Pandemia u shtoi varësinë ekonomike vajzave dhe grave pasi shumë prej tyre humbën vendet e punës. Për rastet me dhunë në familje, ajo u shtoi edhe vështirësitë apo rrezikun e integritetit fizik dhe mendor.

Por pas kapërcimit të këtyre sfidave që solli pandemia, fryma e re politike në Shtetet e Bashkuara të Amerikës përhapi një valë konservatorizmi, e cila po ua vështirëson punën aktorëve të shoqërisë civile në Ballkan sa i takon kauzave feministe dhe queer.

Pandemia, sfida të shtuara për gratë dhe vajzat

Ines Leskaj nga Rrjeti i Fuqizimit të Gruas thekson se mbyllja e shkollave dhe çerdheve rriti barrën e kujdestarisë. Gratë u detyruan të mbajnë punë të keqpaguara, apo papaguara dhe humbën mundësi zhvillimi profesional.

“Këtu duhet theksuar roli i madh i organizatave që e vijuan punën pavarësisht vështirësive të pandemisë” kujton Leskaj për Citizens teksa nënvizon se gjatë kësaj periudhe shërbimet mbrojtëse u bënë më pak të aksesueshme.

Sipas Leksajt tematika kryesore që dominoi agjendën publike përgjatë pandemisë, ishte dhuna me bazë gjinore, sepse përgjatë izolimit, rastet sipas saj u dy-tre fishuan. Të njëjtën prirje, e parashtron edhe aktivistja feministe nga Kosova, Liridona Sijarina.

“Këto vite kemi parë rritje të raportimeve nga vajzat e gratë për dhunë me bazë gjinore si rrahja, dhuna seksuale, shantazhet, frikësimet dhe shtrëngimet e ndryshme të bëra nga të njohur të tyre, kryesisht burra,” shpjegon Sijarina.

Ajo shton se formë tjetër e dhunës është ajo virtuale, e cila ka shënuar rritje të hovshme pas pandemisë dhe po bëhet burim i rrezikshëm dhune për gratë, sidomos vajzat e reja. Ngjashëm fenomeni është zhvilluar edhe në Shqipëri, ku mungon një sistem i plotë ligjor mbrojtjeje.

“Është për t’u theksuar, që (shpërndarja e paautorizuar e materialeve intime) po përdoret edhe si metodë sulmi, sepse është vendi ku ka më shumë ndjekës dhe njerëz që mund të arrihen,” analizon Leskaj.

Ndryshe nga përpara pandemisë, ku më të ekspozuar ndaj sulmeve dhe gjuhës së urrejtjes ishin gratë në politikë, sipas Leskajt, tanimë me to po përballen edhe gra gazetare, aktiviste dhe profesioniste.

Angel Dimitrievski nga Maqedonia e Veriut kujton si gjatë pandemisë nisën të hapeshin grupe anti-gjinore. Fillimisht ishte si një grup individësh të shpërndarë, të cilët protestonin kundër vaksinimeve dhe teknologjisë 5G.

“Sot, jemi dëshmitarë të një lëvizjeje më të organizuar, e përfaqësuar përmes organizatave të regjistruara të shoqërisë civile si Koalicioni për Mbrojtjen e Fëmijëve, një rrjet prej mbi 30 organizatash, biznesesh dhe madje edhe partish politike,” analizon Angel për Citizens.

Sipas tij kjo lëvizje gëzon përkrahje nga kisha dhe qeveria që promovojnë riprodhimin si vlerë kombëtare.

Konservatorizmi në rritje

Në mars 2025, administrata Trump njoftoi mbylljen e 83% të programeve të mbështetura nga Agjencia e Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID) në rreth 100 vende të botës. Vendimi prekte dhe rajonin e Ballkanit, teksa përfshiheshinte edhe programet për median, demokracinë, shëndetësinë, luftën kundër korrupsionit etj.

Ines Leskaj thotë se konservatorizmi tashmë nuk është më retorikë publike, por realitet, jo vetëm kundrejt programeve, por edhe kundrejt aktivistëve të shoqërisë civile. Por, për të, ky është gjithashtu një moment për mobilizim të aktorëve progresistë.

“Ky është momenti që të përforcojnë angazhimin e tyre për drejtësinë sociale dhe të drejtat në përgjithësi,” shton ajo.

Sipas Liridona Sijarinës, agjendat konservatore përhapen përmes individëve dhe mediave të pavarura.

Ajo shpjegon duke u nisur nga rastet e hasura në Kosovë se kjo frymë është përhapur mes grupeve që në dukje nuk japin idenë e përkatësive politike, çka e bën më të koklavitur momentin politik.

Sijarina tregon se në zgjedhjet e fundit në Kosovë një parti doli hapur kundër kauzave feministe dhe queer. Ajo shton se edhe mediat, apo individët që marrin hapësira mediatike dhe virtuale, apo grupime të paidenfitikueshme shpërndajnë ligjërime konservatore.

“Aktualisht është bërë më problem për t’u piketuar grupet konservatore dhe për t’i rezistuar këtyre agjendave, meqë po vijnë në masë të madhe prej formacioneve që dalin përtej partive” përmbyll ajo.

Angel Dimitrievski shton se shumë të rinj, veçanërisht djem, ndjekin figura të njohura për qëndrime ekstreme dhe seksiste si Andrew Tate dhe versionet kopje të tij në podcaste lokale. Sipas Dimitrievskit ata kanë ndikim të zgjeruar pasi mobilizojnë audienca të mëdha online.

“Lëvizja queer përballet gjithashtu me tensione, veçanërisht rreth çështjeve si mbështetja për Palestinën. Ndërsa shumica e lëvizjes sonë mbështet hapur kauzën palestineze, siç u demonstrua gjatë Paradës së Krenarisë së Shkupit këtë vit, kjo qasje mbetet përçarëse dhe shpesh etiketohet si radikale nga të tjerët,” tregon ai.

Angel tregon për një shkollë verore për LGBT+ që gjatë fazës së thirrjeve nga organizata joftimiprurëse Ekvalis u zhvendos për shkak të kërcënimeve. Eventi qe hapur për të rinjtë e komunitetit, të cilët do të përdornin arsimin joformal për të krijuar hapësira më të sigurta dhe më gjithëpërfshirëse.

“Situata u bë aq e rrezikshme sa u detyruam ta zhvendosnim fshehurazi të gjithë shkollën verore dhe për herë të parë në historinë e organizatës sonë, të zbatonim siguri të përhershme,” vijon ai.

