❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

Prostitucioni dhe traumat e çuan në skizofreni! Nëna apel për drejtësi: Trafikuesit që ma çmendën vajzën janë të lirë

Lindita është një nënë 55-vjeçare nga Fieri, e cila rrëfen historinë dramatike të vajzës së saj, tashmë 29 vjeç. Sipas Linditës, vajza u trafikua në moshën 20-vjeçare drejt Italisë, ku nisi kalvari i dhimbjes, abuzimit dhe shkatërrimit mendor. Në vitin 2016, Lindita tregon se pas ndarjes nga bashkëshorti për shkak të dhunës, e bija u largua drejt Italisë, duke lënë pas djalin e saj të vogël.

Source

Tradita që jeton, këpucari i vetëm në Sukth sfidon kohën dhe harresën

Në një kohë kur zanatet po zbehen nga modernizimi dhe të rinjtë largohen për mundësi më të mëdha, në Sukth, një dyqan i vogël këpucari sfidon kohën dhe ndoshta ky është mjeshtëri i fundit në zonë.

Enea Jaholli, 35 vjeç, është kthyer në një shembull të rrallë përkushtimi, ndërsa prej 15 vitesh ushtron këtë profesion me pasion ku vazhdon të riparojë e ti japë jetë të re këpucëve, ndonëse profesioni i tij po shuhet, pa pasur kush ta trashëgojë.

Rruga drejt këtij zanati nisi që në fëmijëri, kur vizitat në vendin e punës së prindërve ndezën një kureshtje që më pas u kthye në profesion.

“Si fillim prindĂ«rit e mi kanĂ« punuar nĂ« fabrikĂ« kĂ«pucĂ«sh dhe unĂ« isha diku tek 12-13 vjeç. Shkoja, i shikoja ku punonin, si punonin. DitĂ«ve tĂ« diela shkoja zakonisht. Duke vajtur njĂ« herĂ«, dy herĂ«, u bĂ« interesante dhe shkoja gjithmonĂ«â€, thotĂ« Enea Jaholli.

Përvojën e ndërtoi hap pas hapi, pranë mjeshtërve të zanatit, derisa arriti të fitojë respektin e komunitetit për punën e tij të detajuar dhe cilësore.

“ShtysĂ«n pĂ«r kĂ«tĂ« zanat ma dhanĂ« drejtori ku punoj aktualisht dhe kolegĂ«t, kur e mora si mendim. PavarĂ«sisht se kisha dyshime nĂ«se do funksiononte, ata ishin shtysa”, tregon ai.

Në një kohë kur këpucët shpesh zëvendësohen më lehtë sesa riparohen, klientët e tij tregojnë të kundërtën.

“Kur e hapa nĂ« fillim, nuk e mendoja qĂ« do kishte kaq shumĂ« kĂ«rkesĂ«, sepse nĂ« kĂ«to kohĂ« tĂ« sotme blejmĂ« njĂ« palĂ« kĂ«pucĂ«, prishen dhe i hedhim. Por ndodhi e kundĂ«rta. Kam pasur goxha punĂ«, shumĂ« kĂ«rkesa. Kam punuar qĂ« nga mosha 18 vjeç deri tani, me profesionistĂ« tĂ« ndryshĂ«m – dikush mĂ« mĂ«soi bojĂ«rat, dikush qepjen, dikush ngjitjen. Deri sa arrita kĂ«tu ku jam. TĂ« punosh vetĂ«m kĂ«tĂ« punĂ« Ă«shtĂ« pak e vĂ«shtirĂ« nĂ« ditĂ«t e sotme.”

Sfida më e madhe për të mbeten porositë e shumta dhe koha e kufizuar për të ruajtur cilësinë që klientët kërkojnë.

“Koha Ă«shtĂ« vĂ«shtirĂ«sia mĂ« e madhe. TĂ« vijnĂ« shumĂ« porosi dhe nuk arrin t’i kapĂ«sh tĂ« gjitha nĂ« njĂ« kohĂ«. ËshtĂ« punĂ« e lodhshme sepse do pĂ«rqendrim maksimal, precizion. NĂ«se nuk je i pĂ«rqendruar, e prish punĂ«n dhe dĂ«mton kĂ«pucĂ«n”, shprehet Enea.

Në tregun ku është i vetëm, ai e ndien mungesën e konkurrencës dhe brezit pasues.

“Mendoj se do ishte mirĂ« tĂ« kishte konkurrencĂ«, sepse bĂ«het diferenca. ZanatçinjtĂ« e vjetĂ«r po plaken, nuk kanĂ« mĂ« precizionin e duhur. Kush ka interes si puna ime, ka marrĂ« eksperiencĂ« qĂ« nĂ« kohĂ«. Po ta fillosh nĂ« moshĂ«n 25 vjeç, do shumĂ« kohĂ«. Çunat sot e kanĂ« afĂ«r kurbetin, jo zanatin. Nuk kanĂ« interes – shikojnĂ« vetĂ«m lekun. Por unĂ« mendoj qĂ« gjithçka nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m te paraja”, thotĂ« ai.

