❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Cilët janë fituesit dhe humbësit në marrëveshjen tregtare SHBA-BE?

✇Abc News
By: xhir jeta

SHBA dhe BE kanë arritur atë që po cilësohet si marrëveshja më e madhe tregtare në histori, pas bisedimeve në Skoci. Në fakt, ajo i ngjan kornizës për një marrëveshje dhe jo një marrëveshjeje të plotë tregtare, me detaje ende të paqarta.

Por shifrat kryesore të njoftuara nga Presidenti Donald Trump dhe shefja e BE-së Ursula von der Leyen ofrojnë të dhëna se cilët sektorë dhe grupe mund të goditen më rëndë ose kanë më shumë për të fituar, shkruan BBC.

Trump – fitues
Pasi premtoi marrëveshje të reja tregtare me dhjetëra vende, Trump sapo ka siguruar marrëveshjen më të madhe prej të gjithave. Shumica e komentuesve u duket se BE-ja ka hequr dorë nga më shumë, me një analizë të menjëhershme nga Capital Economics që sugjeron një rënie prej 0.5% të PBB-së. Gjithashtu, dhjetëra miliarda dollarë do të derdhen në arkat e SHBA-së në taksat e importit. Por titujt kryesorë për Trump mund të mos zgjasin shumë nëse një mori të dhënash ekonomike që do të dalin këtë javë tregojnë se riformësimi i tij radikal i ekonomisë amerikane po kthehet mbrapsht. Shifrat mbi inflacionin, vendet e punës, rritjen dhe besimin e konsumatorit do të japin një pamje më të qartë nëse tarifat e Trump po sjellin humbje apo fitim.

KonsumatorĂ«t amerikanĂ« – humbĂ«s
Qytetaret e thjeshte amerikanĂ« janĂ« tashmĂ« tĂ« pakĂ«naqur nga rritja e kostos sĂ« jetesĂ«s dhe kjo marrĂ«veshje mund tĂ« shtojĂ« barrĂ«n duke rritur çmimet e mallrave tĂ« BE-sĂ«. NdĂ«rsa jo aq e vĂ«shtirĂ« sa mund tĂ« kishte qenĂ«, pengesa e pĂ«rfaqĂ«suar nga njĂ« normĂ« tarifore prej 15% Ă«shtĂ« ende e rĂ«ndĂ«sishme, dhe Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« e theksuar se pengesat qĂ« ekzistonin para se Trump tĂ« kthehej nĂ« detyrĂ«. Tarifat janĂ« taksa qĂ« aplikohen pĂ«r mallrat e blera nga vendet e tjera. Zakonisht, ato janĂ« njĂ« pĂ«rqindje e vlerĂ«s sĂ« njĂ« produkti. Pra, njĂ« tarifĂ« prej 15% do tĂ« thotĂ« qĂ« njĂ« produkt prej 100 dollarĂ«sh i importuar nĂ« SHBA nga BE-ja do tĂ« ketĂ« njĂ« taksĂ« prej 15 dollarĂ«sh tĂ« shtuar – duke e çuar koston totale pĂ«r importuesin nĂ« 115 dollarĂ«. KompanitĂ« qĂ« sjellin mallra tĂ« huaja nĂ« SHBA duhet t’ia paguajnĂ« taksĂ«n qeverisĂ« dhe shpesh ia kalojnĂ« njĂ« pjesĂ« ose tĂ« gjithĂ« koston shtesĂ« klientĂ«ve.

Tregjet – fitues
Tregjet e aksioneve nĂ« Azi dhe EvropĂ« u rritĂ«n tĂ« hĂ«nĂ«n pas publikimit tĂ« lajmit pĂ«r kuadrin e marrĂ«veshjes. Sipas kuadrit, SHBA-tĂ« do tĂ« vendosin njĂ« tarifĂ« prej 15% pĂ«r mallrat e importuara nga BE-ja. NdĂ«rsa kjo normĂ« Ă«shtĂ« e konsiderueshme, Ă«shtĂ« mĂ« e ulĂ«t se ajo qĂ« mund tĂ« kishte qenĂ« dhe tĂ« paktĂ«n ofron siguri pĂ«r investitorĂ«t. MarrĂ«veshja Ă«shtĂ« “qartĂ«sisht miqĂ«sore me tregun dhe duhet tĂ« sjellĂ« potencial tĂ« mĂ«tejshĂ«m rritjeje nĂ« euro”, tha pĂ«r AFP-nĂ« Chris Weston nĂ« Pepperstone, njĂ« ndĂ«rmjetĂ«s australian.

Solidariteti evropian – humbĂ«s
MarrĂ«veshja do tĂ« duhet tĂ« nĂ«nshkruhet nga tĂ« gjithĂ« 27 anĂ«tarĂ«t e BE-sĂ«, secili prej tĂ« cilĂ«ve ka interesa dhe nivele tĂ« ndryshme varĂ«sie nga eksporti i mallrave nĂ« SHBA. NdĂ«rsa disa anĂ«tarĂ« e kanĂ« pritur marrĂ«veshjen me kujdes, tĂ« tjerĂ« kanĂ« qenĂ« kritikĂ« – duke aluduar nĂ« pĂ«rçarjet brenda bllokut, i cili po pĂ«rpiqet gjithashtu t’i pĂ«rgjigjet krizave tĂ« tjera si lufta e vazhdueshme nĂ« UkrainĂ«. Kryeministri francez Francois Bayrou komentoi: “ËshtĂ« njĂ« ditĂ« e errĂ«t kur njĂ« aleancĂ« popujsh tĂ« lirĂ«, tĂ« bashkuar pĂ«r tĂ« afirmuar vlerat e tyre tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta dhe pĂ«r tĂ« mbrojtur interesat e tyre tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta, i dorĂ«zohet nĂ«nshtrimit.” Atij iu bashkuan tĂ« paktĂ«n dy ministra tĂ« tjerĂ« tĂ« qeverisĂ« franceze, si dhe Viktor Orban, udhĂ«heqĂ«si hungarez, i cili tha se Trump “e hĂ«ngri von der Leyen pĂ«r mĂ«ngjes”.

Prodhuesit e makinave nĂ« Gjermani – humbĂ«s
Tarifa me tĂ« cilĂ«n pĂ«rballen importuesit qĂ« sjellin makina tĂ« BE-sĂ« nĂ« SHBA Ă«shtĂ« pothuajse pĂ«rgjysmuar, nga norma prej 27.5% qĂ« u vendos nga Trump nĂ« prill nĂ« njĂ« normĂ« tĂ« re prej 15%. Makinat janĂ« njĂ« nga eksportet kryesore tĂ« BE-sĂ« nĂ« SHBA. Dhe si prodhuesi mĂ« i madh i makinave nĂ« BE – falĂ« VW, Mercedes dhe BMW – Gjermania do tĂ« ketĂ« qenĂ« duke vĂ«zhguar nga afĂ«r. UdhĂ«heqĂ«si i saj, Friedrich Merz, e ka mirĂ«pritur paktin e ri, ndĂ«rsa pranoi se do tĂ« kishte mirĂ«pritur njĂ« “lehtĂ«sim tĂ« mĂ«tejshĂ«m tĂ« tregtisĂ« transatlantike”. Kjo ndjenjĂ« pesimiste u pasqyrua nga organi gjerman i tregtisĂ« sĂ« makinave, VDA, i cili paralajmĂ«roi se edhe njĂ« normĂ« prej 15% do t’i “kushtonte industrisĂ« gjermane tĂ« automobilave miliarda çdo vit”.

