Ky është momenti i tmerrshëm kur një toreadorë portugez u vra pasi u ngrit dhe u përplas në mur nga një “bishë e tërbuar” prej 695 kg në Portugali.

Manuel Maria Trindade, një toreadorë 22-vjeçar, po bënte performancën e tij të parë në arenën e demave Campo Pequeno të Lisbonës kur shfaqja përfundoi në tragjedi, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

Një video nga përleshja tregon viktimën duke vrapuar drejt demit gjigant për ta provokuar kafshën që të sulmonte.

Bisha prej 695 kilogramësh më pas vrapoi me shpejtësi të lartë drejt Trindade, i cili u përpoq të kapte brirët e kafshës dhe të merrte kontrollin.

Por brenda pak sekondash Trindade u ngrit në ajër nga demi i stuhishëm dhe u hodh në murin e arenës.

Spektatorët në arenën me 6,848 vende bërtitën të tmerruar ndërsa viktima mbeti e shtrirë në tokë.

Kafsha më në fund u nënshtrua nga një toreadorë që i tërhoqi bishtin dhe të tjerë që i mbanin pelerina të ndritshme në vijën e syve.

Paramedikët nxituan ta trajtonin Trindade në ring, por plagët në kokë ishin të rënda.

Ai u dërgua me urgjencë në Spitalin São José ku u fut në koma të induktuar, por vdiq brenda 24 orëve më 23 gusht pas dëmtimit të pariparueshëm të trurit.

Trindade ishte një “i ri por i famshëm” në llojin atyre që provokojnë qëllimisht një dem që të sulmojë.

“Forcado-t” janë unikë në stilin portugez të luftimit me dema dhe veprojnë në këmbë, pa asnjë mbrojtje ose armë. /Telegrafi/

The post Tmerri në arenën e Lisbonës: Momenti kur toradori vritet nga një dem 700 kilogramësh, para mijëra tifozëve të tmerruar appeared first on Telegrafi.

Ndërmjet datave 27 korrik dhe 15 gusht, janë raportuar 1331 vdekje më shumë sesa pritej, ku grupmosha mbi 75 vjeç u godit veçanërisht rëndë.

Muajt korrik dhe gusht në Portugali u karakterizuan nga disa paralajmërime për temperatura të larta, të cilat përkuan me një rritje të ndjeshme të vdekshmërisë, raporton euronews.

Sipas të dhënave të analizuara nga gazeta Publico nga Sistemi i Informacionit për Certifikatat e Vdekjes (SICO), 20 ditë rresht kishte vdekshmëri të lart midis 27 korrikut dhe 15 gushtit, që rezultuan në 1331 vdekje, një rritje relative prej 25 për qind.

Lexo po ashtu Një premtim global po shuhet në heshtje - nxehtësia po djeg marrëveshjet

Sipas Drejtorisë së Përgjithshme të Shëndetit (DGS), vdekjet e tepërta ndodhën në të gjitha rajonet e vendit, por me rritje më të lartë në veri, në zonat qendrore dhe në rajonin jugor të Alentejos.

Autoriteti shëndetësor tha se temperaturat e larta ishin faktori kryesor, duke nxitur dehidratimin dhe duke përkeqësuar sëmundjet kronike, veçanërisht ato kardiovaskulare dhe të frymëmarrjes, tek personat më të ndjeshëm.

Të dhënat nga Instituti Kombëtar i Shëndetit Dr. Ricardo Jorge tregojnë se kjo vdekshmëri e tepërt u vërejt kryesisht tek të moshuarit. Nga gjithsej 34 ditë me vdekshmëri të tepërt në korrik dhe gusht, 29 prej tyre përkonin me vdekje më të larta se sa pritej tek grupmosha mbi 70 vjeç.

DGS deklaron se grupmosha mbi 75 vjeç, e cila ka barrën më të madhe të sëmundjeve dhe kapacitetin më të ulët fiziologjik për t’iu përgjigjur nxehtësisë, ishte më e prekura.

Lexo po ashtu Parashikimi i parë për dimrin - çfarë moti pritet të mbretërojë?

Muaji korrik ishte veçanërisht kritik, me dy periudha të nxehti të madh (1–9 dhe 25–31 Korrik).

Instituti Portugez për Detin dhe Atmosferën (IPMA) konfirmoi se ky ishte korriku i 9-të më i nxehtë që nga viti 1931, “me temperatura të ajrit mbi 3 gradë Celsius më të larta se mesatarja mujore më 3, 4, 30 dhe 31.”

Pavarësisht vdekshmërisë së tepërt, të dhënat e grumbulluara deri më 18 gusht tregojnë se numri total i vdekjeve (77,292) është në përputhje me të njëjtën periudhë të vitit 2024 (76,849). Megjithatë, këtë vit spikati muaji korrik me shifra të larta, ndërsa vitin e kaluar kulmi i vdekshmërisë kishte ndodhur në Janar, duke përkuar me përfundimin e epidemisë së gripit. /Telegrafi/

The post Brenda 20 ditëve, nxehtësia ekstreme shkaktoi vdekjen e 1300 njerëzve në Portugali appeared first on Telegrafi.

Zjaret kanë djegur deri tani më shumë se një milion hektarë tokë në vendet e Bashkimin Evropiat gjatë vitit 2025, një rekord që prej fillimit të mbajtjes së statistikave në vitin 2006, sipas të dhënave zyrtare. Duke kapërcyer rekordin vjetor prej 988 524 hektarësh të djegur në vitin 2017, shifra arriti në 1 015 731 hektarë deri sot në mesditë, një sipërfaqe më e madhe se Qiproja. Spanja, Qiproja…

Source

Sjellja njerëzore nxit shumicën dërrmuese të zjarreve në Evropë, por ndryshimi i klimës është ajo që po i bën ato më të shpeshta dhe intensive.

Viti 2024 ishte viti më i nxehtë i Evropës që nga fillimi i regjistrimeve në vitin 1940.

Kushtet më të nxehta dhe më të thata, të kombinuara me thatësira dhe valë të nxehti më të shpeshta, po krijojnë peizazhe shumë të ndezshme, veçanërisht në Evropën jugore dhe qendrore, sipas Agjencisë Evropiane të Mjedisit.

Portugalia regjistroi sipërfaqen më të madhe të djegur në BE në vitin 2024, me gati 450 kilometra katrorë tokë të shkatërruar.

Zjarret ndodhën në fillim të sezonit të zjarreve në ishullin e Madeirës, dhe më vonë rreth mesit të shtatorit në kontinent.

Pas Portugalisë, Bullgaria dhe Spanja ishin vendet ku flakët dogjën më shumë tokë, me përkatësisht 310.9 kilometra katrorë dhe 186.5 kilometra katrorë të djegura.

Por, kjo nuk është hera e parë që zjarret e e kanë goditur Portugalinë rëndë.

Në vitin 2017, vendi përjetoi një sezon jashtëzakonisht shkatërrues zjarresh.

Një total prej 117 personash vdiqën dhe u dogjën 902.6 kilometra katrorë, shkruan euronews.

Edhe pse sezoni i zjarreve të këtij viti nuk ka mbaruar ende, nga fillimi i vitit deri më 15 korrik, zona e djegur është tashmë tre herë më e lartë se e njëjta periudhë e vitit të kaluar, sipas Institutit Kombëtar Portugez për Ruajtjen e Natyrës dhe Pyjeve.

Midis viteve 2000 dhe 2024, zjarret e egra dogjën mesatarisht 3,770 kilometra katrorë tokë të BE-së çdo vit.

Kjo përbën një mesatare vjetore prej 10% të pyjeve dhe 21% të kullotave që digjen në BE.

