Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Before yesterdayMain stream

VIDEO/ Kush janë “strategjikët” austriakë që dyshohet se qëndrojnë pas aksionit për shembjet në Theth?

11 July 2025 at 09:18

Qeveria ka ndërmarrë një aksion në mes të sezonit turistik për shembjen e godinave pa leje të konstatuara në fshatin turistik të Thethit në Malësi të Madhe, teksa inspektorët e IMT-së janë përballur me kundështinë e banorëve të zonës. Sipas deputetes së PD-së, Ina Zhupa, pas këtij aksioni qëndrojnë interesa klientelistë. Ajo tha në A2 […]

The post VIDEO/ Kush janë “strategjikët” austriakë që dyshohet se qëndrojnë pas aksionit për shembjet në Theth? appeared first on BoldNews.al.

Pianisti me famë botërore, Alfred Brendel vdes në moshën 94-vjeçare

By: Kult Plus
20 June 2025 at 14:31

Alfred Brendel, i cili konsiderohet një nga pianistët më të shquar në botë, ka vdekur në moshën 94-vjeçare, sipas BBC.

Pianisti, kompozitori dhe poeti klasik austriak i lindur në Çeki, vdiq dje në paqe në Londër, i rrethuar nga të dashurit e tij.

Shumica e kritikëve e kanë vlerësuar Brendel si një nga interpretuesit më të shquar të veprave të Beethoven.

Muzikanti njihej gjithashtu si një eseist dhe poet me një sens unik humori.

Alfred Brendel lindi më 5 korrik 1931 në Wiesenberg, në Republikën Çeke.

Ndryshe nga shumë muzikantë të suksesshëm, asnjë nga familja e tij nuk ishte muzikant dhe ai nuk kishte ndonjë talent të veçantë për këtë art kur ishte fëmijë.

Ai mori mësime pianoje në Jugosllavinë e atëhershme dhe shkoi të studionte në Konservatorin e Graz, në Austri.

Më vonë në Lucernë, ai ndoqi klasa masteri me Edwin Fischer, muzikanti i cili i mësoi të luante me pasion brenda kufijve të klasicizmit.

Në moshën 16-vjeçare, përveç ndjekjes së klasave të master-it dhe dëgjimit të pianistëve të tjerë, ai eksploroi vetë mundësitë e pianos.

Ai bëri debutimin e tij publik në Graz në vitin 1948, në moshën 17-vjeçare.

Brendel zgjeroi repertorin e tij – duke përfshirë kryesisht muzikën e kompozitorëve të Evropës Qendrore – por qëllimisht shmangu muzikën moderne.

Gjatë karrierës së tij, ai performoi në platforma koncertesh në të gjithë botën, por në vitin 1971 vendosi të jetonte në Londër.

Ai debutoi katër koncerte në piano dedikuar veprave të Beethoven – të fundit me Orkestrën Filarmonike të Vjenës në vitin 1999.

Kjo shfaqje u realizua nën dirigjimin e Simon Rattle, me të cilin Brendel kishte një partneritet të gjatë dhe të jashtëzakonshëm muzikor.

Libri i tij i parë me ese, “Musical Thoughts and Afterthoughts”, botuar në vitin 1976, përmbante aluzione për veprën e tij muzikore, por nuk kufizohej prej saj.

Në vitin 1998, në librin me poezi, “One Finger Too Many”, ai ndau humorin e tij me të gjithë elementët kulturorë.

Ai u vlerësua me çmimin muzikor “Herbert von Karajan” për Arritje Jetësore, në dhjetor të vitit 2008 në Baden-Baden, Gjermaninë jugore.

Në të njëjtin muaj, ai bëri daljen e tij të fundit në platformën e koncerteve në Vjenë, ku ishte solist në Koncertin për Piano nr. 9 të Mozartit.

Performanca e tij votua si një nga 100 momentet më të mëdha kulturore të dekadës nga “Daily Telegraph”.

Menjëherë pas kësaj, ai pësoi një humbje akute të dëgjimit. Gjatë viteve të fundit, ai vazhdoi të jepte leksione dhe mësime master për muzikantët e rinj. 

Pianisti me famë botërore, Alfred Brendel vdes në moshën 94-vjeçare

By: Kult Plus
18 June 2025 at 23:30

Alfred Brendel, i cili konsiderohet një nga pianistët më të shquar në botë, ka vdekur në moshën 94-vjeçare, sipas BBC.

Pianisti, kompozitori dhe poeti klasik austriak i lindur në Çeki, vdiq dje në paqe në Londër, i rrethuar nga të dashurit e tij.

Shumica e kritikëve e kanë vlerësuar Brendel si një nga interpretuesit më të shquar të veprave të Beethoven.

Muzikanti njihej gjithashtu si një eseist dhe poet me një sens unik humori.

Alfred Brendel lindi më 5 korrik 1931 në Wiesenberg, në Republikën Çeke.

Ndryshe nga shumë muzikantë të suksesshëm, asnjë nga familja e tij nuk ishte muzikant dhe ai nuk kishte ndonjë talent të veçantë për këtë art kur ishte fëmijë.

Ai mori mësime pianoje në Jugosllavinë e atëhershme dhe shkoi të studionte në Konservatorin e Graz, në Austri.

Më vonë në Lucernë, ai ndoqi klasa masteri me Edwin Fischer, muzikanti i cili i mësoi të luante me pasion brenda kufijve të klasicizmit.

Në moshën 16-vjeçare, përveç ndjekjes së klasave të master-it dhe dëgjimit të pianistëve të tjerë, ai eksploroi vetë mundësitë e pianos.

Ai bëri debutimin e tij publik në Graz në vitin 1948, në moshën 17-vjeçare.

Brendel zgjeroi repertorin e tij – duke përfshirë kryesisht muzikën e kompozitorëve të Evropës Qendrore – por qëllimisht shmangu muzikën moderne.

Gjatë karrierës së tij, ai performoi në platforma koncertesh në të gjithë botën, por në vitin 1971 vendosi të jetonte në Londër.

Ai debutoi katër koncerte në piano dedikuar veprave të Beethoven – të fundit me Orkestrën Filarmonike të Vjenës në vitin 1999.

Kjo shfaqje u realizua nën dirigjimin e Simon Rattle, me të cilin Brendel kishte një partneritet të gjatë dhe të jashtëzakonshëm muzikor.

Libri i tij i parë me ese, “Musical Thoughts and Afterthoughts”, botuar në vitin 1976, përmbante aluzione për veprën e tij muzikore, por nuk kufizohej prej saj.

Në vitin 1998, në librin me poezi, “One Finger Too Many”, ai ndau humorin e tij me të gjithë elementët kulturorë.

Ai u vlerësua me çmimin muzikor “Herbert von Karajan” për Arritje Jetësore, në dhjetor të vitit 2008 në Baden-Baden, Gjermaninë jugore.

Në të njëjtin muaj, ai bëri daljen e tij të fundit në platformën e koncerteve në Vjenë, ku ishte solist në Koncertin për Piano nr. 9 të Mozartit.

Performanca e tij votua si një nga 100 momentet më të mëdha kulturore të dekadës nga “Daily Telegraph”.

Menjëherë pas kësaj, ai pësoi një humbje akute të dëgjimit. Gjatë viteve të fundit, ai vazhdoi të jepte leksione dhe mësime master për muzikantët e rinj./ KultPlus.com

MUZIKË – Pianisti me famë botërore, Alfred Brendel vdes në moshën 94-vjeçare

18 June 2025 at 14:57

LONDËR, 18 qershor /ATSH/- Alfred Brendel, i cili konsiderohet një nga pianistët më të shquar në botë, ka vdekur në moshën 94-vjeçare, sipas BBC.

Pianisti, kompozitori dhe poeti klasik austriak i lindur në Çeki, vdiq dje në paqe në Londër, i rrethuar nga të dashurit e tij.

Shumica e kritikëve e kanë vlerësuar Brendel si një nga interpretuesit më të shquar të veprave të Beethoven.

Muzikanti njihej gjithashtu si një eseist dhe poet me një sens unik humori.

Alfred Brendel lindi më 5 korrik 1931 në Wiesenberg, në Republikën Çeke.

Ndryshe nga shumë muzikantë të suksesshëm, asnjë nga familja e tij nuk ishte muzikant dhe ai nuk kishte ndonjë talent të veçantë për këtë art kur ishte fëmijë.

Ai mori mësime pianoje në Jugosllavinë e atëhershme dhe shkoi të studionte në Konservatorin e Graz, në Austri.

Më vonë në Lucernë, ai ndoqi klasa masteri me Edwin Fischer, muzikanti i cili i mësoi të luante me pasion brenda kufijve të klasicizmit.

Në moshën 16-vjeçare, përveç ndjekjes së klasave të master-it dhe dëgjimit të pianistëve të tjerë, ai eksploroi vetë mundësitë e pianos.

Ai bëri debutimin e tij publik në Graz në vitin 1948, në moshën 17-vjeçare.

Brendel zgjeroi repertorin e tij – duke përfshirë kryesisht muzikën e kompozitorëve të Evropës Qendrore – por qëllimisht shmangu muzikën moderne.

Gjatë karrierës së tij, ai performoi në platforma koncertesh në të gjithë botën, por në vitin 1971 vendosi të jetonte në Londër.

Ai debutoi katër koncerte në piano dedikuar veprave të Beethoven – të fundit me Orkestrën Filarmonike të Vjenës në vitin 1999.

Kjo shfaqje u realizua nën dirigjimin e Simon Rattle, me të cilin Brendel kishte një partneritet të gjatë dhe të jashtëzakonshëm muzikor.

Libri i tij i parë me ese, “Musical Thoughts and Afterthoughts”, botuar në vitin 1976, përmbante aluzione për veprën e tij muzikore, por nuk kufizohej prej saj.

Në vitin 1998, në librin me poezi, “One Finger Too Many”, ai ndau humorin e tij me të gjithë elementët kulturorë.

Ai u vlerësua me çmimin muzikor “Herbert von Karajan” për Arritje Jetësore, në dhjetor të vitit 2008 në Baden-Baden, Gjermaninë jugore.

Në të njëjtin muaj, ai bëri daljen e tij të fundit në platformën e koncerteve në Vjenë, ku ishte solist në Koncertin për Piano nr. 9 të Mozartit.

Performanca e tij votua si një nga 100 momentet më të mëdha kulturore të dekadës nga “Daily Telegraph”.

Menjëherë pas kësaj, ai pësoi një humbje akute të dëgjimit. Gjatë viteve të fundit, ai vazhdoi të jepte leksione dhe mësime master për muzikantët e rinj. //a.i/

 

The post MUZIKË – Pianisti me famë botërore, Alfred Brendel vdes në moshën 94-vjeçare appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Ish-shefi i NATO-s: Evropës i duhet një model i ri sigurie

20 May 2025 at 12:19

Ish-sekretari i NATO-s Anders Fogh Rasmussen, i tha Radios Evropa e Lirë se përgatitjet për një forcë evropiane që do të vendosej në Ukrainë pas një armëpushimi ose marrëveshjeje paqeje “po ecin shumë ngadalë” dhe se i gjithë modeli i sigurisë evropiane ishte “në një pikë kthese”.

