TIRANĂ, 14 korrik /ATSH/ Gjykata Kushtetuese organizoi sot aktivitetin pĂ«r prezantimin e UdhĂ«rrĂ«fyesit (GuidĂ«s) sĂ« JurisprudencĂ«s sĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese tĂ« ShqipĂ«risĂ« â VĂ«llimi IIâ.
Ministri i DrejtĂ«sisĂ«, Ulsi Manja nĂ« fjalĂ«n e tij deklaroi se, âpublikimi i kĂ«tij vĂ«llimi tĂ« ri Ă«shtĂ« njĂ« hap domethĂ«nĂ«s pĂ«r pĂ«rmirĂ«simin e kulturĂ«s juridike nĂ« vendâ.
âAi ofron njĂ« pasqyrĂ« tĂ« qartĂ« dhe tĂ« sistemuar tĂ« praktikĂ«s kushtetuese, duke shĂ«rbyer si njĂ« mjet i vyer jo vetĂ«m pĂ«r juristĂ«t, akademikĂ«t dhe studentĂ«t, por edhe pĂ«r çdo qytetar qĂ« dĂ«shiron tĂ« njohĂ« mĂ« mirĂ« tĂ« drejtat dhe liritĂ« e tijâ, tha Manja.
Kjo, theksoi Manja, âĂ«shtĂ« dĂ«shmi e pĂ«rkushtimit institucional pĂ«r transparencĂ«, edukim juridik dhe forcim tĂ« besimit tĂ« publikut te drejtĂ«sia. Duke e bĂ«rĂ« jurisprudencĂ«n mĂ« tĂ« aksesueshme dhe tĂ« kuptueshme, ne kontribuojmĂ« drejtpĂ«rdrejt nĂ« krijimin e njĂ« kulture tĂ« respektit ndaj KushtetutĂ«s dhe tĂ« drejtave themelore tĂ« njeriutâ.
NĂ« njĂ« shtet demokratik, shtoi ministri, âGjykata Kushtetuese Ă«shtĂ« garant i rendit juridik dhe i parimeve mbi tĂ« cilat ngrihet Republika. PĂ«rmes vendimmarrjes sĂ« saj, ajo mbron ekuilibrin mes pushteteve, siguron kufizimin e ndĂ«rhyrjeve arbitrare dhe mbron liritĂ« dhe tĂ« drejtat themelore tĂ« individitâ.
âKy institucion nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« gjykatĂ« qĂ« shqyrton çështje juridike â Ă«shtĂ« mbrojtĂ«si i kontratĂ«s sonĂ« shoqĂ«rore, i themeleve tĂ« demokracisĂ« sonĂ« dhe i stabilitetit tĂ« shtetitâ, nĂ«nvizoi Manja.
Manja theksoi se, Udhërrëfyesi për Shtetin e së Drejtës, i miratuar në fund të vitit të kaluar, përmban masa të qarta dhe ambicioze për forcimin e kapaciteteve institucionale dhe rritjen e transparencës.
Ai synon pĂ«rmirĂ«simin e sistemit tĂ« publikimit tĂ« vendimeve, zhvillimin e mjeteve tĂ« reja tĂ« informimit pĂ«r publikun dhe profesionistĂ«t, rritjen e bashkĂ«punimit ndĂ«rinstitucional pĂ«r zbatimin efektiv tĂ« vendimeve dhe ngritjen e kapaciteteve profesionale pĂ«rmes trajnimeve dhe shkĂ«mbimeve me gjykatat partnere nĂ« EvropĂ«â, u shpreh Manja.
Manja nĂ«nvizoi se, âpĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, procesi i integrimit evropian nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« objektiv politik, por njĂ« reformĂ« e thellĂ« shoqĂ«rore dhe institucionale. PĂ«rafrimi me standardet evropiane tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut dhe tĂ« shtetit tĂ« sĂ« drejtĂ«s kĂ«rkon njĂ« sistem drejtĂ«sie qĂ« Ă«shtĂ« i pavarur, i drejtĂ« dhe efektivâ.
NĂ« kĂ«tĂ« proces, shtoi Manja, âGjykata Kushtetuese ka njĂ« rol kyç: tĂ« sigurojĂ« qĂ« çdo ndryshim ligjor apo institucional tĂ« respektojĂ« KushtetutĂ«n dhe vlerat themelore mbi tĂ« cilat mbĂ«shtetet rendi ynĂ« demokratikâ.
Manja theksoi se, âMinistria e DrejtĂ«sisĂ« mbetet e pĂ«rkushtuar tĂ« mbĂ«shtesĂ« me tĂ« gjitha mjetet institucionale kĂ«tĂ« proces. Ne jemi tĂ« vendosur tĂ« punojmĂ« ngushtĂ«sisht me GjykatĂ«n Kushtetuese, me gjykatat e tjera, me shoqĂ«rinĂ« civile dhe partnerĂ«t tanĂ« ndĂ«rkombĂ«tarĂ« pĂ«r tĂ« garantuar zbatimin e reformave dhe ndĂ«rtimin e njĂ« drejtĂ«sie qĂ« i shĂ«rben vĂ«rtet qytetaritâ.
Kjo, shtoi ai, ânuk Ă«shtĂ« njĂ« punĂ« qĂ« mund tĂ« bĂ«het vetĂ«m. KĂ«rkon bashkĂ«punim tĂ« ngushtĂ«, mirĂ«besim dhe dialog tĂ« hapur ndĂ«rmjet tĂ« gjitha institucioneveâ.
TIRANĂ, 14 korrik /ATSH/ Gjykata Kushtetuese organizoi sot aktivitin pĂ«r prezantimin e UdhĂ«rrĂ«fyesit (GuidĂ«s) sĂ« JurisprudencĂ«s sĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese tĂ« ShqipĂ«risĂ« â VĂ«llimi IIâ.
Kryetarja e Gjykata Kushtetuese, Holta Zaçaj nĂ« fjalĂ«n e saj u shpreh se, âudhĂ«rrĂ«fyesi Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« tepĂ«r se njĂ« botim: Ă«shtĂ« i pari i kĂ«tij lloji qĂ« organizon nĂ« mĂ«nyrĂ« sistematike vendimet e GjykatĂ«s, duke pĂ«rfshirĂ« gjithçka: nga parimet themelore kushtetuese, liritĂ« dhe tĂ« drejtat e njeriut, organizmin, funksionimin dhe parimet mbi tĂ« cilat ushtrojnĂ« veprimtarinĂ« institucionet shtetĂ«rore, nĂ« kĂ«ndvĂ«shtrim tĂ« ndarjes dhe balancimit tĂ« pushteteve, duke siguruar transparencĂ« e akses nĂ« drejtĂ«sinĂ« kushtetuese, si dhe duke ofruar njĂ« mjet tĂ« nevojshĂ«m pĂ«r tĂ« kuptuar evolucionin e saj nĂ« ShqipĂ«riâ.