Angel thekson se vendet tona nuk tregojnë vullnet të mbrojnë komunitetet e margjinalizuara, edhe kur ato përballen me rreziqe ekstreme. Për këtë ai nënvizon si të nevojshme krijimin e aleancave ndër-sektoriale dhe ndër-rajonale nga lëvizjet sindakale, lëvizjet mjedisore, feministe dhe queer..

“Nuk besoj se lëvizjet tona mund të lulëzojnë në izolim, sepse betejat janë thellësisht të ndërlidhura,” përmbyll Angel.

The post Pandemia, politikat konservatore dhe rezistenca feministe në Ballkan appeared first on Citizens.al.

Publikohen hartat e zonave kadastrale të çmimeve të referencës për shitblerjen e apartamenteve për 61 bashkitë në rang vendi. Për herë të parë harta e çmimeve të referencës së apartamenteve sjell ndarjen e zonave urbane të qyteteve kryesore të vendit në disa zona kadastrale me çmime të ndryshme për shitblerjen, ndryshe nga metodologjia e miratuar […]

The post Hartat e zonave kadastrale për çmimet e referencës, rritet taksa e ndërtesës për qytetarët në rrethe appeared first on BoldNews.al.

Gjykata Kushtetuese ka pranuar ta marrë në shqyrtim vendimin e kontestuar të qeverisë për mbylljen e platformës TikTok. Ajo ka vendosur ta shqyrtojë me seancë plenare publike, një vendim që u përshëndet nga organizatat e medias dhe shoqërisë civile si një fitore e përkohshme për lirinë e shprehjes.

Një grup organizatash dorëzuan në muajin mars ankesën për shpalljen si antikushtetues të Vendimit të Këshillit të Ministrave që ndalon qasjen në platformën TikTok në Shqipëri.

Asociacioni i Gazetarëve të Shqipërisë (AGSH), një nga organizatat që pati dorëzuar ankesën, deklaroi përmes një postimi në Facebook se ky është një hap kyç për mbrojtjen e të drejtave kushtetuese të qytetarëve.

“Ne jemi të bindur se ndalimi i një platforme të komunikimit publik, pa transparencë dhe pa vlerësim proporcional të ndikimit të saj, përbën një precedent të rrezikshëm për liritë themelore në vend”, u tha në reagimin e AGSH-së.

Gjykata Kushtetuese nuk pranoi ta pezullojë vendimin e qeverisë, por megjithatë vendimi për të kaluar çështjen në shqyrtim të thelluar dhe publik është konsideruar si tregues i seriozitetit dhe rëndësisë që ka për rendin kushtetues.

“Liria e shprehjes është themel i demokracisë, ajo nuk mbrohet duke mbyllur gojën e qytetarëve, por duke hapur më shumë dritare për informacion dhe debat”, thuhet më tej në deklaratë. 

Në një tjetër zhvillim të rëndësishëm, Asambleja e Përgjithshme e Federatës Evropiane të Gazetarëve (EFJ) ka miratuar një rezolutë të propozuar nga AGSH, që dënon ndalimin e TikTok në Shqipëri dhe e cilëson atë si një kërcënim ndaj lirisë së shprehjes në mbarë rajonin.

“Kjo rezolutë […] thekson se ndalesa e TikTok, […] përbën një precedent të rrezikshëm për censurimin e rrjeteve sociale në të ardhmen jo vetëm në Shqipëri, por edhe në rajon dhe më gjerë në Evropë”, tha AGSH në një reagim.

Vendimi i qeverisë për të mbyllur TikTok u kundërshtua nga mbi 20 organizata të medias dhe shoqërisë civile, duke e cilësuar një kufizim ekstrem të së drejtës për lirinë e shprehjes dhe aksesin në informacion.

Organizatat argumentojnë se mbyllja mund të krijojë precedentë shqetësues për Shqipërinë dhe rajonin. Ky veprim rrezikon t’i hapë rrugën kufizimeve të mëtejshme, duke kërcënuar lirinë e shprehjes dhe qasjes në internet në mënyrë më të gjerë.

The post Gjykata Kushtetuese merr në shqyrtim ndalimin e TikTok-ut në Shqipëri appeared first on Citizens.al.

Autor: Emirjon Senja | Citizens.al | Tiranë

Shqipëria mbetet e ekspozuar ndaj rreziqeve kibernetike, mirëpo instalimi – pa një kuadër të qartë rregullator – i pajisjeve Deep Packet Inspection (DPI) nga kompanitë e telefonisë celulare ka ngritur shqetësime serioze mbi privatësinë dhe liritë digjitale të qytetarëve.

Autoritetet kanë deklaruar se pajisjet DPI synojnë rritjen e sigurisë dhe bllokimin e platformave si “TikTok”, por ekspertët paralajmërojnë se mungesa e transparencës dhe e kuadrit ligjor mund t’i hapë rrugën censurës dhe mbikëqyrjes masive.

Besmir Semanaj, ekspert në teknologjinë e informacionit, thotë se Shqipëria rrezikon të ndjekë rrugën e vendeve autoritare që përdorin DPI-në për mbrojtje por edhe kontroll informacioni.

Semanaj, ishte ndër të parët që shprehën shqetësimin për rrezikun e këtyre pajisjeve. Ai tha për Citizens.al se përdorimi i tyre në një kohë kur nuk ka ende ligje apo udhëzime që rregullojnë si proces “i lë rrugën hapur mbikëqyrjes së aktivitetit të qytetarëve apo bizneseve të ndryshme online”, e cila “është një shkelje e madhe sa i përket të dhënave personale”.

Sipas tij, mungesa e kuadrit rregullator lehtëson procesin e censurimit të përmbajtjes që qytetarët mund të qasin online, pasi DPI e filtron atë.

“Kjo teknologji mund të përdoret jo vetëm për të bllokuar aplikacione, por edhe për të mbledhur informacion të hollësishëm dhe të dëmshëm për qytetarët, siç janë zakonet e përdorimit të internetit dhe të dhëna që lidhen me përdoruesit,” tha Semanaj, duke i njohur edhe elementët pozitivë kësaj teknologjie, siç është përmirësimi i sigurisë kibernetike në rastet e rrezikut të shtuar.

Një tjetër ekspert, Tomi Kallanxhi, vë në dukje mungesën e informacionit mbi menaxhimin e të dhënave dhe përfshirjen e palëve të treta, duke ngritur shqetësime mbi pavarësinë dhe sovranitetin digjital të Shqipërisë.

