës negative është zvogëluar.

Në fund të vitit 2024, treguesi parësor regjistroi një ngushtim të hendekut negativ (përmirësim të vlerave) për të gjashtin tremujor me radhë. Vlera e treguesit është ngushtuar kundrejt së njëjtës periudhë një vit më parë, si dhe ndaj tremujorit paraardhës.

Ecuria e mësipërme reflekton normën më të lartë të rritjes vjetore të kredisë për ekonominë vitin e kaluar (rreth 12%), në krahasim me rritjen e Prodhimit të Brendshëm Bruto të vjetorizuar për të njëjtën periudhë (rreth 7%).

Treguesi parësor ka regjistruar ngushtim të vlerave të hendekut negativ, si për segmentin e individëve, ashtu edhe për atë të bizneseve. Ky i fundit vijon të japë kontributin kryesor në ecurinë e vlerës së treguesit parësor.

Por, megjithëse treguesi parësor është në nivel që ende nuk do të diktonte marrjen e masave makroprudenciale, ecuria e Treguesve të Paralajmërimit të Hershëm ka bindur Bankën e Shqipërisë se ky qëndrim nevojitet të rishikohet, në kushtet kur rritja e kreditimit ka vijuar në mënyrë të qëndrueshme dhe është më e përshpejtuar në segmente të caktuara të saj.

Sipas Bankës së Shqipërisë, zhvillimet sinjalizojnë për vijimin e një situate me përshpejtim të kreditimit, e cila mund të shoqërohet me akumulim të rreziqeve për cilësinë e kredisë në të ardhmen. Në tërësi, ecuria e vlerës nominale të kredisë për individët është përcaktuar nga ecuria e kredisë për blerje të pasurive të paluajtshme.

Rritja e kësaj kredie ka qenë në tërësi më e shpejtë se norma e rritjes së tepricës së përgjithshme të kredisë dhe më e shpejtë se rritja nominale e PBB-së, dhe si rezultat, pesha e saj në raport me PBB-në është rritur prej vitit 2019. Treguesi i Paralajmërimit të Hershëm Plotësues (TPHP) e ka sinjalizuar prej disa tremujorësh këtë ecuri të shpejtë të kredisë.

Vlerat e indeksit (aktualisht 0.53) kanë regjistruar vlera mbi kufirin maksimal të përcaktuar në metodologjinë “Për përcaktimin e shtesës kundërciklike të kapitalit”, një territor ku kjo metodologji parashikon zbatimin e një vlere pozitive të KUNC (prej 0.5%).

Shtesa kundërciklike e kapitalit është një instrument që vitin e kaluar nisi të përdoret dendur nga shumica e bankave qendrore në rajon dhe në Europë.

Aktualisht, në rajonin e Ballkanit Perëndimor, vetëm Kosova dhe Bosnjë-Hercegovina nuk kanë parashikuar ende me rregullore aplikimin e masave makroprudenciale, ku përshihet edhe shtesa kundërciklike e kapitalit.

Vendet e tjera të Rajonit e parashikojnë një shtesë të tillë dhe aktualisht, vetëm Serbia e mban ende shtesën kundërciklike në nivelin 0%.

Sipas të dhënave të fundit krahasuese të publikuara nga Banka e Shqipërisë, në Malin e Zi, shtesa kundërciklike është në nivelin 0.5% (hyrë në fuqi për në zbatim nga 1 prill 2025), ndërsa në Maqedoninë e Veriut, kjo shtesë ka arritur në 1.75% (zbatimi i shtesës së fundit hyn në fuqi nga 1 shtatori 2025).

Sipas publikimeve të Bordit Europian të Rrezikut Sistemik, në vendet anëtare të BE-së, niveli i shtesës kundërciklike është ende 0% në Itali, Greqi, Spanjë, Portugali, Austri, Finlandë, Letoni dhe Poloni.

