KORĂĂ- NjĂ« administrator i njĂ« subjekti nĂ« VoskopojĂ«, i identifikuar si Ibrahim Kruja Ă«shtĂ« arrestuar pĂ«r ndĂ«rtim pa leje.
Ky shtetas dyshohet se kishte ndĂ«rtuar pa leje disa bazamente betoni nĂ« aksin rrugor KorçëâVoskopojĂ«, me qĂ«llim ndĂ«rtimin e godinave, pa u pajisur me dokumentacionin pĂ«rkatĂ«s.
Gjithashtu, janë proceduar penalisht Kryeinspektori Idlir Lemillari dhe Inspektor në IMT-në e Bashkisë Korçë, Emil Kafexhiu, të cilët dyshohet se kanë shpërdoruar detyrën duke mos kryer kontrollet përkatëse dhe duke mos njoftuar Policinë në kohën e duhur.
Ndërkohë janë pezulluar nga detyra dhe proceduar në mënyrë disiplinore disa efektivë të Policisë së Shtetit.
Drejtoria Vendore e Policisë Korçë apelon për qytetarët që të mos ndërmarrin ndërtime pa leje dhe për administratorët apo pronarët e bizneseve që të mos zënë në mënyrë të paligjshme hapësirat publike, pasi do të përballen me ligjin.
Pas njĂ« fushate premtimesh pĂ«r legalizime, certifikata pronĂ«sie, falje gjobash dhe zhvillim turistik, qeveria kthehet nĂ« Theth me fadromat e IKMT-sĂ«. BanorĂ«t ngrenĂ« akuza pĂ«r mashtrim dhe korrupsion. Nga Lindita Ăela âMirĂ« se ke ardhĂ«! E mirĂ« se tĂ« ka pru Zoti! BukĂ« e kripĂ« e zemĂ«n!â. KĂ«shtu u prit njĂ« vit mĂ« parĂ« kryeministri [âŠ]
TIRANĂ, 11 korrik/ATSH/ Kryeministri Edi Rama nĂ« takimin me kryetarĂ«t e bashkive pĂ«r performancĂ«n e pushtetit vendor nĂ« funksion tĂ« vizionit ShqipĂ«ria 2030 nĂ« Bashkimin Evropian, u ndal edhe tek ndĂ«rtimet pa leje nĂ« zonat e mbrojtura.
âNĂ« Theth i legalizuam tĂ« gjitha shtĂ«pitĂ« qĂ« ishin aty. Nuk kemi pĂ«r tĂ« lĂ«nĂ« asnjĂ« guriçkĂ« tĂ« vendoset pa leje nĂ« Theth dhe ku ka zona tĂ« mbrojtura do ta thellojmĂ« kĂ«tĂ« punĂ«â, theksoi Rama.
Kryeministri Rama u shpreh se âdo tĂ« shtrĂ«ngojmĂ« ligjin qĂ« tĂ« mos jetĂ« mĂ« loja âmacja me miunâ, ne ik, prish, rrinĂ« mbeturinat aty. Duhet tĂ« çojmĂ« gjithĂ« ato forca deri nĂ« majĂ« tĂ« malit pĂ«r tĂ« pastruarâ.
Por, vijoi Rama, kur ta vënë gurin pa leje ta mendojnë mirë që nuk do e shohin më atë pikë ku e vunë gurin për 7 vjet.
Rama: Meqë këtu kam edhe drejtorin e Policisë së Shtetit, Drejtor ajo që është bërë dje me shkarkimin e kreut të Shkodrës, dua ta ritheksoj që është shpresoj mesazh për të gjithë. Asnjë drejtor qarku nuk mund të justifikohet se nuk dinte gjë. Nuk bëhet fjalë me një tavolinë me 4 karrige, por për 40 ndërtime pa leje. Policia ka treguar se kur do di të shkojë edhe në majën e një mali kur një fshatar bën një avlli pa leje. Poshtë në bregdet, ku ndërtohen resortet ku merret dheu nga kantierët dhe bëhet deti si lumi i lanës nuk e shohin. Të gjithë drejtorët e qarqeve shefat e komisariateve duhet ta dinë, për cdo ndërtim në formën e një pallati kur aty ka paligjshmëri.
Nuk kemi ne 4 mijë km bregdet që të kemi luksin të na dëmtohet më shumë sec është ndërtuar. Të gjithë ndërtuesit duhet të kuptojnë se nëse angazhojmë ajkën e arkitektëve ndërkombëtarë në Shqipëri, edhe merren ekspertët me të gjitha detajet,ne nuk mund të lejojmë që më pas projektet në territor të bëhen sipas qejfit. Që në projekt është gur nga ai i zonës dhe ai e bën suva nga Turqia.
Ndërtimet duhet të bëhen me kulmin e cilësisë.  Si mundet njëri të shkojë të marrë fadromën dhe të hapë 500 metra rrugë në shkëmb, e hap pa leje mbi kokën e Ermal Dredhës, dhe policia nuk di gjë. Kjo nuk është e mundur. Kështu që, kontrolli mbi territorin, pastërtia, respekti për lejet e ndërtimit, pamunndësia për të ndërtuar pa leje duhet të jenë pjesë e jetës së përditshme të policisë dhe kryetarëve të bashkive. Shpresoj ditën e hënë të gjithë kryetarët e njësive të jenë të shkarkuar.
