Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Before yesterdayMain stream

Apollo 11: Hapi i parë i njerëzimit në Hënë

By: Kult Plus
16 July 2025 at 11:46

Apollo 11 u nis nga Cape Kennedy për në Hënë më 16 korrik 1969, duke shënuar sot 56 vite.

Në bord ishin Komandanti Neil Armstrong, Piloti i Modulit Komandues Michael Collins dhe Piloti i Modulit Hënor Edwin “Buzz” Aldrin. Ata u futën fillimisht në një orbitë të Tokës me përmasa 114 me 116 milje.

Rreth 650 milionë njerëz e ndoqën përmes televizionit çastin historik kur Armstrong zbriti në Hënë dhe tha:

“Një hap i vogël për një njeri, një hap gjigand për njerëzimin” më 20 korrik 1969, përcjellë KultPlus.

“Sot 56 vite më parë, pas një betejë ngadhënjyese prej 25 miliard dollarësh, të shkencës dhe sfidës më të kurajshme të njeriut, më 16 korrik 1969, shkëputët nga platforma Kennedy Space Center anijen kozmike Saturn V, e cila mbante në bordin e saj, astronautët, Neil Armstrong, Edwin Aldrin dhe Michael Collins, të përzgjedhurit e misionit “Apollo 11”. Destinacioni ishte Hëna, e cila priti në sipërfaqen e saj më 21 korrik 1969 në ora 02:56 UTC, vizitorët e parë të saj. Njerëzimi shënon kështu hapin e parë të mundësisë për të sunduar universin. Njeriu nuk ishte tashmë një qenie inferiore në këtë pafundësi të errët të njohjes. Guxoi si një fëmijë të hedh hapin e parë në një botë panjohur, për t’u shpërblyer me rrugëtimin e pandalshëm në udhën e gjithësisë.” shkruan Albert Vataj./KultPlus.com

Në 2032 ky asteroid mund të përplaset me Hënën, por mbetjet do mbërrijnë edhe në Tokë

By: user 6
23 June 2025 at 23:01

Nëse një asteroid gjigant përplaset me Hënën në vitin 2032, ai mund të bëjë mbeturina të vërshojnë drejt Tokës. Studiuesit thonë se kjo paraqit një rrezik për satelitët, por mund të krijojë edhe një shi meteorësh të rrallë dhe spektakolar që pritet të jetë i dukshëm në qiell.

Asteroidi 2024 YR4 shkaktoi reagime më herët gjatë këtij viti, pasi vëzhgimet me teleskop zbuluan se ai kishte një shans prej 3% për t’u përplasur me Tokën.

Vëzhgimet e mëvonshme zbuluan se gjasat që asteroidi, i vlerësuar në rreth 53-67 metra i gjerë, të godasë Tokën ishin të papërfillshme në vetëm 0.0017%. Megjithëse duket se Hëna është ende në rrezik.

Shanset që shkëmbi hapësinor të godasë satelitin e Tokës janë rritur në 4.3%, sipas të dhënave nga teleskopi hapësinor James Webb.

Një studim i publikuar këtë muaj nga studiues të universiteteve kanadeze, i cili nuk është riparë ende nga kolegët, ka zbuluar se si ndikimi i asteroidit mund të shkëpusë shkëmbinj nga Hëna dhe që mund të drejtohen drejt Tokës.

Studiuesit simuluan se përplasja në Hënë mund të krijojë një krater me diametër afërsisht 1 km në sipërfaqen e saj dhe të lëshojë miliona kilogramë mbeturina nga orbita e Hënës drejt Tokës, ku do të mbërrijnë disa ditë më vonë. ©LAPSI.al

The post Në 2032 ky asteroid mund të përplaset me Hënën, por mbetjet do mbërrijnë edhe në Tokë appeared first on Lapsi.al.

Autori i dyshuar i lirë prej 14 vitesh! Si u manipulua çështja e vrasjes së Et’hem Hënës në Korçë

16 June 2025 at 21:17

Në maj të vitit 2017 emisioni “Stop” transmetoi rastin e një vrasjeje në Vloçisht të Korçës, në tetor të vitit 2012. Provat e sjella nga gazetari i emisionit, bënë të mundur rihapjen e çështjes pas 5 vjetësh për vrasjen e 58-vjeçarit, Ethem Hënës. Por prokurorja Oli Visi nuk bëri asgjë për të zbardhur vrasjen. Ajo […]

The post Autori i dyshuar i lirë prej 14 vitesh! Si u manipulua çështja e vrasjes së Et’hem Hënës në Korçë appeared first on BoldNews.al.

