Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Yesterday — 16 August 2025Main stream

Përvjetori i ndarjes nga jeta të Aretha Franklin – Kujtohet “Mbretëresha e Soul-it

By: Kult Plus
16 August 2025 at 20:25

Sot shënohet përvjetori i ndarjes nga jeta të Aretha Franklin, artistes që u njoh në mbarë botën si “Mbretëresha e Soul-it”. Më 16 gusht 2018, Franklin u shua në moshën 76-vjeçare pas një beteje me kancerin në pankreas, duke lënë pas një trashëgimi muzikore dhe kulturore të paçmuar.

E lindur më 25 mars 1942 në Memphis të Tennesse-it, ajo nisi të këndonte në moshë të vogël në korin e kishës, për t’u bërë më vonë një nga zërat më të fuqishëm të shekullit XX. Me këngë ikonike si Respect, (You Make Me Feel Like) A Natural Woman dhe Think, Franklin nuk bëri vetëm histori në muzikë, por u kthye edhe në një simbol të fuqizimit të grave dhe të luftës për të drejtat civile.

Gjatë karrierës së saj, Aretha Franklin fitoi 18 çmime Grammy, shiti miliona albume dhe u bë gruaja e parë që u fut në Rock and Roll Hall of Fame në vitin 1987. Zëri i saj jehonte në momente historike për SHBA-në, përfshirë inaugurimet presidenciale, duke e shndërruar në një figurë që bashkonte artin dhe politikën.

Edhe pse janë kaluar vite nga ndarja e saj nga jeta, muzika e Aretha Franklin mbetet po aq e fuqishme dhe frymëzuese. Përvjetori i saj kujton një artiste që i dha botës jo vetëm këngë të paharrueshme, por edhe një mesazh të fortë për dinjitet, respekt dhe barazi./KultPlus.com

Bie zjarr pranë varrezave të fshatit Lin në Pogradec

16 August 2025 at 14:35

Një vatër zjarri është regjistruar këtë të shtunë në fshatin Lin të Pogradecit. Mësohet se zjarri ka rënë në afërsi të varrezave të fshatit, ndërsa flakët po përhapen. Në vendin e ngjarjes kanë shkuar zjarrfikësit e Pogradecit, ndërsa në afërsi të vatrës ka dhe banesa. Ndërhyrja e forcave zjarrfikëse pritet të vendos nën kontroll flakët […]

The post Bie zjarr pranë varrezave të fshatit Lin në Pogradec appeared first on BoldNews.al.

Diogo Jota më ndihmoi nga lart që të shënoja gol/ Kieza sulmon hapur Juventusin: Më penalizoi, arrita te Liverpuli në rrethana të vështira

By: V K
16 August 2025 at 10:49

Sulmuesi Federiko Kieza, shënoi për Liverpulin 6 minuta pasi u aktivizua në lojë, në ndeshjen hapëse për sezonin 2025-26 të Premier Ligës.

Pas fitores, italiani foli për “Sky Sport”, ku u shpreh se Diogo Jota e ndihmoi nga lart që të shënonte gol.

“Pas golit, mendimet e mia të para shkuan te Diogo (Zhota), vëllai i tij dhe familja e tij. Dua të besoj se që nga atje lart ai më ndihmoi të shënoja gol”, tha ai.

Pas kësaj, Kieza mori një moment për t’u çliruar nga barra, duke pasur parasysh dështimin e sezonit të kaluar me të kuqtë, dhe për të shijuar rikthimin e tij me stil.

“Goli më shpërblen për punën që kam bërë. Arrita në kushte të vështira sepse nuk u stërvita me Juven dhe kjo më penalizoi. Pas një viti, po marr njëfarë kënaqësie”, sulmoi ai bardhezinjtë.

“Falenderoj mjekët dhe trajnerin (Arne Slot) që më dhanë këtë shans dhe që kanë qenë gjithmonë të shkëlqyer me mua. Goli është edhe për të”.

Në fund ai u ndal edhe te e ardhmja e tij duke pasur parasysh Kupën e Botës 2026 verën e ardhshme dhe nevojën e tij për minuta në këmbë: “Do të flasim me Liverpulin, por jam i lumtur këtu. Jam në një nga ekipet më të mira në botë. Jam i lumtur që e vesh këtë fanellë. Duhet të jem gjithmonë gati dhe të provoj se mund të luaj për këtë ekip”.

The post Diogo Jota më ndihmoi nga lart që të shënoja gol/ Kieza sulmon hapur Juventusin: Më penalizoi, arrita te Liverpuli në rrethana të vështira appeared first on Albeu.com.

Vendbanimi palafit më i vjetër në Evropë, shtohen turistët në fshatin piktoresk të Linit

TIRANË, 16 gusht/ATSH-Klotilda Saraçini/ Lini, fshati piktoresk buzë liqenit të Ohrit, rreth 22 km larg Pogradecit është ndër më të preferuarit sidomos nga turistët e huaj.

Pas zbulimeve të fundit më të jashtëzakonshme arkeologjike, ku Lini konsiderohet si vendbanimi palafit më i hershëm i zbuluar ndonjëherë në Europë, ai po tërheq edhe më shumë turistë të huaj.

Ekipi i ATSH-së vizitoi Linin ndërsa gushti me temperaturat e larta ndihet më pak se kudo pranë liqenit, duke tërhequr vizitorë të shumtë, të cilët interesohen edhe për zbulimet e fundit rreth vendbanimeve palafite në zonë.

Kryetari i bashkisë së Pogradecit, Ilir Xhakolli konfirmoi për ATSH-në se “zbulimi i palafiteve rreth 8000-vjeçare në Lin ka ndikuar në rritjen e numrit të turistëve, veçanërisht atyre të huaj”.

Peizazhi i gushtit me barin e përzhitur nga nxehtësia që krijon mirazhe në ajër bashkohet me nuancat e kaltra e të gjelbra të ujërave të liqenit poshtë fshatit.

Teksa hyn në fshatin turistik të Linit, ajo që çdo turist dëshiron të vizitojë është Bazilika e Linit.

“Gjatë këtij sezoni e kanë vizituar Bazilikën e Linit 4735 turistë, prej të cilëve 3298 janë të huaj dhe 1437 vendas. Vendndodhja në majë të kodrës e bën edhe më interesante pasi turistët që shohin këtë monument kulture përballen edhe me pamjen piktoreske që ofrohet nga aty”, tha Xhakolli.

Kryebashkiaku Xhakolli bëri të ditur se “në Lin ka një projekt që është në zbatim për kanalizimin e ujërave të ndotura dhe ndërtimin e muzeut për zbulimet e bëra kohët e fundit në lidhje me vendbanimet palafite rreth 8000-vjeçare”.

Gjithashtu, Xhakolli tha se “fshati i Linit hyn tek projekti i 100 fshatrave dhe është gati një projekt për ndërhyrjen në infrastrukturë në këtë fshat nga qeveria”.

Në Lin vitet e fundit janë ndërtuar një sërë bujtinash, që mirëpresin me qindra turistë nga mbarë bota.

Rozeta Bicja, e ka kthyer shtëpinë e saj në qendër të Linit prej 14 vitesh në një bujtinë që e ka quajtur “Shtëpia e Luleve”.

“Turistët që vijnë në Lin, janë nga të gjitha vendet e botës, por këtë vit më shumë kanë qenë nga Gjermania, Franca, Holanda, Zvicra, Austria, Anglia, SHBA-ja etj. Ata pëlqejnë më shumë bujtinën për faktin se kemi ruajtur shtëpinë tradicionale me gurë”, tha Bicja për ATSH-në.

Bicaj theksoi se “mes shumë detajesh në bujtinën tonë, spikasin kostumet etnografike, qilimat e punuar në vegël, që familja jonë i ka ruajtur brez pas brezi”.

Sipas saj, turistët pëlqejnë shumë edhe gastronominë e zonës.

“Ndër ushqimet më të pëlqyera nga turistët janë sigurisht lakrori dhe tava e Koranit, që përgatiten nga amvisat pogradecare”, tha Bicaj.

Lini, fshati i vogël buzë liqenit të Ohrit, që të shfaqet menjëherë sapo zbret Qafëthanën në Pogradec ka një bukuri të rrallë dhe peizazh mahnitës.

Gojëdhënat tregojnë që dikur gadishulli i Linit ka qenë një ishull i bukur me bimësi të dendur. Jeta në këtë gadishull ka filluar në periudhën e parë të Epokës së Hekurit (kohë së cilës i përkasin edhe mozaikët e famshëm të Linit, të cilët gjenden mbi kodër) dhe ka vazhduar deri në kohën e Mesjetës së Hershme. Ndërsa për origjinën e emrit ka shumë histori.

Njëra prej tyre thotë se, kur ushtarët e Jul Çezarit mbërritën në këtë kodër u mahnitën aq shumë, sa bërtitën “Lyhnidas”, që do të thotë “Liqeni i Dritës”.

Ndërsa vetë banorët shprehen se dikur fshati shtrihej deri në mesin e Liqenit dhe më pas u krijua fshati i ri. Të gjithë thoshin: “Lindi fshati” dhe që atëherë u quajt Lin, si shkurtim i fjalës “Lindi”.

 

/k.s/j.p/

The post Vendbanimi palafit më i vjetër në Evropë, shtohen turistët në fshatin piktoresk të Linit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Before yesterdayMain stream

Nga truproja te vajzat/ Të gjithë njerëzit e Putin, kush janë trashëgimtarët e rinj të pushtetit në Rusi

10 August 2025 at 08:29

Në Kremlin po fryn erë ndryshimi. Presidenti rus Vladimir Putin po lë mënjanë aleatët e vjetër, shumica tashmë në të shtatëdhjetat, për t’i bërë vend një brezi të ri, por jo për të hequr dorë nga pushteti. Sipas një raporti të gazetarit rus-amerikan Mikhail Zygar për Atlantic Council, ky brez i ri përbëhet kryesisht nga fëmijët […]

The post Nga truproja te vajzat/ Të gjithë njerëzit e Putin, kush janë trashëgimtarët e rinj të pushtetit në Rusi appeared first on BoldNews.al.

