Pjesa e parë e ditës në Shqipëri do të jetë me alternime kthjellimesh dhe kalime vranësirash, ku kthjellimet më të dukshme pritet të jenë në vijën bregdetare.

Parashikohet që pas mesdite vranësirat e shpeshta gradualisht do të shfaqen në të gjithë territorin, ku më të fokusuara do të jenë në zonat jugore dhe pjesërisht Qëndrore duke gjeneruar herë pas here rrebeshe të izoluara shiu.

Ndërsa mbrëmja dhe nata vonë do të sjellin mot të qëndrueshëm në vendin tonë.

Temperaturat e ajrit do të rriten në mëngjes, por ulen në mesditë duke luhatur vlerat ditore nga 13°C temperatura më e ulët deri në 37°C vlera më e lartë në rang vendi.

Era do të fryjë e lehtë, duke arritur shpejtësinë 35 km/h nga drejtimi kryesisht Perëndimor; kjo do të bëj që në brigjet detare të krijohet dallgëzim 2 ballë./abcnews/

The post Temperatura të larta në Shqipëri appeared first on Telegrafi.

Shumica prej nesh e mirëpresin motin e ngrohtë, por kur bëhet shumë nxehtë, paraqiten rreziqe për shëndetin. Gjatë valëve të të nxehtit, më shumë njerëz se zakonisht sëmuren rëndë apo edhe vdesin.

Nëse këtë verë godet një valë e të nxehtit, sigurohuni që të mos dëmtojë ju apo dikë që njihni.

Pse është problem vala e të nxehtit?

Rreziqet kryesore të shkaktuara nga vala e të nxehtit janë:

-Moskonsumimi i mjaftueshëm i ujit (dehidratimi)

-Mbinxehja, e cila mund të përkeqësojë simptomat për ata që tashmë kanë probleme me zemrën apo frymëmarrjen

-Rraskapitja nga nxehtësia dhe goditja nga nxehtësia

Kush është më së shumti në rrezik?

Valët e të nxehtit mund të ndikojnë te secili, por njerëzit më të ndjeshëm janë:

-Të moshuarit – veçanërisht ata mbi 75 vjeç dhe gratë

-Ata që jetojnë vetëm ose në shtëpi përkujdesjeje

-Njerëzit me sëmundje të rënda apo afatgjata, përfshirë sëmundjet e zemrës apo mushkërive, diabetin, sëmundjet e veshkave, Parkinsonin apo disa gjendje të shëndetit mendor

-Ata që marrin disa lloje të ilaçeve që mund t’i bëjnë më të ndjeshëm ndaj të nxehtit

-Ata që e kanë të vështirë të freskohen – foshnjat dhe fëmijët e vegjël, personat që janë të shtrirë në shtrat, ata me varësi ndaj drogës apo alkoolit ose me sëmundjen e Alzheimerit

-Njerëzit që kalojnë shumë kohë jashtë ose në vende të nxehta – ata që jetojnë në katin e sipërm, personat pa strehë ose ata që punojnë jashtë

Këshilla për përballimin e motit të nxehtë

Qëndroni larg të nxehtit sa të mundeni. Nëse duhet të dilni jashtë, qëndroni në hije, sidomos mes orës 11:00 dhe 15:00, përdorni krem kundër diellit, kapelë dhe veshje të lehta, dhe shmangni ushtrimet fizike ose aktivitetet që ju nxehin më shumë.

Ftohni veten. Hani dhe pini gjëra të ftohta, shmangni alkoolin, kafeinën dhe pijet e nxehta, bëni dush të ftohtë ose vendosni ujë të ftohtë mbi lëkurë apo rroba.

Mbani hapësirat ku jetoni të freskëta. Mbyllni dritaret gjatë ditës dhe hapini natën kur temperatura bie. Ventilatorët elektrikë mund të ndihmojnë nëse temperatura është nën 35 gradë. Kontrolloni temperaturën në dhoma, veçanërisht aty ku jetojnë ose flenë persona në rrezik më të lartë.

The post Vapa e madhe – si të përballoni temperaturat ekstreme appeared first on Telegrafi.

Në 25 muajt e fundit, vetëm katër prej tyre nuk e kanë tejkaluar mesataren e temperaturës prej 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale. A do të thotë kjo ka dështuar se Marrëveshja e Klimës në Paris?

Duke parë valët e të nxehtit që kanë përfshirë pjesë të mëdha të Evropës gjatë javëve të para të verës, gjetjet e buletinit të klimës për muajin korrik, të publikuara nga shërbimi i klimës së Bashkimit Evropian, Copernicus, nuk janë befasi.

Muaji i kaluar ishte korriku i katërt më i nxehtë i regjistruar ndonjëherë në Evropë, me temperatura mesatare që arritën në 21.12 gradë Celsius, ose 1.30 gradë Celsius mbi mesataren e korrikut për periudhën 1991-2020.

“Patëm disa kontraste rajonale, siç ndodh shpesh në Evropë”, tha Julien Nicolas, shkencëtar i lartë në Copernicus, për Euronews.

Lexo po ashtu Zjarri i shkakton probleme Spanjës, gjendje e rëndë në Madrid

Muaji filloi jashtëzakonisht i nxehtë në shumicën e pjesëve të Evropës, veçanërisht në perëndim, transmeton Telegrafi.

“Ndërsa muaji përparoi, temperaturat ranë dhe kushtet u bënë më të lagështa në pjesën perëndimore dhe qendrore të Evropës”, shtoi ai

Anomalitë që ranë në sy gjatë korrikut ishin temperaturat shumë mbi mesataren në Skandinavi, ku temperaturat arritën në 30 gradë Celsius për disa javë.

“Kjo është mjaft domethënëse dhe nuk është moti që do të prisnim të zgjaste në këto gjerësi gjeografike”, pohoi Nicolas.

Ndërkohë, në Turqi temperatura arriti në 50 gradë Celsius.

Tendencë afatgjatë e ngrohjes

Një nga gjetjet kryesore të raportit thekson se, në shkallë globale, korriku 2025 ishte 1.25 gradë Celsius mbi mesataren e vlerësuar të periudhës 1850-1900, e cila përdoret për të përcaktuar nivelin para-industrial. Në 21 nga 25 muajt e fundit, temperatura mesatare globale ka qenë 1.5 gradë Celsius ose më shumë mbi këtë nivel.