“Nuk dua të shoh një koalicion të të gatshmëve që kthehet në një koalicion të pritësve”, tha Rasmussen, duke iu referuar një plani të shpallur nga kryeministri britanik, Keir Starmer, në Londër, më 2 mars.

Që atëherë ka pasur një sërë takimesh në nivele të ndryshme. Megjithatë, pyetjet kyç për mandatin e misionit, rregullat e angazhimit dhe se cilat vende do të dërgojnë trupa, ende nuk kanë marrë përgjigje publikisht.

“Në parim, në Evropë, shpenzojmë shumë kohë duke diskutuar e folur, dhe përpjekjet për veprim janë të pakta”, tha Rasmussen.

“Megjithatë, shpresoj që sulmi i [presidentit rus, Vladimir] Putin ndaj Ukrainës dhe zgjedhja e [Donald] Trumpit [president në Shtetet e Bashkuara të Amerikës] të shërbejnë si thirrje zgjimi që t’u tregojnë evropianëve se duhet të veprojmë shpejt”, shtoi ai.

Rasmussen foli në një intervistë të gjerë mbi çështjet ushtarake, sigurinë ekonomike dhe komentet e përsëritura të presidentit amerikan, Trump, për marrjen e Grenlandës nga Danimarka.

LEXONI GJITHASHTU:

The post Ish-shefi i NATO-s: Evropës i duhet një model i ri sigurie appeared first on Euronews Albania.

Ylli pret Presidentin e Komitetit Paralimpik Europian,  Raymon Blondel

TIRANË, 10 maj /ATSH/ Presidenti i Komitetit Olimpik Kombëtar Shqiptar, Fidel Ylli priti në një takim në zyrën e tij, Presidentin e Komitetit Paralimpik Europian,  Raymon Blondel.

Pas një turi Ballkanik, Blondel kishte shprehur dëshirën për të parë nga afër punën që është bërë në Komitetin Olimpik Shqiptar dhe të njihej personalisht me Presidentin Fidel Ylli.

Gjatë bisedës së ngrohtë dhe shumë miqësore mes 2 Presidentëve, Ylli e njohu mysafirin me përpjekjet institucionale që po bëhen për krijimin e Komitetit Paralimpik në Shqipëri.

Presidenti Blondel pati mundësi të njihet me arritjet e KOKSH nën drejtimin e Fidel Ylii dhe mbeti shumë i mahnitur me Projektin e Ekipeve Sportive në Shkolla, vëmendjen që po i jepet përfshirjes së fëmijëve dhe të rinjve në sport, ndërsa vlerësoi maksimalisht edhe punën e jashtëzakonshme që KOKSH po bën përmes strukturave të veta, për promovimin e sportistëve elitarë dhe të gjithë Lëvizjes Olimpike në Shqipëri.

Blondel ka uruar përzemërsisht Presidentin Fidel Ylli për rizgjedhjen e tij dhe ofroi mbështetjen e tij dhe të Komitetit Paralimpik Europian për bashkëpunime të mëtejshme.

/a.f/

The post Ylli pret Presidentin e Komitetit Paralimpik Europian,  Raymon Blondel appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Filharmonia e Kosovës shënon 25-vjetorin me interpretimin madhështor të oratoriumit ‘Messiah’ në nderim të dirigjentit Bahri Çela

By: Kult Plus
10 May 2025 at 19:18

Era Berisha

Në kuadër të shënimit të 25-vjetorit të themelimit të Filharmonisë së Kosovës – në nderim të dirigjentit të parë kosovar dhe themeluesit të Filharmonisë, Bahri Çela, Kori dhe Orkestra kanë shpalosur interpretimin e oratoriumit “Messiah”. Mbrëmë, tingujt solemnë dhe përplot madhështi të oratoriumit “Messiah” lanë një përshtypje të paharrueshme tek të pranishmit. Interpretimi i fuqishëm dhe emocional i solistëve, korit dhe orkestrës solli në jetë veprën monumentale të kompozitorit George Frideric Handel, me një ndjeshmëri të thellë dhe përkushtim artistik. Çdo pjesë – nga recitativët plot dramë deri te kori triumfues “Hallelujah” – u përjetua si një udhëtim shpirtëror, duke e kthyer koncertin në një përvojë të veçantë, që ngjalli reflektim, admirim dhe një heshtje respekti në fund, shkruan KultPlus.

Pasi vendet u mbushën njëra pas tjetrës, një qetësi e përmbajtur ra mbi sallë, si një perde e tejdukshme pritjeje. Në sfond, një murmuritje e lehtë e instrumenteve përzihej me frymëmarrjen kolektive të publikut – një paralajmërim i butë se diçka e jashtëzakonshme po afrohej. Perdet e kuqe i dhanë një hijeshi të qetë atmosferës, ndërsa reflektorët e ngrohtë ngjallën ndjesinë se koha po ngadalësohej. Ishte një natë për reflektim, për shpirt dhe tingull.

Në orën 19:40, me një lëvizje të qetë, thuajse të padukshme, dirigjenti ngriti dorën – dhe me të, u ngrit edhe heshtja, duke i lënë vend jehonës së parë të oratoriumit. Tingujt e Orkestrës së Filharmonisë u derdhën në hapësirë si një lutje e përbashkët, e pastër, që mbështolli sallën në një strofull kënaqësie.

Nën drejtimin e mjeshtrit Marcio da Silva, Filharmonia e Kosovës në bashkëpunim me ansamblin OrQuesta nga Anglia, interpretuan oratoriumin monumental Messiah, me pjesëmarrjen e një kasti të dalluar solistësh vendorë dhe ndërkombëtarë: Kaltrina Miftari – soprano, Nathan Mercieca – kontratenor, Kieran White – tenor, Jack Lawrence-Jones – bariton si dhe instrumentistët: Cédric Meyer – leut, Stephanie Gurga – çembalo dhe Lekë Salihu – organo/tastierë.

I gjithi ky koncert nuk do e kishte madhështinë prapa tij pa dhuntinë e Orkestrës që u bë një trup i vetëm, i gjallë, që merrte frymë me vetë frymën e veprës. Si një lum që del nga heshtja, tingujt e parë lëvizën ngadalë, me kujdes, si të donin të mos shqetësonin heshtjen e shenjtë që mbretëronte në sallë. Prekja e telave të parë qe si një përshëndetje hyjnore, një zë që vinte nga thellësia e kohës, duke sjellë me vete peshën e një historie të shenjtë.

Instrument pas instrumenti, orkestra u shtri si një mozaik i ndritshëm. Fijet e violave dhe violinave përshkruan qiellin, teksa oboet dhe fagotët krijuan konturet e dhembjes dhe shpresës. Ngadalë, si një lutje që rritet në zemrat e besimtarëve, u ngjitën në një harmoni që nuk fliste vetëm për muzikë, por për besim, për rilindje. Çdo hyrje ishte një akt devocioni; nuk pati zhurmë, as ngutje – vetëm një derdhje e përmbajtur shpirtërore. Orkestra nuk e shoqëroi veprën, ajo ishte vetë trupi i saj: një trup që foli me gjuhën e misterit, një gjuhë që vetëm tingulli mund ta përkthejë.

Dhe mbi këtë shtrat tingujsh të butë e të thellë, kori u ngrit si një valë dritë në mëngjesin e një shpirti të zgjuar. Fillimisht i qetë, i përmbajtur, si një psherëtimë e largët që vjen nga një tempull i harruar, Kori nisi të shpalosë fjalën – fjalën që i jep jetë notës dhe kuptim heshtjes. Zërat u endën mes tyre si fije të arta që lidhin qiellin me tokën, çdo hyrje e korit qe një dëshmi, një shpallje, një përulje.

Kori nuk këndoi thjesht; ai shpalli, predikoi, dëshmoi. Ai u bë zë i engjëjve dhe i njerëzve njëkohësisht – një zë i përbashkët që shpërtheu me një “Hallelujah” që nuk jehonte vetëm në sallë, por në vetë thellësitë e qenies.

Sopranoja Kaltrina Miftari, kontratenori Nathan Mercieca, tenori Kieran White, baritoni Jack Lawrence-Jones, u ngjitën lart si një lutje që shpon retë, qëndruan si rrënjë që mbajnë trupin e shenjtë, hapën shtigje në ajër me shpresë dhe ishin vetë toka që mbështet gjithçka. Solistët – si profetë të vetmuar që bartin mesazhe të fshehta. Secili prej tyre, një zë me dritën e vet, doli përpara jo për të dominuar, por për të dëshmuar: me përulësi, me përkushtim, me zëra që nuk kërkonin vëmendje, por që sillnin kuptim.

Dhe ndërmjet tyre – kori. Ai ndërhynte si një popull që i përgjigjet profetëve të vet, që mbështet, pohon, dhe në fund bashkohet me ta në një union që nuk është më thjesht muzikë, por shpallje hyjnore.

Duartrokitjet e zgjatura ishin përmbyllja e denjë e një mbrëmjeje muzikore që i dha Prishtinës atë çfarë i ka munguar prej kohësh. Ishin të ngrohta, të merituara dhe një shenjë mirënjohjeje për dirigjentin brilant dhe për Orkestrën me Korin, të cilët sollën një interpretim të mrekullueshëm të një programi të përzgjedhur me shumë kujdes e pasion.

Sopranoja Kaltrina Miftari për KultPlus ka thënë se pjesët solistike të kënduara kanë kërkuar përkushtim të thellë shpirtëror dhe artistik.

“Ishte një kënaqësi të interpretoja pjesët solistike nga Messiah i Handel në një koncert kaq domethënës. Vepra është një kulm i muzikës baroke dhe sidomos pjesët solistike kërkojnë përkushtim të thellë shpirtëror dhe artistik. Koncerti iu dedikua kompozitorit Bahri Çela, një figurë e dashur dhe e rëndësishme për muzikën tonë. Ky nderim për të e bëri mbrëmjen edhe më të veçantë, dhe ishte kënaqësi të ndaja këtë përvojë me një publik kaq të ndjeshëm”, thotë Miftari.

Koncert mjeshtri i Filharminisë së Kosovës, Festim Fanaj, për KultPlus ka thënë se Filharmonia ka performuar në mënyrë dinjitoze, marr parasysh vështirësitë e interpretimit të oratoriumit ‘Messiah’.

“Filharmonia e Kosovës dhe Kori i Filharmonisë së Kosovës kanë performuar një koncert të bukur dhe dinjitoz duke marr parasysh vështirësinë e veprës në kohëzgjatje dhe impenjim të saj. Ishte një performancë e bukur edhe nga solistët e Filharmonisë dhe mysafirët e ftuar e në veçanti dua ta vlerësoj sopranon tonë Kaltrina Miftari, e cila me zërin e saj engjëllor dëshmoi se Kosova ka kualitete sa i përket solokëndimit. Është një nismë e bukur nga drejtori Selimaj i cili i rikujton kompozitorët e dirigjentët të cilit i kishim ndër të parët në Kosovë, e ndër ta ishte dhe rikujtimi për profesorin e ndjerë Bahri Çela, i cili ka qenë ndër dirigjentët e parë kosovarë e me të cilin dhe unë kam pasur nderin dhe kënaqësinë të performoj derisa isha student dhe si anëtar i Filharmonisë që nga fillimi”, thotë Fanaj.

