❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

ShqipĂ«ria hap dyert e ‘skllavĂ«risĂ« moderne’ pĂ«r punĂ«torĂ«t e huaj

✇Reporter
By: Vladimir Karaj

NĂ« hollin e zhurmshĂ«m tĂ« aeroportit tĂ« Rinasit, mesditĂ«n e 13 korrikut, Maricel* qesh dhe qan njĂ«kohĂ«sisht. “Jemi tĂ« lira, jemi tĂ« lira,” pĂ«rsĂ«rit ajo me njĂ« gĂ«zim tĂ« papĂ«rmbajtur. VetĂ«m pak çaste mĂ« parĂ«, situata dukej e pashpresĂ«. Maricel, njĂ« punĂ«tore 40- vjeçare nga Filipinet ishte nĂ« prag tĂ« dĂ«bimit tĂ« detyruar dhe tĂ« [
]

The post ShqipĂ«ria hap dyert e ‘skllavĂ«risĂ« moderne’ pĂ«r punĂ«torĂ«t e huaj appeared first on Reporter.al.

↗

Emigracioni dhe rënia e lindshmërisë problem për Shqipërinë/ Si po plaket forca e punës, rreth 50% rënie e popullsisë nga 15 deri në 19-vjeç

✇Albeu
By: V K

Emigracioni dhe rënia e lindshmërisë ndër vite, janë faktorë kyç që po ndikojnë te mplakja e fuqisë punëtore në vend dhe thellimi i hendekut te bizneset për mosplotësim stafesh.

Fenomeni Ă«shtĂ« global. Revista “The Economist”, sĂ« fundmi nĂ« njĂ« shkrim, analizonte shkaqet e rritjes sĂ« plakjes sĂ« popullsisĂ« nga rĂ«nia e lindshmĂ«risĂ«.

Deri në vitin 2050, parashikohet një rënie prej 340 milionë banorësh të popullsisë në moshë pune që përbën grupmoshat nga 15 deri në 64-vjeç.

Rënia do të shtrihet në shtetet e kontinenteve Amerikës, Europës, përfshirë edhe shtetet e mëdha aziatike, si Kina, Japonia dhe Koreja e Jugut.

Përjashtim nga fenomeni i plakjes së forcës punëtore do të bënin vetëm shtetet e Afrikës Nënsaharine, ku ritmet e rënies së lindjeve ishin shumë të ulëta dhe ardhja e tranzicionit demografik, është ende disa dekada larg.

Po si ka ndryshuar numri i popullsisë në moshë pune në dekadën e fundit në Shqipëri?

Nga rezultatet e Censit të Popullsisë 2023, rezultoi se popullsia në moshë pune në vend kishte pësuar tkurrje të thellë krahasuar me vitin 2011.

Numri total i popullsisë në moshë pune nga 1,903,987 persona në vitin 2011 arriti në 1,555,080 persona në vitin 2023, që përbën një ulje prej rreth 349 mijë vetash ose 18,3%.

Rënia e numrit të popullsisë në moshë pune, është më e lartë se tkurrja e totalit të popullsisë prej gati 14% që rezultoi në Censin 2023, krahasuar me rezultatet e Censit 2011.

Referuar të dhënave, konstatohet se ulja e numrit të popullsisë në moshë pune, është më e theksuar te grupmoshat e reja nga 15 deri në 29-vjeç.

Për grupmoshën e parë, nga 15 deri në 19-vjeç, rezulton se rënia është 46,8% krahasuar me rezultatet e Censit 2011.

Për grupmoshën 20 deri në 24-vjeç, rënia është 41,2%. Ndërsa për grupmoshën nga 25 deri në 29 vjeç, tkurrja është me 24,9%.

Rënia e numrit të popullsisë në moshë pune te grupmoshat e reja, sipas ekspertëve, u vlerësua se erdhi nga emigracioni masiv i të rinjve dhe rënia e lindshmërisë në dekadën e fundit.

Ndërsa te grupmoshat më të vjetra nga 55 deri në 64-vjeç ka rritje të popullsisë në moshë pune.

Rritja më e lartë është për grupmoshën nga 60 deri në 64-vjeç. Rritja është 48,8%. Për grupmoshën nga 55 deri në 64-vjeç (grupmosha afër moshës së daljes në pension) numri i popullsisë në moshë pune është rritur me 9,6%.

Sipas ekspertëve, kjo rritje tregon plakje të popullsisë aktive, jo sepse ka më shumë lindje, por sepse ata që kanë qenë të rinj në 2011 tani kanë kaluar në këto grupmosha.

TĂ« dhĂ«nat e INSTAT pĂ«r shkallĂ«n e pjesĂ«marrjes nĂ« forcat e punĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri, nĂ« periudhĂ«n 2019–2024 tregojnĂ« njĂ« tendencĂ« tĂ« plakjes sĂ« fuqisĂ« punĂ«tore.

Grupi më aktiv në tregun e punës mbetet ai i moshës 25-54-vjeç, me shkallë pjesëmarrjeje të lartë dhe në rritje, nga 83,2% në 3-mujorin e parë të 2019-s, arriti në 87,6% në fund të vitit 2024.

NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, pjesĂ«marrja e grupmoshĂ«s 55-64 vjeç Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m – nga 62,9% nĂ« 2019 nĂ« mbi 75% nĂ« vitin 2024, duke dĂ«shmuar njĂ« prani gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« madhe tĂ« punonjĂ«sve mĂ« tĂ« moshuar nĂ« tregun e punĂ«s.

Ndërkohë, të rinjtë (15-24-vjeç) vazhdojnë të kenë pjesëmarrje të ulët dhe të paqëndrueshme, që luhatet nga 32 deri në 40%.

Kjo tregon pĂ«r vĂ«shtirĂ«si tĂ« kĂ«saj grupmoshe pĂ«r t’u integruar nĂ« tregun e punĂ«s, ç`ka mund tĂ« lidhet me arsimin, papunĂ«sinĂ«, emigracionin ose mungesĂ«n e mundĂ«sive tĂ« pĂ«rshtatshme pĂ«r kĂ«tĂ« kategori.

NjĂ« zhvillim interesant Ă«shtĂ« rritja e pjesĂ«marrjes edhe nĂ« grupmoshĂ«n mbi 65-vjeç, ku nĂ« dy tremujorĂ«t e parĂ« tĂ« vitit 2024 arrihen nivele mbi 25%, njĂ« rritje e ndjeshme krahasuar me rreth 14-16% qĂ« ishte nĂ« vitet 2019–2020.

Krahas kësaj, edhe grupi 20-64-vjeç ka shfaqur rritje të qëndrueshme, duke arritur në mbi 81% pjesëmarrje në fund të vitit 2024, që konfirmon një tendencë të përgjithshme të zgjerimit të angazhimit të popullsisë në moshë pune./ Monitor

The post Emigracioni dhe rënia e lindshmërisë problem për Shqipërinë/ Si po plaket forca e punës, rreth 50% rënie e popullsisë nga 15 deri në 19-vjeç appeared first on Albeu.com.

↗

Si po plaket forca e punës

✇Revista Monitor
By: Mira Leka

Emigracioni dhe rënia e lindshmërisë ndër vite janë faktorë kyç që po ndikojnë te mplakja e fuqisë punëtore në vend dhe thellimi i hendekut te bizneset për mosplotësim stafesh.

Fenomeni Ă«shtĂ« global. Revista “The Economist”, sĂ« fundmi nĂ« njĂ« shkrim, analizonte shkaqet e rritjes sĂ« plakjes sĂ« popullsisĂ« nga rĂ«nia e lindshmĂ«risĂ«.

Deri në vitin 2050 parashikohet një rënie prej 340 milionë banorësh të popullsisë në moshë pune që përbën grupmoshat nga 15 deri në 64 vjeç.

Rënia do të shtrihet në shtetet e kontinenteve Amerikës, Europës, përfshirë edhe shtetet e mëdha aziatike, si Kina, Japonia dhe Koreja e Jugut.

Përjashtim nga fenomeni i plakjes së forcës punëtore do të bënin vetëm shtetet e Afrikës Nënsaharine, ku ritmet e rënies së lindjeve ishin shumë të ulëta dhe ardhja e tranzicionit demografik është ende disa dekada larg.

Po si ka ndryshuar numri i popullsisë në moshë pune në dekadën e fundit në Shqipëri?

Nga rezultatet e Censit të Popullsisë 2023, rezultoi se popullsia në moshë pune në vend kishte pësuar  tkurrje të thellë krahasuar me vitin 2011.

Numri total i popullsisë në moshë pune nga 1,903,987 persona në vitin 2011 arriti në 1,555,080 persona në vitin 2023, që përbën një ulje prej rreth 349 mijë vetash ose 18,3%.

Rënia e numrit të popullsisë në moshë pune është më e lartë se tkurrja e totalit të popullsisë prej gati 14% që rezultoi në Censin 2023 krahasuar me rezultatet e Censit 2011.

 

Burimi: INSTAT

 

Referuar të dhënave konstatohet se ulja e numrit të popullsisë në moshë pune është më e theksuar te grupmoshat e reja nga 15 deri në 29 vjeç.

Për grupmoshën e parë, nga 15 deri në 19 vjeç, rezulton se rënia është 46,8% krahasuar me rezultatet e Censit 2011.

Për grupmoshën 20 deri në 24 vjeç, rënia është 41,2%. Ndërsa për grupmoshën nga 25 deri në 29 vjeç, tkurrja është me 24,9%.

Rënia e numrit të popullsisë në moshë pune te grupmoshat e reja, sipas ekspertëve, u vlerësua se erdhi nga emigracioni masiv i të rinjve dhe rënia e lindshmërisë në dekadën e fundit.

Ndërsa te grupmoshat më të vjetra nga 55 deri në 64 vjeç ka rritje të popullsisë në moshë pune.

Rritja më e lartë është për grupmoshën nga 60 deri në 64 vjeç. Rritja është 48,8%. Për grupmoshën nga 55 deri në 64 vjeç (grupmosha afër moshës së daljes në pension) numri i popullsisë në moshë pune është rritur me 9,6%.

Sipas ekspertëve kjo rritje tregon plakje të popullsisë aktive, jo sepse ka më shumë lindje, por sepse ata që kanë qenë të rinj në 2011 tani kanë kaluar në këto grupmosha.

TĂ« dhĂ«nat e INSTAT pĂ«r shkallĂ«n e pjesĂ«marrjes nĂ« forcat e punĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri nĂ« periudhĂ«n 2019–2024 tregojnĂ« njĂ« tendencĂ« tĂ« plakjes sĂ« fuqisĂ« punĂ«tore.

Grupi më aktiv në tregun e punës mbetet ai i moshës 25-54 vjeç, me shkallë pjesëmarrjeje të lartë dhe në rritje, nga 83,2% në 3-mujorin e parë të 2019-s, arriti në 87,6% në fund të vitit 2024.

NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, pjesĂ«marrja e grupmoshĂ«s 55-64 vjeç Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m – nga 62,9% nĂ« 2019 nĂ« mbi 75% nĂ« vitin 2024, duke dĂ«shmuar njĂ« prani gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« madhe tĂ« punonjĂ«sve mĂ« tĂ« moshuar nĂ« tregun e punĂ«s.