Kjo ngre pyetjen: A do të thotë kjo se Marrëveshja historike e Parisit, e ratifikuar nga të gjitha shtetet anëtare të BE-së dhe që synon të kufizojë rritjen afatgjatë të temperaturës mesatare në maksimum 1.5 gradë Celsius mbi nivelin para-industrial, ka dështuar?

“Kjo është një çështje që po diskutohet për momentin. Mendoj se duhet mbajtur mend se Marrëveshja e Parisit i referohet një mesatareje afatgjatë prej 1.5 gradë Celsius që nuk duhet të tejkalohet në mënyrë që të shmangen pasojat më katastrofike dhe të pakthyeshme të ndryshimeve klimatike. Ajo që kemi parë gjatë viteve të fundit janë tejkalime të përkohshme të këtij kufiri”, deklaroi Nicolas.

Ai shpjegoi se, në përgjithësi, mesatarja afatgjate konsiderohet e tejkaluar vetëm kur niveli është kapërcyer në një mesatare 20-vjeçare – një kohëzgjatje që konsiderohet e përshtatshme për të karakterizuar klimën dhe për të zbutur luhatjet natyrore të temperaturës globale.

Lexo po ashtu Viti 2024 ishte më i nxehti në histori të Evropës - cili vend u prek më rëndë nga zjarret?

“Vetëm kur të kemi një mesatare 20-vjeçare të temperaturave globale mbi 1.5 gradë Celsius, atëherë mund të themi se kemi tejkaluar kufirin e Marrëveshjes së Parisit”, shtoi ai.

Parashikimet më të fundit nga modelet klimatike tregojnë se ky kufi mund të arrihet që në vitin 2030.

“Kjo është vetëm disa vite larg. Por ende nuk kemi arritur atje”, pohoi shkencëtari.

Shkencëtarët e Copernicus theksuan se seria e rekordeve të temperaturës globale është ndërprerë – për momentin. Do të ketë periudha “ftohjeje”, si në korrik 2025, kur temperatura mesatare globale ishte “vetëm” 1.25 gradë Celsius mbi mesataren e vlerësuar të periudhës 1850-1900. Kjo ndodh për shkak të luhatjeve natyrore në klimë.

“Por, kjo ndodh mbi një tendencë afatgjatë ngrohjeje, e cila lidhet drejtpërdrejt me grumbullimin e gazrave serrë në atmosferë”, tha Nicolas.

Me fjalë të tjera, ndryshimet klimatike nuk kanë ndalur.

Efekte katastrofike

Në këtë drejtim, shkencëtarët e klimës vazhdimisht i referohen efekteve të një bote që po ngrohet, të cilat po shfaqen në të gjitha cepat e Evropës. Në muajin korrik, përmbytje të menjëhershme dhe fatale goditën pjesë të Rumanisë, ndërsa një valë ekstreme të nxehti shkaktoi humbje jete në plazhet e Italisë.

“Një gjë që duhet mbajtur mend është se këto ngjarje ekstreme klimatike nuk kanë nisur para dy vitesh; i kemi parë duke ndodhur prej shumë vitesh. Ne kemi parë pasojat e ndryshimeve klimatike. Kjo përfshin edhe shkrirjen e akullnajave dhe rritjen e nivelit të detit. Por, fakti që temperaturat mesatare globale kanë arritur nivele rekord i bën më të mundshme këto ngjarje klimatike ekstreme”, tha Nicolas.

Ai theksoi se kjo tendencë afatgjatë e ngrohjes dhe pasojat e saj katastrofike nuk do të ndalen përderisa gazrat serrë vazhdojnë të grumbullohen në atmosferë.

Për këtë arsye, shkencëtarët e klimës vazhdojnë të bëjnë thirrje për masa që do ta kundërshtojnë këtë trend.

Lexo po ashtu Pamje tronditëse që tregojnë radhë vilash luksoze të shndërruara në hi – nga zjarret vdekjeprurëse në Qipro

“Ne e shohim urgjencën e vazhdimit të veprimeve klimatike për të ulur emetimet e gazrave serrë në shkallë globale. Dhe kjo është qartësisht diçka që nuk duhet të ndalet”, tha Nicolas.

Kjo mbetet e vërtetë edhe nëse tejkalohet kufiri prej 1.5 gradë Celsius i vendosur nga Marrëveshja e Parisit.

“Ne duhet të vazhdojmë të bëjmë gjithçka që mundemi për të ulur emetimet e gazrave serrë, sepse siç themi shpesh, çdo fraksion shkalle ka rëndësi”, përfundoi shkencëtari.

Është në këtë kontekst që organizata të ndryshme të shoqërisë civile dhe bota akademike kanë shprehur shqetësim dhe kundërshtim ndaj propozimit të Komisionit Evropian për të lejuar përdorimin e kompensimeve ndërkombëtare të karbonit si mënyrë për të përmbushur objektivat klimatike të BE-së për vitin 2040.

Ky propozim ka ngritur shqetësime se veprimet për reduktimin e emetimeve po “outsourcohen” (delegohen jashtë), gjë që sipas kritikëve e zbut në mënyrë efektive ambicien klimatike. /Telegrafi/

The post Një premtim global po shuhet në heshtje – nxehtësia po djeg marrëveshjet appeared first on Telegrafi.

Fluksi i madh i automjeteve drejt bregdetit të Lezhës dhe Velipojës ka shkaktuar bllokime dhe radhë kilometrike në aksin kombëtar Laç–Lezhë. Qindra qytetarë që po udhëtojnë drejt plazheve janë përballur me trafik të rënduar dhe pritje të gjata, veçanërisht në rrethrrotullimin e Fushë Milotit, ku automjetet pothuajse nuk lëvizin. Temperaturat e larta, mbi 40°C, e […]

The post Bllokohet aksi kombëtar Laç-Lezhë, radhë kilometrike automjetesh  appeared first on BoldNews.al.

Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës (IKSHPK) ka apeluar për kujdes të shtuar gjatë ditëve me temperatura të larta, të cilat po mbizotërojnë në vend.

IKSHPK thekson se nxehtësia e lartë mund të ndikojë negativisht në shëndetin e qytetarëve, veçanërisht tek të moshuarit, fëmijët dhe personat me sëmundje kronike.