Sipas tij, është shqetësuese që, edhe pse autoritetet kanë deklaruar se pajisjet DPI nuk ruajnë të dhëna personale, ende nuk dihet kush janë ekspertët e pavarur që e kanë verifikuar këtë gjë, pasi nuk ka asnjë përgjigje zyrtare.

Ai thotë se mungesa e informacionit për mënyrën se si ruhen të dhënat, për sa kohë mbahen ato dhe nëse një palë e tretë, si kompania që ka furnizuar pajisjet, mund t’i përdorë për qëllime të tjera, si analizimi i sjelljes së përdoruesve, ngre shqetësime serioze.

Përtej këtyre mangësive, Kallanxhi analizon se, në një skenar pozitiv, përdorimi i pajisjeve DPI do të ishte efektiv për të bllokuar platforma si TikTok, por gjithashtu edhe instrument i fuqishëm për mbrojtjen ndaj sulmeve kibernetike.

Pajisje të dhuruara nga Izraeli dhe në përdorim të përkohshëm

Tregu i telefonisë celulare dhe i komunikimeve elektronike në Shqipëri kontrollohet nga Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP).

Në një përgjigje për Citizens.al – në tejkalim të afateve të parashikuara ligjore për kërkesat për informacion – AKEP heq përgjegjësinë duke theksuar se me procesin e vendosjes së pajisjeve DPI është angazhuar Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike (AKSK).

Citizens.al iu drejtua AKSK-së për të kuptuar më shumë mbi procesin e instalimit të tyre. AKSK shpjegoi për herë të parë zyrtarisht vendimin që çoi në instalimin e pajisjeve DPI, fillimisht në kompanitë e telefonisë celulare në vend, me synimin për ta shtrirë më tej edhe te ofruesit e tjerë të shërbimit të internetit.

AKSK konfirmoi se pajisjet DPI nuk ishin blerë, por janë marrë në përdorim falas për një periudhë njëvjeçare, falë një marrëveshjeje të lidhur me Autoritetin e Sigurisë Kibernetike të Izraelit në shkurt 2023.

Pas përfundimit të kësaj periudhe, pajisjet do t’i kthehen palës izraelite. Ky informacion bëhet publik për herë të parë dhe lidhet me një periudhë të ndjeshme për Shqipërinë, atë të sulmeve kibernetike që ekspozuan të dhëna të ndjeshme si pagat, targat, numrat e telefonit dhe llogaritë bankare të qytetarëve shqiptarë.

Sa i përket bazës ligjore për këtë vendim, AKSK thekson se është mbështetur te vendimi i Këshillit të Ministrave për bllokimin e TikTok, ligji për sigurinë kibernetike dhe ligji “Për të drejtat dhe mbrojtjen e fëmijës”.

Megjithatë, nuk ka asnjë referencë specifike për mbrojtjen e të dhënave personale nga keqpërdorimi në këtë proces, duke rritur shqetësimet e ngritura më parë nga ekspertët dhe mediat.

Në përpjekje për të qetësuar opinionin publik, AKSK sqaroi gjithashtu se pajisjet DPI nuk kanë aftësi për të përgjuar komunikimet e qytetarëve. Sipas institucionit, DPI analizon vetëm “kokën” (headerin) e paketave të të dhënave dhe nuk është në gjendje të deshifrojë ose të lexojë përmbajtjen e tyre, për shkak të enkriptimit të komunikimeve në internet.

Autoritetet përgjegjëse theksojnë se kjo është një masë e përkohshme, por shumë ekspertë kanë shprehur shqetësimin se përdorimi i pajisjeve DPI mund të përfshijë një sërë tjetër përpjekjesh për të monitoruar të dhënat e qytetarëve, përfshirë ato që lidhen me përdorimin e aplikacioneve të tjera dhe aktivitetet online.

Përdorimi i këtyre pajisjeve mund të krijojë mundësi të shumta për mbledhjen e të dhënave personale dhe për manipulimin e informacionit të qytetarëve.

Kompanitë celulare në vend ishin të para që instaluan pajisjet DPI sipas udhëzimeve të AKSK, por deri në publikimin e këtij shkrimi, nuk pati një përgjigje prej tyre në drejtim të “Citizens” për çështjen në fjalë.

Pajisjet DPI po përdoren pa një kuadër rregullator të mirëfilltë

Zyra e Komisionerit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale konfirmon për “Citizens” se, sipas legjislacionit aktual, nuk ka ende një detyrim ligjor që operatorët e komunikimeve elektronike në Shqipëri të kryejnë një “Vlerësim të ndikimit në mbrojtjen e të dhënave” (DPIA) për teknologjinë Deep Packet Inspection (DPI).

Ky qëndrim i autoritetit mbikëqyrës vjen në një moment kur ekspertët dhe gazetarët kanë ngritur shqetësime serioze për mundësinë e keqpërdorimit të të dhënave personale nga operatorët që aplikojnë DPI në rrjetet e tyre.

Komisioneri sqaron se sipas ndryshimeve ligjore të miratuara në fillim të 2024, detyrimi për kryerjen e një DPIA-je do të hyjë në fuqi vetëm në janar 2027, duke iu referuar dispozitave kalimtare të ligjit të ri nr. 124/2024 “Për mbrojtjen e të dhënave personale”.

Sipas praktikës ndërkombëtare, praktika DPIA shërben për të identifikuar dhe ulur rreziqet që lidhen me përpunimin e të dhënave personale, duke mbrojtur privatësinë dhe të drejtat e qytetarëve. Në mungesë të një DPIA-je, qytetarët rrezikojnë të ekspozohen ndaj mbikëqyrjes së tepruar, abuzimit me të dhënat dhe shkeljeve të privatësisë.

Në rastin tonë, kjo nënkupton se deri në janar 2027, përdorimi i DPI-së nga kompanitë e internetit në Shqipëri mund të vazhdojë pa një analizë të thelluar të rreziqeve për privatësinë e qytetarëve.

Në mungesë të një DPIA-je të detyrueshme, mbikëqyrja mbi përpunimin e të dhënave mbështetet vetëm në respektimin e përgjithshëm të parimeve ligjore të sigurisë, transparencës dhe minimizimit të të dhënave.

Zyra e Komisionerit i mëshon përgjegjësisë së operatorëve për të siguruar masat teknike dhe organizative për mbrojtjen e të dhënave, por mungesa e një vlerësimi të detajuar të ndikimit për teknologji të tilla si DPI mbetet një boshllëk i rëndësishëm në garantimin e privatësisë.