Ndërkohë, shtesa kundërciklike aplikohet në shkallën 0.5% në Slloveni, Belgjikë dhe Hungari; 0.75% në Gjermani; në shkallën 1% në Francë, Rumani, Qipro dhe Lituani; në shkallën 1.25% në Çeki; 1.5% në Irlandë, Sllovaki, Estoni dhe Kroaci; 2% në Holandë, Bullgari dhe Suedi; 2.5% në Islandë, Norvegji dhe Danimarkë.

Precedenti i mikrofinancës

Vitin e kaluar, Banka e Shqipërisë aplikoi disa masa të ngjashme për institucionet financiare jobanka, me qëllim kufizimin e mbingarkesës me borxh të individëve. Për kredinë konsumatore të dhënë nga këto institucione, raporti i shërbimit të borxhit kundrejt të ardhurave nuk duhet të tejkalojë nivelin prej 60%.

Kjo vlerë mund të jetë më e lartë vetëm në rastet kur kredimarrësi ka evidenca të mjaftueshme, të parashikuara në rregulloret e brendshme të subjektit, se niveli më i lartë i raportit nuk cenon shpenzimet e zakonshme të jetesës dhe rrjedhimisht, pagesën e detyrimeve të kredisë.

Në çdo rast, të ardhurat neto pas shërbimit të borxhit nuk duhet të jenë më të vogla se shpenzimet e arsyeshme të jetesës së kredimarrësve. Gjithashtu, një institucion financiar jobankë nuk do të lejohet të japë në të njëjtën kohë më shumë se dy kredi konsumatore për të njëjtin huamarrës.

Së fundmi, Banka e Shqipërisë vendosi të ndërmarrë masa të ngjashme edhe në kredinë për shtëpi, por në këtë rast, niveli tavan i DTI parashikohet në nivele ndjeshëm më të ulëta, duke vlerësuar se në këtë rast, rreziku është më i lartë, për shkak se vlera mesatare e kredive për pasuri të paluajtshme është shumë më e madhe./ Monitor

The post Kredia për shtëpi, shtrëngoni dorën! appeared first on Sot News | Lajme.

TIRANË, 24 maj /ATSH/ Banka e Shqipërisë anëtarësohet zyrtarisht në EACHA – Shoqata Evropiane e Shtëpive të Automatizuara të Klerimit, duke shënuar një tjetër hap të rëndësishëm drejt përafrimit dhe integrimit evropian në fushën e pagesave.

Ky anëtarësim u miratua unanimisht gjatë mbledhjes plenare të datës 15 maj të EACHA-s, nën drejtimin e Kryetarit të Bordit Jose Luis Langa dhe Sekretarit të Përgjithshëm Steven Broën, ku Banka e Shqipërisë u përfaqësua nga  Ledia Bregu, Drejtore e Departamentit të Sistemeve të Pagesave, Kontabilitetit dhe Financës, dhe Marsida Ganaj Përgjegjëse e Sektorit të Sistemeve të Pagesave.

EACHA shërben si një forum bashkëpunimi për Shtëpitë Evropiane të Automatizuara të Klerimit (ACH), duke nxitur bashkëpunimin teknik dhe promovuar ndërveprueshmërinë ndërmjet sistemeve kombëtare të pagesave. Tashmë, së bashku me Shqipërinë dhe Ukrainën, EACHA numëron 28 institucione anëtare nga 26 vende dhe luan një rol kyç në formësimin e të ardhmes së pagesave me vlerë të vogël në Evropë. Kjo shoqatë beson dhe mbështet zhvillimin e një vizioni të përbashkët evropian për të ardhmen dhe zbatimin e harmonizuar të politikave dhe skemave evropiane të pagesave, duke përfshirë ndërveprueshmërinë bazuar në standarde të hapura.

Përfshirja e Bankës së Shqipërisë në EACHA përputhet me përpjekjet më të gjera të vendit për t’u integruar në peizazhin financiar evropian. Në veçanti, anëtarësimi së fundi i Shqipërisë në Zonën Unike të Pagesave në Euro (SEPA) pritet të mundësojë transaksione më të shpejta dhe më të lira, duke rritur efikasitetin dhe përballueshmërinë e pagesave ndërkufitare në Euro për qytetarët dhe bizneset shqiptare.