Mes përditshmërisë së lodhshme, dorës që nuk gabon dhe mungesës së brezit pasues, Enea Jaholli është shembulli i një mjeshtërie që po shuhet. Por ai zgjedh të qëndrojë, të punojë dhe të mbajë gjallë një traditë.

LEXONI GJITHASHTU:

The post Tradita që jeton, këpucari i vetëm në Sukth sfidon kohën dhe harresën appeared first on Euronews Albania.

SHBA feston sot Ditën e Pavarësisë

Shtetet e Bashkuara të Amerikës festojnë sot Ditën e Pavarësisë, që shënon 249-vjetorin e shpalljes së pavarësisë së tyre nga Mbretëria e Bashkuar.

Me shpalljen e Deklaratës së Pavarësisë më 4 Korrik 1776, 13 kolonitë e Amerikës së Veriut e shpallën pavarësinë dhe filloi një udhëtim i ri i tyre në një shtet të përbashkët.

Kushtetuta amerikane, e cila u nënshkrua në vitin 1787, u vendos si bazë për strukturën dhe funksionimin e qeverisë së tyre, duke e ndarë atë në tre degë themelore: ekzekutive, legjislative dhe juridike. Presidenti, Kongresi dhe Gjykata e Lartë formojnë këtë piramidë shtetërore.

Dita e Pavarësisë festohet në SHBA me parada madhështore, aktivitete familjare dhe spektakle të fishekzjarreve që shënojnë këtë datë të rëndësishme në historinë e kombit amerikan.

Tradita që jeton mes brezave/ Një dasmë nga e kaluara, në zemër të Kurbinit

 KURBIN- Në fshatin Zhejë të Kurbinit është organizuar një dasmë tradicionale e kësaj zone, e cila sot, në të vërtetë, nuk ndeshet më edhe aq shpesh.

Banorë të grupmoshave të ndryshme, të veshur me rrobat tradicionale të kësaj zone, kanë demonstruar pikërisht një prej traditave më të bukura të popullit tonë.

Në fakt, ky ka qenë edhe qëllimi i organizimit në këtë formë, për të prezantuar dasmën e hershme të traditës dhe për ta ruajtur atë.

Të stolisur me veshjet e zonës, një grup i përzgjedhur ka arritur të interpretojë më së miri një dasëm tradicionale. Një skenar ky i realizuar me shumë mjeshtëri, dhe i quajtur dasma e Zhejës. Fillimisht, u përcoll tradita e më shumë se 100 viteve të shkuara, kur dasmat niseshin disa ditë më parë, ndërsa si vegël muzikore ishte vetëm instrumenti i çiftelisë, që përcillte gëzimin dhe këngët e dasmave të hershme.

Leze Rrika Koreografe drejtore e Shkollës 9 vjeçare në Zhejë, në mënyrë perfekte kishte realizuar skenarin në mbi 100 valltarë duke ndjekur tërë veprimtarinë.

Jo vetëm banorë nga fshati i traditës, por dhe nga zona të tjera në Kurbin kanë ndjekur veprimtarinë duke shprehur dhe kënaqësinë e vazhdimësisë së kësaj tradite e cila rrallë demonstrohet në vend.

Ky eveniment është ndjekur dhe nga Majlinda Cara dhe Drejtori Rajonal i Arsimit, si dhe të tjerë përfaqësues nga institucionet.

Për këtë aktivitet kanë dhënë kontributin e tyre banorët e fshatit me realizimin e kostumeve të zonës, të gatimeve dhe shtrimin e drekës  në sofrat e hershme të traditës./abcnews.al

Toka po rrotullohet më shpejt rreth vetes/ Këtë verë do shënohet dita më e shkurtër

Rrotullimi i TokĂ«s ka filluar tĂ« pĂ«rshpejtohet qĂ« nga viti 2020 duke i shkurtuar (nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« padukshme) 24 orĂ«t e ditĂ«s mesatare diellore me disa milisekonda. Astrofizikani britanik Graham Jones e shpjegon kĂ«tĂ« nĂ« faqen e internetit “timeanddate.com”.

TĂ« mĂ«rkurĂ« e 9 korrikut, tĂ« martĂ«n e 22 korrikut dhe tĂ« martĂ«n e 5 gushtit janĂ« tre data qĂ« mund tĂ« vendosin njĂ« rekord tĂ« ri pĂ«r ditĂ«n mĂ« tĂ« shkurtĂ«r tĂ« matur ndonjĂ«herĂ« kĂ«tĂ« verĂ«. “Planeti ynĂ« Ă«shtĂ« njĂ« matĂ«s kohe pothuajse perfekt, por jo tamam”, – thotĂ« Jones.

