Pse Trump po lëviz nëndetëset bërthamore pas grindjes me Medvedevin?
Donald Trump ka urdhĂ«ruar ripozicionimin e dy nĂ«ndetĂ«seve bĂ«rthamore tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara nĂ« ârajone tĂ« pĂ«rshtatshmeâ nĂ« lidhje me RusinĂ«, ndĂ«rsa presidenti amerikan Ă«shtĂ« i frustruar pĂ«r shkak tĂ« ngecjes sĂ« bisedimeve tĂ« paqes qĂ« synojnĂ« tâi japin fund luftĂ«s sĂ« RusisĂ« nĂ« UkrainĂ«.
Të premten, Trump shkëmbeu fjalë të nxehta me Dmitry Medvedev, udhëheqësin ushtarak të Moskës dhe ish-presidentin.
Një ditë më parë, Trump i kishte lëshuar një ultimatum Rusisë: Nëse ajo nuk bie dakord për një armëpushim deri të premten e ardhshme, më 8 gusht, ai do të vendosë një paketë sanksionesh ekonomike.
TĂ« nesĂ«rmen, Medvedev postoi nĂ« rrjetet sociale, duke e pĂ«rshkruar kĂ«rcĂ«nimin e Trump si ânjĂ« hap drejt luftĂ«sâ. Ai shkroi se Trump po âluante lojĂ«n e ultimatumit me RusinĂ«â.
NĂ« njĂ« postim nĂ« Truth Social, Trump u pĂ«rgjigj: âFjalĂ«t janĂ« shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme dhe shpesh mund tĂ« çojnĂ« nĂ« pasoja tĂ« paparashikuara, shpresoj se ky nuk do tĂ« jetĂ« njĂ« nga kĂ«to raste.â
ĂfarĂ« ka bĂ«rĂ« Trump?
TĂ« premten, Trump shkroi nĂ« platformĂ«n e tij Truth Social se kishte urdhĂ«ruar qĂ« dy ânĂ«ndetĂ«se bĂ«rthamoreâ amerikane tĂ« ripozicionoheshin nĂ« ârajone tĂ« pĂ«rshtatshmeâ.
Trump pĂ«rmendi ato qĂ« i konsideroi si komente kĂ«rcĂ«nuese tĂ« bĂ«ra nga ish-presidenti rus Medvedev, tani nĂ«nkryetar i KĂ«shillit tĂ« SigurisĂ« sĂ« RusisĂ«. Ai i quajti deklaratat e Medvedevit âshumĂ« provokueseâ, duke shtuar se veprimet e tij ishin njĂ« masĂ« paraprake.
âKam urdhĂ«ruar qĂ« dy nĂ«ndetĂ«se bĂ«rthamore tĂ« pozicionohen nĂ« rajonet e duhura, nĂ« rast se kĂ«to deklarata budallaqe dhe nxitĂ«se janĂ« mĂ« shumĂ« se kaqâ, shkroi Trump.
NĂ« prag tĂ« fushatĂ«s sĂ« tij presidenciale, Trump premtoi tâi jepte fund luftĂ«s sĂ« RusisĂ« nĂ« UkrainĂ« brenda 24 orĂ«ve; megjithatĂ«, disa diskutime me Presidentin rus Vladimir Putin qĂ« atĂ«herĂ« nuk kanĂ« dhĂ«nĂ« asnjĂ« rezultat.
ĂfarĂ« dimĂ« pĂ«r nĂ«ndetĂ«set qĂ« Trump thotĂ« se do tâi ripozicionojĂ«?
Jo shumĂ« â dhe nuk e dimĂ« se pĂ«r cilat nĂ«ndetĂ«se po flet Trump. Trump nuk tha nĂ«se kishte urdhĂ«ruar ripozicionimin e nĂ«ndetĂ«seve me motorĂ« bĂ«rthamorĂ« apo tĂ« nĂ«ndetĂ«seve qĂ« mbanin raketa bĂ«rthamore.
Megjithatë, deklarata e Trump deri më tani po shihet si një kërcënim retorik dhe jo ushtarak, pasi analistët e sigurisë vunë në dukje se SHBA-të tashmë kanë nëndetëse me energji bërthamore që janë të vendosura dhe të afta të godasin Rusinë si një mjet parandalues.
ĂfarĂ« e nxiti lĂ«vizjen e Trumpit me nĂ«ndetĂ«se?
Kryesisht, frustrimi i tij për mungesën e përparimit në bisedimet e paqes midis Rusisë dhe Ukrainës. Por, në këtë rast, grindja në rrjetet sociale me Medvedevin duket se e ka shtyrë atë të ndërmarrë veprime.