“Berlini” mblidhet në Londër/ Samiti i rradhës i “procesit të Berlinit” mbahet në 22 tetor

By: xhir jeta
8 August 2025 at 14:54

Mbretëria e Bashkuar është mikpritësja e samitit të rradhës së procesit të Berlinit. Kështjella historike Hillsborough në Irlandën e Veriut do të bëjë bashkë ministrat e jashtem të Ballkanit Perëndimor dhe atyre të Bashkimit Europian, të mërkurën e 8 tetorit. Takim ky që i paraprin samitit të lidërve, i cili do të mbahet në Londër me 22 tetor

Sekretari i Jashtëm, David Lammy do të udhëheqë bisedimet që synojnë promovimin e paqes dhe bashkëpunimin në Ballkanin Perëndimor.

Në një deklaratë të qeverisë angleze thuhet se fokusi do të jetë tek bashkëpunimi dhe stabiliteti në Ballkanin Perëndimor, duke ndalur edhe tek cështjet e pazgjidhura të rajonit.

“Duke shfrytëzuar përvojën e Irlandës së Veriut, shpresojmë të mbështesim partnerët në Ballkanin Perëndimor për të kapërcyer sfidat e së kaluarës përmes pajtimit domethënës dhe për të ndërtuar një të ardhme të sigurt dhe të begatë. Si pjesë e Planit për Ndryshim, kjo qeveri është e përkushtuar të forcojë partneritetet me Evropën, duke siguruar themele të forta të stabilitetit ekonomik, kufijve të sigurt dhe sigurisë kombëtar.” 

Pjese bisedimeve do të jetë edhe forcimi i sigurisë kolektive të Europës, lufta kundër krimit të organizuar dhe bandave të trafikimit të njerëzve.

Nga zgjedhjet e vitit të kaluar, Britania e Madhe ka shtuar angazhimin dhe bashkëpunimin me vendet e Ballkanit Perëndimor, duke zgjeruar Task Forcën e Përbashkët të Migracionit me Shqipërinë dhe Kosovën për të përfshirë dhe Maqedoninë e Veriut.  Ndërsa pak javë më parë njoftoi regjimin e parë në botë të sanksioneve që synon migracionin e parregullt dhe kriminelët e trafikimit – përfshirë ata nga Ballkani Perëndimor.

Takimi i ministrave të Jashtëm është pjesë e kryesimit nga Mbretëria e Bashkuar të Procesit të Berlinit në vitin 2025: forumi kryesor ndërkombëtar, i iniciuar nga Gjermania, dhe që bën bashkë gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor së bashku me vendet partnere europiane për të nxitur bashkëpunimin rajonal dhe ekonomik në Ballkanin Perëndimor./

Kualifikueset e Botërorit 2026/ Shqipëria pret Letoninë më 9 shtator, dalin në shitje biletat

By: V K
6 August 2025 at 11:44

Federata e Futbollit ka njoftuar të gjithë tifozët se nga kjo e mërkurë nis shitja e biletave për ndeshjen Shqipëri-Letoni, e vlefshme për kualifikueset e Kampionatit Botëror 2026.

Takimi do të zhvillohet më 9 shtator në stadiumin “Air Albania”, në ora 20:45. Biletat mund të blihen vetëm online, në linkun e mëposhtëm:

Biletat e ndeshjes Shqipëri – Letoni

Procedura se si blihet bileta online:

Fillimisht ju duhet të regjistroheni në platformë duke përdorur një adresë e-mail.

Më pas, zgjidhni tribunën e stadiumit dhe më pas përzgjidhni ulësen.

Pasi keni përzgjedhur ulëset, duhet të plotësoni në tabelën dialoguese të dhënat për biletat (mbiemër, emër, e-mail)

Në fund procedoni me pagesën, duke plotësuar të dhënat e kartës tuaj. Pasi të konfirmohet pagesa, bileta do të mbërrijë në adresën e-mail me të cilën jeni regjistruar në platformë.

FSHF bën me dije se për këtë ndeshje, ndryshe nga ndeshjet e kaluara, sektorët N101, N102, N103, N104, N105, S102, S103, S104, V101 dhe V102 do të jenë të mbyllur, sipas vendimit të FIFA-s.

Ky vendim është marrë si pasojë e sjelljeve të përsëritura të papërshtatshme dhe diskriminuese të një pjese të tifozëve shqiptarë gjatë ndeshjeve të mëparshme, përfshirë këngë me përmbajtje ofenduese, hedhje objektesh, ndezje fishekzjarrësh, gjeste apo mesazhe të papërshtatshme, si dhe ndërprerje gjatë himneve kombëtare.

The post Kualifikueset e Botërorit 2026/ Shqipëria pret Letoninë më 9 shtator, dalin në shitje biletat appeared first on Albeu.com.

Fragment nga libri “Jeta ime”, Charlie Chaplin

By: Kult Plus
4 August 2025 at 14:32

Gjatë këtyre shëtitjeve nuk më kujtoheshin asnjëherë ato që më thoshte ajo. Isha krejt i ekzaltuar, i bindur se një forcë mistike na ishte afruar dhe se bashkimi ynë ishte rezultat i një afiniteti të paracaktuar. Kisha tre mëngjese që e njihja; tre mëngjese të shkurtra, përpara të cilave pjesa tjetër e ditës nuk ekzistonte deri në mëngjesin pasardhës.

Por, mëngjesin e katërt qëndrimi i saj ndryshoi. Ajo më priti ftohtë, pa entuziazëm dhe nuk pranoi të ma kapte dorën. Unë e qortova për këtë gjë dhe e akuzova me shaka se nuk më donte. Më tha – në fund të fundit, unë jam pesëmbëdhjetë vjeç dhe ju nuk jeni veçse katër vjet më i madh se unë. Unë nuk desha ta kuptoja domethënien e kësaj vërejtjeje. Por, nuk mund të mos e vija re mënyrën me të cilën papritur po më largonte. Vështronte drejt përpara, duke ecur me një hap elegant prej gjimnazisteje, me duart të futura në xhepat e bluzës marinare.

– Me fjalë të tjera, ju nuk më doni me të vërtetë – i thashë. Nuk e di – ma ktheu ajo. Unë mbeta i hutuar. – Në qoftë se nuk e dini, atëherë nuk më doni. Në vend të përgjigjes, ajo vazhdoi të ecte pa thënë asgjë. E shikoni çfarë profeti jam – zura të flisja unë me një ton të lehtë. – Ju kisha thënë se do të pendohesha që u njoha me ju. Provova ta merrja në pyetje për të zbuluar ndjenjat e saj të vërteta në lidhje me mua, por të gjitha pyetjeve ajo iu përgjigj njëlloj: – Nuk e di.

Doni të martoheni me mua? – I thashë më në fund për ta zënë ngushtë. – Unë jam tepër e re. Mirë atëherë, sikur të ishit e detyruar të martoheshit, do të më merrnit mua, apo ndonjë tjetër? Por, ajo nuk donte të angazhohej dhe përsëriste pa pushim të njëjtat fjalë: – Nuk e di… unë ju dua… por… – Por nuk më doni – i thashë unë tërë ankth. Ajo mbeti në heshtje.

Ishte një mëngjes i vrerët, rrugët kishin një pamje të përhime dhe të shëmtuar. E keqja është se kam lejuar t’i çoj gjërat shumë larg – thashë me një zë të ngjirur. Kishim arritur në hyrje të metrosë. “Mendoj se do të bënim mirë të ndaheshim dhe të mos takoheshim më kurrë” – shtova duke pritur se si do të reagonte ajo. Mbeti e ngrysur. – Lamtumirë – u përgjigj ajo. – Më vjen shumë keq.

Kjo ndjesë qe si një goditje që po më jepte në zemër. Kur ajo u zhduk në metro provova një ndjenjë zbrazësie të padurueshme. Ç’kisha bërë? Mos isha treguar tepër brutal? Nuk duhej ta kisha trembur. Isha sjellë si një hajvan i fryrë dhe kisha krijuar një situatë të tillë që tani nuk mund të takohesha më me Hetin pa u bërë qesharak. Ç’duhej të bëja? Më mbetej vetëm të vuaja.

– Charlie Chaplin“Jeta ime”

Hrushovi për Shqipërinë: Hoxha, Shehu dhe Balluku përdornin metodat e Stalinit për asgjësimin e njerëzve të ndershëm

4 August 2025 at 11:29

Të shkruara në kohën e reflektimit dhe të distancimit të tij nga Stalini, në kujtimet e Hrushovit [Nikita Khrushchev], zë një vend të rëndësishëm edhe kapitulli për Shqipërinë. Në Kujtimet botuar në gjuhën shqipe, përkthyera nga Nikolla Sudar, nuk ka asnjë informacion për kohën dhe rrethanat kur Nikita Hrushov i mbajti këto kujtime.

Përgatiti: Belina Budini

Kur Enver Hoxha mbahej në fije të perit!

Në kujtimet e tij Nikita Hrushov flet jo pak për procesin e demokratizimit, nismëtar i të cilit në fakt ka qenë edhe vetë në Bashkimin Sovjetik, edhe pse brenda idesë komuniste për botën. Për sa i përket Shqipërisë, ai shkruan se në këtë vend kjo çështje mori një kthesë të veçantë.

“Bashkëpunëtorë të ambasadës sonë atëherë, më kanë treguar se aktivi i partisë për Tiranën u zhvillua nën një tension shumë të madh. Kjo mbledhje zgjati disa ditë dhe Enver Hoxha mbahej në fije të perit. Atë e kritikuan rëndë, madje u hodh ideja që të zëvendësoheshin Hoxha, Shehu dhe Beqir Balluku, e tërë kjo trojkë. Nuk më kujtohet se kush tjetër nga drejtuesit partiakë iu nënshtrua kritikës në aktivin e partisë për Tiranën. Por, unë po i kushtoj vëmendje këtij fakti, sepse, me sa u duk, ai do të kishte rëndësi vendimtare për zhvillimin e mëtejshëm të marrëdhënieve midis Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik dhe të Partisë së Punës së Shqipërisë. Megjithatë, Hoxha e kaloi lumin. Edhe ai, edhe Shehu, edhe Beqir Balluku mbetën në udhëheqje, ndonëse kjo ngjarje i trembi për vdekje”.