“Mesatarisht, Toka rrotullohet njĂ« herĂ« rreth boshtit tĂ« saj nĂ« 86 400 sekonda (ose 24 orĂ«) me njĂ« shkurtim prej rreth 1 milisekonde”, njĂ« luhatje mĂ« e shkurtĂ«r se hapja e syrit, e cila mund tĂ« zbulohet vetĂ«m duke pĂ«rdorur njĂ« orĂ« atomike.

Deri në vitin 2020, rrotullimi i Tokës ishte ngadalësuar gradualisht dhe dita më e shkurtër e regjistruar ndonjëherë ishte vetëm 1.05 milisekonda më e shkurtër. Më pas, trendi u përmbys dhe rrotullimi i Tokës u përshpejtua duke vendosur rekorde të reja vit pas viti, veçanërisht në muajt e verës.

DitĂ«t mĂ« tĂ« shkurtra ishin 30 qershori 2022 qĂ« ishte 1.59 milisekonda mĂ« e shkurtĂ«r dhe 5 korriku 2024 qĂ« ishte 1.66 milisekonda mĂ« e shkurtĂ«r. KĂ«tĂ« vit, Toka pritet t’i afrohet kĂ«saj vlere rekord pĂ«rsĂ«ri rreth 9 korrikut, 22 korrikut dhe 5 gushtit.

Ekzistojnë 3 data të mundshme sepse ndryshimet afatshkurtra në gjatësinë e ditës ndikohen nga orbita e Hënës: rrotullimi i Tokës është më i shpejtë kur Hëna është shumë në veri ose në jug të ekuatorit të Tokës.

ËshtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« thuhet pse Toka e pĂ«rshpejtoi rrotullimin dhe se kur do tĂ« ngadalĂ«sohet pĂ«rsĂ«ri thotĂ« astrofizikani Jones. “Ndryshimet afatgjata nĂ« shkallĂ«n e rrotullimit tĂ« TokĂ«s ndikohen nga njĂ« listĂ« e gjatĂ« faktorĂ«sh duke pĂ«rfshirĂ« lĂ«vizjet komplekse tĂ« bĂ«rthamĂ«s sĂ« TokĂ«s, oqeaneve dhe atmosferĂ«s” – tregon ai. ©LAPSI.al

The post Toka po rrotullohet më shpejt rreth vetes/ Këtë verë do shënohet dita më e shkurtër appeared first on Lapsi.al.

26 Qershori, “Dita botĂ«rore kundĂ«r abuzimit dhe trafikimit tĂ« drogave”

26 qershori simbolizon “DitĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« luftĂ«s kundĂ«r abuzimit dhe trafikimit tĂ« drogave”.

Ajo u vendos për herë të parë më 7 dhjetor 1987 nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, me qëllim për të shkuar drejt një shoqërie pa drogë.

Sipas të dhënave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), të paktën 15.3 milionë persona në të gjithë botën kanë probleme si rrjedhojë e përdorimit të narkotikëve.

Të dhënat e UNODC tregojnë se rreth 200 milionë persona përdorin drogë të paktën një herë në vit, prej tyre 25 milionë konsiderohen si të varur nga drogat.

Ndryshe, çdo vit, të paktën 200.000 persona vdesin nga sëmundje që janë të shkaktuara nga përdorimi i drogave.

The post 26 Qershori, “Dita botĂ«rore kundĂ«r abuzimit dhe trafikimit tĂ« drogave” appeared first on iconstyle.al.

“Festa e grurit” nĂ« Fier, tradita e myzeqesĂ« qĂ« lidh brezat

“Festa e grurit”, njĂ« festĂ« tradicionale myzeqare, ka kremtuar edicionin e 7-tĂ« tĂ« saj. Aktiviteti i zhvilluar nĂ« Pojan tĂ« Fierit, nĂ« afĂ«rsi tĂ« Parkut Arkeologjik tĂ« ApolonisĂ«. Drejtoresha e Artit dhe KulturĂ«s pranĂ« BashkisĂ« Fier, Diana Mile, pohon se kjo nuk Ă«shtĂ« thjesht festĂ« e stinĂ«s, e tĂ« korrave, por njĂ« urĂ« mes tĂ« kaluarĂ«s e tĂ« tashmes , njĂ« urĂ« mes brezash dhe trashĂ«gimi mijĂ«vjeçare.

“NjĂ« festĂ« tradicionale, e cila vjen si njĂ« frymĂ«zim qĂ« nga antikiteti. Festa e grurit sjell njĂ« traditĂ« kulturore dhe bujqĂ«sore tĂ« promovimit tĂ« prodhimit vendas”, tha Diana Mile, Drejtore e Artit dhe KulturĂ«s, nĂ« Fier.

Prodhuesit e bukës, shfrytëzuan këtë festë për të vënë në dukje se këtë vit prodhimi i grurit është i pakët dhe pa cilësi, e për këtë kërkuan që fermerët të mbështeten nga qeveria, në mënyrë që dhe ata të bazohen te prodhimi vendas.