Lufta e të dhënave, kush i menaxhon ato

Matematicieni i njohur britanik Clive Humby është shprehur disa vite më parë se të dhënat janë nafta e shekullit XXI, duke paralajmëruar edhe një “luftë” mes shteteve për aksesin në to, si edhe nevojën për përpunimin e të dhënave për të nxjerrë prej tyre informacione që ndihmojnë në projektimin e së ardhmes dhe në parashikimin e sjelljes së qytetarëve si konsumatorë të internetit.

Në këtë kuadër, Tomi Kallanxhi thekson se diskutimi mbi vendosjen e pajisjeve Deep Packet Inspection  (DPI) nuk mund të shkëputet nga çështja e sovranitetit digjital. Ai shpjegon se një element shumë i rëndësishëm për t’u marrë parasysh është fakti që sot shtetet janë duke bërë përpjekje të mëdha për ruajtjen e sovranitetit të tyre digjital, ndërkohë që Shqipëria, sipas tij, nuk është më sovrane në këtë aspekt.

“E kemi dorëzuar sovranitetin, jo vetëm në kontekstin e DPI-ve, por edhe në atë të e-Albania, ku të dhënat e qytetarëve shqiptarë ruhen jashtë territorit të Shqipërisë,” shprehet Kallanxhi, duke ngritur pikëpyetje mbi vendimin për të mbajtur në serverë të huaj të gjitha të dhënat personale të shqiptarëve.

Ndërkohë, Besmir Semanaj e lidh sovranitetin digjital edhe me të drejtën e qytetarëve për një akses të lirë në internet.

“Sovraniteti digjital nuk është vetëm një çështje shtetërore. Ai lidhet edhe me të drejtën e çdo qytetari për të pasur akses të pakufizuar në teknologji dhe informacion”, thekson Semanaj. Ai paralajmëron se përdorimi i DPI-ve për qëllime censure cenon drejtpërdrejt këtë të drejtë. Sipas tij, në kuadër të integrimit në Bashkimin Evropian, Shqipëria duhet të respektojë parimet e një interneti të lirë, ku çdo ndërhyrje duhet të jetë e ligjshme, proporcionale dhe e justifikuar.

Përdorimi i pajisjeve DPI në vende autoritare

Në shtete autoritare apo gjysmë-autoritare, teknologjia DPI përdoret gjerësisht për qëllime të ndryshme, nga siguria kibernetike deri te kontrolli i informacionit dhe censura.

Në Rusi, përdorimi i DPI është pjesë e një strategjie shtetërore për mbikëqyrjen e komunikimeve digjitale dhe filtrimin e përmbajtjes online. Qeveria ruse ka detyruar kompanitë e internetit (ISP) që prej vitit 2020 të instalojnë këto pajisje, ndërsa përdoruesit që shfrytëzojnë rrjete VPN rrezikojnë gjoba. Platforma si Twitter, Facebook dhe Telegram janë bllokuar përmes këtyre mekanizmave.

Radio Evropa e Lirë  (REL) raportonte në vitin 2023 për një bashkëpunim intensiv mes Rusisë dhe Kinës për ngritjen e një strukture të sofistikuar të kontrollit të internetit, me fokus në filtrimin e përmbajtjes përmes DPI-ve. Në thelb të këtij bashkëpunimi qëndronte ideja e “ruajtjes së rendit shoqëror” përmes kufizimit të aksesit në aplikacione apo faqe që konsiderohen të rrezikshme.

Praktika të ngjashme janë ndjekur edhe në Turqi dhe Egjipt. Në Turqi, që prej vitit 2016, pas instalimit të DPI-ve, autoritetet kanë ndërmarrë bllokime sistematike të faqeve të mediave online dhe profileve në rrjetet sociale, duke rritur ndjeshëm kontrollin mbi hapësirën digjitale. Shembuj të përdorimit të pajisjeve DPI në Turqi pati edhe gjatë protestave pas arrestimit të kryebashkiakut të Stambollit, ku interneti u ngadalësua ndjeshëm.

Edhe pse qeveria shqiptare mund të synojë mbrojtjen e të miturve dhe krijimin e një mjedisi më të sigurt online, instalimi i pajisjeve DPI pa një kuadër të qartë ligjor dhe pa një mekanizëm të pavarur mbikëqyrjeje përbën rrezik real për liritë qytetare. Mungesa e transparencës dhe kontrollit institucional hap rrugën për abuzime dhe cenon të drejtën themelore për informim dhe privatësi.

The post Instalimi i DPI-ve pa kuadër ligjor: Rrezik për censurë dhe shkelje privatësie appeared first on Citizens.al.

Autore: Ilda Hoxha | Citizens.al | Tiranë

Në vitin 2023, u premtua se Spitali Rajonal “Rrahim Xhika” në Dibër do të rikonstruktohej brenda dy vitesh. Sot, dy vite më vonë, asnjë punim nuk ka nisur. Tenderi është anuluar, ndërsa godina e spitalit vijon të jetë në gjendje të mjerueshme – me mure të çara, myk dhe mungesë mjekësh specialistë.

Për të përballuar situatën, janë angazhuar mjekë të dalë në pension. Ndërkohë, pacientët detyrohen të përdorin shërbimet private për analiza dhe ekzaminime, për shkak të mungesës së kapaciteteve.

Sipas ekspertit të shëndetësisë Erion Dasho, kjo është një dëshmi e qartë e angazhimit sipërfaqësor të qeverisë në sektorin e shëndetësisë pasi aktualisht teknologjia dhe shërbimet janë përkeqësuar, duke thelluar hendekun mes spitaleve rajonale dhe Qendrës Spitalore Universitare “Nënë Tereza” në Tiranë (QSUT).

Ishte maji i vitit 2023, kur ministret Ogerta Manastirliu – asokohe ministre e Shëndetësisë – dhe Belinda Balluku prezantuan para stafit mjekësor të spitalit të Peshkopisë pamjet se si do të dukeshin pavijonet pas rikonstruksionit të plotë nga projekti me vlerë 3.2 milionë euro.

“Do të ketë parametra evropian të infrastrukturës, duke bërë të mundur që ne të kemi një spital, i cili do të integrojë në një strukturë unike shërbimin e pediatrisë, gjinekologjisë, imazherisë, tek laboratori, shërbimi patologjisë, kirurgjisë, blloku operator dhe reanimacionin,” deklaronte Manastirliu.