Prandaj, qytetarët ftohen të ndjekin disa këshilla të thjeshta, por të rëndësishme për të mbrojtur veten dhe të afërmit e tyre.

Disa nga këshillat e IKSHPK-së për mbrojtje gjatë vapës:

Pini ujë rregullisht për të qëndruar të hidratuar,

Përdorni syze dielli me mbrojte UV

Vendosni krem mborjtës kundër diellit

Vishni rroba të lehta dhe mbani kapelë

Qëndroni në hije dhe shmangni ekspozimin nga ora 11:00 deri në 17:00

Mos lini fëmijët apo kafshët në automjete të parkuara

IKSHPK i bën thirrje qytetarëve që të informohen nga burime zyrtare dhe të kërkojnë ndihmë mjekësore në rast të ndonjë problemi shëndetësor që lidhet me temperaturat e larta. /Telegrafi/

The post IKSHPK u bën thirrje qytetarëve: Kujdes gjatë temperaturave të larta appeared first on Telegrafi.

Shqipëria po përballet sot me një valë të nxehti ekstrem, me temperatura që në shumë zona do të kalojnë 38°C.

Moti do të mbetet i kthjellët gjatë gjithë ditës, ndërsa priten kushte për temperatura maksimale deri në 39°C në zonat e ulëta dhe bregdetare.

Në Tiranë, termometri do të shënojë mbi 37°C që në orët e mesditës, ndërsa gjatë pasdites vlerat do të ngjiten pranë 39°C. Në zonat malore priten temperatura më të buta, por gjithsesi mbi mesataren sezonale.

MeteoAlb paralajmëron qytetarët të shmangin ekspozimin e gjatë në diell nga ora 11:00 deri në 17:00 dhe të konsumojnë sa më shumë lëngje për të shmangur dehidratimin.

Temperaturat minimale pritet të zbresin gjatë natës deri në 20°C në ultësirën perëndimore, duke sjellë një freskim të lehtë pas vapës përvëluese të ditës.

Sipas meteorologëve, vala e të nxehtit pritet të vijojë edhe në ditët në vijim, duke mbajtur mbi vendin tonë kushte tipike të motit veror ekstrem./abcnews/

The post Shqipëria përballet me valën e të nxehtit ekstrem, temperaturat sot arrijnë 39°C appeared first on Telegrafi.

Zjarrfikësit dhe autoritetet lokale thanë se janë në gatishmëri të lartë të premten, pavarësisht se kanë arritur ta vënë nën kontroll zjarrin më të madh me të cilin është përballur Franca në dekadat e fundit, për shkak se parashikohen temperatura të larta që mund ta rindezin zjarrin në jug. Në tri ditët e fundit, zjarri […]

The post Temperaturat e larta rrezikojnë të rindezin zjarrin e madh në Francë, autoritetet në gatishmëri appeared first on BoldNews.al.

Vendet nordike, që zakonisht janë të ftohta, po përjetojnë një valë të nxehti shumë të pazakontë këtë verë. Temperaturat e larta, të nxitura nga ndotja e karbonit në atmosferë, kanë sjellë të nxehtë të madh në pjesën veriore të Evropës.

Në rrethin Arktik të Norvegjisë, një stacion moti ka regjistruar temperatura mbi 30°C për 13 ditë me radhë gjatë muajit korrik. Në Finlandë, vala e të nxehtit ka zgjatur tre javë me temperatura mbi 30°C – kjo është periudha më e gjatë që nga viti 1961 dhe 50% më e gjatë se rekordi i mëparshëm, raporton The Guardian.

“Vala e të nxehtit është vërtet e jashtëzakonshme, me temperatura që arrijnë 32-33°C”, tha Mika Rantanen, shkencëtar i klimës në Institutin Meteorologjik Finlandez. Edhe zonat arktike kanë parë mbi 25°C për tri javë, dhe mund të thyejnë rekordet e gushtit.

Instituti Meteorologjik i Norvegjisë bëri të ditur se temperaturat mbi 30°C janë regjistruar në 12 ditë të ndryshme në tre qarqet më veriore të Norvegjisë. Ani pse pati pak freskim javën e kaluar, pritet që temperaturat e larta të kthehen sërish në fundjavë

Në Suedi, vala e të nxehtit është ndjerë gjithashtu. Në qytetin Haparanda, temperaturat mbi 25°C kanë zgjatur për 14 ditë rresht, ndërsa në Jokkmokk, për 15 ditë.  Temperatura të tilla nuk ka pasur për më shumë se 100 vjet.

Këto vende, si Norvegjia, Suedia dhe Finlanda, zakonisht janë të përgatitura për të ftohtin, jo për të nxehtin. Studiuesit thonë se ato do të përjetojnë rritjen më të madhe të ditëve të nxehta me kalimin e kohës dhe se infrastruktura e tyre nuk është ndërtuar për t’u përballur me temperatura kaq të larta.

TIRANË, 26 korrik /ATSH/ Strukturat e sektorit energjetik kanë rritur gatishmërinë në rang vendi, për të minimizuar problemet e furnizimit me energji, në kushtet e rritjes së temperaturave.

OST dhe OSSH, po ndërveprojnë ngushtësisht për të eliminuar sa më shpejtë pasojat që sjell rritja e konsumit dhe regjimi i sforcuar i funksionimit të pajisjeve elektrike.

Konkretisht, linja 110kV Elbasan – Kusath u stakua për shkak të dëmtimit të transformatorit të rrymës, problem që u zgjidh menjëherë nga grupet e OST, duke zëvendësuar në kohë rekord pajisjen.

Në Bistricë, nënstacioni 110/35kV pati problem me transformarorin, duke sjellë stakim të energjisë elektrike deri në 15 minuta për dy nënstacionet e Sarandës dhe atë të Gjirokastrës.

Brigadat e OST dhe OSSH morën masa të menjëhershme për zëvendesimin e pajisjes së dëmtuar në pronësi të Kurum, dhe rikthyen në funksion të plotë sistemin e transmetimit.

Po këto ditë, konkretisht dje, pati një zjarr tek transformatori i fuqisë 110/10kV, në nënstacionin e Ibes, Tiranë. Përmes skemës unazë iu dha energji elektrike brenda një kohe të shkurtër pjesës më të madhe të zonave të prekura.