“Prodhimi i bukĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« i pakĂ«t por ka probleme edhe me cilĂ«sinĂ«. FermerĂ«t shqiptarĂ« kĂ«rkojnĂ« ndihmĂ« nga shteti”, shtoi Petro Kulas, NĂ«nkryetar i furrave tĂ« bukĂ«s dhe pastiçerive.

Për kryebashkiakun Armando Subashi, kjo festë tashmë ka marrë përmasa kombëtare.

“PjesĂ«marrja e njerĂ«zve tregon vetĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« festĂ« fantastike qĂ« ka marrĂ« pĂ«rmasa kombĂ«tare. Ne si bashki edhe kĂ«tĂ« vit kemi bĂ«rĂ« pĂ«rpjekje maksimale pĂ«r ta mbajtur gjallĂ«, por edhe pĂ«rsosur akoma mĂ« shumĂ« kĂ«tĂ« festĂ«â€, tha kryebashkiaku i Fierit.

Festa u harmonizua me ekspozitën e gatimeve tradicionale, panairin me prodhime të grurit të ri , paradën e mjeteve të mekanikës bujqësore dhe muzikës të cilat u shijuan nga banorë të zonës, të ftuar , fermerë, vizitorë vendas e të huaj.

LEXONI GJITHASHTU:

The post “Festa e grurit” nĂ« Fier, tradita e myzeqesĂ« qĂ« lidh brezat appeared first on Euronews Albania.

Dita e Liqenit të Ohrit

TIRANË, 21 qershor/ATSH/ 21 qershori tradicionalisht shĂ«non fillimin e sezonit tĂ« plotĂ« turistik nĂ« tri bashkitĂ« qĂ« rrethohen nga Liqeni i Ohrit – Struga, Ohri dhe Pogradeci.

Për herë të parë Dita e Liqenit të Ohrit është shënuar në vitin 2002, me qëllim kontribuimin në mbrojtjen e pasurisë natyrore dhe kulturore të rajonit, si dhe përafrimin e mëtejshëm të banorëve në të dyja anët e liqenit.

Vendi mikpritës i manifestimit qarkullon nga njëra bashki te tjetra, por mesazhi është gjithmonë i njëjtë: ngritja e vetëdijes të opinioni për bashkëpunim sa më të madh të qytetarëve dhe të pushtetit për mbrojtjen e basenit të liqenit të Ohrit, si pasuri e pazëvendësueshme natyrore.

The post Dita e Liqenit të Ohrit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Dita Botërore e Mjedisit, OKB: Luftoni ndotjen nga plastika

Sot Ă«shtĂ« Dita BotĂ«rore e Mjedisit dhe pĂ«r 2025-Ă«n, Kombet e Bashkuara kanĂ« caktuar temĂ«n “Beat Plastic Pollution” (Lufto ndotjen nga plastika).

Dita Botërore e Mjedisit vë në pah provat shkencore mbi ndikimet e ndotjes plastike dhe nxit popullatën të refuzojë, të reduktojë, të ripërdorë, të riciklojë dhe të mendojë mirë përdorimin e plastikës për të ndërtuar një të ardhme më të pastër dhe më të qëndrueshme.

Në nivel global, vlerësohet se rreth 11 milion tonë mbetje plastike rrjedhin në ekosistemet ujore çdo vit. Më shumë se 800 specie detare dhe bregdetare janë prekur nga kjo ndotje përmes gëlltitjes, ngatërrimit dhe rreziqeve të tjera.

Mikroplastika në dete tani është më e madhe se yjet në galaktikën tonë.

Kostoja vjetore sociale dhe mjedisore e ndotjes plastike varion midis 300 miliardë dhe 600 miliardë dollarë amerikanë.

MĂ« shumĂ« se 400 milionĂ« tonĂ« plastikĂ« prodhohen çdo vit nĂ« mbarĂ« botĂ«n, gjysma e tĂ« cilave Ă«shtĂ« projektuar pĂ«r t’u pĂ«rdorur vetĂ«m njĂ« herĂ«. Nga kjo, mĂ« pak se 10 % riciklohet.

Grimca tĂ« vogla plastike deri nĂ« 5 mm nĂ« diameter, arrijnĂ« tĂ« depĂ«rtojnĂ« nĂ« ushqim, ujĂ« dhe ajĂ«r. ËshtĂ« vlerĂ«suar se çdo person nĂ« planet konsumon mĂ« shumĂ« se 50,000 grimca plastike nĂ« vit dhe shumĂ« mĂ« tepĂ«r nĂ«se merret parasysh thithja pĂ«rmes ajrit.