Rreth 8 muaj më vonë, në janar 2024, ministrja e re e Shëndetësisë, Albana Koçiu deklaroi se brenda pak javëve do të niste puna për rikonstruksionin e spitalit, mirëpo ka kaluar më shumë se një vit dhe puna nuk ka nisur, përkundrazi.

Anulimi i tenderit të spitalit 

Në vitin 2023 u zhvillua një procedurë tenderuese për rikonstruksionin e spitalit “Rrahim Xhika” ku fitues u shpall “Rafin Company” në ortakëri me “Udha shpk”, me një ofertë prej 2.9 milionë eurosh dhe me afat punimesh 24 muaj.

Në mars të vitit 2024, tenderi u anulua, por megjithatë në dhjetor Agjencia e Prokurimit Publik njoftoi gjithsesi lidhjen e kontratës me dy operatorët.

Pyetur për këtë situatë, Spitali Rajonal Dibër tha se “procedura është pezulluar me vendim të Gjykatës së Lartë pas kërkesës nga Komisioni i Prokurimit Publik”. Sipas përgjigjes nga spitali ndaj një prej kompanive ka pasur një çështje gjyqësore ndërkohë që nuk ka një datë se kur pritet të nisin punimet.

Pacientët: Kushtet në spital të mjeruara

Ata që po i vuajnë pasojat e kësaj situatë janë banorët e Dibrës. Ata tregojnë për kushte të papranueshme në spital: mure të krisura, lagështi, mungesë higjiene dhe mungesë ajrosjeje në dhomat e shtrimit. Shumë prej tyre duhet të shpenzojnë para në privat për analizat më bazike.

“Asnjë punim nuk është bërë deri më sot. Muret e spitalit janë të krisura dhe shumë të mykura. Gjendja me higjenën, pastërinë është skandaloze. Tualetet e spitalit janë katastrofë, sidomos të urgjenca e spitalit, shumë keq”, ngre shqetësimin Izeti, banor i Peshkopisë. 

Të njëjtin shqetësim ka edhe Drita, e cila shprehet se gjendja e spitalit është e mjerueshme. 

“Kushtet nuk janë aspak të mira. Spitali ka shumë lagështirë, dhoma e shtrimit nuk janë të ajrosura”, thotë 54-vjeçarja. 

Përpos kushteve, pacientët ankohen edhe për mungesën e marrjes së shërbimeve në këtë spital. 

“40 mijë lekë (400 euro) kam bërë analizat në privat, se aty në spital në Peshkopi nuk m’i bënë. Si Tirana si Peshkopia kudo që të shkosh në spitale për ‘ibret’ janë”, shton Drita. 

Për ekspertin e shëndetësisë, Erion Dasho, spitalet rajonale në Shqipëri kanë një problematikë të madhe të përbashkët, pasi janë ndërtuar para viteve ’90. 

“Janë ndërtuar sipas një koncepti sovjetik të asaj kohe. Ky koncept nuk përputhet më me konceptin bashkëkohor në ofrimin e kujdesit shëndetësor, i cili bazohet në spitale vertikale dhe komunikim eficent midis departamenteve të shërbimeve të ndryshme.”

“Problemi i dytë madhor i spitaleve rajonale është se këto spitale nuk kanë atë status real që duhet të kishin. Një sërë shërbimesh janë të centralizuara në QSUT”, thekson Dasho. 

Më tej ai shton se kontributi i qeverisë ka qenë kryesisht sipërfaqësor në sistemin shëndetësor, ndërsa teknologjia dhe kushtet reale janë përkeqësuar, duke thelluar hendekun mes spitaleve rajonale dhe QSUT-së.

“I vetmi kontribut i qeverisë është se ka lyer muret dhe ka shtruar pllakat.” thekson Dasho.

Sipas tij, në pamje të parë, kushtet duken të përmirësuara. Por teknologjia nuk është përmirësuar, madje ka ngelur prapa.

“Nëse do të shohim sa medikamente të reja futen, sa teknologji të reja janë futur, sa teknika te reja ndërhyrje operatore janë futur, unë do të thosha që kushtet vetëm kanë ardhur në përkeqësim dhe disniveli midis spitaleve rajonale dhe QSUT vetëm është rritur”, argumenton Dasho.

Mungesa e mjekëve në spitalin rajonal Dibër

Sikur të mos mjaftonin kushte e vështira në këtë spital, pacientët duhet të përballen edhe me mungesën e mjekëve specialistë, Ky problem pranohet edhe nga vetë spitali në përgjigjen zyrtare.

Sipas informacioneve, spitali rajonal “Rrahim Xhika” ka munngesë të mjekëve specialistë: 1 dermatolog; 1 kirurg, 1 Pediatër, 1 shef të klinikës së pediatrisë infektive, 1 mjek për njësinë e trajtimit me metadon etj.

Sipas pacientëve, për shkak të mungesës së mjekëve, në këtë spital ofrojnë shërbim mjekë të dalë në pension.  

“Janë disa mjekë që kanë dalë në pension, por janë në detyrë në spital se nuk ka mjekë të tjerë për t’i zëvendësuar. Nuk ka mjekë të rinj të spital, janë mbi 70 e kusur vjeç”, tregon Dilaveri, banor i Peshkopisë. 

Referuar të dhënave zyrtare nga Spitali Rajonal Dibër, mjekët e dalë në pension janë në kë shërbimin e përgjithshëm (2 mjekë); në klinikën e neurologjisë (1 mjek) dhe në shërbimin e reanimacionit (1 anestezist-reanimator).

Sipas Erion Dashos spitalet rajonale janë prekur rëndë nga largimi i mjekëve, duke mbetur pa specialitete të rëndësishme ose duke u mbështetur te mjekët pensionistë, të cilët përfshihen edhe në statistikat zyrtare.

“Pjesa më e madhe e spitaleve rajonalë ose kanë të pambuluar specialitetet shumë të rëndësishme ose detyrohen që të zgjasin kontratat e mjekëve pensionistë dhe sot kur themi që ka një numër të caktuar mjekësh për 1 mijë banorë, këtu llogariten edhe mjekët pensionistë”, shprehet Dasho.

The post Premtimet që mbetën në letër: Spitali i Dibrës ende i parikonstruktuar appeared first on Citizens.al.

Gjatë një takimi me përfaqësuesit e teknologjisë në Berat, Edi Rama deklaroi se synon që deri në fund të kësaj dekade, Shqipëria të jenë “cashless”, që do të thotë njerëzit të mos kenë para në dorë. Sipas tij, ambicia është që të gjitha transaksionet financiare të kryhen në mënyrë digjitale. Nuk dihet nëse kjo ishte […]

The post “Të gjitha transaksionet financiare do jenë digjitale”/ Rama kërkon të zhdukë paranë “cash”? appeared first on BoldNews.al.