Brigadat e OSSH dhe OST kanë punuar pa ndërprerje për rivënien në punë dhe zëvendësimin e pjesëve elektrike të dëmtuara në nënstacionin e Ibës. Ky nënstacion është kycur dhe rivendosur në regjim pune sot rreth orës 11.00 të ditës së shtunë.

Situatë që kërkonte kujdes të shtuar ishte edhe stakimi i rrjetit 400kV Zemblak-Kardia, për shkak të zjarrit që ra në pjesën greke, në afërsi të nënstacionit Kardia. Probleme pati edhe në linjën 150kV Bistricë – Mourtos. Problemet me dy linjat e transmetimit nuk sollën stakime për konsumatorët pasi u furnizuan nga linjat paralele.

Stafi i OST është në koordinim me OST greke për koordinimin e veprimeve të rikyҫjes së këtyre linjave. Në tërësi, falë masava të mara nga OSSH dhe OST, situata aktuale e furnizimit me energji elektrike paraqitet stabël.

Autoritetet bëjnë apel për mirëkuptim në zonat ku për arsye sigurie, për shkak të zjarreve, mund të jetë e nevojshme ndërprerja e përkohshme e energjisë.

/gj.m/

The post Temperatura e larta, OST dhe OSHEE rrisin gatishmërinë për furnizimin me energji elektrike appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Ministria e Shëndetësisë, në bazë të rekomandimeve të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike të Kosovës, rekomandon që institucionet publike dhe private të zbatojnë masa mbrojtëse për mbrojtjen e punëtorëve nga temperaturat e larta, për periudhën 22 – 25 korrik 2025.

Në njoftimin e MSH-së thuhet se temperaturat e larta ndikojnë negativisht në shëndetin e njeriut, veçanërisht tek grupet më të ndjeshme të shoqërisë, si: fëmijët, të moshuarit, gratë shtatzëna, personat me sëmundje kronike, si dhe punëtorët që punojnë në ambiente të hapura apo në kushte pune me temperatura të larta.

“Ftohen të gjitha institucionet që t’i respektojnë këto rekomandime, me qëllim të mbrojtjes së shëndetit të punëtorëve dhe të grupeve të tjera të ndjeshme”, thuhet në njoftim.

Mbi masat mbrojtëse ndaj ekspozimeve në temperatura të larta

Ministria e Shëndetësisë rekomandon institucionet publike dhe private të marrin masa mbrojtëse të përgjithshme dhe specifike ndaj ekspozimeve në temperatura të larta, si në vijim:

Të shmanget puna në ambient të jashtëm prej orës 11:00-16:00;

Gratë shtatzëna të lirohen nga puna nga ora 11:00 deri në 16:00, nëse në vendin e punës nuk plotësohen kushtet sipas pikave 1.4, 1.5, dhe 1.6

Personat me sëmundje kronike të punojnë me orar të shkurtuar, maksimumi 4 orë në ditë;

Të përshtaten oraret e punës për të punësuarit, në mëngjes herët ose pasdite vonë, përfshirë edhe mundësinë e punës nga shtëpia;

Të sigurohet ajrosja e mjaftueshme në vendet e punës të mbyllura

Të vendosen pika freskimi (përdorimi i çadrave të lëvizshme dhe materialeve tjera për të krijuar hije apo zona freskimi) në vend punishtet e hapura për freskim të punëtorëve dhe të sigurohet qasje në ujë te ftoftë për punëtorët

Të shpërndahen informacione për mënyrat e mbrojtjes nga nxehtësia.

Ministria e Shëndetësisë rekomandon masat mbrojtëse të përgjithshme për qytetarët ndaj ekspozimeve në temperatura të larta, si në vijim:

Të shmanget qëndrimi në ambientin e jashtëm në kulmin e nxehtësisë;

Të konsumohet ujë për tu mbrojtur nga dehidrimi dhe të shmangen pijet e gazuara;

Të përdoren kapelë dhe syze mbrojtëse nga dielli kur qëndrohet jashtë;

Mos të lihen fëmijët vetëm në veturë derisa prindërit/kujdestarët kryejnë ndonjë punë;

Të kontaktohen rregullisht të afërmit e moshuar ose me sëmundje kronike për të vlerësuar nevojat shëndetësore të tyre;

Sipas nevojës të kërkohet ndihmë në shërbimet e urgjencës mjekësore, telefoni 194. /Telegrafi/

The post Temperaturat përvëluese, MSH me vendim për institucionet publike dhe private: Zbatojini masat mbrojtëse për këtë javë appeared first on Telegrafi.

Ndërsa britanikët marrin frymë lirisht pas zbutjes së valës së tretë të të nxehtit në vitin 2025, shumë po pyesin veten nëse kjo periudhë moti ekstrem është “normalja e re” nën ndryshimet klimatike.

I publikuar këtë mëngjes, raporti vjetor i vlerësimit të klimës i Zyrës Meteorologjike e konfirmon këtë: nivelet bazë po ndryshojnë, rekordet thyhen më shpesh dhe nxehtësia dhe reshjet ekstreme po “bëhen normë”, transmeton Telegrafi.

Tre vitet e fundit kanë qenë më të nxehtat e regjistruara në Mbretërinë e Bashkuar – me vitin 2024 vitin e katërt më të ngrohtë në të dhënat që datojnë që nga viti 1884.

Viti i kaluar ishte më i nxehti i regjistruar në nivel global, pasi emetimet e gazrave serrë nga djegia e gazit, naftës dhe qymyrit vazhdojnë të rriten, duke ngrohur atmosferën.

“Çdo vit që kalon është një tjetër hap lart në trajektoren e ngrohjes në të cilën ndodhet klima jonë”, thotë Mike Kendon, shkencëtar i klimës në Zyrën Meteorologjike dhe autor kryesor i raportit të Klimës për Gjendjen e Mbretërisë së Bashkuar.

“Vëzhgimet tregojnë se klima jonë në Mbretërinë e Bashkuar tani është dukshëm e ndryshme nga ajo që ishte vetëm disa dekada më parë. Tani po shohim rekorde që thyhen shumë shpesh, ndërsa shohim ekstreme të temperaturës dhe reshjeve që preken më shumë nga klima jonë në ndryshim”, shtoi ai.

Sa është ngrohur Mbretëria e Bashkuar?

Mbretëria e Bashkuar është ngrohur me një shpejtësi prej afërsisht 0.25°C për dekadë që nga vitet 1980, me dekadën më të fundit (2015-2024) 1.24°C më të ngrohtë se 1961-1990, tregon raporti.