Plastika e hedhur ose e djegur për një përdorim të vetëm dëmton shëndetin e njeriut dhe biodiversitetin dhe ndot çdo ekosistem nga majat e maleve deri në fundin e oqeanit. /atsh/ KultPlus.com

Farmer’s hands holding a small tree on nature background

Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve Viktima të Agresionit

Sot është Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve Viktima të Agresionit

Çdo ditĂ«, fĂ«mijĂ«t qĂ« jetojnĂ« nĂ« luftĂ«ra anembanĂ« globit, pĂ«rballen me tmerre tĂ« papĂ«rshkrueshme. Ata nuk janĂ« tĂ« sigurt pĂ«r tĂ« fjetur nĂ« shtĂ«pitĂ« e tyre ose duke luajtur jashtĂ«, duke mĂ«suar nĂ« shkollĂ« ose duke kĂ«rkuar kujdes mjekĂ«sor nĂ« spitale. Nga vrasja dhe gjymtimi, rrĂ«mbimi dhe dhuna seksuale, te sulmet ndaj objekteve arsimore dhe shĂ«ndetĂ«sore, dhe mohimi i ndihmĂ«s humanitare pĂ«r tĂ« cilĂ«n ata kanĂ« nevojĂ« dĂ«shpĂ«rimisht, fĂ«mijĂ«t janĂ« vendosur mes palĂ«ve ndĂ«rluftuese.

OKB-ja thotë se, mënyra më efektive për të mbrojtur fëmijët nga armiqësitë është eliminimi i faktorëve shtytës dhe tërheqës që çojnë në përfshirjen e tyre në konflikte të armatosura.

Të dhënat e publikuara nga Kombet e Bashkuara janë alarmante. Raporti Vjetor i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së për Fëmijët dhe Konfliktet e Armatosura thekson se vetëm në vitin 2023:

11.649 fëmijë u vranë ose u gjymtuan

8,655 fëmijë u rekrutuan ose u përdorën, dhe 4356 u rrëmbyen

1470 fëmijë ishin viktima të dhunës seksuale

5205 incidente të mohimit të aksesit humanitar

1650 incidente në shkolla dhe spitale

Si ushqimi ndihmon turizmin/ Gjirokastra e shijes dhe historia e kuzhinierit që ruan traditën

Kulinaria tradicionale është një nga elementët më të rëndësishëm dhe njëherazi pjesë e pandarë që ndikon drejtpërsëdrejti në zhvillimin e turizmit, por dhe promovimin e gatimeve tradicionale në qytetin e gurtë. Dëfrim Gjeço është një prej mjeshtrave të kuzhinës që prej 35 vitesh ofron për qytetarët, por edhe turistëve të huaj recetat e anëve gjirokastrite. Ai thotë se gatimet tradicionale si qifqite, apo byrekët e ndryshëm janë më të preferuarat nga turistët e huaj.

I vlerësuar maksimalisht nga klientët e tij, Defrimi na tregon se nuk mungojnë rastet kur mjaft turistë të huaj jo vetëm i kërkojnë recetat, por madje shprehin dëshirën që të mësojnë dhe gatuajnë së bashku me të.

Prej 25 vitesh, ai punon në biznesin e tij familjar, një ambjent modest që ndodhet në zemër të pazarit karakteristik, ndërsa para viteve 90 ishte pjesë e stafit të përzgjedhur pranë Hotel Turizmit, i vetmi vend që mirëpriste turistët e huaj.

E ndërsa turistët e huaj shprehin dëshirën për të mësuar si përgatiten gatimet tradicionale, krejt e kundërta mund të thuhet për të rinjtë vendas.

Pasioni dhe dashuria ndaj këtij profesioni është vleresuar nga mjaft institucione ku falë punës, përkushtimit dhe sigurisht përgjegjësisë për atë çfarë ofron te konsumatorët, Dëfrimi ka fituar një sërë certifikatash të ndryshme./abcnews.al

‘Paqja pĂ«rmes syve tĂ« fĂ«mijĂ«ve’, ekspozita e fĂ«mijĂ«ve pĂ«r DitĂ«n NdĂ«rkombĂ«tare tĂ« FĂ«mijĂ«ve

Me temĂ«n “Paqja pĂ«rmes syve tĂ« fĂ«mijĂ«ve”, sot Ă«shtĂ« hapur ekspozita e punimeve artistike tĂ« fĂ«mijĂ«ve nga shkollat fillore tĂ« KosovĂ«s, me rastin e DitĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare tĂ« FĂ«mijĂ«ve qĂ« shĂ«nohet mĂ« 1 Qershor.

NĂ« bashkĂ«punim me organizatĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare Colors for Peace, nĂ« kĂ«tĂ« aktivitet mbi 1000 piktura tĂ« realizuara nga fĂ«mijĂ«t tĂ« moshĂ«s 6-14 vjeç, do tĂ« ekspozohen nĂ« hapĂ«sirat publike nĂ« PrishtinĂ« gjatĂ« periudhĂ«s 23 Maj – 12 qershor 2025, pĂ«rkatĂ«sisht nĂ« Sheshin Zahir Pajaziti dhe Sheshin Xhorxh Bush nĂ« PrishtinĂ«.