NjĂ« projekt masiv qĂ« parashikon rreth 90 mijĂ« metĂ«r katror ndĂ«rtim do ta shndĂ«rrojĂ« bregdetin e VlorĂ«s nĂ« njĂ« koktejl kullash me ngjyra. Projekti Ă«shtĂ« hartuar nga studio arkitekturore Oppenheim pĂ«r llogari tĂ« kompanisĂ« Feniks Konstruksion. I vendosur nĂ« njĂ« kryqĂ«zim midis qytetit tĂ« vjetĂ«r, Pyllit tĂ« SodĂ«s dhe njĂ« marine tĂ« ndĂ«rtuar rishtazi, projekti [âŠ]
NjĂ« nga vendimet e shumĂ« diskutuara ka qenĂ« leja qĂ« ka dhĂ«nĂ« ministrja e Mjedisit, Mirela Kumbaro, pĂ«r ndĂ«rtimin e âResort Manastiritâ nga kompania âAlbStarâ e Idajet Ismailajt, brenda zonĂ«s sĂ« Mbrojtur tĂ« Parkut tĂ« Butrintit. Me njĂ« vendim tĂ« beftĂ«, nĂ« vitin 2021 Kumbaro dha shumĂ« lehtĂ« firmĂ«n qĂ« gjiri i Manastirit, nĂ« hyrje [âŠ]
Emisioni âStopâ ndodhet nĂ« VlorĂ« nĂ« âRrugĂ«n Transballkanikeâ, pĂ«r problemin e zonjĂ«s Katrina Mitraj, e cila nĂ« vitin 2019 porositi njĂ« apartament te firma âBinaj 2003â, duke e likuiduar plotĂ«sisht. Sot, pas kaq vitesh pallati nuk ka pĂ«rfunduar dhe ndĂ«rtuesi kĂ«rkon para ekstra, nĂ«se zonja kĂ«rkon ta mbajĂ«. NĂ« tĂ« kundĂ«rt, Gentjan Binaj, i thotĂ« [âŠ]
Xhafer Lila banon nĂ« njĂ« prej pallateve pas shkollĂ«s Emin Duraku nĂ« TiranĂ«. Ai dhe njĂ« grup banorĂ«sh po protestojnĂ« prej muajsh, pasi mĂ«suan se nĂ« hapĂ«sirĂ«n mes pallateve dhe oborrit tĂ« shkollĂ«s do tĂ« ndĂ«rtohet njĂ« kullĂ« 16 katĂ«she. âNuk e di si mund tĂ« lejohet njĂ« katrahurĂ« e tillĂ«, pĂ«r mĂ« tepĂ«r ngjitur [âŠ]
Bashkia e Tiranës ka arkëtuar nga ndërtuesit 147 mln euro në vitin 2024.  Vlera e mbledhur është taksa e ndikimit në infrastrukturë.
Ndërtuesit i kanë dhënë buxhetit të bashkisë Tiranë 147 mln euro në vitin 2024. E gjithë shuma, është rezultat i mbledhjes së taksës së ndikimit në infrastrukturë, dhe shkon përtej parashikimeve, pasi vetë bashkia priste të mblidhte 65 mln euro nga ky zë.
Për Tiranën, taksa e ndikikimit në infrastrukturë është në nivelin 8% dhe llogaritet për metër katror mbi çmimet e references, të cilat në vitin 2023 u rritën deri 76% për 32 zonat kadastrale të Tiranës.
Arkëtimi 147 mln euro korrespondon me zgjerimin e lejeve të ndërtimit të cilat kanë pasur vitin e kaluar një vlerë të përgjithshme rreth 1.8 mld euro.
âViti 2024 rezulton i suksesshĂ«m pĂ«r arkĂ«timin e taksĂ«s nga ndĂ«rtimet e reja, duke arritur vlerĂ«n mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« arkĂ«tuar ndĂ«r vite me njĂ« tejkalim prej 226%â, thuhet nĂ« relacionin e bashkisĂ«, ndĂ«rkohĂ« qĂ« arkĂ«timet e 2024-s tejkalojnĂ« edhe parashikimet pĂ«r 2025 dhe 2026, ku bashkia pret tĂ« arkĂ«tojĂ« pĂ«r secilin vit nga 68 milionĂ« euro.
Taksa së ndikimit në infrastrukturë zë 54% të të gjitha detyrimeve që vjel bashkia Tiranë, dhe paguhet nga subjektet ndërtuese që kërkojnë të pajisen me leje zhvillimore dhe leje ndërtimi.
Shtimi i lejeve tĂ« ndĂ«rtimit dhe tĂ« detyrimit pĂ«r taksĂ«n e ndikimit nĂ« infrastrukturĂ« pas referencave, vijojnĂ« tâi sigurojnĂ« nga kjo taksĂ« arkĂ«time rekord BashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s.
Në total, për 2024, nga taksa e ndikimit në infrastrukturë rezultojnë se janë arkëtuar 14,3 miliardë lekë apo rreth 147 milionë euro të ardhura, sipas burimeve zyrtare nga Bashkia.
Krahasuar me planin fillestar prej 6,3 miliardë lekë të planifikuar, arkëtimet janë rritur 226%.
Për Tiranën, taksa e ndikikimit në infrastrukturë është në nivelin 8% dhe llogaritet për metër katror mbi çmimet e referencës të cilat prej muajt korrik 2023 (zbatimi nis nga muaji gusht) u rritën nga 5 deri 76% për 32 zonat kadastrale të Tiranës.
Arkëtimi prej 14.3 miliardë lekë për këtë taksë prej 8% do të thotë që Bashkia e Tiranës ka dhënë leje ndërtimi për një vlerë totale prej 179 miliardë lekë, ose rreth 1.8 miliardë euro, një rekord historik ky.
PĂ«r arkĂ«timet nga kjo taksĂ« me rreth 2 herĂ« rritje nga plani, Bashkia e TiranĂ«s shprehet nĂ« relacionin e projektvendimit âPĂ«r miratimin e raportit tĂ« konsoliduar tĂ« zbatimit tĂ« buxhetit tĂ« BashkisĂ« TiranĂ« pĂ«r 12-mujorin e vitit 2024â, dĂ«rguar pĂ«r shqyrtim dhe miratim nĂ« mbledhjen e ardhshme KĂ«shillit Bashkiak.
âViti 2024 rezulton pĂ«rsĂ«ri vit i suksesshĂ«m pĂ«r arkĂ«timin e taksĂ«s sĂ« ndikimit nĂ« infrastrukturĂ« nga ndĂ«rtimet e reja, duke arritur vlerĂ«n mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« arkĂ«tuar ndĂ«r vite me njĂ« tejkalim prej 226%â, thuhet nĂ« relacion.
Mesatarisht për çdo 4 mujor të 2024-s Bashkia e Tiranës, ka arkëtuar rreth 49 mln euro prej taksës së ndikimit në infrastrukturë nga ndërtimet e reja.
Arkëtimet nga kjo taksë janë jo vetëm 2 -fish më të lartë se plani, por edhe më të lartat historike të realizuara nga bashkia e Tiranës.