Sipas tij, vepra ‘Messiah’ nga Handel është një nga veprat e mëdha që rrallëherë është performuar në Kosovë, ndërsa, në botë luhet por kërkon një masë të madhe të instrumentistëve dhe të Korit.

“Publiku i dashur i muzikës klasike e dëshmoi se sallat tona janë të vogla për interesimin që kanë për performancat e Orkestrës dhe Korit të Filharmonisë së Kosovës. Publiku ishte në numër të madh të publikut, andaj është dashur që të bëhej edhe një reprizë shtesë e këtij koncerti. Shpresojmë që së shpejti të jetësohet ëndrra e kamotshme e muzikantëve kosovarë për sallën dinjitoze që është në ndërtim e sipër”, ka thënë Fanaj.

Mezzosopranoja Fjolla Krasniqi, pjesë e Korit të Filharmonisë së Kosovës për KultPlus ka thënë se oratoriumi ‘Messiah’ ka qenë një sfidë e bukur mbresëlënëse dhe frymëzuese.

“Ka qenë një mbrëmje e veçantë ku u interpretua oratoriumi “Messiah” i kompozitorit të njohur George Frideric Handel – një kryevepër botërore që gjithmonë mbetet sfiduese për ne, por po aq mbresëlënëse dhe frymëzuese. Kjo mbrëmje u bë edhe më e veçantë për shkak të dedikimit që iu bë dirigjentit të parë kosovar dhe themeluesit të Filharmonisë së Kosovës, prof. Bahri Çela. Për mua, ky koncert ishte një përjetim i veçantë emocional, pasi kam pasur fatin dhe nderin ta njoh personalisht prof. Bahriun – një figurë kyçe në historinë e muzikës klasike në vendin tonë. Të jesh pjesë e një institucioni si Filharmonia e Kosovës, i cili jo vetëm që kultivon muzikën klasike në nivelin më të lartë artistik, por edhe nderon me dinjitet figurat që kanë dhënë kontribut jetik për themelimin dhe zhvillimin e saj, është një privilegj i madh. Kjo është një dëshmi se vlerësimi për punën, përkushtimin dhe vizionin e gjeneratave të kaluara vazhdon të jetë pjesë përbërëse e rrugëtimit tonë artistik sot”, ka thënë Krasniqi.

Koncerti reprizë do të mbahet sot, 10 maj, prej orës 19:30, në Atelienë e Pallatit të Rinisë dhe Sportit.

Kujtojmë se dirigjenti Bahri Çela është një prej më meritorëve që vuri themelet e institucionit të Filharmonisë së Kosovës. Ai ishte edhe pedagogu që u dha hapat e parë muzikantëve që sot prezantohen në skenën kosovare. Çela konsiderohet si një prej dirigjentëve më me ndikim prej viteve ‘70 e deri pas luftës së fundit në Kosovë. Ai fillimisht drejtoi orkestrën dhe korin e Radiotelevizionit të Prishtinës, e më pastaj themeloi edhe Filarmoninë e Kosovës së bashku me një grup muzikantësh kosovar.

Studioi në Akademinë e Muzikës, Dega e Dirigjimit në Beograd, për të vazhduar më pas specializimin në Konservatorin e Shën Petërsburgut në Rusi, te pedagogu i njohur Prof. A.P. Musin dhe në Nicë (Francë) te dirigjentët e njohur francezë P. Dervaux dhe F. Quatrocchi. Pas studimeve ai do të punësohej në Radio Prishtinë si producent i asaj që asokohe quhej muzikës serioze dhe asaj për fëmijë. Çela poashtu ishte njëri ndër iniciatorët e themelimit të Orkestrës Simfonike të Radiotelevizionit të Prishtinës në vitin 1975. Me këtë orkestër dirigjoi një kohë duke realizuar koncerte të rregullta me vepra të autorëve shqiptarë dhe botërorë. Në mesin e tyre hyjnë emra si Rexho Mulliqi, Vincent Gjini, Esat Rozvanolli, Rauf Dhomi, Akil Koci, Çesk Zadeja e të tjerë./ KultPlus.com

Analiza në DW/ AfD ekstremiste e djathtë, a është demokracia gjermane në rrezik

By: user 6
4 May 2025 at 19:38

Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës sheh tek AfD botëkuptim mbizotërues nacionalist për prejardhje etnike të popullit gjerman. AfD mendon se partitë e tjera po bëjnë fushatë të motivuar politikisht.

AfD, Alternativa për Gjermaninë u klasifikua si parti ekstremiste e djathtë në të gjithë Gjermaninë nga Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës. Kjo më parë zbatohej vetëm për tre degë rajonale në lindje: Tyringi, Saksoni dhe Saksoni-Anhalt. Që nga marsi i vitit 2021, AfD është renditur në mbarë vendin si një grup i dyshuar ekstremist i krahut të djathtë.

Për këtë qëllim, shërbimit sekret vendas iu lejua të përdorte edhe burime të inteligjencës sekrete si informatorë, survejim dhe vlerësim të burimeve publike dhe jopublike. Sipas autoriteteve të Këlnit, janë pikërisht këto vëzhgime, të cilat e kanë vërtetuar tashmë dyshimin se partia ndjek synime antikushtetuese.

“Popull gjerman i përcaktuar etnikisht”

Shkak për këtë vlerësim është “karakteri ekstremist i të gjithë partisë, i cili shpërfill dinjitetin njerëzor”, thuhet nga Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës. Ndër të tjera ajo ka shqyrtuar deklaratat e bëra nga AfD gjatë fushatës zgjedhore federale dhe para tre zgjedhjeve shtetërore në Gjermaninë lindore. Lidhjet midis politikanëve të AfD-së dhe aktorëve dhe grupeve ekstremiste të krahut të djathtë luajtën gjithashtu rol qendror në hetimin tre-vjeçar.

Vlerësimi final: “Qëndrimi mbizotërues për prejardhje etnike të popullit tek kjo parti është i papajtueshëm me rendin themelor të lirë demokratik. Konkretisht, për shembull, AfD nuk i konsideron shtetasit gjermanë me sfond migrimi nga vendet me shumicë myslimane si anëtarë të barabartë të popullit gjerman, siç përcaktohet etnikisht nga partia.”

Raporti gjithëpërfshirës mbi të cilin bazohet klasifikimi i partisë si ekstremiste e djathtë nuk është publikuar. Por me të zvogëlohen edhe më shumë pengesat ligjore për mbikëqyrjen e AfD-së nga Zyra për Mbrojtjen e Kushtetutës.

AfD: Klasifikimi i motivuar politikisht

Vetë AfD e konsideron vendimin të motivuar politikisht. Zëvendëskryetari Stephan Brandner tha për “Rheinische Post”: “Ky vendim i Zyrës Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës, i cili është i udhëzuar, është absurditet i plotë për nga përmbajtja, nuk ka të bëjë me ligjin dhe rendin dhe është një vendim thjesht politik në luftën e partive të kartelit kundër AfD”.

Ministrja e Brendshme e SPD në detyrë, Nancy Faeser, iu kundërpërgjigj akuzës se Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës, e cila është në varësi të Ministrisë së Brendshme, kishte vepruar sipas udhëzimeve të saj.

Nuk ka pasur asnjë ndikim politik në raportin e ri”, shpjegoi Faeser. Vetë raporti është në përputhje me vlerësimin e Faeser për AfD-në: “Qëndrimi i tyre nacionalist reflektohet në deklarata raciste, veçanërisht kundër emigrantëve dhe myslimanëve”, shpjegoi Faeser, që ka vetëm pak ditë në detyrë para se qeveria e re federale të marrë detyrën.

Politikanë të e partive të tjera e përshëndetën raportin e Zyrës Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës. Politikania e FDP-së, Marie-Agnes Strack-Zimmermann, për shembull, i tha DPA: “AfD nuk është thjesht një parti proteste, por një lëvizje ekstremiste e krahut të djathtë që dëshiron të shkatërrojë rendin tonë të lirë dhe demokratik.”

Sondazhet e nxjerrin AfD pjesërisht kryesuese

AfD ka bërë të ditur hapa ligjorë kundër klasifikimit të saj si një parti “e konfirmuar ekstremiste e krahut të djathtë”. Partia do të “vazhdojë të mbrohet ligjërisht kundër këtyre shpifjeve që rrezikojnë demokracinë”, thanë dy kryetarët Alice Weidel dhe Tino Chrupalla. Vendimi i Zyrës Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës është “goditje e rëndë për demokracinë gjermane”.

Se çfarë do të thotë politikisht vlerësimi i Zyrës Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës është një çështje tjetër. Në zgjedhjet federale të 23 shkurtit, AfD fitoi ndjeshëm me 20.8% dhe tani është grupi i dytë parlamentar më i fortë pas Unionit CDU/CSU. AfD është partia më e fortë opozitare në qeverinë e ardhshme të koalicionit midis CDU/CSU dhe SPD. Në sondazhet e fundit, mbështetja për AfD është rritur edhe më tej. Në disa sondazhe, AfD ishte në të njëjtin nivel ose edhe përpara CDU-së.

A do të ndalohet AfD?

Mjaft politikanë që duan ndalimin e AfD-së e shohin qëndrimin e tyre të konfirmuar me raportin e ri të Zyrës Federale për Mbrojtjen Kushtetuese. Edhe Marco Wanderwitz nga CDU. Ai ishte iniciatori i një mocioni ndërpartiak parlamentar në Bundestag, i cili u mbështet nga më shumë se 120 deputetë, por që nuk doli në një votim përfundimtar në Bundestagun e mëparshëm. Deputetët donin që Bundestagu të aplikonte për ndalimin e partisë nga Gjykata Kushtetuese Federale.

Por ka edhe kundërshtarë të nismës për ndalimin e AfD-së. Politikanë të ndryshëm, juristë kushtetues dhe studiues politikë kanë argumentuar se një ndalim me sukses do të ishte ligjërisht i vështirë dhe do t’i jepte AfD-së një rol martir nga i cili ajo do të përfitonte. Përveç kësaj, partitë e tjera duhet ta luftojnë politikisht AfD-në dhe nuk duhet të përpiqen të eliminojnë konkurrencën politike me mjete ligjore.

Edhe Kancelari Olaf Scholz në largim paralajmëroi: “Unë mendoj se kjo është diçka për të cilën nuk mund të ketë nxitim”, u shpreh Scholz në Kongresin e Kishës Protestante në Hanover. Gjykata Kushtetuese Federale ka refuzuar të gjitha kërkesat e fundit për ndalim. “Unë jam kundër një vendimi të nxituar dhe për këtë arsye nuk do të them se kështu duhet ta bëjmë.”