Hëna e plotë dhuron “spektakël” mbi urën e Bosforit në Stamboll

11 June 2025 at 13:46

Hëna e plotë mbrëmë ka krijuar skenë mahnitëse derisa ngrihej mbi urën ikonike të Bosforit, duke tërhequr vëmendjen e banorëve dhe fotografëve në Stamboll.

Njerëzit ndalonin për të kapur këtë pamje të rrallë, ku Hëna e ndritshme ishte shfaqur në mënyrë të përsosur mbi shtyllat gjigante të urës, raportojnë mediat vendase.

Shfaqja e Hënës ofroi moment të rrallë të qetësisë në metropolin shumë të frekuentuar turk, duke u kujtuar banorëve të Stambollit magjinë e qëndrueshme që lidh qiellin, detin dhe qytetin.

Imazhe magjepsëse në Sounio: Hëna e plotë me luleshtrydhe ndriçon Tempullin e Poseidonit

By: gaze tare
10 June 2025 at 23:22

“Hëna e Plotë Luleshtrydhe”, hëna e parë e plotë e kësaj vere, po ndriçon qiellin në Greqi.

“Hëna e Plotë Luleshtrydhe” e vitit 2025 do të arrijë kulmin në Greqi të mërkurën, më 11 qershor, në orën 10:43 të paradites. Megjithatë, sot është dita më e mirë për ta vëzhguar atë.

Pse quhet “Hëna e plotë me luleshtrydhe”?

Fiset amerikane vendase e quanin këtë hënë të plotë të veçantë “Hëna e Luleshtrydhes” sepse përkonte me kulmin e sezonit për pjekjen dhe korrjen e frutave të njohura.

Kur hëna e plotë ndodh pranë perigjeut, ajo konsiderohet superhënë, superhënë ose superhënë e plotë, terma që nuk janë astronomikë. Termi, sipas Agjencisë Amerikane të Hapësirës (NASA), u shpik nga astrologu Richard Nolle në vitin 1979.

The post Imazhe magjepsëse në Sounio: Hëna e plotë me luleshtrydhe ndriçon Tempullin e Poseidonit appeared first on iconstyle.al.

‘Pakoja ka mbërritur në magazinë… konfirmoni adresën tuaj’/ Kujdes, mesazhet mashtruese online vjedhin të dhënat

4 June 2025 at 12:30

Mesazhet mashtruese online janë bërë një kërcënim real për të dhënat tuaja nëse zbatoni udhëzimet të cilat janë të afishuara. Së fundmi, një mesazh i tillë po qarkullon nën emrin e ‘Postës Shqiptare’ e cila kërkon plotësimin e një linku i cili rrezikon konfidencialitetin e të dhënave tuaja.

“Paketa juaj ka mbërritur në magazinën tonë lokale, por nuk është dorëzuar për shkak të një adrese të gabuar të dorëzimit ose informacionit të paplotë. Ju lutemi konfirmoni adresën tuaj të saktë nëpërmjet lidhjes më poshtë, përndryshe paketa do të kthehet pas 24 orësh.

https://al-posta.cfd/c

(Përgjigjuni Y dhe rihapni lidhjen e aktivizimit me SMS ose kopjoni lidhjen dhe hapeni atë në një shfletues)

Nëse keni ndonjë pyetje ose keni nevojë për ndihmë, ju lutemi na kontaktoni.

Posta e Shqipërisë”

Ekspertët sugjerojnë që këto mesazhe që dërgohen në telefonat e qytetarëve njihet ndryshe si “Phishing” dhe përmes tyre synohen vjedhja e të dhënave të përdoruesve. Në të tilla situata qytetarët duhet të bëjnë kujdes të mos klikojnë linqe të tilla, por t’i raportojnë ato pranë autoriteteve përkatëse.

The post ‘Pakoja ka mbërritur në magazinë… konfirmoni adresën tuaj’/ Kujdes, mesazhet mashtruese online vjedhin të dhënat appeared first on Sot News | Lajme.