Kjo ekspozitĂ« e organizuar nga Luljeta Muçaj – Ambasadore e KosovĂ«s pĂ«r Colors for Peace, Ă«shtĂ« njĂ« thirrje pĂ«r paqe dhe kreativitet, e cila pĂ«rçon mesazhet e fĂ«mijĂ«ve pĂ«r njĂ« botĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«rmes artit tĂ« tyre.

Dita Ndërkombëtare për Biodiversitetin

Sot Ă«shtĂ« Dita NdĂ«rkombĂ«tare pĂ«r Biodiversitetin, nĂ«n temĂ«n “Harmonia me natyrĂ«n dhe zhvillimi i qĂ«ndrueshĂ«m”.

Dita Ndërkombëtare e Biodiversitetit është shpallur nga Kombet e Bashkuara në vitin 1993, për të theksuar rëndësinë e diversitetit biologjik. U vendos data 22 maj për të përkujtuar 22 majin e 1992, datën e miratimit të Konventës së Diversitetit Biologjik.

Ndërsa komuniteti global është thirrur të rishqyrtojë marrëdhënien tonë me natyrën, një gjë është e sigurt: pavarësisht nga të gjitha përparimet teknologjike, ne mbetemi plotësisht të varur nga ekosistemet e shëndetshme: për ujin, ushqimin, ilaçet, rrobat, karburantin, strehimin, energjinë etj.

Në dhjetor 2022, bota u bashkua dhe ra dakord për një plan global për të transformuar marrëdhëniet tona me natyrën. Miratimi i Kornizës Globale të Biodiversitetit Kunming-Montreal, vendos 23 objektiva për vitin 2030 dhe 5 objektiva globale për vitin 2050 për të ndaluar dhe rikthyer dëmet që i janë shkaktuar natyrës në 25 vjet.

Kjo fushatë synon gjithashtu të nxisë një ndjenjë urgjence për të vepruar sa më shpejt, pasi mbeten vetëm pesë vjet për të përmbushur objektivat afatshkurtër të Kornizës Globale të Biodiversitetit dhe SDGs.

Familja, shpërblimi hyjnor dhe lufta e vështirë e betejave sfiduese të modernitetit

Nga Albert Vataj A ka familje tĂ« lumtur? Po, ka familje tĂ« lumtur dhe kĂ«tĂ« nuk e luan topi! Si Ă«shtĂ« e mundur kjo, do tĂ« pyeste njĂ« grua qĂ« ka mbetur e vetme nĂ« sfidat familjare, njĂ« grua qĂ« punon dhe rropatet pĂ«r tĂ« rritur dhe edukuar fĂ«mijĂ«t qĂ« nuk i binden, pĂ«r t’i shĂ«rbyer dhe ushqyer njĂ« burrĂ« dembel dhe pijanec, i cili shpesh ka edhe arsye tĂ« ngre dorĂ«. Po, ka familje tĂ« lumtur!

Source

E martë, data 13, pse konsiderohet dita më e pafat e vitit?

E marta, data 13, konsiderohet nga shumĂ« njerĂ«z si dita më  e pafat e vitit. PĂ«r supersticiozĂ«t, Ă«shtĂ« njĂ« ditĂ« plot ndalime, plot “jo” dhe “mos”, pasi besohet se sjell fatkeqĂ«si dhe ngjarje tĂ« pakĂ«ndshme. Besimet qĂ« rrethojnĂ« kĂ«tĂ« ditĂ« specifike bazohen nĂ« supersticione, ndonjĂ«herĂ« me themele historike dhe ndonjĂ«herĂ« pa ndonjĂ« lidhje logjike me [
]

The post E martë, data 13, pse konsiderohet dita më e pafat e vitit? appeared first on BoldNews.al.

​Dita BotĂ«rore e sĂ«mundjes Lupus

10 Maji në botë njihet si dita e sensibilizimit për sëmundjen e lëkurës Lupus.

Lupus është një sëmundje kronike inflamatore, në të cilën sistemi imunitar i trupit sulmon organet dhe indet.

Inflamacioni i shkaktuar nga lupusi mund të ndikojë në sisteme të ndryshme të trupit duke përfshirë lëkurën, veshkat, qelizat e gjakut, trurin, zemrën dhe mushkëritë.

Lupusi prek veshkat dhe është një çrregullim serioz, pasi mund të ketë një ndikim të thellë në jetën e njerëzve.

Ai mund tĂ« jetĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r t’u diagnostikuar, pasi shenjat dhe simptomat e tij shpesh janĂ« tĂ« ngjashme me ato tĂ« sĂ«mundjeve tĂ« tjera. Shenja mĂ« e dallueshme e lupusit Ă«shtĂ« skuqja e lĂ«kurĂ«s, qĂ« ngjan me krahĂ«t e njĂ« fluture.

Një në pesë femra rezultojnë pozitive për antitrupat e lidhura me lupusin, por vetëm 10 për qind e tyre diagnostikohen me këtë sëmundje. Duke zbuluar më tepër gjëra për veshkat, mund të kuptohet edhe zanafilla dhe mënyra sesi zhvillohet sëmundja.