Është vlerësuar se zjarret i kushtojnë BE-së 2.5 miliardë euro çdo vit, për shkak të shkatërrimit ose dëmtimeve të rënda të ndërtesave dhe infrastrukturës, siç janë linjat e energjisë, furnizimi me ujë dhe rrugët e transportit.

Ato gjithashtu mund të dekurajojnë turistët, duke goditur ekonomitë lokale që varen nga turizmi.

Çfarë i shkakton zjarret?

Agjencia Evropiane e Mjedisit vlerëson se sjellja dhe aktivitetet njerëzore, të tilla si neglizhenca dhe zjarrvënia e qëllimshme, përbëjnë drejtpërdrejt ose tërthorazi 95% të zjarreve në Evropë.

Zjarret e shkaktuara nga njeriu shpesh fillojnë pranë kufirit midis zonave të ndërtuara dhe zonave gjysmënatyrore ose të egra, siç janë rrugët ose qytetet ngjitur me pyjet.

Megjithatë, vetëm ndezja njerëzore nuk lidhet drejtpërdrejt me përhapjen dhe intensitetin e një zjarri.

Vetëm 1.2% e zjarreve evropiane kanë rezultuar në 65% të sipërfaqes totale të djegur.

Mundësia që një zjarr në natyrë të bëhet i pakontrollueshëm varet nga lloji i bimësisë, lënda djegëse në tokë, topografia dhe kushtet e motit (temperatura e lartë, lagështia relative e ulët dhe era e shpejtë).

Ndërsa temperaturat rriten për shkak të ndryshimeve klimatike, rritet edhe rreziku që zjarret në natyrë të bëhen më të shpeshta, intensive dhe afatgjata në Evropë.

Ndryshe, një studim i vitit 2025 arriti në përfundimin se zjarrfikësit që ishin të përfshirë drejtpërdrejt në sezonin ekstrem të zjarreve në Portugali në vitin 2017 tregojnë një kuptim të kufizuar të sjelljes ekstreme të zjarreve dhe drejtojnë vëmendje minimale drejt masave parandaluese. /Telegrafi/

The post Viti 2024 ishte më i nxehti në histori të Evropës – cili vend u prek më rëndë nga zjarret? appeared first on Telegrafi.

Portugalia po përballet me një valë intensive të të nxehtit, me temperatura që në disa zona arrijnë deri në 41°C.

Sipas raportimeve të Euronews, muaji gusht pritet të jetë ndër më të nxehtit në 15–20 vitet e fundit.

Temperaturat minimale po variojnë nga 16 deri në 24°C, ndërsa ato maksimale sillen nga 28 deri në 41°C, duke e kthyer klimën në një sfidë serioze për popullsinë dhe shërbimet shëndetësore.

Rajonet veriore si Viana do Castelo, Braga, Porto, Vila Real dhe Bragança ndodhen nën alarm të kuq, niveli më i lartë i paralajmërimit meteorologjik, për shkak të valës së zgjatur të temperaturave ekstreme.

Instituti Portugez i Meteorologjisë (IPMA), thekson se përjashtim bën vetëm bregdeti, ku ndikimi i valës është më i moderuar.

Ekspertët paralajmërojnë se ky gusht mund të jetë rekord jo vetëm për temperaturat maksimale, por edhe për ato minimale, duke bërë që netët të jenë po aq përvëluese sa ditët.

Autoritetet u bëjnë thirrje qytetarëve të shmangin ekspozimin në diell në orët e pikut, të konsumojnë shumë lëngje dhe të ndjekin me kujdes udhëzimet zyrtare për mbrojtje nga nxehtësia.

The post Portugalia goditet nga vala e të nxehtit, muaji gusht shënon temperatura deri në 41°C appeared first on Albeu.com.

Pagesat publike, si pensionet shtetërore, përbëjnë rreth dy të tretat e të ardhurave të personave mbi 65-vjeç në Evropë.

Sipas OECD-së, në vitin 2022, njerëzit e moshuar kishin të ardhura mesatare të disponueshme më të ulëta sesa popullsia e përgjithshme në 28 vende evropiane. Luksemburgu ishte përjashtimi i vetëm mes 29 vendeve të përfshira në analizë.

Pensionistët përballen me vështirësi financiare në shumë vende dhe disa persona mbi 65-vjeç vazhdojnë të punojnë.

Por, si ndryshojnë burimet e të ardhurave të të moshuarve nga një vend në tjetrin?

Sipas të dhënave të OECD-së, dy të tretat (66 për qind) e të ardhurave të personave mbi 65-vjeç në Evropë vijnë nga pagesat publike, kryesisht pensionet dhe përfitimet shtetërore.

Kjo është mesatarja për 27 vende në vitin 2020 ose vitin më të fundit të disponueshëm, raporton euronews.

Puna është burimi i dytë më i madh i të ardhurave pas transferimeve publike, duke përbërë 21 për qind të të ardhurave të disponueshme për qytetarët e moshuar. Të ardhurat nga kapitali, si pensionet personale dhe kursimet, përbëjnë 7 për qind, ndërsa pensionet private nga vendet e punës zënë 6 për qind.

Pjesa e pagesave publike në të ardhura ndryshon nga 41 për qind në Zvicër në 86 për qind në Belgjikë. Transferimet publike përbëjnë gjithashtu të paktën tre të katërtat e të ardhurave për të moshuarit në Luksemburg (83 për qind), Austri (82 për qind), Finlandë (80 për qind), Çeki (76 për qind), Itali (76 për qind), si dhe Portugali dhe Greqi (të dyja nga 75 për qind).

Përveç Zvicrës, kjo pjesë është më e ulët se 50 për qind në Mbretërinë e Bashkuar (42 për qind), Holandë (43 për qind) dhe Danimarkë (45 për qind).

Ndër pesë ekonomitë më të mëdha të Evropës, Franca ka përqindjen më të lartë të transferimeve publike në të ardhurat e të moshuarve me 78 për qind ndërsa Mbretëria e Bashkuar ka përqindjen më të ulët me 42. Në Itali kjo përqindje është 76 për qind, në Spanjë 72 për qind dhe në Gjermani 68 për qind.

Me përjashtim të Finlandës, vendet nordike kanë përqindje më të ulëta të transferimeve publike. Kjo përqindje është 52 për qind në Suedi, dhe 58 për qind në Norvegji dhe Islandë.

Në Turqi, një vend kandidat për në BE, 57 për qind e të ardhurave të të moshuarve vijnë nga transferimet publike.

Transferet private profesionale ekzistojnë vetëm në 7 vende

Pensionet private profesionale (pensionet, shpërblimet për largim nga puna, ndihmat për vdekje, etj.) nuk janë të zakonshme në të gjithë Evropën. Nga 27 vende, vetëm shtatë i përmendin ato si burim të të ardhurave për të moshuarit. Holanda ka përqindjen më të lartë, ku ato përbëjnë 40 për qind të të ardhurave ndërsa ndiqet nga Mbretëria e Bashkuar me 33 për qind dhe Zvicra me 29 për qind.

Tre vende nordike përfshijnë gjithashtu pensionet private profesionale. Ato përbëjnë 19 për qind të të ardhurave në Suedi, 15 për qind në Danimarkë dhe 14 për qind në Norvegji.

Gjermania është vendi i fundit në këtë grup, me pensionet private profesionale që përbëjnë vetëm 5 për qind të të ardhurave.

Puna vazhdon të përbëjë të paktën një të pestën e të ardhurave të të moshuarve në disa vende, përfshirë Turqinë (27 për qind), Hungarinë (26 për qind), Slloveninë (23 për qind), Irlandën dhe Çekinë (të dyja me 22 për qind), si dhe Greqinë dhe Portugalinë (të dyja me 21 për qind) dhe Spanjën (20 për qind).