Ai bazohet në vëzhgime nga një rrjet prej disa qindra stacionesh meteorologjike në të gjithë vendin, të cilat kanë të dhëna për temperaturën dhe reshjet që shtrihen që nga shekulli i 19-të.

Numri i ditëve me temperatura 5°C mbi mesataren 1961-1990 është dyfishuar për dekadën më të fundit krahasuar me 1961-1990. Për 8°C mbi mesataren numri është trefishuar dhe për 10°C është katërfishuar.

“Ky ritëm ndryshimi dhe grumbullimi i të dhënave të njëpasnjëshme nuk është një ndryshim natyror në klimën tonë”, thekson Kendon.

“Studime të shumta kanë treguar se si emetimet njerëzore të gazrave serrë po e ngrohin atmosferën dhe po ndryshojnë motin që përjetojmë në tokë. Klima jonë në Mbretërinë e Bashkuar tani është dukshëm e ndryshme nga ajo që ishte vetëm disa dekada më parë, kjo është e qartë nga vëzhgimet tona”, shtoi Kendon.

A po bëhet më e lagësht Mbretëria e Bashkuar?

Ndërsa klima e Mbretërisë së Bashkuar ngrohet, ajo po bëhet edhe më e lagësht, sepse çdo 1°C i mundëson atmosferës të mbajë rreth 7 përqind më shumë lagështi – duke çuar në reshje më të dendura shiu.

Raporti tregon se rritja e reshjeve në Mbretërinë e Bashkuar është tërësisht për shkak të një tendence rritëse në gjysmën e vitit të dimrit, nga tetori në mars. Për vitet 2015-2024, gjysma e vitit të dimrit është tani 16 përqind më e lagësht se sa ishte në vitet 1961-1990.

Periudha nga tetori 2023 deri në mars 2024 ishte gjysma e vitit të dimrit më e lagësht e regjistruar ndonjëherë për Anglinë dhe Uellsin në mbi 250 vjet, duke shkaktuar përmbytje të përhapura në Skocinë lindore, Derbyshire, Nottinghamshire dhe Midlands Perëndimore.

Të kuptuarit e trajektores rritëse për temperaturën e lartë dhe reshjet e shiut është jetike, thonë shkencëtarët, pasi këto ekstreme të motit kanë tendencë të shkaktojnë ndikimet më të mëdha në formën e përmbytjeve dhe valëve të nxehtësisë.

“Po përjetojmë ngjarje më të rënda të motit në Mbretërinë e Bashkuar për shkak të ndryshimeve klimatike”, thotë shkencëtari kryesor i Met Office, profesor Stephen Belcher.

“Ato janë një kujtesë e fuqishme e përgjegjësisë sonë ndaj qytetarëve tani dhe ndaj brezave të ardhshëm, për të përshpejtuar përpjekjet për të përshtatur shoqërinë dhe infrastrukturën tonë për t’u përballur me këto ekstreme të motit”, shtoi Belcher.

Vëzhgimet aktualisht nuk sugjerojnë që Mbretëria e Bashkuar po bëhet më erëra ose më e stuhishme, megjithëse stuhitë patën një ndikim shkatërrues në vitin 2024. Paralajmërime të kuqe u lëshuan për stuhinë Isha në janar dhe stuhinë Darragh në dhjetor, vëren raporti; një kujtesë se stuhi të tilla janë një pjesë e brendshme e klimës për shkak të pozicionit të Mbretërisë së Bashkuar në rrugën e stuhive të Atlantikut.

Niveli i detit në Mbretërinë e Bashkuar po rritet më shpejt se mesatarja globale

Për herë të parë, raporti thekson gjithashtu se si niveli i detit në Mbretërinë e Bashkuar po rritet më shpejt se mesatarja globale.

Të dhënat e matësve të baticave që nga vitet 1900 ofrojnë prova vëzhguese se rritja e nivelit të detit rreth Mbretërisë së Bashkuar po përshpejtohet, me dy të tretat e rritjes së vëzhguar të nivelit të detit gjatë asaj periudhe që kanë ndodhur vetëm gjatë tre dekadave të fundit.

Kjo përkeqëson ndikimin e stuhive – siç është stuhia Kathleen në prill 2024, e cila përkoi me baticat pranverore dhe u ndikua nga nivelet e larta mesatare të detit në sfond.

“Ngjarjet e valëve të stuhive që përjetoi Mbretëria e Bashkuar në vitin 2024 demonstrojnë potencialin që Mbretëria e Bashkuar të preket nga përmbytjet bregdetare”, thotë Dr. Svetlana Jevrejeva nga Qendra Kombëtare e Oqeanografisë.

“Ndërsa nivelet e detit vazhdojnë të rriten rreth Mbretërisë së Bashkuar, ky rrezik vetëm do të rritet më tej”, shton ajo, dhe “siç e dimë nga ngjarjet historike, është vetëm çështje kohe derisa Mbretëria e Bashkuar të jetë e radhës në rrugën e një ngjarjeje të madhe valësh stuhie”.

Shenja të tjera të ndryshimit të klimës në Mbretërinë e Bashkuar

Edhe pse të gjithë britanikët janë të ndjeshëm ndaj valëve të nxehtësisë në verë, për dashamirësit e natyrës që janë të vëmendshëm, shenjat e ndryshimit të klimës janë të shumëfishta.

Koha e aktivitetit sezonal në bimë dhe kafshë (e njohur si fenologji) është regjistruar në Mbretërinë e Bashkuar nga një rrjet vullnetarësh. Të dhënat e tyre tregojnë se pranvera e vitit 2024 ishte më herët se mesatarja për 12 nga 13 ngjarjet e pranverës të monitoruara.

Ishte gjithashtu më e hershmja në seri (nga viti 1999-2024) si për shfaqjen e vezëve të bretkosave ashtu edhe për folezimin e mëllenjave.

“Duke parë të dhënat e fenologjisë, mund të shohim shembuj se si natyra po i përgjigjet si motit, në afat të shkurtër, ashtu edhe klimës, në afat të gjatë”, thotë Dr. Judith Garforth nga Woodland Trust.