Prodhuesit e makinave nĂ« SHBA – fitues
Trump po pĂ«rpiqet tĂ« rrisĂ« prodhimin e automjeteve nĂ« SHBA. Prodhuesit amerikanĂ« tĂ« makinave morĂ«n njĂ« nxitje kur mĂ«suan se BE po ulte tarifĂ«n e vet pĂ«r makinat e prodhuara nĂ« SHBA nga 10% nĂ« 2.5%. Teorikisht, kjo mund tĂ« rezultojĂ« nĂ« blerjen e mĂ« shumĂ« makinave amerikane nĂ« EvropĂ«. Kjo mund tĂ« jetĂ« e mirĂ« pĂ«r shitjet amerikane jashtĂ« vendit, por pakti nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« lajm i mirĂ« kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r shitjet vendase. Kjo pĂ«r shkak tĂ« mĂ«nyrĂ«s komplekse se si montohen makinat amerikane. ShumĂ« prej tyre nĂ« fakt montohen jashtĂ« vendit – nĂ« Kanada dhe MeksikĂ« – dhe Trump i nĂ«nshtron ato njĂ« tarife prej 25% kur ato sillen nĂ« SHBA. Kjo krahasohet me njĂ« normĂ« mĂ« tĂ« ulĂ«t tarife prej 15% pĂ«r automjetet e BE-sĂ«. Pra, prodhuesit amerikanĂ« tĂ« makinave tani mund tĂ« kenĂ« frikĂ« se do tĂ« ulen nga prodhuesit evropianĂ«.

Produktet farmaceutike tĂ« BE-sĂ« – humbĂ«se
Ekziston konfuzion rreth normĂ«s sĂ« tarifĂ«s qĂ« do tĂ« vendoset pĂ«r ilaçet e prodhuara nĂ« EvropĂ« qĂ« blihen nĂ« SHBA. BE dĂ«shiron qĂ« ilaçet t’i nĂ«nshtrohen normĂ«s mĂ« tĂ« ulĂ«t tĂ« mundshme, pĂ«r tĂ« pĂ«rfituar shitjet. Trump tha se produktet farmaceutike nuk mbuloheshin nga marrĂ«veshja e shpallur tĂ« dielĂ«n, sipas sĂ« cilĂ«s norma pĂ«r njĂ« numĂ«r produktesh u ul nĂ« 15%. Por Von der Leyen tha se ato ishin pĂ«rfshirĂ«, dhe njĂ« burim nga ShtĂ«pia e BardhĂ« e konfirmoi tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ« pĂ«r BBC-nĂ«.

Secili skenar do të përfaqësojë zhgënjim për farmaceutikën evropiane, e cila fillimisht shpresonte për një përjashtim të plotë nga tarifat. Industria aktualisht gëzon ekspozim të lartë në tregun amerikan falë produkteve si Ozempic, një ilaç yll për diabetin e tipit 2 i prodhuar në Danimarkë. Kjo është theksuar në Irlandë, ku partitë opozitare kanë theksuar rëndësinë e industrisë dhe kanë kritikuar efektin dëmtues të pasigurisë.

Energjia amerikane – fituese
Trump tha se BE do të blejë 750 miliardë dollarë (558 miliardë paund, 638 miliardë euro) në energji amerikane, përveç rritjes së investimeve të përgjithshme në SHBA me 600 miliardë dollarë.

“Ne do ta zĂ«vendĂ«sojmĂ« gazin dhe naftĂ«n ruse me blerje tĂ« konsiderueshme tĂ« LNG-sĂ« (gazit natyror tĂ« lĂ«ngshĂ«m) amerikan, naftĂ«s dhe karburanteve bĂ«rthamore”, tha Von der Leyen. Kjo do tĂ« thellojĂ« lidhjet midis sigurisĂ« energjetike evropiane dhe SHBA-sĂ« nĂ« njĂ« kohĂ« kur ajo Ă«shtĂ« larguar nga importimi i gazit rus qĂ« nga pushtimi i plotĂ« i UkrainĂ«s.

Industria e aviacionit nĂ« BE dhe SHBA – fituese
Von der Leyen tha se disa “produkte strategjike” nuk do tĂ« tĂ«rheqin asnjĂ« tarifĂ«, duke pĂ«rfshirĂ« pjesĂ«t e avionĂ«ve dhe aeroplanĂ«ve, kimikate tĂ« caktuara dhe disa produkte bujqĂ«sore. Kjo do tĂ« thotĂ« qĂ« firmat qĂ« prodhojnĂ« pjesĂ« pĂ«r aeroplanĂ« do tĂ« kenĂ« tregti pa fĂ«rkime midis blloqeve tĂ« mĂ«dha tregtare. Ajo shtoi se BE-ja ende shpreson tĂ« arrijĂ« mĂ« shumĂ« marrĂ«veshje “zero pĂ«r zero”, veçanĂ«risht pĂ«r verĂ«rat dhe pijet alkoolike, nĂ« ditĂ«t nĂ« vijim./abcnews.al

↗

BE, 15 milionë euro për ushtrinë shqiptare/ Këshilli Europian miraton paketën e dytë të mbështetjes

✇Abc News
By: xhir jeta

Këshilli Europian miratoi këtë të hënë paketën e dytë të ndihmës dypalëshe për Shqipërinë në kuadër të Mekanizmit Evropian të Paqes.

Vendimi i marrë nga Bashkimi Europian parashikon një mbështetje financiare prej 15 milionë eurosh për të fuqizuar kapacitetet e Forcave të Armatosura Shqiptare.

Sipas njoftimit zyrtar të Delegacionit të Bashkimit Evropian në Shqipëri, qëllimi i kësaj ndihme është të përmirësojë efektivitetin operacional të ushtrisë shqiptare, me theks të veçantë në fushat e lëvizshmërisë, mbrojtjes, logjistikës dhe ndërveprimit me partnerët ndërkombëtarë.

Kjo mbështetje përfshin pajisje taktike, mjete transporti, sisteme mbrojtëse dhe pajisje të komunikimit që do të rrisin aftësinë e Shqipërisë për të marrë pjesë në operacionet e përbashkëta të sigurisë dhe mbrojtjes të Bashkimit Evropian, por edhe në misionet e NATO-s dhe koalicioneve ndërkombëtare.

Paketa e dytë vjen si vazhdimësi e ndihmës së parë të miratuar nga BE në korrik të vitit 2024 dhe është pjesë e një strategjie afatgjatë të Brukselit për të forcuar kapacitetet mbrojtëse të vendeve partnere në Ballkanin Perëndimor.

Bashkimi Europian e ka bërë të qartë se e Konsideron vendin tone partnerin kyç sa I përket stabilitetit rajonal. Brukseli zyrtar ka vlerësuat vazhdimisht kontributin e çmuar të Shqipërisë në misionet paqeruajtëse ndaj për Uninonin 27 anëtarësh, mbështetja për modernizimin e ushtrisë shqiptare shihet si një investim në sigurinë e përbashkët europiane.

Zyrtarët evropianë kanë deklaruar se bashkëpunimi me Shqipërinë në fushën e sigurisë do të thellohet edhe më tej në vitet në vijim, si pjesë e procesit të integrimit dhe angazhimit të vendit në arkitekturën e mbrojtjes kolektive të kontinentit./abcnews.al

↗

Lapaj kĂ«rkon mandatin: ËshtĂ« i imi! I vendosur tĂ« bĂ«het deputet, çon ankesĂ« nĂ« KAS

✇Abc News
By: xhir jeta

Nuk ka fund telenovela verore pĂ«r tĂ« vetmin mandat tĂ« koalicionit “ShqipĂ«ria BĂ«het”. Pak ditĂ« pasi Komisioni QĂ«ndror i Zgjedhjeve i dha mandatin kushĂ«rirĂ«s sĂ« tij, Kleana Xhuveli, Adriatik Lapaj Ă«shtĂ« ankuar nĂ« Komisionin e Ankimimeve dhe Sanksioneve duke kĂ«rkuar qĂ« nĂ« karrigen e deputetit nĂ« shtator tĂ« ulet ai, si mĂ« i votuari i listĂ«s sĂ« hapur.