Radioteleskop gjigand në hënë/ Projekt i NASA, për të vijuar studimin e universit

By: Rovena
2 June 2025 at 22:56

Shkencëtarët e NASA po planifikojnë të ndërtojnë një radioteleskop gjigant në anën e errët të Hënës.

Sipas revistës LiveScience, nëse projekti miratohet, mund të ndërtohet nga viti 2030 me një kosto prej më shumë se 2 miliardë dollarësh.

Shkencëtarët duan të ndërtojnë radioteleskopin për të ndihmuar në zbulimin e disa prej mistereve më të mëdha të universit.

Një arsye tjetër është edhe rritja e niveleve të rrezatimit që vjen nga vargjet e mëdha të sateliteve private, që sipas shkencëtareve, se shpejti do të jetë një problem për radioastronominë nga Toka.

Numri i satelitëve që rrotullohen rreth Tokës po rritet me shpejtësi. Kjo mund të krijojë një sërë problemesh, duke përfshirë më shumë mbeturina hapësinore, rritje të ndotjes nga drita në qiellin e natës dhe akumulimin e ndotjes së metaleve në atmosferën e sipërme të Tokës nga rihyrja e satelitëve.

Një problem më pak i njohur është se satelitët privatë janë të prirur të lëshojnë rrezatim në hapësirë, i cili mund të ndërhyjë në radioteleskopët në Tokë që përpiqen të studiojnë objekte të largëta, të tilla si galaktikat e lashta, ekzoplanetët dhe vrimat e zeza supermasive.

Radioastronomët paralajmërojnë se nëse numri i satelitëve rreth planetit tonë arrin kapacitetin maksimal, mund të arrijmë në një pikë kthese përtej së cilës radioastronomia do të jetë jashtëzakonisht e kufizuar, madje e pamundur në gjatësi vale të caktuara.

Radioteleskopi do të ndërtohet tërësisht nga robotë dhe do të përbëhet nga një rrjetë gjigante kabllosh të varura brenda një krateri në anën e largët të Hënës. Në këtë mënyrë nuk do të ketë ndërhyrje nga satelitët, rrezatimi diellor dhe atmosfera e Tokës./abcnews.al

Pluhur nga hëna/ Shkencëtarët britanikë studiojnë mostrat e marra nga misioni kinez

By: xhir jeta
9 May 2025 at 15:47

Këto grimca të vogla pluhuri – sa një majë gjilpëre – janë më të çmuara se ari.  Pasi u morën nga sipërfaqja e Hënës gjatë misionit hapësinor Kinez “Chang’e 5” në vititn 2020 dhe u mbajtën nga Pekini për disa kohë, tashmë ato janë transferuar drejt Britanisë së Madhe dhe drejt disa vendeve te tjera perfshire Rusine, Japonin, Pakistanin dhe disa vende Europiane . Profesor Mahesh Anand, i vetmi shkencëtar në Mbretërinë e Bashkuar që ka marrë këtë material të çmuar, e përshkruan atë si “më i çmuar se pluhuri i arit”. Në dukje, ky pluhur duket i zakonshëm. Por brenda tij mund të fshihet historia e krijimit të Hënës – dhe madje edhe e Tokës. Shkencëtarët besojnë se Hëna u formua nga një përplasje mes Tokës dhe një planeti tjetër rreth 4.5 miliardë vjet më parë.

Mostrat do të përpunohen me kujdes ekstrem. Çdo kontaminim nga materiali tokësor mund të shkatërrojë analizimin e këtyre grimcave ndaj dhoma ku ato mbahen është sterile dhe cdo njeri që hyn eshte I mbuluar nga koka tek këmbët.

Në laboratorë të ndryshëm, shkencëtarët do të përdorin lazerë dhe temperatura deri në 1400°C për të analizuar grimcat. Ata do të kërkojnë gjurmë oksigjeni, azoti dhe gaze fisnike – për të zbuluar nga ka ardhur dhe si është zhvilluar Hëna. Këto grimca të vogla kanë mundësinë të zbulojnë historinë e universit. Shkencetaret do te kene nje vit kohe per te realizuar analizat dhe studimet e tyre ku kampionet  e marre nga siperfaqja e henes do te shkaterrohen plotesisht duke e bere kete shanc te vetem dhe unik.