Ndërkohë, të rinjtë (15-24 vjeç) vazhdojnë të kenë pjesëmarrje të ulët dhe të paqëndrueshme, që luhatet nga 32 deri në 40%.

Kjo tregon pĂ«r vĂ«shtirĂ«si tĂ« kĂ«saj grupmoshe pĂ«r t’u integruar nĂ« tregun e punĂ«s, çka mund tĂ« lidhet me arsimin, papunĂ«sinĂ«, emigracionin ose mungesĂ«n e mundĂ«sive tĂ« pĂ«rshtatshme pĂ«r kĂ«tĂ« kategori.

NjĂ« zhvillim interesant Ă«shtĂ« rritja e pjesĂ«marrjes edhe nĂ« grupmoshĂ«n mbi 65 vjeç, ku nĂ« dy tremujorĂ«t e parĂ« tĂ« vitit 2024 arrihen nivele mbi 25%, njĂ« rritje e ndjeshme krahasuar me rreth 14-16% qĂ« ishte nĂ« vitet 2019–2020.

Krahas kësaj, edhe grupi 20-64 vjeç ka shfaqur rritje të qëndrueshme, duke arritur në mbi 81% pjesëmarrje në fund të vitit 2024, që konfirmon një tendencë të përgjithshme të zgjerimit të angazhimit të popullsisë në moshë pune.

 

Burimi: INSTAT

 

Lexo edhe:

Paga 500 euro dhe strehim; Skema që po sjell punëtorët afrikanë në Shqipëri

 

 

The post Si po plaket forca e punës appeared first on Revista Monitor.

↗

“NĂ« punĂ«, por tĂ« pambrojtur”: NjĂ« vĂ«shtrim rajonal pĂ«r kushtet dhe tĂ« drejtat e punĂ«torĂ«ve

✇Citizens.al
By: Erisa Kryeziu

Të drejtat e punëtorëve mbeten të kërcënuara në vendet e Ballkanit Perëndimor, përfshirë Shqipërinë, Kosovën dhe Serbinë.

Ligji dhe kodet e punës anashkalohen, ndërsa investimet e huaja shpesh përfitojnë në dëm të punëtorëve. Shkelja apo mungesa e kontratave, pagat e ulëta dhe punësimi informal konsiderohen normë e tregut të punës në rajon.

Serbi: Shteti i shërben më pak punëtorit

Prej vitesh kuadri ligjor që mbron të drejtat e punëtorëve në Serbi duket të jetë dobësuar. Bojana Tamindzija, nga Programi për të Drejtat e Punëtorëve, thotë për Citizens.al se kjo prirje është ndjerë që pas shpërbërjes së Jugosllavisë.

Sipas saj, Serbia dhe shtetet e tjera të Ballkanit Perëndimor janë në një garë për tërheqjen e investimeve të huaja përmes lehtësimeve fiskale, ofrimit të krahut të lirë të punës dhe madje edhe mbrojtjes së ulët ligjore për punëtorët.

“Politikat e punĂ«simit tĂ« tĂ« gjitha qeverive, qĂ« nga viti 2000, janĂ« bazuar nĂ« tĂ«rheqjen e investimeve tĂ« huaja,” thekson Tamindzija nĂ« kĂ«tĂ« kĂ«ndvĂ«shtrim.

Kështu, në Serbi kapitalit të huaj u ofrohen subvencione, taksa të ulëta dhe përfitime të tjera si për shembull mbështetje në infrastrukturë, të cilat në thelb favorizojnë kompanitë, jo punëtorët.

Sipas Tamindzijas, ka raste që subvencionet e kësaj politike mund të shkojnë deri në 150,000 euro për një vend të ri pune.

Ajo është e mendimit se me këtë qasje ndaj investimeve të huaja dhe faktit se ekonomia e Serbisë është e varur, grupe punëtorësh, si për shembull punonjësit e sektorit industrial, mbeten pa përkrahjen dhe mbrojtjen e duhur.

Nga ana tjetĂ«r, sektori publik, edhe pse mĂ« i sigurt dhe me kushte mĂ« tĂ« mira, vuan nga kufizimet e punĂ«simit, sipas kĂ«rkesave tĂ« FMN-sĂ« – tĂ« aplikuara gjatĂ« vitit 2014.

Pavarësisht se kufizimet ishin në plan për dy vite, me disa ndryshime ligjore, ato janë ende në fuqi, duke ndikuar negativisht në të gjithë sektorin publik, sidomos në shëndetësi dhe arsim, thekson më tej ajo.

Pagat minimale nuk mjaftojnë për jetesë, ndërsa shkeljet në sektorin e industrisë duket të jenë të zakonshme.

“Paga minimale qĂ« marrin shumica e punonjĂ«sve nĂ« tregun industrial Ă«shtĂ« tre herĂ« mĂ« e ulĂ«t se paga minimale,” thekson Tamindzija.

Sipas një hulumtimi të kryer nga Programi për të Drejtat e Punëtorëve në Serbi, në sektorë si tekstili apo industria automobile, puna jashtë orarit aplikohet shpesh nën trysni nga kompanitë.

Disa nga shkeljet më të zakonshme të hasura në këto sektorë janë mohimi i lejes shëndetësore dhe puna në mjedise të ndotura dhe të rrezikshme.

Kosovë: Ligjet mbesin në letër

Drenusha Canolli nga Instituti pĂ«r Politika Sociale “Musine Kokalari” nĂ« KosovĂ« tregon se edhe pse ligjet qĂ« garantojnĂ« tĂ« drejtat bazĂ« tĂ« punĂ«torĂ«ve ekzistojnĂ«, zbatimi i tyre Ă«shtĂ« i mangĂ«t. PĂ«r kĂ«tĂ«, Canolli thotĂ« se kanĂ« pĂ«rgjegjĂ«si institucionet, tĂ« cilat, sipas saj, neglizhojnĂ« shpesh.

Nën këtë dinamikë, punëtorët në Kosovë janë të ekspozuar ndaj punës informale: pa kontratë, me orare të pacaktuara, pa pushime vjetore, apo dhe pa sigurime shëndetësore.

Sipas Canollit, punësimi shpesh ndikohet edhe nga përkatësia politike ndërsa kontratat afatshkurtra mbeten normë.

“NĂ« disa raste, punĂ«torĂ«t mbahen pĂ«r vite me kontrata afatshkurtra, ose me kontrata mbi vepĂ«r, gjĂ« qĂ« i pengon nĂ« sigurimin e tĂ« drejtave tĂ« plota,” tha Canolli pĂ«r Citizens.al

Ndërkohë, sektori privat në Kosovë duket se përballet edhe me vonesat e pagave dhe kushtet e rrezikshme të punës.

Nga ana tjetër, në sektorin publik sfidë mbeten politizimi, klientelizmi dhe shkelja e orareve të punës.

Teksa punëtorët përballen me pasiguri ekonomike dhe mungesë perspektive, Kosova mbetet i vetmi vend në Ballkanin Perëndimor pa një skemë sigurimi të papunësisë, duke e bërë tregun e punës edhe më të brishtë.

“Ky hendek si dhe dominimi i kontratave afatshkurtra i detyron punĂ«torĂ«t tĂ« mbĂ«shteten me mjetet private dhe familjare pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar papunĂ«sinĂ«,” thekson Canolli.

Shqipëri: Pagat në lekë, çmimet si në BE

Protestat e 1 Majit 2025 nĂ« ShqipĂ«ri denoncuan pabarazinĂ« nĂ« rritjen mes pagave dhe kostos sĂ« jetesĂ«s. Thirrja “Paga shqiptare, çmime evropiane” vinte si njĂ« revoltĂ« ndaj kostove nĂ« rritje pĂ«rballĂ« pagave tĂ« ulĂ«ta dhe njĂ« fuqie punĂ«tore qĂ« po largohet nga vendi.

Sipas Gertjana Hasallës, nga Qendra për të Drejtat në Punë, pagat e ulëta janë sfida kryesore e punëtorëve shqiptarë.

“Çdo ditĂ«, mijĂ«ra familje detyrohen tĂ« bĂ«jnĂ« zgjedhje tĂ« pamundura, tĂ« paguajnĂ« ushqimin, qiranĂ« apo shĂ«rbimet bazĂ«, pasi tĂ« gjitha nuk mbulohen nga tĂ« ardhurat mujore,” thekson Hasalla.

Mes të tjerash ajo rendit si problematikë punësimin informal, mungesën e kontratave të rregullta dhe mbrojtjes sociale.

“NjĂ« numĂ«r i konsiderueshĂ«m punĂ«torĂ«sh nuk kanĂ« sigurime shĂ«ndetĂ«sore, nuk kontribuojnĂ« nĂ« skemat e pensioneve dhe pĂ«r pasojĂ« jetojnĂ« çdo ditĂ« nĂ«n rrezikun e mbetur pa garanci pĂ«r tĂ« ardhmen,” argumenton ajo.

Në këtë pikë, situata bëhet më e rëndë për gratë dhe të rinjtë që punojnë në fasoneri apo sektorin e thirrjeve telefonike (Call-Centers), ku paga minimale për punë intensive dhe presioni i vazhdueshëm cenojnë të drejtat themelore.

Sipas Hasallës në gjithë këtë panoramë, të rinjtë nuk shohin perspektivë për jetë dinjitoze.

“ShqipĂ«ria mbetet gjithnjĂ« e mĂ« e zbrazĂ«t, me njĂ« treg pune gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« dobĂ«t dhe pa fuqi pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar tĂ« ardhmen,” pĂ«rfundon ajo.

Vende të ndryshme, problematika të njëjta

Në Serbi, ndërtimi dhe industria kanë numrin më të lartë të aksidenteve fatale në punë. Sipas Bojana Tamindzijës, pagat e ulëta i detyrojnë punëtorët të punojnë orë shtesë, duke rritur rrezikun e aksidenteve. Ajo sheh me shqetësim për këtë prirje edhe punëtorët sezonal, të cilët mbeten të pambrojtur nga ligjet.

Sipas raportit të Inspektoratit të Punës në Serbi, gjatë vitit 2024 janë kryer 59 inspektime lidhur me aksidentet fatale në vendin e punës. Ndërsa numri më i lartë i viktimave ndodh në sektorin e ndërtimit, pa përjashtuar sektorët e tjerë.

Në Shqipëri, ndërtimi, minierat dhe fasoneritë mbeten sektorët më të rrezikshëm. Gertjana Hasalla thotë se natyra e punës së këtyre sektorëve përfshin përdorimin e makinerive të rënda, punën në lartësi, kimikatet dhe faktorë të tjerë, të cilët kërkojnë masa shtesë në siguri.

Ndërsa në Kosovë, punëtorët hezitojnë të raportojnë abuzimet nga frika e pushimit nga puna. Sipas Drenusha Canollit, mungesa e asistencës ligjore përkeqëson më tej situatën. Ajo thotë se në shumë raste inspektorët nuk marrin masa dhe nuk ofrojnë mbrojtje ndaj punëtorëve denoncues duke ndikuar në zbehjen e besimit te institucionet.