Trump dhe udhëheqësi ushtarak rus janë angazhuar në shpifje në platformat e mediave sociale për ca kohë.
MĂ« parĂ«, duke iu pĂ«rgjigjur afatit tĂ« ri tĂ« Trump pĂ«r njĂ« armĂ«pushim nĂ« UkrainĂ«, Medvedev shkroi nĂ« njĂ« postim nĂ« X se Trump po luante njĂ« âlojĂ« ultimatumiâ me RusinĂ«.
âĂdo ultimatum i ri Ă«shtĂ« njĂ« kĂ«rcĂ«nim dhe njĂ« hap drejt luftĂ«s. Jo midis RusisĂ« dhe UkrainĂ«s, por me vendin e tij. Mos ndiqni rrugĂ«n e âSleepy Joeâ!, kishte thĂ«nĂ« Medvedev.
MĂ« herĂ«t gjatĂ« javĂ«s, ndĂ«rsa njoftoi tarifat tregtare pĂ«r Indinë â sĂ« bashku me njĂ« gjobĂ« shtesĂ« pĂ«r blerjen e naftĂ«s ruse â Trump deklaroi se nuk i interesonte nĂ«se India dhe Rusia âdo tâi shkatĂ«rronin ekonomitĂ« e tyre tĂ« vdekura sĂ« bashkuâ.
NĂ« njĂ« postim nĂ« Telegram tĂ« enjten, Medvedev shkroi se Trump duhet âtĂ« rishikojĂ« filmat e tij tĂ« preferuar pĂ«r tĂ« vdekurit e gjallĂ« dhe tĂ« kujtojĂ« se sa e rrezikshme mund tĂ« jetĂ« âDora e Vdekurâ mitikeâ.
âSistemi i DorĂ«s sĂ« Vdekurâ i RusisĂ« Ă«shtĂ« njĂ« mekanizĂ«m automatik hakmarrjeje bĂ«rthamore i epokĂ«s sĂ« LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ«, i projektuar pĂ«r tĂ« nisur njĂ« kundĂ«rsulm edhe nĂ«se udhĂ«heqja ruse shkatĂ«rrohet qĂ« nĂ« sulmin e parĂ«.
Trump u pĂ«rgjigj: âI thuaj Medvedevit, ish-Presidentit tĂ« dĂ«shtuar tĂ« RusisĂ«, i cili mendon se Ă«shtĂ« ende President, tĂ« ketĂ« kujdes me fjalĂ«t e tij. Ai po hyn nĂ« njĂ« territor shumĂ« tĂ« rrezikshĂ«m!â
Duke folur me gazetarĂ«t pas postimit tĂ« tij nĂ« lidhje me nĂ«ndetĂ«set bĂ«rthamore, Trump tha tĂ« premten: âThjesht duhet tĂ« jemi tĂ« kujdesshĂ«m. Dhe u bĂ« njĂ« kĂ«rcĂ«nim dhe ne menduam se nuk ishte i pĂ«rshtatshĂ«m, kĂ«shtu qĂ« duhet tĂ« jem shumĂ« i kujdesshĂ«m.â
âNjĂ« kĂ«rcĂ«nim u bĂ« nga njĂ« ish-president i RusisĂ« dhe ne do tĂ« mbrojmĂ« popullin tonĂ«.â
Kush ka më shumë fuqi bërthamore: Rusia apo SHBA-ja?
Së bashku, SHBA-të dhe Rusia përbëjnë gati 87 përqind të arsenalit të përgjithshëm bërthamor në botë. Rivalët gjeopolitikë kontrollojnë rreth 83 përqind të kokave bërthamore të vendosura ose të gatshme për përdorim operacional.
PavarĂ«sisht reduktimeve tĂ« konsiderueshme pas LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ«, arsenalet bĂ«rthamore globale mbeten nĂ« njĂ« ânivel shumĂ« tĂ« lartĂ«â, sipas njĂ« raporti nga Federata e ShkencĂ«tarĂ«ve AmerikanĂ«. QĂ« nga janari i vitit 2025, vetĂ«m nĂ«ntĂ« vende vlerĂ«sohet se posedojnĂ« njĂ« total prej afĂ«rsisht 12,241 kokash bĂ«rthamore.
Sot, sipas Shoqatës jofitimprurëse për Kontrollin e Armëve, SHBA-të vendosin 1,419 dhe Rusia vendos 1,549 koka bërthamore strategjike në disa qindra bombardues dhe raketa.