Në shkresën drejtuar KAS, partia e Lapajt kërkon që të njihen dorëheqjet e kandidatëve të listës së mbyllur në mënyrë që më pas të kalohet tek garuesit e listave preferenciale,Adriatik Lapaj renditet i pari me mbi 6000 vota. Po ashtu, kërkohet që të mos pranohet as revokimi nga dorëheqja për Kleana Xhuvelin dhe Zeqir Kordhonin. Pikërisht nga kërkesa e këtij të fundit për tu bërë deputet nisi edhe përcarja mes Lapajt dhe Shabanit. Dhe për të mos ja lene mandatin dajës së Shabanit, Kleana Xhuveli, kushërira e Lapajt revokoi dorëheqjen duke marrë mandatin e deputetes.

Me vendimin e 23 korrikut, Ilirjan Celibashi, jo vetëm që i la të dy jashtë kuvendit por i rrëzoi Adriatik Lapajt dhe Endri Shabanit edhe skemën që përdorën për të shmangur listat e mbyllura edhe si një simbolikë për një politike ndryshe ajo e të vjetërve. Por mesa duket, kanë më shumë të përbashkëta, përfshirë edhe luftën për një karrige./abcnews.al

↗

Grenell: E turpshme që Thaçi mbahet ende në burg

✇Abc News
By: xhir jeta

ËshtĂ« e turpshme qĂ« ish presidenti i KosovĂ«s Hashim Thaci Ă«shtĂ« ende nĂ« burg.
Kështu shkruan në rrjetin e tij social X i derguari i presidentit Trump për misione special, Richard Grenell.

“Richard Grenell Jack Smith e arrestoi Thaçin nĂ« vitin 2020, kur Donald Trump ishte duke punuar pĂ«r marrĂ«veshjen KosovĂ«-Serbi. ËshtĂ« aq turpĂ«ruese qĂ« ai ende Ă«shtĂ« nĂ« burg. E gjitha Ă«shtĂ« njĂ« mashtrim. Haga ka marre fund.”

Kjo nuk është hera e parë që i zgjedhur i administratës Trump për misione të posacme reagon për Kosovën dhe vendimet e Hagës.

Hashim Thaçi ndodhet në paraburgim në Hagë që prej 2020-tës dhe akuzohet për krime lufte dhe pengim të drejtësisë.
Gjatë këtyre viteve prokuroria ka parashtruar kërkesën e saj dhe janë dëgjuar me qindra dëshmitarë, ndërsa në shtator pritet të nis faza e mbrojtjes.

PĂ«r kĂ«tĂ« tĂ« fundit, nuk ka financa tĂ« mjaftueshme, ndĂ«rsa qeveria nĂ« detyrĂ« e Albin Kurtit ka shfuqizuar hapĂ«sirat ligjore qĂ« mundĂ«sojnĂ« alokimin e fondeve shtesĂ«, c’ka rrezikon qĂ« avokati kryesor i mbrojtjes sĂ« Thaçit, Luka Misetic tĂ« tĂ«rhiqet nga detyra.

Ish-kreu i UÇK Hashim Thaci Ă«shtĂ« deklaruar i pafajshĂ«m pĂ«r akuzat qĂ« rĂ«ndĂ«ojnĂ« mbi tĂ«.

Dhomat e Specializuara të Kosovës deri më tani kanë shpallur dy aktgjykime për pengim në administrim të drejtësisë.

Dy ish-figura tĂ« OrganizatĂ«s sĂ« VeteranĂ«ve tĂ« UÇK-sĂ«, Hysni Gucati dhe Nasim Haradinaj, janĂ« dĂ«nuar pĂ«r pengimin e drejtĂ«sisĂ« deri tani.

Ndërkohë, ato ka shqiptuar edhe dy aktgjykime për krime lufte.

Ish-eprori i UÇK-sĂ«, Salih Mustafa, Ă«shtĂ« dĂ«nuar me 22 vjet burgim pĂ«r krime lufte, ndĂ«rsa ish-pjesĂ«tari i UÇK-sĂ«, PjetĂ«r Shala ështĂ« dĂ«nuar me 18 vjet burgim pĂ«r ndalim arbitrar, torturĂ« dhe vrasje.

Gjykata Speciale u themelua në vitin 2015 nga Kuvendi i Kosovës dhe është pjesë e sistemit gjyqësor të Kosovës, por vepron me personel ndërkombëtar dhe ka selinë në Hagë.

Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit tĂ« Specializuar – qĂ« njihen edhe si Gjykata Speciale – hetojnĂ« krimet e pretenduara tĂ« pjesĂ«tarĂ«ve tĂ« UshtrisĂ« Çlirimtare tĂ« KosovĂ«s, tĂ« kryera nga janari i vitit 1998 deri nĂ« dhjetor tĂ« vitit 2000./abcnews.al

↗

‘Babagjyshi’ ndjen tĂ« nxehtin/ Termometri shĂ«non temperatura rekord nĂ« Lapland

✇Abc News
By: xhir jeta

“Sigurohuni qĂ« drerĂ«t tĂ« kenĂ« shumĂ« ujĂ« – dhe mos harroni tĂ« pini edhe njĂ« gotĂ« çdo orĂ«â€, i kujton Babagjyshi njĂ« ekipi elfĂ«sh tĂ« zĂ«nĂ« duke bĂ«rĂ« dhurata pĂ«r Krishtlindjet e ardhshme, ndĂ«rsa Laplanda pĂ«rvĂ«lon nga njĂ« valĂ« rekord nxehtĂ«sie, shkruan BBC.

Nuk ndodh çdo ditë që Babagjyshi i Krishtlindjeve e gjen veten duke i informuar elfët e tij rreth rreziqeve të goditjes nga dielli, por këtë verë Finlanda veriore ka parë temperatura rreth 30 gradë Celsius për ditë të tëra.

Instituti Meteorologjik i FinlandĂ«s tha tĂ« premten se pĂ«r tĂ« 14-n ditĂ« radhazi njĂ« temperaturĂ« prej 30 gradĂ«sh u mat diku nĂ« FinlandĂ« – hera e parĂ« qĂ« nga fillimi i regjistrimeve nĂ« vitin 1961.
Pas njĂ« pranvere jashtĂ«zakonisht tĂ« ftohtĂ« dhe me shi dhe fillimit tĂ« verĂ«s, e gjithĂ« Finlanda – pĂ«rfshirĂ« veriun e largĂ«t tĂ« LaplandĂ«s, 500 km (310 milje) mbi Rrethin Arktik – papritmas u pĂ«rfshi nĂ« njĂ« periudhĂ« tĂ« vazhdueshme moti tĂ« nxehtĂ«.

Në vetë Rovaniemin, vala e të nxehtit tani ka zgjatur 15 ditë. Në Finlandë, një valë e të nxehtit përcaktohet si një periudhë prej të paktën tre ditësh radhazi ku temperatura maksimale ditore tejkalon 25°C.

Meteorologu i Institutit Meteorologjik Finlandez, Jaakko Savela, shpjegon se në Lapland, ku temperaturat mbi 30°C janë jashtëzakonisht të rralla, valët e të nxehtit si kjo e tanishmja janë të jashtëzakonshme.

“HerĂ«n e fundit qĂ« Laplanda finlandeze pati njĂ« valĂ« tĂ« nxehtĂ« po aq tĂ« gjatĂ« ishte nĂ« vitin 1972,” thotĂ« Savela. Por edhe kjo zgjati vetĂ«m 12 deri nĂ« 14 ditĂ«, varĂ«sisht nga vendndodhja e saktĂ«.
“Ky rekord tani Ă«shtĂ« thyer.”

Nuk është vetëm Rovaniemi që është përfshirë nga temperaturat përvëluese. Disa stacione të tjera meteorologjike në të gjithë Laplandën kanë regjistruar valët e tyre më të gjata të të nxehtit të regjistruara ndonjëherë.