Ndërsa të rinjtë përballen shpesh me diskriminimin për shkak të moshës, me praktika të papaguara për të fituar eksperiencë. Për gratë diskriminimi ndodh kur janë të reja, të cilat pyeten shpesh për statusin martesor dhe planifikimin familjar gjatë marrjes në punë.

Ky lloj diskriminimi për gratë është i pranishëm si në Serbi edhe në Kosovë, veçanërisht gjatë shtatzënisë. Bazuar në ligjin e punës, periudha më e gjatë nëntë mujore e pushimit të lehonisë merret përsipër nga punëdhënësi dhe nuk menaxhohet nga një institucion i sigurimeve shoqërore.

“Kjo i dekurajon punĂ«dhĂ«nĂ«sit tĂ« punĂ«sojnĂ« gra tĂ« reja duke e ditur se ka tĂ« ngjarĂ« tĂ« lindin”, thekson Canolli.

Ballkani Perëndimor duket se ka nevojë për forcim të organizimit sindikal dhe për një lëvizje të re punëtore. Bojana Tamindzija, Drenusha Canolli dhe Gertjana Hasalla tregojnë për situata relativisht të ngjashme.

Në Serbi, sindikatat kanë ndikim të kufizuar për shkak të strukturave shumëkombëshe të kompanive të mëdha. Në Kosovë, ato nuk u fuqizuan kurrë dhe nuk kanë fituar ndikim të fortë social. Ndërsa në Shqipëri, sindikatat e reja po përpiqen të mbrojnë të drejtat e punëtorëve, por besimi mbetet i ulët.

Lexoni gjithashtu:

The post “NĂ« punĂ«, por tĂ« pambrojtur”: NjĂ« vĂ«shtrim rajonal pĂ«r kushtet dhe tĂ« drejtat e punĂ«torĂ«ve appeared first on Citizens.al.

↗

“Rezistenca e tĂ« moshuarve ndaj largimit nga rrĂ«njĂ«t!”

✇Citizens.al
By: Elira Kadriu

NĂ«n hijen e pemĂ«ve tĂ« parkut “MbretĂ«resha GeraldinĂ«â€ nĂ« Burrel, takojmĂ« 78-vjeçaren Fatmira Sulaj. Me ikjen nĂ« masĂ« tĂ« banorĂ«ve nga fshati i saj, BatĂ«r e VogĂ«l, pas vdekjes sĂ« bashkĂ«shortit, ajo Ă«shtĂ« zhvendosur nĂ« qendĂ«r tĂ« qytetit pĂ«r t’u afruar me fĂ«mijĂ«t dhe shĂ«rbimet kryesore.

Batër e Vogël, i formuar nga familje që për arsye bujqësore u shkëputën nga Batra e Madhe, tani është gati i braktisur. Tre fëmijët e Fatmirës jetojnë në emigracion, vajza në Itali, një djalë në Angli dhe tjetri në Turqi ku po trajtohet pas një operacioni të ndërlikuar.

“Jam me qira kĂ«tu! I kam nĂ« kurbet fĂ«mijĂ«t”, thotĂ« ajo pĂ«r Citizens.

ShtysĂ« pĂ«r t’u larguar nga vendlindja ishte gjithashtu distanca nga spitali – nĂ« fshatin BatĂ«r taksia nuk vinte deri pranĂ« shtĂ«pisĂ« dhe nevojitej barela.

Fatmira tregon se fĂ«mijĂ«t i kanĂ« kĂ«rkuar qĂ« ajo t’u bashkohet jashtĂ« shtetit, por thotĂ« se nuk e pĂ«rballon dot jetĂ«n nĂ« njĂ« vend tĂ« huaj.

“PĂ«r Zotin nĂ« Angli nuk rrihet, se nuk njeh njeri; fĂ«mijĂ«t janĂ« nĂ« punĂ«, vijnĂ« nĂ« mbrĂ«mje tĂ« lodhur.. ndenja njĂ« herĂ« njĂ« muaj e gjysmĂ«, herĂ«n tjetĂ«r dy muaj e gjysmĂ«, por nuk rri dot mĂ« gjatĂ«,” thotĂ« ajo.

Burreli, pjesĂ« e BashkisĂ« Mat, Ă«shtĂ« njĂ« nga zonat mĂ« tĂ« prekura nga migrimi drejt TiranĂ«s dhe emigrimi jashtĂ« shtetit, njĂ« prirje qĂ« ka prekur gjithĂ« qarkun e DibrĂ«s. Sipas censit tĂ« popullsisĂ«, nĂ« rreth njĂ« dekadĂ«, Burreli humbi rreth 27% tĂ« banorĂ«ve tĂ« saj – nga 10,862 (2011) nĂ« 7,928 (2023).

MegjithatĂ« mosha e tretĂ« “duket rezistente” ndaj ikjes. Kjo mĂ« shumĂ« pĂ«r faktin se hasin vĂ«shtirĂ«si nĂ« integrimin nĂ« njĂ« zonĂ« tĂ« re, qĂ« nuk Ă«shtĂ« ajo ku kanĂ« kaluar pjesĂ«n mĂ« tĂ« madhe tĂ« jetĂ«s.

Nuk largohemi nga Mati. Nga Burreli shkojmĂ« nĂ« GurrĂ« tĂ« VogĂ«l, 19 km mĂ« larg qytetit, pĂ«r t’u takuar me 82-vjeçarin Imer Kurti. Ai dhe bashkĂ«shortja refuzojnĂ« tĂ« largohen nga kulla mbi 400-vjeçare, nĂ« pronĂ«si tĂ« familjes. Me humor Imeri thotĂ« se Gurra e VogĂ«l Ă«shtĂ« EvropĂ« pĂ«r tĂ«, qĂ« kur kushtet minimale si rruga, apo furnizimi me drita, janĂ« siguruar.

“Ajri! Kur shkoj nĂ« TiranĂ«, se ju jeni mĂ«suar, por unĂ« nuk mbushem me frymĂ«â€, rrĂ«fen Imeri, i cili ka tre fĂ«mijĂ«, – njĂ« djalĂ« i jeton nĂ« Burrel, ndĂ«rsa djali tjetĂ«r dhe vajza nĂ« TiranĂ«. Tek ata mban shpresa pĂ«r tĂ« ruajtur trashĂ«giminĂ«.

“FĂ«mijĂ«t, ose vijnĂ«-ose s’vijnĂ«, punĂ« tjetĂ«r, por mĂ« kanĂ« thĂ«nĂ« se ‘nuk e lĂ«mĂ« shtĂ«pinë’. BĂ«n vaki edhe e gĂ«njejnĂ« babanĂ«, por mĂ« kanĂ« thĂ«nĂ« nuk e lĂ«mĂ«!” thekson Imeri.

Kurti me ironi shprehet se në Tiranë nuk ja di shtëpinë fëmijëve, duke nënkuptuar për një lidhje të fortë me fshatin dhe pavarësisht kërkesave të vazhdueshme për tu zhvendosur atje, ai shpreson se një ditë ata do të kthehen.

“ÇfarĂ« tĂ« bĂ«j nĂ« TiranĂ«? Nuk mund ta lĂ« vendin tim kĂ«tu!” thotĂ« Imeri. “KalamajtĂ« nĂ«se duan le tĂ« vijnĂ«!”

Sistemi shëndetësor, plagë e hapur

Infrastruktura në fshatra nuk është kudo e lehtë, rruga na solli deri tek kulla e Imer Kurtit, por për të takuar kryeinfermierin e qendrës shëndetësore të Gurrës, Ibrahim Ahmatin, u detyruam të përshkruanim një pjesë në këmbë, pasi rruga nuk ishte shtruar ende deri në banesën e tij.

Ahmati e ushtron profesionin e infermierit qĂ« prej vitit ’98, ndĂ«rsa nĂ« kĂ«tĂ« fshat e ka nisur aktivitetin nĂ« shĂ«rbim tĂ« komunĂ«s RripĂ« qĂ« prej vitit ’97.

“ËshtĂ« njĂ« lagje kĂ«tej, pĂ«rtej malit, lagja Lezaj, janĂ« 120 frymĂ«, e ka vĂ«shtirĂ« edhe helikopteri pĂ«r dimĂ«r. Madje njĂ« infermier njĂ« rast, i kishte thĂ«nĂ« nĂ« telefon tĂ« sĂ«murit qĂ« merr Ibrahimin, se unĂ« isha nĂ« RripĂ«, se deri kur tĂ« vi unĂ« atje, o ke vdek, o je shĂ«ndosh, s’ke nevojĂ« mĂ«,” tregon Ibrahimi.

NĂ« tetĂ« vitet e fundit, nga tĂ« dhĂ«nat e Urdhrit tĂ« Infermierit janĂ« mbi 5,400 infermierĂ« qĂ« kanĂ« plotĂ«suar dokumentacionin pĂ«r Gjermani dhe Itali. Mungesa e personelit mjekĂ«sor ka sjellĂ« qĂ« edhe shumĂ« qendra shĂ«ndetĂ«sore tĂ« shkrihen me njĂ«ra – tjetrĂ«n.

“Suç-Gurra tashmĂ« janĂ« shkrirĂ« nĂ« njĂ« qendĂ«r dhe mbulojnĂ« 11 fshatra. KanĂ« bashkuar edhe Xibrin me Klosin (qendrat shĂ«ndetĂ«sore), edhe Bazin me UlzĂ«n, qĂ« kanĂ« qenĂ« dy” shpjegon ai.

Mungesa e ilaçeve përveç auditimeve nga Kontrrolli i Lartë i Shtetit, artikulohet edhe vetë nga specialistët e fushës.

“Ka pas raste qĂ« kam pasur nevojĂ« pĂ«r oksigjen, qĂ« nuk e kam pasur. Kam pasur nevojĂ« pĂ«r kateter, pĂ«r t’u kataterizuar, qĂ« nuk e kam pasur, ka munguar dhe jam detyruar ta çoj nĂ« spital (rajonal, pacientin),”vijon Ibrahimi.

Edhe infermier Ibrahimi ka fĂ«mijĂ« emigrantĂ«, njĂ«ri nĂ« Angli, tjetri iu kthye sĂ« fundmi. “Ka tetĂ« muaj qĂ« ka ardhur, pa asnjĂ« punĂ« [
] e vret sedra vetĂ«â€, rrĂ«fen ai pĂ«r vĂ«shtirĂ«sitĂ« e tĂ« rinjve qĂ« rikthehen nga emigracioni.

“GjithĂ« ky eksod nuk Ă«shtĂ« pa shkak! Nuk falet!” vijon Ibrahimi.“MĂ« dhimbset t’ja kthej shpinĂ«n fshatit! Sa tĂ« kem kĂ«mbĂ«n dhe dorĂ«n, jam duke ndenjur kĂ«tu, kur tĂ« ngel pastaj, me shku ke fĂ«mijĂ«t
” pĂ«rfundon ai.

Fatmira, Imeri dhe Ibrahimi bluajnĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n bindje pĂ«r tĂ« mos i braktisur vendbanimet. PĂ«r ata, gjithçka fillon me ajrin, historinĂ«, rrĂ«njĂ«t dhe shpresĂ«n se dikur fĂ«mijĂ«t do tĂ« rikthehen dhe do t’i japin jetĂ« shtĂ«pive tĂ« vjetra.