Ministrja e Brendshme Faeser theksoi se vlerësimi i Zyrës Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës për AfD-në si parti ekstremiste e djathtë dhe një procedurë e mundshme ndalimi janë dy gjëra krejtësisht të pavarura. Në procedurën e ndalimit të partive, ka “me të drejtë pengesa shumë të larta kushtetuese”. Kjo “nuk mund të përjashtohet, por duhet të vazhdojë të trajtohet me shumë kujdes”. /DW

The post Analiza në DW/ AfD ekstremiste e djathtë, a është demokracia gjermane në rrezik appeared first on Lapsi.al.

Vettingu/ Prokurori i Gjirokastrës, Emror Kasaj del nga sistemi i drejtësisë

By: V K
24 April 2025 at 11:18

Kolegji i Posaçëm i Apelimit, shkalla e dytë e Vetting-ut, lë në fuqi vendimin e Komisionit të Pavarur të Kualifikimit që pati shkarkuar nga detyra prokurorin e Gjirokastrës Emror Kasaj, më datë 09.05.202, pas hetimit në të tri kriteret e rivlerësimit.

Gjatë procesit në KPK, Kasajt, i cili u hetua fillimisht vetëm për kriterin e pasurisë dhe më pas për dy kriteret e tjera, iu vunë në dukje disa transaksione të komplikuara dhe mungesë burimesh për të mbuluar pasurinë.

Komisioni, që i kishte kaluar prokurorit barrë prove për deklarim të rremë dhe mungesë burimesh financiare, pati analizuar se përfshirja e prokurorit në këto transaksione kishin sjellë “cënim të besimit të publikut te drejtësia”.

Emror Kasaj, e ka nisur karrierën në sistemin e drejtësisë në vitin 2000, si oficer i Policisë Gjyqësore.

Prej vitit 2015, ai ushtronte funksionin e prokurorit në Prokurorinë e Rrethit Gjirokastër.

Trupi gjykues i Kolegjit të Posaçëm të Apelimit, i përbërë nga Rezarta Schuetz kryesuese, Albana Shtylla relatore, Ina Rama, Natasha Mulaj, Sokol Çomo anëtarë, vendosi dje unanimisht lënien në fuqi të vendimit nr. 529, datë 09.05.2022 të KPK-së.

Vendimi:

Trupi gjykues i Kolegjit të Posaçëm të Apelimit, i përbërë nga Rezarta Schuetz kryesuese, Albana Shtylla relatore, Ina Rama, Natasha Mulaj, Sokol Çomo anëtarë, shpalli vendimin për çështjen nr. 31/2022, datë 13.07.2022, që i përket ankimit të subjektit të rivlerësimit Emror Kasaj kundër vendimit të Komisionit të Pavarur të Kualifikimit nr. 529, datë 09.05.2022.

Në përfundim të gjykimit në dhomë këshillimi, trupi gjykues, bazuar në nenin 66, pika 1, shkronja “a” e ligjit nr. 84/2016, “Për rivlerësimin kalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, në mënyrë unanime, vendosi:

Lënien në fuqi të vendimit nr. 529, datë 09.05.2022 të Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, që i përket subjektit të rivlerësimit Emror Kasaj.

Ky vendim është përfundimtar dhe ka efekt të menjëhershëm.

U shpall në Tiranë, më datë 23.04.2025.

The post Vettingu/ Prokurori i Gjirokastrës, Emror Kasaj del nga sistemi i drejtësisë appeared first on Albeu.com.

Makina del nga rruga në Maliq, plagoset 9-vjeçarja

17 April 2025 at 18:31

Një fëmijë ka mbetur i plagosur në një aksident të ndodhur në Pogradec pasditen e së enjtes.

Policia tha se aksidenti ndodhi rreth orës 18:20, në fshatin Vreshtas, Maliq, ku shtetasi F. B., duke drejtuar automjetin, dyshohet se ka humbur kontrollin mbi drejtimin e tij dhe si pasojë automjeti ka dalë nga rruga.

Nga aksidenti është dëmtuar një e mitur 9-vjeçe, pasagjere në automjet, e cila po merr mjekim në spital, në gjendje jashtë rrezikut për jetën.

Me shtetasin F. B., po kryhen veprimet procedurale. Grupi hetimor po punon për sqarimin e rrethanave të aksidentit.

 

LEXONI GJITHASHTU:

The post Makina del nga rruga në Maliq, plagoset 9-vjeçarja appeared first on Euronews Albania.

Lionel Messi surprizon me ndryshimin e pamjes, por përse po e tallin fansat?

By: gaze tare
4 March 2025 at 15:08

Lionel Messi ka tërhequr vëmendjen e mediave dhe fansave me modelin e tij të ri të flokëve. Gazeta spanjolle Marca ndau lajmin në rrjetet sociale, duke shkaktuar reagime të shumta nga tifozët, të cilët u habitën nga ndryshimi i papritur i pamjes së tij.

Fotoja e re e Messit dyshohet se është shkrepur në një restorant në Miami, ku ai po bënte foto me fansat. Ndërkohë, sezoni i ri i MLS-së ka nisur dhe ylli argjentinas e ka nisur mbarë me dy asistime në ndeshjen e parë për Inter Miami kundër New York City.

Pavarësisht spekulimeve për një rikthim në Barcelonë, Messi pritet të vazhdojë aventurën e tij me skuadrën amerikane.

The post Lionel Messi surprizon me ndryshimin e pamjes, por përse po e tallin fansat? appeared first on iconstyle.al.

Gjermani/ Alice Weidel: Qëllimi ynë është të jemi forca udhëheqëse në zgjedhjet e ardhshme

By: lia rda
24 February 2025 at 13:06

“Ne jemi partia e së ardhmes”, tha kandidatja e Alternativës për Gjermaninë (AfD) për kancelare Alice Weidel, duke theksuar thirrjen e veçantë të partisë së saj për të rinjtë dhe duke shprehur besimin e saj se në vitet e ardhshme AfD do të kalojë në përqindje Bashkimin Demokristian (CDU/CSU) . “Një opozitë e ashpër,” deklaroi bashkëkryetari i partisë Tino Chroupala.

“Qëllimi ynë është të jemi forca udhëheqëse në zgjedhjet e ardhshme. Kemi arritur të krijojmë një bazë shumë të mirë, një platformë strategjike, e cila ka kushtet më të mira për të kapërcyer Partinë Demokristiane (CDU) në vitet e ardhshme deri në zgjedhje. “Domethënë të bëhemi forca më e fortë dhe të marrim mandatin për të formuar një qeveri”, tha zonja Weidel dhe akuzoi sërish CDU-në se refuzon të bashkëpunojë me AfD-në, duke folur për një “qëndrim përjashtues”. “CDU nuk do të jetë në gjendje të zbatojë asnjë nga premtimet e saj në një koalicion me SPD,” paralajmëroi ai.

Mbledhja e parë e 151 deputetëve të AfD-së është caktuar për nesër, të martën./abcnews.al

Tom Doshi flet pas daljes nga SPAK: E kam mbështetur e do ta mbështes Reformën në Drejtësi

By: V K
24 February 2025 at 11:01

Kreu i PSD Tom Doshi, ka folur pasi ka dalë nga SPAK, duke u shprehur se ka qenë i thirrur për zgjedhjet në Rrogozhinë.

Ai tha se ka bërë një takim gjatë zgjedhjeve në Rrogozhinë dhe se ai person që ka takuar, ka qenë në përgjim.

“Është normale të na thërrasë Prokuroria. Kam bërë një takim në Rrogozhinë unë dhe personi që kam takuar ka qenë në përgjim. Kaq”, ka thënë ai.

I pyetur nëse do votojë për shkrirjen e SPAK, Doshi theksoi se nuk do ta bënte këtë asnjëherë. Ai shtoi se e mbështet Reformën në Drejtësi.

“Asnjëherë. E kam mbështetur reformën në drejtësi dhe deputetët tanë edhe sot, edhe në mandatin tjetër do ta mbështesin SPAK”, deklaroi Doshi.

The post Tom Doshi flet pas daljes nga SPAK: E kam mbështetur e do ta mbështes Reformën në Drejtësi appeared first on Albeu.com.

Katër kandidatë po konkurrojnë për të qenë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë – kush janë ata?

20 February 2025 at 14:55

Katër kandidatë po konkurrojnë për të qenë lideri i ardhshëm i Gjermanisë në zgjedhjet e së dielës.

Kancelarët e mundshëm janë presidenti aktual, lideri i opozitës, zëvendëskancelari aktual dhe – për herë të parë – një lider i një partie të ekstremit të djathtë.

Olaf Scholz

Bëhet e ditur se 66-vjeçari ka qenë kancelari i Gjermanisë që nga dhjetori 2021.

Socialdemokrati i qendrës së majtë ka një përvojë të pasur qeveritare, pasi ka shërbyer më parë si kryebashkiak i Hamburgut dhe si ministër gjerman i punës dhe financave.

Si kancelar, ai shpejt e gjeti veten duke u përballur me kriza të papritura.

Scholz nisi një përpjekje për të modernizuar ushtrinë gjermane pas agresionit rus në Ukrainë dhe e bëri Gjermaninë furnizuesin e dytë më të madh të armëve të Ukrainës.

Qeveria e tij parandaloi një krizë energjie dhe u përpoq të kundërshtonte inflacionin e lartë.

Por koalicioni i tij trepartiak u bë i njohur për luftimet e brendshme dhe u rrëzua në nëntor, teksa debatonte se si të rigjallëronin ekonominë – më e madhja e Evropës, e cila është tkurrur gjatë dy viteve të fundit.

Friedrich Merz

Udhëheqësi 69-vjeçar i opozitës gjermane ka qenë kandidati kryesor në fushatën zgjedhore, me bllokun e tij të qendrës së djathtë, Union, që kryeson sondazhet.

Ai u bë udhëheqësi i partisë së tij të Unionit Kristian Demokrat pasi kancelarja për një kohë të gjatë Angela Merkel – një ish-rivale – u tërhoq në vitin 2021.

Raportohet se Merz e ka çuar partinë e tij në një drejtim më konservator, shkruan AP, përcjell Telegrafi.

Në fushatën zgjedhore, ai e ka bërë një çështje qendrore frenimin e migracionit të parregullt.

Megjithatë, Merzit i mungon përvoja në qeveri.

Ai iu bashkua Parlamentit Evropian në 1989 para se të bëhej ligjvënës në Gjermani pesë vjet më vonë.

Merz mori një pushim nga politika aktive për disa vite pas vitit 2009, duke ushtruar profesionin e avokatit dhe duke drejtuar bordin mbikëqyrës të degës gjermane të menaxherit të investimeve BlackRock.

Robert Habeck

Habeck, 55 vjeç, është kandidat i të Gjelbërve.

Ai është gjithashtu zëvendëskancelari aktual i Gjermanisë dhe ministri i ekonomisë dhe klimës, me përgjegjësi për çështjet e energjisë.

Si bashkë-udhëheqës i të Gjelbërve nga viti 2018 në 2022, ai kryesoi një rritje të popullaritetit të partisë, por në vitin 2021 ai u largua për të lënë Annalena Baerbock – tani ministre e Jashtme e Gjermanisë – të bënte kandidimin e parë të partisë për postin e kancelares.