Anëtarësimi në EACHA do t’i mundësojë Bankës së Shqipërisë të harmonizojë sistemet e saj të klerimit dhe shlyerjes me standardet evropiane, duke nxitur transaksione efikase vendase dhe ndërkufitare.

Pjesëmarrja në EACHA siguron akses në një rrjet të gjerë të ACH-ve evropiane lidere në treg, si edhe në praninë e institucioneve evropiane me rëndësi si EPC dhe ECB, nxit shkëmbimin e praktikave më të mira dhe zhvillimin e përbashkët të zgjidhjeve inovative të pagesave.

Ky anëtarësim mbështet objektivat strategjikë të Shqipërisë për integrim në BE, duke përafruar praktikisht infrastrukturën e saj financiare me direktivat dhe rregulloret evropiane. EACHA, duke lobuar në Evropë në emër të anëtarëve të saj, synon të jetë një forum shkëmbimi informacioni dhe diskutimi të çështjeve me interes të përbashkët. Kjo shoqatë ofron mundësi për rrjetëzimin ndërmjet ACH-ve evropiane dhe zhvillon udhëzime të përbashkëta për të lehtësuar ndërveprimin për klerimin dhe shlyerjen e pagesave SEPA.

1 nga 3

The post Banka e Shqipërisë bëhet zyrtarisht anëtare e EACHA-s appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Në fund të vitit 2024, 76% e stokut të kredisë bankare në Shqipëri ishte e mbuluar me kolateral, sipas të dhënave zyrtare të publikuara nga Banka e Shqipërisë.

Ky nivel paraqet një rritje të lehtë krahasuar me 75% që ishte regjistruar në fund të vitit 2023.

Kolaterali mbizotërues vijon të jetë pasuria e paluajtshme, që mbulon 61% të kredive të kolateralizuara dhe 46% të totalit të kredisë bankare.

Vetëm në vitin 2024, kreditë e mbështetura mbi prona rezidenciale shënuan një rritje vjetore prej 9%.

Banka e Shqipërisë ka paralajmëruar për rritjen e ekspozimit të sistemit bankar ndaj sektorit të pasurive të paluajtshme, duke e bërë atë më të ndjeshëm ndaj luhatjeve të çmimeve në treg.

Si përgjigje, janë ndërmarrë masa mbikëqyrëse, përfshirë rregullore të reja për raportimin dhe monitorimin e huadhënies për prona.

Ndërkohë, Këshilli Mbikëqyrës ka vendosur kufizime të reja për kreditë hipotekore, duke përcaktuar raportin maksimal kredi ndaj vlerës së pronës (LTV) në:

85% në Lekë dhe 75% në valutë të huaj për shtëpinë e parë,

80% në Lekë dhe 70% në valutë për shtëpinë e dytë.

Për të frenuar rritjen e shpejtë të kreditimit, është zbatuar gjithashtu për herë të parë shtesa kundërciklike e kapitalit.

Kjo shtesë u vendos në nivelin 0.25% në qershor 2024 dhe u rrit në 0.5% në dhjetor, duke hyrë në fuqi më 30 qershor dhe 31 dhjetor 2025.

Masa synon të forcojë qëndrueshmërinë e sektorit bankar ndaj rreziqeve të cikleve ekonomike.

LEXONI GJITHASHTU:

• 530 kredi të buta për administratën, aplikimet mbyllen në 10 prill
• Kreditë me probleme ulen afër pragut 4 për qind

The post Pasuritë e paluajtshme dominojnë huadhënien, Banka e Shqipërisë paralajmëron rreziqe appeared first on Euronews Albania.

Nga Gazeta ‘SI’ – Familjet shqiptare preferojnë të marrin hua tek të afërmit më shumë se sa te bankat.

Kështu tregojnë shifrat e Bankës së Shqipërisë, ku ndonëse vërehet një rritje e kreditimit nga institucionet financiare, dominon borxhi i marrë “në dorë”.