Arkëtimet e 2024-s tejkalojnë edhe parashikimet për 2025 dhe 2026, ku bashkia pret të arkëtojë për secilin vit nga 6,5 miliardë lekë të ardhura.
Të ardhurat nga taksa e ndikimit në infrastrukturë, zunë rreth 54% të totalit të të ardhurave tatimore dhe jotatimore të realizuara për 2024.
Në total të ardhurat tatimore dhe jotatimore të arkëtuara për 2024, ishin 26,6 miliardë lekë apo 146% më shumë se plani.
Rritja e arkëtimeve vijon të ndikohet prej shtimit të detyrimeve prej taksës së ndikimit në infrastrukturë, pas rritjes së çmimeve të referencës nga muaji gushti 2023, si dhe rritja e sipërfaqes së lejeve të ndërtimit.
Taksës së ndikimit në infrastrukturë nga ndërtimet e reja, i nënshtrohen të gjitha subjektet që kërkojnë të pajisen me leje zhvillimore dhe leje ndërtimi për objekte banimi, administrative, prodhimi, shërbimi e tjera. Taksa paguhet nga ndërtuesit para zbardhjes së lejes së ndërtimit.
Në muajin shtator 2024, Shoqata e Ndërtuesve të Shqipërisë, depozitoi në Gjykatën Kushtetuese padinë për shfuqizim të pjesshëm të VKM që rriti çmimet e referencës për apartamentet, pasi ishte joproporcional, cenonte lirinë ekonomike, të drejtën e pronës private, parimin e sigurisë juridike.
Nga konkluzionet e prezantuara në Gjykatën Kushtetuese prej përfaqësuesve të Shoqatës së Ndërtuesve, pohuan se mbështetur në analizat konkrete për lejet e miratuara të ndërtimit, llogaritja e taksës së ndikimit në infrastrukturë me çmimet e reja të referencës rrit 80% barrën fiskale te ndërtuesit.
Sipas tyre, kjo do të rrisë çmimet e apartamenteve 200 deri 300 euro për metër katror. Pas shqyrtimit të padisë Gjykata Kushtetuese rrëzoi kërkesën e Shoqatës së Ndërtuesve për shfuqizimin e vendimit, duke e cilësuar pretendimin e tyre të pabazuar.
Në 2024-n, sipërfaqja e lejeve të ndërtimi arriti një nivel rekord prej mbi 1.9 milionë metra katror. Kjo është sipërfaqja më e lartë e dhënë ndonjëherë për ndërtim për kryeqytetin, të paktën që nga viti 2005, kur INSTAT raporton të dhënat për Tiranën.
Në krahasim me vitin e mëparshëm, sipërfaqja e dhënë për ndërtimin në 2024-n u rrit me rreth 36%, ndërkohë që është dhe rreth 7% më e lartë se në 2022, kur shënohej rekordi i deritanishëm me 1.8 milionë metra katror./ Monitor
NĂ« njĂ« ditĂ« qĂ« i pĂ«rket kujtimit tĂ« sakrificĂ«s, nĂ« njĂ« shesh qĂ« i pĂ«rket historisĂ«, u lartĂ«sua njĂ« kullĂ« qĂ« sâka tĂ« bĂ«jĂ« as me Zotin, as me qytetin. MĂ« 6 qershor 2025, nĂ« Kurban Bajram, Edi Rama nuk flijoi njĂ« dash. Flijoi njĂ« tjetĂ«r copĂ« Tirane. Me lavdi dhe spektaklin e ngjyrave tĂ« [âŠ]
Nga Lutfi Dervishi GjithnjĂ« e mĂ« pak njerĂ«z, gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« kulla GjithnjĂ« e mĂ« pak njerĂ«z, gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« administratĂ« GjithnjĂ« e mĂ« pak njerĂ«z, gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« trafik GjithnjĂ« e mĂ« pak fermerĂ«, gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« ekspozita bujqĂ«sore GjithnjĂ« e mĂ« pak njerĂ«z, gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« stadiume GjithnjĂ« [âŠ]
Tom Doshi vijon askuzat ndaj kryebashkiakut tĂ« ShkodrĂ«s, Benet Beci, gjatĂ« kĂ«saj fushate elektorale, tĂ« cilin e konsideron si njĂ« tĂ« infiltruar tĂ« Sali BerishĂ«s mes socialistĂ«ve. GjatĂ« njĂ« mitingu nĂ« VelipojĂ«, Tom Doshi akuzoi Benet Becin se po lejon ndĂ«rtime pa leje nĂ« atĂ« zonĂ« nĂ« kĂ«mbim tĂ« votave, teksa sulmoi edhe drejtorin e [âŠ]
Trafiku në rrugët e Tiranës sa vjen e po rëndohet nga dita në ditë, ndërsa gjetja e një parkimi është bërë më e vështirë dhe pa dyshim më e kushtueshme se asnjëherë.
Krahas ndërtimeve të shumta, të cilave nuk po u përgjigjet zhvillimi i infrastrukturës, ka dhe një tjetër arsye të kësaj situate. Numri i personave që zotërojnë një makinë në kryeqytet është rritur ndjeshëm.
Sipas të dhënave të Drejtorisë së Përgjithshme të Shërbimit të Transportit Rrugor (DPSHTRR), në fund të vitit 2024, në Tiranë kishte të regjistruar 340 mijë automjete, ose një e treta e mjeteve të regjistruara në vend.
Në raport me popullsinë e bashkisë Tiranë, që sipas censit të ri të INSTAT ishte rreth 750 mijë banorë si prefekturë dhe 600 mijë si Bashki, rezulton se tashmë çdo dy banorë ka një automjet në Tiranë, me rreth 500-550 mjete për 1 mijë banorë.
Kjo shifër është shumë më e lartë se mesatarja e vendit prej rreth 300 automjete për 1 mijë banorë (ndër më të ulëta në Europë pas Turqisë e Maqedonisë së Veriut) dhe në linjë me mesataren e Bashkimit Europian, që sipas Eurostat është 550 automjete për 1 mijë banorë.
Vetëm në vitin 2024, sipas DPSHTRR në Tiranë u regjistruan për herë të parë 41.1 mijë automjete, ose 41% e të gjitha automjeteve të regjistruara në vend (99.4 mijë gjithsej).