Temperatura më e lartë e valës së të nxehtit, 31.7C, u mat në dy vende, Ylitornio dhe SodankylÀ, në fillim të kësaj jave. Kjo është rreth 10C mbi mesataren sezonale për Laplandën. Të premten, 30.3C u regjistrua në Koitsanlahti në juglindje./abcnews.al

↗

Miq inteligjent por.. artificial/ Studimi: Adoleshentët komunikojnë më shumë me Chat GPT

✇Abc News
By: xhir jeta

Inteligjenca artificiale Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« njĂ« “mik” i pandashĂ«m i njerĂ«zve, sidomos adoleshentĂ«ve. NjĂ« studim i Common Sense Media zbuloi se mbi 70% e adoleshentĂ«ve ndihĂ«n po aq mirĂ« nga ndĂ«rveprimi me inteligjencĂ«n artificiale, sa edhe kur flasin me miq tĂ« vĂ«rtetĂ«.

Ata I drejtohen gjithnjë e më shumë për këshilla, mbështetje emocionale dhe vendimmarrje.

Common Sense Media zbuloi se gati një e treta e adoleshentëve thanë se bisedat me inteligjencën artificiale janë të paktën po aq të kënaqshme sa ato me njerëz të vërtetë. Dhe një e treta e përdoruesve adoleshentë, preferojnë më shumë inteligjencën artificiale se njerëzit, për biseda serioze.

Ekspertët paralajmërojnë se ky trend mund të dëmtojë aftësitë sociale dhe shëndetin mendor, pasi adoleshentët mbështeten në inteligjencën artificiale për vlerësim dhe shmangin sfidat e botës reale. Shqetësimet përfshijnë gjithashtu përmbajtje të papërshtatshme dhe mungesën e rregullimit të platformave të inteligjencës artificiale.

Platformat që gjejnë më shumë përdorim tek adoleshentët janë Replika ose edhe faqet e njohura ChatGPT apo Claude, te cilat kryesisht u përgjigjen pyetjeve. Rreziqet e mundshme të fëmijëve që krijojnë marrëdhënie me chatbot-e morën vëmendje të madhe në Shtetet e Bashkuara vitin e kaluar kur një djalë 14-vjeçar nga Florida vdiq nga vetëvrasja pasi zhvilloi një lidhje emocionale me një Chatbot.

↗

Studimi/ Covid-19 përshpejtoi plakjen e trurit, më e theksuar te burrat

✇Abc News
By: xhir jeta

Plakja e trurit u përshpejtua gjatë pandemisë së Covid-19, madhe edhe tek njerëzit që nuk u prekën nga virusi.

Një studim i ri i kryer në Mbretërinë e Bashkuar tregon se gjatë viteve 2021 dhe 2022, truri i njerëzve tregoi tkurrje dhe shenja plakjeje.

Njerëzit që u infektuan me virusin treguan gjithashtu deficite në aftësi të caktuara njohëse, të tilla si shpejtësia e përpunimit dhe fleksibiliteti mendor.

Efekti i plakjes ishte më i theksuar tek meshkujt dhe te njerëzit që ishin më të privuar në aspekte sociale apo ekonomike.

Një nga autorët e studimit, Ali-Reza Mohammadi-Nejad, tha se studimi thekson se shëndeti i trurit nuk formohet vetëm nga sëmundja, por edhe nga përvojat më të gjera të jetës.

Plakja e trurit gjatë pandemisë pësoi një rritje prej 5.5 muajsh, me një diferencë mesatare mes burrave dhe grave me 5.5 muaj.

Truri tkurret ndërsa njerëzit plaken. Kur lënda gri tkurret para kohe, kjo mund të çojë në humbje të kujtesës ose probleme me gjykimin, megjithëse studimi i pandemisë nuk tregon nëse njerëzit me ndryshime strukturore përfundimisht do të zhvillojnë deficite njohëse.

Një studim i mëparshëm mbi mënyrën se si truri i adoleshentëve u prek nga pandemia zbuloi një rezultat të ngjashëm. Hulumtimi i vitit 2024 nga Universiteti i Uashingtonit zbuloi se truri i djemve ishte plakur ekuivalentin e 1.4 viteve më shumë gjatë pandemisë, ndërsa vajzat ishin plakur 4.2 vjet më shumë./abcnews.al

↗

SHBA, lindjet në pikiatë/ Trump ul kostot e fertilizimit in vitro dhe rrit bonuest për çdo fëmijë

✇Abc News
By: xhir jeta

Shkalla e lindjeve në Shtetet e Bashkuara ran ë nivelin më të ulët historik në vitin 2024, me më pak se 1.6 fëmijë për grua, sipas të dhënave federale të publikuara së fundmi.

Statistikat e reja janë në të njëjtin nivel me normat e fertilitetit në vendet e Evropës Perëndimore, sipas të dhënave të Bankës Botërore.

SHBA dikur ishin ndër vendet e pakta të zhvilluara me një normë që siguronte që çdo brez të kishte mjaftueshëm fëmijë për të zëvendësuar veten, rreth 2.1 fëmijë për grua. Por kjo normë ka rënë në Amerikë për gati dy dekada, pasi më shumë gra po presin më gjatë për të pasur fëmijë ose nuk e ndërmarrin kurrë atë hap.

E alarmuar nga rĂ«nia drastike, administrata Trump ka ndĂ«rmarrĂ« hapa pĂ«r tĂ« rritur numrin e lindjeve, si lĂ«shimi i njĂ« urdhri ekzekutiv qĂ« synon tĂ« zgjerojĂ« aksesin dhe tĂ« zvogĂ«lojĂ« kostot e fertilizimit in vitro dhe mbĂ«shtetja e idesĂ« sĂ« “bonuseve pĂ«r fĂ«mijĂ«â€ qĂ« mund tĂ« inkurajojnĂ« mĂ« shumĂ« çifte tĂ« kenĂ« fĂ«mijĂ«.

Por nuk ka arsye pĂ«r t’u alarmuar, sipas Leslie Root, njĂ« studiuese e Universitetit tĂ« Kolorados e fokusuar nĂ« politikat e fertilitetit dhe popullsisĂ«.

Rënia shihet si një process I vazhdueshëm, por nuk ka vend për shqetësim për sa kohë shtesa natyrore është ende në rritje, pra më shumë lindje sesa vdekje.

Shkalla në vitin 2023 ishte 1.621 dhe ra gradualisht në vitin 2024 në 1.599, sipas Qendrës Kombëtare për Statistikat e Shëndetit. Në total në të gjithë vendin, lindën pak më shumë se 3.6 milionë foshnje.

Kjo mendohet se po ndodh kryesisht se njerëzit po martohen më vonë dhe gjithashtu janë të shqetësuar për mundësitë e tyre financiare, sigurim shëndetësor dhe burime të tjera për të rritur fëmijë në një mjedis të qëndrueshëm./abcnews.al

↗

Ballkani përballë zjarreve/ Temperaturë mbi mesataren, alarm i kuq në disa vende

✇Abc News
By: xhir jeta

Vendet e ballkanit po perballen me zjarre dhe temperatura te larta. Ne Kosove komuna e ferizajt eshte me e prekura, zjarret kane djegur dhjetera hektare pyje. Ne Maqedonine e Veriut temperature ne fundjave pritet te kapin 43 grade Celsius. Autoritetet kane martre masa dhe kane aktivizuar alarmin e kuq. Edhe Greqia dhe Mali I Zi jane perballe rrezikut nga zjarret.

Temperaturat e larta kane shtuar rreziqet per zjarre ne te gjithe Ballkanin.

Kosova po perballet me vatra të shumta zjarri.  Forcat zjarrefikese bejne te ditur se vetëm gjatë këtij muaji në Ferizaj, nje nga komunat me te prekura nga zjarret, janë regjistruar 200 te tilla, prej të cilave 90 për qind kanë qenë në zona fushore dhe malore. Sipas eksperteve te emergjencave civile, këto zjarre po shkaktohen në të shumtën e rasteve, nga pakujdesia e qytetarëve duke bere thirrje per veprime te pergjegjshme.