Rekordi i Habeck si ministër ka tërhequr komente të shumta, veçanërisht një plan që ministria e tij hartoi për të zëvendësuar sistemet e ngrohjes me lëndë djegëse fosile, me alternativa të gjelbra, që thelluan ndarjet në qeveri.

Alice Weidel

Ndryshe, 46-vjeçarja Weidel po bën ofertën e parë të Alternativës së ekstremit të djathtë, anti-emigracionit për Gjermaninë, ose AfD, për postin kryesor të vendit.

Një ekonomiste e trajnuar, Weidel iu bashkua partisë menjëherë pasi u themelua në vitin 2013.

Ajo ka qenë bashkë-drejtuese e grupit parlamentar të partisë së saj që kur partia fitoi për herë të parë vende në legjislaturën kombëtare në vitin 2017.

Ajo ka qenë bashkë-drejtuese e partisë që nga viti 2022, së bashku me Tino Chrupalla.

Në dhjetor, ajo u propozua si kandidate për kancelare – megjithëse partitë e tjera thonë se nuk do të punojnë me AfD-në, kështu që ajo nuk ka një rrugë realiste drejt postit të lartë aktualisht. /Telegrafi/

The post Katër kandidatë po konkurrojnë për të qenë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë – kush janë ata? appeared first on Telegrafi.

Musk zbulon modelin më të ri të Inteligjencës Artificiale Grok 3

By: lia rda
18 February 2025 at 16:48

Miliarderi amerikan Elon Musk prezantoi modelin më të fundit të Inteligjencës Artificiale, Grok 3, një produkt i kompanisë së tij xAI, të cilin më parë e shpalli si “Inteligjencën Artificiale më të zgjuar në botë”.

Rrjeti nervor Grok 3 thuhet se është trajnuar në gigakompjuterin Colossus dhe duke përdorur 200,000 çipa Nvidia H100.

Sipas vetë Musk, Grok 3 është dhjetë herë më i fuqishëm se modeli i mëparshëm. Në testet, rezultatet e të cilave sigurohen nga vetë zhvilluesit, Grok 3 tejkaloi konkurrentët e tij kryesorë në zgjidhjen e problemeve matematikore, kodimin dhe punën shkencore. Modeli i ri prezantohet në dy modifikime, Grok 3 Reasoning dhe Grok 3 mini.

Përveç kësaj, modeli është i pajisur me funksionet “Truri i madh” dhe “Kërkimi i thellë” për zgjidhjen e problemeve komplekse dhe kërkime të thelluara të informacionit. Të dhënat për modelin e ri të AI janë të disponueshme në faqen e internetit grok3.io. Testet fillestare të përdoruesve tregojnë se Grok 3 vuan nga disa probleme tipike për chatbotët e tjerë dhe gjeneratat e mëparshme të Grok.

Grok 3 aktualisht është i disponueshëm vetëm për ata që kanë një abonim Premium Plus në rrjetin social X, i cili kushton 22 dollarë në muaj. Për të hyrë në të gjitha veçoritë e chatbot-it të ri, do t’ju duhet të abonoheni në Super Grok, i cili kushton 30 dollarë në muaj. Vlera e kompanisë së zhvillimit të inteligjencës artificiale të Musk, xAI, aktualisht vlerësohet në rreth 50 miliardë dollarë./abcnews.al

Parashqevi Simaku del nga spitali, ndryshimi drastik i këngëtares shqiptare (FOTOT)

By: V K
6 February 2025 at 08:30

Këngëtarja shqiptare Parashqevi Simaku, ka dalë nga spitali në Nju Jork, ku po kurohej për shkak të situatës së rënduar psikologjike.

Biznesmeni shqiptar, Elton Ilirjani, ka dhënë lajmin e mirë dhe ka shpërndarë në rrjetin e tij zyrtar në Instagram foto të saj.

Simakut shihet e transformuar totalisht, me flokë të krehura dhe në ngjyrë tjetër.

Ajo shfaqet e qetë dhe duke qeshur në videon e filmuar.

“Surprizë, ia dolëm”, shkruan OIlirjani krahas videos dhe fotos së shpërndarë.

Disa ditë më parë, Ilirjani theksoi se me daljen nga spitali nuk do të thotë se ka kaluar problemi. Ai kërkoi ndihmë për përkujdesjen që i duhet Parashqevisë, pas kurimit në spitalin psikiatrik.

“Rrugëtimi i saj do të rinisë, do shkoj t’ia jap lajmin e mirë që ajo mezi po e pret. Do t’i çoj dhe byrek me spinaq, që ajo e ka shumë qejf. Kjo s’do të thotë se çdo gjë ka kaluar.

Unë e di që kur ajo të dalë, do të vazhdojë me dëshirat e saj, me mënyrën si e shikon të gjithë këtë gjendje, por ne do të jemi aty për ta ndihmuar. Ky ka qenë një muaj me shumë dhimbje, me shpresë, me frikë, por po ia dalim”.

“U bëj thirrje të gjitha grave shqiptare, ato që kanë kohë të lirë, që të mund të na ndihmojnë gjatë akomodimit të Simakut në shtëpinë e saj të re.

Apo për të qëndruar me të gjatë ditës dhe natës, për t’i qëndruar pranë. Do doja ta bëja unë këtë punë 24/7, por kushtet e mia nuk ma lejojnë.

Nuk kam fjalë nga gjithë kjo eksperiencë, ka qenë shumë e bukur dhe shumë lodhëse.Dalja nga spitali nuk do të thotë që ka kaluar problemi, do të thotë që puna fillon këtu”.

Elton Ilirjani, vuri në dukje se të paktë janë artistët shqiptarë që kanë mbështetur dhe ndihmuar financiarisht Parashqevi Simakun. Madje sipas tij, kolegët e brezit të Parashqevisë, kanë ndihmuar më pak se të tjerët.

Teksa thotë se u detyrua të anulojë pjesëmarrjen në Javën e Modës në Kore, Ilirjani shpreson se Simaku do të jetë në rreshtin e parë kur ai të ngjitet në pasarelë gjatë Javës së Modës në New York.

 

The post Parashqevi Simaku del nga spitali, ndryshimi drastik i këngëtares shqiptare (FOTOT) appeared first on Albeu.com.

Biseda me drejtuesen e AFD/ Komisioni Europian heton rrjetin X të Elon Musk

By: user 4
17 January 2025 at 17:23

Rregullatorët e teknologjisë së BE-së po thellojnë hetimin ndaj rrjetit X të Elon Musk pas sulmeve të përsëritura të tij ndaj qeverive evropiane, vetëm disa ditë para se Donald Trump të marrë detyrën si president i SHBA.

Komisioni Evropian njoftoi të premten se do të ndërmerrte disa hapa të rinj në një hetim që filloi në dhjetor 2023.

Hetimi po ndodh ndërkohë që Musk pritet të marrë një rol kyç në administratën e ardhshme të Trump, por deri tani ai ka mbështetur partitë e ekstremit të djathtë evropian, si p.sh. Alternativa Gjermane.

Brukseli u përball me presione për të hetuar përputhshmërinë e rrjetit X me ligjin e BE-së për mediat sociale, Aktin e Shërbimeve Dixhitale, veçanërisht në lidhje me një bisedë të drejtpërdrejtë që Musk kreu me lideren e AfD gjermane, Alice Weidel, më 9 janar.

Tatimet shqiptare sekuestrojnë kompaninë “Starlink Albania”

Çështja që diskutohet është nëse algoritmet e X i dhanë transmetim të drejtpërdrejtë një “nxitje” (boost) brenda rrjetit social, që do t’i jepte AfD-së një avantazh të padrejtë në zgjedhje.

Të premten, vetëm tre ditë para inaugurimit të Trump, Komisioni detajoi se kishte ndërmarrë tre hapa specifikë.

“Këto hapa janë plotësisht të pavarur nga çdo konsideratë politike apo ndonjë ngjarje specifike kohët e fundit,” u tha gazetarëve në Bruksel të premten zëdhënësi i Komisionit Evropian Thomas Regnier.

X duhet të sqarojë ndryshimet e fundit dhe të ardhshme në sistemet që kanë të bëjnë me përmbajtjen. Afati i fundit për dhënien e informacioneve në lidhje me ndryshimet e kaluara, të cilat mund të tregojnë nëse biseda e Weidel mori një nxitje (boost), është 15 shkurt.

Kompanisë iu tha gjithashtu që të ruante çdo informacion mbi ndryshimet e ardhshme deri në fund të vitit ose derisa Komisioni të mbyllte hetimin e tij.

Nuk është hera e parë që Komisioni Evropian lëshon një urdhër të tillë. Aplikacioni kinez i videove TikTok tashmë përballet me një urdhër të ngjashëm për rolin e tij në zgjedhjet rumune të vitit të kaluar.

Së treti, Komisioni kërkon gjithashtu akses në ndërfaqet e X për të mbledhur më shumë fakte se si llogaritë bëhen virale.

Korrikun e kaluar, Komisioni Evropian nxori një konstatim paraprak se X ishte në shkelje të Aktit të Shërbimeve Dixhitale. Ai tha se X i mashtroi përdoruesit me programin e tij të verifikimit të shenjave blu dhe mungesën e transparencës së reklamave dhe aksesit të të dhënave.

X mund të marrë gjoba deri në 6 për qind të qarkullimit të saj global./ Përshtatur nga Politico.com

The post Biseda me drejtuesen e AFD/ Komisioni Europian heton rrjetin X të Elon Musk appeared first on Lapsi.al.

AfD përqafon deportimin masiv të emigrantëve ndërsa zgjedhjet gjermane po afrojnë

13 January 2025 at 16:56

Të shtunën, ndërsa konferenca e saj po zhvillohej në qytetin lindor të Riesa, në Saksoni, Alternative für Deutschland (AfD) parashtroi ambiciet për të mbyllur kufijtë e Gjermanisë, për të rifilluar blerjen e gazit rus dhe, në fakt, për të çmontuar BE-në, shkruan BBC.

Media gjermane raportoi se manifesti i rënë dakord i partisë përfshin planet për të lënë marrëveshjen e Parisit për klimën, për të dalë nga monedha euro dhe për të krijuar një konfederatë të re shtetesh, transmeton Telegrafi.

Drejtuesja e AfD-së, Alice Weidel, madje përqafoi publikisht termin “emigrim” – një fjalë që kuptohet gjerësisht se nënkupton “kthimin” masiv ose dëbimin e njerëzve me prejardhje migrante.

Mijëra protestues anti-AfD dolën në rrugët në Riesa të shtunën, duke kërkuar të pengojnë hyrjen në vendin e konferencës.

Kur Alice Weidel përfundimisht doli në skenë, ajo i përshkroi aktivistët jashtë si një “turmë e majtë”.

Dhe, përballë një sallë konferencash të gëzuar delegatësh, foli për “riatdhesime në shkallë të gjerë”.

“Dhe unë duhet të jem i sinqertë me ju: nëse do të quhet riemigrim, atëherë kjo do të jetë: riemigrim”, tha ajo.