âKy udhĂ«rrĂ«fyes Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shmi e gjallĂ« e trashĂ«gimisĂ« sĂ« drejtĂ«sisĂ« kushtetuese tĂ« ShqipĂ«risĂ«, e pasqyruar nĂ« vendimet kyçe tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese. ShumĂ« nga kĂ«to vendime janĂ« shtyllat themelore tĂ« drejtĂ«sisĂ« shqiptare, duke shĂ«nuar momente vendimtare nĂ« zhvillimin demokratik tĂ« vendit çka u jep atyre edhe njĂ« rĂ«ndĂ«si historike. Ato pasqyrojnĂ« sfidat e vazhdueshme tĂ« shoqĂ«risĂ« sonĂ« dhe tĂ« reformave tĂ« ndĂ«rmarra, duke vĂ«nĂ« nĂ« pah rolin e pazĂ«vendĂ«sueshĂ«m tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese nĂ« mbrojtjen e demokracisĂ«, tĂ« drejtave tĂ« njeriut dhe vlerave njerĂ«zore qĂ« janĂ« sanksionuar nĂ« tekstin e KushtetutĂ«s tonĂ«â, theksoi ajo.
PĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«, shtoi Zaçaj âjurisprudenca e plotĂ« e GjykatĂ«s Kushtetuese bĂ«het e aksesueshme nĂ« njĂ« format tĂ« strukturuar dhe gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s, duke mundĂ«suar njĂ« kuptim mĂ« tĂ« mirĂ« dhe njĂ« pĂ«rdorim praktik tĂ« parimeve e standardeve kushtetueseâ.
Ajo theksoi se, ky dokument shërben si një burim i rëndësishëm reference për disa arsye.
âPĂ«r vetĂ« GjykatĂ«n Kushtetuese pasi udhĂ«rrĂ«fyesi Ă«shtĂ« konceptuar si njĂ« dokument pune, i cili ndihmon dhe lehtĂ«son analizĂ«n dhe kĂ«rkimin shkencor, ashtu edhe shkrimin e arsyetimin ligjor. SĂ« dyti, pĂ«r gjykatat e zakonshme â udhĂ«rrĂ«fyesi ofron njĂ« pikĂ« referimi tĂ« qartĂ« nĂ« ushtrimin e veprimtarisĂ« gjyqĂ«sore, interpretimin tonĂ« tĂ« dispozitave kyçe kushtetuese. SĂ« treti, pĂ«r prokurorĂ«t pasi pĂ«r shkak tĂ« rolit kyç qĂ« kanĂ« prokurorĂ«t nĂ« zbatimin e ligjit, sĂ« katĂ«rti, pĂ«r avokatĂ«t dhe praktikantet e ligjitâ, tha ajo.
Për institucionet ekzekutive, udhërrëfyesi ofron qartësi se si parimet kushtetuese duhet të udhëheqin vendimmarrjen ekzekutive, duke siguruar që politikat dhe veprimet e kësaj dege të pushtetit të reflektojnë angazhimin për sundimin e ligjit dhe të drejtat e qytetarëve. Ndërkohë vuri në dukje ajo, për qytetarët dhe shoqërinë civile udhërrëfyesi bën të aksesueshme dhe të kuptueshme parimet kushtetuese duke u mundësuar qytetarëve të angazhohen më mirë për mbrojtjen e të drejtave të tyre.
Duke diskutuar pĂ«r ndikimin e thellĂ« tĂ« vendimeve tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese, Zaçaj u shpreh se, âĂ«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« theksojmĂ« se kĂ«to vendime nuk janĂ« thjesht me vlerĂ« historike, ato vazhdojnĂ« tĂ« formĂ«sojnĂ« dhe pasurojnĂ« peizazhin aktual ligjor pĂ«rmes autoritetit tĂ« tyre precedencialâ.
âĂshtĂ« po aq e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« nĂ«nvizohet se autoriteti i kĂ«tyre vendimeve nuk Ă«shtĂ« teorik. PĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« kundĂ«rshtuar apo pĂ«r tĂ« vĂ«nĂ« nĂ« diskutim ekzekutimin e vendimeve tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese jo vetĂ«m minojnĂ« besimin e publikut nĂ« sistemin e drejtĂ«sisĂ«, por edhe destabilizojnĂ« qeverisjen demokratikeâ, tha ajo.
Zaçaj shtoi se, âvendimet e GjykatĂ«s Kushtetuese nuk janĂ« as kĂ«shilluese, as opsionale pĂ«r t`u zbatuarâato janĂ« tĂ« detyrueshme dhe ekzekutimi i tyre pĂ«rbĂ«n njĂ« detyrim kushtetues pĂ«r tĂ« gjitha pushtetet.
DĂ«shtimi nĂ« ekzekutimin e kĂ«tyre vendimeve vĂ« nĂ« diskutim vetĂ« KushtetutĂ«n dhe kĂ«rcĂ«non integritetin e sundimit tĂ« ligjit, i cili kĂ«rkon qĂ« tĂ« gjitha institucionet shtetĂ«rore, jo vetĂ«m tĂ« respektojnĂ« vendimet e GjykatĂ«s por edhe tĂ« veprojnĂ« nĂ« shina kushtetueseâ.
Kjo, nĂ«nvizoi Zaçaj, â vlen gjithashtu pĂ«r tĂ« mbajtur nĂ« vĂ«mendje se kur institucionet pĂ«rfshirĂ« edhe ato gjyqĂ«sore krijojnĂ« konflikte kushtetuese apo veprojnĂ« jashtĂ« kuadrit kushtetues â kjo minon vet legjitimitetin e sistemit ligjor dhe gĂ«rryen besimin e publikutâ.
Ndaj, shtoi ajo, âKushtetutshmĂ«ria si mĂ«nyrĂ« tĂ« qeni dhe tĂ« sjelluri Ă«shtĂ« pasaporta jonĂ« e vetme nĂ« rrugĂ«n e integrimit drejt EvropĂ«s sĂ« bashkuarâ.
âNe jetojmĂ« nĂ« njĂ« moment historik jo vetĂ«m nĂ« ShqipĂ«ri por edhe nĂ« botĂ« dhe na duhet tĂ« kujtojmĂ« se vetĂ«m demokracia, nuk mjafton. Sundimi i shumicĂ«s, edhe kur Ă«shtĂ« i ligjshĂ«m, mund tĂ« çojĂ« nĂ« ligje qĂ« kufizojnĂ« ose shkelin tĂ« drejtat themelore. Prandaj, Ă«shtĂ« e domosdoshme qĂ« demokracia tĂ« jetĂ« kushtetuese, me kufij pĂ«r pushtetet, respekt tĂ« sundimit tĂ« ligjit dhe njĂ« pushtet gjyqĂ«sor tĂ« pavarur. VetĂ«m kĂ«shtu demokracia nuk Ă«shtĂ« thjesht dhe vetĂ«m njĂ« mekanizĂ«m qeverisĂ«s por njĂ« kulturĂ« lirie, pĂ«rgjegjshmĂ«ria dhe llogaridhĂ«niejeâ, theksoi Zaçaj.
MegjithatĂ«, shtoi ajo, âedhe vetĂ« Kushtetuta, sado perfekte tĂ« jetĂ«, nuk Ă«shtĂ« e mjaftueshme. ĂshtĂ« Gjykata Kushtetuese ajo qĂ« i jep kuptim, zbatim dhe mbrojtje asaj. Duke interpretuar vlerat mbi tĂ« cilat mbĂ«shteten dinjiteti njerĂ«zor, barazia, liria dhe drejtĂ«sia, ajo siguron qĂ« parimet kushtetuese dhe tĂ« drejtat themelore tĂ« ruhen dhe te garantohenâ.
Në këtë këndvështrim, Zaçaj theksoi se, mbetet një sfidë e vazhdueshme që drejtësia të jetë, jo vetëm e drejtë, por mbi të gjitha kushtetuese.