Maqedonia e Veriut eshte nën ndikimin e valës së të nxehtit me temperaturat qe gjatë ditës deri të shtunën do të jenë mbi mesataren e korrikut dhe do të variojne nga 34 deri në 38 gradë, ndersa Shkupi pritet te kap 43 gradë Celsius kete fundjave.

Drejtoria për Punë Hidrometeorologjike ka aktivizuar tashmë alarmin e kuq për motin ndërsa Qeveria ka miratuar vendimin që detyron punëdhënësit nga data 23 deri më 26 korrik të lirojnë nga puna gratë shtatzëna dhe personat mbi 60 vjeç. Edhe Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë bene thirrje qe te zgjidhen me kujdes ushqimet per te parandaluar helmimet.

Ne Maqedonine e Veriut sipas Qendres se Menaxhimit të në vend u regjistruan gjithsej 25 zjarre në ambiente të hapura, nga të cilat 5 janë ende aktive, 4 janë nën kontroll dhe 16 janë shuar.

Edhe Greqia po perjeton nje vale te nxehti me temp qe shenojne deri ne 43 grade Celsius ndërsa sipas sherbimeve meterologjike erërat e forta që do të fryjnë rrisin rrezikun e zjarreve. Edhe natën, temperaturat do të luhaten në nivele të larta, duke arritur deri në 29 gradë Celsius, kryesisht në qendrat urbane.

Sipas hartës së parashikimit të rrezikutnga zjarri , rreziku është i lartë (niveli 3) në pjesën më të madhe te vendit, ndersa ne nivelin kater jane qytete te medha dhe ishujt si Selaniku, Janina, Haklidiki apo Rodos.

Ndersa ne Mal te Zi, zona e Herceg Novit po merr veten nga zjarri i madh qe perfshiu vendin nje jave me pare./abcnews.al

↗

Berisha: Veliaj
 tĂ« rrijĂ«! Kreu i PD “ndjen” zgjedhjet nĂ« TiranĂ«/ FtesĂ« pĂ«r bashkim nĂ« “humbje”, i shtrin dorĂ«n opozitarĂ«ve tĂ« rinj

✇Abc News
By: xhir jeta

Zgjedhje po, por jo tani. Doktori nĂ« 24 orĂ« ka ndryshuar mendje. PĂ«r tĂ« dytĂ«n ditĂ« mbrojti Erion Veliajn, por tani kryebashkiaku i burgosur s’duhet tĂ« shkarkohet. MegjithĂ«se sipas tij, ai Ă«shtĂ« delinkuent, ai duhet tĂ« ushtrojĂ« detyrĂ«n.

“Ne nuk bĂ«hemi si ata. TĂ« dhĂ«nat janĂ« se atij po i privohen tĂ« drejtat ligjore qĂ« i takojnĂ«â€

Dhe kĂ«rkesa e kĂ«shilltarĂ«ve opozitarĂ« nĂ« BashkinĂ« e TiranĂ«s pĂ«r shkarkimin e Veliajt, po kalohet nĂ« heshtje, pĂ«r arsye tĂ« ndryshme, nga tĂ« gjitha palĂ«t. Por mĂ« i interesuari pĂ«r ta shtyrĂ« kĂ«rkesĂ«n, duket tĂ« jetĂ« doktori. Por jo sepse ka hallin e Erion Veliajt. Veliaj tani duhet tĂ« rrijĂ«, sa PD tĂ« mbledhĂ« edhe pak energji e forca pĂ«r t’u bĂ«rĂ« gati pĂ«r humbjen e radhĂ«s.

Nga zgjedhjet e 11 majit nuk kanë kaluar as tre muaj. Në këto zgjedhje, PS fitoi në Bashkinë e Tiranës me 166 mijë vota, disa mijëra vota më shumë se Erion Veliaj në 2023. Kurse PD mori thuajse sa Belo humbësi në 2023, vetëm, 110 mijë vota.

Erioni në burg nuk ndryshoi dot rezultatin. Por Erioni në detyrë i jep doktorit edhe pak kohë për të reflektuar. Vetëm është matematikisht i humbur, por me partitë e tjera, humbja jo vetëm zvogëlohet, por edhe ndahet. Ndaj dhe të enjten, që njihet në Tiranë, si ditë pazari, erdhi oferta e parë e tregtarit të vjetër, për pazarxhinjtë e rinj.

“Ne jemi tĂ« hapur tĂ« bashkĂ«punojmĂ« me gjitha forcat politike opozitare, por lidhur me kandidaturĂ«n, ajo do jetĂ« objekt diskutimi”.

Që kandidatura e përbashkët është objekt diskutimi mes opozitës, për këtë mjafton të shikosh se çfarë ndodhi me sherrin veror Lapaj-Shabani, pasi mesa duket të dy kanë pretendime për kandidimin për Tiranën. Si për të vërtetuar vëmendjen qëdoktori ka ndaj një bashkimi që vjen edhe nga përçarja, reagimi i tij ishte diplomatik:

Në mes mbeten votat e PSD të Tom Doshit, 11 mijë e 618 të cilat në këto kushte, mund të përcaktojnë edhe kandidatin fitues. Por doshi duket se nuk do nxitohet. Ndaj dhe doktorit i duhet kohë, për të parë, se kush do pranojë që së paku të ndajë me të sërish, humbjen e radhës në Tiranë.

 

↗

Xhafaj përplaset me SPAK?/ Kreu i komisionit: Gabuan me bojkotin! Zgjatja e mandatit? Përgjigjen do e marrin në shtator

✇Abc News
By: xhir jeta

Kryetari i Komisionit të Posacëm Antikorrupsin, Fatmir Xhafaj, mohoi zërat se nëpërmjet tij është tentuar të dublohet puna e organeve të drejtësisë.

Në asnjë paragraf të dokumentit prej 700 faqesh thotë Xhafaj, nuk asnjë ndërhyrje apo rishikim që mund të preke reformen në drejtësi, por ky dokument I shërben luftës kundër korrupsionit, edhe në përmbushje të detyrimeve që vijnë nga Bashkimi Europian në procesin e negociatave.

“Komisioni nuk u ngrit pĂ«r tĂ« dublikuar punĂ«n e SPAK, ma gjeni njĂ« moment nĂ« gjetje edhe mĂ« thoni dhe dal jua sqaroj unĂ«. E gjithe ca Ă«shtĂ« thĂ«nĂ« Ă«shtĂ« njĂ« fortunĂ« nĂ« gotĂ«â€

Xhafaj tha se institucionëve të drejtësisë nuk iu kërkua të merrnin pjesë në komision por të bënin ata një analizë të detajuar mbi punën e tyre dhe rekomandimet tja përcillnin kuvendit.  Por  nuk e fsheh nevojën për një analizë të thellë të punës së këtyre institucioneve, me nisjen e legjislatures se re.

“Po behet gati 10 vite nga ndryshimet kushtetuese, duhet te pare efektiviteti qe kane patur. JanĂ« vetĂ« ata qĂ« kanĂ« sjellĂ« 150 amandamente pĂ«r ndryshim. Kush i bĂ«n kĂ«to, a i bĂ«n Kuvendi? Ne u thamĂ« merrini kĂ«to, diskutojni sĂ« bashku dhe na thoni se çfarĂ« kĂ«rkojeni. Ne ua dhamĂ« kĂ«tĂ« kompetencĂ«, ua dhamĂ« kĂ«tĂ« shans e mundĂ«si. Do e them sinqerisht, ata humbĂ«n njĂ« shans shumĂ« tĂ« mirĂ«, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« analizĂ«n pĂ«r punĂ«n e tyre dhe pĂ«r tĂ« diskutuar dhe kaoluar ato amendamente qĂ« donin”

Megjithatë, Xhafaj nuk e fsheh shijen e hidhur që i ka lënë mungesa në komision e institucioneve të drejtësisë, specifikisht SPAK dhe GJKKO. Dhe kur pyetet për zgjatjen e mandatit të kreut të SPAK, jep këtë përgjigje:

“Deri mĂ« sot nuk kam parĂ« argumenta, duhet qĂ« tĂ« ketĂ« njĂ« diskutim. Diskutimi duhej tĂ« bĂ«hej brenda institucioneve tĂ« drejtĂ«sisĂ«. NĂ« legjislaturĂ«n e re kur tĂ« bĂ«het konsolidimi i reformĂ«s nĂ« drejtĂ«si do tĂ« ketĂ« njĂ« qĂ«ndrim.”