“Për shembull, moti veçanërisht i ngrohtë në shkurt të vitit 2024 rezultoi në shikimin më të hershëm mesatar të vezëve të bretkosave në Mbretërinë e Bashkuar që nga fillimi i serisë në vitin 1999; por në planin afatgjatë, lulëzimi i lajthisë, i cili mund të ndodhë që në dhjetor, po fillon të tregojë një trend në rritje gjatë të gjithë 26 viteve të serisë së të dhënave”, shtoi Garforth.

“Ky raport nuk është vetëm një regjistrim i ndryshimit, por një thirrje për veprim”, thotë Profesor Liz Bentley, Drejtore Ekzekutive e Shoqërisë Mbretërore Meteorologjike.

“[Ai] tregon qartë se sa shpejt po evoluon klima jonë për të informuar politikat, planifikimin e qëndrueshmërisë dhe përshtatjen”, shtoi për fund Bentley. /Telegrafi/

The post Valët e të nxehtit, përmbytjet dhe rritja e nivelit të detit – si po rriten ekstremet e motit në Mbretërinë e Bashkuar? appeared first on Telegrafi.

Dita më e nxehtë e vitit, deri më tani, u regjistrua të shtunën (12/7) në Skoci, Uells dhe Irlandën e Veriut, të cilat u përballën me valën e tretë të të nxehtit të verës. Siç raporton SkyNews, temperaturat arritën në 32.2 gradë Celsius në Aviemore të Skocisë, ndërsa në Uells, temperatura maksimale prej 33.1 gradë Celsius u regjistrua në Bute Park të Cardiffit. Në Irlandën e Veriut, termometri tregoi 30 gradë Celsius në Magilligan, Qarku Londonderry.

Temperaturat në të gjithë Anglinë ishin midis 20 dhe 30 gradëve, por jo aq të larta sa të thyenin rekordin prej 35.8 gradësh të regjistruar në Kent në fillim të korrikut. Vlen të përmendet se Mbretëria e Bashkuar po përjeton aktualisht valën e tretë të të nxehtit të vitit dhe Midlands dhe Anglia jugore dhe lindore janë nën një alarm portokalli deri të hënën (14/7).

The post Nxehtësi “rekord” në Skoci, Uells dhe Irlandën e Veriut appeared first on Albeu.com.

Temperaturat e larta dhe thatësira kanë shtuar ndjeshëm qarkullimin e gjarpërinjve dhe insekteve helmuese në zonat rurale, duke rritur edhe rastet e pickimeve. Sipas mjekëve të urgjencës në QSUT, çdo javë raportohen të paktën tre raste të pickimeve nga gjarpërinjtë, kryesisht te pacientë që vijnë nga zonat rurale. Një rast më i rëndë u regjistrua […]

The post Verë me rrezik, rritet numri i pickimeve nga gjarpërinjtë appeared first on BoldNews.al.

Moti i nxehtë i zgjatur po ndryshon qytetet e Evropës, ndërsa temperaturat mbi 32 gradë Celsius zgjaten deri në vjeshtë.

Ndërsa temperaturat globale vazhdojnë të rriten, qytetet evropiane përjetojnë nxehtësi ekstreme për shumë më gjatë sesa muajt tradicionalë të verës.

Disa qytete në Evropë tani përballen me temperatura të larta deri në pesë muaj në vit, sipas një studimi të ri nga organizata “Climate Resilience for All”.

Lexo po ashtu Si ndikon ndryshimi i klimës në valët e nxehtësisë?

Analiza, e udhëhequr nga ekipi meteorologjik i kësaj OJQ-je, shqyrtoi të dhënat e temperaturave nga viti 2019 deri në 2023 në 85 qytete në mbarë botën, raporton euronews.

Ajo u përqendrua në ditët e para dhe të fundit kur secili qytet arriti temperaturën 32 gradë Celsius, një kufi për nxehtësi ekstreme që paraqet rreziqe serioze për shëndetin dhe mjedisin.

Ata zbuluan se të ashtu-quajturat ‘sezone të nxehtësisë’ nuk kufizohen më vetëm në muajt e njohur të verës dhe tani zgjasin shumë më gjatë.

Në mesatare, ekipi i udhëhequr nga shkencëtari i klimës Dr. Larry Kalkstein, thotë se sezonet e nxehtësisë zgjasin mesatarisht 214 ditë në qytetet që kanë studiuar. Ditë shumë të nxehta kanë ndodhur në çdo periudhë të vitit në 20 nga 85 qytetet e studiuara.

Ku po zgjat më gjatë sezoni i nxehtësisë në Evropë?

Në Evropë, sezonet e nxehtësisë tani zgjasin shumë më tepër se sa dikur konsideroheshin muajt e verës.

Studimi thotë se Athina në Greqi përballet tani me një nga sezonet më të gjata të nxehtësisë në kontinent, me temperatura të larta që zgjasin rreth 145 ditë, nga mesi i majit deri në fillim të tetorit.

Tirana, kryeqyteti i Shqipërisë, renditet në vend të dytë në listën e “Climate Resilience for All” me 143 ditë nxehtësi ekstreme.

Lexo po ashtu Një shenjë pak e njohur e goditjes nga nxehtësia që nuk duhet ta injoroni kurrë pasi mund të jetë vdekjeprurëse

Në Portugali, sezoni i nxehtësisë në Lisbonë zgjat rreth 136 ditë, nga vonë pranvera deri në fillim të vjeshtës. Madridi në Spanjë përjeton një sezon nxehtësie prej 119 ditësh, që shtrihet nga fundi i majit deri në mes të shtatorit.

Zyrtarët në Paris po përgatiten për një ngrohje prej 4 gradë Celsius, por kryeqyteti francez tashmë sheh gati tre muaj nxehtësi ekstreme, me temperatura mbi 32 gradë Celsius nga mesi i qershorit deri në mes të shtatorit.

Munichu dhe Varshava kanë sezone më të shkurtra por përsëri të rëndësishme të nxehtësisë, që zgjasin rreth një deri në dy muaj.

Pse janë problem sezonet më të gjata të nxehtësisë?

Hulumtimet e mëparshme kanë gjetur se ndryshimi i klimës i shkaktuar nga njeriu shtoi mesatarisht 30 ditë nxehtësi ekstreme për rreth gjysmën e popullsisë së botës vitin e kaluar.

Kjo do të thotë katër miliardë njerëz të ekspozuar ndaj temperaturave të zgjatura dhe të rrezikshme.