Si ndryshon pjesa e kapitalit?

Pjesa e të ardhurave që vjen nga kapitali – kryesisht pensione private dhe kursime personale – ndryshon ndjeshëm nëpër Evropë, duke filluar nga më pak se 1 për qind në Sllovaki deri në 23 për qind në Danimarkë. Në disa vende, kjo pjesë është të paktën 10 për qind.

Këtu përfshihen Turqia dhe Zvicra (të dyja me 16 për qind), Franca (15 për qind), Suedia (12 për qind), Mbretëria e Bashkuar (11 për qind) dhe Finlanda, Norvegjia dhe Islanda (secila me 10 për qind).

Pjesa e kapitalit në të ardhurat e të moshuarve është më pak se 5 për qind në disa vende.

Puna mbetet një burim i rëndësishëm i të ardhurave për të moshuarit

Puna mbetet një burim i rëndësishëm i të ardhurave për të moshuarit.

Pjesa e punës në të ardhurat e të moshuarve është e konsiderueshme në shumë vende evropiane, duke e kaluar një të tretën në disa prej tyre. Ajo ndryshon nga 7 për qind në Francë deri në 40 për qind në Letoni.

Puna përbën mbi 32 për qind të të ardhurave për të moshuarit në Sllovaki (36 për qind), Lituani (35 për qind), Estoni dhe Poloni (të dyja me 34 për qind) dhe Islandë (32 për qind).

Të moshuarit në Francë, Luksemburg, Finlandë dhe Belgjikë janë ndër më pak të varurit nga puna, me të ardhura nga punësimi që përbëjnë më pak se 11 për qind të të ardhurave të tyre totale.

Gjetjet kryesore: Sisteme të ndryshme të sigurimeve shoqërore

Nivelet e ndryshme të katër burimeve kryesore të të ardhurave për personat e moshuar, shumica prej të cilëve janë pensionistë, tregojnë larmishmërinë e sistemeve të sigurimeve shoqërore nëpër Evropë.

Disa nga përfundimet kryesore nga të dhënat janë:

Evropa Perëndimore (si Belgjika, Franca dhe Austria) mbështetet shumë te pensionet publike si burimi kryesor i të ardhurave.

Vendet nordike (si Danimarka dhe Suedia, por jo Finlanda) kanë burime më të larmishme të të ardhurave, përfshirë skema të fuqishme pensionale private.

Evropa Lindore dhe Jugore (duke përfshirë Poloninë, Sllovakinë, Greqinë dhe Turqinë) priren të kenë përqindje më të larta të të ardhurave të lidhura me punën.

Pensionet private profesionale mbeten të pazhvilluara në shumë vende të Evropës Lindore dhe Jugore.

Varfëria në moshën e tretë vazhdon të jetë një çështje e rëndësishme në disa vende evropiane, dhe dallimet në pensione mbeten të mëdha në të gjithë kontinentin.

Me rritjen e jetëgjatësisë, politikëbërësit përballen me sfida gjithnjë e më të mëdha për të siguruar mbështetje të mjaftueshme për popullsinë në plakje, duke ruajtur njëkohësisht qëndrueshmërinë ekonomike të buxheteve. /Telegrafi/

The post “Të mbijetosh në pension” – si i sigurojnë të ardhurat evropianët e moshuar? appeared first on Telegrafi.

Portugalia planifikon të njohë Palestinën ‘në shtator’, raportuan ditën e sotme mediat lokale, duke cituar burime nga zyra e kryeministrit. Zyra e kryeministrit Luis Montenegro njoftoi se nëse plotësohen kushtet ‘që u paraqitën’ dhe u miratuan në masë të madhe nga shtetet pjesëmarrëse” në konferencën e OKB-së, Portugalia mund të njohë Shtetin Palestinez “që në […]

The post Portugalia shqyrton njohjen e shtetit të Palestinës në shtator appeared first on BoldNews.al.

Disa shtete kanë njoftuar të mërkurën se po shqyrtojnë mundësinë e njohjes zyrtare të një shteti palestinez përpara mbajtjes së Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në shtator, në New York. Në një deklaratë të përbashkët të publikuar nga ministrat e jashtëm të këtyre vendeve, thuhet se njohja e shtetit palestinez shihet si një […]

The post Një moment historik në shtator! Disa vende të perëndimit do të njohin shtetin palestinez appeared first on BoldNews.al.

Të dhënat e reja tregojnë se Italia është konsumatore më e madhe e kondicionerëve në Bashkimin Evropian, e ndjekur nga Greqia, Franca dhe Spanja.

Ndërsa Evropa përballet me një tjetër valë të nxehtit, kondicionerët mbeten një shoqërues i domosdoshëm në vendet më të prekura, me gjithnjë e më shumë njerëz që e konsiderojnë atë një nevojë dhe jo luks.

Italia, më shumë se çdo vend tjetër evropian, nuk mund të bëjë pa të, raporton euronews.

Vetëm ky shtet shfrytëzon mbi një të tretën e gjithë energjisë elektrike të përdorur për kondicionim të ajrit të të 27 shteteve anëtare të Bashkimit Evropian, sipas Eurostat, duke arritur në afërsisht 23 mijë teraxhul nga një total prej pak më shumë se 60 mijë teraxhulësh.

Kjo ndodh pavarësisht çmimeve të larta të energjisë elektrike në Evropë, transmeton Telegrafi.

Ndërkohë, Kosova renditet në pozitën e 12-të në listën e vendeve me konsum më të lartë të energjisë për ftohjen e hapësirave. Sipas të dhënave më të fundit, vendi ynë shpenzon rreth 1208.42 teraxhul energji për këtë qëllim, ndërsa Shqipëria zë vendin e shtatë me 1931.35 teraxhul.

Pse italianët janë të dhënë pas kondicionerëve?

Në vitet e fundit, vendi është goditur nga valë të ashpra të nxehtësisë, me temperatura që arrijnë deri në 48 gradë Celsius në rajone si Sicilia ose Sardinia.

Për më tepër, Italia ka popullsinë më të vjetër në Evropë, duke e bërë banorët shumë të ndjeshëm ndaj nxehtësisë ekstreme.

Greqia tregon një histori të ngjashme. Pavarësisht madhësisë së saj më të vogël, ajo renditet e dyta për shfrytëzimin e kondicionerëve në BE. Konsumon pak më shumë se 8000 teraxhul për këtë qëllim, e ndjekur nga Franca, Spanja dhe Gjermania.

Megjithatë, kondicionimi i ajrit përbën vetëm një pjesë të vogël të konsumit të energjisë elektrike në shtëpi në BE, duke zënë vetëm 0.6 për qind.

Pjesa më e madhe (62.5 për qind) i dedikohet ngrohjes së dhomave, e ndjekur nga ngrohja e ujit me 15 për qind dhe ndriçimi me 14.5 për qind.

Cilat vende evropiane regjistruan temperaturat më të larta në vitin 2025?

Këtë verë, Evropa dhe vendet fqinje kanë përjetuar tashmë temperatura të larta.

Ballkani Perëndimor po përballet me thatësirë të rënda, ndërsa zjarret e mëdha shkaktuan evakuimin e mijëra turistëve në Greqi dhe lanë të vdekur të paktën dy persona në Turqi.

Përballë shqetësimeve në rritje për ndryshimet klimatike, në fillim të muajit korrik, Ankara miratoi një ligj historik për klimën që synon emetime neto-zero deri në vitin 2053.