Pati demonstrata mbarëkombëtare kundër AfD-së pasi doli se figura të larta partiake kishin qenë mes atyre në një takim, ku thuhet se u diskutua “emigracioni” me Martin Sellner, një aktivist austriak i së djathtës ekstreme që ka një të kaluar neo-naziste.

Sellner ka shkruar për azilkërkuesit “emigrantë”, disa të huaj me të drejtë qëndrimi dhe shtetas “të pa asimiluar”.

Një fjalë kryesore në të djathtën ekstreme të Evropës, disa pretendojnë se banorët e ligjshëm nuk do të detyroheshin të largoheshin. Kritikët thonë se “emigrimi” është thjesht një eufemizëm për një plan dëbimi masiv haptazi racist.

Por vendimi i Alice Weidel për të krijuar personalisht termin, disa javë pas zgjedhjeve të parakohshme federale, tregon radikalizmin dhe besimin në rritje të partisë së saj.

AfD është vazhdimisht e dyta në Gjermani dhe ka fituar në zgjedhjet e fundit rajonale në lindje të vendit – ku partia është më e fortë.

Megjithatë, ka shumë pak gjasa që të fitojë pushtetin, sepse partitë e tjera nuk do të punojnë me AfD.

Seksione të AfD-së janë klasifikuar nga inteligjenca gjermane si ekstremiste të krahut të djathtë. /Telegrafi/

 

The post AfD përqafon deportimin masiv të emigrantëve ndërsa zgjedhjet gjermane po afrojnë appeared first on Telegrafi.

Partia e ekstremit të djathtë konfirmon Alice Weidel si kandidate për kancelare

By: Besnik
11 January 2025 at 15:15

Partia e ekstremit të djathtë Alternativa për Gjermaninë ose AfD konfirmon Alice Weidel si kandidaten e saj për kancelar.

AfD njoftoi konfirmimin në fillimin e një tubimi dy-ditor në Riesa, në shtetin lindor të Saksonisë, i cili është një nga bastionet e saj.

Është hera e parë në historinë e partisë që po pretendon një kancelari të mundshme duke zgjedhur një kandidat zyrtar për këtë rol.

Sondazhet tregojnë AfD në vendin e dytë përpara zgjedhjeve të 23 shkurtit, me rreth 20% mbështetje. Bashkëdrejtuesi i AfD-së, Tino Chrupalla, formuloi qartë qëllimet e partisë së tij në konferencën e partisë në Riesa, duke thënë se “tani duhet të lëmë pas vetes 20 përqindëshin dhe të vazhdojmë të ngjitemi”.

Megjithatë, Weidel – i cili këtë javë zhvilloi një bisedë live me miliarderin e teknologjisë Elon Musk, i cili ka mbështetur partinë, në platformën e tij X – nuk ka asnjë shans realist për t’u bërë lider i Gjermanisë pasi partitë e tjera refuzojnë të punojnë me AfD.

Weidel ka qenë prej vitesh një nga fytyrat më të njohura të partisë. Tema e saj qendrore është rënia e supozuar e sigurisë së brendshme si rezultat i emigracionit. Ajo është një përjashtim në AfD-në e dominuar nga meshkujt, duke qenë një nga gratë e pakta të shquara që është gjithashtu hapur në një marrëdhënie me një grua me origjinë nga Sri Lanka.

Konferenca e së shtunës nisi ngadalë me më shumë se një orë vonesë, pasi protestuesit anti-AfD bllokuan disa rrugë hyrëse.

Një prezencë e fortë policie ishte në vend ndërsa pritej mijëra demonstrues. Oficerët thyen pjesërisht një bllokadë të ulur në një udhëkryq dhe fishekzjarrë u hodhën drejt policisë në periferi të një proteste tjetër, njoftoi agjencia gjermane e lajmeve dpa.

CDU dhe SPD gjithashtu nisin fushata

Blloku kryesor i opozitës konservatore të Unionit që kryeson në sondazhe me rreth 30% dhe kandidati i tij, kreu i CDU-së Friedrich Merz, është favoriti për t’u bërë kancelari i ardhshëm.

Në takimin e partisë CDU në Hamburg, Merz bëri thirrje për “ndryshim themelor” në politikën gjermane. “Ne jemi të gatshëm të marrim përgjegjësi për vendin tonë, por e dimë gjithashtu se gjërat nuk mund të vazhdojnë si në tre vitet e fundit”, tha ai.

Kancelari i qendrës së majtë Olaf Scholz shpreson për një fitore të pasaktë, por ka pasur pak shenja të lëvizjes së rëndësishme deri më tani në sondazhet që tregojnë mbështetje për socialdemokratët e tij në 14-17%.

Të dy partitë po bënin fushatë gjithashtu të shtunën. Në fjalimin e tij para delegatëve të SPD-së, Scholz filloi me një krahasim me situatën politike të Austrisë, ku Presidenti Alexander van der Bellen ngarkoi liderin e krahut të djathtë të FPÖ, Herbert Kickl, të përpiqej të formonte një qeveri.

Scholz tha se Austria është në prag të të paturit një “djatht ekstrem” si kryetar i qeverisë, “edhe pse 70 për qind e austriakëve votuan për partitë demokratike”. “Ne jemi vërtet në një udhëkryq në Gjermani,” shtoi ai.

Scholz drejton një qeveri të pakicës pasi koalicioni i tij i papëlqyer dhe famëkeq trepartiak u shemb në nëntor, kur ai shkarkoi ministrin e tij të financave në një mosmarrëveshje se si të rigjallëronte ekonominë e ndenjur të Gjermanisë.

Zgjedhjet po zhvillohen shtatë muaj më herët se sa ishte planifikuar fillimisht.

LEXONI GJITHASHTU:

The post Partia e ekstremit të djathtë konfirmon Alice Weidel si kandidate për kancelare appeared first on Euronews Albania.

Si të rinjtë shqiptarë po krijojnë një model ndryshe jetese e pune

By: V K
4 January 2025 at 09:17

Të rinjtë shqiptarë, po krijojnë një model të ri jetese. Ndryshe nga prindërit, të cilët punonin për të siguruar mundësi bazike, ata sot kërkojnë përvoja udhëtime, sfida dhe zhvillim personal.

Udhëtimi për ta nuk është luks, por një investim për rritje dhe njohuri. Arsimi tradicional, që dikur ishte themeli i suksesit për shqiptarët pas tranzicionit, po zëvendësohet nga kurse praktike dhe shkolla profesionale, që ofrojnë rezultate të shpejta dhe të prekshme.

Në tregun e punës, të rinjtë e sotëm nuk pranojnë autoritetin e padiskutueshëm të shefit, një koncept që prindërit e tyre e shihnin si themelor, ata sfidojnë hierarkitë tradicionale dhe kërkojnë fleksibilitet, drejtësi dhe mirëqenie.

Ata kanë sjellje tipike me bashkëmoshatarët në botë, përveç faktit që përfshirja politike është larg mendimeve të tyre, duke pasqyruar një tendencë për t’u distancuar nga kultura politike, një fenomen që po thellohet me çdo brez të ri në Shqipëri.

Është ora 23:00, dhe Emanueli, vetëm 17-vjeç, hap derën e shtëpisë pas një dite të gjatë me dy turne pune. Ai jep një përshëndetje të thjeshtë, “Si je”? Ndërsa lodhja ia rëndon fjalët. Vera për të nuk ishte thjesht pushime; ajo ishte përpjekje për t’u pavarësuar.

Një turn në një bar kafe në qendër të Tiranës, nga ora 17:00 deri në 22:30 dhe një tjetër në një mensë lagjeje nga 11:00 deri në 15:30 mbushnin ditët e tij.

Por, si çdo gjimnazist, edhe Emanueli iu rikthye bankave të shkollës në shtator, duke përpjekur të ndërthurë punën, shkollën dhe ëndrrat e tij për të ardhmen.

Në librin “21 Lessons for the 21st Century”, Yuval Noah Harari thotë: “E vetmja gjë që dihet me siguri për të ardhmen është ndryshimi”.

Për gjeneratën Z, kjo është më shumë se një thënie është një realitet që ata e përqafojnë çdo ditë.

Si Emanueli, brezi Z nuk ndjek rregullat tradicionale; ata ndërtojnë një model të ri që përfshin sakrificën për pavarësi, aftësinë për t’u përshtatur dhe forcën për të balancuar shumë përgjegjësi njëkohësisht. Ky brez ka lindur me kufij më të hapur, jo vetëm fizikë, por edhe kulturorë e dixhitalë.

Në Shqipëri, brezi Z po e vendos veten në qendër të prioriteteve të veta, duke i dhënë përparësi mirëqenies personale dhe zhvillimit, ndërsa puna shihet si një mjet për të arritur qëllime dhe jo si qëllim në vetvete.

Financiarisht, ata preferojnë të kursejnë me zgjuarsi, por kur shpenzojnë, zgjedhin përvoja unike – si udhëtimet dhe pasionet – në vend të mallrave materiale.

Ky trend përfaqëson një ndryshim të qartë në mënyrën se si ky brez percepton jetën dhe suksesin.

Brezi Z, i njohur gjithashtu si “Gen Z”, përfshin individët e lindur midis viteve 1997 dhe 2012 (në disa klasifikime deri në 2010 ose 2015). Ky brez vjen pas Millennials (Brezi Y) dhe është i pari që ka kaluar gjithë jetën në një epokë të dominuar nga teknologjia, interneti dhe mediat sociale.

Sipas Censit të Popullsisë dhe Banesave 2023, në Shqipëri numërohen rreth 286,123 persona që i përkasin brezit Z (të lindur midis viteve 1997-2012), duke përfshirë këtu dy grupmosha kryesore: 15-19 vjeç, me një total prej 142,943 personash (72,011 meshkuj dhe 70,932 femra), dhe 20-24 vjeç, me 143,180 persona (69,354 meshkuj dhe 73,826 femra).

Një botë pa internet e panjohur për gjeneratën Z

Gjenerata Z, brezi i rritur mes krizave ekonomike dhe një revolucioni teknologjik, po ndryshon rrënjësisht mënyrën se si konceptohet puna.

Ina Grabocka, sipërmarrëse/ drejtoreshë e marketing&sales/ projekt menaxhere e disa bizneseve në vend, një prej tyre edhe në sektorin e Call Center, thotë: “Gjenerata Z në call center preferon fleksibilitetin në punë dhe një ambient që mbështet mirëqenien e tyre mendore dhe emocionale. Ata janë më të orientuar drejt një pune ku ndihen të dëgjuar dhe të vlerësuar, duke kërkuar një balancë mes jetës dhe punës”.

Por çfarë i bën ata kaq të ndryshëm? Ky brez ka lindur dhe është formuar në një botë ku ndryshimi është konstantja e vetme, dhe për këtë arsye ata kërkojnë që çdo aspekt i jetës – përfshirë punën – të përshtatet me ritmet e kohës.

Për ta, puna nuk është vetëm një mjet jetese, por një platformë për vetëshprehje, përmbushje dhe pavarësi. Ata sfidojnë modelet tradicionale të hierarkisë dhe kërkojnë një mjedis pune ku të ndihen të përfshirë dhe të motivuar.