QĂ«ndrimi i tyre Ă«shtĂ« simbol i rezistencĂ«s nĂ« sfondin e infrastrukturĂ«s sĂ« dobĂ«t, mungesĂ«s sĂ« investimeve dhe “ikjes” sĂ« resurseve njerĂ«zore, qĂ« pĂ«rshpejton degradimin e fshatrave.

Dëshira e brezit të tretë është për mos ti lënë sofrat, por sesa do ti rezistoj kjo dëshirë vetmisë dhe pamundësive fizike që sjell mosha, kjo mbetet për tu parë. Të vetmit që humbim nga kjo boshatisje e fshatrave drejt qytetit, qytetit drejt perëndimit, jemi ne.

The post “Rezistenca e tĂ« moshuarve ndaj largimit nga rrĂ«njĂ«t!” appeared first on Citizens.al.

↗

Human Rights Watch: “Ballkani nuk Ă«shtĂ« magazinĂ« pĂ«r emigrantĂ«t”

✇Citizens.al
By: Elira Kadriu

Organizata ndërkombëtare Human Rights Watch (HRW) ka kritikuar planet e Mbretërisë së Bashkuar (MB) dhe Bashkimit Evropian (BE) për të përdorur vendet e Ballkanit si pika tranziti për kthimin e emigrantëve.

Sipas HRW, qeveria britanike ka marrë në konsideratë shtete si Bosnjë-Hercegovina, Serbia dhe Shqipëria për ngritjen e qendrave të kthimit, ku do të dërgohen para riatdhesimit azilkërkues nga vende të treta kërkesat e të cilëve janë refuzuar.

Ky plan, sipas organizatës, sjell në mendje rastin e kampit të Gjadrit në Shqipëri, që fillimisht ishte menduar si strehë për emigrantët e paligjshëm të ndalur në Mesdhe, por më pas u shndërrua në qendër për riatdhesimin e të dëbuarve pa dokumente.

“NĂ« vend qĂ« Ballkani tĂ« trajtohet si magazinĂ« pĂ«r emigrantĂ«t, BE dhe MB mund tĂ« luajnĂ« rol tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« mbĂ«shtetjen e zhvillimit tĂ« sistemeve funksionale tĂ« azilit dhe kornizave mĂ« tĂ« mira pĂ«r mbrojtjen e tĂ« drejtave tĂ« emigrantĂ«ve,” tha HRW nĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« hĂ«nĂ«n.

MegjithĂ«se ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« pĂ«rmendur si “kandidate e mundshme pĂ«r ofertĂ«n britanike”, mĂ« 15 maj, nĂ« njĂ« konferencĂ« me homologun britanik Keir Starmer nĂ« TiranĂ«, kryeministri Edi Rama, e pĂ«rjashtoi kĂ«tĂ« mundĂ«si duke theksuar:

“MarrĂ«veshja me ItalinĂ« Ă«shtĂ« e vetme, e ndĂ«rtuar mbi njĂ« raport tĂ« veçantĂ« realiteti gjeografik dhe nuk mund tĂ« shĂ«rbejĂ« si model pĂ«r tĂ« tjerĂ«t.”

Ndërkohë, është raportuar se Kosova mund të jetë një opsion që po shqyrtohet nga MB. Presidentja, Vjosa Osmani, është shprehur e hapur për bisedime. Kujtojmë se në vitin 2021, Kosova nënshkroi një marrëveshje me Danimarkën për të pranuar 300 të burgosur të huaj, por ajo ende nuk është vënë në zbatim.

HRW paralajmëron se ndalimi i zgjatur i emigrantëve pa mbrojtje të përshtatshme i ekspozon ata ndaj shkeljeve të të drejtave të njeriut.

“Ky Ă«shtĂ« njĂ« rrezik i madh pĂ«r tĂ« drejtat e emigrantĂ«ve,” tha Hugh Williamson, drejtor pĂ«r EvropĂ«n dhe AzinĂ« Qendrore nĂ« HRW.

Komisioni Evropian gjithashtu ka propozuar ngritjen e qendrave tĂ« kthimit nĂ« vende jashtĂ« BE-sĂ«, tĂ« cilat do tĂ« pranonin emigrantĂ«t tĂ« cilĂ«ve u Ă«shtĂ« refuzuar qĂ«ndrimi, duke i dĂ«rguar nĂ« vende “tĂ« sigurta” pĂ«r shqyrtimin e kĂ«rkesave tĂ« tyre pĂ«r azil.

NĂ« prill 2025, pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« HRW kaluan dy javĂ« nĂ« Bosnje duke shqyrtuar kushtet nĂ« qendrat e pritjes. NdĂ«rsa autoritetet lokale deklaruan se kushtet ishin tĂ« mira, organizata e ndihmĂ«s juridike “VaĆĄa Prava” raportoi ankesa pĂ«r kufizime tĂ« rĂ«nda mbi aktivitetet dhe kohĂ«n jashtĂ«.

Shkeljet e tĂ« drejtave tĂ« njeriut nĂ« kampet e Ballkanit janĂ« njĂ« problem i pĂ«rsĂ«ritur. Amnesty International ka reaguar shpesh kundĂ«r shkeljeve nĂ« kampin e Gjadrit nĂ« ShqipĂ«ri, duke e quajtur atĂ« njĂ« “eksperiment mizor” dhe “njĂ« njollĂ« pĂ«r qeverinĂ« italiane”.

The post Human Rights Watch: “Ballkani nuk Ă«shtĂ« magazinĂ« pĂ«r emigrantĂ«t” appeared first on Citizens.al.

↗

Organizata Ndërkombëtare e Migracionit: 317 vdekje në Mesdheun Qendror që nga fillimi i vitit

✇Abc News
By: Nijazi Mema

Të paktën 317 persona vdiqën dhe 286 të tjerë rezultojnë të humbur në Mesdheun qendror nga fillimi i vitit deri në 12 korrik. Alarmi u dha nga Organizata Ndërkombëtare e Migracionit (IOM) në Libi pas njoftimit të saj të fundit publik.

Gjatë kësaj periudhe, sipas agjencisë së Kombeve të Bashkuara, emigrantët e kapur në det dhe u kthyen në Libi rezultuan 12 338, nga të cilët 10 653 burra dhe 1 136 gra, 404 të mitur dhe 145 ishin të panjohur dhe të datuar./abcnews.al

↗

Cikli i rrezikshëm i emigracionit/ Të rinjtë përgjysmohen, dyfishohet ikja e tyre, efektet në tregun e punës dhe në çmime

✇Albeu
By: V K

Shqipëria po hyn në një cikël të shpejtë boshatisjeje. Teksa popullsia e re në moshë është në rënie të shpejtë, në anën tjetër, emigracioni i të rinjve po përforcohet më tej, në vend që të ulet.

Popullsia në grupmoshën 0 -29-vjeç, ishte rreth 1 milionë e 365 mijë persona në vitin 2011, por në 2024 ra në 764 mijë persona, me tkurrje 44%.

NĂ« anĂ«n tjetĂ«r, nga viti 2015 deri nĂ« 2020, emigracioni neto (ikjet minus ardhjet) ishte rreth -16 mijĂ« persona nĂ« vit, 80% e tyre tĂ« rinj, ndĂ«rsa nga 2020 – 2025 ky tregues Ă«shtĂ« mesatarisht -34,5 mijĂ« nĂ« vit.

Emigracioni i të rinjve është rritur më shumë se dyfishi pas pandemisë, teksa asnjë politikë nuk po arrin ta ndalë zbrazjen që po gërryen nga rrënjët ekonominë dhe të ardhmen.

Si po ndikon emigracioni në ekonomi, prodhime dhe çmime dhe çfarë këshillojnë ekspertët

Shqipëria po përjeton një cikël paradoksal dhe të rrezikshëm të emigracionit. Edhe pse vendi ka gjithnjë e më pak të rinj, ata po largohen me intensitet më të lartë vitet e fundit.

Këto zhvillime po krijojnë një cikël vicioz me rënie të popullsisë, rritje emigrimi dhe përshpejtim të rënies së popullsisë.

Popullsia nĂ« grupmoshĂ«n 0 – 29 vjeç, ishte rreth 1 milionĂ« e 365 mijĂ« persona nĂ« vitin 2011, por mĂ« 2024 ishin vetĂ«m 764 mijĂ« persona nĂ« kĂ«tĂ« grupmoshĂ«, me tkurrje 44%.

Nga viti 2015 deri në 2020, emigracioni neto (ikjet minus ardhjet) ishte rreth -16 mijë persona në vit, sipas INSTAT.

Pjesa më e madhe e tyre janë të rinj. Emigracioni neto negativ u përkeqësua pas pandemisë. Në vitin 2021, emigracioni neto ishte negativ me -32,000, po kaq edhe në 2022. Në vitin 2023 arriti në -43,7 mijë dhe më 2024 mbi 28,8 mijë.

Të dhënat e fundit të Eurostat, bënë të ditur se në vitin 2023 u dhanë rreth 75 mijë leje qëndrimi për shtetasit shqiptarë nga vendet e BE-së. Një vit më parë ishin dhënë 79.2 mijë leje qëndrimi për herë të parë.

Këto janë nivelet më të larta që nga 2010-a, duke treguar për një përshpejtim të ritmeve të emigracionit pas pandemisë.

Në 2022-2023 janë dhënë gjithsej 154 mijë leje qëndrimi për herë të parë. Duke qenë se një pjesë e madhe e të ikurve janë me kontrata pune, sidomos në shtete si Gjermania, dhënia e lejeve është më e shpejtë sesa dikur, kur shtetasit shqiptarë hynin në vendet e BE-së pa dokumente.

Grupmosha 18–34 vjeç pĂ«rbĂ«nte rreth 80% tĂ« emigrantĂ«ve tĂ« rinj shqiptarĂ«, sipas Eurostat.

Të dhënat tregojnë se shkalla e emigracionit për frymë është rritur, jo vetëm në shifra absolute, por edhe në përqindje të popullsisë aktive.

Shqipëria është në një fazë ku grupi i të rinjve po tkurret me shpejtësi dhe nga ana tjetër, ata që kanë mbetur janë gjithnjë e më shumë të motivuar për të ikur.

Ilir Gëdeshi, profesor i cili prej vitesh studion zhvillimet demografike në vend, thotë se në afat të gjatë, emigracioni në numër do të ulet për shkak se do të ketë më pak njerëz për të ikur, por në krahasim me popullsinë e mbetur, flukset janë shumë të larta.

Sipas tij, pa ndërhyrje të menjëhershme në formë politikash gjithëpërfshirëse që frenojnë ikjet dhe nxisin kthimet, vendi rrezikon një krizë strukturore afatgjatë të forcës punëtore, produktivitetit dhe sistemit të pensioneve.

Sot nuk ikin vetëm të rinjtë e papunë apo pa perspektivë si para një dekade, por ikin studentët më të mirë, profesionistët e rinj të shëndetësisë, IT-së dhe zanatçinj të kualifikuar.

Pandemia intensifikoi ndjenjën e pasigurisë dhe e bëri më të dukshme pabarazinë sociale dhe mungesën e perspektivës.