As Evropa Perëndimore nuk shpëtoi.

Portugalia ka raportuar temperaturën më të lartë në kontinent deri tani: 46.6 gradë Celsius u matën në Mora, 100 km larg Lisbonës.

Spanja fqinje u godit nga zjarret, të cilat lanë të vdekur dy persona dhe shkatërruan provincën verilindore të Tarragonas, ku rreth 18 mijë banorë u vendosën në izolim për arsye sigurie.

Spanja raportoi temperaturën e dytë më të lartë në Evropë në verën e vitit 2025. Temperatura prej 46 gradë Celsius u regjistrua në El Granado, pranë kufirit jugor me Portugalinë.

Greqia kontinentale renditet e treta me 43.2 gradë Celsius në Skala, një qytet në rajonin jugor të Peloponezit.

Valë e fundit e nxehtësisë besohet të ketë shkaktuar afro 300 vdekje shtesë.

A po bëhen evropianët më të kujdesshëm ndaj energjisë?

Lajmi i mirë është se evropianët po përdorin më pak energji në shtëpi.

Pas një kulmi rekord prej 11 milion teraxhulësh në vitin 2021, konsumi i energjisë ka rënë në 9.6 milionë, sipas të dhënave më të fundit të Eurostatit, ku familjet përbëjnë 26.2 për qind të konsumit final të energjisë.

Shumica e kësaj energjie mbulohet nga gazi natyror (29.5 për qind) dhe elektriciteti (25.9 për qind). /Telegrafi/

The post Kondicionerët në Evropë – Italia është shfrytëzuesi më i madh, por ku qëndron Kosova? appeared first on Telegrafi.

Rajoni jugor i Algarves në Portugali përjetoi një “valë të nxehti detar”, tha të martën Autoriteti Detar i vendit, pasi mblodhi rezultatet e regjistruara nga një pajisje lundëruese në det pranë plazheve të Faros midis 28 qershorit dhe 9 korrikut.

Dhe sipas të dhënave, ujërat përreth plazheve në zonë arritën temperatura deri në 25.1°C, përcjell Telegrafi.

Temperaturat janë “dukshëm më të larta” se mesatarja e 20 viteve të fundit, duke treguar shfaqjen e një fenomeni ekstrem të quajtur “valë të nxehti detar”, sipas një deklarate të publikuar në faqen e internetit të Marinës Portugeze.

“Një ‘valë e nxehti detar’ konsiderohet të ndodhë nëse temperatura ditore e detit tejkalon, për të paktën pesë ditë rresht, një kufi të lartë statistikor…”, tha deklarata.

Sipas deklaratës, temperatura ditore e ujit të detit e regjistruar në Faro “e tejkaloi temperaturën mesatare me më shumë se 5°C” dhe për këtë arsye korrespondon me “kategorinë e valës së të nxehtit detar që konsiderohet ekstreme”.

“Temperatura mesatare u përcaktua nga të dhënat e mbledhura në Faro gjatë 20 viteve të fundit (2004-2024), duke shërbyer si referencë për identifikimin e ngjarjeve të valës së të nxehtit detar”.

Që nga mbledhja e të dhënave, temperaturat janë kthyer në normale me detin në Algarve tani më të freskët, me ujin midis 18 dhe 20°C. /Telegrafi/

The post Deti “vlon” në rajonin Algavres – rekord i ri temperaturash në ujërat bregdetare të Portugalisë appeared first on Telegrafi.

Moti i nxehtë i zgjatur po ndryshon qytetet e Evropës, ndërsa temperaturat mbi 32 gradë Celsius zgjaten deri në vjeshtë.

Ndërsa temperaturat globale vazhdojnë të rriten, qytetet evropiane përjetojnë nxehtësi ekstreme për shumë më gjatë sesa muajt tradicionalë të verës.

Disa qytete në Evropë tani përballen me temperatura të larta deri në pesë muaj në vit, sipas një studimi të ri nga organizata “Climate Resilience for All”.

Lexo po ashtu Si ndikon ndryshimi i klimës në valët e nxehtësisë?

Analiza, e udhëhequr nga ekipi meteorologjik i kësaj OJQ-je, shqyrtoi të dhënat e temperaturave nga viti 2019 deri në 2023 në 85 qytete në mbarë botën, raporton euronews.

Ajo u përqendrua në ditët e para dhe të fundit kur secili qytet arriti temperaturën 32 gradë Celsius, një kufi për nxehtësi ekstreme që paraqet rreziqe serioze për shëndetin dhe mjedisin.

Ata zbuluan se të ashtu-quajturat ‘sezone të nxehtësisë’ nuk kufizohen më vetëm në muajt e njohur të verës dhe tani zgjasin shumë më gjatë.

Në mesatare, ekipi i udhëhequr nga shkencëtari i klimës Dr. Larry Kalkstein, thotë se sezonet e nxehtësisë zgjasin mesatarisht 214 ditë në qytetet që kanë studiuar. Ditë shumë të nxehta kanë ndodhur në çdo periudhë të vitit në 20 nga 85 qytetet e studiuara.

Ku po zgjat më gjatë sezoni i nxehtësisë në Evropë?

Në Evropë, sezonet e nxehtësisë tani zgjasin shumë më tepër se sa dikur konsideroheshin muajt e verës.

Studimi thotë se Athina në Greqi përballet tani me një nga sezonet më të gjata të nxehtësisë në kontinent, me temperatura të larta që zgjasin rreth 145 ditë, nga mesi i majit deri në fillim të tetorit.

Tirana, kryeqyteti i Shqipërisë, renditet në vend të dytë në listën e “Climate Resilience for All” me 143 ditë nxehtësi ekstreme.

Lexo po ashtu Një shenjë pak e njohur e goditjes nga nxehtësia që nuk duhet ta injoroni kurrë pasi mund të jetë vdekjeprurëse

Në Portugali, sezoni i nxehtësisë në Lisbonë zgjat rreth 136 ditë, nga vonë pranvera deri në fillim të vjeshtës. Madridi në Spanjë përjeton një sezon nxehtësie prej 119 ditësh, që shtrihet nga fundi i majit deri në mes të shtatorit.

Zyrtarët në Paris po përgatiten për një ngrohje prej 4 gradë Celsius, por kryeqyteti francez tashmë sheh gati tre muaj nxehtësi ekstreme, me temperatura mbi 32 gradë Celsius nga mesi i qershorit deri në mes të shtatorit.

Munichu dhe Varshava kanë sezone më të shkurtra por përsëri të rëndësishme të nxehtësisë, që zgjasin rreth një deri në dy muaj.

Pse janë problem sezonet më të gjata të nxehtësisë?

Hulumtimet e mëparshme kanë gjetur se ndryshimi i klimës i shkaktuar nga njeriu shtoi mesatarisht 30 ditë nxehtësi ekstreme për rreth gjysmën e popullsisë së botës vitin e kaluar.

Kjo do të thotë katër miliardë njerëz të ekspozuar ndaj temperaturave të zgjatura dhe të rrezikshme.

Studimi i bërë nga World Weather Attribution, Climate Central dhe Red Cross Climate Centre shqyrtoi periudhën nga maji 2024 deri në maj 2025.

Ai gjeti se ndryshimi i klimës të paktën dyfishoi numrin e ditëve të klasifikuara si “nxehtësi ekstreme” në 195 nga 247 vendet dhe territoret që analizuan, krahasuar me mesataren e mëparshme.

Lexo po ashtu Paralajmërimi i frikshëm: Rreth 4,500 njerëz mund të vdesin në tri ditët e ardhshme nga vala e të nxehtit në Evropë

Evropa është një nga rajonet që tashmë po përjeton pasojat më të dukshme dhe vdekjeprurëse të ngrohjes globale.