50% të rasteve familjet kanë marrë borxh tek të afërm në formën e parave në dorë apo në formën e mallit të papaguar dhe në 44% të rasteve në banka, sipas anketës së gjashtëmujorit të dytë të vitit 2024.

Sipas qëllimit për çfarë është marrë borxhi, 42% e huamarrësve thonë për blerje/riparim prone, 34% për biznes dhe 21% për konsum.

Ngarkesa e borxhit për familjet në 84% të rasteve është më pak se 30% e të ardhurave mujore, në 16% të rasteve e kalon dhe për 2% të tyre borxhi kalon më shumë se 70% të të ardhurave.

Depozitat dhe/ose llogaritë bankare vijojnë të mbeten lloji kryesor i investimit financiar, për 61% të familjeve të anketuara, por me një rënie të lehtë nga gjashtëmujori i shkuar.

The post Anketa/ Familjet shqiptare preferojnë t’i kenë borxh miqve dhe jo bankës appeared first on Gazeta Si.

SHQIPËRI- Bizneset ne vend vijojnë të kenë pritshmëri optimiste për aktivitetin e tyre ekonomik.

Banka e Shqipërisë ka publikuar vrojtimin  për besimin në ekonomi ku vërehet se treguesi i ndjesisë ekonomike në muajin prill, pësoi rënie prej 0.8 pikësh në krahasim me muajin mars por përsëri qëndron 7.4 pikë mbi mesataren.

Shërbimet dhe tregtia rezultojnë dy sektorët që kanë dhënë nxitjen kryesore. Duke qenë se sezoni turistik po afron duket se sektorët që kanë lidhje me turizmin kanë sinjale pozitive për aktivitetin e tyre.

Treguesi i besimit në shërbime u rrit me 0.5%, në muajin prill.

Të dy komponentët përbërës të treguesit, ecuria aktuale e aktivitetit si dhe niveli i kërkesës, kanë regjistruar rritje. Pritjet e bizneseve për punësimin dhe çmimet në të ardhmen janë gjithashtu me rritje

Edhe treguesi i besimit në tregti ka shënuar rritje me rreth 0.8 pikë përqindje. Kjo ecuri u ndikua kryesisht nga vlerësime optimiste për punësimin në të ardhmen.

Edhe sektori  ndërtimit vijoi të ketë tregues pozitiv për të ardhmen, ndërsa u rrit me 1.3%për të dytin muaj me radhë dhe kjo u përcaktua kryesisht nga vlerësimet më të  larta për nivelin e porosive aktuale.

Industria rezultoi sektoi më pessimist në vrojtimin e realizuar nga Banka e Shqipërisë. Treguesi i besimit të industrisë ra me 6.7 %në muajin prill, i ndikuar nga vlerësimet e përkeqësuara për kontratat porositëse në vend dhe veçanërisht  për  ato  nga Eksportet.

Edhe besimi konsumator pësoi një ulje të lehtë e ndikuar nga pritshmëritë për blerje të mëdha./ abcnews.al

Kreditimi i ekonomisë u rrit përsëri në muajin mars dhe ndodhet në nivelet më të larta historike për tremujorin e parë të vitit. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, sektori bankar për muajin mars disbursoi 36.2 miliardë lekë kredi të reja, shifër kjo 20.3% më e lartë krahasuar me marsin e vitit të kaluar. Për të gjithë tremujorin e parë, vlera e kredisë së re të disbursuar arriti vlerën e 96.8 miliardë lekëve, në rritje me 17% krahasuar me tremujorin e parë të vitit të kaluar.

Ajo që vërehet gjatë muajve të parë të këtij viti është një rikthimi i ritmeve të shpejta të rritjes në segmentin e individëve. Kredia e re për individët arriti në 30.5 miliardë lekë, në rritje me 24% krahasuar me tremujorin e parë të vitit të kaluar. Shifrat tregojnë një rritje të kredisë si për blerjen e pasurive të paluajtshme, ashtu edhe për financimin e konsumit.