Margaret Atwood, një nga shkrimtaret më me ndikim të shekujve XX dhe XXI, ka ndërtuar një karrierë të jashtëzakonshme që përfshin më shumë se gjashtë dekada. E lindur më 18 nëntor 1939 në Otava të Kanadasë, ajo është autore romanesh, poezish, esesh dhe një zë i fuqishëm në çështje të të drejtave të njeriut dhe ambientit.

Romani i saj më i njohur, The Handmaid’s Tale (1985), ka lënë gjurmë të thella në letërsinë botërore dhe në diskursin shoqëror për të drejtat e grave. Historia e shërbëtores në një shoqëri totalitare, ku gratë janë kthyer në mjete riprodhimi, mbetet një metaforë e fuqishme për kontrollin dhe shtypjen. Ky roman ka marrë statusin e një vepre kulturore, është përkthyer në mbi 40 gjuhë dhe është adaptuar në serial televiziv të suksesshëm,përcjellë KultPlus

Përveç këtij romani, Atwood ka shkruar edhe vepra të tjera të rëndësishme si The Testaments (fituese e Booker Prize në 2019), The Blind Assassin (fituese e Booker Prize në 2000), Oryx and Crake, Alias Grace, dhe shumë të tjera. Ajo është gjithashtu një poete e vlerësuar, me poezi që shpërfaqin thellësinë emocionale, ndjeshmërinë femërore dhe shqetësimet ekzistenciale.

Veprat e Atwood karakterizohen nga ironia e mprehtë, stili poetik dhe trajtimi i temave si autoritarizmi, ndryshimet klimatike, pabarazia gjinore dhe e drejta për të menduar ndryshe. Ajo nuk shkruan për të parashikuar të ardhmen, por për të reflektuar mbi të tashmen në mënyrë të ekzagjeruar, për të na kujtuar se rreziqet më të mëdha shpesh nisin nga indiferenca.

E pranishme në debatet publike dhe mediat sociale, Margaret Atwood është bërë një ikonë e mendimit kritik global. Në një kohë kur e vërteta dhe trillimi shpesh ndërthuren, ajo na rikujton se letërsia është jo vetëm art, por edhe një mjet për të mbijetuar dhe për të mos heshtur./KultPlus.com

Nga: Robert Shrimsley / The Financial Times
Përkthimi: Telegrafi.com

Gjatë një dite të fundit të lirë për ministrat e kabinetit, Peter Kyle, sekretari për Shkencë dhe Teknologji [i Mbretërisë së Bashkuar], mbajti një prezantim mbi inteligjencën artificiale [IA], ku përfshiu edhe shembullin e një kompanie të njohur të shërbimeve financiare, që kishte pushuar mijëra punonjës nga puna – edhe pse të ardhurat e saj po rriteshin ndjeshëm.

Paralajmërimi i tij ishte se kjo prirje do të përsëritet gjerësisht. Edhe pse kursimet e tilla dhe rritja e produktivitetit do të mirëpriteshin në shërbimet publike, ndikimi i IA-së, në tregun e punës, po tërheq vëmendjen në nivelet më të larta të qeverisë. Morgan McSweeney, strategu dhe shefi i stafit të kryeministrit, foli me entuziazëm për librin Republika teknologjike [The Technological Republic] – një vepër me ton egoist, por me vlera, nga drejtori ekzekutiv dhe këshilltari ligjor i Palantir-it. Libri argumenton se IA-ja duhet të lidhet me nevojat kombëtare, duke shprehur shqetësimin se shumë nga pionierët e industrisë udhëhiqen më shumë nga interesat personale teknologjike dhe financiare, sesa nga ato shoqërore.

Figurat e larta në qeveri e krahasojnë ndikimin e mundshëm të IA-së me revolucionin e parë industrial. Megjithatë, ka shumë të panjohura për ta pranuar pa rezerva këtë paralelizëm. Vlerësimet për ndikimin e IA-së në punësim, ndryshojnë shumë nga njëra-tjetra, dhe rrallë janë optimiste. Një sondazh i fundit tregoi se pozicionet e shpallura për të diplomuarit, në Mbretërinë e Bashkuar, ishin 33 për qind më pak krahasuar me vitin e kaluar, megjithëse ndikonin edhe faktorë të tjerë.

Përballë kësaj pasigurie, shpesh është më e thjeshtë të përqendrohesh te problemet e menjëhershme, si p.sh. ta vendosësh Mbretërinë e Bashkuar në anën e duhur të revolucionit të IA-së. Ministrat flasin për përparimet në shëndetësi, mbrojtje dhe arsim, si dhe për ekspertizën e kërkimit shkencor dhe të universiteteve britanike. Kyle po shqyrton gjithashtu si mund të shfrytëzohet pasuria e të dhënave, nga shërbimet publike, për të siguruar që përfitimet të mbeten në Britani.

Megjithatë, ia vlen të merret parasysh analogjia me revolucionin industrial, edhe nëse është e papërsosur. Gjatë disa dekadave, shoqëria u transformua rrënjësisht duke çuar në krijimin e një klase industriale punëtore; në një sërë reformash sociale, industriale dhe arsimore; në zgjerimin e së drejtës së votës për popullsinë e rritur; dhe, në zëvendësimin e liberalëve me një forcë të re – laburistët. Ndoshta më me rëndësi, u formua një klasë e mesme që po rritej e që u bë shtylla kurrizore e demokracisë liberale dhe kapitalizmit.

Nuk është e nevojshme ta pranosh plotësisht këtë krahasim, për të kuptuar ndikimin e thellë që do të ketë këtë herë mbi politikën demokratike. Filizat e parë të populizmit mund të gjurmohen që në zhvendosjen nga industria e rëndë, duke çuar në rënien e qyteteve dhe komuniteteve dikur krenare për prodhimin industrial. Kjo gjithashtu e ka përshpejtuar ndryshimin e laburistëve nga roli tradicional si partia e klasës së sindikalizuar punëtore.

Të gjithë mund të shohin se një tronditje po afrohet, por dimë shumë pak për natyrën e saj. Një studim qeveritar i vitit 2023 identifikoi punët më të ekspozuara ndaj IA-së. Tani është duke u zhvilluar një analizë e re e gjerë brenda të gjitha departamenteve qeveritare.