Nga ana tjetër, programet e BE-së (si punësimi sezonal, vizat studentore, marrëveshja me Gjermaninë) kanë hapur më shumë rrugë të ligjshme.

Emigracioni lartĂ« ka krijuar edhe efekt psikologjik. TĂ« rinjtĂ« ndihen tĂ« paktĂ« nĂ« njĂ« shoqĂ«ri tĂ« plakur e tĂ« zbrazur dhe janĂ« mĂ« motivuar pĂ«r t’u larguar.

Efektet në tregun e punës dhe në çmime

Forca aktive e punës (pjesa që punon ose kërkon punë) ka rënë, dhe nga ana tjetër, numri i vendeve të lira të punës është rritur.

Në pesë vitet e fundit, bizneset raportojnë mungesa të mëdha me punonjës në bujqësi, ndërtim, turizëm, shërbime, tregti, etj. Bizneset raportojnë vështirësi në rekrutim, jo vetëm për arsye pagash, por sepse nuk ka kandidatë.

Emigracioni ka krijuar një hendek demografik në tregun e punës, që nuk mbushet as me rritje pagash dhe as me trajnime të shkurtra.

Të dhënat zyrtare tregojnë se mbi 53% e të punësuarve në bujqës,i janë mbi moshën 50-vjeç dhe të rinjtë nuk e trashëgojnë punën.

Rënia e forcës punëtore ka çuar në ulje të sipërfaqeve të mbjella, sidomos në fruta-perime në fermat familjare dhe rritje të varësisë nga importet ushqimore.

Të dhënat e INSTAT, tregojnë që deficiti tregtar në ushqime është rritur me 23% që prej 2020-s. Ulja e prodhimit vendas ka krijuar mungesa relative në treg.

Importet zëvendësuese janë më të shtrenjta. Prodhuesit vendas përballen me kosto më të larta për punonjësit, ndërsa produktiviteti bie.

Në vitin 2024, Shqipëria u rendit për herë të parë mbi mesataren e BE-së për çmimet e ushqimeve (102.4% e mesatares së BE-së sipas Eurostat).

Në 2023, çmimet e ushqimeve ishin sa 89,8% të mesatares së BE-së, nga 66,8% në 2014.

Ndërkohë, PBB për frymë në Shqipëri mbetet vetëm 35% e mesatares së BE-së. Konsumatorët paguajnë shumë më tepër për mallra bazë (ushqim, transport, energji).

Studimet e FMN-sĂ« tregojnĂ« se emigracioni e pĂ«rshpejton rritjen e çmimeve, sepse ul ofertĂ«n dhe shtrembĂ«ron ekuilibrin prodhim–konsum.

Emigracioni zvogëlon ofertën e brendshme, si në rastin tonë, ndërsa konsumi po rritet nga vizitorët e huaj gjithnjë e më të shumtë në numër.

Këto zhvillime kanë rritur varësinë nga importet e kushtueshme dhe ulur konkurrencën lokale, pasi bizneset e mbetura dominojnë tregun.

Nga 2015–2025, indeksi i çmimeve pĂ«r ushqimet dhe pijet joalkoolike u rrit me 67 %, duke u renditur nĂ« vend tĂ« 10-tĂ« ndĂ«r 40 vende europiane.

Prodhuesit vendas përballen me kosto të larta inputesh, teksa mungojnë subvencionet për bujqësinë.

Kjo i detyron prodhuesit vendas të rrisin çmimet e produkteve, duke dobësuar konkurrencën e brendshme ndaj mallrave të importuara.

Prodhimi bujqësor ra me 1.1% më 2024 nga -1.8 më 2023.

Në sektorin e bujqësisë ishin të punësuar 32.2% të totalit të punonjësve. Të dhëna më të detajuara tregojnë se bujqësia është në trajektore rënëse kryesisht për shkak të zhvillimeve negative në fermat familjare, ku ka një tkurrje të fortë të sektorit të blegtorisë.

Në dekadën e fundit, numri i kafshëve për qumësht dhe mish gati është përgjysmuar prej falimentit të fermave të vogla.

Rënia e popullsisë në fshatra dhe plakja e saj ka bërë që fermat e vogla familjare me kafshë të shuhen. Për të njëjtat arsye ka rënë edhe prodhimi bujqësor në fushë.

Fermat familjare për vetëkonsum janë në faliment të vazhdueshëm nga pakësimi dhe plakja e popullsisë në fshat.

Prodhimi bujqësor po organizohet në formë biznesesh me serra për eksport. Për shkak të këtij tranzicioni, tani fermerët që prodhonin për vetëkonsum janë kthyer në konsumatorë që nxisin rritjen e importeve të prodhimeve bujqësore nga jashtë.

Në bashkitë e vogla, pothuajse nuk ka më tregje fshatarësh.

Familjet shqiptare lënë 39,7% të buxhetit të tyre për ushqime, krahasuar me mesataren europiane prej vetëm 13%. /Monitor

The post Cikli i rrezikshëm i emigracionit/ Të rinjtë përgjysmohen, dyfishohet ikja e tyre, efektet në tregun e punës dhe në çmime appeared first on Albeu.com.

↗

Analiza/ Shqipëria, si laborator i migracionit

✇Lapsi
By: user 6

Ilir Gëdeshi dhe Russell King prej dekadash merren me studime demografike kryesisht me fokus emigracionin dhe rikthime si në popullsinë e përgjithshme ashtu edhe në emigracionin e trurit. Për King, profesor në Universitetin Sussex në Britani, Shqipëria është kthyer në një rast studimor unik për fenomenin e emigrimit masiv.

Pas dekadash izolimi, shqiptarĂ«t u pĂ«rfshinĂ« nĂ« njĂ« valĂ« tĂ« pandalshme emigrimi, tĂ« nxitur nga kriza ekonomike, mungesa e perspektivĂ«s dhe dĂ«shira pĂ«r njĂ« jetĂ« mĂ« tĂ« mirĂ«. Kjo e ka bĂ«rĂ« vendin tonĂ« njĂ« “laborator” ideal pĂ«r studiuesit e migracionit, tĂ« cilĂ«t kanĂ« mundĂ«si tĂ« vĂ«rejnĂ« forma tĂ« ndryshme si emigrimi ekonomik nĂ«pĂ«rmjet azilit “brain drain”, migracioni martesor, kthimet e pjesshme dhe lĂ«vizjet e brendshme drejt qendrave urbane.

GĂ«deshi tha se shkaqet mbizotĂ«ruese tĂ« emigrimit aktualisht mbeten kryesisht ekonomike, varfĂ«ri, papunĂ«si dhe pagat mĂ« tĂ« larta jashtĂ« vendit. Por gjithashtu po ndikojnĂ« gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« faktorĂ« kulturorĂ« dhe shoqĂ«rorĂ« si mungesa e besimit nĂ« institucionet, korrupsioni dhe dĂ«shira pĂ«r “njĂ« jetĂ« normale”.

Profilet e emigrantĂ«ve janĂ« tĂ« ndryshme, nga punĂ«torĂ« me pak kualifikim, te profesionistĂ« tĂ« arsimuar, studentĂ« dhe azilkĂ«rkues. PĂ«rqindja e “brain drain” Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m, rreth 40% e emigrimit nĂ« periudhĂ«n 2012–2019 pĂ«rbĂ«hej nga tĂ« rinj tĂ« diplomuar.

Studiuesit pohojnë se emigracioni shqiptar ka evoluar nga punëtorët e krahut drejt shtresave më të kualifikuara dhe të reja. Gjermania, SHBA dhe Britania janë bërë destinacionet më të preferuara, në vend të Italisë dhe Greqisë.

Gjithashtu Ă«shtĂ« rritur dĂ«shira pĂ«r arsim dhe trajnim jashtĂ« vendit, sidomos nĂ« radhĂ«t e tĂ« rinjve 18–40 vjeç. Nga njĂ« kĂ«ndvĂ«shtrim, studiuesit kanĂ« vĂ«nĂ« re se nĂ« njĂ«farĂ« mĂ«nyre emigracioni ul tensionet sociale dhe papunĂ«sinĂ« dhe rrit rezervat valutore nĂ«pĂ«rmjet remitancave.

Por sipas tyre, efektet negative janë shumë herë më të mëdha. Emigrimi po ndikon në thellimin e pabarazive rajonale dhe sociale. Vetëm një pjesë e vogël e emigrantëve kthehen në Shqipëri. Kthimet janë më të zakonshme në rastin e azilkërkuesve të refuzuar apo të prekur nga krizat në vendet pritëse.

Ndërkohë, shumica që jetojnë jashtë mbajnë lidhje të forta me Shqipërinë, por nuk planifikojnë kthim për shkak të mungesës së kushteve të favorshme. Sondazhet tregojnë se vetëm 17% e diasporës shkencore dhe 15% e mjekëve duan të kthehen. Shumica përmendin si pengesa mungesën e stabilitetit politik dhe ekonomik, korrupsionin, mungesën e meritokracisë dhe infrastrukturën e dobët.

Ata që kthehen shpesh ndihen si të huaj në vendin e tyre. Studiuesit kanë vënë re se Shqipëria perceptohet si më individualiste dhe më pak komunitare se më parë. Të kthyerit përballen me korrupsion, burokraci, informalitet dhe sfida për të ndërtuar biznese, ndërkohë që zonat rurale boshatisen e Tirana mbingarkohet nga ndërtimet.

Gëdeshi tha se zgjidhjet kërkojnë reforma të thella dhe strategji të synuara. Ndër më kryesoret është rritja e nivelit ekonomik dhe e cilësisë së punës, rritja e besimit tek institucionet dhe lufta kundër korrupsionit.

Ata rekomandojnë politika aktive për kthimin e të kualifikuarve, duke krijuar databaza të specializuara që mundësojnë lidhje me tregun vendas. Studiuesit mendojnë se, perspektiva për kthim masiv mbetet e ulët për sa kohë mungojnë reformat reale dhe çmimet rriten më shpejt se pagat. Nëse Shqipëria synon të kalojë nga eksodi në rikthim, ky ndryshim kërkon më shumë se thjesht politika, kërkon besim të rifituar në të ardhmen e vendit. /Marrë nga Monitor

The post Analiza/ Shqipëria, si laborator i migracionit appeared first on Lapsi.al.

↗

Shqipëria po bashatiset/ Të rinjtë përgjysmohen nga emigracioni, ikja e tyre dyfishohet

✇BoldNews
By: Ardit

ShqipĂ«ria po hyn nĂ« njĂ« cikĂ«l tĂ« shpejtĂ« boshatisjeje. Teksa popullsia e re nĂ« moshĂ« Ă«shtĂ« nĂ« rĂ«nie tĂ« shpejtĂ«, nĂ« anĂ«n tjetĂ«r, emigracioni i tĂ« rinjve po pĂ«rforcohet mĂ« tej, nĂ« vend qĂ« tĂ« ulet. Popullsia nĂ« grupmoshĂ«n 0 – 29 vjeç ishte rreth 1 milionĂ« e 365 mijĂ« persona nĂ« vitin 2011, por [
]

The post Shqipëria po bashatiset/ Të rinjtë përgjysmohen nga emigracioni, ikja e tyre dyfishohet appeared first on BoldNews.al.