Studimi i bërë nga World Weather Attribution, Climate Central dhe Red Cross Climate Centre shqyrtoi periudhën nga maji 2024 deri në maj 2025.

Ai gjeti se ndryshimi i klimës të paktën dyfishoi numrin e ditëve të klasifikuara si “nxehtësi ekstreme” në 195 nga 247 vendet dhe territoret që analizuan, krahasuar me mesataren e mëparshme.

Lexo po ashtu Paralajmërimi i frikshëm: Rreth 4,500 njerëz mund të vdesin në tri ditët e ardhshme nga vala e të nxehtit në Evropë

Evropa është një nga rajonet që tashmë po përjeton pasojat më të dukshme dhe vdekjeprurëse të ngrohjes globale.

Periudhat e zgjatura të nxehtësisë tregojnë se si klima e kontinentit po ndryshon dhe shqetësimet për shëndetin dhe infrastrukturën që vijnë me këtë ndryshim.

“Kjo analizë e bën të qartë: nuk mund ta trajtojmë më nxehtësinë thjesht si një pjesë normale të verës”, thotë Kathy Baughman McLeod, CEO e Climate Resilience for All dhe shtoi se “‘sezoni i verës’ që shumë prej nesh njohën dikur, ka ikur.”

Pse qytetet janë kaq të nxehta?

Studimi thekson efektin e ishullit urban të nxehtësisë, ku qytetet bëhen më të nxehta se zonat rurale përreth për shkak të infrastrukturës së dendur dhe hapësirave të kufizuara të gjelbra, si një faktor kryesor që përkeqëson stresin nga nxehtësia në qendrat urbane të Evropës.

“Qytetet që nuk janë projektuar kurrë për nxehtësinë tani përballen me goditje dhe strese të reja nga nxehtësia”, shpjegon Baughman McLeod.

Me sezonet e nxehtësisë që zgjaten shumë përtej muajve të njohur të verës, qeveritë dhe planifikuesit e qyteteve përballen me një sfidë të rëndësishme: si të mbrojnë njerëzit nga valët e nxehtësisë që po bëhen gjithnjë e më të shpeshta dhe të zgjatura?

Lexo po ashtu Raport alarmues i shkencëtarëve: Gjysma e popullsisë botërore përballet me të paktën 30 ditë nxehtësi ekstreme

Kohëzgjatja e ndikimit të kërcënimit nga nxehtësia kërkon strategji si rritja e hapësirave të gjelbra urbane, përmirësimi i dizajneve të ndërtesave, caktimi i zonave të freskëta për strehim dhe zhvillimi i sistemeve paralajmëruese.

Por, pavarësisht kërcënimit në rritje, masat e planifikimit dhe reagimit të qeverive për nxehtësinë, sipas Baughman McLeod, ose nuk ekzistojnë fare, ose janë shumë të pamjaftueshme për shkallën e krizës.

“Është thelbësore që të përhapim ndërgjegjësimin dhe kuptimin për nxehtësinë ekstreme, në mënyrë që qeveritë, bizneset dhe punëdhënësit të menaxhojnë rreziqet dhe ndikimet me urgjencën që këto kushte kërkojnë”, tha ai. /Telegrafi/

The post Pesë muaj verë në Evropë – vetëm një qytet para Tiranës appeared first on Telegrafi.

Mjekja pediatre pediatrike Sonila Brati e ftuar në një intervistë televizive këshillon kujdes të veçantë për fëmijët 0–2 vjeç si mënyra më e mirë për të shmangur komplikacionet.

Me rritjen e temperaturave, pediatrit apelojnë për kujdes të shtuar ndaj fëmijëve, veçanërisht në orët me diell të fortë, nga ora 10 e paradites deri në 5 pasdite.

“Vapa është në fakt ka më tepër rrezikshmëri se sa periudha e dimrit, kjo dhe për shkak të temperaturave ekstreme që ne po kalojmë këto ditë dhe kemi parë që fëmijët nuk kanë shpëtuar nga kjo gjë.

Janë prekur nga virozat, kanë pësuar djegie të lëkurës, por apeli jonë është gjithmonë për prindërit dhe kujdesin që duhet të kenë për minimizimin që duhet të kenë në lëvizjet në orët e pikut dhe kujdesin që ata duhet të kenë qoftë me fëmijët e vegjël fare, por edhe ata më të rritur, sepse edhe ata njëlloj si me të moshuarit preken nga sëmundjet kronike”, u shpreh mjekja Sonila Brati.

The post Fëmijët përballë ‘luftës’ së temperaturave, Pediatria apelon kujdes: Vapa e rrezikshme, ja oraret e forta për reduktime appeared first on Sot News | Lajme.

Mjeku Ilir Alimehmeti, flet për rreziqet shëndetësore të stinës së verës, duke theksuar se temperaturat e larta dhe ekspozimi në natyrë mund të ndikojnë rëndë veçanërisht tek të sëmurët kronikë, fëmijët dhe të moshuarit. ”Temperaturat ekstreme mund të përkeqësojnë gjendjen e të sëmurëve me zemër dhe hipertension. Po ashtu, janë një rrezik për goditje nga i nxehti dhe duhet patjetër të shmangen…

Source

Ministri i Punëve të Brendshme në detyrë, Xhelal Sveçla, ka njoftuar se është marrë vendim për ndalimin e plotë të ndezjes së zjarreve në të gjitha ambientet e hapura, përfshirë djegien e mbeturinave, pyjeve, fushave, livadheve, ndezjet për rekreacion apo piknik, si dhe përdorimin e fishekzjarreve.

Ky vendim vjen pas rritjes së temperaturave dhe rrezikut të lartë për shpërthim të zjarreve në gjithë vendin, duke vënë në rrezik mjedisin, pasurinë publike e private si dhe sigurinë e qytetarëve.

“Ndezja e zjarreve është vepër penale dhe shkelësit e këtij vendimi do të përballen menjëherë e pa dilemë me masat ndëshkuese që parasheh legjislacioni ynë”, ka paralajmëruar ministri Sveçla.

Ai u ka bërë thirrje qytetarëve që të tregojnë kujdes maksimal dhe të respektojnë vendimin, duke shmangur çdo veprim që mund të shkaktojë zjarr apo përhapjen e tij.