Krahas mjeteve të regjistruara në Tiranë, në kryeqytet hyjnë dhe makinat e rretheve, duke rënduar trafikun çdo ditë.
Deri në qershor të vitit 2024 në vend ishin të regjistruara 914 mijë mjete, (nga të cilat 738 mijë ishin autovetura).
Dy vitet e fundit numri i mjeteve të regjistruara në vend është rritur ndjeshëm për shkak të importeve masive nga Koreja e Jugut, që tregton mjete me çmim ekonomik.
Sipas DPSHTRR, në 2024-n u regjistruan për herë të parë 18.8 mijë automjete që kishin origjinën nga Koreja e Jugut, duke kaluar në shtetin më të madh importues, me 19% të totalit.
Shumë ndërtime e makina, por pak zgjidhje në infrastrukturë
Që nga viti 2018, kur filloi bumi i ndërtimeve në kryeqytet deri në 2024-n, Bashkia e Tiranës ka dhënë mesatarisht 1.25 milionë metra katror ndërtime për banesa në vit.
Në vitin 2024 u shënua një rekord i ri, me 1.8 milionë metra katror, ndërtime për rezidenca këto që do të lartësohen në vitet në vijim.
Për të njëjtën periudhë (2018-2024,) Bashkia ka arkëtuar një shumë prej 500 milionë eurosh nga taksa e ndikimit në infrastrukturë për ndërtimet e reja.
Lulëzimit të ndërtimeve që ka shtuar dendësinë në Tiranë, trafikun, numrin e automjeteve në qarkullim, dhe zvogëlimit të hapësirave për parkim, pak i është përgjigjur përmirësimi i infrastrukturës, zgjerimi i rrugëve të brendshme të qytetit dhe sidomos transporti publik.
Një sondazh i mëparshëm i Monitor gjeti se 84% e të anketuarve nga kryeqyteti u përgjigjën se mendojnë se infrastruktura e transportit publik në qytetin e tyre është e dobët apo shumë e dobët.
Përmirësimi i transportit publik është dhe sugjerimi kryesor i të anketuarve nga Monitor, që do të ndikonte në reduktimin e trafikut në kryeqytet, i ndjekur nga zgjerimi i rrugëve e ndërtimi i parkingjeve në periferi./MONITOR
Dy firma tĂ« fuqishme janĂ« nĂ« garĂ« pĂ«r njĂ« nga kullat e radhĂ«s nĂ« pronĂ« publike nĂ« TiranĂ«. Nga njĂ«ra anĂ« Ă«shtĂ« firma âAlko Impexâ, nĂ« pronĂ«si tĂ« ArbĂ«r Abazit, nipi i ish-deputetit Sadri Abazi dhe nga ana tjetĂ«r firma âEdil Alâ, nĂ« pronĂ«si tĂ« vĂ«llezĂ«rve Dulaku, tĂ« cilĂ«t merret me ndĂ«rtim, turizĂ«m dhe media. [âŠ]
Agjencia e MbikĂ«qyrjes Policore ka zbatuar urdhrin e ProkurorisĂ« sĂ« Fierit pĂ«r tĂ« pezulluar nga detyra tre efektivĂ« policie nĂ« Fiedr dhe tre punonjĂ«s tĂ« Inspektoratit tĂ« Mbrojtjes sĂ« Territorit nĂ« MallakstĂ«r. Ndaj tyre, Gjykata e Fierit ka miratuar masĂ«n e sigurisĂ« âdetyrim paraqitjeâ, pasi akuzohen pĂ«r veprat penale âShpĂ«rdorim detyreâ dhe âNdĂ«rtim i paligjshĂ«mâ. [âŠ]
âNuk do tĂ« ndĂ«rtohet mĂ« nĂ« TiranĂ« pa u shitur apartamentet qĂ« janĂ« boshâ , ishte premtimi i Erjon Veliaj nĂ« vitin 2015, kohĂ« kur u zgjodh kryebashkiak i TiranĂ«s. 40 mijĂ« apartamente banimi janĂ« bosh nĂ« TiranĂ«. Ato nuk shiten dhe as nuk jepen me qira. PavarĂ«sisht se apartamente ka dhe po ndĂ«rtohen çdo [âŠ]
40 mijë apartamente banimi janë bosh në Tiranë. Ato nuk shiten dhe as nuk jepen me qira. Pavarësisht se apartamente ka dhe po ndërtohen çdo ditë ende ka banorë pa një çati mbi kokë, kjo për shkak të kostos së lartë e cila është e papërballueshme për qytetarët. Rritja e çmimeve të referencës është një ndër arsyet që çoi në këtë situatë.
Qeveria ndryshoi çmimet referenciale pĂ«r 32 zonat kadastrale tĂ« TiranĂ«s nĂ« 2023. Vlera referuese e taksueshme pĂ«r metĂ«r katror u rrit nga 5 e deri nĂ« 76%. MĂ« kĂ«to ndryshime çmimet nĂ« 13 njĂ«sitĂ« administrative u rritĂ«n nga 29 deri nĂ« 73%. Ndikim pati edhe rritja e çmimit tĂ« lĂ«ndĂ«ve tĂ« para nĂ« ndĂ«rtim, megjithatĂ« Ă«shtĂ« e pajustifikueshme qĂ« oferta nĂ« treg Ă«shtĂ« mĂ« e lartĂ« se kĂ«rkesa, ndĂ«rsa çmimet mbeten tĂ« larta.Â
Burimi; INSTAT
Luks të blesh një shtëpi
Eureljo Ăela ishte vetĂ«m 13 vjeç kur vendosi tĂ« largohet nga ShqipĂ«ria. Ishin festat e nĂ«ntorit dhe ai u largua pa i treguar askujt. UdhĂ«timi zgjati njĂ« javĂ« nĂ« kĂ«mbĂ« e mĂ« pas arriti nĂ« Lamia tĂ« GreqisĂ«.
âFamilja ime nuk dinte asgjĂ«, telefona nuk kishte. Rruga ishte e vĂ«shtirĂ«. Ishin ditĂ« tĂ« ftohta dhe kur u nisa shumĂ« gjĂ«ra nuk i dijaâ, tregon ai. Sot Ă«shtĂ« 37 vjeç Ă«shtĂ« i martuar dhe ka dy djem. Pas shumĂ« viteve punĂ«, ai vendosi tĂ« rikthehet nĂ« vendin e tij dhe tĂ« blejĂ« njĂ« shtĂ«pi nĂ« TiranĂ«, por pasi u interesua, pa se kostoja ishte aq e lartĂ« sa nuk mund ta pĂ«rballonte.