Periudhat e zgjatura të nxehtësisë tregojnë se si klima e kontinentit po ndryshon dhe shqetësimet për shëndetin dhe infrastrukturën që vijnë me këtë ndryshim.

“Kjo analizë e bën të qartë: nuk mund ta trajtojmë më nxehtësinë thjesht si një pjesë normale të verës”, thotë Kathy Baughman McLeod, CEO e Climate Resilience for All dhe shtoi se “‘sezoni i verës’ që shumë prej nesh njohën dikur, ka ikur.”

Pse qytetet janë kaq të nxehta?

Studimi thekson efektin e ishullit urban të nxehtësisë, ku qytetet bëhen më të nxehta se zonat rurale përreth për shkak të infrastrukturës së dendur dhe hapësirave të kufizuara të gjelbra, si një faktor kryesor që përkeqëson stresin nga nxehtësia në qendrat urbane të Evropës.

“Qytetet që nuk janë projektuar kurrë për nxehtësinë tani përballen me goditje dhe strese të reja nga nxehtësia”, shpjegon Baughman McLeod.

Me sezonet e nxehtësisë që zgjaten shumë përtej muajve të njohur të verës, qeveritë dhe planifikuesit e qyteteve përballen me një sfidë të rëndësishme: si të mbrojnë njerëzit nga valët e nxehtësisë që po bëhen gjithnjë e më të shpeshta dhe të zgjatura?

Lexo po ashtu Raport alarmues i shkencëtarëve: Gjysma e popullsisë botërore përballet me të paktën 30 ditë nxehtësi ekstreme

Kohëzgjatja e ndikimit të kërcënimit nga nxehtësia kërkon strategji si rritja e hapësirave të gjelbra urbane, përmirësimi i dizajneve të ndërtesave, caktimi i zonave të freskëta për strehim dhe zhvillimi i sistemeve paralajmëruese.

Por, pavarësisht kërcënimit në rritje, masat e planifikimit dhe reagimit të qeverive për nxehtësinë, sipas Baughman McLeod, ose nuk ekzistojnë fare, ose janë shumë të pamjaftueshme për shkallën e krizës.

“Është thelbësore që të përhapim ndërgjegjësimin dhe kuptimin për nxehtësinë ekstreme, në mënyrë që qeveritë, bizneset dhe punëdhënësit të menaxhojnë rreziqet dhe ndikimet me urgjencën që këto kushte kërkojnë”, tha ai. /Telegrafi/

The post Pesë muaj verë në Evropë – vetëm një qytet para Tiranës appeared first on Telegrafi.

Një heshtje therëse ka mbuluar qytetin Gondomar në Portugali, ku mijëra njerëz janë mblodhur për t’i dhënë lamtumirën e fundit futbollistit të Liverpool-it, Diogo Jota. 28-vjeçari humbi jetën nëë nëj aksident tragjik, vetëm 11 ditë pas martesës, duke lënë pas bashkëshorten dhe tre fëmijët e tij të vegjël.

Ylli portugez, fitues i Premier League me Liverpool-in dhe Nations League me Portugalinë, u nda nga jeta në një aksident automobilistik gjatë kthimit drejt Anglisë, ku po përgatitej për fazën stërvitore verore. Jota ishte këshilluar të shmangte udhëtimet me avion për shkak të një ndërhyrjeje të vogël kirurgjikale, por rruga e tij fatkeqësisht nuk përfundoi kurrë.

“Një tragjedi që shkon përtej futbollit,” e quajti klubi Liverpool vdekjen e tij, ndërsa mijëra tifozë u mblodhën pranë stadiumit Anfield për të vendosur lule, shalla dhe për të kënduar në kor këngët kushtuar atij.

Jordan Henderson nuk i mbajti dot lotët kur vendosi një kurorë me një mesazh prekës: “Prehu në paqe, miku im, bashkë me vëllain tënd André. Do na mungosh të gjithëve.”

Mohamed Salah e përshkroi humbjen si tronditëse: “Jam pa fjalë. Deri dje nuk besoja se ekzistonte diçka që do më trembte të kthehesha në Liverpool.”

Në shenjë homazhi, portreti i Jotës u shfaq në fund të këngës “Live Forever” gjatë koncertit të ribashkimit të grupit Oasis në Cardiff, duke ngritur në këmbë një stadium të tërë. Edhe rivali lokal Everton vendosi kurora pranë Anfield, ndërsa ish-klubi i Jotës, Ëolves, mbuloi stadiumin Molineux me homazhe.

Varrimi i Jotës do të mbahet këtë të shtunë në orën 10:00, në Igreja Matriz de Gondomar, ku pritet të jenë të pranishëm personalitete nga bota e futbollit dhe fansa nga e gjithë bota.

LEXONI GJITHASHTU:

• Futbollisti i njohur i Liverpool humb jetën në një aksident tragjik në Spanjë
• “Ishe fantastik”- Jurgen Klopp mesazh prekës për vdekjen tragjike të Diogo Jotës

The post “Lot dhe heshtje”- Portugalia i jep lamtumirën Diogo Jotës appeared first on Euronews Albania.

Ndërsa një valë e re e nxehtësisë ka goditur Evropën, një studim i fundit ka zbuluar se disa nga vendet më të mëdha të kontinentit kanë pësuar humbjet më të mëdha ekonomike gjatë shekullit të XXI-të për shkak të fatkeqësive natyrore dhe ndryshimeve klimatike.

Sipas raportit të fundit të Agjencisë Evropiane të Mjedisit (EEA), vendet si Gjermania, Italia, Franca dhe Spanja kanë pësuar humbje të konsiderueshme ekonomike që arrijnë në qindra miliarda euro, duke theksuar rëndësinë e përballimit të sfidave klimatike në rajon.

Në periudhën 1980–2023, Evropa ka përjetuar më shumë se 790 miliardë euro humbje ekonomike të shkaktuara nga ngjarje ekstreme të motit dhe fenomene klimatike.

Nga këto humbje, Gjermania kryeson me rreth 180 miliardë euro, duke u renditur si vendi me humbjet më të mëdha totale, transmeton Telegrafi.

Italia dhe Franca pasojnë me 135 dhe 130 miliardë euro, ndërsa Spanja ka regjistruar humbje prej 97 miliardë euro, shkruan euronews.

Megjithatë, nëse analizohen vetëm humbjet e shekullit të XXI-të, fotografia ndryshon pak.

Pas vendeve kryesore, gjashtë shtete të tjera anëtare të Bashkimit Evropian – Austri, Belgjika, Çekia, Portugalia, Rumania dhe Sllovenia – kanë pësuar humbje ekonomike relativisht të ngjashme, që ndryshojnë midis 12 dhe 15 miliardë euro. Kjo tregon se sfidat klimatike po përhapen në mënyrë më të barabartë në të gjithë rajonin.

Sipas Panelit Ndërqeveritar të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (IPCC), intensiteti dhe frekuenca e fenomeneve klimatike ekstreme, si përmbytjet dhe valët e nxehtësisë, janë rritur në disa rajone evropiane dhe parashikohet që këto fenomene të vazhdojnë të shtohen me përkeqësimin e ngrohjes globale.

Këto ngjarje kanë qenë shkaktarët kryesorë të dëmeve ekonomike në të gjithë Bashkimin Evropian.

Edhe pse humbjet në vendet më të pasura dhe të zhvilluara duken të mëdha, ato zakonisht kanë një ndikim më të vogël në ekonominë e tyre kombëtare sesa humbjet më të vogla që pësojnë vendet më të varfra dhe më pak të zhvilluara.