Profesor Mahesh Anand nga Mbreteria e Bashkuar eshte shprehur se shpreson qe ky te jete nje hap per bashkepunim nderkombetar mbi Hapesiren. Kina nderkohe ka vijuar misionet e saj me synim per te zbuluar me shumë mbi Hënën, satelitin e vetëm të planetit tonë./abcnews.al

Shumë pak ujë në hënë/ Analizohen mostrat e sejlla nga sonda kineze që u ul në anën e errët të satelitit

By: xhir jeta
10 April 2025 at 15:45

Mostrat shkëmbore të sjella nga ana e fshehtë e Hënës prej sondës kineze Chang’e-6 kanë zbuluar se manteli i Hënës përmban shumë më pak ujë në krahasim me anën që ndicon Tokën.

Ky zbulim, i publikuar të mërkurën në revistën shkencore Nature, tregon se në çdo gram shkëmbi të mantelit hënor në anën e pasme ndodhen më pak se 2 mikrogramë ujë  një sasi e cila konsiderohet rekord e ulet.

Studiuesit kinezë thonë se kjo zbrazëti hidrike ka një rëndësi të veçantë, pasi mund të ndihmojë në rishikimin e teorive për formimin dhe evolucionin e Hënës. Deri më tani, shumica e të dhënave shkencore janë mbledhur nga ana e afërt e saj, e cila është më e aksesueshme për misionet hapësinore.

Chang’e-6 u nis në maj 2024 dhe u ul në Pellgun e Polit Jugor-Aitken, një nga krateret më të mëdha dhe më të lashta në sistemin diellor. Sonda u kthye në Tokë në qershor me mbi 1,935 gramë mostra – të parat ndonjëherë të mbledhura nga ana e largët e Hënës.

Më shumë të dhëna mbi Polin Jugor të Hënvs ppritet të zbulohen vitin e ardhëm në Misionin e Artemis të Nasës që do të dërgojë 4 astronaut në Satelitin e tokës për here të parë që prej vitit 1969.

Shkencëtarët thonë se mund të ketë jetë në Hënë

8 April 2025 at 07:30

Sipas një studimi të ri, qoshet dhe çarjet e errëta të sipërfaqes hënore thjesht mund të mbajnë jetë.

Në një studim paraprak të paraqitur në Konferencën e 56-të të Shkencës Hënore dhe Planetare muajin e kaluar, shkencëtarët propozuan që rajonet me hije të përhershme të Hënës, ose PSR-të, të kenë kushtet e duhura për të strehuar format e jetës mikrobiale – të cilat mund të kenë implikime të thella në përpjekjet tona për të eksploruar satelitin e Tokës.

Disa PSR nuk kanë parë rrezet e diellit për miliarda vjet, për shkak të animit të lehtë që Hëna ka në boshtin e saj, shkruan yahoonews, përcjell Telegrafi.

Ky nuk është një lajm, por ajo që është befasuese është se këto zbrazëtira pa dritë mund të jenë gjithashtu të mbrojtura nga rrezatimi vdekjeprurës UV.

“Në hapësirë, mikrobet zakonisht vriten nga nxehtësia e lartë dhe rrezatimi ultravjollcë”, tha për Universe Today autori kryesor i studimit John Moores, një shkencëtar planetar dhe profesor i asociuar në Universitetin York në Mbretërinë e Bashkuar.

“Sidoqoftë, PSR-të janë shumë të ftohta dhe shumë të errëta dhe, si rezultat, ato janë një nga mjediset më mbrojtëse në sistemin diellor për mikrobet.”

Bëhet e ditur se mundësia e kontaminimit të sipërfaqes hënore me mikrobet e Tokës ka qenë gjithmonë një shqetësim kryesor për shkencëtarët.

Ndryshe, programi Artemis i NASA-s synon një ulje pranë Polit të Jugut hënor, ku hijet e qëndrueshme mbulojnë peizazhin.

Një PSR, Krateri Shackleton, madje po konsiderohet si një vend i mundshëm uljeje. /Telegrafi/

The post Shkencëtarët thonë se mund të ketë jetë në Hënë appeared first on Telegrafi.