 

↗

Vllaznia me besim në Europë/ Trajneri Martini e kapiteni Balaj optimistë para turit të dytë

✇Abc News
By: xhir jeta

Në kushtet që jemi arritën diçka të madhe.

Vllaznia kaloi turin e parë eliminator në Ligën e Konferencës pas fitores ndaj ekipit letonez, Daugavpils, por ritmi I futbollit veror nuk të lejon të festosh gjatë.

KĂ«tĂ« mbrĂ«mje, skuadra shqiptare pret rivalin nga Islanda, Vikingur, njĂ« sfidĂ« nĂ« stadiumin “Loro Boriçi” qĂ« nis nĂ« orĂ«n 20:30.

Ky Ă«shtĂ« njĂ« rikthim pas çudisĂ« tipike shqiptare, sepse Daugavpils u prit nĂ« “Elbasan ArenĂ«â€.

Trajneri Edi Martini komenton shanset e kuqebluve.

“Kemi pĂ«rballĂ« njĂ« ekip qĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« i fortĂ« fizikisht, Ă«shtĂ« nĂ« fazĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« kampionatit. Kishin njĂ« ndeshje qĂ« luajtĂ«n me njĂ« lojtar mangĂ«t nĂ« pjesĂ« tĂ« dytĂ«, por sulmin dhe gjendjen fizike e kanĂ« shumĂ« tĂ« mirĂ«. JanĂ« prej tĂ« hĂ«nĂ«s nĂ« ShkodĂ«r qĂ« tregon edhe frikĂ«n e tyre karshi nesh. JanĂ« mĂ« favoritĂ« se ne, por ne do bĂ«jmĂ« maksimumin e mundshĂ«m’

Si e pret Vllaznia këtë ndeshje?

“PĂ«rditĂ« jemi mĂ« mirĂ«, gjendja e lojtarĂ«ve. Por Qato nuk do jetĂ« pjesĂ« e ekipit, qĂ« na bĂ«n njĂ« dĂ«m tĂ« madh. TĂ« shohim edhe SalĂ«n, ka qenĂ« me temperaturĂ«, janĂ« mungesa tĂ« rĂ«ndĂ«sishme”

Po kapiteni Bekim Balaj, çfarë mendon për këtë duel?

“Ndeshje e rĂ«ndĂ«sishme, kaluam turin e parĂ« sigurisht me vĂ«shtirĂ«sitĂ« e veta por qĂ« kthehemi nĂ« ShkodĂ«r nĂ« Loro Boroci, edhe mbĂ«shtetja e tifozĂ«ve do jetĂ« njĂ« mbĂ«shtetje e madhe pĂ«r ne, shpresoj qĂ« t’ia dalim me sukses”/abcnews.al

↗

Finalja Ă«shtĂ« SpanjĂ«-Angli/ Europiani i femrave, “furitĂ« e kuqe” kalojnĂ« GjermaninĂ«

✇Abc News
By: xhir jeta

Duan t’i shtojnĂ« punĂ«s deri nĂ« fund.

Spanja jo më kot është kampione e botës në fuqi në futboll për femra, dhe këtë e tregoi në fitoren ndaj Gjermanisë në gjysmëfinalen e Kampionatit Europian.

Kjo sfidĂ« nĂ« katĂ«rshe ishte njĂ« tabu e vĂ«rtetĂ« pĂ«r “FuritĂ« e Kuqe”, pasi nuk kishin fituar asnjĂ« ndeshje ndaj kĂ«tij kundĂ«rshtari nĂ« histori.

Kjo u ndje gjatë 120 minutave, pasi u deshën kohët shtesë për të përcaktuar fituesin.

E kuptueshme, sepse përballë patën një ekip që është 8 herë kampion I kontinentit.

Spanja luajti më mirë, mbajti topin plot 67 për qind, besnike e filozofisë së famshme iberike të zotërimit të lojës, siç ndodh edhe tek djemtë, një traditë e Barcelonës.

Edhe gjuajtjet ishin më shumë për kampionet e botës, 22 ndaj 15, e në kuadrat 9 me 4.

Gjithsesi, u deshën edhe pritet e portieres Kati që të shmangej humbja dhe eliminimi.

NĂ« fushĂ«, “FuritĂ« e Kuqe” ishin me disa nga yjet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m si Putejas apo Aitana Bonmati, qĂ« tĂ« dyja katalanase, dhe ishte pikĂ«risht kjo e fundit qĂ« tĂ« shĂ«nonte golin e fitores nĂ« minutĂ«n e 113-tĂ«.

Finalja do të jetë Angli-Spanjë, ashtu siç ndodhi edhe në Kampionatin e fundit Botëror kur iberiket u shpallën kampione të planetit.

↗

Ikja e dytë e Skëndër Gegës/ Trajneri jep dorëheqjen nga Partizani pas largimit nga Europa

✇Abc News
By: xhir jeta

Historia u përsërit, dhe siç është proverbi, në mënyrë më të pabukur.

Skënder Gega nuk është më trajner i Partizanit, pasi i paraqiti dorëheqjen presidentit Gazmend Demi, kërkesë që u pranua.

Tekniku 61-vjeçar ikën nga detyra vetëm një javë pas eliminimit të të kuqve nga Liga e Konferencës me ekipin nga Estonia, Kalju, por kjo duket se nuk ka lidhje me disfatën europiane.

Burime pranë klubit pohojnë se Gega ka pasur mosmarrëveshje me disa nga drejtuesit lidhur me transferimet e lojtarëve, sepse nuk kanë pranuar të marrin disa futbollistë të cilët ai I donte.

Kjo është hera e dytë që trajneri largohet, madje në mënyrë të papritur, ndërsa e para ndodhi në qershor 2019, pak ditë pasi fitoi titullin kampion në stolin e Partizanit, të parin pas plot 26 viteve.

Edhe në atë kohë u diskutua për një përplasje me drejtorin e atëhershëm sportiv, Olsi Rama.

Po flasim për një nga figurat më të dashura për tifozët partizanas, si ish-lojtar I viteve 80-të e 90-të.

Gega erdhi në detyrë në mars të këtij viti pas ikjes së trajnerit serb, Aleksandar Veselinovic.

Edhe Veselinoviç pati probleme me klubin pasi kritikoi politikën e transferimeve në janar, kur u larguan 4-5 titullarë dhe nuk u morën zëvendësues të denjë për ta.

Ende nuk dihet se kush do të ulet në stolin e të kuqve, ndërsa skuadra për momentin është pushim./abcnews.al

↗

Egnatia e Dinamo provojnë fatin/ Dy skuadrat shqiptare e nisin jashtë aventurën europiane

✇Abc News
By: xhir jeta

Shpresojmë që ta marrin më shumë seriozisht. Egnatia, skuadra më e mirë e Shqipërisë dy sezonet e fundit, do të nisë sonte aventurën në Ligën e Konferencës, pasi dështoi në Champions.

Kampionia e vendit do tĂ« luajĂ« nĂ« orĂ«n 20:45 nĂ« stadiumin e qytetit hungarez, “Mezokoveshd”, pĂ«rballĂ« kampiones sĂ« BjellorusisĂ«, Dinamo e Minskut.