âDoja tĂ« jetoja nĂ« vendin tim. TĂ« blija njĂ« shtĂ«pi e mbase tĂ« hapja dhe njĂ« dyqan, por kur u interesova mbeta pa fjalĂ«. E braktisa pĂ«r herĂ« tĂ« dytĂ« kĂ«tĂ« vend, por kĂ«tĂ« herĂ« pĂ«rgjithmonĂ«â, thotĂ« ai.Â
Me kursimet mund tĂ« blinte vetĂ«m njĂ« shtĂ«pi 1+1, hapsirĂ« e pamjaftueshme pĂ«r tĂ«, ndĂ«rsa pĂ«r biznesin as qĂ« bĂ«hej fjalĂ«. â100 milionĂ« ishte 1+1. ĂshtĂ« çmenduri!â, pĂ«rfundon ai.Â
Historia e tij nuk Ă«shtĂ« e vetmja, por ka qindra tĂ« ngjashme nĂ« vendin tonĂ«, jo vetĂ«m nga emigrantĂ«t. Edhe çiftet e reja e kanĂ« mision tĂ« pamundur, madje druhen tĂ« marrin edhe kredi pĂ«r tĂ« pasur njĂ« çati mbi kokĂ«. GjithĂ« ky kaos me çmimet shkon nĂ« raport tĂ« zhdrejtĂ« me ndĂ«rtimet e reja qĂ« po kryhen ku oferta Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« e madhe se kĂ«rkesa.Â
Lejet nuk kanë fund
Që nga 2015 lejet e ndërtimit kanë njohur rritje vit pas viti duke kulmuar në vitin 2022 ku ndërtimi i kaloi 1.8 milionë metra katrorë për ndërtim. Rekordi u shënua në tremujorin e dytë kur u dha leje ndërtimi për një sipërfaqe prej 800 metrash katrorë. Ndërtimet vijuan edhe më tej në vitet 2023 dhe 2024.
IV â 23
I â 24
II â 24
III â 24
IV-24Â
TiranĂ«Â
430.169
231.968
666.672
684.845
348.642
Ndërtimet në Tiranë në tremujorin e katër të 2023 dhe gjatë gjithë vitit 2024 e shprehur në metër katrorë
âLulĂ«zojnĂ«â kullat shumĂ«katĂ«she
NĂ« kryeqytet nisi njĂ« tjĂ«tĂ«r fazĂ«, ajo e ndĂ«rtimit tĂ« kullave shumĂ«katĂ«she lejet pĂ«r tĂ« cilat u dhanĂ« nga KĂ«shilli KombĂ«tar i Territorit. Duket se projektet janĂ« hartuar me shpejtĂ«si dhe nĂ« çdo mbledhje tĂ« KKT-sĂ« janĂ« aprovuar lejet e ndĂ«rtimit. Me sy tĂ« lirĂ« e shohim qĂ« sot Tirana ngjan me njĂ« âpyll betoniâ.
KĂ«shilli KombĂ«tar i Territorit, ka miratuar disa leje ndĂ«rtimi pĂ«r kulla shumĂ«katĂ«she nĂ« çdo skaj, disa kanĂ« nisur tĂ« ndĂ«rtohen ndĂ«rsa tĂ« tjerat ende jo. VetĂ«m nĂ« qĂ«ndĂ«r tĂ« TiranĂ«s do tĂ« ndĂ«rtohen disa kulla. Po ashtu, nĂ« rrugĂ«n âDritan Hoxhaâ do tĂ« ndĂ«rtohen kullat mĂ« tĂ« larta me 44 kate dhe 55 kate. NjĂ« tjetĂ«r vendim nga KĂ«shilli KombĂ«tar i Territorit pritet pĂ«r tĂ« vijuar ndĂ«rtimi i âTulipanit tĂ« TiranĂ«sâ, njĂ« tjetĂ«r kullĂ« 40 kate tĂ« lartĂ«, me sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi rreth 35 mijĂ« metra katrorĂ« nĂ« afĂ«rsi tĂ« ish stadiumit âDinamoâ, pranĂ« Fakultetit tĂ« InxhinierisĂ«. KĂ«to janĂ« vetĂ«m disa nga ndĂ«rtesat qĂ« pritet tâi shtohen kryeqytetit, lista Ă«shtĂ« e gjatĂ«. (Vendimet e KKT, lista e kullave) Ka njĂ« plan tĂ« miratuar, i cili pĂ«rfundon nĂ« vitin 2030, por duket se ky plan nuk i ka shĂ«rbyer TiranĂ«s.Â
157-fishohen të ardhurat në Bashkinë e Tiranës
SPAK e akuzon kryetarin e BashkisĂ« erjon Veliaj pĂ«r veprat penale tĂ« âkorrupsionit pasiv tĂ« funksionarĂ«ve tĂ« lartĂ« shtetĂ«rorĂ« ose tĂ« zgjedhurve vendorĂ«â, nĂ« 9 raste si dhe âpastrimit tĂ« produkteve tĂ« veprĂ«s penale ose veprimtarisĂ« kriminaleâ. Ndaj bashkĂ«shortes sĂ« tij, Ajola Xoxa, rĂ«ndojnĂ« akuzat korrupsion pasiv, pastrim parash e fshehje pasurie. Po ashtu 5 biznesmenĂ« akuzohen nga SPAK pĂ«r veprĂ«n penale korrupsion aktiv, pasi sipas ProkurorisĂ« sĂ« Posaçme i kanĂ« dhĂ«nĂ« ryshfet Veliajt pĂ«r tĂ« marrĂ« fonde publike dhe leje ndĂ«rtimi.