Mbyllja e TikTok-ut me anë të DPI-së ngrenë shqetësime për cënimin e të dhënave personale

7 April 2025 at 19:45

Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike deklaron se do të përdorë teknologjinë DPI për bllokimin e plotë të TikTok, por ekspertët e teknologjisë ngrenë alarmin se përdorimi pa ligj e kësaj teknologjie mund t’i hapë rrugën cenimin të privatësisë dhe të dhënave personale të qytetarëve shqiptarë. Prej disa ditësh, komuniteti i ekspertëve të teknologjisë në Shqipëri […]

The post Mbyllja e TikTok-ut me anë të DPI-së ngrenë shqetësime për cënimin e të dhënave personale appeared first on BoldNews.al.

Asteroidi me diametër 60 metra ka 4% mundësi të godasë Hënën në 2032

By: Ela
4 April 2025 at 19:21

Pas javësh thriller rreth asteroidit “qytet-shkatërrues” dhe kalimit të tij të rrezikshëm pranë Tokës në vitin 2032, tani po shfaqet një makth i ri hapësinor. Ndërsa NASA ka përjashtuar çdo mundësi që 2024 YR4 të godasë Tokën, vëzhgimet e reja duke përdorur teleskopin hapësinor James Webb (JWST) tregojnë se hëna është ende në vijën e […]

The post Asteroidi me diametër 60 metra ka 4% mundësi të godasë Hënën në 2032 appeared first on BoldNews.al.

Hëna mund të goditet nga asteroidi që ishte nisur drejt Tokës

By: Re Nato
4 April 2025 at 18:54

Një asteroid i madh, shanset e të cilit për të goditur Tokën kanë qenë të vogla, tani ka pak më shumë gjasa të godasë Hënën, ka njoftuar NASA.

Kur u zbulua për herë të parë, asteroidi 2024 YR4 kishte një shans shumë të vogël për të goditur Tokën në vitin 2032, por agjencia hapësinore amerikane e ka ulur këtë mundësi në 0.004%.

Megjithatë, tani është raportuar se gjasat e një ndikimi në Hënë janë dyfishuar pothuajse nga 1.7% në 3.8%.

NASA e bazoi rillogaritjen në informacionin nga teleskopët, duke përfshirë teleskopin hapësinor James Webb, shkruan BBC.

Por, edhe nëse ndodh, ai nuk do ta ndryshonte orbitën e Hënës, sipas agjencisë.

Raportohet se YR4 u pa për herë të parë përmes një teleskopi në shkretëtirën në Kili në dhjetor.

Berisha e akuzoi se mori të dhënat nga PD, reagon Agron Shehaj: Ato ia dhashë unë kur mbeti pa gjë

4 April 2025 at 09:23

Kryetari i partisë Mundësia Agron Shehaj tha në Euronews Albania se partia e tij po merr qytetarë në telefon dhe po i dërgon mesazhe qytetarëve për të kërkuar mbështetjen e tyre, e ndër ta ka edhe anëtarë të Partisë Demokratike.

Për këtë arsye Sali Berisha ka akuzuar Agron Shehajn për vjedhjen e të dhënave, por Shehaj e përgënjeshtron deklaratën e tij. Ai ju përgjigj duke thënë se në fakt, kur Lulzim Basha i mori gjithçka, ishte pikërisht Shehaj ai që ia dha të dhënat e PD Berishës.

“Thotë që unë paskam vjedhur. Është e pamoralshme kjo gjë, sepse unë kur kam qenë në zgjedhje me Lulzim Bashën, Lulzim Basha më ka mohuar të drejtën e listave të votuesve të Partisë Demokratike. unë kam marr disa informacione në lidhje me garën kundër Lulzim Bashës dhe të vetmet informacione që kam unë kanë të bëjnë me këtë moment të garës së Lulzim Bashës.

Kur Lulzim Basha vodhi database, vulën, selinë, vodhi gjithçka, Partia Demokratike e vërtetë, ajo e Sali Berishës, ishte pa asnjë gjë. Nuk dinin ku ishin. Nuk kishin seli, nuk kishin të dhëna, nuk dinin kush ishin anëtarët, nuk kishin absolutisht asgjë. Të vetmet informacione që kanë patur për të rindërtuar strukturat e Partisë Demokratike, i kanë marrë nga unë. Unë i kam ndihmuar me informacione në lidhje me strukturat e Partisë Demokratike dhe për këto informacione që unë i kam dhënë, që normalisht i kisha, këta më akuzojnë tani që unë i kam vjedhur. Unë nuk po them që unë nuk i kam, por unë po i marr të gjithë”,-tha Agron Shehaj.