Një rënie e qëndrueshme e punësimit në profesionet fitimprurëse mund të ketë pasoja të gjera politike. Duke hartuar profesionet në rrezik, sipas zonave elektorale, anketuesi James Kanagasooriam vëren se ndikimet më të mëdha do të ndihen në zonat e pasura jugore. Kjo perspektivë – ku punonjësit me kostum janë në rrezik, ndërsa vendet për punë fizike janë më të sigurta – përmbys ndikimet e mëparshme të revolucioneve industriale dhe mund të krijojë një klasë të re humbësve ekonomikë.

Pasojat mund të përfshijnë përqendrime më ekstreme të pasurisë, më pak vende pune me paga të mira dhe ndryshime në madhësinë dhe strukturën e bazës tatimore. Studentët mund të shmangin marrjen e borxheve të mëdha për diplomat që ofrojnë të ardhura të ulëta. Ideja e një brezi të tradhtuar do të përhapet gjithnjë e më shumë. Çfarë mund të kërkojnë votuesit në terma mbrojtjeje – dhe si do të financohet ajo?

Në versionin më dramatik të parashikimeve, ky ndryshim mund të zvogëlojë klasën e mesme që ka ofruar stabilitet politik, duke zgjeruar grupin e njerëzve me pasuri dhe ndjesi përkatësie ndaj shoqërisë, e të cilët ndihen të përfaqësuar nga sistemi dhe establishmenti. Si do ta riorientonte ky ndryshim demografik politikën partiake?

Mjafton të shikosh rritjen aktuale të partive populiste, për të parë se si ndryshon politika kur zhduket kënaqësia e përbashkët – dhe kjo ndodhi para ardhjes së IA-së. E djathta tradicionale tashmë është përçarë, dhe e majta po pëson erozion. Konservatorët nuk janë më partia e të kënaqurve, dhe partia Reform UK e Nigel Farageit përqafon politikat e majta ekonomike. Ekziston një grup që po kërkon zgjidhje alternative dhe po humb besimin te shteti. Tani, imagjinoni që vetë votuesit e establishmentit – ata që nuk janë mësuar të humbasin – të kalojnë në rreshtin e të pakënaqurve.

Laburistët kanë vendosur të jenë entuziastë për IA-në, gjë që ndoshta është vendim i mençur, pasi ludizmi [lëvizja e dikurshme kundër teknologjisë] rrallë funksionon. Por, ata duhet gjithashtu të ofrojnë përgjigje për mënyrën se si të mbrojnë elektoratin nga ky tranzicion teknologjik dhe më tej.

Sfida nuk kufizohet vetëm te punët. Përparimet në të dhëna, analizë imazhesh dhe mbikëqyrje do t’i vënë udhëheqësit gjithnjë e më shumë përballë kompromiseve midis lirive civile dhe rendit publik. Dhe, teknologjia po depërton në vetë demokracinë – jo vetëm përmes përmbajtjes së rreme. Një sondazh i brendshëm i Laburistëve zbuloi se një në katër votues kishte përdorur ChatGPT-në për informacion gjatë zgjedhjeve të fundit.

Mund të ndodhë që alarmi të jetë i tepruar, dhe se IA-ja do të krijojë vende të reja pune teksa zhduk të tjerat – megjithatë, ritmi i ndryshimit është vetë thelbi i sfidës.

Por, ndryshimet e mëdha gjithmonë reflektohen në politikë. Po sikur revolta e ardhshme të vijë nga vetë establishmenti liberal? Kur fitimtarët, mbi të cilët mbështeten strukturat e shoqërisë dhe demokracisë, bëhen humbës, atëherë siguritë e vjetra mund të zhduken shumë shpejt. /Telegrafi/

The post Politika përballet me llogaridhënien për inteligjencës artificiale appeared first on Telegrafi.

Në një takim të mbyllur me drejtuesit politikë të qarqeve ditën e hënë, kryeministri Edi Rama propozoi që nëpër bashkitë e vendit të ngrihen zyra të posaçme për të ndihmuar qytetarët me shërbimet e platformës elektronike qeveritare “e-albania”. Kryeministri kërcënoi gjithashtu që zyrat e avokatisë dhe të noterisë që ofrojnë shërbime me pagesë do t’u […]

The post Zyrat e posaçme për ofrimin e shërbimeve digjitale, një premtim i vonuar appeared first on Reporter.al.

Nga: Lanre Bakare / The Guardian (titulli: An AI-generated band got 1m plays on Spotify. Now music insiders say listeners should be warned)
Përkthimi: Telegrafi.com

Ata u bënë viralë, duke pasur, brenda pak javësh, më shumë se një milion dëgjime në Spotify, por më vonë doli në pah se grupi i ri, The Velvet Sundown, ishte i krijuar nga inteligjenca artificiale [IA] – që nga muzika e tyre, imazhet promovuese deri te historia e tyre fiktive.

Ky episod ka nxitur një debat rreth autenticitetit, me ekspertë të industrisë muzikore që thonë se platformat e transmetimit, si Spotify, duhet të jenë ligjërisht të detyruara të etiketojnë muzikën e krijuar nga artistët e gjeneruar nga IA-ja, në mënyrë që dëgjuesit të marrin vendime të informuara mbi atë që po dëgjojnë.

Fillimisht, “grupi” i përshkruar si “një projekt sintetik muzikor i udhëhequr nga drejtimi krijues njerëzor”, mohoi se ishte një krijim i IA-së dhe publikoi dy albume në qershor, me titujt Floating On Echoes dhe Dust And Silence, me një tingull të ngjashëm me folk-kantrin e trupës Crosby, Stills, Nash & Young.

Situata u bë më e ndërlikuar kur një person që e përshkroi veten si një “anëtar ndihmës”, u tha gazetarëve se The Velvet Sundown kishin përdorur platformën gjenerative të IA-së, Suno, për krijimin e këngëve të tyre dhe se projekti ishte një “mashtrim artistik”.

Kanalet zyrtare të grupit, në rrjetet sociale, e mohuan këtë dhe deklaruan se identiteti i grupit është “thyer”, përpara se të lëshonin një deklaratë që konfirmonte se grupi ishte një krijim i IA-së dhe se ishte “as plotësisht njeri; as plotësisht makinë”, por se ekzistonte “diku në mes”.

Disa persona i thanë Guardian-it se situata aktuale, ku platformat e transmetimit, përfshirë Spotify-n, nuk kanë asnjë detyrim ligjor për të identifikuar muzikën e krijuar nga IA-ja, lë dëgjuesit të pavetëdijshëm për origjinën e këngëve që dëgjojnë.