Pas arrestimit tĂ« Veliajt kryeministri Edi Rama u paraqit menjĂ«herĂ« nĂ« bashki. Kreu i qeverisĂ« zhvilloi njĂ« mbledhje nĂ« sheshin âSkĂ«nderbejâ me punonjĂ«sit e bashkisĂ« me 20 shkurt, ku ndĂ«r tĂ« tjera u ndal edhe tek lejet e ndĂ«rtimit. Sipas RamĂ«s kjo Ă«shtĂ« njĂ« akuzĂ« e ngritur ndaj Veliajt pa prova.Â
âLejet e ndĂ«rtimi nuk janĂ« privilegje, favore qĂ« i bĂ«n kryetari i bashkisĂ«, janĂ« tĂ« drejta zhvillimi tĂ« pronarĂ«ve e investitorĂ«ve sĂ« bashku. Cilido qĂ« akuzon pĂ«r ryshfet nĂ« dhĂ«nien e lejeve tĂ« ndĂ«rtimit pa prova, thjesht ose e ka bĂ«rĂ« vetĂ«, ose do ta bĂ«nte vetĂ« po ta kishte nĂ« dorĂ«â, tha Rama.
ââŠedhe kur shohin kulla tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ« mendojnĂ«. VetĂ«m se sa pĂ«rqindje merret nga kĂ«to leje ndĂ«rtimiâ,vijoi Rama duke treguar se vetĂ«m nga taksa e ndĂ«rtimit nĂ« 10 vitet e fundit tĂ« ardhurat nĂ« arkĂ«n e bashkisĂ« janĂ« shumĂ«fishuar.
âNĂ« 10 vitet e fundit, tĂ« ardhurat e BashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s, janĂ« rritur 9-fish. KanĂ« qenĂ« 30 mln euro kur Bashkia gĂ«rhiste, vjet 271 mln euro tĂ« ardhura. â.
Faktoje ju drejtua me njĂ« kĂ«rkesĂ« pĂ«r informacion BashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s, pĂ«t tâi kĂ«rkuar informacion lidhur me lejet e ndĂ«rtimit qĂ« janĂ« dhĂ«nĂ« gjatĂ« 10 viteve tĂ« fundit. E-maili u dĂ«rgua me 7 mars, u protokollua me 10 mars, por deri nĂ« momentin e publikimit tĂ« kĂ«tij shkrimi nuk morĂ«m asnjĂ« pĂ«rgjigje.
âTirana ka njĂ« tufĂ« letrash, por nuk ka planâ
UrbanistĂ«t i shohin me shqetĂ«sim ndĂ«rtimet pa kriter nĂ« TiranĂ«. Gentian Kaprata thotĂ« se sipĂ«rfaqja e ndĂ«rtimit Ă«shtĂ« 5-fishuar nĂ«se e krahasojmĂ« me vitet 90âČ.
âNĂ« TiranĂ«n e pas vitit 2015 janĂ« dhĂ«nĂ« mbi 10 mln metĂ«r katrore ndĂ«rtim pĂ«r banim, qĂ« janĂ« jashtĂ«zakonisht shumĂ«. PĂ«r ta kuptuar sa shumĂ« mjafton tĂ« themi qĂ« nĂ« vitin 1990 nĂ« TiranĂ« kishte rreth 2 mln metĂ«r katrorĂ« pĂ«r banim. Pra vetĂ«m nĂ« 8 vitet e fundit Tirana e ka 5-fishuar, ose i ka shtuar edhe 5 herĂ« mĂ« shumĂ« sesa kishte nĂ« vitin 90, kohĂ« kur nĂ« TiranĂ« numĂ«roheshin ndĂ«rtime qĂ« nga viti 1800 e deri nĂ« kohĂ«n e socializmitâ.Â
Kullat sjellin zhvillim. Ky është një argument i sjellë shpesh herë në vëmendjen e qytetarëve duke nënkuptuar se kjo është një e mirë që i bëhet vendit. Por për urbanistin kjo nuk është e vërtetë.
âKullat janĂ« ndĂ«rtesa dhe ndĂ«rtesat nuk mund tĂ« sjellin zhvillim. Zhvillim sjell sipĂ«rmarrja njerĂ«zit, punĂ« e tyre iniciativat e reja, zgjerimi i iniciativave tĂ« ndryshme ekonomike por jo kullat.kullat janĂ« njĂ« tipologji e re ndĂ«rtimi shumĂ« e gabuar pĂ«r TiranĂ«n pĂ«r shumĂ« arsyeâ.
Lidhur me planin urbanistik, Kaprta thotë se juridikisht Tirana e ka një plan, por ai është thjesht në letër.
âSigurisht Tirana ka njĂ« plan juridik, pra ka njĂ« tufĂ« letrash tĂ« llojeve tĂ« ndryshme nga tabakĂ«t e mĂ«dhenj deri te formati A4, tĂ« cilat juridikisht konsiderohen, janĂ« miratuar nĂ« KKT, nĂ« institucionin mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« shtetit nĂ« lidhje me planifikimin dhe zhvillimin e planifikuar, por qĂ« nuk kanĂ« asnjĂ« vlerĂ«. â, thotĂ« ai.
Nëse merren në shqyrtim shifrat, raporti i banorëve që jetojnë në kryeqytet me sipërfaqen e ndërtimit rezultojnë të dhëna alarmante.
âNĂ« 2017 e mbrapa TiranĂ«s i janĂ« shtuar 10 mln metĂ«r katrorĂ« ndĂ«rtime, 250 metĂ«r katror pĂ«r çdo banorĂ« tĂ« ri tĂ« ardhur nĂ« TiranĂ«, njĂ« shifĂ«r e jashtĂ«zakonshme, jo normale. Mesatarja e banimit nĂ« europĂ« Ă«shtĂ« rreth 30 metĂ«r katrorâ, nĂ«nvizon ai.
Sipas tij, duhet shtuar edhe fakti që Tirana e madhe është shtuar me 40 mijë banorë, por Tirana e parë para reformës territorial është zvogëluar me 29 mijë banorë çka e thellon akoma më shumë këtë bum të madh ndërtimor totalisht të pajustifikuar në kuptimin e saj të parë.
âNdĂ«rtimi nĂ« TiranĂ« nuk Ă«shtĂ« pĂ«r arsye strehimi apo zhvillimi, ndĂ«rtimi nĂ« TiranĂ« Ă«shtĂ« pĂ«r tĂ« pastruar parat e krimit tĂ« organizuar, pĂ«r tâi parkuar kĂ«to para. Krimi i organizuar shtetĂ«ror apo privat do vende ku tâi parkojĂ« paratĂ« se sâdo tâi ketĂ« kesh dhe nuk mund tâi çojĂ« nĂ«pĂ«r banka, i kthen ne apartamente, dyqaneâ, argumenton urbanisti.