Përveç kësaj, Hrushovi shkruan se ata ishin të tronditur në të gjitha drejtimet, sepse e quanin veten autoritete dhe udhëheqës të pakritikueshëm, që irritoheshin me ata njerëz që kishin guxuar të ngrinin zërin në aktiv dhe të tronditnin autoritetin e tyre dhe që madje jo vetëm e kishin tronditur, por siç shprehet Hrushovi, “gati sa nuk i kishin rrëzuar nga postet e tyre drejtuese”.

Si do të “gllabërohej” Shqipëria?!

Për sa i përket çështjes së përfshirjes së Shqipërisë në Jugosllavi, Hrushovi kujton se “kur akoma ekzistonin marrëdhëniet shumë të mira midis Bashkimit Sovjetik dhe Jugosllavisë dhe Tito gëzonte besim absolut te Stalini, më kujtohet se në prezencën time Stalini diktoi një telegram për Titon, ku flitej se marrëdhëniet e mëtejshme reciproke me Shqipërinë, duhet të synonin që ajo të futej në përbërjen e Federatës Ballkanike. Ky telegram u dërgua. Sigurisht që në Shqipëri për këtë çështje askush nuk dinte gjë. Stalini e kishte bërë të vetën idenë e krijimit të Federatës Ballkanike dhe shpesh e shfaqte këtë mendim në rrethin tonë”.

Më tej, në kujtimet për këtë çështje, Hrushovi shkruan se ajo kishte filluar të konkretizohej aq shumë, saqë për selinë e qeverisë së re të Federatës Ballkanike, ku do të bënte pjesë edhe Shqipëria e vogël, që ende nuk dinte gjë, kishte nisur të ndërtohej një pallat afër Beogradit.

“Kur unë isha në Beograd, e pashë atë vend. Atje ishin ndërtuar shumë konstruksione betonarmeje, por më pas gjithçka u braktis. Përfshirja e Shqipërisë në përbërje të Jugosllavisë, nuk ishte në kundërshtim me idenë e Stalinit për krijimin e Federatës së Shteteve Ballkanike. Kur u ndërprenë marrëdhëniet miqësore me Jugosllavinë dhe Stalini filloi ta urrejë Titon, ideja e Federatës Ballkanike u varros”.

Kur flet për marrëdhëniet e mëtejshme me Jugosllavinë, Hrushovi megjithatë përmend si rastin më ekstrem të politikës antijugosllave, pikërisht Shqipërinë. Një gjë e tillë sigurisht që i kishte pëlqyer për një farë kohe Bashkimit Sovjetik, i cili madje e kishte inkurajuar këtë politikë të palës shqiptare. Por, Hrushovi mendonte se ky pozicionin i Shqipërisë u bë dëmtues, kur Bashkimi Sovjetik dhe ai vetë, vendosi të ndërmerrte hapa drejt normalizimit të marrëdhënieve sovjetiko-jugosllave. Shqipëria ishte i vetmi vend që, siç kujton Hrushovi, u bë pengesë për normalizimin e këtyre marrëdhënieve.

“Udhëheqësit e shtetit shqiptar dhe të Partisë së Punës, i pritën shumë keq propozimet tona dhe u përpoqën të vërtetojnë se jugosllavët janë njerëz të pandreqshëm, se ata nuk janë komunistë. E tëra kjo shprehej me një duf keqdashës. Veçanërisht u zemërua Enver Hoxha. Ai ka karakter të ashpër dhe kur flet për atë që nuk i pëlqen, fytyrën sikur ia kap ngërçi dhe gati sa nuk kërcet dhëmbët”.

Megjithatë, Shqipëria në fund e pranoi propozimin e BRSS-së dhe Hrushovi thotë se kjo ndodhi, ngaqë Bashkimi Sovjetik i bindi ata, por se e panë që nuk kishte rrugëdalje tjetër. Kur flet më tej për marrëdhëniet mes BRSS-së dhe Jugosllavisë, në politikë dhe në ekonomi, Hrushovi kujton se një gjë e tillë shkaktoi një neveri edhe më të madhe në Shqipëri.

“Në ato kohëra ne mbanim qëndrimin e shokut më të madh në moshë: po ç’të bësh, kur ata nuk e kuptojnë? Por, do të rriten dhe do ta kuptojnë se në të vërtetë, këtu nuk ka asgjë shqetësuese. Dhe ne e sqaruam pozicionin tonë, në mënyrë që shqiptarët të na kuptonin sa më mirë”.

Sipas tij, marrëdhëniet e BRSS-së me Shqipërinë, nuk ishin thjesht vëllazërore, por marrëdhënie të barabarta. Raportet e të madhit me të voglin, sipas tij, lindin kur vjen puna te dhënia e ndihmës. Dhe në këtë rast ishte Bashkimi Sovjetik, shoku i madh që “kishte harxhuar mjete të shumta për të ndihmuar Shqipërinë”.

Meritat për ushtrinë!

Ndërsa vendeve të tjera BRSS-ja u jepte ndihmë me kushte favorizuese, ndaj Shqipërisë Hrushovi shkruan se ndihma është realizuar kryesisht nëpërmjet rrugës së dhurimit. Ai shkruan se ishte Bashkimi Sovjetik, ai që mori përsipër mbajtjen e ushtrisë shqiptare me uniforma, me ushqime, me armatime, me municione dhe të gjitha këto gratis. Sigurisht, një arsye për këtë kishte dhe është pikërisht ajo që imagjinohet. Pakti i Atlantikut Verior ishte krijuar dhe Shqipëria kishte një pozicion të favorshëm strategjik në Detin Mesdhe, të cilin, siç shkruan Hrushovi, Bashkimi Sovjetik e konsideronte si bazë të vendeve socialiste në këtë det.

“Shtrohej pyetja: A ishte e nevojshme që ne të mbanim atje ushtrinë tonë apo, të krijonim një ushtri të fortë shqiptare? Realisht Shqipëria mund të mbante një ushtri të vogël në numër, e cila nuk do të ishte në gjendje t’i bënte ndonjë përshtypje kundërshtarit. Vetë ajo praktikisht nuk prodhonte armatim. Prandaj vendosëm ta ndihmojmë materialisht për krijimin, brenda mundësive, të një ushtrie shqiptare të madhe në numër … Kur filluan të ashpërsoheshin marrëdhëniet e BRSS-së me Perëndimin, pas luftës, një konflikt ushtarak nuk ishte mundësi e përjashtuar”.

Falë pozicionit të vet Shqipëria përbënte një kërcënim serioz për veprimtarinë e bllokut ushtarak të NATO-s në Detin Mesdhe.

“Prandaj, në atë kohë ne u morëm vesh me shqiptarët për të ngritur tek ata një bazë nëndetësesh. Kështu u miratua vendosja atje e 12 nëndetëseve. Merreni me mend, ky ishte një përqendrim ushtarak mjaft i fuqishëm- 12 nëndetëse në detin Mesdhe. Me një përqendrim të tillë, duhet të përballeshin kundërshtarët tanë. Këto nëndetëse ne donim t’ia jepnim Shqipërisë. Marinarët tanë arritën atje me të gjitha pajisjet zhytëse dhe riparuese, për t’i trajnuar ushtarakët vendës dhe, sapo të krijohej njësia shqiptare e nëndetëseve, t’u dorëzoheshin atyre këto mjete. Një hap i tillë dëshmon besimin e madh, por unë do të thoja, edhe dashurinë e madhe që tregonim ne për miqtë shqiptarë. Delegacionet shqiptare vinin te ne, të kryesuara në disa raste nga Enver Hoxha dhe Mehemet Shehu. Midis nesh u krijuan marrëdhëniet më të mira, pa folur tashmë për popullin e thjeshtë shqiptar”.

Shqipëria, një ekonomi mizerabël

Hrushovi shkruan në kujtimet e tij se Shqipëria ishte një vend aq i varfër, sa nuk kishte asgjë në kuptimin e rezervave që mund të ngjallte interesin e Bashkimit Sovjetik. Prandaj, marrëdhëniet ekonomike midis dy vendeve, ishin kryesisht në interes të Shqipërisë.

“Madje edhe ajo sasi mizerabël nafte, të cilën Shqipëria filloi ta nxjerrë me ndihmën tonë, po vetë ne ia blinim … Kjo ishte naftë e një cilësie aq të ulët, saqë ishte e pamundur ta nxirrje në tregun perëndimor dhe BRSS-ja e bleu atë sasi nafte për të shlyer furnizimet e tyre”.

Madje, ai shton se një gjë të tillë e bënin sepse po të mos e merrte Bashkimi Sovjetik, askush tjetër nuk do ta blinte këtë naftë, gjë që do të thoshte se duhej të hiqej dorë nga nxjerrja e naftës.

“Pastaj, ne u kemi dhënë shqiptarëve edhe traktorë. Territori i tyre është i vogël dhe ka pak tokë të punueshme. Por, ne donim që të ndihmonim për ta ngritur ekonominë shqiptare në nivelin bashkëkohor, për ta bërë Shqipërinë një xhevahir, i cili të joshte botën myslimane, veçanërisht Lindjen e Afërme dhe Afrikën, drejt komunizmit. Ja cilat ishin në thelb synimet tona dhe politika që ndiqnim atje”.

Mandej, ai nuk lë pa përmendur radiostacionin, të cilin propozuan ta ndërtonin në Shqipëri dhe portin e madh që arriti të ndërtohej.