UdhĂ«rrĂ«fyesi (Guida) e JurisprudencĂ«s sĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese tĂ« ShqipĂ«risĂ« â VĂ«llimi IIâ pĂ«rmbledh standardet e mbajtura nĂ« vendimmarrjen e saj qĂ« prej vitit 1992 sa i takon parimeve tĂ« sĂ« drejtĂ«s, ndarjes sĂ« pushteteve si dhe tĂ« drejtave kushtetuese substanciale.
Si një instrument i rëndësishëm i cili do të shërbejë për një njohje edhe më të mirë të vendimmarrjes dhe drejtësisë kushtetuese, ky vëllim i ri ndjek dhe plotëson udhërrëfyesin e parë të Gjykatës të botuar në vitin 2024, i cili përmban jurisprudencën e periudhës 1998-2023 të Gjykatës me fokus ankimin individual kushtetues.
Vëllimi i dytë i Udhërrëfyesit, në pjesën a parë të tij përmbledh vendimmarrjen e Gjykatës lidhur me parimet e përgjithshme të të drejtave dhe lirive themelore si dhe vendimmarrjen mbi të drejtat substanciale. Në pjesën e dytë ai paraqet standardet në jurisprudencën e Gjykatës mbi ndarjen e pushteteve si dhe mbi organizimin e funksionimin e organeve kushtetuese ku përfshihen institucionet si Presidenti, Kuvendi, Këshilli i Ministrave, Avokati i Popullit, Kontrolli i Lartë i Shtetit, gjykatat e prokuroria si dhe organet e qeverisjes vendore.
Të dy vëllimet e Udhërrëfyesit, përfaqësojnë një përpjekje të rëndësishme për të sistematizuar dhe bërë edhe më të aksesueshme jurisprudencën e Gjykatës Kushtetuese, duke synuar rritjen e transparencës, konsistencës dhe forcimin e kulturës kushtetuese në vend, në funksion të forcimit të shtetit të së drejtës dhe mbrojtjes së të drejtave e lirive të individit.
Botimi është rezultat i një pune të përbashkët të Gjykatës me ekspertë të shquar të së drejtës kushtetuese dhe mbështetet në një metodologji të qartë hulumtimi dhe sistematizimi.
Ky vëllim u realizua me mbështetjen e Prezencës së OSBE-së në Shqipëri, si dhe me kontributin e Fondacionit Konrad Adenauer Stiftung. Ai është i disponueshëm në format botimi të shtypur si dhe në format elektronik të cilin e gjeni në faqen zyrtare të Gjykatës Kushtetuese.
Gjykata Kushtetuese paraqet udhërrëfyesin, foto: Florian Abazaj
TIRANĂ, 14 korrik /ATSH/ Gjykata Kushtetuese organizoi sot aktivitetin pĂ«r prezantimin e UdhĂ«rrĂ«fyesit (GuidĂ«s) sĂ« JurisprudencĂ«s sĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese tĂ« ShqipĂ«risĂ« â VĂ«llimi IIâ.
Kryetarja e Kuvendit, Elisa Spiropali, në fjalën e mbajtur në këtë aktivitet deklaroi se, në tetor të këtij viti do të mbahet një Konferencë Ndërkombëtare me fokus Reformën në Drejtësi.
âPo ndaj me ju njĂ« lajm tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m, nĂ« tetor 2025 nĂ« rastin e 7-vjetorit tĂ« Komisionit tĂ« Venecias dhe tĂ« 30-vjetorit tĂ« anĂ«tarĂ«simit tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« KĂ«shillin e EuropĂ«s, pĂ«rvjetor i shĂ«nuar dje mĂ« 13 korrik, Kuvendi i ShqipĂ«risĂ« do tĂ« organizojĂ« konferencĂ« ndĂ«rkombĂ«tare e cila do tĂ« fokusohet nĂ« ReformĂ«n nĂ« DrejtĂ«si, ReformĂ«n Zgjedhore, dhe DrejtĂ«sinĂ« Kushtetueseâ, tha Spiropali.
Spiropali u shpreh se, njĂ« nga panelet do tâi kushtohet pikĂ«risht sfidave dhe rolit tĂ« gjykatave kushtetuese nĂ« ruajtjen e rendit demokratik nĂ« vendet anĂ«tare tĂ« KiE-sĂ«â.
Kjo, theksoi kryeparlamentarja, âdo tĂ« jetĂ« njĂ« mundĂ«si pĂ«r tĂ« ndarĂ« pĂ«rvoja dhe pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njĂ« vizion tĂ« qartĂ« pĂ«r tĂ« ardhmen e ShqipĂ«risĂ« nĂ« EuropĂ« dhe mĂ« gjerĂ«.
Spiropali shtoi se, Kuvendi i Shqipërisë do të vijojë të mbështesë Reformën në Drejtësi.
Spiropali gjithashtu vlerësoi rolin kyç të Gjykatës Kushtetuese në konsolidimin e shtetit të së drejtës dhe theksoi se, vendi ndodhet në një moment të rëndësishëm historik.
âShqipĂ«ria po kalon njĂ« etapĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« forcimin e institucioneve demokratike, nĂ« rrugĂ«timin drejt anĂ«tarĂ«simit nĂ« familjen europiane dhe nĂ« rritjen e prestigjit ndĂ«rkombĂ«tar. Nga tĂ« gjithĂ« ne kĂ«rkohet bashkĂ«punim i ngushtĂ« pĂ«r tĂ« çuar pĂ«rpara kĂ«to procese jetikeâ, u shpreh ajo.
Duke iu referuar udhërrëfyesit të jurisprudencës, kryeparlamentarja nënvizoi se, ky botim përbën një mjet të rëndësishëm për të kuptuar dhe zbatuar vendimet kushtetuese në praktikën institucionale dhe ligjore të Shqipërisë.
âVendimet e GjykatĂ«s Kushtetuese janĂ« njĂ« kontribut i rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« forcimin e shtetit tĂ« sĂ« drejtĂ«s. Ky vĂ«llim vijon punĂ«n e nisur me botimin e parĂ« dhe ofron njĂ« instrument tĂ« vlefshĂ«m pĂ«r analizĂ«n dhe zbatimin e jurisprudencĂ«s kushtetueseâ, tha Spiropali.
TIRANĂ, 10 qershor /ATSH/ Agjencia ShtetĂ«rore e KadastrĂ«s prezantoi sot, nĂ« mbledhjen e Komitetit Drejtues tĂ« projektit âEU for Property Rightsâ, dokumentin strategjik âUdhĂ«rrĂ«fyesi i Digjitalizimitâ, njĂ« hap thelbĂ«sor drejt transformimit tĂ« sistemit kadastral nĂ« ShqipĂ«ri.
Ky dokument vjen si rezultat i një analize të thelluar për modernizimin e shërbimeve të regjistrimit të pasurive, duke përcaktuar hapat konkretë proceduralë dhe teknikë, si dhe angazhimet institucionale të nevojshme për përmbushjen e objektivave të projektit.
Paralelisht, projekti fokusohet edhe në përmbylljen me sukses të procesit të regjistrimit fillestar në të gjithë territorin e Shqipërisë, një proces jetik për sigurinë juridike të pronësisë dhe zhvillimin ekonomik të vendit.