NdĂ«rkohĂ« qĂ« oferta rritet, kĂ«rkesa zvogĂ«lohet nĂ« tĂ« gjitha aspektet çâka tregon se ka diçka qĂ« nuk shkon, pasi nuk ka logjikĂ« ekonomike.
âRritja e popullsisĂ« kĂ«rkon rritjen e hapsirave, por edhe rritja e mirĂ«qĂ«nies, nuk ndodh nĂ« ShqipĂ«ri. NĂ« ShqipĂ«ri Ă«shtĂ« tejkaluar prej kohĂ«sh ai minimum i hapsirave qĂ« i duhet njĂ« personi pĂ«r tĂ« banuar ose pĂ«r tĂ« kryer aktivitete tĂ« tjera jetĂ«soreâ, pĂ«rfundon Kaprata.
NĂ« ndĂ«rtim u âparkuanâ paratĂ« e pista, sâka zhvillim
Për ekspertin e ekonomisë Zef Preçi rritja e sipërfaqeve të ndërtimit në Tiranë është rezultat i një sërë faktorësh.
âDuhet parĂ« si rezultante e njĂ« numri faktorĂ«sh tĂ« tillĂ« si: tĂ« ardhurat informale dhe kriminale kryesisht nga kanabizimi nĂ« fillim dhe mĂ« vonĂ« edhe nga trafiqet ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« drogĂ«s, akumulimi i kapitaleve nga biznesi, shtimi i pĂ«rfitimeve korruptive nga elita politike qeverisĂ«se, nevojat e ligjshme tĂ« familjeve pĂ«r mĂ« shumĂ« sipĂ«rfaqe banimi, etjâ, thotĂ« ai.
Por jo vetëm kaq, ekonomisti shikon edhe element të tjerë të cilët ngrenë pikëpyetje të mëdha.
âArtikulimi mĂ« shumĂ« se njĂ« herĂ« nga kryeministri Rama i amnistise fiskale, tĂ« aseteve dhe asaj penale, gjĂ« qĂ« nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« ka ndodhur, mungesa e vizionit pĂ«r zhvillimin dhe shkelja e pĂ«rcaktimeve nĂ« planet e pĂ«rgjithshme tĂ« zhvillimit urban sidomos nĂ« TiranĂ«, njĂ« numĂ«r aktesh ligjore tĂ« dyshimta siç janĂ« ato pĂ«r investimet strategjike, turizmin, etj.nĂ« thelb kanĂ« cĂ«nuar rĂ«ndĂ« edhe sigurinĂ« juridike tĂ« pronĂ«s nĂ« tĂ«rĂ«si.â
Teoritë ekonomike në lidhje me çmimet ofrojnë vetëm një shpjegim të gjithëpranuar: raportin midis kërkesës dhe ofertës. Nëse, shohim rezultatet e Censit 2023, Shqipëria rezulton se vendi ka 2 milionë e 412 mijë banorë, pra popullsia është tkurrur me 409 mijë në krahasim me 2011. Ky faktor nuk shihet kurrsesi si nxitje për shtimin në disa tetë apo nëntë milionë metra katrore sipërfaqe ndërtimi në Tiranë prej asaj kohe.
Po kështu, në vitin 2023, numri i banesave vetëm për qëllime banimi, (jo për biznes etj.) ishte 1,082,529 me rritje 7.4% nga viti 2011. Të dhënat e detajuara për popullsinë dhe banesat në Bashkinë e Tiranës tregojnë për zhvendosje të mëdha të popullsisë nga qyteti në ish-komuna dhe në fshat. Pakësimi i popullsisë në kufijtë e bashkisë së qytetit ka qenë në zhvillim të kundërt me volumet e larta të ndërtimit brenda qytetit me kulla dhe komplekse pallatesh.
âKĂ«rkesat e qytetarĂ«ve dhe bizneseve janĂ« plotĂ«suar hap mbas hapi dhe nuk ekziston njĂ« kĂ«rkesĂ« aq e madhe sa tĂ« imponojĂ« njĂ« rritje kaq tĂ« madhe tĂ« çmimeve e aq mĂ« pak mbetjen e tyre nĂ« kĂ«to nivele qĂ« janĂ« sot. GjatĂ« kĂ«saj periudhe Ă«shtĂ« zhvilluar njĂ« garĂ« e heshtur midis biznesit, krimit tĂ« organizuar me elitĂ«n politike qeverisĂ«se pĂ«r pushtimin e tokave dhe trojeve. E gjithĂ« kjo ka si rezultat tĂ« saj çmimet e rritura dhe pa lidhjen dhe kushtĂ«zimin e duhur me koston e ndĂ«rtimit, tatim-taksat pĂ«rkatĂ«se dhe kĂ«rkesĂ« â ofertĂ«n nĂ« terĂ«si.â
Ndikimi i këtij pozitiv i këtij sektori në ekonomi ndodh kur politikat janë të qarta dhe hapat që ndërmerren nuk thyejnë rregullat e tregut siç është raporti kërkesë-ofertë.
âSektori i ndĂ«rtimit Ă«shtĂ« i madh, ka njĂ« lidhje tĂ« fortĂ« me industri tĂ« tjera, ai Ă«shtĂ« njĂ« sektor kyç qĂ« mund tĂ« ndikojĂ« nĂ« zhvillimin ekonomik. Por kjo ndodh kur politikat shtetĂ«rore synojnĂ« zhvillimin e infrastrukturĂ«s nĂ« lidhje me sektorin e shĂ«ndetĂ«sisĂ«, transportit, arsimit, etj. dhe nuk janĂ« mundĂ«si thjesht pĂ«r pompimin e parave tĂ« pista nĂ« ekonomi dhe pĂ«r parkimin e tyre me qĂ«llim legjitimimin nĂ« periudhat e ardhshme.âÂ
Ish-prokurori: Nga arat me kanabis në sheshet e ndërtimit
Dyshime për pastrimin e parave në këtë sektor janë hedhur edhe nga ish-prokurori Eugen Beçi.