Kujtimet e Nikita Hrushovit, për vizitën e tij në Shqipëri

“Disa herë shqiptarët na ishin lutur për të dërguar nga ana jonë një delegacion partiak dhe shtetëror të nivelit më të lartë. U vendos që një delegacion të tillë ta kryesoja unë dhe ne u nisëm për në Shqipëri. Para se të niseshim, i informuam miqtë shqiptarë, se nuk dëshironim që publikisht, në praninë tonë, të adresohej ndonjë kritikë ndaj Jugosllavisë dhe udhëheqjes së saj. Në atë periudhë, Shqipëria mbante marrëdhënie shumë të acaruara me Jugosllavinë dhe zhvillonte kundër saj një duel të hapur edhe në shtyp. Unë isha i mendimit se kjo gjë po sillte dëm. Prandaj, e shqyrtuam mes nesh dhe njoftuam Enver Hoxhën se nuk dëshironim që gjatë kohës së qëndrimit të delegacionit tonë në Shqipëri, të vazhdohej konflikti në shtyp midis Shqipërisë dhe Jugosllavisë. Ne i paralajmëruam që edhe nëpër mitingje, të mos na përfshinin në diskutime të tilla! Gjatë kohës së vizitës sonë, nëpër mitingje dhe nëpër mbledhje të tjera, shqiptarët iu shmangën kritikës ndaj Jugosllavisë. Por, dukej qartë se e përballonin me vështirësi. Në biseda me dyer të mbyllura shqiptarët përpiqeshin të na bindnin se me jugosllavët nuk mund të kishte pajtim, se ata nuk janë komunistë e plot gjëra të tilla. Ne nuk u mirëkuptuam dot me ta, ndonëse edhe nuk i përkrahnim të gjitha gjërat që ndodhnin në Jugosllavi … Gjatë kohës së qëndrimit tonë në Shqipëri, shqiptarët u sollën si miq dhe midis nesh, nuk lindi asnjë fërkim …! Atje kaluam disa ditë, pamë kryeqytetin e tyre, vizituam edhe qytete të tjera, fshatra dhe porte. Kudo vumë re një qëndrim jashtëzakonisht entuziast ndaj Bashkimit Sovjetik, ndaj popullit tonë, ndaj partisë sonë, si nga ana e punonjësve shqiptarë, ashtu edhe nga ana e Hoxhës dhe e Shehut. Unë nuk konstatova ndonjë re të zezë që të mund të errësonte diellin e miqësisë, nën të cilin ne dëshironim t’i gëzoheshim jetës dhe të ndërtonim marrëdhënie vëllazërore midis BRSS-së dhe Shqipërisë. Midis nesh nuk lindën mosmarrëveshje …! Gjithçka e re, e ndërtuar atje, ishte realizuar me ndihmën tonë, me kredinë tonë, nga specialistët dhe punëtorët tanë …! Shqipëria është një vendi vogël. Por, populli i saj, i kufizuar numerikisht, jeton në një vend interesant gjeografik, ku ndërthuren kontradikta të ndryshme të Evropës, prandaj të shumtë janë edhe kundërshtarët e saj”.

Nëndetëset

Nikita Hrushov tregon edhe një episod nga konflikti i fundit i Bashkimit Sovjetik me Shqipërinë.

“Ne i dhamë asaj 12 nëndetëse, siç kam thënë dhe kur marrëdhëniet tona u acaruan. Ne vendosëm t’i merrnim të tëra nëndetëset, si edhe pajisjet që i shoqëronin ato. Shqiptarët e kundërshtuan këtë gjë. Më duket se në tri nëndetëse ekuipazhi ishte tërësisht shqiptar, në një apo dy ishte i përzier. Ne mundëm të heqim tetë apo nëntë nëndetëse dhe tri apo katër mbetën në Shqipëri. Madje, prisnim edhe veprime agresive nga ana e shqiptarëve, prandaj kur i tërhoqëm nëndetëset, anijet tona luftarake, nuk më kujtohet se sa, ndodheshin afër brigjeve të Shqipërisë për të ndërhyrë po ta lypte nevoja. Në rast se autoritetet shqiptare do të përpiqeshin t’i mbanin nëndetëset tona me forcë, atëherë anijet tona luftarake, do t’i kërcënonin ata”.

Ai i mbyll kujtimet për Shqipërinë, duke shtuar se ky episod shënoi edhe prishjen e plotë me Shqipërinë.

Hrushovi për Enver Hoxhën: “Karakter i ashpër”!

Duke folur për refuzimin që i bënë udhëheqësit e shtetit shqiptar dhe të Partisë së Punës së Shqipërisë, propozimeve të Bashkimit Sovjetik për normalizimin e marrëdhënieve sovjetiko-jugosllave, Nikita Hrushov shkruan në kujtimet e tij se pala shqiptare, shprehu një duf keqdashës.

“Veçanërisht u zemërua Enver Hoxha. Ai ka karakter të ashpër dhe kur flet për atë që nuk i pëlqen, fytyrën sikur ia kap ngërçi dhe gati sa s’kërcet dhëmbët”.

Në kujtimet e tij për Shqipërinë, Nikita Hrushov flet edhe për atë që ai e quan trojka e udhëheqësve shqiptarë dhe që përbëhej nga Enver Hoxha, Mehmet Shehu e Beqir Balluku. Hrushovi shkruan se Tito i kishte treguar se drejtuesi kryesor i Partisë Komuniste të Shqipërisë, kishte qenë një shok shumë i mirë, të cilin e njihnin dhe e mbështesnin jugosllavët dhe që vinte nga radhët e klasës punëtore dhe ishte ky organizatori i vërtetë i Partisë Komuniste të Shqipërisë.

“Por, Hoxha, Shehu dhe Balluku organizuan një komplot kundër tij, madje flitej se personalisht Shehu e kishte mbytur këtë njeri. Pa kaluar shumë kohë, ne u informuam edhe për raste të tjera të llahtarshme: dikë e mbytën dhe dikë tjetër e vranë fshehurazi. Atje zbatohej një sistem i tillë: nëse dikush gabonte dhe këtë e konstatonin Hoxha, Shehu dhe Balluku, atëherë të tre bashkë jepnin ndëshkimin. Mjaftonte që të tre të ishin të një mendje se ky njeri ishte i dëmshëm dhe ata e gjenin mënyrën sesi ta zhduknin fshehurazi, prandaj ky njeri zhdukej pa vonesë. E tëra kjo i ngjante shumë mënyrës që zbatonte Stalini. Nëpërmjet Berias dhe personave të tjerë të tillë, ai arriti të asgjësonte shumë njerëz të ndershëm”.

The post Hrushovi për Shqipërinë: Hoxha, Shehu dhe Balluku përdornin metodat e Stalinit për asgjësimin e njerëzve të ndershëm appeared first on Telegrafi.

Policia gjermane nuk kontrollon brutalisht udhëtarët në trena

1 August 2025 at 12:10

Pretendimi: Videoja tregon kontrollet që policia bën në transportin publik në Berlin

Përfundimi: Jashtë konteksti

Një video e shpërndarë në rrjetet sociale tregon një situatë të tensionuar brenda një treni në Gjermani, ku udhëtarët duken duke ngritur duart në ajër, ndërsa policia e armatosur rëndë hyn në vagon.

Përshkrimi i videos që qarkullon në gjuhën shqipe është: “Berlin – kontrolle në transportin publik”, duke lënë të kuptohet se kjo është një praktikë e zakonshme apo e përsëritur e autoriteteve në mjetet e transportit publik në Berlin.

Me një kërkim në rrjet përmes Google Reverse Image Search, Faktoje arriti të verifikojë burimin dhe kontekstin e videos përmes mediave gjermane dhe gjeti se ky në fakt nuk ishte një kontroll rutinë, por një aksion special policor i zhvilluar më 4 korrik 2025 në stacionin Wannsee të linjës S-Bahn në Berlin, pas një denoncimi për një person të armatosur në tren.

Sipas raportimit të mediave gjermane, një dëshmitar kishte njoftuar policinë se kishte parë një person me armë në një nga vagonët e linjës S7 që udhëtonte drejt Potsdamit. Pas kësaj, policia federale dhe ajo e landit ndërhynë me forca të shumta dhe armë automatike për të siguruar trenin dhe për të arrestuar të dyshuarin. Në videon e plotë të publikuar nga mediat dallohet momenti kur pasagjerët evakuohen në panik dhe disa ngrejnë duart në shenjë bindjeje ndaj urdhrave të policisë.

Pas ndërhyrjes, rezultoi se alarmi ishte i rremë. I dyshuari ishte një person i veshur për një festival dhe arma që mbante ishte një lodër që ngjante shumë me një armë të vërtetë. Ai u ndalua, por më pas u lirua, dhe autoritetet po shqyrtojnë nëse do të ngrihen akuza për shkelje të ligjit mbi armët apo ndonjë kundërvajtje tjetër. Pretendimi se videoja paraqet një kontroll të zakonshëm të transportit publik në Berlin është i pavërtetë dhe i nxjerrë jashtë kontekstit. Shpërndarja e kësaj videoje me përshkrime të pasakta mund të kontribuojë në dezinformim dhe nxitje të panevojshme të frikës.

The post Policia gjermane nuk kontrollon brutalisht udhëtarët në trena appeared first on Faktoje.al.

Hertha Berlin në telashe para fillimit të sezonit, DFL e detyron të ndryshojë dizajnin e fanellës së parë

31 July 2025 at 15:36

Tre ditë para fillimit të sezonit të ri të Bundesligës 2, Hertha BSC është përballur me një problem të pazakontë. Liga Gjermane e Futbollit (DFL) ka ndaluar përdorimin e fanellës së re të skuadrës në ndeshjet zyrtare.

Fanella, e prodhuar nga kompania Castore, u prezantua tre javë më parë dhe u prit shumë mirë nga tifozët. Megjithatë, DFL ka vendosur në minutën e fundit se ajo nuk përputhet me rregullat e garave.

Problemi qëndron në pjesën e pasme të fanellës. Ndryshe nga pjesa e përparme që ka vija blu e të bardha, shenja dalluese e klubit, pjesa e pasme nuk ka asnjë vijë.