Në rast të vërejtjes së ndonjë zjarri apo rreziku për zjarr, qytetarët inkurajohen të kontaktojnë menjëherë numrin emergjent të zjarrfikësve 193 ose Policinë e Kosovës në 192./Telegrafi/

The post Rreziku nga temperaturat e larta, ndalohen fishekzjarrët dhe ndezja e zjarreve për piknik appeared first on Telegrafi.

Mëngjesin e sotëm, në emisionin “Koha për t`u zgjuar”, ishte e ftuar kardiologia Eva Duraku, ku foli në lidhje me problematikat me të cilat përballen qytetarët që vuajnë nga tensioni, në një kohë kur prej ditësh temperaturat e larta kanë “pushtuar” vendin.

Doktoresha ka deklaruar se probleme hasen sidomos me pacientët që trajtohen prej kohësh me medikamente, ku nën ndikimin e vapës mund të kenë tension të ulët apo edhe kriza hipertensive.

“Hipertensioni ndikohet nga rritja e temperaturave dhe vapa nuk e ndihmon aspak. Në një pjesë të personave mund të kemi një rritje, sidomos për ata që nuk trajtohen.

Për moshat e vjetra që priren drejt dehidrimit mund të kemi dhe ulje vlerash pasi ato trajtohen janë në kurim të vazhdueshëm. Pra çdo pacient trajtohet si i veçantë.

Vlerat e larta të tensionit janë më të rrezikshme se të ulëta, pasi nëse janë të ulëta ulim pak dozën e mjekimit, këshillojmë hidrim etj.

Por me rritjen e temperaturave, një intolerantë ndaj vapës mund të ndikojë që të ketë edhe krizë hipertensive, vlerë e lartë quhet mbi 13.5, sidomos në raste të moshave të reja që e neglizhojnë. Ndikon shumë mungesa e hidrimit, aktivitetit fizik, mbipesha etj”, tha ajo për Ora News.

Gjithashtu, mjekja ka dhënë edhe këshillat të cilat duhet të kihen parasysh këto kohë.

“Mos ekspozimi në orët e pikut të vapës, të evitohet dalja nga shtëpia që në orën 11:00 deri në orën 16:00 të paktën. Pavarësisht moshës të gjithë duhet të pinë më shumë ujë, të ushqehen në mënyrë të rregullt dhe normale, të evitohen ushqimet e rënda me shumë kripë dhe yndyrë, të konsumohet perime dhe fruta të freskëta, kanë veç mineraleve dhe vitaminale, edhe shumë ujë. Të sëmurët kardiakë dhe me hipertension duhet të marrin rregullisht ilaçet, por nëse shohin ndryshim vlerash duhet menjëherë të shkohet te mjeku”, u shpreh ajo.

The post Temperaturat e larta “mbërthejnë” vendin/ Flet kardiologia: Ja problemet që shkaktohen nga i nxehti appeared first on Albeu.com.

Doktoresha ka deklaruar se probleme hasen sidomos me pacientët që trajtohen prej kohësh me medikamente, ku nën ndikimin e vapës mund të kenë tension të ulët apo edhe kriza hipertensive.

E ftuar në një studio televizive kardiologia Eva Duraku, e cila foli në lidhje me problematikat me të cilat përballen qytetarët që vuajnë nga tensioni, në një kohë kur prej ditësh temperaturat e larta kanë “pushtuar” vendin.

“Hipertensioni ndikohet nga rritja e temperaturave dhe vapa nuk e ndihmon aspak. Në një pjesë të personave mund të kemi një rritje, sidomos për ata që nuk trajtohen.

Për moshat e vjetra që priren drejt dehidrimit mund të kemi dhe ulje vlerash pasi ato trajtohen janë në kurim të vazhdueshëm.
Pra çdo pacient trajtohet si i veçantë.

Vlerat e larta të tensionit janë më të rrezikshme se të ulëta, pasi nëse janë të ulëta ulim pak dozën e mjekimit, këshillojmë hidrim etj.
Por me rritjen e temperaturave, një intolerantë ndaj vapës mund të ndikojë që të ketë edhe krizë hipertensive, vlerë e lartë quhet mbi 13.5, sidomos në raste të moshave të reja që e neglizhojnë. Ndikon shumë mungesa e hidrimit, aktivitetit fizik, mbipesha etj”, tha ajo.

Mjekja ka dhënë edhe këshillat të cilat duhet të kihen parasysh këto kohë.

“Mos ekspozimi në orët e pikut të vapës, të evitohet dalja nga shtëpia që në orën 11:00 deri në orën 16:00 të paktën.
Pavarësisht moshës të gjithë duhet të pinë më shumë ujë, të ushqehen në mënyrë të rregullt dhe normale, të evitohen ushqimet e rënda me shumë kripë dhe yndyrë, të konsumohet perime dhe fruta të freskëta, kanë veç mineraleve dhe vitaminale, edhe shumë ujë.
Të sëmurët kardiakë dhe me hipertension duhet të marrin rregullisht ilaçet, por nëse shohin ndryshim vlerash duhet menjëherë të shkohet te mjeku”, u shpreh ajo.

The post “Vapa mund të shkaktojë edhe kriza hipertensive”/ Temperaturat e larta, mjekja kardiologe apelon kujdes: Masat që… appeared first on Sot News | Lajme.

Një zjarr i madh ka shpërthyer sot në majën e malit të Goleshit, duke shkaktuar shqetësim të thellë tek banorët lokalë dhe autoritetet komunale.

Pamjet nga vendngjarja tregojnë flakë të mëdha dhe tym të dendur që përfshin një sipërfaqe të konsiderueshme të malit, duke rrezikuar seriozisht mjedisin dhe sigurinë e zonave përreth.

Zjarri, i cili është vënë re në orët e pasdites, ka alarmuar qytetarët, të cilët i janë drejtuar institucioneve për ndihmë të menjëhershme.

Deri më tani, nuk dihen shkaqet e shpërthimit të tij, por dyshohet se mund të jetë rezultat i temperaturave të larta ose ndonjë pakujdesie njerëzore.

Ekipet e zjarrfikësve janë mobilizuar dhe ndodhen në terren, duke u përpjekur ta lokalizojnë dhe shuajnë zjarrin.

Për shkak të terrenit të thepisur dhe përmasave të flakëve, ndërhyrja po bëhet me vështirësi të mëdha.

The post Zjarri i madh përfshin malet e Goleshit appeared first on Telegrafi.