Vendet më të pasura kanë më shumë mjete për t’u rikuperuar dhe ndajnë më pak nga buxhetet e tyre publike për rimëkëmbjen nga katastrofat natyrore.

Në Evropën Perëndimore dhe Qendrore, vende si Sllovenia, Belgjika dhe Gjermania përjetojnë humbje më të mëdha për kilometër katror, ndërsa vendet në Evropën Lindore dhe Veriut, përfshirë Finlandën dhe Estoninë, vuajnë më pak nga dëmet financiare.

Sllovenia ka regjistruar humbjet më të mëdha për frymë, duke arritur në 8,733 euro për banor gjatë periudhës 1980–2023, ndjekur nga Luksemburgu, Zvicra, Italia dhe Spanja.

Në anën tjetër, vendet me humbjet më të ulëta për kokë banori janë Kosova me vetëm 10 euro, Mali i Zi me 41 euro dhe Islanda me 87 euro.

Raporti i EEA-së thekson se humbjet për frymë ndryshojnë më pak se humbjet për kilometër katror dhe shumë vende kanë vlera të ngjashme në këtë aspekt.

Sa i përket sigurimit ndaj rreziqeve klimatike, shumica e vendeve evropiane kanë zhvilluar sisteme private të sigurimeve për mbrojtje kundër rreziqeve natyrore të lidhura me klimën.

Këto sigurime mbulojnë individët, familjet, kompanitë, institucionet dhe qeveritë, duke u siguruar pagesa të shpejta pas ngjarjeve katastrofike dhe duke ndihmuar në rimëkëmbjen e shpejtë të të prekurve.

Mesatarja e humbjeve të sigurimit në 27 vendet anëtare të Bashkimit Evropian është rritur nga 2.5 miliardë euro në vitin 2009 në 4 miliardë euro në vitin 2023, duke reflektuar rritjen e ndërgjegjësimit dhe nevojën për mbrojtje më të madhe ndaj fatkeqësive natyrore.

Franca dhe Spanja kanë ndërtuar sisteme kombëtare sigurimi që operojnë nëpërmjet partneriteteve publike-private, por megjithatë, të paktën 16 vende të BE-së vazhdojnë të kenë një hendek mbrojtjeje të sigurimit mbi 90 për qind.

Vetëm Danimarka ka arritur të sigurojë mbulim për më shumë se 50 për qind të humbjeve të saj ekonomike nga fatkeqësitë natyrore, duke treguar një nivel më të lartë të përgatitjes dhe mbrojtjes ndaj ndryshimeve klimatike.

Kjo tregon se ende ka shumë për të bërë në nivel evropian për të përmirësuar mbrojtjen financiare dhe rezistencën ndaj sfidave që sjell klima në dekadat e ardhshme. /Telegrafi/

The post Ndryshimet klimatike po godasin ekonominë e Evropës – pse jo edhe Kosovën? appeared first on Telegrafi.

Ky është momenti kur një aeroplan mezi arrin të prek pistën për shkak të erërave të forta, që e frynin sa në anën e majtë ashtu dhe në të djathtë.

Turistët nga Nuremberg, Gjermani, po mbërrinin në një nga “aeroportet më sfiduese për pilotët”, aeroportin e Madeirës në Portugali, ​​kur shpërtheu kaosi.

Aeroplani u lëkund nga njëra anë në tjetrën ndërsa afrohej ngadalë drejt pistës, përpara se të kërcente në tokë ndërsa ulej në ishullin portugez më 30 qershor.

Aeroporti i Madeirës, ​​zyrtarisht i quajtur aeroporti ndërkombëtar Cristiano Ronaldo, është i njohur për shkëmbinjtë e tij të pjerrët dhe erërat e paparashikueshme, që do të thotë se pilotët kërkojnë trajnim të veçantë për t’u ulur atje, transmeton Telegrafi.

Një pasagjere, e cila pretendoi se ishte në fluturimin A320 të Marabu Airlines, e quajti atë një “ulje të tmerrshme”.

“E tmerrshme. Ishte me gunga, lëvizte para dhe mbrapa. Ulja ishte e tmerrshme, pati një shpërthim të fortë. Mendova se aeroplani do të ndahej”, shtoi ajo.

Sipas një llogarie në YouTube që filmoi uljen në një transmetim të drejtpërdrejtë, ishte “një provë e vërtetë aftësish dhe guximi” për pilotin.

Të paktën katër fluturime u devijuan nga aeroporti i Madeirës më 30 qershor për shkak të “kushteve të pafavorshme të motit”, raportoi Correio da Manhã.

Kjo ndikoi në tre fluturime nga Londra dhe një tjetër nga Vilniusi. /Telegrafi/

The post Erërat e forta lëkundnin aeroplanin sikur të ishte nga “letra” derisa po zbriste në pistën e aeroportit Madeira të Portugalisë appeared first on Telegrafi.

Cristiano Ronaldo reagon keq ndaj një tifozi ndërhyrës. Edhe tepër. Deri në atë pikë sa të provokojë një qëndrim hakmarrës nga kampioni portugez që i jep atij një leksion të mirë. E ngrin me një shikim qortues, pastaj, përballë këmbënguljes së fansit që nuk respekton radhën, i rezervon një gjest përçmimi. Një video që qarkullon në rrjet tregon se çfarë ka ndodhur, duke filluar nga pakënaqësia e yllit luzitan që nuk ka asnjë problem të ndalet për t’u lënë një kujtim njerëzve që e presin: qoftë një foto, një autograf apo një dedikim, CR7 përpiqet t’i kënaqë të gjithë por tregohet i padurueshëm kur dikush e kalon pak nivelin e tolerancës.

CR7 u jep autografe tifozëve

Aty pranë ndodhet edhe truproja e tij: i bën një shenjë mirëkuptimi, duke lënë të kuptohet se gjithçka është në rregull dhe se mund ta menaxhojë ai situatën. Episodi ka ndodhur në Mynih të Bavarisë, me rastin e finales së Nations League të fituar nga Portugalia kundër Spanjës me penallti. Pesë herë fituesi i Topit të Artë zbret nga një minivan së bashku me partneren, Georgina Rodriguez. Ajo merr një drejtim tjetër, ai zgjedh të bëjë të lumtur tifozët.

Nuk ka shtyrje, prandaj vendos të kalojë para tyre duke u përpjekur t’u përgjigjet kërkesave të tyre. Por ka një, megjithatë, që është më i paduruari nga të gjithë: nuk do të lërë të ikë rasti, kur do ta shohë sërish kaq afër një futbollist të kalibrit të CR7? Dhe atëherë lirohet: e kupton që lojtari është gati ta kalojë dhe frikësohet se nuk do të mund t’i afrohet, kështu që del nga radha dhe i del përpara me celular në dorë, gati për të bërë selfien. Nuk do të duhej ta kishte bërë kurrë.

Cristiano Ronaldo i bezdisur nga ndërhyrja e tifozit

CR7 e ndien veten “nën markim të ngushtë”, shprehja e fytyrës tregon mirë se e ka pranuar me shumë dëshirë të keqe atë sjellje: ndalet, për të mos i rënë tifozit sipër, dhe kur kupton se ai vazhdon të qëndrojë aty, i ngrirë, fillimisht i hedh një shikim të ashpër, pastaj i pëshpërit diçka të tipit “oh…” e shoqëruar me një gjest të qartë me dorë.

I bën të qartë: qetësohu, ka për të gjithë. Është një paralajmërim por nuk mjafton, burri nuk ka asnjë qëllim të tërhiqet: do një foto me portugezin. Ronaldo, i palëkundur, pothuajse e largon pastaj i tregon vendin: ndalet me një tifoz tjetër dhe lejon që ta fotografojë një djalë që kishte respektuar radhën dhe kishte qenë mjaftueshëm i sjellshëm për të mos iu hedhur sipër.