Rregullorja e DFL kërkon që modeli i pjesës së përparme të vazhdojë edhe në pjesën e pasme, të paktën në të tretën e poshtme poshtë numrit.

Fanellat e Herthës nuk e kanë këtë detaj dhe për këtë arsye u refuzuan.

Klubi ka konfirmuar për mediat gjermane se po punon për një zgjidhje urgjente. Ata kanë kohë deri në javën e 9-të për të bërë ndryshimet e nevojshme.

“Qëllimi ynë është ta zgjidhim çështjen deri në ndeshjen e parë në shtëpi”, ishte reagimi i Hertha BSC në një deklaratë zyrtare, duke njoftuar se vijat do të shtohen sa më shpejt.

Interesante është se fanellat replika të shitura për tifozët nuk janë identike me ato që përdorin lojtarët në ndeshje. /Telegrafi/

The post Hertha Berlin në telashe para fillimit të sezonit, DFL e detyron të ndryshojë dizajnin e fanellës së parë appeared first on Telegrafi.

Falsifikimi i kujtesës: Historia si mjet i propagandës komuniste

30 July 2025 at 15:46

Nga: Anna Zofia Cichocka, historiane
Përktheu: Agron Shala

Që në momentin kur bolshevikët morën pushtetin në Rusi në vitin 1917, historia – si shkencë e së kaluarës – u shkatërrua. Ajo u shndërrua në një mjet politik, tërësisht të kontrolluar nga autoritetet komuniste dhe në një vegël të propagandës komuniste. Historia iu nënshtrua plotësisht ideologjisë marksist-leniniste dhe ishte Partia Komuniste ajo që vendoste gjithmonë se cili interpretim i kësaj ideologjie ishte i saktë. Kjo krijoi mundësinë për të manipuluar dhe rishkruar vazhdimisht historinë, sipas nevojave dhe ndjesive politike të regjimit sovjetik dhe në çdo moment të caktuar. Rezultati ishte një manipulim dhe falsifikim masiv i së kaluarës.

Ideologjia marksist-leniniste përcaktonte se forca lëvizëse e historisë ishte lufta e klasave që përbënte një marshim të pandalshëm drejt fitores së pashmangshme dhe globale të komunizmit. Teza e pashmangshmërisë legjitimonte shtetin e parë komunist, krijimi i të cilit paraqitej si një pikë kthese në historinë e njerëzimit. Ajo gjithashtu shërbente për të justifikuar politikat kriminale të bolshevikëve në Rusi dhe në territoret e pushtuara prej tyre. Grushti i shtetit me të cilin bolshevikët përmbysën në mënyrë efektive Republikën e sapokrijuar Ruse – e dalë nga rrënojat e regjimit carist – paraqitej si “Revolucioni i madh socialist i tetorit” i masave punëtore kundër shfrytëzuesve.

Bolshevikët fabrikuan versionin e tyre të historisë kombëtare dhe asaj botërore. Ata zgjidhnin prej saj vetëm ato ngjarje apo figura që shërbenin për të justifikuar vazhdimësinë e një procesi njëdrejtimësh historik. Ngjarjet dhe figurat që kishin (sipas interpretimit bolshevik) karakter revolucionar dhe që përfaqësonin “progresin” në etapa të ndryshme të historisë, paraqiteshin në mënyrë pozitive: nga Lufta e Gladiatorëve deri te Revolucioni Francez, nga Spartaku deri te pararendësit e shekullit XIX të komunizmit.

Lexo po ashtu: Totalitarizmi dhe virtyti i gënjeshtrës

Nga tradita ruse, përzgjidheshin ata që kishin luftuar kundër autokracisë cariste, si dekabristët apo Aleksandër Herzeni. Në thelb, në propagandën sovjetike BRSS-ja përfaqësonte vetë progresin – që do të thotë se gjithçka që i shërbente interesave të tij ishte progresive, dhe gjithçka që e kundërshtonte ishte reaksionare.

Këto parime ndiqeshin përmes eliminimit të përmbajtjes së “pasaktë” – që nga botimet historike e deri te tekstet shkollore. Pati edhe zëvendësime të emrave të rrugëve. Si pjesë e planit të Leninit për propagandën monumentale, u shkatërruan monumentet e heronjve para-revolucionarë dhe u zëvendësuan me të rinjtë që përkujtonin ngjarjet e lidhura me “revolucionin”. Këto ishin shpesh karikatura, të ndërtuara me shpejtësi dhe të lehta për t’u çmontuar nëse heronjtë e rinj binin nga piedestali. Kjo ishte, në mënyrë më të gjerë, një simbolikë e politikës historike të bolshevikëve.

Kalendari i festave zyrtare u ndryshua për të nxjerrë në pah ngjarjet e lidhura me grushtin e shtetit bolshevik. Për një kohë, historia – si lëndë – u zhduk nga shkollat. Kjo skemë u kopjua më pas edhe në vendet e tjera komuniste, përfshirë vendet e nënshtruara nga BRSS-ja.

Edhe historia e vetë Partisë Komuniste u manipulua. Pas vdekjes së Leninit, Josif Stalini eliminoi kundërshtarët dhe mori kontrollin e plotë të shtetit sovjetik. Kundërshtarët e tillë u zhdukën nga librat e historisë së Partisë. Propagandistët dhe historianët e frikësuar mezi arrinin të mbanin ritmin me ndryshimet. Që nga vitet ‘30 të shekullit XX e tutje, ishte vetë Stalini ai që diktonte versionin “e saktë” të historisë së Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik (bolshevikëve), e cila nuk ishte më një parti “leniniste”, por një parti “leniniste-staliniste”. Me rritjen e kultit të individit në BRSS, roli i Stalinit në Revolucion u ekzagjerua gjithnjë e më shumë.

Stalini gjithashtu u lavdërua si pasardhësi i despotëve që kishin ndërtuar fuqinë e perandorisë ruse në të kaluarën: Ivani i Tmerrshëm, Pjetri i Madh dhe Katerina e Madhe. Në vitet ’30 të shekullit XX, në propagandën dhe kulturën sovjetike u shfaq një nacionalizëm rus në rritje. Doli se edhe carët mund të ishin “reaksionarë” ose “progresistë”, për aq kohë sa i shërbenin fuqisë së shtetit dhe përfaqësonin përfitimet e autokracisë. Burimet e krenarisë kombëtare u kërkuan në historinë e Rusisë para-revolucionare. Motivi i një “Rusie të fortë” u paraqit në fjalimet e Stalinit. Patriotizmi sovjetik dhe ai rus u bënë një.

Historia e Partisë Komuniste e Bashkimit Sovjetik (bolshevikëve) u botua në vitin 1938. Ajo synonte të përfundonte një herë e përgjithmonë të gjitha debatet rreth historisë së Partisë, si dhe të çështjeve të tjera historike. Autorësia e veprës anonime, me kalimin e kohës iu atribuua Stalinit i cili e emëroi veten si historiani më i shquar.

Kjo e ashtuquajtur “bibël e stalinizmit”, plot me gënjeshtra dhe maskime, përcaktonte në mënyrë të prerë versionin e vetëm “të ligjshëm” të së kaluarës. U bë teksti i detyrueshëm shkollor, si për qytetarët e BRSS-së ashtu edhe për vendet e tjera të nënshtruara prej tij në vitet që do të pasonin. Gjatë kësaj periudhe, ajo kishte mbi 300 botime, u përkthye në më shumë se 60 gjuhë dhe pati një tirazh prej mbi 40 milionë kopjesh. Kursi i shkurtër paraqiste një skemë të thjeshtuar të zhvillimit botëror, e cila reduktohej në një varg formacionesh: shoqëria primitive, skllavëria, feudalizmi, kapitalizmi dhe socializmi. Kjo ishte mënyra e vetme se si duhej të përshkruhej historia – madje edhe në ato vende ku formacionet e tilla nuk kishin ekzistuar kurrë. Ai vendoste kultin e Vladimir Leninit dhe dishepullit të tij më të devotshëm, Stalinit, si udhëheqësit gjenialë dhe të pagabueshëm të Partisë Komuniste, duke ekzagjeruar rolin e Stalinit në organizimin e Partisë Bolshevike, Revolucionin e Tetorit dhe shtetin sovjetik.

Në të njëjtën kohë, drejtuesit realë të revolucionit ose injoroheshin, ose përshkruheshin si tradhtarë. Prej atëherë, historianët ishin të detyruar të citojnë të gjitha këto “zbulime”. Faktet e bazuara në dokumente nuk kishin më rëndësi, dhe arkivat përfunduan gjithsesi nën kontrollin e policisë politike. Çdo largim nga interpretimi zyrtar rrezikonte represion. Historia përfundimisht u nacionalizua. Filozofi i shquar, Leszek Kołakowski, e quajti këtë “një tekst të përsosur të kujtesës së falsifikuar”, përmes së cilës “partia duhej të ushtronte pushtet mbi mendjet dhe të shkatërronte si mendimin kritik, ashtu edhe kujtesën shoqërore për të kaluarën e vet”.

Pas nënshkrimit të Paktit Molotov-Ribentrop me Gjermaninë Naziste në vitin 1939, propaganda ofroi argumente historike për ta justifikuar atë. Gjithashtu, e gjithë përmbajtja anti-gjermane u zhduk gjithashtu nga botimet historike. Gjermania u paraqit si djep i marksizmit, dhe krahasimet e Hitlerit me Napoleonin u ndaluan.

Sulmi i Rajhut të Tretë ndaj Bashkimit Sovjetik në vitin 1941 u pasua nga një kthesë tjetër në propagandën sovjetike. Ideologjia marksiste u zbeh në favor të temave kombëtare dhe patriotike. Sloganet komuniste rezultuan të padobishme për të nxitur ndjenjën e identifikimit me atdheun dhe gatishmërinë për të bërë sakrifica. Lufta kundër Hitlerit u përshkrua si “Lufta e madhe patriotike”, një referencë ndaj traditës së mbrojtjes kundër pushtimit të Napoleonit në vitin 1812. Në fjalimet e tij, Stalini përmendte komandantë të mëdhenj: Aleksandër Nevskin, Dmitri Donskoin, Aleksandër Suvorovin dhe Mihail Kutuzovin.