Edhe pse janë shumë të pakët ata që kanë dëgjuar për këtë sëmundje, në plan botëror Lupusi, është më i shpeshtë se sa skleroza ose leukemia. Lupusi nuk është ngjitës, është një çrregullim i sistemit imunitar të organizmit. Edhe pse 90 për qind e atyre që vuajnë nga kjo sëmundje janë femra midis moshës 15-45 vjeçare, kjo sëmundje përfshin edhe meshkujt dhe fëmijët.

Dita Botërore e Zogjve Shtegtarë

10 maji është Dita Botërore e Zogjve Shtegtarë.

Tema e kĂ«saj dite pĂ«r vitin 2025 Ă«shtĂ« “HapĂ«sira tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta: Krijimi i qyteteve dhe komuniteteve miqĂ«sore me zogjtĂ«â€. Kjo do tĂ« jetĂ« njĂ« fushatĂ« globale qĂ« synon tĂ« rrisĂ« ndĂ«rgjegjĂ«simin pĂ«r zogjtĂ« shtegtarĂ« dhe çështjet qĂ« lidhen me mbrojtjen e tyre. Tema e kĂ«tij viti thekson rĂ«ndĂ«sinĂ« e bĂ«rjes sĂ« qyteteve mĂ« miqĂ«sore me shpendĂ«t dhe nga kjo do tĂ« pĂ«rfitojnĂ« si natyra ashtu edhe njerĂ«zit.

Organizatat botërore që mbrojnë shpendët, ftojnë që 10 maji të konsiderohet si nje festë globale e cila të shfrytëzohet si një ditë shëtitjesh dhe bisedash për natyrën, si dhe një arsye për familjet me fëmijë të dalin në natyrë për të shijuar shpendët.

Disa nga veprimet që mund të ndërmerren në të mirë të zogjve shtegtarë:

Mbillni bimë autoktone: Ato sigurojnë ushqimin dhe strehën e nevojshme për zogjtë dhe mbajne larg barerat e demshme.

Zbehni dritat gjatë natës: Shkëlqimi i qyteteve dhe shtëpive tona mund të ndërpresë ciklin e pushimit te zogjve, të ndryshojë migrimin e tyre dhe të ndikojë në riprodhim.

Bëjini dritaret të dukshme: zogjtë nuk e dallojne xhamin e sheshtë dhe mund ta godasin atë.

Mbroni insektet: 95% e zogjve varen nga insektet në një moment të ciklit të tyre jetësor. Shmangni përdorimin e pesticideve dhe kimikateve të tjera që kontribuojnë në uljen e numrit të fluturave, pilivesave dhe insekteve të tjera.

Mbani kafshët shtëpiake nën kontroll: Macet dhe qentë mund të shqetësojnë dhe madje të vrasin zogjtë.

Thuaj “jo” plastikĂ«s duke ripĂ«rdorur qeset e blerjeve, duke shmangur shishet dhe enĂ«t plastike njĂ«pĂ«rdorimshe dhe duke blerĂ« lodra dhe dekorime jo plastike.

Blini ushqime të qëndrueshme: Psh. kafja dhe çokollata e rritur në hije mbrojnë agropyjet tropikale që përfshijnë diversitetin e pemëve autoktone./ atsh/ KultPlus.com

Prishtina shënon Ditën Ndërkombëtare të Zjarrfikësve

Komuna e Prishtinës ka shënuar Ditën Ndërkombëtare të Zjarrfikësve me një aktivitet të veçantë. Kryetari Përparim Rama e ka vlerësuar përkushtimin e zjarrfikësve dhe ka bërë të ditur për investimet e fundit në pajisje dhe mirëqenie të tyre.

Kryetari Rama ka thënë se Komuna ka ndërmarrë hapa konkretë, përfshirë sigurimin e shujtave ditore dhe organizimin e fizioterapisë si mbështetje për mirëqenien fizike të zjarrfikësve.

“ZjarrfikĂ«sit tanĂ« janĂ« 24 orĂ« nĂ« dite 365 ditĂ« nĂ« vite janĂ« tĂ« gatshĂ«m qe ti ndihmojnĂ« qytetit tonĂ«, qytetarĂ«ve, vendit tonĂ«. Ne si kryeqytet kemi bĂ«rĂ« investime tĂ« shumta tash, psh mendojmĂ« qĂ« zjarrfikĂ«sit tanĂ« qĂ« tĂ« jenĂ« sa tĂ« mĂ« gatshĂ«m duhet edhe ne duhet tĂ« mbrojmĂ« mirĂ«qenin e tyre
NĂ« buxhetin tonĂ« kemi buxhetor edhe pĂ«r pajisje tĂ« reja si kampin sulmues dhe pajisje tĂ« tjera pĂ«r tĂ« mirĂ«n e tyre. KĂ«rkoj qĂ« tĂ« kemi iniciativĂ« shtresĂ« nga niveli qendror, pĂ«r zjarrfikĂ«s tĂ« ri, tĂ« cilĂ«ve u ka munguar zjarrfikĂ«s tĂ« ri, janĂ« 26 tĂ« ri shtesĂ« por mungojnĂ« edhe 44 tjerĂ«â€, ka theksuar ai.