âInformaliteti korrupsioni janĂ« bĂ«rĂ« njĂ« dhe e kanĂ« bĂ«rĂ« mĂ« tĂ« lehtĂ« kĂ«tĂ« aktivitet kriminal. Fakti qĂ« prej vitesh shtohen ndĂ«rtimet dhe shtohen bisnesmenĂ«t e kĂ«saj fushe, duke e ndĂ«rthurur me tĂ« shkuarĂ«n e tyre e kupton lehtĂ«, qĂ« nga arat me kanabis kanĂ« mbĂ«rritur nĂ« sheshet e ndĂ«rtimit. Po ata njerĂ«z, kontigjent pĂ«r trafik narkotikĂ«sh thjesht kanĂ« marrĂ« emrin e ndĂ«rtuesitâ.
Në këtë situatë alarmante a duhet të ishin kryer hetime apo është e vështirë të hetohet aktiviteti kriminal? Ish prokurori thotë se çështja është komplekse.
âNĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« hetimi pasuror qĂ« Ă«shtĂ« mekanizmi kryesor i luftĂ«s kundĂ«r pastrimit tĂ« produkteve kriminale, nuk Ă«shtĂ« se ka patur tĂ« njĂ«jtin ritĂ«m me hetimet penale klasike. Kjo pĂ«r shumĂ« arsye. Mbi tĂ« gjitha pĂ«r faktin se korrupsioni i lartĂ« dhe inkriminimi i shumĂ« mekanizmave e subjekteve tĂ« administratĂ«s e pengon efikasitetin nĂ« kĂ«to hetime. Por duhet thĂ«nĂ« se dy vitet e fundit sekuestrimet nga Spak janĂ« rritur shumĂ« dhe kjo Ă«shtĂ« njĂ« shenjĂ« positiveâ.
Për të kuptuar një shifër se sa para mund të jenë pastruar në këtë sektor, Beçi bën një llogaritje të thjeshtë.
âTĂ« dhĂ«nat pĂ«r sektorin e ndĂ«rtimit tregojnĂ« se ai bashkĂ« me aktivitetin e pasurive tĂ« patundshme zĂ«nĂ« 15% tĂ« ekonomisĂ«, ose 3.7 miliard euro. Psh nĂ« vitin 2023 pĂ«r ndĂ«rtimin si sektor dhe pĂ«r blerjet e banesave bankat kanĂ« dhĂ«nĂ« 847 milionĂ« euro, 2.8 miliardĂ« euro nuk dihet kanĂ« dalĂ«, kur dhe depozitat bankare janĂ« nĂ« rritje. Pra thjeshtĂ« fare ky 2.8 miliardĂ«sh logjikisht Ă«shtĂ« prej trafiqeve e prej korrupsionit si dy veprimtari qĂ« nuk rrinĂ« dot nĂ« kĂ«mbĂ« pa njĂ«ra-tjetrĂ«n.â
Ndërkombëtarët: Në ndërtim pastrohen para
Raporti âFlukset financiare tĂ« paligjshme nĂ« ShqipĂ«ri, KosovĂ« dhe MaqedoninĂ« e Veriutâ, njĂ« publikim i âNismĂ«s Globale kundĂ«r Krimit tĂ« Organizuar NdĂ«rkufitarâ (Global Initiative against Transnational Organized Crime) dhe i financuar nga projekti gjerman GIZ dhe Ministria e Jashtme Norvegjeze nxjerr nĂ« pah tĂ« dhĂ«na tronditĂ«se. Sipas kĂ«tij raporti rreth 60% e firmave tĂ« ndĂ«rtimit qĂ« kanĂ« marrĂ« leje nĂ« periudhĂ«n 2017-2019 nĂ« kryeqytet nuk justifikojnĂ« burimet e tyre financiare. VlerĂ«sohet se pĂ«r kĂ«tĂ« periudhĂ« 3-vjeçare janĂ« pastruar nĂ« ndĂ«rtim rreth 1.6 miliardĂ« euro. Nga 141 kompani qĂ« kanĂ« marrĂ« leje ndĂ«rtimi pĂ«r ndĂ«rtesa mĂ« tĂ« larta sesa 6 kate, 59% e tyre nuk kishin kapacitetet financiare pĂ«r tâi pĂ«rfunduar ato.Â
Edhe nĂ« raportin e fundit tĂ« DASH specifikohet se paratĂ« e drogĂ«s pastrohen nĂ« sektorin e ndĂ«rtimit nĂ« ShqipĂ«ri. âRrjetet kriminale shqiptare kanĂ« qasje tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« tek prodhimi i kokainĂ«s nĂ« AmerikĂ«n e Jugut dhe rrjetet e trafikimit qĂ« e sjellin kokainĂ«n nĂ« EvropĂ« dhe MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar. Ata pĂ«rdorin ekonominĂ« shqiptare, veçanĂ«risht sektorin e ndĂ«rtimit, pĂ«r tĂ« pastruar tĂ« ardhurat dhe kontribuojnĂ« nĂ« korrupsionâ, thuhet ndĂ«r tĂ« tjera nĂ« raport.
Projekti i kompanisĂ« âKontaktâ tĂ« Fatmir Bektashi pĂ«r ndĂ«rtimin e njĂ« kompleksi disa kulla 12-katĂ«she nĂ« parkun e Drilonit, nĂ« Pogradec ka sjellĂ« kundĂ«rshti tĂ« forta nĂ« qytetin juglindor tĂ« vendit. KĂ«shilltari i pavarur bashkiak Arber Male, nĂ« njĂ« postim nĂ« Facebook, duke listuar njĂ« sĂ«rĂ« arsyesh shkruan se nuk duhet thĂ«nĂ« leja pĂ«r kulla [âŠ]
Departamenti i Shtetit ka publikuar raportin e StrategjisĂ« sĂ« trafikut tĂ« drogĂ«s dhe pastrimit tĂ« parave. NĂ« pjesĂ«n pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, thuhet se, krimi shqiptar po i pastron paratĂ« e drogĂ«s nĂ« ndĂ«rtimin e kullave dhe blerje tĂ« pasurive tĂ« paluajtshme nĂ« TiranĂ« dhe zonat tĂ« tjera, sidomos bregdet. âShumica e pastrimit tĂ« parave nĂ« ShqipĂ«ri [âŠ]
Login