U krijuan urdhra që i referoheshin faqeve të lavdishme të historisë ushtarake të perandorisë, duke theksuar kështu vazhdimësinë midis forcave të armatosura historike të Rusisë dhe Ushtrisë së Kuqe të kohës. U vu në dukje roli i fesë ortodokse në historinë e kombit dhe të shtetit, si rezultat i një ndryshimi taktik të qëndrimit ndaj Kishës Ortodokse. Shteti i financoi bujarisht filmat historikë. Filmi i Ajzenshtajnit, Aleksandër Nevski, i cili ishte hequr nga ekranet pas Paktit me Hitlerin për shkak të temave “anti-gjermane”, u shfaq sërish. Vetë Stalini e hoqi nga skenari skenën e vdekjes së Aleksandrit, duke thënë: “Një princ kaq i mirë nuk mund të vdesë”!

Propaganda sovjetike falsifikoi për vite të tëra pamjen e Luftës së Dytë Botërore. Pushtimi sovjetik i Polonisë në vitin 1939 u përshkrua si “çlirimi i popujve vëllazërorë”, ndërsa aneksimi i shteteve baltike në vitin 1940, si “fitorja e revolucionit socialist” dhe “drejtësi historike”. Sipas propagandës sovjetike, Lufta e Dytë Botërore zgjati nga viti 1941 deri në vitin 1945, duke shmangur të vërtetën e papërshtatshme të aleancës me Hitlerin.

Nuk u përmendën represionet sovjetike në territoret e pushtuara nga BRSS-ja, si deportimet në thellësi të BRSS-së të estonezëve, finlandezëve, lituanezëve, letonezëve, polakëve, rumunëve, ukrainasve, hebrenjve dhe të tjerëve, si dhe rrethanat që lidhen me Masakrën e Katinit të vitit 1940 e cila iu atribuua gjermanëve. Edhe ndihma materiale e Perëndimit për BRSS-në, gjatë luftës, ishte një temë e ndaluar.

Pas fitores në Luftën e Dytë Botërore, shovinizmi i madh rus dhe kulti i Stalinit si “udhëheqësi gjenial”, arritën kulmin dhe përmasat e karikaturës. Propaganda sovjetike e ndërthurte këtë me marksizmin, duke krijuar një lloj përzierjeje hibride. Një nga shfaqjet e këtij fenomeni ishte pretendimi se të gjitha shpikjet kryesore në historinë e teknologjisë ishin vepër e rusëve.

Kjo tezë pasqyrohej në zërat e Enciklopedisë së madhe sovjetike, e botuar për herë të parë në vitin 1949. Mohimi i këtyre “të vërtetave” stigmatohej si shenjë e “kozmopolitizmit” dhe poshtërim ndaj Perëndimit. Antisemitizmi ishte gjithashtu një veçori e propagandës së kohës, pasojë e së cilës ishte heshtja rreth Holokaustit.

Pas vdekjes së Stalinit në vitin 1953, u bë sërish e qartë ajo që historiani i parë marksist rus, Mihail Pokrovski, kishte thënë: “Historia është politikë e projektuar mbrapsht”. Në vitin 1956 u mbajt Kongresi i XX i Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik. Udhëheqësi i ri, Nikita Hrushovi, mbajti një fjalim, “Mbi kultin e individit dhe pasojat e tij”, në një seancë të mbyllur.

Ai e dënoi Stalinin për ndërtimin e kultit ndaj vetes, si edhe për represionet ndaj anëtarëve të partisë (ndërsa viktimat e tjera të krimeve masive u anashkaluan), për deportimet e popujve dhe për gabimet e bëra gjatë Luftës së Dytë Botërore, përfshirë besimin ndaj Hitlerit. Që nga ai moment, fitorja në Luftën e Dytë Botërore filloi të paraqitej në propagandë si rezultat i përpjekjes kolektive të popullit dhe ushtrisë, dhe si meritë e komandantëve të cilët tani riktheheshin në vlerë.

Kjo çoi në botimin e shumë kujtimeve të komandantëve të Ushtrisë së Kuqe, si Ivan Konev dhe Georgij Zhukov. Hrushovi kritikoi Kursin e shkurtër, duke vënë në pikëpyetje mënyrën si paraqitej Stalini në këtë vepër. Ai theksoi nevojën për një tekst të ri marksist për shkolla, të bazuar në fakte, për historinë e Partisë dhe për një rikthim te parimet leniniste. Si pasojë, u rehabilituan shumë aktivistë të Partisë të përjashtuar nga Stalini.

Duke fajësuar Stalinin, Hrushovi e lau veten dhe bashkëpunëtorët e tjerë të tiranit, duke i çliruar nga përgjegjësia për krimet në të cilat kishin marrë pjesë. Gënjeshtrat historike shërbyen si një mjet në luftën për pushtet dhe garantonin vazhdimësinë e sistemit. Në këtë version, despoti ishte fajtor, ndërsa vetë sistemi mbetej në thelb i drejtë. Autoriteti i Stalinit paraqitej si një devijim i përkohshëm nga komunizmi i cili, sipas Hrushovit, duhej të kthehej në shinat e duhura – me vetë atë si pasuesin e vërtetë të Leninit.

I njëjti mekanizëm u përdor më pas nga pasardhësit e tjerë të udhëheqjes sovjetike, dhe teza se partia dhe populli nuk kishin dijeni për abuzimet e Stalinit me pushtetin, mbeti në fuqi deri në fundin e ekzistencës së BRSS-së. Ky manipulim çon në tezën e rreme se stalinizmi nuk mund të barazohet me një sistem komunist që në thelb është legjitim. Kritika ndaj Stalinit vazhdoi edhe gjatë Kongresit të XXII të Partisë në vitin 1961. As epoka e Hrushovit nuk ishte pa gjurmë të kultit të individit. Tani ishte vetë Hrushovi ai që paraqitej si pasardhësi i vetëm legjitim i Leninit. Tekstet e reja shkollore e ekzagjeronin rolin e tij në “revolucionin” bolshevik, në luftë dhe në periudhën pas saj.

Pasardhësi i Hrushovit, Leonid Brezhnevi, gjithashtu ndërtoi një kult rreth vetes. Ndër të tjera, u ekzagjerua roli i tij në “Luftën e madhe patriotike”. Episodi i vogël i pjesëmarrjes së tij në luftë filloi të përshkruhej gjerësisht dhe të lavdërohej në poezi dhe këngë. Brezhnevi vuante nga barra e urdhrave. Kjo bënte pjesë në një politikë më të gjerë të mitologjizimit të mëtejshëm të luftës së viteve 1941-1945 dhe idealizimit të Ushtrisë së Kuqe në histori, art dhe hapësirën publike. Kujtesa e luftës ishte një element i rëndësishëm në edukimin e brezit të ri gjatë kësaj periudhe. Festimet e Ditës së Fitores më 9 maj, të rikthyera në vitin 1965, u bënë festa e dytë më e rëndësishme publike pas përvjetorit të revolucionit. Nga viti 1967 filloi rehabilitimi gradual dhe i pjesshëm i Stalinit.

Mihail Gorbaçovi, udhëheqësi i fundit i BRSS-së që erdhi në pushtet në vitin 1985, në thelb mbrojti shumë nga gënjeshtrat e propagandës komuniste. Ai e përshkroi “revolucionin” bolshevik si një zgjedhje të lirë të popullit. Duke promovuar sloganin e “kthimit te leninizmi”, ai foli për karakterin e keq të Stalinit dhe përgjegjësinë e tij për përndjekjen e komunistëve. Kolektivizimin e justifikoi si të domosdoshëm dhe në mënyrë të përsëritur e minimizoi numrin e viktimave. Ai mbrojti aleancën e BRSS-së me Hitlerin, si dhe ndërhyrjen sovjetike në vendet e bllokut lindor. Në të njëjtën kohë, politika e “glasnostit” (hapjes) që ai shpalli, krijoi kushtet për një proces shoqëror nga poshtë për të plotësuar “zonat bosh” të historisë.

Gënjeshtrat ishin një nga themelet kryesore të sistemit komunist. Manipulimi i historisë shërbente për të ruajtur pushtetin e elitave sunduese. Shpesh, ai merrte forma primitive. Simbolike është, për shembull, “zhdukja” e shefit të NKVD-së, Nikolai Jezhov, nga një fotografi e vitit 1937 me Stalinin pasi ky i fundit nuk e pëlqeu më, apo fshirja e faqes së Enciklopedisë së madhe sovjetike që kishte emrin dhe portretin e Lavrenti Berias, kreut të policisë politike, dhe zëvendësimi i saj me një hyrje të titulluar “Deti i Beringut” – pas ekzekutimit të tij në vitin 1953.

Autoritetet komuniste organizuan gjithashtu fushata të gjera dhe cinike propagandistike, duke përfshirë gjithë aparatin shtetëror. Për shembull, kur në vitin 1990 BRSS-ja më në fund e pranoi Masakrën e Katinit, Gorbaçovi njëkohësisht urdhëroi krijimin e një kundërpeshe propagandistike ndaj krimeve sovjetike kundër qytetarëve polakë. Si kundërpeshë do të shërbenin vrasjet e supozuara të ushtarëve sovjetikë gjatë Luftës Polako-Bolshevike (1919-1921). Jo vetëm deri para kolapsit të Bashkimit Sovjetik, por edhe në Rusinë e sotme historia mbeti – dhe vazhdon të mbetet – një mjet i dobishëm politik. Disa nga këto falsifikime përsëriten ende në Rusi dhe janë pjesë e politikës së saj historike. /Telegrafi/

The post Falsifikimi i kujtesës: Historia si mjet i propagandës komuniste appeared first on Telegrafi.

