Trump po u drejtohet shumë kombeve me letra për tarifat – çfarë pritet të ndodhë më pas?
Presidenti amerikan ka dërguar letra në vende të ndryshme për të adresuar marrëveshjet e mëdha tregtare. Por sipas ekspertëve, këto letra tregojnë një histori të paqartë rreth politikave të tij.
Kur Donald Trump vendosi tarifa kaq të larta për herë të fundit, tregjet financiare u tronditën, besimi i konsumatorëve ra dhe popullariteti i tij u ul ndjeshëm. Vetëm tre muaj më vonë, ai këtë herë thotë se do të jetë ndryshe, raporton euronews.
Lideri amerikan shpreson që taksat e importit do të sjellin vende pune në fabrikat dhe rritje më të fortë ekonomike për SHBA-në. Megjithatë, shumë ekonomistë parashikojnë të kundërtën, duke thënë se tarifat do të nxisin inflacion dhe do të sjellin ngadalësim ekonomik.
Të martën, Trump i tha kabinetit të tij se presidentët e kaluar që nuk kanë përdorur tarifa në mënyrë agresive ishin “budallenj”.
Në stilin e tij të zakonshëm prej shitësi, Trump u shpreh se negociatat tregtare me pjesën tjetër të botës janë tepër të gjata dhe të ndërlikuara. Prandaj, sipas tij, është më efikase t’u dërgojë vendeve të huaja letra me listat e tarifave të reja për mallrat e tyre – ashtu siç ka bërë edhe këtë javë.
Letrat shënojnë një ndryshim nga ngjarja e vetëquajtur e 2 prillit, “Dita e Çlirimit”. Duke folur më parë këtë vit në Kopshtin e Trëndafilave të Shtëpisë së Bardhë, presidenti mbante tabela me normat e tarifave të shfaqura. Kjo paraqitje shkaktoi një kolaps të shkurtër të tregut dhe një pezullim tarifash prej 90 ditësh, i cili solli taksa bazë prej rreth 10 për qind, që do të përfundojnë të mërkurën.
“Është një mënyrë më e mirë”, tha Trump për letrat e tij dhe shtoi se “është një mënyrë më e fuqishme. Ne u dërgojmë atyre një letër. Ti e lexon letrën. Mendoj se ishte mirë e përgatitur. Dhe, kryesisht, është vetëm një numër aty brenda: Do të paguani 25, 35 për qind. Disa i kemi 60, 70”.
Kur Trump bëri ato komente, ai ende nuk kishte nxjerrë një letër me një normë tarifash mbi 40 për qind, të cilën e vendosi të hënën për Laos dhe Myanmar. Ai gjithashtu i vendosi tarifa prej 25 për qind Japonisë dhe Koresë së Jugut, dy partnerëve tregtarë kryesorë dhe aleatë që konsiderohen thelbësorë për frenimin e influencës ekonomike të Kinës. Liderët e vendeve që kanë marrë tarifa deri tani shpresojnë të negociojnë gjatë tre javëve të ardhshme – para se të hyjnë në fuqi normat më të larta.
“Do të thosha se në çdo rast po i trajtoj më mirë sesa ata na kanë trajtuar ne gjatë viteve,” tha Trump.
Lideri amerikan tha të martën në mbrëmje në Truth Social se do të nxirrte letra për “të paktën 7 vende” të mërkurën në mëngjes, me letra shtesë që do të dalin gjatë pasdites.
Tre rezultate të mundshme
Qasja e Trumpit është në kundërshtim me mënyrën se si janë arritur marrëveshjet kryesore tregtare gjatë 50 viteve të fundit. Zakonisht, këto përfshinin seanca të detajuara, ku vendet shpesh merrnin vite për të zgjidhur dallimet komplekse.
Ka tre rezultate të mundshme për bastin politik dhe ekonomik të presidentit, secili prej të cilëve mund të ndryshojë në mënyrë drastike marrëdhëniet ndërkombëtare dhe trashëgiminë e Trumpit.
Nga njëra anë, 79-vjeçari mund të provojë se shumica e ekspertëve ekonomikë po gabojnë dhe se tarifat do të sjellin rritje siç kishte premtuar. Nga ana tjetër, ai mund të tërhiqet sërish nga tarifat para fillimit të tyre më 1 gusht. Një mundësi e tretë është që presidenti të dëmtojë ekonominë në mënyra që mund të prekin veçanërisht komunitetet më të varfra që votuan për të.
Senatori demokrat, Ron Wyden nga Oregoni tha se letrat e Trumpit kishin “zgjatur purgatorin e tij tarifor për një muaj tjetër”, duke mbajtur SHBA-në në një periudhë pasigurie ndërsa CEO-t, liderët e huaj dhe konsumatorët presin një qasje më të qartë politike.
“Taktika e negociatave TACO (Trump Always Chickens Out – Trump gjithmonë tërhiqet) që e nisi Trump është duke bërë që kërcënimet e tij të duken më pak të besueshme dhe po zvogëlon gatishmërinë e partnerëve tanë tregtarë për të na pritur në mes”, tha Wyden dhe shtoi se “nuk ka asnjë shenjë që ai është më afër arritjes së marrëveshjeve të qëndrueshme tregtare që do të ndihmonin punëtorët dhe bizneset amerikane”.