@geldmrfifa_ Ronaldo nimmt sich Zeit für die Fans am Flughafen in München #football #cristianoronaldo #nationsleague #goat #live #aura #fans #geldmrfifa_ #munich #airport #cr7 #portugal #siuuuu #ronaldo #foryou #viral # # ♬ Originalton – Geldmrfifa

The post Cristiano Ronaldo i jep një leksion tifozit të pasjellshëm: truproja e pa duke qeshur appeared first on Lapsi.al.

Në moshën 40-vjeçare, Cristiano Ronaldo jo vetëm që është ende vendimtar me golat e tij, por tregon se ka ende të paprekur një uri të pashtershme për fitore, gjë që përkthehet në një ngarkesë të madhe agonistike në fushë – siç e tregon gjesti (sidoqoftë qartësisht antisportiv) që pesë herë fituesi i Topit të Artë bëri gjatë finales së Nations League të fituar me penallti nga Portugalia e tij ndaj Spanjës të dielën e kaluar. Pas verifikimit nga VAR që konfirmoi golin e përkohshëm 1-1 të skuadrës luzitane, Ronaldo i tërhoqi veshin Oyarzabal, i cili nga ana e tij nuk reagoi aspak, ndërkohë që Cristiano shtrëngonte dhëmbët me inat, duke zbuluar gjendjen e tij shpirtërore të tërbimit.

Cristiano Ronaldo i shkul veshin Oyarzabal

Po luhej pjesa e parë e ndeshjes, kur në minutën e 26’ Nuno Mendes shënoi golin e barazimit, pasi pesë minuta më herët Zubimendi kishte kaluar Spanjën në epërsi. Goli, megjithatë, ishte ende në verifikim, me kontrollin e VAR-it në vazhdim, dhe pikërisht në ato momente Ronaldo pati një përplasje me Mikel Oyarzabal, duke ia kapur më pas veshin dhe duke e tërhequr pasi goli u konfirmua – duke përfituar nga fakti që gjyqtari sapo ishte kthyer për të treguar qendrën e fushës për rifillimin e lojës.

Ronaldo’s reaction to Oyarzabal after the Portugal goal check is funny af pic.twitter.com/Lf54WuhzaZ

— Wan (@wanbeece) June 8, 2025

Një gjest që ka shkaktuar reagime në rrjete sociale, mes kritikave për mungesën e fair-play të portugezit dhe lavdërimeve për konkurrueshmërinë e tij ende në nivele maksimale. Ronaldo la gjurmë më pas edhe në mënyrën që i ka ardhur natyrshëm për më shumë se 20 vite: duke u futur në listën e golashënuesve. Goli i barazimit 2-2 në pjesën e dytë ishte i tij, pasi Oyarzabal kishte shënuar ndërkohë golin e dytë për Spanjën.

Rezultati nuk ndryshoi më as në kohën shtesë. U arrit kështu te penalltitë, ku Portugalia triumfoi falë të vetmit gabim nga pika e bardhë i Moratës. Ronaldo nuk mundi të merrte pjesë në serinë vendimtare të penalltive, pasi u detyrua të largohej nga loja për shkak dëmtimi në fund të kohës së rregullt, por ishte gjithsesi protagonist në ato momente emocionuese, duke u filmuar mes lotësh pas penalltisë së fundit të realizuar nga Ruben Neves që i dha Portugalisë Nations League.

The post CR7 i shkuli veshin Oyarzabal në finale: tradhtohet nga shtrëngimi i dhëmbëve appeared first on Lapsi.al.

Në vitin 2024, fëmijët përballeshin me një rrezik më të lartë të varfërisë ose përjashtimi social sesa të rriturit.

Megjithatë, pati një rënie të vogël prej 0.6 për qind në numrin e fëmijëve që përballeshin me këtë rrezik në Bashkimin Evropian nga viti 2023 në 2024.

Në vitin 2024, 19.5 milionë fëmijë në BE ishin në rrezik të varfërisë ose përjashtimit social, sipas të dhënave më të fundit të Eurostat-it.

Ndërmjet viteve 2023 dhe 2024, përqindja e fëmijëve në rrezik të varfërisë ose përjashtimit social në BE u ul pak nga 24.8 në 24.2 për qind, shkruan euronews.

Në nivel shtetëror, Bullgaria raportoi përqindjen më të lartë në vitin 2024, me 35.1 për qind, e ndjekur nga Spanja me 34.6 për qind dhe Rumania me 33.8 për qind.

E kundërta e këtyre vendeve, Sllovenia (11.8 për qind), Qipro (14.8 për qind) dhe Republika Çeke (15.4 për qind) regjistruan shifrat më të ulëta. Italia ishte i vetmi vend i BE-së që nuk përjetoi asnjë ndryshim, duke mbetur në 27.1 për qind.

“Institucionet e shtetit të mirëqenies luajnë një rol të madh në mbrojtjen e fëmijëve nga varfëria”, tha Alba Lanau Sanchez, studiuese nga Universiteti Pompeu Fabra.

“Vendet me sisteme të fuqishme të mbrojtjes sociale priren të kenë norma më të ulëta të varfërisë tek fëmijët”, shtoi ai.

Lexo po ashtu Shqiptarët, më optimistët në Ballkan, eurobarometri: Serbët janë më të dëshpëruarit, urrejnë NATO-n dhe BE-në

Rreziku i varfërisë ose përjashtimit social ishte gjithashtu më i lartë për fëmijët sesa për të rriturit në vitin 2024.

Fëmijët në BE ishin në një rrezik më të lartë të varfërisë ose përjashtimit social (24.2 për qind) krahasuar me të rriturit (20.3 për qind), duke rezultuar në një diferencë prej 3.9 për qind.

Në mbarë vendet e BE-së, 20 prej tyre përjetuan një rrezik më të lartë tek fëmijët, me diferencat më të mëdha të regjistruara në Spanjë (10.5 për qind), Maltë dhe Rumani (të dyja me 7.3 për qind) dhe Francë (7.2 për qind).

Faktori i arsimit

Fëmijët, prindërit e të cilëve kishin arsim më të lartë, kishin më pak gjasa të ishin në rrezik të varfërisë ose përjashtimit social.

Në vitin 2024, 61.2 për qind e fëmijëve në BE që jetonin me prindër me arsim jo më të lartë se niveli i mesëm i ulët (arsim i detyrueshëm) ishin në rrezik të varfërisë ose përjashtimit social.

Për fëmijët me prindër që kishin përfunduar arsimin e lartë (universitar), kjo përqindje ishte vetëm 11.0 për qind.

Kjo krijon një hendek prej 50.2 për qind në rrezikun e varfërisë bazuar në nivelin arsimor të prindërve.

Në nivel kombëtar, ky hendek ishte mbi 50 për qind në 16 vende të BE-së.

Hendeku më i vogël u vërejt në Danimarkë, Portugali dhe Estoni, ndërsa diferencat më të mëdha u regjistruan në Rumani, Çeki dhe Bullgari.

Pse është Spanja ndër vendet me normat më të larta?

Megjithëse Spanja ka një GDP më të lartë se Bullgaria apo Rumania, sistemi i saj i taksave dhe përfitimeve përmendet shpesh nga studiuesit si një nga arsyet kryesore për normat e larta të varfërisë së fëmijëve.

Në vitin 2021, Spanja shpenzoi vetëm 1.3 për qind të GDP-së së saj për politikat familjare, krahasuar me mesataren e OECD-së prej 2.3 për qind.