âJemi tĂ« pĂ«rkushtuar pĂ«r digjitalizimin e plotĂ« tĂ« tĂ« dhĂ«nave kadastrale dhe pĂ«r pĂ«rmbylljen me sukses tĂ« Regjistrimit Fillestar nĂ« tĂ« gjithĂ« territorin e venditâ, siguroi Goxhobelli. /j.p/
Rreth orĂ«s 14:00, nĂ« rrugĂ«n âDĂ«shmorĂ«t e Kombitâ nĂ« PrishtinĂ« policia ka pranuar informatĂ«n pĂ«r njĂ« mjet tĂ« dyshimtĂ« shpĂ«rthyes.
Zëdhënësja e policisë, Flora Ahmeti ka konfirmuar për Telegrafin se njësitet përkatëse janë duke e trajtuar rastin me seriozitet të lartë.
âSot rreth orĂ«s 14:00 kemi pranuar informatĂ«n pĂ«r njĂ« mjet tĂ« dyshimtĂ« shpĂ«rthyes nĂ« rrugĂ«n âDĂ«shmorĂ«t e Kombitâ nĂ« PrishtinĂ«. MenjĂ«herĂ« nĂ« vendin e ngjarjes kanĂ« dalĂ« njĂ«sitet e nevojshme policore tĂ« cilat po ndĂ«rmarrin veprimet e nevojshme pĂ«r tĂ« menaxhuar situatĂ«nâ, ka thĂ«nĂ« Ahmeti.
Për momentin nuk raportohet për ndonjë rrezik të drejtpërdrejtë për qytetarët, por autoritetet kanë bllokuar zonën përreth për siguri. /Telegrafi/
Me filmin âYesâ njĂ« afresk radikal i prezantuar nĂ« KanĂ«, regjisori izraelit Nadav Lapid thotĂ« se dĂ«shiron tĂ« dĂ«rgojĂ« njĂ« elektroshok kundĂ«r verbĂ«risĂ« sĂ« vendit tĂ« tij qĂ« nga 7 tetori.
âVerbĂ«ria nĂ« Izrael Ă«shtĂ« pĂ«r fat tĂ« keq njĂ« sĂ«mundje mjaft kolektiveâ, tha regjisori 50-vjeçar, i cili tashmĂ« i kishte analizuar tĂ« kĂ«qijat e vendit tĂ« tij nĂ« filmin âSynonymsâ, i cili fitoi Ariun e ArtĂ« nĂ« Berlin nĂ« vitin 2019, dhe âAhedâs Kneeâ (2021).
NĂ« filmin âYesâ, tĂ« prezantuar nĂ« sesionin âFilmmakersâ Fortnightâ, ai pĂ«rshkruan njĂ« shoqĂ«ri tĂ« varrosur nga ana e saj e errĂ«t qĂ« nga sulmi i Hamasit mĂ« 7 tetor 2023 dhe e cila zgjedh tĂ« mbyllĂ« njĂ« sy ndaj luftĂ«s nĂ« Gaza me mĂ« shumĂ« se 53 000 vdekje deri tani.
âAjo qĂ« ndodhi mĂ« 7 tetor, niveli i tmerrit dhe mizorisĂ«, e vendosi gjithçka nĂ« njĂ« nivel biblikâ, shpjegon ai.
âFantazia e madhe izraelite (âŠ) pĂ«r tâu zgjuar njĂ« ditĂ« kur palestinezĂ«t nuk do tĂ« jenĂ« mĂ« aty Ă«shtĂ« shndĂ«rruar nĂ« njĂ« programâ, thekson Lapid.
Për gati dy orë e gjysmë kaosi, filmi i tij ndjek një muzikant të quajtur Y, i cili ngarkohet nga autoritetet me detyrën e rishkrimit të himnit kombëtar izraelit për ta shndërruar atë në një copë propagande që bën thirrje për zhdukjen e palestinezëve. Ai pranon.
Dhe âYesâ-i nĂ« titull i referohet tĂ« vetmes pĂ«rgjigje qĂ« u mbetet artistĂ«ve nĂ« Izrael, sipas aktorit kryesor Ariel Bronz, i cili shkaktoi njĂ« stuhi nĂ« vitin 2016 duke futur njĂ« flamur izraelit nĂ« anusin e tij gjatĂ« njĂ« shfaqjeje nĂ« Tel Aviv.
âDetyra e parĂ« e njĂ« artisti Ă«shtĂ« tĂ« mos ecĂ« me rrjedhĂ«nâ, siguron ai.
âDuhet ta paguash çmimin. ĂshtĂ« njĂ« sprovĂ« e vĂ«rtetĂ« tĂ« mbijetosh nĂ« kĂ«tĂ« situatĂ« ku je plotĂ«sisht i izoluar nĂ« vendin tĂ«nd. Ka shumĂ« pak njerĂ«z qĂ« ngrihen dhe thonĂ« se ajo qĂ« po ndodh nĂ« Gaza Ă«shtĂ« e padurueshmeâ, thotĂ« Nadav Lapid, i cili beson se nĂ« vendin e tij ekziston ânjĂ« formĂ« unanimiteti nĂ« lidhje me superioritetin e jetĂ«s izraelite mbi jetĂ«n palestinezeâ./atsh/ KultPlus.com
Me filmin âYesâ njĂ« afresk radikal i prezantuar nĂ« KanĂ«, regjisori izraelit Nadav Lapid thotĂ« se dĂ«shiron tĂ« dĂ«rgojĂ« njĂ« elektroshok kundĂ«r verbĂ«risĂ« sĂ« vendit tĂ« tij qĂ« nga 7 tetori.
âVerbĂ«ria nĂ« Izrael Ă«shtĂ« pĂ«r fat tĂ« keq njĂ« sĂ«mundje mjaft kolektiveâ, tha regjisori 50-vjeçar, i cili tashmĂ« i kishte analizuar tĂ« kĂ«qijat e vendit tĂ« tij nĂ« filmin âSynonymsâ, i cili fitoi Ariun e ArtĂ« nĂ« Berlin nĂ« vitin 2019, dhe âAhedâs Kneeâ (2021).
NĂ« filmin âYesâ, tĂ« prezantuar nĂ« sesionin âFilmmakersâ Fortnightâ, ai pĂ«rshkruan njĂ« shoqĂ«ri tĂ« varrosur nga ana e saj e errĂ«t qĂ« nga sulmi i Hamasit mĂ« 7 tetor 2023 dhe e cila zgjedh tĂ« mbyllĂ« njĂ« sy ndaj luftĂ«s nĂ« Gaza me mĂ« shumĂ« se 53 000 vdekje deri tani.
âAjo qĂ« ndodhi mĂ« 7 tetor, niveli i tmerrit dhe mizorisĂ«, e vendosi gjithçka nĂ« njĂ« nivel biblikâ, shpjegon ai.
âFantazia e madhe izraelite (âŠ) pĂ«r tâu zgjuar njĂ« ditĂ« kur palestinezĂ«t nuk do tĂ« jenĂ« mĂ« aty Ă«shtĂ« shndĂ«rruar nĂ« njĂ« programâ, thekson Lapid.
Për gati dy orë e gjysmë kaosi, filmi i tij ndjek një muzikant të quajtur Y, i cili ngarkohet nga autoritetet me detyrën e rishkrimit të himnit kombëtar izraelit për ta shndërruar atë në një copë propagande që bën thirrje për zhdukjen e palestinezëve. Ai pranon.
Dhe âYesâ-i nĂ« titull i referohet tĂ« vetmes pĂ«rgjigje qĂ« u mbetet artistĂ«ve nĂ« Izrael, sipas aktorit kryesor Ariel Bronz, i cili shkaktoi njĂ« stuhi nĂ« vitin 2016 duke futur njĂ« flamur izraelit nĂ« anusin e tij gjatĂ« njĂ« shfaqjeje nĂ« Tel Aviv.