The post Berisha e akuzoi se mori të dhënat nga PD, reagon Agron Shehaj: Ato ia dhashë unë kur mbeti pa gjë appeared first on Sot News | Lajme.

Zbulohen 128 hëna të reja të Saturnit

By: nilda
18 March 2025 at 12:22

Zbulohen 128 hëna të reja të Saturnit, duke shënuar një rekord të ri në sistemin diellor. Kështu planeti i unazave ka një total prej 274 satelitësh natyrale në orbitë, duke kaluar edhe Jupiterin që ka 95 hëna. Lajmi është bërë i ditur nga Unioni Astronomik Ndërkombëtar dhe të dhënat teknike janë të disponueshme mbi platformën arXiv njëkohësisht së shpejti do publikohet edhe në Planetary Science…

Source

Zbulohen 128 hëna të reja të Saturnit

18 March 2025 at 10:51

Zbulohen 128 hëna të reja të Saturnit, duke shënuar një rekord të ri në sistemin diellor. Kështu planeti i unazave ka një total prej 274 satelitësh natyrale në orbitë, duke kaluar edhe Jupiterin që ka 95 hëna. Lajmi është bërë i ditur nga Unioni Astronomik Ndërkombëtar dhe të dhënat teknike janë të disponueshme mbi platformën […]

The post Zbulohen 128 hëna të reja të Saturnit appeared first on BoldNews.al.

“Hëna e përgjakur” shfaqet në qiell – publikohen imazhe spektakolare nga fenomeni që mahniti shikuesit

14 March 2025 at 10:53

Hëna është bërë e kuqe në një ngjarje të njohur si “Hëna e përgjakur” pas një eklipsi hënor – i cili ishte pjesërisht i dukshëm në Mbretërinë e Bashkuar pak para agimit të së premtes.

Në Mbretërinë e Bashkuar, Hëna ishte vendosur nën horizont në kohën e eklipsit të plotë hënor në mëngjes, kështu që vetëm një eklips i pjesshëm hënor ishte i dukshëm dhe një pjesë, dhe jo e gjithë, e Hënës dukej e kuqe.

Por eklipsi i plotë hënor ishte i dukshëm për njerëzit në Amerikën Veriore dhe Jugore dhe nga atje u publikuan fotografi spektakolare, shkruan skynews, përcjell Telegrafi.

Bëhet e ditur se Hëna u errësua ndërsa u zhvendos në hijen e Tokës dhe përfundimisht u shfaq e kuqe, prandaj vjen edhe pseudonimi “Hëna e përgjakur”.

Dielli, Toka dhe Hëna janë pothuajse, dhe jo plotësisht, në një linjë gjatë një eklipsi të pjesshëm hënor, duke krijuar një pjesë të errët në Hënë.

Një Hënë e përgjakur është një fenomen që ndodh vetëm disa herë në vit.

Eklipsi i fundit total hënor ishte në maj 2022 kur Hëna u bë plotësisht e kuqe. /Telegrafi/

The post “Hëna e përgjakur” shfaqet në qiell – publikohen imazhe spektakolare nga fenomeni që mahniti shikuesit appeared first on Telegrafi.

Anija kozmike private prek Hënën – imazhet tregojnë uljen e suksesshme të saj

4 March 2025 at 07:40

Një kompani amerikane ka zbritur me sukses anijen e saj kozmike në Hënë, duke shënuar vetëm misionin e dytë privat që e arrin këtë.

Misioni Blue Ghost 1 i Firefly Aerospace zbarkoi pranë Mons Latreille, një formacion vullkanik në Mare Crisium në anën e afërt verilindore të hënës.

Ekipi i kontrollit të misionit në Austin, Teksas, shpërtheu në brohoritje ndërsa CEO Jason Kim, konfirmoi se anija kozmike ishte “e qëndrueshme”.

Menaxherja e programit të Blue Ghost, Ray Allensworth, theksoi saktësinë e uljes, duke vënë në dukje se ajo u rrëzua brenda 100 metrave nga objektivi i saj, shkruan the Guardian, përcjell Telegrafi.

“Ne bëmë dy manovra për shmangien e rreziqeve gjatë rrugës poshtë – kjo na tregon se softueri ynë funksionoi saktësisht siç duhej”, tha ajo.