Erald Pashaj, ekspert punësimi, shprehet se: “Të rinjtë e shohin udhëheqësin me syrin e një të riu të shekullit 21, që jeton në vitet 2010-2020-2025, dhe jo më si më parë. Ky është një ndryshim i madh dhe shumë pozitiv, tani, të rinjtë e shohin udhëheqësin si një njeri që ata e besojnë dhe kanë dëshirë ta ndjekin me vullnet të lirë”.

Ata janë dixhitalë, fleksibël dhe të vetëdijshëm për rëndësinë e mirëqenies mendore dhe emocionale. Brezi Z shquhet për prirjen e tyre drejt pavarësisë së hershme dhe aftësinë për të përshtatur jetën profesionale me dëshirat personale.

Sipas sociologes Marsida Simo “Gjenerata Z është më fleksibël në tregun e punës, duke kërkuar të punuarin hibrid apo online, dhe është gjithmonë në kërkim të një pune më të mirë”. Kjo dëshirë për të balancuar punën me mirëqenien personale dhe liria në zgjedhje i bën ata unikë.

Një përmbysje e modelit tradicional të punës

“Të rinjtë nuk kanë etikën e duhur të punës” thoshte Instituti i Manhattan në vitin 1973. “Të pasigurt dhe të ngadaltë” i përshkruante Greater Good në vitin 1990. “Mungesë përkushtimi për punë” – theksonte Psychology Today në vitin 2000. “Dembelë dhe të Privilegjuar?” pyeste VOA News në vitin 2010. Dhe në vitin 2023, Business Insider nënvizon se, sipas disa drejtuesve, “punonjësit e gjeneratës Z janë dembelë.”

Në çdo dekadë, diskursi mbi etikën e punës së të rinjve mbetet i njëjtë, duke përforcuar pritshmëritë dhe stereotipat që shoqërojnë çdo brez që hyn në tregun e punës. Artikujt e mësipërm janë dëshmi se kjo narrativë është një fenomen i përsëritur dhe shpesh i pavërtetuar. Siç thekson Erald Pashaj, Të rinjtë nuk mund t’i masim me të njëjtin metër si brezat e mëparshëm. Nevojat dhe kushtet kanë qenë të ndryshme.”

Në Shqipëri, gjenerata Z po përballet me një treg pune që shpesh nuk përmbush nevojat dhe ambiciet e tyre. “ Nga ajo çfarë po tregon tregu në Shqipëri, është se të rinjtë punojnë, por jo aty ku ata nuk janë trajtuar si duhet” – thekson z. Pashaj. Për këtë brez, zgjedhja e një pune nuk është më domosdoshmëri për mbijetesë, por një vendim i vetëdijshëm për të investuar në zhvillimin e tyre personal dhe profesional.

Në një botë ku ndryshimi është konstantja më e madhe, Gjenerata Z ka ardhur për të sfiduar mënyrat tradicionale të të bërit punë. Brezi që është rritur mes një revolucioni teknologjik dhe sfidave globale, kërkon më shumë se paga apo përfitime bazë. Ata kërkojnë fleksibilitet, inovacion dhe një kuptim më të thellë të misionit të punës së tyre.

Sipas Anisa Abazi Menaxherja e Shërbimeve të Kapitalit Njerëzor “Deloitte Albania”, “Gjenerata Z kërkon orare të përshtatshme dhe modele pune hibride”.

Kjo nevojë pasqyron një prirje për të gjetur balancë mes jetës personale dhe profesionale, një koncept që është larg stilit tradicional të punës nga ora 9:00 deri në 5:00. Për ta, mjedisi ideal i punës është ai që mbështetet në teknologji dhe u ofron mjete për të zhvilluar aftësitë e tyre​.

Përplasja e brezave dhe riformimi i kulturës së punës

Erald Pashaj, pohon se “ekziston një përplasje mendësie mes të rinjve dhe disa bizneseve që drejtohen nga njerëz me një mendësi nga dekadat e shkuara”.

Kjo përplasje reflekton një sfidë me të cilën përballen shumë organizata sot: të përshtaten me një brez që kërkon më shumë fleksibilitet dhe që nuk ndjek rregullat e vendosura nga brezat e mëparshëm. Për ta, puna nuk është thjesht një burim jetese, por një mundësi për të lënë një ndikim pozitiv​.

Ina Grabocka përmend: “Puna e tyre duhet të ketë një qëllim final; ata kërkojnë të kuptojnë rolin e tyre në një mision më të madh”. Kjo qasje ndihmon në krijimin e lidhjeve më kuptimplote me punën dhe motivon të rinjtë për të dhënë maksimumin​.

Teknologjia dhe drejtësia, shtyllat e punës për gjeneratën Z

Në zemër të kërkesave të këtij brezi është teknologjia dhe drejtësia. Sipas sociologes Marsida Simo, “Gjenerata Z është më fleksibël dhe më e hapur ndaj teknologjisë, duke kërkuar mjedise pune që ofrojnë transparencë dhe mundësi për zhvillim të shpejtë.”

Teknologjia nuk është vetëm një mjet pune për këtë brez, por një platformë për rritje dhe inovacion. Për ta, puna duhet të jetë një hapësirë ku drejtësia dhe barazia janë prioritete thelbësore​.

Shembulli i Firdeus Kasaj 19 vjeç, themeluesi i UnyoCorp, ilustron këtë transformim. Ai ka ndërtuar një kompani që përqafon vlerat e gjeneratës Z, duke krijuar mundësi për të rinjtë të përdorin teknologjinë dhe të zhvillohen në një mjedis që vlerëson meritokracinë.

Respekti duhet të fitohet nëpërmjet meritës dhe jo për shkak të pozicionit që mban drejtuesi”, – thekson Kasaj, duke përforcuar filozofinë e tij për zhvillimin profesional dhe personal të punonjësve​.

Në përmbledhje, Gjenerata Z nuk kërkon vetëm të përshtatet me botën e punës, por të transformojë mënyrën se si puna konceptohet. Ata nuk ndjekin më rregullat tradicionale, por rishkruajnë normat me fleksibilitet, teknologji dhe drejtësi. Në këtë proces, ata jo vetëm që i përshtaten tregut, por e transformojnë atë, duke krijuar një të ardhme më të ndriçuar për të gjithë.

Mirupafshim arsimi universitar

Nëse ka një brez që e ka bërë të qartë se rregullat e vjetra nuk vlejnë më, ai është Brezi Z. Të rinjtë shqiptarë të kësaj gjenerate nuk ndjekin thjesht rrugët tradicionale të arsimit dhe karrierës – ata po krijojnë rrugët e tyre, të frymëzuara nga teknologjia, fleksibiliteti dhe përvoja. Në këtë proces, ata po ndërtojnë një peizazh të ri për të ardhmen e punës dhe zhvillimit profesional.

Ndryshe nga brezat e mëparshëm, të rinjtë e Brezit Z janë të rritur me teknologjinë në duar dhe e përdorin atë si një mjet kryesor për mësim dhe zhvillim. Ata nuk janë të kënaqur me metodat tradicionale të mësimit – klasa të mbushura dhe teori të stërzgjatura.

Platforma si Coursera, Udemy dhe LinkedIn Learning janë kthyer në bibliotekat e tyre të preferuara, ku mund të mësojnë çdo aftësi, nga kodimi te marketingu dixhital. Siç thotë Marsida Simo, “këto platforma janë ideale për të rinjtë që duan të përvetësojnë aftësi të reja, të ndjekin pasionet e tyre dhe të qëndrojnë konkurrues në tregun e punës”.

Shumë nga të rinjtë po i kthejnë shpinën arsimit universitar të gjatë dhe teorik, duke zgjedhur kurse të shkurtra dhe praktike që ofrojnë rezultate të menjëhershme. Ina Grabocka thotë se, “gjenerata Z është gjithnjë e më e fokusuar në zgjidhje praktike dhe të personalizuara për nevojat e tyre, duke lënë pas programet tradicionale universitare”. Kjo qasje reflekton jo vetëm një dëshirë për efikasitet, por edhe për një lloj autonomie mbi rrugën e tyre profesionale.

Për Brezin Z, teknologjia nuk është thjesht një fushë; është një stil jetese. Sipas të dhënave nga INSTAT, studimet në teknologjinë e informacionit, inxhinierinë dhe menaxhimin e mediave sociale janë ndër zgjedhjet më popullore.

Pavarësisht kësaj, sektorë si arsimi profesional dhe gastronomia gjithashtu po tërheqin një numër të konsiderueshëm të rinjsh, duke u ofruar atyre një rrugë të qartë drejt tregut të punës. Erald Pashaj thekson se “këto degë janë bërë jetike për të rinjtë që duan të hyjnë shpejt dhe me siguri në tregun e punës”​.

Udhëtimet dhe përvojat unike në prioritet!

Të rinjtë shqiptarë të Brezit Z po bëjnë zgjedhje gjithnjë e më të zgjuara për menaxhimin e financave të tyre. Pavarësisht sfidave ekonomike si inflacioni dhe rritja e kostove të jetesës, ata janë të orientuar drejt kursimeve dhe investimeve afatgjata.

Sipas regjistrit kombëtar të llogarive bankare, grupmosha e të rinjve po rritet në përdorimin e llogarive bankare, një tregues që ata janë gjithnjë e më të angazhuar për të menaxhuar financat e tyre dhe për të monitoruar buxhetin. Ky brez gjithashtu priret të përdorë platforma dixhitale për të menaxhuar financat, duke marrë vendime të informuara për shpenzimet dhe investimet që bëjnë​.

Aida, një 20-vjeçare, tregon për “Monitor” se nisi të punojë që në moshën 15-vjeçare, jo për nevojë, por për të mbledhur para për udhëtimet e saj. “Para disa vitesh vizitova Greqinë për herë të parë me familjen, por kur u ktheva, dëshiroja të shkoja diku tjetër. Kërkova bileta për në Milano, por pashë që ishte shumë e shtrenjtë, kështu që vendosa të punoja”, – thotë Aida.

Në moshën 18-vjeçare, kur nisi universitetin, ajo bëhet e pavarur ekonomikisht nga prindërit. “Kam rreth 5 vite që punoj dhe gjithçka shkon për udhëtime. Nuk blej gjëra si një çantë apo një makinë, por e di që çdo udhëtim tjetër është më afër”.

Një vëzhgim i realizuar nga “Monitor” me 89 të rinj ka treguar se më shumë se 70 prej tyre zgjedhin të shpenzojnë vetëm për gjërat e nevojshme dhe janë të kujdesshëm në menaxhimin e buxhetit të tyre. Ata preferojnë të kursejnë ose, më së shumti, të ruajnë për përvoja unike, si udhëtime ose aktivitete që ndihmojnë në zhvillimin personal, në vend të shpenzimeve për mallra materiale​

Ky trend tregon se Brezi Z u jep përparësi përvojave që ofrojnë mundësi për rritje dhe mësim, duke shprehur një ndryshim të fortë nga konsumimi material në investimin në jetën personale dhe profesionale.