âDetyra e parĂ« e njĂ« artisti Ă«shtĂ« tĂ« mos ecĂ« me rrjedhĂ«nâ, siguron ai.
âDuhet ta paguash çmimin. ĂshtĂ« njĂ« sprovĂ« e vĂ«rtetĂ« tĂ« mbijetosh nĂ« kĂ«tĂ« situatĂ« ku je plotĂ«sisht i izoluar nĂ« vendin tĂ«nd. Ka shumĂ« pak njerĂ«z qĂ« ngrihen dhe thonĂ« se ajo qĂ« po ndodh nĂ« Gaza Ă«shtĂ« e padurueshmeâ, thotĂ« Nadav Lapid, i cili beson se nĂ« vendin e tij ekziston ânjĂ« formĂ« unanimiteti nĂ« lidhje me superioritetin e jetĂ«s izraelite mbi jetĂ«n palestinezeâ./ a.jor.
NjĂ« sasi lĂ«nde plasĂ«se Ă«shtĂ« gjetur mbrĂ«mjen e sĂ« martĂ«s nĂ« qytetin e DurrĂ«sit, nĂ« zonĂ«n e njohur si âVelieraâ.
Qytetarë të rastësishëm kanë njoftuar menjëherë policinë, pasi vunë re një objekt të dyshimtë të lënë në rrugë nga persona ende të paidentifikuar dhe në rrethana të paqarta, raporton euronews.al.
Menjëherë pas njoftimit, në vendngjarje kanë mbërritur forcat e policisë së Durrësit të cilat kanë njoftuar forcat xheniere.
Ishin këto të fundit të cilat kryen verifikimet përkatëse dhe më pas realizuan një shpërthim të kontrolluar të lëndës plasëse, për të neutralizuar çdo rrezik të mundshëm.
Zona ku u gjet lënda plasëse është në afërsi të pallatit ku banon së ish-kryebashkiaku i Durrësit Vangjush Dako ndërkohë që hetimet për zbardhjen e plotë të ngjarjes vijojnë.
Ndër veprimet e para nga hetuesit ka qenë këqyrja e pamjeve nga kamerat e sigurisë.
Ilia Lengu, profesor i shquar në fushën e përkthimit dhe studimit të letërsisë frënge, vjen në një rrëfim në Pas Mesnate me Leontina Nika, në ABC News.
Ai rrëfen se dashurinë për letërsinë e ka të brumosur që në fëmijërinë e hershme.
âLetĂ«rsia Ă«shtĂ« njĂ« nga pĂ«rmasat themelore tĂ« jetĂ«s sime, ka qenĂ« nĂ« fĂ«mijĂ«rinĂ« time, leximi ka qenĂ« i pandarĂ«. NĂ« gjimnaz mĂ« Ă«shtĂ« thyer notĂ« nĂ« sjellje sepse kam lexuar edhe libra qĂ« nuk duheshin lexuar, autorĂ« tĂ« ndaluar. Kur ia dola qĂ« mĂ« doli e drejta e studimit pĂ«r gjuhĂ« letĂ«rsi isha shumĂ« i lumtur, pata edhe njĂ« moment qĂ« mĂ« drejtoi pĂ«r disa kohĂ« nĂ« fushĂ« e gjuhĂ«sisĂ«.
Nga ky profil gjuhĂ«sor kalova nĂ« profilin letrar sepse mu krijua mundĂ«sia pĂ«r tĂ« ndjekur studimet nĂ« njĂ« univertistet francez, dhe ishte si njĂ« dhuratĂ« nga qielli. NĂ« vitet â60 ishim vetĂ«m dy studentĂ« qĂ« shkuan fillimisht nĂ« Universitetin e Sorbonnes.
ĂshtĂ« njĂ« nga ngjarjet kryesore nĂ« jetĂ«n time, qĂ« i dha njĂ« drejtim krejt tjetĂ«r jetĂ«s. Me kulturĂ«n franceze, futa brenda vetes vlerat e franko-fonisĂ«. Ishe njĂ« kontrast shumĂ« i fortĂ« kur vajta atje.â tregon ai, ndĂ«rsa thekson sĂ« nga mĂ«simdhĂ«nia u largua mĂ« herĂ«t pĂ«r shkak tĂ« nivelit tĂ« ulĂ«t tĂ« studentĂ«ve.
âNuk e pranoja dot atĂ« nivel mjeran ku ra mĂ«simdhĂ«nia dhe mĂ«simnxĂ«nia. Ishte e pamundur pĂ«r mua, do e kisha pĂ«suar nĂ«se do kisha vijuar. Niveli i studentĂ«ve, por edhe fryma e pĂ«rgjithshme e molepsur, ato qĂ« u quajtĂ«n reforma, e cuan sistemin e lartĂ« drejt rĂ«nies. Kishe studentĂ« qĂ« jo vetĂ«m sâtĂ« dĂ«gjonin por nuk e hapnin gojĂ« pĂ«r tĂ« folur. Dhe aty thash nuk ia vlen mĂ« tĂ« vijosh tĂ« shkatĂ«rrohesh plotĂ«sisht,â- thote ai/abcnews.al
Kandidati i koalicionit tĂ« PD-sĂ«, Lefter Maliqi i ka bĂ«rĂ« thirrje elektoralit tĂ« tij qĂ« mos dorĂ«zohet pavarĂ«sisht rezultatit zhgĂ«njyes tĂ« manipuluar nga ajo qĂ« ai e etiketon si ânarkoshtetâ. Maliqi thekson se demokratĂ«t i presin sfida tĂ« reja por premton se zgjedhjet do tĂ« pĂ«rsĂ«riten. âKurajo, mos u dorĂ«zoni, numĂ«roni çdo votĂ« qĂ« na [âŠ]
TIRANĂ, 2 maj/ATSH/ NĂ« kuadĂ«r tĂ« projektit tĂ« EU4Culture pĂ«r trajnimet e udhĂ«rrĂ«fyesve turistikĂ« po pĂ«rgatitet turi âTriada e Arbritâ.
Ky tur ekskluziv, ku janĂ« tĂ« ftuar operatorĂ«t turistikĂ«, guidat dhe profesionistĂ«t e turizmit pĂ«rfshin kishĂ«n historike tĂ« âShnaâ Ndoutâ tek Kepi i Rodonit, kishĂ«n mesjetare tĂ« âKuvendit tĂ« Manastiritâ nĂ« Rubik dhe UrĂ«n tĂ« Kuçajt nĂ« KrujĂ«.
Projekti mbështetet përmes programit EU4Culture, financuar nga Bashkimi Evropian dhe zbatuar nga UNOPS në partneritet me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.
âTriada e Arbritâ do tĂ« zhvillohet mĂ« 15 maj nĂ« kĂ«to tre destinacione magjepsĂ«se tĂ« lidhura nĂ« njĂ« itinerar tĂ« harmonizuar qĂ« ofron pĂ«rvojĂ« tĂ« plotĂ« kulturore dhe natyrore. PjesĂ«marrĂ«sit do tĂ« marrin njĂ« paketĂ« tĂ« plotĂ« informative qĂ« pĂ«rfshin jo vetĂ«m tĂ« dhĂ«nat historike dhe kulturore pĂ«r kĂ«to destinacione, por edhe udhĂ«zime metodologjike se si tĂ« prezantohen kĂ«to informacione nĂ« mĂ«nyrĂ«n mĂ« tĂ«rheqĂ«se pĂ«r turistĂ«t.