Molieri, mjeshtri i komedisë, që sfidoi hipokrizinë me të qeshura

By: Kult Plus
29 July 2025 at 11:00

Molieri, emri artistik i Jean-Baptiste Poquelin, është një nga figurat më të ndritura të teatrit francez dhe letërsisë botërore.

I lindur në Paris më 15 janar 1622, ai erdhi në jetë në një familje borgjeze, ku i ati ushtronte zanatin e tapicierit dhe kishte lidhje me pallatin mbretëror. Megjithatë, Molieri zgjodhi një rrugë krejt tjetër nga ajo që familja kishte parashikuar për të: rrugën e teatrit, një zgjedhje e guximshme për kohën. Pas studimeve të filozofisë dhe drejtësisë, ai themeloi trupën teatrore L’Illustre Théâtre, e cila do të përballej fillimisht me vështirësi ekonomike. Pavarësisht këtyre pengesave, pas një dekade turnesh në provincat franceze, ai u kthye në Paris dhe fitoi vëmendjen e oborrit mbretëror. Mbretit Luigji XIV i pëlqeu stili i tij i gjallë, dhe Molieri gëzoi mbështetjen e tij në shumë nga veprat e mëvonshme, edhe kur ato krijonin polemika. Ai është i njohur për një sërë komedish të mprehta që godasin hipokrizinë, mashtrimet, shtirjet fetare dhe veset e klasës borgjeze.

Molieri nuk i druhej asnjë teme, dhe shpesh vuri në lojë shtresat më të fuqishme të shoqërisë së kohës. Në veprën “Tartuffe”, për shembull, ai denoncoi rrezikun e fanatizmit fetar, duke shkaktuar zemërim në radhët e kishës, e cila arriti të ndalonte shfaqjen për disa vite. Por Molieri nuk u tërhoq. Komedian në skenë dhe autor i paharrueshëm në letërsi, ai luajti shpesh vetë në rolet kryesore të veprave të tij. Disa nga dramat më të njohura të tij janë: “Le Misanthrope” (Mizantropi), ku ironizon sinqeritetin e sëmurë dhe pamundësinë për të jetuar në një botë hipokrite; “L’Avare” (Kopraci), ku personazhi Harpagoni është bërë simbol i lakmisë ekstreme; “Le Malade Imaginaire” (I sëmuri i imagjinuar), që përqesh mjekësinë dhe frikën nga sëmundja; dhe “Les Femmes Savantes” (Gratë e ditura), ku kritikon feminizmin artificial të disa zonjave borgjeze. Gjuha që përdor Molieri është elegante, e pasur me rimë, sarkazëm dhe ritëm dramatik. Ai solli një frymë të re në teatër duke përzier komedinë tradicionale italiane me realitetin e jetës franceze, duke krijuar personazhe të gjalla dhe situata që nuk humbin asgjë nga aktualiteti edhe sot. Ai ishte një shkrimtar që nuk u përkul përpara moralit zyrtar, dhe për këtë u dashurua nga publiku, por edhe u sulmua nga kundërshtarët.

Ironikisht, Molieri vdiq në skenë, duke luajtur pikërisht rolin e të sëmurit imagjinar, më 17 shkurt 1673. Thuhet se akti i fundit i jetës së tij ndodhi gjatë shfaqjes së katërt të kësaj komedie, kur, i sëmurë dhe i rraskapitur, pësoi një krizë që do t’i merrte jetën pak orë më pas. Për ironi, si aktor, Molieri nuk u lejua të varrosej në mënyrë të rregullt nga Kisha Katolike, sepse profesioni i tij nuk konsiderohej “i denjë”. Vetëm ndërhyrja e mbretit bëri të mundur që ai të prehej në një varr modest, por gjithsesi me nderime. Sot, ai është simboli i gjallë i teatrit francez dhe një nga emrat që mishëron guximin e të vërtetës përmes artit. Akademia Franceze e ka konsideruar Molieri, si “shkrimtari që i dha gjuhës franceze vetëdijen e saj teatrale”. Trashëgimia e tij jeton në çdo skenë ku qeshet me absurditetin njerëzor. Ai mbetet një nga ata autorë që nuk ka nevojë për përkthim për të kuptuar qëllimin: të nxisë të menduarit përmes të qeshurës.

Veset e Molierit dhe komedia që shndërroi në zhanër elitar
Pak e njohur është se Molieri ishte një njeri jashtëzakonisht i përpiktë në punën e tij dhe kërkonte disiplinë të madhe nga aktorët e trupës. Ai jo vetëm që shkruante dhe interpretonte, por edhe drejtonte shfaqjet, përgatiste kostumet dhe merrej me aspektet financiare të trupës. Ai kishte një marrëdhënie shumë të veçantë me mbretin Luigj XIV, i cili e kishte përzemër dhe shpesh e mbronte nga kritikat e kishës apo të moralistëve të kohës. Molieri madje konsiderohet si “dramaturgu i oborrit”, pasi shfaqjet e tij ishin shpesh pjesë e festivaleve mbretërore. Një fakt pak i ditur është se ai ishte gjithashtu një bashkëpunëtor i muzikantit Jean-Baptiste Lully, me të cilin krijoi një seri komedish me muzikë, që do të ishin pararendëset e operetave franceze. Veprat e tyre ishin të njohura si “comédie-ballet”, një risi për kohën.

Martesa e Molierit që shkaktoi zhurmë dhe largimi nga oborri i mbretit
Molieri, emri i vërtetë i të cilit ishte Jean-Baptiste Poquelin, kishte një jetë private që shpesh përplasej me konvencionet shoqërore të kohës. I lindur në një familje borgjeze të Parisit, ai u edukua në shkolla të njohura dhe pritej të ndiqte gjurmët e të atit, i cili punonte në pallatin mbretëror. Por Molieri e braktisi këtë rrugë për të ndjekur teatrin një zgjedhje e konsideruar e turpshme për kohën. Zgjedhja e jetës si aktor e largoi nga familja për shumë vite. Vetë arti i teatrit shihej me dyshim nga shoqëria dhe kisha, dhe kjo ndikoi edhe në imazhin e tij personal. Molieri kaloi një pjesë të mirë të jetës në turne me trupën e tij, gjë që e bëri të jetonte një jetë më tepër nomade, larg stabilitetit dhe familjes së gjerë. Jeta e tij dashurore ishte po aq e diskutuar sa edhe veprat që shkruante. Në vitin 1662, Molieri u martua me Armande Béjart, një aktore shumë më e re në moshë, gjë që shkaktoi shumë thashetheme në Paris.

Një pjesë e publikut madje aludoi se ajo mund të ketë qenë bija e dashnores së tij së mëparshme, Madeleine Béjart, e cila gjithashtu ishte aktore dhe bashkëthemeluese e trupës së tij teatrore. Martesa me Armande nuk ishte e lehtë. Thuhet se ajo ishte kokëfortë, e pavarur dhe vazhdoi të luante në skenë edhe pas martesës, diçka që shoqëria franceze nuk e pranonte lehtësisht për një grua të martuar. Për më tepër, pati dyshime për pabesinë e saj, gjë që la gjurmë edhe në shfaqjet e Molierit, ku shpesh shfaqen martesa problematike dhe figura femrash manipuluese. Molieri kishte tre fëmijë me Armande, por vetëm njëri prej tyre arriti të mbijetojë. Ai ishte shumë i lidhur me familjen e vet të ngushtë, por nuk pati kurrë një jetë të qetë familjare./panorama/

Përplasje në Berlin: 57 të arrestuar në protestën pro-palestineze pranë paradës së Krenarisë

By: gaze tare
27 July 2025 at 16:44

Policia e Berlinit arrestoi 57 persona gjatë një proteste pro-palestineze që u zhvillua pranë marshit të Krenarisë, ku morën pjesë rreth 10.000 vetë. Protesta, e organizuar nga grupi “Internationalist Queer Pride for Liberation”, degjeneroi në përplasje fizike dhe përdorim të simboleve të ndaluara, duke çuar në plagosjen e 17 efektivëve të policisë.

Në një distrikt tjetër, 64 persona u arrestuan gjatë paradës së Krenarisë, ndërsa 20 të tjerë u ndaluan në një protestë të ekstremit të djathtë kundër saj.

Rritja e protestave pro-palestineze vjen mes tensioneve në rritje për ofensivën izraelite në Gaza, e cila sipas Ministrisë së Shëndetësisë palestineze ka lënë mbi 59.000 të vrarë. Gjermania ka nisur të shprehë kritika më të ashpra ndaj Izraelit dhe ka përmendur njohjen e shtetit palestinez si pjesë të zgjidhjes me dy shtete.

The post Përplasje në Berlin: 57 të arrestuar në protestën pro-palestineze pranë paradës së Krenarisë appeared first on iconstyle.al.

Charlie Chaplin: Sapo fillova ta dua veten, unë ndalova së tentuari për të pasur gjithmonë të drejtë

By: Kult Plus
26 July 2025 at 14:19

“Sapo fillova ta dua veten, e zbulova se ankthi dhe vuajtja emocionale janë vetëm shenja paralajmëruese që më tregonin se unë isha duke jetuar në kundërshtim me të vërtetën time. Sot e di, ky është “AUTENTICITETI”.

Sapo fillova ta dua veten e kuptova se sa ofenduese mund të jetë për një person nëse unë tentoj ta i’a imponoj dëshirat e mia, edhe pse e dija se nuk ishte koha e duhur dhe personi nuk ishte i gatshëm për atë. Sot unë këtë e quaj “RESPEKT”.

Sapo fillova ta dua vetën unë nuk pata më dëshirë për një jetë më ndryshe, dhe mund ta shihja se çdo gjë që më rrethonte, me ftonte të rritesha. Sot këtë e quaj “PJEKURI”.
Sapo fillova ta dua veten, unë e kuptova se në çfarëdo rrethana, unë jam në vendin e duhur dhe në kohën e duhur, dhe se çdo gjë ndodh saktësisht në momentin e duhur. Kështu që unë mund të jem i qetë. Sot këtë e quaj “VETË – BESIM”.