Kredia për biznesin, që dha kontributin kryesor në rritjen e kredisë gjatë vitit 2024, këtë vit po rritet me ritme më të ngadalta. Kredia e re për bizneset për periudhën janar-mars 2025 arriti në 62.8 miliardë lekë, në rritje me 8% krahasuar me tremujorin e parë të vitit të kaluar. Kreditimi i ekonomisë vazhdon të dominohet nga monedha vendase, por megjithatë në tremujorin e parë të vitit vërehet një rritje e lehtë e peshës së kredisë në valutë të huaj.

Kredia në lekë përbënte 60% të huadhënies në re, por në rënie nga niveli prej 62.4% i një viti më parë. Ndërkohë, kredia në valutë ka arritur në 40% të totalit, nga 37.6% një vit më parë. Rritja e kredisë është shumë e dukshme edhe në ecurinë e portofolit total ose tepricës së saj. Në fund të muajit mars, portofoli i kredisë për ekonominë arriti vlerën e 865 miliardë lekëve, me një rritje prej 17.5 miliardë lekësh krahasuar me shkurtin.

Me bazë vjetore, kredia për ekonominë rezulton në rritje me 13.3%, duke qëndruar në nivele të përafërta me fundin e vitit të kaluar. Në segmentin e ndërmarrjeve private, portofoli i kredisë është në rritje me 14.2% krahasuar me një vit më parë. Ndërkohë, për individët portofoli i kredisë është në rritje me 13.8% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. I vetmi segment që po jep një efekt negative mbi rritjen e portofolit të kredisë për kredinë është huadhënia për ndërmarrjet shtetërore, që edhe këtë vit paraqitet në rënie.

Të dhënat e vrojtimit të aktivitetit kreditues të Bankës së Shqipërisë treguan se kërkesa për kredi vazhdoi të rritej në tremujorin e parë të vitit. Megjithatë, sipas raportimeve të bankave, shkalla e refuzimit të kredive është rritur, duke reflektuar një shtrëngim të ofertës dhe një qasje më të kujdesshme të sektorit bankar. Pavarësisht kësaj, statistikat tregojnë se kreditimi i ekonomisë vazhdon të rritet me ritme të shpejta./ Monitor

The post Rritja e kredisë nuk ndalet, 17% më shumë për tremujorin e parë të vitit appeared first on Sot News | Lajme.

Aftësia paguese e familjeve vlerësohet se është përmirësuar në fund të vitit të kaluar pesha e familjeve huamarrëse ka rënë.

.Në raportin e Stabilitetit Financiar theksohet se pesha e familjeve huamarrëse ka rënë. Rezultatet e vrojtimit “Mbi gjendjen financiare dhe ngarkesën me borxh të familjeve”për gjashtëmujorin e dytë të vitit 2024, tregojnë që sipas deklarimit të familjeve rreth 18% e tyre kishin të paktën një hua për të paguar. Kjo peshë ka rënë me rreth 6 % krahasuar me një vit më parë, duke qëndruar nën mesataren historike.

Ndërkohë që pagesa e huasë për këto familje rezulton se zë “më pak se 30% të të ardhurave mujore.Në të njëjtën kohë,pesha e familjeve për të cilat “pagesa e huasë” tejkalon 30% të “të ardhurave” ka shënuar rënie dhe kjo ecuri sugjeron për një zbutje të ngarkesës së huasë së familjeve gjatë periudhës.

Rreth 74% e familjeve huamarrëse kanë deklaruar se aftësia e tyre paguese “nuk ka ndryshuar” gjatë gjysmës së dytë të vitit 2024 dhe gjithashtu 67% nuk presin që të ndryshojë në gjysmën e parë të vitit 2025. Indekset e aftësisë paguese për gjashtëmujorin e kaluar dhe për gjashtë muajt e ardhshëm, të cilat agregojnë përgjigjet e familjeve që presin të kenë ndryshime në aftësinë e tyre paguese, tregojnë për përmirësim të këtij treguesi në periudhën e vrojtuar, dhe shfaqin pritje disi më pesimiste për periudhën e ardhme./abcnews.al