“Mbështetja financiare direkte për familjet ishte veçanërisht e kufizuar”, tha Lanau Sanchez.

“Skemat e përfitimeve në para të lidhura me fëmijët në Spanjë tradicionalisht kanë ofruar përfitime për dhjetëshat më të larta të të ardhurave përmes lehtësimeve tatimore, të cilat familjet me të ardhura të ulëta nuk mund t’i përfitojnë, ndërsa pak ose aspak mbështetje ka shkuar për familjet me të ardhura të ulëta”, pohoi ai.

Spanja gjithashtu ka prezantuar Ndihmën Minimale për Jetesë (IMV) në vitin 2021 dhe Shtesën për Mbështetjen e Fëmijës në vitin 2022, duke arritur në 502,310 familje, sipas të dhënave të Sigurimeve Shoqërore të Spanjës.

Megjithatë, mbetet e paqartë se sa shumë këto programe kanë përmirësuar kushtet e jetesës për familjet me fëmijë.

“Kritikat aktuale theksojnë mangësitë e IMV-së, përfshirë barrierat administrative (që rezultojnë në norma të larta të mos-përfitimit), kufizime ligjore për qasjen që prekin grupe të caktuara si të rinjtë, personat në situatë rruge, migrantët pa dokumente dhe ata që kanë mbërritur rishtazi, si dhe mbulim të kufizuar për familjet me të ardhura të ulëta, por jo në varfëri ekstreme”, tha Sanchez.

“Megjithatë, na mungon kërkimi akademik i thelluar për mënyrën se si IMV-ja e ka transformuar më gjerësisht sistemin e mbrojtjes sociale, duke zëvendësuar përfundimisht forma të tjera të mbështetjes, siç janë skemat rajonale të të ardhurave minimale”, përfundoi ajo. /Telegrafi/

The post Ku janë fëmijët më të cenueshëm ndaj varfërisë në BE? appeared first on Telegrafi.

Portugalia mposht Spanjën dhe fiton Nations League. Vendimtare ishin goditjet nga pika e bardhë, me gabimin e Moratës që i kushtoi shumë shtrenjtë “Furive të kuqe”. Protagonist i madh i ndeshjes, edhe një herë tjetër, Cristiano Ronaldo, i cili fitoi trofeun e radhës në karrierën e tij. Ish-lojtari i Realit, Juventusit dhe United-it përjetoi emocione të forta përpara këtij triumfi.

Ishte pikërisht ai që shënoi golin e barazimit përfundimtar 2-2, i cili i lejoi Portugalisë ta çonte ndeshjen në shtesa dhe më pas në penallti. Penallti në të cilat nuk mundi të merrte pjesë për shkak të një dëmtimi që e detyroi Ronaldon të largohej nga fusha. Pavarësisht gjithçkaje, sulmuesi gjithmonë i freskët e ndoqi sfidën nga stoli, me shumë emocion.

Lexo më tej: Tifozi bie nga tribuna, humb jetën: tragjedi gjatë Portugali-Spanjë në Nations League

Përveç se i inkurajonte shokët, gjatë penalltive, Cristiano Ronaldo nuk deshi as të shikonte. Pas penalltisë së humbur nga Morata, CR7 iu afrua shokëve të tjerë në stol dhe nisi të qajë, duke mbuluar fytyrën me duar. Vetëm nga reagimi i atyre që kishte përreth, portugezi e kuptoi se kombëtarja e tij kishte fituar. Dhe këtu Ronaldo shpërtheu.

Cristiano Ronaldo’s reaction to the last penalty.

What a video.
pic.twitter.com/wY8ie7JXNq

— TC (@totalcristiano) June 8, 2025

Fillimisht, lotët e pakontrollueshëm dhe përqafimet me portugezët e tjerë. Pastaj u ul në fushë për të shijuar triumfin. Emocionalisht shumë i prekur, Ronaldo nuk arriti të përmbahej. Lot të pandalshëm për futbollistin që vjen pas lamtumirës me Al Nassr, i cili më pas deklaroi: “Sot ishte e rëndësishme të fitonim. Duhet t’i përgëzoj shokët e mi të skuadrës, arrita të bëj histori. Edhe trajnerin, i cili është sulmuar padrejtësisht këto ditë. Ne dhamë gjithçka edhe për të dhe jam shumë i lumtur. Dëmtimi? Pata një problem të vogël në kofshë. Lotët janë pasojë e faktit që ky është një titull, një trofe.”

The post Ronaldo në lot pas triumfit të Portugalisë në Nations League: nuk sheh as penalltitë appeared first on Lapsi.al.

Gjatë finales së Nations League mes Portugalisë dhe Spanjës, një tifoz ka rënë nga tribuna e “Allianz Arena” dhe pak më pas ka ndërruar jetë. Lajmi është dhënë nga UEFA, e cila fillimisht nuk dha asnjë detaj, madje as mbi kombësinë e personit të ndjerë, për të cilin mendohet se është spanjoll, duke marrë parasysh edhe mesazhin ngushëllues të trajnerit të Spanjës, De la Fuente.

Burri ra nga tribuna e “Allianz Arena” në Mynih

Portugalia dhe Spanja po luanin pjesën e parë shtesë në finalen e Nations League dhe, në minutat e fundit, një burrë ra nga tribuna dhe më pas humbi jetën. Dinamika e aksidentit nuk është e qartë. Ajo që dihet është se burri ra nga pjesa e sipërme e stadiumit, duke rënë rreth 5 metra në zonën në të djathtë të tribunës së shtypit.

Lexo më tej: Portugalia thërret djalin e Cristiano Ronaldos: hera e parë për të me kombëtaren

Gjendja e tij u duk menjëherë e rëndë. Mjekët ndërhynë menjëherë, e imobilizuan burrin, por nuk arritën t’ia shpëtonin jetën. Stafi mjekësor dhe ai i sigurisë së “Allianz”-it e rrethuan zonën me shirita dhe e mbuluan me mbulesa për të penguar tifozët, shtypin dhe fotografët që të shihnin skenën.

Ngushëllimet e UEFA-s dhe trajnerit të Spanjës

Komunikata e shkurtër e UEFA-s: “Ka pasur një emergjencë mjekësore në ‘Munich Arena’ dhe, pavarësisht përpjekjeve mjekësore për t’ia shpëtuar jetën, burri, për fat të keq, ndërroi jetë në orën 00:06. Mendimet tona janë me të afërmit e tij në këtë moment të vështirë”. Ndërkohë, trajneri spanjoll De la Fuente ka deklaruar: “Para së gjithash, dua të shpreh ngushëllimet e mia për familjen e një tifozi që ka ndërruar jetë. Kjo na bën të kuptojmë se çfarë është vërtet e rëndësishme në jetë”.

#NationsLeague pic.twitter.com/BbbeNDyKTS

— UEFA EURO (@UEFAEURO) June 8, 2025

The post Tifozi bie nga tribuna, humb jetën: tragjedi gjatë Portugali-Spanjë në Nations League appeared first on Lapsi.al.

Portugalia është fituesja e Ligës së Kombeve për këtë sezon, pasi ka mundur Spanjën në fund përmes “ruletës ruse”, ku luzitanët u treguan më të saktë. Sfida nisi vrullshëm për të dy ekipet, por spanjollët kaluan të parët në avantazh në minutën e 21-të. Pas një aksioni të shpejtë të spanjollëve dhe një topi të […]

The post Portugalia fiton Ligën e Kombeve, Ronaldo dhe portieri Costa heronjtë e finales ndaj Spanjës appeared first on BoldNews.al.