Malë Gashi nga Brigada e Zjarrfikësve në Prishtinë, ka thënë se kjo ditë është një moment për të nderuar jo vetëm ata që humbën jetën në krye të detyrës, por edhe për të vlerësuar sakrificën e përditshme të zjarrfikësve kudo në botë.

“Sot kjo ditĂ« ka tĂ« bĂ«jĂ« me çështjen e senzibilimzimt tĂ« qytetarĂ«ve pĂ«r tĂ« parĂ« edhe qytetarĂ«t tĂ« gjitha kapacitetet tona, dhe tĂ« jemi tĂ« gatshĂ«m pĂ«r tĂ« gjitha situatat. Mund tĂ« bĂ«het mĂ« shumĂ« por ky shĂ«rbim do ta arrijĂ« vendin e vet, investimi nĂ« kĂ«tĂ« shĂ«rbim ka tĂ« bĂ«jĂ« pĂ«r ruajtjen e njerĂ«zve”, ka thĂ«nĂ« Gashi.

Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, protesta në Tiranë

Në Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve, punëtorë të sektorëve të ndryshëm kanë dalë në protestë, duke kërkuar nga të gjithë kushte më të mira pune, paga më të larta dhe kontrata të rregullta.

“Kjo protestĂ« Ă«shtĂ« pĂ«r tĂ« drejtat e punonjĂ«sve. Duhet tĂ« dalin tĂ« gjithĂ« nĂ« njĂ« protestĂ« sensibilizuese, pĂ«r njĂ« minimum jetik, pĂ«r pagĂ«n mesatare, njĂ« e drejtĂ« qĂ« i takon çdo individi. Nuk duhet tĂ« thuhet se kushtet janĂ« mĂ« tĂ« mira dhe tĂ« mjaftohemi me kaq. Nuk bĂ«het fjalĂ« qĂ« njĂ« njeri tĂ« jetojĂ« vetĂ«m pĂ«r bukĂ«n e gojĂ«s. Kemi njĂ« pagĂ« qĂ« Ă«shtĂ« nĂ«n atĂ« qĂ« i duhet njĂ« familjeje pĂ«r tĂ« jetuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« ndershme, me dinjitet”, thotĂ« njĂ« qytetar.

Edhe pse jo shumë në numër, ata treguan problemet e tyre për çdo sektor: nga fasoneria, minierat, pastrimi, shërbimi taksi.

“Duhej tĂ« ishte festa e punĂ«torĂ«ve, por pjesa mĂ« e madhe janĂ« duke festuar nĂ«pĂ«r lokale, dhe Ă«shtĂ« absurde tĂ« festosh mĂ« 1 Maj, kur gjithmonĂ« bota proteston. Po na shtypin, nuk po na lĂ«nĂ« gjĂ« pa bĂ«rĂ«â€, shprehet njĂ« tjetĂ«r.

Protestuesit e mbyllën protestën e tyre, me shpresën se kërkesat e tyre do të marrin zgjidhje, për të pasur një të ardhme me dinjitet dhe barazi në punë.

 

The post Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, protesta në Tiranë appeared first on Euronews Albania.

Shënohet Dita Botërore e Pronësisë Intelektuale

Sot në të gjithë botën shënohet Dita e Pronësisë Intelektuale, me aktivitete të ndryshme që kanë për qëllim promovimin e të drejtës së pronësisë intelektuale dhe mbrojtjen e kësaj pronësie. Ndërsa, institucionet e Kosovës nuk kanë paralajmëruar ndonjë organizim për nder të kësaj dite.

Pronësia intelektuale që përfshinë pronësinë industriale dhe të drejtat e autorit, në Kosovë është e garantuar me ligj.

Ndërsa, që nga viti 2000 më 26 prill të çdo viti të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) kremtojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, e cila organizohet nën juridiksionin e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI).

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO), në shënim të Ditës Botërore të Pronësisë Intelektuale përzgjedh një slogan për të frymëzuar komunitetin global të krijuesve, mbrojtësve të pasurisë intelektuale, por edhe për të evidentuar një aspekt të sistemit unik të bashkëpunimit ndërplanetar, sigurimit të vijimësisë së krijimtarisë.

Ndryshe për shënimin e Ditëve të  Pronësisë Intelektuale dhe Ditës Botërore të Inovacionit dhe Kreativitetit, Ministria e Industrisë, në bashkëpunim me Ministrinë  e Kulturës, sot, do të mbajnë një konferencë vjetore./rtk/ KultPlus.com

❌