Bëhet e ditur se misioni është pjesë e një partneriteti prej 2.6 miliardë dollarësh të NASA-s që synon të ulë kostot dhe të mbështesë Artemis, programi i krijuar për të kthyer astronautët në Hënë.

Anija kozmike u nis më 15 janar në bordin e një rakete SpaceX Falcon 9, duke vazhduar për të kapur pamje spektakolare të Tokës dhe Hënës gjatë udhëtimit të saj.

Ajo mbart 10 instrumente, duke përfshirë një analizues të tokës hënore dhe një kompjuter tolerant ndaj rrezatimit.

Pritet të kapë imazhe me definicion të lartë të një eklipsi total më 14 mars, kur Toka bllokon Diellin nga horizonti i hënës, dhe më 16 mars do të regjistrojë një muzg hënor, duke ofruar njohuri se si pluhuri ngrihet nën ndikimin diellor – duke krijuar shkëlqimin misterioz të horizontit hënor të dokumentuar për herë të parë nga astronauti Apollougene.

Ndryshe, Blue Ghost do të pasohet më 6 mars nga misioni IM-2 i Intuitive Machines, ku do të prezantohet Athena. /Telegrafi/

The post Anija kozmike private prek Hënën – imazhet tregojnë uljen e suksesshme të saj appeared first on Telegrafi.

U nis në janar, zbret në Hënë sonda private “Blue Ghost”

By: armand
2 March 2025 at 15:12

Një kompani hapësinore amerikane ka zbritur një mjet hënor në Hënë, duke u bërë kompania e dytë private që e bën këtë. Një transmetim i drejtpërdrejtë tregoi anijen kozmike ”Blue Ghost”, e ndërtuar nga kompania ”Firefly Aerospace” duke prekur sot Hënën. Ai u nis nga Kepi Canaveral në Florida në janar me një raketë ”Falcon […]

The post U nis në janar, zbret në Hënë sonda private “Blue Ghost” appeared first on BoldNews.al.

Drejt Planetit të Kuq: A mund t’i dërgojë SHBA njerëzit në Mars në mandatin e dytë të Trumpit?

22 February 2025 at 00:01

Donald Trump vuri në qendër të vëmendjes misionet e Marsit në fjalimin e tij të inaugurimit në janar.

Gjatë fjalimit të inaugurimit të presidentit amerikan më 20 janar, ai deklaroi se arritja në Mars do të ishte kufiri i ardhshëm i SHBA-së në hapësirë.

“Ne do të ndjekim fatin tonë të dukshëm në yje, duke nisur astronautët amerikanë për në planetin Mars”, tha ai i mbështetur nga miliarderi dhe themeluesi i SpaceX, Elon Musk.

Bëhet e ditur se ky synim ka ngritur shumë pyetje nga ekspertët, jo më pak pasi njerëzimi nuk është kthyer ende në Hënë pas vonesave në misionet Artemis II dhe III të NASA-s.

Pra, sa ka gjasa që njerëzit të jenë në gjendje të vendosin ndonjë flamur, aq më pak atë amerikan, në Planetin e Kuq deri në fund të mandatit të Trumpit në 2029?

Çfarë duhet të bëhet ende për të nisur një mision në Mars?

Marsi është mesatarisht 225 milionë kilometra larg Tokës.

NASA ka zbarkuar tashmë robotë në Mars, por vetëm 12 nga 19 ulje kanë qenë të suksesshme.

Sipas agjencisë, misionet njerëzore “prezantojnë sfida të reja që duhet të adresohen”.

Atmosfera e hollë e planetit është e mbushur me pluhur dhe përbëhet nga afërsisht 95% dioksid karboni.

Çdo anije që dëshiron të zbresë në planet duhet të mbrohet nga mbinxehja, për të cilën NASA tha se ka të ngjarë të ketë nevojë për përparime të reja në teknologji.

Në vetë planetin, astronautët mund të ndeshen me “javë ose muaj” stuhi pluhuri, energji të reduktuar diellore të nevojshme për të fuqizuar pajisjet e tyre dhe erëra të forta, sipas një letre të NASA-s të vitit 2024.

Nëse ndodh ndonjë gjë me pajisjet e ekuipazhit, Marsi është aq larg sa mundësitë e kufizuara të riparimit janë të disponueshme, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.