Në tregtinë e së martës, tregjet e aksioneve në SHBA ishin relativisht të qeta, me S&P 500 që mbeti në nivel të qëndrueshëm pas rënies së të hënës.
Trump vjen pas një fitoreje legjislative, pasi “Projektligji i Madh dhe Bukur” kaloi në Kongresin amerikan, duke parashikuar ulje tatimore me triliona dollarë.
Dhe ai me siguri po vendos tarifa në nivele që më parë tronditën tregjet globale, i mbështetur nga fakti që inflacioni është zbutur deri tani në vend që të përshkallëzohet, siç paralajmëruan shumë ekonomistë dhe rivalë demokratë.
“Duke parashtruar tarifa deri në 40 për qind dhe madje 100 për qind, administrata ka ‘normalizuar’ rritjet tarifore prej 25 për qind – megjithatë kjo mbetet një nga lëvizjet më agresive dhe shkatërruese tarifore në historinë moderne,” tha Wendong Zhang, ekonomist në Universitetin Cornell. “Ky zbulues gradual, në mënyrë paradoksale, rrezikon të normalizojë rritjet tarifore që ndryshe do të konsideroheshin jashtëzakonisht të mëdha.”
Të tjerët e shohin Trumpin thjesht si një forcë kaotike, ku letrat dhe normat e tyre tarifore disi të rastësishme tregojnë mungesën e një procesi të vërtetë politik brenda administratës së tij.
“Ky është në të vërtetë një vërtetim se kjo politikë është krejtësisht në kaos, që ata po e udhëheqin thjesht sipas ndjesisë, se nuk ka një strategji reale,” tha Desmond Lachman, studiues i lartë në Institutin Amerikan të Ndërmarrjeve, një qendër mendimi me orientim konservator.
Pyetje rreth sasisë së parave që do të gjenerojnë tarifat
Me përfundimin e periudhës 90-ditore të negociatave për tarifat të Trumpit, presidenti të hënën dërgoi letra në 14 vende, duke vendosur taksa për mallrat e importuara që varionin nga 25 për qind deri në 40 për qind.
Ai tha se do të nënshkruajë një urdhër për të vendosur tarifa 50 për qind mbi bakrin, dhe shtoi se në një moment, ilaçet farmaceutike mund të përballen me tarifa deri në 200 për qind. Trump tashmë ka vendosur tarifa 50 për qind për çelikun dhe aluminin, tarifa 25 për qind për automjetet, dhe taksa të veçanta importi për Kanadanë, Meksikën dhe Kinën.
Ben May, drejtor i kërkimit ekonomik global në Oxford Economics, tha se tregjet aktualisht po tregojnë një dozë skepticizmi ndaj mundësisë që Trump të zbatojë realisht këto masa. “Ose nuk besojnë se do të shkohet deri në fund, ose presin që në fund të arrihet një kompromis,” theksoi ai, duke shtuar se kjo është ndoshta pika më thelbësore në gjithë situatën.
May tha se tarifat ka të ngjarë të reduktojnë rritjen e të ardhurave të familjeve amerikane, por nuk do të shkaktojnë që këto të ardhura të zvogëlohen drejtpërdrejt.
Trump ka thënë se tarifat e tij do të mbyllin balancat tregtare të SHBA-së, megjithëse nuk është e qartë pse ai synon vende si Tunizia, që tregtojnë relativisht pak me Amerikën.
Zyrtarët e administratës thonë se triliona dollarë të ardhura nga tarifat gjatë dekadës së ardhshme do të ndihmojnë për të kompensuar humbjet e të ardhurave nga vazhdimi dhe zgjerimi i uljeve tatimore të vitit 2017, të cilat u bënë ligj të premten.
Qeveria federale ka mbledhur deri tani gjatë këtij viti 98.2 miliardë dollarë (83.9 miliardë euro) nga tarifat, më shumë se dyfishin e asaj që ka mbledhur vitin e kaluar, sipas Qendrës Bipartite të Politikave.
Në takimin e kabinetit të së martës, Sekretari i Thesarit, Scott Bessent, tha se të ardhurat nga tarifat mund të jenë “shumë mbi 300 miliardë dollarë (256 miliardë euro) deri në fund të vitit.”
Bessent shtoi se “nuk pajtohemi” me vlerësimin e Zyrës së Buxhetit të Kongresit që tarifat do të sjellin 2.8 trilionë dollarë (2.4 trilionë euro) në 10 vjet, “çka ne mendojmë se është ndoshta e ulët.”
Qeveritë e Japonisë, Koresë së Jugut, Malajzisë, Mianmarit, Tajlandës, Kamboxhias dhe Afrikës së Jugut kanë thënë se shpresojnë për negociata të mëtejshme mbi tarifat me Trumpin, megjithëse nuk është e qartë se si kjo është e mundur, pasi republikani ka thënë se do të ishte shumë “komplikuar” të mbaheshin të gjitha këto takime.
Në vend të kësaj, të martën 79-vjeçari tha përmes rrjeteve sociale se tarifat do të aplikohen sipas planit duke filluar nga 1 gushti.
“Nuk ka pasur ndryshim të kësaj date, dhe nuk do të ketë ndryshim”, shkroi Trump në Truth Social dhe shtoi se “nuk do të ketë zgjatje të afatit”. /Telegrafi/
The post Trump po u drejtohet shumë kombeve me letra për tarifat – çfarë pritet të ndodhë më pas? appeared first on Telegrafi.