Për ta, udhëtimet janë një mundësi për të shijuar jetën, për të mësuar dhe për të zgjeruar horizontet, duke e parë atë si një investim në vetveten dhe në përvojat që ndihmojnë në formimin e karakterit dhe zhvillimin e aftësive.

Të rinjtë shqiptarë po shfaqin gjithnjë e më shumë një dëshirë për të udhëtuar si një mundësi për të fituar përvoja dhe kujtime që do t’i shërbejnë në të ardhmen. Kjo shfaq një qasje të re ndaj jetës, ku përvoja dhe pasuritë shpirtërore janë më të rëndësishme se sa pasuritë materiale.

“Të udhëtosh do të thotë të jetosh dyfish” – Hans Christian Andersen

Gjenerata Z është brezi që jo vetëm ëndërron për të udhëtuar, por e bën atë një pjesë të pandashme të identitetit të tyre. Duke vlerësuar eksperiencat mbi materializmin, ata investojnë një pjesë të madhe të të ardhurave të tyre për të eksploruar botën.

Sipas të dhënave të vëna në dispozicion për “Monitor” nga kompania Wizz Air për Shqipërinë, nga 2 milionë pasagjerë të nisur nga vendi në vitin 2024, 40% ishin nën moshën 35 vjeç, duke treguar qartë pasionin e të rinjve për eksplorim​.

Në vitin 2024, tre destinacionet kryesore për shqiptarët ishin Italia, Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar, por grupmosha 18-25 vjeç kishte një interes të veçantë për Francën, Poloninë dhe Hungarinë. Për ta, udhëtimi nuk është vetëm argëtim, por një mundësi për të zgjeruar horizontet kulturore dhe për të lidhur përvojat personale me realitetet globale​.

Një nga librat më të cituar mbi filozofinë e udhëtimit, “Vagabonding: An Uncommon Guide to the Art of Long-Term World Travel” nga Rolf Potts, thekson se të udhëtosh është një investim në kujtime dhe përvoja që zgjasin gjithë jetën.

Ky mentalitet përputhet me mendësinë e gjeneratës Z, që zgjedh eksperiencat si një formë e re pasurie. Për ta, një selfie në Kullën Eiffel apo një udhëtim me biçikletë në kanalet e Amsterdamit ka më shumë vlerë sesa një objekt luksoz.

Të dhënat e Wizz Air  tregojnë se dy të tretat e të rinjve bëjnë rezervimet e udhëtimeve të tyre 1 javë deri në 3 muaj para nisjes, një model që reflekton prakticitetin dhe njëfarë spontaniteti​. Në krahasim me grupmoshat më të vjetra, ata preferojnë të udhëtojnë vetëm, duke theksuar dëshirën për pavarësi dhe eksplorim autentik.

Gjenerata Z nuk e sheh udhëtimin si një luks, por si një domosdoshmëri. Ata ndjekin frymëzimin e filozofëve dhe shkrimtarëve të mëdhenj, duke e konsideruar botën si një klasë të madhe të hapur për të gjithë.

Për ta, çdo destinacion është një faqe e re në librin e jetës. Kjo qasje, e ndikuar nga teknologjia dhe një botë gjithnjë e më e lidhur, po ndryshon mënyrën se si shoqëria percepton udhëtimin dhe investimin në eksperienca.

“Të udhëtosh është të jetosh dyfish,” por të emigrosh shpesh nënkupton të kërkosh një jetë më të mirë. Për gjeneratën Z, udhëtimi dhe emigrimi nuk janë vetëm dy anë të ndryshme të së njëjtës monedhë; ato përfaqësojnë dy realitete që ndonjëherë ndërlidhen. Udhëtimi për ta është një mundësi për të eksploruar botën, për të ndier përvoja unike dhe për të krijuar kujtime. Ndërsa emigrimi, në shumë raste, shihet si një hap i domosdoshëm për të ndërtuar një të ardhme që vendi i tyre nuk ua ofron.

Siç thekson Erald Pashaj, “sot që flasim, emigrimi ka vetëm elemente negative, sepse jo vetëm që tkurr popullsinë, por vret edhe shpresën”. Megjithatë, për shumë të rinj shqiptarë, dëshira për të udhëtuar dhe për të eksploruar është ngushtësisht e lidhur me pasigurinë që ndiejnë në vendin e tyre.

Ata e fillojnë këtë rrugëtim përmes përvojave të shkurtra udhëtimi, për të hyrë më vonë në realitetin e emigrimit, duke kërkuar një ambient që vlerëson potencialin e tyre.

Nga 89 gjimnazistët e pyetur në lidhje me emigrimin, vetëm 3 prej tyre ishin të sigurt për qëndrimin në Shqipëri. Për të rinjtë, qëndrimi në vendin e lindjes nuk është më një mundësi për të gjithë. Dëshira për studime më të mira jashtë, mundësi pune dhe kushte më të favorshme është gjithnjë e më shumë një nevojë dhe një dëshirë që i shtyn ata të kërkojnë mundësi jashtë kufijve të Shqipërisë.

Esmeralda, një 18-vjeçare në vitin e fundit të gjimnazit, është një shembull i kësaj tendence. Ajo e ka dashur gjithmonë të punojë në biznesin e familjes, të zhvillojë atë që ka nisur që fëmijë. Por për të, Tirana dhe Shqipëria si një mundësi për të ardhmen kanë një kufi.

Doja të qëndroja këtu, të kontribuoja për qytetin tim, por një pjesë e madhe e impenjimeve të mia po drejtohen në një tjetër vend, ku mund të më ofrohen kushte më të mira për të realizuar ëndrrat e mia”.

Ajo, ashtu si shumë të rinj të tjerë, po shtyhet nga prindërit për të kërkuar mundësi më të mëdha jashtë Shqipërisë, ku mund të zhvillohen dhe të përballen me sfida të reja që përmbushin aspiratat e tyre.

Ky shqetësim nuk është i panjohur për Marsida Simon, sociologe, e cila nënvizon se, kur të rinjtë përballen me një realitet të vështirë në tregun e punës, ku strukturat dhe mundësitë për zhvillim janë të kufizuara, zhgënjimi kthehet në motiv për të kërkuar një ekosistem më të favorshëm jashtë vendit.

“Kur brezi i ri nuk gjen hapësirë për t’u zhvilluar dhe nuk ndien se mund të kontribuojë në shoqëri, emigrimi bëhet një zgjedhje logjike. Ata nuk priren të qëndrojnë në një vend që nuk i përmbush vlerat dhe kërkesat e tyre për drejtësi dhe mundësi të barabarta”.

Për të rinjtë shqiptarë, emigrimi është më shumë se një largim nga vendi – është një mundësi për të ndërtuar një të ardhme më të mirë.

Larg politikës

Dëshira për të emigruar nuk është indikator i vetëm i shpresës së vdekur të Gjeneratës Z në Shqipëri; një tjetër shenjë e qartë e këtij zhgënjimi është mospjesëmarrja politike.

Pjesëmarrja e ulët e të rinjve në zgjedhjet e fundit të Shqipërisë është reflektim i një zhgënjimi të thellë dhe mospërfshirje politike, që ka karakterizuar Gjeneratën Z.
Vetëm 38.2% e qytetarëve morën pjesë në këto zgjedhje, dhe përfaqësimi i të rinjve ishte një ndër faktorët kyç që ndikuan në këtë numër të ulët.

Kjo tërheqje nga proceset politike është një pasqyrë e mungesës së besimit të brezit të ri te politika dhe mundësitë për ndryshim brenda vendit​.

Ndryshe nga brezat e mëparshëm, të rinjtë shqiptarë nuk e shohin politikën si një mundësi për të ndryshuar jetën e tyre, por si një sistem që i mban ata të ngujuar në një cikël stagnimi.

Në një analizë të EEAS (Shërbimi i Jashtëm i Bashkimit Europian), thuhet se shqetësimi për korrupsionin dhe mungesën e transparencës në Shqipëri është një faktor kryesor që ka shtuar apatinë politike te të rinjtë. Ata janë të lodhur nga një sistem që vazhdimisht favorizon interesat e ngushta dhe nuk ofron mundësi të barabarta për zhvillim profesional dhe personal​

Në ndryshim nga brezat e tjerë, të rinjtë në vendet e zhvilluara si Gjermani dhe SHBA kanë treguar një angazhim më të madh politik. “Gen Z është më e angazhuar dhe e përgatitur për të kërkuar ndryshime nëpërmjet politikës dhe votës, duke kërkuar një sistem që të jetë i hapur dhe i përgjegjshëm” (Melissa Deckman, 2024).

Përkundër përpjekjeve të ngadalta të Shqipërisë për të përfshirë më shumë të rinj në politikë, përfshirja e Gjeneratës Z është e theksuar më shumë në vendet me sisteme zgjedhore më të hapura dhe të drejta, ku ato priren të përdorin votën si mjet për të kërkuar ndryshime.

Ky angazhim politik është reflektim i një sistemi që i vlerëson dhe i inkurajon të rinjtë të jenë pjesë e zhvillimeve politike dhe shoqërore. Për krahasim, Shqipëria ende përballet me një sistem ku, sipas Deputetes së Partisë Demokratike, Jorida Tabaku, “të rinjtë nuk janë të përfshirë dhe nuk shohin mundësi për të ndikuar në proceset politike”.

Për brezin Z të shqiptarëve, politika nuk është më një mundësi për të arritur ndryshim, por një pengesë që i bllokon ata nga arritja e aspiratave të tyre.

Një e ardhme pa rregullat e të kaluarës

Në një botë që është gjithnjë në ndryshim, Gjenerata Z po krijon rrugët e tij, jo më duke ndjekur ato të krijuara nga brezat e kaluar. Ky është një brez që, edhe kur sheh pasigurinë dhe vështirësitë, ka fuqinë dhe dëshirën për të ndërmarrë veprime dhe për të modeluar të ardhmen sipas kushteve të tij.

Gjenerata Z nuk është e fiksuar pas kalimit të kohës në rrethana të vjetra dhe të ngurta; ata janë të orientuar nga ndryshimi dhe evolucioni. Ata duan të punojnë dhe të jetojnë sipas kushteve që e respektojnë potencialin e tyre të plotë, duke kërkuar mundësi që i shërbejnë si individë dhe si pjesë e një shoqërie më të drejtë dhe më të barabartë.

Ata janë një brez që i kupton mundësitë që teknologjia ofron, që sfidojnë normat e vjetra dhe që, siç thotë dhe autori zviceran, Alain de Botton, “nuk e shohin të ardhmen si një mundësi për t’u frikësuar, por si një mundësi për t’u krijuar”.

Nëse ka një gjë të sigurt për Gjeneratën Z, është se ata janë të gatshëm të krijojnë një të ardhme që nuk bazohet në rregullat e së kaluarës, por në mundësitë që ata mund t’i bëjnë të vërteta. Për këtë brez, e ardhmja është në duart e tyre dhe nuk ka asgjë që mund t’i ndalojë.

The post Si të rinjtë shqiptarë po krijojnë një model ndryshe jetese e pune appeared first on Albeu.com.

❌
❌