↗

Cikli i rrezikshëm i emigracionit; Të rinjtë përgjysmohen, ikja e tyre dyfishohet

✇Revista Monitor
By: Mira Leka

ShqipĂ«ria po hyn nĂ« njĂ« cikĂ«l tĂ« shpejtĂ« boshatisjeje. Teksa popullsia e re nĂ« moshĂ« Ă«shtĂ« nĂ« rĂ«nie tĂ« shpejtĂ«, nĂ« anĂ«n tjetĂ«r, emigracioni i tĂ« rinjve po pĂ«rforcohet mĂ« tej, nĂ« vend qĂ« tĂ« ulet. Popullsia nĂ« grupmoshĂ«n 0 – 29 vjeç ishte rreth 1 milionĂ« e 365 mijĂ« persona nĂ« vitin 2011, por nĂ« 2024 ra nĂ« 764 mijĂ« persona, me tkurrje 44%. NĂ« anĂ«n tjetĂ«r, nga viti 2015 deri nĂ« 2020, emigracioni neto (ikjet minus ardhjet) ishte rreth -16 mijĂ« persona nĂ« vit, 80% e tyre tĂ« rinj, ndĂ«rsa nga 2020 – 2025 ky tregues Ă«shtĂ« mesatarisht -34,5 mijĂ« nĂ« vit. Emigracioni i tĂ« rinjve Ă«shtĂ« rritur mĂ« shumĂ« se dyfishi pas pandemisĂ«, teksa asnjĂ« politikĂ« nuk po arrin ta ndalĂ« zbrazjen qĂ« po gĂ«rryen nga rrĂ«njĂ«t ekonominĂ« dhe tĂ« ardhmen. Si po ndikon emigracioni nĂ« ekonomi, prodhime dhe çmime dhe çfarĂ« kĂ«shillojnĂ« ekspertĂ«t

 

Blerina Hoxha

Shqipëria po përjeton një cikël paradoksal dhe të rrezikshëm të emigracionit. Edhe pse vendi ka gjithnjë e më pak të rinj, ata po largohen me intensitet më të lartë vitet e fundit.

Këto zhvillime po krijojnë një cikël vicioz me rënie të popullsisë, rritje emigrimi dhe përshpejtim të rënies së popullsisë.

Popullsia nĂ« grupmoshĂ«n 0 – 29 vjeç ishte rreth 1 milionĂ« e 365 mijĂ« persona nĂ« vitin 2011, por mĂ« 2024 ishin vetĂ«m 764 mijĂ« persona nĂ« kĂ«tĂ« grupmoshĂ«, me tkurrje 44%.

Nga viti 2015 deri në 2020, emigracioni neto (ikjet minus ardhjet) ishte rreth -16 mijë persona në vit, sipas INSTAT.

Pjesa më e madhe e tyre janë të rinj. Emigracioni neto negativ u përkeqësua pas pandemisë. Në vitin 2021, emigracioni neto ishte negativ me -32,000, po kaq edhe në 2022. Në vitin 2023 arriti në -43,7 mijë dhe më 2024 mbi 28,8 mijë.

 

Burimi: INSTAT

 

Të dhënat e fundit të Eurostat bënë të ditur se në vitin 2023 u dhanë rreth 75 mijë leje qëndrimi për shtetasit shqiptarë nga vendet e BE-së. Një vit më parë ishin dhënë 79.2 mijë leje qëndrimi për herë të parë.

Këto janë nivelet më të larta që nga 2010-a, duke treguar për një përshpejtim të ritmeve të emigracionit pas pandemisë.

Në 2022-2023 janë dhënë gjithsej 154 mijë leje qëndrimi për herë të parë. Duke qenë se një pjesë e madhe e të ikurve janë me kontrata pune, sidomos në shtete si Gjermania, dhënia e lejeve është më e shpejtë sesa dikur, kur shtetasit shqiptarë hynin në vendet e BE-së pa dokumente.

Grupmosha 18–34 vjeç pĂ«rbĂ«nte rreth 80% tĂ« emigrantĂ«ve tĂ« rinj shqiptarĂ«, sipas Eurostat.

 

Burimi: Eurostat

 

Të dhënat tregojnë se shkalla e emigracionit për frymë është rritur, jo vetëm në shifra absolute, por edhe në përqindje të popullsisë aktive.

Shqipëria është në një fazë ku grupi i të rinjve po tkurret me shpejtësi dhe nga ana tjetër, ata që kanë mbetur janë gjithnjë e më shumë të motivuar për të ikur.

Ilir Gëdeshi, profesor i cili prej vitesh studion zhvillimet demografike në vend, thotë se në afat të gjatë, emigracioni në numër do të ulet për shkak se do të ketë më pak njerëz për të ikur, por në krahasim me popullsinë e mbetur, flukset janë shumë të larta.

Sipas tij, pa ndërhyrje të menjëhershme në formë politikash gjithëpërfshirëse që frenojnë ikjet dhe nxisin kthimet, vendi rrezikon një krizë strukturore afatgjatë të forcës punëtore, produktivitetit dhe sistemit të pensioneve.

Sot nuk ikin vetëm të rinjtë e papunë apo pa perspektivë si para një dekade, por ikin studentët më të mirë, profesionistët e rinj të shëndetësisë, IT-së dhe zanatçinj të kualifikuar.

Pandemia intensifikoi ndjenjën e pasigurisë dhe e bëri më të dukshme pabarazinë sociale dhe mungesën e perspektivës.

Nga ana tjetër, programet e BE-së (si punësimi sezonal, vizat studentore, marrëveshja me Gjermaninë) kanë hapur më shumë rrugë të ligjshme.

Emigracioni lartĂ« ka krijuar edhe efekt psikologjik. TĂ« rinjtĂ« ndihen tĂ« paktĂ« nĂ« njĂ« shoqĂ«ri tĂ« plakur e tĂ« zbrazur dhe janĂ« mĂ« motivuar pĂ«r t’u larguar.

 

Burimi: INSTAT, 2023-2025 janë përditësuar sipas Cens 2023

 

Efektet në tregun e punës dhe në çmime

Forca aktive e punës (pjesa që punon ose kërkon punë) ka rënë, dhe nga ana tjetër, numri i vendeve të lira të punës është rritur.

Në pesë vitet e fundit, bizneset raportojnë mungesa të mëdha me punonjës në bujqësi, ndërtim, turizëm, shërbime, tregti, etj. Bizneset raportojnë vështirësi në rekrutim, jo vetëm për arsye pagash, por sepse nuk ka kandidatë.

Emigracioni ka krijuar një hendek demografik në tregun e punës, që nuk mbushet as me rritje pagash dhe as me trajnime të shkurtra.

Të dhënat zyrtare tregojnë se mbi 53% e të punësuarve në bujqësi janë mbi moshën 50 vjeç dhe të rinjtë nuk e trashëgojnë punën.

Rënia e forcës punëtore ka çuar në ulje të sipërfaqeve të mbjella, sidomos në fruta-perime në fermat familjare dhe rritje të varësisë nga importet ushqimore.

Të dhënat e INSTAT tregojnë që deficiti tregtar në ushqime është rritur me 23% që prej 2020-s. Ulja e prodhimit vendas ka krijuar mungesa relative në treg.

Importet zëvendësuese janë më të shtrenjta. Prodhuesit vendas përballen me kosto më të larta për punonjësit, ndërsa produktiviteti bie.

Në vitin 2024, Shqipëria u rendit për herë të parë mbi mesataren e BE-së për çmimet e ushqimeve (102.4% e mesatares së BE-së sipas Eurostat).

Në 2023, çmimet e ushqimeve ishin sa 89,8% të mesatares së BE-së, nga 66,8% në 2014.

Ndërkohë, PBB për frymë në Shqipëri mbetet vetëm 35% e mesatares së BE-së. Konsumatorët paguajnë shumë më tepër për mallra bazë (ushqim, transport, energji).

Studimet e FMN-sĂ« tregojnĂ« se emigracioni e pĂ«rshpejton rritjen e çmimeve, sepse ul ofertĂ«n dhe shtrembĂ«ron ekuilibrin prodhim–konsum.

Emigracioni zvogëlon ofertën e brendshme, si në rastin tonë, ndërsa konsumi po rritet nga vizitorët e huaj gjithnjë e më të shumtë në numër.

Këto zhvillime kanë rritur varësinë nga importet e kushtueshme dhe ulur konkurrencën lokale, pasi bizneset e mbetura dominojnë tregun.

Nga 2015–2025, indeksi i çmimeve pĂ«r ushqimet dhe pijet joalkoolike u rrit me 67 %, duke u renditur nĂ« vend tĂ« 10-tĂ« ndĂ«r 40 vende europiane. Prodhuesit vendas pĂ«rballen me kosto tĂ« larta inputesh, teksa mungojnĂ« subvencionet pĂ«r bujqĂ«sinĂ«.

Kjo i detyron prodhuesit vendas të rrisin çmimet e produkteve, duke dobësuar konkurrencën e brendshme ndaj mallrave të importuara.

Prodhimi bujqësor ra me 1.1% më 2024 nga -1.8 më 2023.

Në sektorin e bujqësisë ishin të punësuar 32.2% të totalit të punonjësve. Të dhëna më të detajuara tregojnë se bujqësia është në trajektore rënëse kryesisht për shkak të zhvillimeve negative në fermat familjare, ku ka një tkurrje të fortë të sektorit të blegtorisë.

Në dekadën e fundit, numri i kafshëve për qumësht dhe mish gati është përgjysmuar prej falimentit të fermave të vogla.

Rënia e popullsisë në fshatra dhe plakja e saj ka bërë që fermat e vogla familjare me kafshë të shuhen. Për të njëjtat arsye ka rënë edhe prodhimi bujqësor në fushë.

Fermat familjare për vetëkonsum janë në faliment të vazhdueshëm nga pakësimi dhe plakja e popullsisë në fshat.

Prodhimi bujqësor po organizohet në formë biznesesh me serra për eksport. Për shkak të këtij tranzicioni, tani fermerët që prodhonin për vetëkonsum janë kthyer në konsumatorë që nxisin rritjen e importeve të prodhimeve bujqësore nga jashtë.

Në bashkitë e vogla, pothuajse nuk ka më tregje fshatarësh.

Familjet shqiptare lënë 39,7% të buxhetit të tyre për ushqime, krahasuar me mesataren europiane prej vetëm 13%.

 

Burimi: INSTAT, 2024-2025 janë përditësuar sipas Cens 2023

 

Lexoni edhe:

Nis rënia e shpejtë e popullsisë në moshë pune

Shqipëria, si laborator i migracionit

Shembulli i Rumanisë, politikat që nxitën rikthimet e mëdha

 

 

The post Cikli i rrezikshëm i emigracionit; Të rinjtë përgjysmohen, ikja e tyre dyfishohet appeared first on Revista Monitor.