Bjellorusët cilësohen vendas, pra ndeshja luhet në fushë asnjanëse për shkak të dënimit të vendit të tyre nga UEFA për shkak të rolit të Minskut në luftën e Rusisë në Ukrainë.

Dinamo cilësohet favorite, ndonëse Egnatia padyshim që ka shanset e veta.

Skuadra nga Rrogozhina luajti shkëlqyeshëm e fitoi 1-0 në ndeshjen e parë të raundit të parë në Champions kundër kampiones së Islandës, Breidablik.

Suksesi duhej të kishte qenë më I thellë, por gjithçka u shkatërrua në kthim me humbjen 5-0.

Ekipi I trajnerit Edlir Tetova pësoi 4 gola që në pjesën e parë. Tashmë, shpresa është që të hyhet në fushë me mentalitet tjetër.

Ndërkaq po sot, në orën 16:00, Dinamo nis pjesëmarrjen në Europë, pasi u kualifikua direkt për në raundin e dytë të Ligës së Konferencës.

Përballë bluve kryeqytetas në Andorrë do të jetë ekipi vendas, Atletik Klub Eskaldes./abcnews.al

 

↗

Lapaj mbetet jashtë Kuvendit/ Celibashi: Dorëheqjen kandidati e bën para Kuvendit

✇Abc News
By: xhir jeta

Adriatik Lapaj mbetet jashtĂ« Kuvendit nĂ« legjislaturĂ«n e re parlamentare qĂ« pritet tĂ« nisĂ« nĂ« shtator. NĂ« mbledhjen e kĂ«saj tĂ« mĂ«rkure, kryekomisioneri Celibashi dha vendimin pĂ«r mandatin e ish koalicionit Lapaj-Shabani, ndĂ«rsa rrĂ«zoi procedurĂ«n e dorĂ«heqjes nga lista. Celibashi ka rrĂ«zuar kĂ«rkesĂ«n e ‘ShqipĂ«ria bĂ«het’ qĂ« kĂ«rkoi njohjen e dorĂ«heqjes nga kandidimi ditĂ«n e zgjedhjeve, pasi  sipas tij kjo do tĂ« rrĂ«zonte edhe regjistrimin nĂ« zgjedhje. NĂ« argumentet e tij, mbi tĂ« cilat bazoi kĂ«tĂ« vendim, Celibashi u shpreh se kandidati dorĂ«heqjen e bĂ«n para Kuvendit.

“NjĂ« prezantim tĂ« fakteve qĂ« nĂ« gjykimin tim pĂ«rcaktojnĂ« kĂ«tĂ« vendimmarrje. Secili kandidat deklaron se jep dorĂ«heqjen nga kandidimi si edhe nuk do merrnin mandattin e deputetit.
Në 15/07/ 2025, kandidati i këtij subjekti Zeqir Kordhoni ka depozituar një deklaratë të dytë, sipas së cilës shpreh vullnet për të ushtruar mandatin në rast se shpallet fitues.
Në 17/07/ 2025 Kleana Xhuveli gjithashtu ka paraqitur kërkesë për revokim të dorëheqjes.
Në Kod përcaktohet se partitë depoziton në KQZ listën që përbëhet nga lista shumëemërore, dhe lista e kandidatëve me votim parapëlqyes. Ka dy momente ligjore që përcaktojnë vendimmarrjen për kandidatin fitues për këtë subjekt. E para, a janë që prej 11 majit 2025 kandidatë 12 personat e listës së mbyllur që në këtë datë, kanë depozituar në KQZ deklaratën e dorëheqjes

Dy, a mundet që në këtë fazë të procesit, ende pa u shpallur fituesit një kandidat të kërkojë të mos e marrë mandatin. Në vijim të të dytës, duhet të vlerësojmë që a është në të drejtën e tij një deklarim të tillë ai mund ta bëjë për aq kohë sa nuk është bërë shpërndarja e mandateve. Lidhur me cështjen e para, janë apo nuk janë kandidatë akoma për deputetë ata të listës shumë emërore. Pretendimi se kandidatët e listës së mbyllur dhe kjo është pranuar, nuk qëndron. Nuk qëndron argumenti se KQZ I ka miratuar në heshtje.

Në rastin e dytë, kodi ka parashikime të qarta dhe të plota. Me miratimin e listave sipas afateve ky proces konsiderohet I mbyllur dhe në asnjë rrethanë nuk mund të rikonsiderohet. Si kërkesa edhe vendimmarrja. Dhe për ta kuptuar më mirë, jus jell në vëmendje një argument, sa i ligjshëm do ishte vendimi I KQZ nëse do I kishte shqyrtuar këto dorëheqje dhe do I kishte miratuar? Zero, do ishte i paligjshëm, i pavlefshëm do ishte marrë në kundërshtim me ligjin. Kodi përcakton emrat në listë dhe renditja nuk ndryshojnë pas miratimit nga KQZ.
Nga ana tjetër, le të supozojmë se kandidatët kanë dhënë dorëheqjen në 11 maj dhe nuk janë më kandidatë. Cfarë do të kishim, gjitha lista do të binte dhe ky subjekt nuk do ishte regjistruar si subjekt zgjedhor.

PĂ«rfundimi: Nuk mund tĂ« ketĂ« dorĂ«heqje nga kandidimi pasi listat janĂ« miratuar. Kjo Ă«shtĂ« shuĂ«m e qartĂ« nĂ« kod. nĂ« vijim tĂ« kĂ«saj, lidhur me cĂ«shtjen e dytĂ«, sa kohĂ« KQZ nuk ka vendosur tĂ« shpĂ«rndajĂ« mandatet, Ă«shtĂ« nĂ« tĂ« drejtĂ«n e cdo kandidati tĂ« heqĂ« dorĂ« nga marrja e madantit. ËshtĂ« njĂ« e drejtĂ« qĂ« mund ta ushtrojĂ« sa kohĂ« nuk ka vendim nga KQZ.
Kleana Xhuveli ka deklaruar se dĂ«shiron mandatin ashtu si Kordhoni, por duke qenĂ« se Xhuveli Ă«shtĂ« renditur mĂ« sipĂ«r. VlerĂ«soj se I takon asaj e drejta pĂ«r tĂ« marrĂ« mandatin e deputetit” u shpreh Celibashi.

↗

Steaua mundet nga Shkëndija/ Fitore e madhe e kampiones së Maqedonisë së Veriut

✇Abc News
By: xhir jeta

Nuk është arritur ende asgjë, por krenaria duhet të jetë e madhe. Shkëndija e Tetovës regjistroi një fitore të bujshme në raundin e dytë të Championsit, duke mundur 1-0 Steauan e Bukureshtit në stadiumin qendror të Shkupit.

Ish-kampionia e Europës nuk përballoi dot skuadrën e shqiptarëve të Maqedonisë duke pranuar disfatën, e duke shpresuar që të përmbysë rezultatin në sfidën e kthimit në fushën e vet.

ShkĂ«ndija luftoi fort, edhe pse pati pĂ«rballĂ« njĂ« ekip qĂ« cilĂ«sohej favorit, dhe suksesi u fiksua nĂ« minutĂ«n e 65-tĂ« kur shĂ«noi afrikani Adamu Ibrahim Alhasan. Steaua e pati mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« nĂ« fund, pasi nĂ« 79’ u pĂ«rjashtua me karton tĂ« kuq Florin TĂ«nase.

Në rast kualifikimi, kampionia maqedonase do të ketë punë në raundin e tretë me Shelburnin e Irlandës ose Karabakun e Azerbajxhanit. Duke mbetur në Champions, skuadra kampione e Kosovës, Drita, nuk e përballoi dot pengesën e parë.

Ekipi nga Gjilani u mund 2-0 në Danimarkë nga kampionia e atij vendi, FC Kopenhagen. Të dy golat u shënuan nga I njëjti lojtar, Magnus Matson, dhe që të dyja herët me penallti, në minutat 69 e 76.