Everton dhe Arsenal pĂ«rballen sot nĂ« orĂ«n 13:30 pĂ«r raundin e 31-tĂ« nĂ« Premier Leaguen angleze tĂ« futbollit. Trajneri i Everton, David Moyes ka folur edhe pĂ«r cilĂ«sitĂ« e Armando BrojĂ«s. Sulmuesi i KombĂ«tares ka lĂ«nĂ« pas lĂ«ndimin dhe duket se do marrĂ« mĂ« shumĂ« se 11 minuta sot, pasi aq luajti raundin e kaluar. Moyes çmon cilĂ«sitĂ« e 23-vjeçarit dhe duket se Armando mund tĂ« jetĂ« nĂ« fushĂ« nga minutaâŠ
Policia e Kosovës në raportin 24-orësh bën të ditur se një person ka raportuar në lagje, në fushë ka vërejtur një mjetë të dyshuar shpërthyes.
Rasti ka ndodhur në fshatin Petrovë të Shtimes, të premten në ora 15:22.
âNjĂ« mashkull kosovar, ka raportuar se në lagje nĂ« fushĂ« ka vĂ«rejtur njĂ« mjetĂ« tĂ« dyshuar shpĂ«rthyes. NjĂ«sitet pĂ«rkatĂ«s policore kanĂ« siguruar vendin e ngjarjes derisa njĂ«siti pĂ«r deminim i FSK-sĂ« dhe KFOR-it amerikan kanĂ« bĂ«rĂ« tĂ«rheqjen e mjetit pa incidenteâ, thuhet nĂ« raport. /Telegrafi/
Kosova po pret një ekskluzivitet të ri në gastronomi, dy emra të njohur dhe shumë të kërkuar në industrinë e ushqimit amerikan.
Lideri global Burger King sjellë në vend dy marka legjendare: Firehouse Subs dhe Popeyes.
Ky është një hap i guximshëm që do të ndryshojë përherë skenën e gastronomisë kosovare, duke ofruar përvoja dhe shije të reja për të gjithë adhuruesit e ushqimit amerikan.
E nĂ« kuadĂ«r tĂ« kĂ«tij zgjerimi, pĂ«r ata qĂ« janĂ« tĂ« interesuar tĂ« jenĂ« pjesĂ« e kĂ«tij projekti tĂ« madh dhe tĂ« pĂ«rjetojnĂ« diçka tĂ« re, Burger King ka hapur pozita punĂ«simi anĂ«tar/e tĂ« ekipit te dy restoranteve tĂ« reja â Firehouse Subs dhe Popeyes â nĂ« Prishtina Mall.
Nëse jeni energjikë, keni pasion për shërbimin dhe doni të bëhen pjesë e një ambienti dinamik, e më e rëndësishmja, ushqimi i shijshëm dhe servimi i duhur është pjesë e stilit tënd të jetesës, atëherë kjo mundësi punësimi është e hapur për juve që kani dëshirë të rrisni standardet e shërbimit dhe të ofroni një përvojë të shkëlqyer për çdo konsumator.
ĂfarĂ« duhen tĂ« dinĂ« aplikantĂ«t?
-Si anëtar i ekipit, do të keni mundësinë të kontribuoni në proceset e përditshme të restauranteve të Firehouse Subs dhe Popeyes, duke siguruar që çdo mysafir të ndihet si në shtëpinë e tij.
-Do të keni kontakt të drejtpërdrejtë me klientët, duke marrë porosi dhe pagesa, dhe gjithmonë duke ofruar një buzëqeshje dhe shërbim miqësor.
-Po ashtu, do të ndihmoni në përgatitjen e ushqimeve të shijshme dhe me të kërkuara nga këto dy marka ikonike.
Përfitimet përfshijnë një pagë konkurruese, bonuse, dy ditë pushim në javë, shujta ditore falas, aktivitete ekipore dhe mundësi të shumta zhvillimi në karrierë.
Dërgo CV-në tënde deri më 30 prill 2025 në email: jobs@fhs.al.
Firehouse Subs është e njohur për sanduiçët e saj të shijshëm dhe të pasur, ndërsa Popeyes ka bërë emër me pulat e saj të shijshme dhe të kripura, të servuara në mënyrë të veçantë.
Të dyja këto brende, do të ofrojnë mundësi të reja për ata që duan të shijojnë ushqimin e klasit të parë, tani ekskluzivisht në Kosovë, falë Burger King.
Lojtarët dhe menaxherët me të ardhurat më të larta të Premier League janë zbuluar tashmë, ku nuk mungojnë befasitë.
Gazeta franceze LâEquipe ka shikuar se cilĂ«t yje marrin mĂ« shumĂ« para nĂ« shtĂ«pi çdo javĂ«.
Zgjatja e kontratës së Erling Haaland me Manchester Cityn në fillim të vitit 2025 e ka bërë atë lojtarin më të paguar në Ligën Premier.
Sulmuesi norvegjez, 24 vjeç, tani fiton 2.57 milionë euro në muaj apo 30 milionë euro në vit, shumë më përpara se shoku i skuadrës, Kevin De Bruyne, i cili fiton 2.06 milionë euro apo rreth 25 milionë euro në vit.
Pas tyre janë Casemiro (Manchester United) dhe Mohamed Salah (Liverpool), të dy me fitime prej 1.88 milionë euro në muaj apo 22.5 milionë euro në vit.
Dyshja angleze, Marcus Rashford (Aston Villa) dhe Raheem Sterling (Arsenal) plotësojnë pesëshen e parë me 1.67 milionë në muaj apo 20 milionë euro në vit secili.
Për sa i përket menaxherëve, Pep Guardiola i Manchester Cityt kryeson listën me 1.98 milionë euro në muaj apo rreth 24 milionë euro në vit.
Spanjolli renditet para bashkëkombësit të tij, Mikel Arteta (Arsenal), i cili fiton 1.48 milionë euro në muaj apo rreth 18 milionë euro në vit dhe David Moyes (Everton) me 1.23 milionë euro në muaj apo rreth 15 milionë euro në vit. /Telegrafi/
Sir Jim Ratcliffe ka emĂ«ruar trajnerin tĂ« cilin nuk do ta kishte punĂ«suar kurrĂ« tek Manchester United.Â
NĂ« vitin 2013, trajneri legjendar Sir Alex Ferguson u pensionua pasi fitoi LigĂ«n Premier me âDjajtĂ« e Kuqâ.Â
GjatĂ« kohĂ«s sa ai ishte nĂ« krye, Ferguson i udhĂ«hoqi âDjajtĂ« e Kuqâ drejt disa trofeve, duke pĂ«rfshirĂ« 13 tituj tĂ« kampionatit dhe dy Liga tĂ« KampionĂ«ve.Â
SidoqoftĂ«, qĂ« prej se skocezi u pensionua, United ka pasur vĂ«shtirĂ«si qĂ« tĂ« konkurrojĂ« nĂ« nivelet e larta tĂ« futbollit evropian.Â
Emra si David Moyes, Jose Mourinho, Louis Van Gaal dhe Erik Ten Hag qĂ« tĂ« gjithĂ« u pĂ«rpoqĂ«n, por dĂ«shtuan tĂ« kenĂ« sukses nĂ« âOld Traffordâ.Â
Duke folur sĂ« fundmi nĂ« njĂ« intervistĂ«, bashkĂ«pronari i Unitedit, Ratcliffe, e zgjodhi Moyesin si dikush tĂ« cilin nuk do ta kishte punĂ«suar kurrĂ« pĂ«r ta zĂ«vendĂ«suar Fergusonin.Â
âShikoni, e dua David Moyes dhe mendoj se ai Ă«shtĂ« njĂ« trajner shumĂ« i mirĂ«, por tĂ« shkosh nga Sir Alex Ferguson tek Moyes, nuk Ă«shtĂ« diçka tĂ« cilĂ«n unĂ« do ta bĂ«jaâ.Â
âMoyes shkeli mbi kĂ«pucĂ«t e Ferguson, i cili e ka fituar LigĂ«n Premier 13 herĂ«, i cili ka fituar LigĂ«n e KampionĂ«ve dy herĂ« dhe pastaj ia dhuroni kĂ«tĂ« njĂ« njeriu i cili nuk ka drejtuar asnjĂ«herĂ« lojtarĂ« tĂ« mĂ«dhenj dhe nuk ka fituar asgjĂ«â.Â
âAi nuk e kishte personalitetin pĂ«r tĂ« qĂ«ndruar para tĂ« gjithĂ« atyreâ, ka thĂ«nĂ« Ratcliffe.Â
NĂ« total, Moyes e ka drejtuar nĂ« 51 ndeshje Unitedin, duke fituar 27 prej tyre, duke barazuar nĂ«ntĂ« dhe duke humbur 15./Telegrafi/Â
Të jesh trajner futbolli është një detyrë jo e lehtë. Ajo sjell një presion të jashtëzakonshëm, shpesh pa shumë shpërblim.