E për një mision të suksesshëm, NASA tha se ende duhet të ndërtojë sisteme të avancuara shtytëse me energji bërthamore, pajisje uljeje me fryrje, kostume hapësinore, laboratorë, satelitë dhe sisteme të energjisë që mund të përballojnë ndryshimet ekstreme të temperaturës dhe presionit të Planetit të Kuq.

Kur të ndodhë misioni eventual, anija kozmike që dërgon njerëzit atje do të udhëtojë të paktën 1.6 miliardë kilometra në odometrin e saj, një mijë herë më shumë se distanca e misionit të parë Artemis I në Hënë, sipas vlerësimeve të NASA-s.

NASA tha se astronautëve do t’u duhen rreth gjashtë muaj për të arritur në Mars dhe afërsisht dy vjet për të ekzekutuar misionin nga fillimi në fund.

Hëna para Marsit

“Shumë teknologji që NASA dëshiron të sjellë në Mars do të testohen në Hënë”, sipas Hermann Ludwig Moeller, drejtor i Institutit Evropian të Politikave Hapësinore.

Raportohet se NASA ka punuar në misionet Artemis II dhe III që do të dërgonin njerëzit përsëri në sipërfaqen hënore për herë të parë që nga misionet Apollo të viteve 1960.

Sipas agjencisë hapësinore, astronautët e Artemis do të zbresin në polin jugor të Hënës dhe do të kalojnë rreth një javë atje duke kryer kërkime.

Qëllimi i tyre përfundimtar do të jetë krijimi i një pranie të qëndrueshme në Hënë.

Pas vonesave, Artemis II mund të niset në vitin 2026.

Ndryshe, NASA ka krijuar një arkitekturë të Hënës në Mars, një sërë dokumentesh politikash dhe pozicionesh që eksplorojnë se si ndërlidhen të dy misionet.

Zbarkimi i anijes kozmike në Hënë, për shembull, do të sigurojë “një pasqyrë të vlefshme” përpara uljes në Mars.

Moeller tha se Kina, Evropa ose India mund të fitojnë garën për në Hënë nëse administrata Trump punon drejt Marsit duke anashkaluar tërësisht satelitin tonë.

“Nëse nuk mund ta siguroni Marsin në një hark kohor të ngjashëm, dikush tjetër do të arrinte në Hënë”, tha Moeller.

“Unë mendoj se do të ishte pothuajse një Sputnik nëse Kina do të ishte në Hënë përpara se SHBA të kthehej”, shtoi ai.

Efekti Elon Musk

Ndërsa Trump ende nuk ka publikuar planet e tij për misionin në Mars, Moeller tha se ambiciet e presidentit ka shumë të ngjarë të përfshijnë Musk.

Miliarderi siguroi 277 milionë dollarë (266.4 milionë euro) donacione për fushatën e rizgjedhjes së Trump, dhe që atëherë është bërë një nga këshilltarët më të afërt të presidentit dhe kreu i një agjencie jozyrtare qeveritare, DOGE.

SpaceX është gjithashtu një nga kontraktorët e NASA-s, e cila tashmë është zgjedhur për të ndërtuar sistemin e uljes njerëzore që do të dërgojë astronautët Artemis III në dhe nga sipërfaqja e Hënës.

Një nga objektivat kryesore të Musk përmes SpaceX është ta bëjë jetën “ndërplanetare”, duke krijuar koloninë e parë njerëzore në Planetin e Kuq.

“Nëse je njeriu më i pasur në botë, çfarë mund të kesh vërtet më shumë se të shkosh në Mars”, tha Moeller.

SpaceX planifikon të përdorë mega raketën Starship, 123 metra e lartë, me një kapacitet ngarkese prej 150 tonësh metrikë, për të dërguar njerëzit në Mars.

Anija kozmike bëri testin e saj të shtatë në janar, kur shpërtheu disa minuta pas nisjes nga një objekt në Teksas për shkak të një rrjedhjeje.

Musk ka deklaraur se SpaceX do të nisë mjetin pa ekuipazh në Mars në vitin 2026 dhe nëse ka sukses, do të dërgojë astronautë atje deri në vitin 2028. /Telegrafi/

The post Drejt Planetit të Kuq: A mund t’i dërgojë SHBA njerëzit në Mars në mandatin e dytë të Trumpit? appeared first on Telegrafi.

❌
❌