↗

Lëpusha përtej kartolinave të Ramës: Një fshat që po braktiset në heshtje

✇Reporter
By: Françeska Ndoja

Kryeministri Edi Rama e ka zakon qĂ« tĂ« postojĂ« dy apo tre herĂ« nĂ« vit pĂ«r LĂ«pushĂ«n, fshatin mes Alpeve nĂ« skajin mĂ« verior tĂ« ShqipĂ«risĂ«. “LĂ«pusha si zemĂ«r”, shkroi Rama nĂ« janar tĂ« kĂ«tij viti nĂ« Facebook, nĂ« krye tĂ« njĂ« postimi me foto fĂ«mijĂ«sh qĂ« luajnĂ« nĂ« dĂ«borĂ«. Pamjet, kartolina tĂ« zgjedhura me [
]

The post Lëpusha përtej kartolinave të Ramës: Një fshat që po braktiset në heshtje appeared first on Reporter.al.

↗

Të rinjtë lënë Shqipërinë në kërkim të një të ardhmeje më të qëndrueshme

✇Reporter
By: Gabriel Hilty

E ulur nĂ« tarracĂ«n e njĂ« kafeneje nĂ« njĂ« rrugĂ« tĂ« qetĂ« me pemĂ« nĂ« TiranĂ«, Çeljeta Mema lĂ« telefonin mĂ«njanĂ« dhe hedh njĂ« vĂ«shtrim pĂ«rreth. Kjo kafene Ă«shtĂ« njĂ« nga vendet e saj tĂ« preferuara ku ajo takon miqtĂ« e saj, diçka qĂ« po pĂ«rpiqet ta bĂ«jĂ« sa mĂ« shpesh gjatĂ« vizitĂ«s sĂ« saj [
]

The post Të rinjtë lënë Shqipërinë në kërkim të një të ardhmeje më të qëndrueshme appeared first on Reporter.al.

↗

Thanos Plevris zgjidhet ministër i Migracionit në Greqi, opozita ia kujton deklaratat: Siguria kufitare nuk mund të ekzistojë nëse nuk ka viktima dhe, pra nëse nuk ka vdekje

✇Telegrafi
By: Burim Tmava

Qeveria e qendrës së djathtë e Greqisë, Demokracia e Re, njoftoi ndryshime në kabinet të shtunën pas një vale dorëheqjesh në një skemë masive për të mashtruar buxhetin bujqësor të BE-së.

Thanos Plevris, një deputet i linjës së ashpër, u emërua ministër i Migracionit. Ai pason Makis Voridis, zyrtarin më të lartë që dha dorëheqjen të premten pasi prokurori evropian implikoi ministrat grekë në mashtrimin multi-milionësh që përfshinte fondet bujqësore të BE-së, transmeton Telegrafi.

Ndryshime të tjera në qeverinë e kryeministrit grek Kyriakos Mitsotakis përfshijnë emërimet e Haris Theocharis si zëvendësministër i jashtëm; Yiannis Andrianos si zëvendësministër për Zhvillimin Rural dhe Ushqimin; dhe Christos Dermentzopoulos si zëvendësministër i qeverisjes Digjitale.

Partitë e opozitës nxituan të kritikonin emërimin e Plevris.

“Linja e ekstremit tĂ« djathtĂ« e Mitsotakis vazhdon e pandĂ«rprerĂ« me zgjedhjen e Thanos Plevris, njĂ« linjĂ« çnjerĂ«zore, pa rrugĂ«dalje dhe e frikshme nĂ« pĂ«rgjithĂ«si pĂ«r çështjen e refugjatĂ«ve dhe imazhin e vendit”, tha partia Syriza nĂ« njĂ« deklaratĂ«.

Partia e MajtĂ« e Re e quajti emĂ«rimin e tij “njĂ« mesazh urrejtjeje, racizmi, autoritarizmi”.

NĂ« njĂ« deklaratĂ«, partia kujtoi komentet e Plevris nĂ« tĂ« kaluarĂ«n se “siguria kufitare nuk mund tĂ« ekzistojĂ« nĂ«se nuk ka viktima dhe, pĂ«r tĂ« qenĂ« tĂ« qartĂ«, nĂ«se nuk ka vdekje”.

Zyra e Prokurorit Publik Evropian (EPPO) po ndjek dhjetëra raste në të cilat grekët morën fonde bujqësore të BE-së për kullota që nuk i zotëronin ose nuk i kishin marrë me qira, ose për punë bujqësore që nuk i kryenin, duke i privuar kështu fermerët legjitimë nga fondet që meritonin. Mashtrimi ishte objekt i një hetimi të POLITICO në fillim të këtij viti.

Dosja e rĂ«ndĂ« e çështjes iu referua parlamentit grek pasi pĂ«rfshinte informacione nĂ« lidhje me pĂ«rfshirjen e dyshuar “nĂ« vepra penale” tĂ« dy ish-ministrave qĂ« mbikĂ«qyrnin portofolin e zhvillimit rural dhe ushqimit.

Sipas ligjit grek, vetëm parlamenti kombëtar ka autoritetin për të hetuar dhe ndjekur penalisht anëtarët aktualë ose ish-të qeverisë greke.

Kjo do të thotë që, pavarësisht mandatit të tij të gjerë për të hetuar keqpërdorimin e fondeve të BE-së, EPPO-së i mungon fuqia për të ndjekur raste të tilla në Greqi. Agjencia e ka quajtur këtë një shkelje të rregullores së saj themeluese të BE-së.

Më herët të shtunën, dy zyrtarë të tjerë të Demokracisë së Re dhanë dorëheqjen pasi emrat e tyre u shfaqën në dosjen e çështjes. Andreas Karasarinis, sekretar i organizatave bujqësore të partisë në pushtet, dhe Yiannis Troullinos, anëtar i komitetit të saj politik, paraqitën dorëheqjet e tyre. /Telegrafi/

 

The post Thanos Plevris zgjidhet ministër i Migracionit në Greqi, opozita ia kujton deklaratat: Siguria kufitare nuk mund të ekzistojë nëse nuk ka viktima dhe, pra nëse nuk ka vdekje appeared first on Telegrafi.

↗

Emigracioni sjell 2 mijë euro në vit për çdo familje shqiptare, 1/4 e tyre nuk ka me se jeton

✇BoldNews
By: Enrik Braho

Gazetari Neritan Sejamini nĂ« emisionin “Thjesht” trajtoi temĂ«n e remitancave dhe ndikimit tĂ« tyre nĂ« ekonominĂ« dhe financat e familjeve shqiptare. Sipas gazetarit shifrat tregojnĂ« se edhe nĂ« 2025 shqiptarĂ«t mbajnĂ« frymĂ«n gjallĂ« vetĂ«m nga paratĂ« qĂ« ju dĂ«rgojnĂ« familjarĂ«t emigrantĂ«. “Pa kĂ«tĂ« mbĂ«shtetje dhjetĂ«ra mijĂ«ra qytetarĂ« do tĂ« jetonin nĂ« varfĂ«ri tĂ« plotĂ«â€, tha Sejamini [
]

The post Emigracioni sjell 2 mijë euro në vit për çdo familje shqiptare, 1/4 e tyre nuk ka me se jeton appeared first on BoldNews.al.

↗

Emigracioni sjell 2 mijë euro në vit për çdo familje shqiptare, 1/4 e tyre nuk ka çfarë me jeton

✇Albeu
By: V K

Gazetari i njohur Neritan Sejamini, teksa fliste nĂ« emisionin “Thjesht”, trajtoi temĂ«n e remitancave dhe ndikimit tĂ« tyre nĂ« ekonominĂ« dhe financat e familjeve shqiptare.

Sipas tij, shifrat tregojnë se edhe në 2025 shqiptarët mbajnë frymën gjallë vetëm nga paratë që ju dërgojnë familjarët emigrantë.

“Pa kĂ«tĂ« mbĂ«shtetje dhjetĂ«ra mijĂ«ra qytetarĂ« do tĂ« jetonin nĂ« varfĂ«ri tĂ« plotĂ«â€, tha Sejamini teksa shtoi se “dĂ«rgesat mesatare nga pikĂ«pamja e shumĂ«s janĂ« rreth 2 mijĂ« euro nĂ« vit pĂ«r çdo familje”.

“Œ e familjeve qĂ« kishin marrĂ« dĂ«rgesa nga familjarĂ«t emigrantĂ« gjatĂ« vitit 2018 i kishin ato tĂ« vetmin burim tĂ« tĂ« ardhurave. Pra afĂ«rsisht 6% e familjeve shqiptare mbaheshin vetĂ«m nga paratĂ« e emigrantĂ«ve”, shtjelloi mĂ« tej ai.

Sejamini po ashtu zbuloi se në periudhën 1992-2002, pra dekada e parë e tranzicionit të vendit, totali i investimeve të huaja në Shqipëri ishte vlerësuar me 800 milionë dollarë.

“PĂ«r tĂ« njĂ«jtĂ«n periudhĂ« dĂ«rgesat nga emigrantĂ«t shqiptarĂ« nĂ« ShqipĂ«ri arritĂ«n nĂ« 4 miliardĂ« dollarĂ«, pra pothuajse 5 herĂ« mĂ« shumĂ« se investimet e huaja. Roli parĂ«sor i dĂ«rgesave ka qenĂ« ai i zbutjes sĂ« varfĂ«risĂ« dhe mbĂ«shtetje3s sĂ« familjeve shqiptare”, theksoi gazetari.

The post Emigracioni sjell 2 mijë euro në vit për çdo familje shqiptare, 1/4 e tyre nuk ka çfarë me jeton appeared first on Albeu.com.

↗

Ngrihet taskforcë për zbatimin e marrëveshjes me Italinë për migracionin

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Marseda Qefalia

TIRANË, 19 qershor /ATSH/ KĂ«shilli i Ministrave me propozimin e ministrit tĂ« BrendshĂ«m vendosi sot ngritjen e TaskforcĂ«s pĂ«r zbatimin e protokollit, ndĂ«rmjet qeverisĂ« shqiptare dhe asaj italiane, pĂ«r forcimin e bashkĂ«punimit nĂ« fushĂ«n e migracionit, si dhe tĂ« marrĂ«veshjes zbatuese tĂ« tij.

Sipas vendimit të qeverisë Taskforca ka për qëllim koordinimin, ndjekjen dhe mbikëqyrjen e zbatimit të marrëveshjes me Italinë për emigrantët, në përputhje me fushën e përgjegjësisë së institucioneve të përfshira.

Taskforca do të drejtohet nga zëvendësministri i Brendshëm, përgjegjës për çështjet e migracionit, dhe ka në përbërje si anëtarë zëvendësministra nga ministritë përkatëse, si dhe drejtues të lartë të Policisë së Shtetit dhe Forcave të Armatosura.

“Taskforca ka si detyrĂ«: tĂ« hartojĂ« planin e veprimit, sipas fushave tĂ« pĂ«rgjegjĂ«sive tĂ« institucioneve tĂ« pĂ«rfshira, si njĂ« dokument i vetĂ«m i miratuar; tĂ« evidentojĂ« strukturat, pĂ«rgjegjĂ«sitĂ« dhe detyrimet, nĂ« rast tĂ« situatave tĂ« paparashikuara qĂ« lindin gjatĂ« zbatimit tĂ« protokollit dhe tĂ« marrĂ«veshjes zbatuese tĂ« tij; tĂ« trajtojĂ« kĂ«rkesat dhe çështjet e pĂ«rcjella nga Ambasada e RepublikĂ«s sĂ« ItalisĂ« nĂ« TiranĂ« nĂ«pĂ«rmjet MinistrisĂ« pĂ«r EvropĂ«n dhe PunĂ«t e Jashtme, qĂ« lidhen me zbatimin e protokollit dhe tĂ« marrĂ«veshjes zbatuese, si dhe merr vendime, tĂ« cilat i pĂ«rcillen pĂ«r zbatim strukturave pĂ«rkatĂ«se, sipas fushĂ«s sĂ« tyre tĂ« pĂ«rgjegjĂ«sisĂ«â€, thuhet nĂ« vendimin e qeverisĂ«.