Nëse një strateg nuk del në pension ose jep dorëheqjen, ata do të shkarkohen nga puna sapo rezultatet të bëhen më pak se të kënaqshme.
Por nëse ata janë mjaftueshëm të mirë për të menaxhuar në nivelin më të lartë, ata do të paguhen jashtëzakonisht mirë për udhëheqjen e ekipit.
Një shumë e çmendur parash po qarkullon në lojën e bukur, me lojtarët dhe trajnerët elitë që paguhen me shuma marramendëse.
Financat kanë vazhduar vetëm të rriten me kalimin e viteve, veçanërisht me klubet Saudite të Pro League që shpërndajnë kontrata të mëdha për të joshur emra si Laurent Blanc në brigjet e tyre.
Për shkak të kësaj, GiveMeSport ka listuar 20 trajnerët më të paguar në botë, duke u shtrirë nga loja ndërkombëtare deri te dëshpërimi për të fituar Ligën e Kampionëve në disa klube.
Dinamika nĂ« sport po ndryshon vazhdimisht â dhe ka tĂ« ngjarĂ« qĂ« kĂ«ta trajnerĂ« tĂ« jenĂ« nĂ« ballĂ«. /Telegrafi/
Nga: Dan Stone / The Daily Telegraph
Përkthimi: Telegrafi.com
QĂ« nga fundi i LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ«, njĂ« sasi e madhe e literaturĂ«s studimore Ă«shtĂ« shfaqur mbi rolin e bizneseve gjatĂ« Rajhut tĂ« TretĂ«. NĂ« GjermaninĂ« e re tĂ« viteve 1990, korporatat u vunĂ« nĂ«n presion pĂ«r tĂ« hapur arkivat e veta dhe shumica e bĂ«nĂ« kĂ«tĂ« me dĂ«shirĂ« â jo mĂ« pak sepse kjo kishte kuptim edhe nga pikĂ«pamja e tregut. Studimet qĂ« pasuan, kryesisht nĂ« gjermanisht, pĂ«rfshijnĂ« analiza mbi bankat, kompanitĂ« e sigurimeve, institucionet financiare dhe tĂ« tjera, duke qenĂ« njĂ«herazi tĂ« ndĂ«rlikuara nĂ« aspektin teknik dhe tronditĂ«se nĂ« pĂ«rfundimet e tyre.
Prandaj, Ă«shtĂ« pĂ«r tâu vlerĂ«suar fakti qĂ« Peter Hayes, nĂ« librin e tij tĂ« ri PĂ«rfitimet dhe pĂ«rndjekja [Profits and Persecution], jo vetĂ«m qĂ« pĂ«rmbledh kĂ«tĂ« literaturĂ« dhe gjetjet arkivore nĂ« mĂ« pak se 200 faqe tĂ« qarta dhe tĂ« kuptueshme, por e bĂ«n kĂ«tĂ« edhe duke ofruar analiza interesante dhe origjinale. Argumenti i tij, i shprehur nĂ« parathĂ«nie, Ă«shtĂ« se âduke vepruar nĂ« mĂ«nyrĂ« racionale nĂ« kontekstin e Rajhut tĂ« TretĂ«, drejtuesit e korporatave nĂ« fakt vepruan nĂ« mĂ«nyrĂ« ideologjike, pasi zgjedhjet e tyre zakonisht i shĂ«rbenin regjimit dhe qĂ«llimeve tĂ« tijâ.
Hayes e zhvillon argumentin e tij pĂ«rmes njĂ« analize tĂ« detajuar kronologjike, mbi mĂ«nyrĂ«n se si firmat gjermane âu koordinuanâ me regjimin, âse si çâhebraizuanâ bordet drejtuese dhe, gjatĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, u pĂ«rpoqĂ«n tĂ« pĂ«rfitonin nga mundĂ«sitĂ« e krijuara nga kĂ«rkesat e nazistĂ«ve, duke pĂ«rfshirĂ« shfrytĂ«zimin brutal tĂ« punĂ«torĂ«ve tĂ« huaj dhe tĂ« tĂ« burgosurve tĂ« kampeve tĂ« pĂ«rqendrimit. NĂ« rastet mĂ« tĂ« rĂ«nda, ato siguronin punishtet dhe fabrikat e getove dhe kampeve tĂ« pĂ«rqendrimit (Allianz), shkrinin arin dhe metalet e çmuara qĂ« nazistĂ«t u kishin vjedhur viktimave, pĂ«rfshirĂ« nga gojĂ«t e tyre (Degussa), dhe ishin kontraktuar pĂ«r tĂ« siguruar sistemet elektrike tĂ« disa prej instalimeve tĂ« vrasjes nĂ« Aushvic-Birkenau (AEG) â edhe pse shumĂ« prej kĂ«tyre veprimtarive nuk ishin veçanĂ«risht fitimprurĂ«se.
Bizneset gjermane fituan shumĂ« para nga valĂ«t e âarianizimitâ tĂ« firmave hebraike â pra, nga vjedhja e tyre me çmime simbolike. MegjithatĂ«, ato ishin gjithmonĂ« tĂ« kufizuara nga shteti, nga vendosmĂ«ria e PartisĂ« Naziste pĂ«r tĂ« ruajtur kontrollin e ekonomisĂ« dhe nga dĂ«shira e individĂ«ve, si Hermann Göring, pĂ«r tâu pasuruar personalisht. Fakti qĂ« âpĂ«rfitimet nga bashkĂ«punimi ishin pĂ«rgjithĂ«sisht tĂ« voglaâ, kjo ngre pyetjen se pse kĂ«to korporata vepruan nĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ«.