Besohet se Drita do ta ketĂ« shumĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« nĂ« PrishtinĂ«, edhe pse padyshim qĂ« do ta provojĂ«. Duke kaluar tek Liga e KonferencĂ«s, Ballkani nisi aventurĂ«n europiane tĂ« kĂ«tij sezoni me fitoren 4-2 ndaj FlorianĂ«s sĂ« MaltĂ«s nĂ« stadiumin “Fadil Vokrri” tĂ« PrishtinĂ«s.

Tolaj e Adetunxhi shënuan nga dy herë, ndërsa ndeshja do të mbahet mend sepse pati ndërprerje të energjisë elektrike në fundin e pjesës së parë, por më pas gjithçka vazhdoi normalisht.

↗

Anglia do ta mbrojĂ« titullin/ “Luaneshat” u kualifikuan nĂ« finale tĂ« Europianit tĂ« femrave

✇Abc News
By: xhir jeta

Kanë kaluar dy vjet, por asgjë nuk është harruar. Anglia mbetet kampionia e Europës në futboll për femra dhe e fitoi të drejtën për ta mbrojtur titullin edhe këtë herë.

Pas triumfit 2-1 ndaj GjermanisĂ« nĂ« prani tĂ« mbi 87 000 tifozĂ«ve nĂ« stadiumin “Wembli” tĂ« LondrĂ«s, pra nĂ« shtĂ«pi, “luaneshat” kaluan njĂ« provĂ« tepĂ«r tĂ« vĂ«shtirĂ« nĂ« “Stade de GenĂšve” tĂ« ZvicrĂ«s.

Ishin jo më shumë se 26 600 spektatorë në impiantin zviceran, që gjithashtu është numër i rëndësishëm, ndërsa Anglia u vu mjaft në pozitë nga Italia.

Fitoi 2-1, por vetëm me përmbysje dhe me gola të realizuar në ekstrem.

Të Kaltrat, dy herë nënkampione të Europës, kaluan në avantazh në minutën e 33-të me golin e shënuar nga sulmuesja e Juventusit, Barbara Bonansea, dhe më pas u mbrojtën fort përballë favorites absolute.

Italianet e trajnerit Andrea Sonçin ishin shumĂ« pranĂ« realizimit tĂ« Ă«ndrrĂ«s pĂ«r t’u kthyer nĂ« finalen kontinentale pas 28 viteve, veçse Anglia nuk vodhi asgjĂ«.

Sidoqoftë, rrezikoi shumë pasi barazimi u arrit në minutën e 6-të, dhe të parafundit shtesë, nga zëvendësuesja Miçel Agiemang.

Dominimi i kampioneve të Europës, që janë edhe nënkampione të botës në fuqi, ishte I plotë që pasi Të Kaltrat kaluan në epërsi, dhe u bë dërrmuese me kalimin e minutave.

Gjithsesi, fitorja erdhi vetëm në minutën e 119-të, pra në fund të dy kohëve shtesë.

Heroina ishte ylli kryesor i ekipit, Kloui Kelli.

Gjithsesi, sulmuesja e Arsenalit, që fitoi Championsin këtë sezon përballë Barcelonës, e humbi fillimisht penalltinë pritur nga portieria Xhuliani, e pastaj shënoi po vetë.

Anglia sërish në finale dhe me dominim, me 24 gjuajtje ndaj 11 të Italisë, ndërsa trajnerja Sarina Vigman, do të synojë një tjetër triumf.

Teknikja holandeze me Anglinë u shpall kampione e Europës, fituese e finalisimës ndaj Brazilit dhe nënkampione e botës.

↗

‘Nuk do tĂ« ketĂ« mĂ« kurrĂ« njĂ« Ozzy tjetĂ«r’/ Yjet e muzikĂ«s i bĂ«jnĂ« homazh legjendĂ«s sĂ« rokut

✇Abc News
By: xhir jeta

Yjet e muzikës, fansat dhe ish-anëtarët e grupit i kanë bërë homazh Ozzy Osbourne, vokalistit të grupit të heavy metal, Black Sabbath, i cili ndërroi jetë një ditë më parë në moshën 76 vjeç.

Black Sabbath “kemi humbur vĂ«llain tonĂ«â€, tha bashkĂ«themeluesi i grupit Tony Iommi, ndĂ«rsa basisti Geezer Butler kujtoi koncertin e tyre tĂ« fundit dhe bateristi Bill Ward ndau njĂ« foto tĂ« vjetĂ«r tĂ« tyre sĂ« bashku.

Vdekja e ikonës së muzikës të martën erdhi më pak se tre javë pasi grupi i tij luajti koncertin e lamtumirës në qytetin e tij të lindjes, Birmingham.

“Ai e donte atĂ« qĂ« bĂ«nte, ai e donte muzikĂ«n, ai e donte tĂ« luante sĂ« bashku dhe jam shumĂ« i lumtur qĂ« patĂ«m mundĂ«sinĂ« tĂ« mblidheshim pĂ«rsĂ«ri pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« shfaqjen e lamtumirĂ«s”, tha Iommi pĂ«r programin Today tĂ« BBC Radio 4, tĂ« mĂ«rkurĂ«n.

“Ishte fantastike tĂ« isha pĂ«rsĂ«ri me tĂ« gjithĂ« djemtĂ«, dhe atmosfera, dhe ishte fantastike pĂ«r Ozzy-n sepse ai me tĂ« vĂ«rtetĂ« donte ta bĂ«nte kĂ«tĂ«, ai u ndie si nĂ« shtĂ«pi atje dhe ishte mirĂ« pĂ«r tĂ« gjithĂ« ne.”

Osbourne, i njohur për shfaqjet live energjike dhe kontraverse, frymëzoi një brez muzikantësh.

“ËshtĂ« e pamundur tĂ« shprehet me fjalĂ« se çfarĂ« ka nĂ«nkuptuar Ozzy Osbourne pĂ«r Metallica-n,” tha grupi nĂ« njĂ« deklaratĂ« nĂ« X. “Hero, ikonĂ«, pionier, frymĂ«zim, mentor dhe, mbi tĂ« gjitha, mik janĂ« disa fjalĂ« qĂ« mĂ« vijnĂ« nĂ« mendje.”

Henry Rollins, ish-frontman i grupit hardcore Black Flag, tha se ishte “e rrallĂ« qĂ« dikush tĂ« jetĂ« kaq sinonim” me njĂ« zhanĂ«r specifik muzikor.

“Por nĂ«se doni tĂ« flisni pĂ«r heavy metal, sĂ« pari Ă«shtĂ« Ozzy Osbourne dhe Black Sabbath. TĂ« gjithĂ« tĂ« tjerĂ«t vijnĂ« pas.”

Grupi amerikan i rokut Aerosmith e quajti atĂ« “vĂ«llai ynĂ« nĂ« rock”.

Shokët e Osbourne në Black Sabbath shprehën homazhe të ndara në mediat sociale.

Bateristi Bill Ward kujtoi kohĂ«n e tyre sĂ« bashku dhe shkroi: “Ku do tĂ« tĂ« gjej tani? NĂ« kujtime, nĂ« pĂ«rqafimet tona tĂ« pathĂ«nĂ«, nĂ« telefonatat tona tĂ« humbura? Jo, je pĂ«rgjithmonĂ« nĂ« zemrĂ«n time.”

Basisti dhe tekstshkruesi Geezer Butler shkroi: “Mirupafshim mik i dashur. Faleminderit pĂ«r tĂ« gjitha ato vite – u argĂ«tuam shumĂ«. KatĂ«r fĂ«mijĂ« nga Aston – kush do ta kishte menduar, apo jo?”

MĂ« 5 korrik, i vetĂ«shpalluri “princ i errĂ«sirĂ«s” performoi nĂ« Birmingham i mbĂ«shtetur nga shumĂ« muzikantĂ« qĂ« ai kishte frymĂ«zuar, pĂ«rfshirĂ« Metallica dhe Guns N’ Roses./abcnews.al

❌