SHBA-të kryen provën e parë bërthamore në korrik të vitit 1945; muajin pasardhës, hodhën dy bomba atomike në qytetet japoneze të Hiroshimës dhe Nagasakit. Katër vjet më vonë, Bashkimi Sovjetik kreu provën e parë bërthamore.
Që nga viti 2025, Marina Amerikane operon 71 nëndetëse, të gjitha me energji bërthamore, duke e bërë atë forcën më të madhe nëndetëse. Kjo flotë përfshin 14 nëndetëse me raketa balistike të klasit Ohio (SSBN), katër nëndetëse me raketa të drejtuara të konvertuara të klasit Ohio (SSGN) të ngarkuara me raketa Tomahawk për sulme ose operacione speciale, dhe rreth 53 nëndetëse sulmi të shpejtë të projektuara për mbledhjen e inteligjencës, luftën kundër nëndetëseve dhe mbështetjen e raketave lundruese.
Për krahasim, Marina Ruse ka në dispozicion më pak se 30 nëndetëse me energji bërthamore, duke përfshirë afërsisht 10 SSBN strategjike, një përzierje e klasave moderne Borei dhe klasave më të vjetra Delta IV, që mbajnë raketa Bulava.
Gjithashtu operon disa anije turistike me raketa strategjike dhe rreth gjashtë nëndetëse sulmuese të klasit Akula të pajisura për misione kundër anijeve dhe shumërolëshe. Rusia po investon në zgjerimin modern të flotës përmes klasit Yasen-M.
A i është përgjigjur Rusia manovrës së nëndetëses së Trump?
Jo. As Kremlini dhe as Medvedevi nuk i janë përgjigjur publikisht urdhrit të Trump për të zhvendosur dy nëndetëse bërthamore pas luftës së tyre verbale.
Viktor Vodolatsky, njĂ« ligjvĂ«nĂ«s i lartĂ« rus dhe nĂ«nkryetar i komitetit tĂ« DumĂ«s ShtetĂ«rore pĂ«r çështjet e Komonuelthit tĂ« Shteteve tĂ« Pavarura (CIS), megjithatĂ«, deklaroi se Rusia zotĂ«ron âdukshĂ«m mĂ« shumĂ« nĂ«ndetĂ«se bĂ«rthamore nĂ« oqeanet e botĂ«sâ sesa SHBA-tĂ«, duke pretenduar se nĂ«ndetĂ«set amerikane âkanĂ« qenĂ« prej kohĂ«sh nĂ«n kontrollin e tyreâ dhe, pĂ«r kĂ«tĂ« arsye, nuk kĂ«rkohet ndonjĂ« pĂ«rgjigje specifike.
Muajin e kaluar, Presidenti i SHBA-sĂ« tha se ishte âi zhgĂ«njyerâ me Putinin.
âDo tĂ« zhvillojmĂ« njĂ« bisedĂ« tĂ« shkĂ«lqyer. Do tĂ« them: âKjo Ă«shtĂ« mirĂ«, mendoj se jemi afĂ«r pĂ«rfundimitâ dhe pastaj ai do tĂ« shembĂ«jĂ« njĂ« ndĂ«rtesĂ« nĂ« Kievâ, i tha ai BBC-sĂ« nĂ« njĂ« intervistĂ«.
TĂ« premten, nĂ« njĂ« referencĂ« tĂ« dukshme ndaj komentit tĂ« Trump, Putin tha: âSa i pĂ«rket çdo zhgĂ«njimi nga ana e kujtdo, tĂ« gjitha zhgĂ«njimet lindin nga pritjet e ekzagjeruara. Ky Ă«shtĂ« njĂ« rregull i pĂ«rgjithshĂ«m i njohur mirĂ«.â
Lidhur me njĂ« armĂ«pushim me Kievin, Putin tha se dĂ«shiron njĂ« âpaqe tĂ« qĂ«ndrueshme dhe tĂ« qĂ«ndrueshmeâ nĂ« UkrainĂ«; megjithatĂ«, ai nuk ka dhĂ«nĂ« asnjĂ« shenjĂ« se Rusia Ă«shtĂ« e gatshme ta arrijĂ« atĂ« mĂ« shpejt.
Në vitin 2017, gjatë mandatit të tij të parë si president i SHBA-së, Trump njoftoi se kishte dërguar dy nëndetëse bërthamore në gadishullin Korean. Menjëherë pas kësaj, ai zhvilloi një takim me udhëheqësin e Koresë së Veriut, Kim Jong Un.
Megjithatë, ende nuk dihet nëse ky veprim i fundit do të çojë në një takim të ri me Putinin./abcnews.al