Hayes argumenton se nĂ« vitet pas ardhjes sĂ« nazistĂ«ve nĂ« pushtet, drejtuesit e bizneseve tĂ« mĂ«dha gjermane u vendosĂ«n nĂ« njĂ« âterritor mashtrues tĂ« mesĂ«m nĂ« politikĂ«n publikeâ â qĂ« do tĂ« thotĂ« se, edhe nĂ«se shumica e tyre e shihnin me pĂ«rçmim fanatizmin nazist, nuk ishin tĂ« gatshĂ«m tĂ« flisnin kundĂ«r tij, nga frika se mund tĂ« dĂ«mtonin interesat e kompanive tĂ« tyre.
Ky âkonformizĂ«mâ refleksiv bĂ«ri qĂ« ata tĂ« pĂ«rshtateshin me kĂ«rkesat e shtetit pĂ«r tĂ« financuar sigurimin e vazhdueshĂ«m tĂ« armatimeve, sidomos kur u bĂ« e qartĂ« se pĂ«rmbushja e kĂ«rkesave tĂ« nazistĂ«ve u sillte fonde: njĂ« lloj âshantazhi i pĂ«rhershĂ«mâ nĂ« tĂ« cilin bizneset e mĂ«dha u pĂ«rfshinĂ« me dĂ«shirĂ«. Siç shkruan Hayes pĂ«r kĂ«tĂ« ekonomi tĂ« çuditshme dhe tĂ« pĂ«rzier: âShteti pĂ«rcaktonte qĂ«llimet e prodhimit, por ambiciet dhe energjia e individĂ«ve siguronin mjetet pĂ«r tâi realizuar atoâ.
Rezultati, nĂ« PĂ«rfitime dhe pĂ«rndjekje, Ă«shtĂ« njĂ« analizĂ« e nuancuar e rolit tĂ« bizneseve gjermane, e cila shkon pĂ«rtej pretendimeve tĂ« thjeshta mbi industrialistĂ«t e keqbĂ«rĂ«s â shpjegimi liberal â ose kapitalizmin monopolist grabitqar â shpjegimi marksist. Bazuar nĂ« kĂ«rkimet e tij arkivore dhe ato tĂ« historianĂ«ve tĂ« tjerĂ«, Hayes ka bĂ«rĂ« njĂ« libĂ«r studimor, por tĂ« lexueshĂ«m, qĂ« ofron njĂ« analizĂ« tĂ« sofistikuar, tĂ« ndjeshme ndaj kompleksiteteve tĂ« jetĂ«s reale.
NĂ« fund tĂ« vitit 1941, kur filloi tĂ« bĂ«hej e qartĂ« se ekonomia e luftĂ«s e nazistĂ«ve po shpĂ«rbĂ«hej, bizneset e mĂ«dha ishin pĂ«rfshirĂ« aq thellĂ« saqĂ« nuk mund tĂ« bĂ«nin ndryshime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. MĂ« e mira qĂ« drejtuesit e tyre mund tĂ« bĂ«nin ishte tĂ« zbatonin masa tĂ« kujdesshme pĂ«r tĂ« shkĂ«putur veten nga regjimi nazist, si pĂ«r shembull krijimi i âgrupeve tĂ« fshehta pĂ«r planifikimin e paqesâ. Siç vĂ«ren Hayes, shumĂ« prej tyre ia dolĂ«n me sukses â pĂ«rfshirĂ« disa nga familjet mĂ« tĂ« pasura tĂ« GjermanisĂ« sot. âLlogaritjet e tyre racionale i çuan nĂ« shĂ«rbim ideologjikâ, siç thotĂ« Hayes, megjithatĂ« ata mbijetuan shumĂ« mirĂ« nĂ« botĂ«n e âbarbarizmit konkurruesâ, me fitime tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« mbuluar pagesat e dĂ«mshpĂ«rblimeve nĂ« dekadat pas luftĂ«s.
NjĂ« vit mĂ« parĂ«, autorĂ«t anglezĂ« Douglas Brown dhe Christopher Serpell kishin botuar njĂ« libĂ«r tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m tĂ« titulluar NĂ«se vjen Hitleri [If Hitler Comes], nĂ« tĂ« cilin Britania bie nĂ«n dominimin gjerman. NĂ« njĂ« moment, narratori, njĂ« gazetar nga Zelanda e Re, pĂ«rshkruan se si biznesmenĂ«t britanikĂ« kishin gabuar nĂ« vlerĂ«simin e pozicionit tĂ« tyre nĂ« EvropĂ«n e re: âKa njĂ« gjĂ« pĂ«r kĂ«ta gjermanĂ«tâ, thoshin me nervozizĂ«m drejtuesit e bizneseve tĂ« mĂ«dha, duke u pĂ«rpjekur tâi japin kurajĂ« njĂ«ri-tjetrit; âata vĂ«rtet duan tĂ« çojnĂ« punĂ«t deri nĂ« fundâ.
Disa besojnĂ« se shkrimi i historisĂ« nuk duhet tĂ« lidhet me çështjet e ditĂ«ve tĂ« sotme. Por, ndĂ«rsa drejtuesit e korporatave tĂ« mĂ«dha nĂ« ShBA â disa me tĂ« ardhura mĂ« tĂ« mĂ«dha se PBB-ja e disa shteteve tĂ« vogla â ulen nĂ« tryezĂ« me Donald Trumpin, Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« mos tĂ« mendosh pĂ«r librin e Hayesit se sa e lehtĂ« Ă«shtĂ« pĂ«r biznesin tĂ« rrĂ«shqasĂ« drejt bashkĂ«punimit me forca tĂ« rrezikshme â gjithmonĂ« nĂ« emĂ«r tĂ« âinteresave tĂ« biznesitâ. /Telegrafi/
Pas shkarkimit tĂ« Sean Dyche, Everton nisi kĂ«rkimin pĂ«r trajnerin e ri. ShumĂ« emra u lidhĂ«n me âToffeesâ gjatĂ« kĂ«saj periudhe, ndĂ«r ta edhe Paulo Fonseca, i cili sapo ishte larguar nga Milani. MegjithatĂ«, nuk do tĂ« jetĂ« Fonseca trajneri i ri i skuadrĂ«s angleze, pasi klubi ka zgjedhur njĂ« profil tjetĂ«r. Sipas asaj qĂ« [âŠ]
Everton shkarkoi trajnerin Sean Dyche pasi fitoi vetëm 17 pikë në 19 ndeshje të luajtura në Ligën Premier këtë sezon.
Everton ishte pa fitore në pesë ndeshjet e fundit, me një rekord prej tre barazime dhe dy humbje, dhe drejtuesit e Everton vendosën se ishte më mirë të ndaheshin me Dyche, i cili arriti 26 fitore, 24 barazime dhe 33 humbje në 83 ndeshje.
VeçanĂ«risht interesante Ă«shtĂ« âluftaâ pĂ«r pasuesin e Dyche nĂ« stolin e Evertonit.
TashmĂ« bastet angleze kanĂ« publikuar shanset pĂ«r trajnerin e ri tĂ« Toffes, dhe veçohen dy emra â David Moyes dhe Jose Mourinho.
Kështu Moyes mund të kthehet në Everton pas 11 vitesh e tetë muajsh, ndërsa Mourinho është jashtë Ligës Premier për tre vjet e nëntë muaj.
Moyes ka një avantazh, para së gjithash sepse ai është i lirë në merkato që nga qershori i këtij viti kur i skadoi kontrata me West Hamin, ndërsa Mourinho është nën kontratë me Fenerbahcen.
Ndër kandidatët e tjerë duhet veçuar trajneri i djeshëm i Milanit, Paul Fonseca dhe ish-trajnerët e Anglisë, Gareth Southgate dhe Lee Carsley. /Telegrafi/