Pjesë e Taskforcës do të jetë edhe një sekretariat teknik, i cili do të përbëhet nga përfaqësues të institucioneve të përfshira. Ky sekretariat do të kujdeset për organizimin e punës, koordinimin ndërinstitucional, si dhe administrimin e dokumenteve të ardhura nga pala italiane dhe paraqitja e tyre Taskforcës për shqyrtim dhe koordinim të veprimeve të mëtejshme.

Taskforca është funksionale deri në përfundimin e zbatimit të protokollit.

Ngarkohen titullarët e institucioneve, të përmendura në vendim, që brenda 10 (dhjetë) ditëve nga hyrja në fuqi e tij, të caktojnë dhe të dërgojnë pranë Ministrisë së Brendshme emrat e përfaqësuesve të tyre në këtë Taskforcë, si dhe në sekretariatin teknik mbështetës.

Ngarkohet Taskforca pĂ«r zbatimin e kĂ«tij vendimi. Ky vendim hyn nĂ« fuqi pas botimit nĂ« “Fletoren zyrtare”.

/m.q/r.e/a.f/

The post Ngrihet taskforcë për zbatimin e marrëveshjes me Italinë për migracionin appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

Këshilli i Ministrave merr vendimin, ngrihet një Task-Forcë e posaçme për emigracionin në bashkëpunim me Italinë

✇Panorama
Këshilli i Ministrave ka miratuar sot ngritjen e një Task-Forcë të posaçme në fushën e migracionit, të nënshkruar ndërmjet Shqipërisë dhe Italisë. Task-Forca do të drejtohet nga zëvendësministri i Brendshëm, përgjegjës për çështjet e migracionit, dhe do të përfshijë zëvendësministra nga ministritë përkatëse, si dhe drejtues të lartë të Policisë së Shtetit dhe Forcave të
↗

“EU4Migration”, Gonzato: Reformat nĂ« fushĂ«n e migracionit çojnĂ« pĂ«rpara negociatat e anĂ«tarĂ«simit

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Marseda Qefalia

TIRANË, 18 qershor /ATSH/ Bashkimi Evropian, sĂ« bashku me IOM, UNHCR dhe MinistrinĂ« e Brendshme lançuan zyrtarisht sot nĂ« TiranĂ« projektin EU4Migration.

Me një buxhet prej 10 milionë eurosh të siguruar nga BE-ja, kjo nismë katërvjeçare synon të mbështesë Shqipërinë në forcimin e sistemeve të saj të menaxhimit të migracionit dhe azilit, në përputhje me standardet e BE-së dhe ato ndërkombëtare. Projekti do të kontribuojë në krijimin e kornizave më efektive të qeverisjes, mbrojtjen e personave në lëvizje dhe përmirësimin e aksesit në shërbime për migrantët, azilkërkuesit dhe refugjatët.

Ceremonia e hapjes u pĂ«rshĂ«ndet edhe nga ambasadori i BE-sĂ« nĂ« ShqipĂ«ri, Silvio Gonzato. Gonzato theksoi se “sfidat globale tĂ« migracionit janĂ« komplekse dhe kĂ«rkojnĂ« korniza tĂ« forta qeverisjeje, si dhe bashkĂ«punim, besim dhe njĂ« vizion tĂ« pĂ«rbashkĂ«t midis BE-sĂ« dhe vendeve partnere si ShqipĂ«ria”.

Sipas Gonzatos “menaxhimi efektiv i migracionit Ă«shtĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m jo vetĂ«m pĂ«r sigurinĂ« e kufijve tanĂ«, por edhe si njĂ« pasqyrim i vlerave tona thelbĂ«sore: solidaritetit, dinjitetit njerĂ«zor dhe respektit pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut”.

“Projekti ynĂ« i ri, “BE pĂ«r migracionin”, do ta mbĂ«shtesĂ« ShqipĂ«rinĂ« nĂ« forcimin e sistemeve dhe kapaciteteve tĂ« saj nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ«, nĂ« pĂ«rputhje me strategjitĂ« e menaxhimit tĂ« migracionit si tĂ« ShqipĂ«risĂ« ashtu edhe tĂ« BE-sĂ«. Reformat nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ« do tĂ« ndihmojnĂ« gjithashtu pĂ«r çuarjen pĂ«rpara tĂ« negociatave tĂ« anĂ«tarĂ«simit tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« BE dhe, nĂ« fund tĂ« fundit, nĂ« rrugĂ«n e saj drejt anĂ«tarĂ«simit nĂ« BE”, u shpreh Gonzato.

Oficeri i lartĂ« i operacioneve nĂ« ZyrĂ«n Rajonale tĂ« UNHCR pĂ«r EvropĂ«n, Alexander de Chalus, tha se forcimi i kapaciteteve pĂ«r menaxhimin e migracionit dhe azilit Ă«shtĂ« kyç pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar lĂ«vizjet e pĂ«rziera. “Kjo bĂ«het edhe mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme kur shihet nĂ« kuadĂ«r tĂ« potencialit transformues qĂ« ofron procesi i anĂ«tarĂ«simit tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« BE. Ky projekt mbĂ«shtet njĂ« shtyllĂ« thelbĂ«sore tĂ« kĂ«tij procesi: zhvillimin e njĂ« sistemi azili tĂ« aksesueshĂ«m, tĂ« drejtĂ« dhe efikas, i cili duhet tĂ« dallojĂ« nĂ«se personi nĂ« fjalĂ« Ă«shtĂ« refugjat apo jo”, shtoi ai.

Projekti EU4Migration do tĂ« mbĂ«shtesĂ« procesin e anĂ«tarĂ«simit tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« BE dhe pĂ«rafrimin me acquis tĂ« BE-sĂ«, duke kontribuar drejtpĂ«rdrejt nĂ« reformat pĂ«r Kapitullin 24 – DrejtĂ«si, Liri dhe Siguri. Gjithashtu, do tĂ« plotĂ«sojĂ« pĂ«rpjekjet nĂ« kuadĂ«r tĂ« Planit tĂ« Veprimit tĂ« BE-sĂ« pĂ«r Ballkanin PerĂ«ndimor dhe pesĂ« shtyllave kryesore tĂ« tij, pĂ«rfshirĂ« forcimin e menaxhimit tĂ« kufijve, pĂ«rmirĂ«simin e sistemeve tĂ« azilit dhe nxitjen e bashkĂ«punimit ndĂ«rkombĂ«tar.

I zbatuar nga IOM dhe UNHCR nĂ« bashkĂ«punim tĂ« ngushtĂ« me MinistrinĂ« e Brendshme dhe njĂ« numĂ«r tĂ« gjerĂ« partnerĂ«sh kombĂ«tarĂ« dhe vendorĂ«, projekti ndjek njĂ« qasje gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se. PĂ«rpjekjet e tij synojnĂ« tĂ« mbĂ«shtesin ShqipĂ«rinĂ« nĂ« realizimin e vizionit strategjik pĂ«r migracionin, siç pĂ«rcaktohet nĂ« StrategjinĂ« KombĂ«tare pĂ«r Migracionin 2024–2030, dhe nĂ« pĂ«rmbushjen e angazhimeve tĂ« saj ndaj BE-sĂ« dhe detyrimeve globale pĂ«r personat nĂ« lĂ«vizje.

/m.q/

The post “EU4Migration”, Gonzato: Reformat nĂ« fushĂ«n e migracionit çojnĂ« pĂ«rpara negociatat e anĂ«tarĂ«simit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

↗

PL: Rënia e lindshmërisë dhe emigracioni, simptoma të sistemit jofunksional

✇Agjencia Telegrafike Shqiptare
By: Marseda Qefalia

TIRANË, 18 qershor /ATSH/ Kryetarja e LĂ«vizjes sĂ« Gruas pĂ«r Integrimin nĂ« PartinĂ« e LirisĂ« Myrvete Asqeri tha sot se popullsia e re po zhduket nga ShqipĂ«ria.

Në një deklaratë për mediet, Asqeri theksoi se largimi i të rinjve po vjen si pasojë e keqqeverisjes.

Asqeri shtoi se rënia e lindshmërisë ka arritur nivele kritike dhe se Shqipëria po hyn zyrtarisht në epokën e tkurrjes demografike.

“TĂ« rinjtĂ« nuk ndĂ«rtojnĂ« mĂ« familje nĂ« ShqipĂ«ri sepse nuk shohin tĂ« ardhme. NĂ« anĂ«n tjetĂ«r, emigracioni vazhdon me pĂ«rmasa tĂ« frikshme. Rinia shqiptare po largohet nĂ« mĂ«nyrĂ« masive drejt vendeve tĂ« BE-sĂ« dhe mĂ« tej. Pasojat e kĂ«saj keqqeverisje, qĂ« po detyron rininĂ« tĂ« marri rrugĂ«t e emigrimit, po ndihen qĂ« sot, kemi mĂ« pak nxĂ«nĂ«s nĂ« shkolla, mĂ« pak punĂ«torĂ« nĂ« tregun e punĂ«s, mĂ« shumĂ« barrĂ« mbi njĂ« popullsi gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« plakur”, tha Asqeri.

Asqeri theksoi se “rĂ«nia e lindshmĂ«risĂ« dhe emigracioni nuk janĂ« procese natyrore, janĂ« simptoma tĂ« njĂ« sistemi qĂ« nuk funksionon”.

“NĂ«se nuk merren masa tĂ« menjĂ«hershme dhe afatgjata, ndryshimet qĂ« do tĂ« imponojĂ« realiteti demografik do tĂ« jenĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« kushtueshme sesa çdo investim qĂ« mund tĂ« bĂ«het sot”, u shpreh Asqeri.

Sipas Asqerit ky është një alarm kombëtar, jo një debat politik.

“Politikat pĂ«r nxitjen e lindshmĂ«risĂ«, pĂ«r mbĂ«shtetjen e familjes, pĂ«r rininĂ« dhe ndalimin e emigracionit nuk janĂ« luks, janĂ« domosdoshmĂ«ri dhe Partia e LirisĂ« kĂ«to politika i ka konkretizuar nĂ« programin e saj, 5 prioritete pĂ«r 4 milionĂ« shqiptarĂ« plus, ku fokusi kryesor Ă«shtĂ« ndalimi i shpopullimit dhe fuqizimi i familjes duke i dhĂ«nĂ« kĂ«shtu fund dramĂ«s sĂ« madhe tĂ« shpopullimit qĂ« Ă«shtĂ« kthyer tashmĂ« nĂ« njĂ« plagĂ« tĂ« hapur pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«â€, tha Asqeri. /j.p/

The post PL: Rënia e lindshmërisë dhe emigracioni, simptoma të sistemit jofunksional appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

❌