Sapo fillova ta dua veten, unë ndalova së vjedhuri kohën time, dhe ndalova së krijuari projekte të mëdha për të ardhmen. Sot, unë e bëjë vetëm atë që më sjell kënaqësi dhe lumturi, i bëjë gjërat që i dua dhe që ma ngazëllejnë zemrën, dhe ato i bëjë në mënyrën dhe në ritmin tim. Sot këtë e quaj “THJESHTËSI”.


Sapo fillova ta dua veten, unë ndalova së tentuari për të pasur gjithmonë të drejtë, dhe kurrë s’kam qenë më pak herë gabim prej atij momenti. Sot unë e zbulova se kjo është “MODESTI”.
Ne s’kemi më nevojë ti frikësohemi argumenteve, konfrontimeve ose cilitdo problem me veten tonë ose me të tjerët. Madje edhe yjet përplasen dhe nga përplasja e tyre lind një botë e re. Sot e di e “KJO ËSHTË JETA”./ Charlie Chaplin/ KultPlus.com

Del në ankand kitara e Jimmy Page të ‘Led Zeppelin’

By: Kult Plus
25 July 2025 at 20:43

Një kitarë e dhuruar nga Jimmy Page i ”Led Zeppelin” si çmim konkursi më shumë se 50 vjet më parë mund të shitet për 50 000 stërlina (67 460 dollarë) në ankand.

Kitara elektrike ”Gretsch Chet Atkins 6120” e vitit 1957 ishte çmimi i një konkursi të mbajtur nga revista ”New Musical Express”.

Në një intervistë Page deklaroi se e bleu kitarën në Nashville, SHBA, për 200 stërlina në vitin 1972.

Kitara pritet të shitet midis 30 000 dhe 50 000 paund në ankandin ”Gardiner Houlgate” në Corsham, Angli.

“Page duhet të jetë i çmendur që dhuron një kitarë kaq fantastike. Është lloji i instrumentit që çdo kitarist ëndërron ta ketë, por që nuk mund ta përballojë kurrë”, theksojnë adhuruesit e kitarës./ atsh/ KultPlus.com

MUZIKË – Del në ankand kitara e Jimmy Page të ”Led Zeppelin”

LONDËR, 25 korrik /ATSH-DPA/ – Një kitarë e dhuruar nga Jimmy Page i ”Led Zeppelin” si çmim konkursi më shumë se 50 vjet më parë mund të shitet për 50 000 stërlina (67 460 dollarë) në ankand.

Kitara elektrike ”Gretsch Chet Atkins 6120” e vitit 1957 ishte çmimi i një konkursi të mbajtur nga revista ”New Musical Express”.

Në një intervistë Page deklaroi se e bleu kitarën në Nashville, SHBA, për 200 stërlina në vitin 1972.

Kitara pritet të shitet midis 30 000 dhe 50 000 paund në ankandin ”Gardiner Houlgate” në Corsham, Angli.

“Page duhet të jetë i çmendur që dhuron një kitarë kaq fantastike. Është lloji i instrumentit që çdo kitarist ëndërron ta ketë, por që nuk mund ta përballojë kurrë”, theksojnë adhuruesit e kitarës./   /os/

The post MUZIKË – Del në ankand kitara e Jimmy Page të ”Led Zeppelin” appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Del në ankand kitara e Jimmy Page të ”Led Zeppelin”

25 July 2025 at 15:40

Një kitarë e dhuruar nga Jimmy Page i ”Led Zeppelin” si çmim konkursi më shumë se 50 vjet më parë mund të shitet për 50 000 stërlina (67 460 dollarë) në ankand.

Kitara elektrike ”Gretsch Chet Atkins 6120” e vitit 1957 ishte çmimi i një konkursi të mbajtur nga revista ”New Musical Express”.

Në një intervistë Page deklaroi se e bleu kitarën në Nashville, SHBA, për 200 stërlina në vitin 1972.

Kitara pritet të shitet midis 30 000 dhe 50 000 paund në ankandin ”Gardiner Houlgate” në Corsham, Angli.

Kush ishte Rosalind Franklin, shkencëtarja që ndihmoi në zbulimin e ADN-së

By: Kult Plus
25 July 2025 at 09:45

Më 25 korrik 1920, lindi Rosalind Franklin, një shkencëtare britanike e cila bëri një kontribut të jashtëzakonshëm në zbulimin e strukturës së ADN-së, por që, për një kohë të gjatë, nuk mori meritat e plota për rolin e saj.

Franklin, e cila ishte një eksperte në përdorimin e difraksionit të rrezeve X, realizoi një fotografi të famshme, e njohur si “Photo 51”, e cila tregon strukturën e dyfishtë të heliksit të ADN-së. Ky imazh ishte thelbësor për James Watson dhe Francis Crick, të cilët përdorën atë për të ndërtuar modelin e tyre të famshëm të ADN-së – një model që ishte çelësi për kuptimin e pasur të gjenetikës dhe biokimisë, shkruan KultPlus

Edhe pse Watson dhe Crick fituan Çmimin Nobel për këtë zbulim në vitin 1962, Rosalind Franklin nuk u përfshi në këtë vlerësim, pavarësisht se kontribuoi në mënyrë thelbësore për të arritur në atë përfundim. Franklin nuk pati mundësinë të shihte rezultatin e punës së saj, pasi ajo vdiq tragjikisht në vitin 1958, në moshën 37 vjeçare, nga një sëmundje e kancerit të vezoreve.

Kontributi i Franklin në shkencë
Rosalind Franklin ishte një nga pionierët në fushën e biokimisë dhe biologjisë molekulare, dhe zbulimi i strukturës së ADN-së është një nga arritjet më të mëdha shkencore të shekullit të 20-të. Përveç punës së saj në ADN, Franklin gjithashtu ka kontribuar në studimin e virusëve dhe strukturave të tjera biologjike, duke përdorur teknika të sofistikuara të difraksionit të rrezeve X.
Përveç punës shkencore, ajo ishte gjithashtu një grua e fuqishme në një fushë të dominuar nga meshkujt, duke e bërë të vështirë për të të merret seriozisht në atë kohë. Rosalind Franklin ishte një nga gratë e para që krijoi një ndikim të madh në një fushë shkencore që shpesh ishte e mbyllur për to, dhe kjo ka pasur një ndikim të jashtëzakonshëm për gratë që do të pasonin.

Njohja e vonuar
Për shumë vite pas vdekjes së saj, Franklin u harua nga shoqëria dhe komuniteti shkencor për kontributin e saj. Pas kritikave dhe kërkesave për njohjen e merituar, më vonë janë bërë përpjekje për të nderuar emrin dhe trashëgiminë e saj. Franklin është përkujtuar si një nga emrat më të rëndësishëm në shkencën e ADN-së dhe është nderuar pas vdekjes me një numër çmimesh dhe memorialesh, si dhe është përmendur në shumë libra dhe filma.

Simbol i grave në shkencë
Sot, Rosalind Franklin njihet si një simbol i grave në shkencë, duke treguar se çdo shkencëtare, pavarësisht pengesave që mund të hasë në karrierën e saj, mund të kontribuoni në mënyrë të jashtëzakonshme në përparimin e njohurive shkencore. Ajo është një nga figura që vazhdon të inspirojë breza të tërë shkencëtarësh dhe shkencëtareve për të sfiduar normat dhe për të kërkuar njohjen e merituar.

Kjo histori tregon se rezultatet e mundshme të shkencës dhe rëndësia e punës kërkimore shpesh mund të jenë shumë më të mëdha se sa të paraqitura dhe se individët që kontribuojnë mund të mbeten të pa njohur për një periudhë të gjatë. Për Franklinin, vonesa e njohjes për rolin e saj është një kujtesë e fuqishme se gratë e shkencës shpesh duhet të luftojnë për të marrë njohjen e merituar.

Duke festuar ditëlindjen e Rosalind Franklin, ne kujtojmë trashëgiminë e saj të jashtëzakonshme dhe e nderojmë atë si një figurë kryesore të shkencës moderne./KultPlus.com

Rama ndan reportazhin e BBC: Lini, vendbanimi më i vjetër liqenor në Europë

TIRANË, 24 korrik/ATSH/ Një nga zbulimet më të jashtëzakonshme arkeologjike ka ndodhur në brigjet e liqenit të Ohrit, në fshatin piktoresk të Linit në Pogradec.

Kryeministri Edi Rama ndau sot një pjesë nga reportazhi i BBC-së, ku Lini konsiderohet vendbanimi palafit më i hershëm i zbuluar ndonjëherë në Europë.

“Arkeologët kanë zbuluar atë që besohet të jetë vendbanimi më i vjetër liqenor në Europë, në brigjet e Liqenit të Ohrit në Shqipëri. Dëshmitë tregojnë se një komunitet i organizuar gjuetarësh dhe bujqish ka jetuar aty deri në 8 000 vjet më parë”, thuhet në një reportazh të fundit të rrjetit mediatik të BBC.

Kryeministri theksoi se grupi i arkeologëve shqiptarë dhe zviceranë të intervistuar thonë se po vijojnë të punojnë çdo ditë mbi këtë zbulim, duke u zhytur në 3 metra thellësi.

“Deri më tani nuk është zbuluar as 1% e asaj që mendohet të ketë qenë pjesë e këtij vendbanimi të hershëm, ku janë gjetur mostra druri, kockash, qeramike dhe materialesh të tjera”, shtoi Rama.

Sipas arkeologëve nga Universiteti i Bernës dhe Instituti Shqiptar i Arkeologjisë, jeta në këtë vend daton nga 8000 deri në 4000 vjet p.e.s., duke e bërë Linin vendbanimin palafit më të hershëm të zbuluar ndonjëherë në Europë.

/m.m//r.e/

The post Rama ndan reportazhin e BBC: Lini, vendbanimi më i vjetër liqenor në Europë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

❌
❌