Roberto Neri, drejtori ekzekutiv i Ivors Academy, ka thënë: “Grupet e krijuara nga IA-ja, si Velvet Sundown, të cilat arrijnë audienca të mëdha pa përfshirë krijues njerëzorë, ngrenë shqetësime serioze për transparencën, autorësinë dhe pëlqimin”.

Neri shtoi se, nëse “përdoret në mënyrë etike”, IA-ja ka potencialin të përmirësojë krijimtarinë muzikore, por theksoi se organizata që ai përfaqëson brengoset për ato që ai i quajti “çështje thellësisht shqetësuese” në lidhje me përdorimin e IA-së në muzikë.

Sophie Jones, drejtuese e strategjisë në Shoqatën Britanike të Industrisë Fonografike (BPI), mbështeti thirrjet për etiketim të qartë. “Ne besojmë se IA-ja duhet të përdoret për të mbështetur krijimtarinë njerëzore, jo për ta zëvendësuar atë”, tha Jones.

“Për këtë arsye, ne po i bëjmë thirrje qeverisë britanike të mbrojë të drejtën e autorit dhe të vendosë detyrime të reja për transparencë ndaj kompanive të IA-së, në mënyrë që të drejtat muzikore të mund të licencohen dhe zbatohen, si dhe të kërkohet etiketimi i qartë i përmbajtjes tërësisht të krijuar nga IA-ja”.

Liz Pelly, autore e librit Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist, tha se artistët e pavarur mund të shfrytëzohen nga personat që qëndrojnë prapa pas grupeve muzikore të krijuara me IA, të cilët mund të prodhojnë këngë të trajnuara me muzikën e tyre.

Ajo përmendi rastin e vitit 2023 kur një këngë u ngarkua në TikTok, Spotify dhe YouTube, duke përdorur zëra të gjeneruar nga IA-ja që pretendonin të ishin The Weeknd dhe Drake. Universal Music Group deklaroi se kënga ishte “përmbajtje keqpërdoruese e krijuar me IA gjeneruese” dhe u hoq pak pasi ishte publikuar.

Nuk dihet me siguri se me çfarë muzike janë trajnuar albumet e Velvet Sundown dhe kritikët thonë se kjo mungesë transparence mund të nënkuptojë se artistët e pavarur po humbasin të drejtën për kompensim.

Pelly tha: “Duhet të sigurohemi që nuk janë vetëm yjet e muzikës pop ata që mbrohen – të gjithë artistët duhet të kenë mundësinë të dinë nëse vepra e tyre është shfrytëzuar në këtë mënyrë”.

Për disa, shfaqja e grupit Velvet Sundown shihet si hapi logjik i radhës teksa muzika dhe IA-ja po kombinohen, ndërkohë që legjislacioni po përpiqet të ecën në hap me këtë ekosistem muzikor që po ndryshon me shpejtësi.

Jones tha: “Rritja e grupeve dhe muzikës së gjeneruar nga IA-ja, që futet në treg, tregon se kompanitë teknologjike kanë trajnuar modelet e tyre duke përdorur vepra krijuese – në shumicën e rasteve pa autorizim apo pagesë për krijuesit dhe mbajtësit e të drejtave – me qëllim që të konkurrojnë drejtpërdrejt me artin njerëzor”.

Neri shtoi se Mbretëria e Bashkuar ka një mundësi për të udhëhequr botën në adoptimin etik të IA-së në muzikë, por theksoi se nevojitet një kuadër i fortë ligjor që “garanton pëlqimin dhe shpërblimin e drejtë për krijuesit, si dhe një etiketim të qartë për dëgjuesit”.

“Pa këto masa mbrojtëse, IA-ja rrezikon të përsërisë të njëjtat gabime të transmetimit dixhital, ku teknologjia përfiton dhe krijuesit muzikorë lihen pas dore”, shtoi ai.

Aurélien Hérault, drejtori i inovacionit në shërbimin e transmetimit muzikor Deezer, tha se kompania përdor softuer zbulues që identifikon dhe etiketon këngët e krijuara nga IA-ja.

Ai tha: “Për momentin, mendoj se platformat duhet të jenë transparente dhe të përpiqen të informojnë përdoruesit. Për një periudhë kohe, në atë që unë e quaj ‘natyralizimi i IA-së’, ne duhet të njoftojmë qartë përdoruesit se kur është përdorur apo nuk është përdorur IA-ja”.

Hérault nuk e përjashtoi mundësinë që në të ardhmen do të hiqet etiketimi i muzikës së krijuar nga IA-ja, nëse kjo muzikë bëhet më e popullarizuar dhe muzikantët fillojnë ta përdorin si një “instrument” tjetër.

Deezer i tha së fundmi gazetës Guardian se deri në shtatë nga dhjetë dëgjime të muzikës së gjeneruar nga IA-ja, në platformën e tyre, janë mashtruese.

Aktualisht, Spotify nuk e etiketon muzikën si të gjeneruar nga IA-ja dhe është kritikuar më parë për përfshirjen në disa lista dëgjimi të muzikës së realizuar nga “artistë fantazmë” – projekte fiktive që prodhojnë muzikë nga copëzat.

Një zëdhënës i kompanisë tha se Spotify nuk i jep përparësi muzikës së krijuar nga IA. “E gjithë muzika në Spotify, përfshirë atë të gjeneruar nga IA-ja, krijohet, zotërohet dhe ngarkohet nga palë të treta të licencuara”. /Telegrafi/

The post Grupi muzikor i krijuar nga inteligjenca artificiale ka nxitur shqetësime në industrinë muzikore appeared first on Telegrafi.

Në një kohë kur aftësitë digjitale janë thelbësore për integrimin në tregun modern të punës dhe për përfshirjen në shoqërinë digjitale, Shqipëria vijon të mbetet ndër vendet me përgatitjen më të ulët në Europë. Sipas të dhënave të Eurostat, vetëm 51% e të rinjve të moshës 16–29 vjeç në Shqipëri zotërojnë aftësi digjitale bazë, përqindje […]

The post 99% e të rinjve shqiptarë janë çdo ditë online, por ndër të fundit në Europë për aftësitë dixhitale appeared first on BoldNews.al.

Nga: Alexander Hurst / The Guardian
Përkthimi: Telegrafi.com

Në 74 833 fjalët e një libri që po shkruaj, ka gjashtë fjalë të cilat, kur bashkohen në një sekuencë të caktuar prej 12 fjalësh, unë nuk mund t’i përdor. Është një varg i vetëm nga kënga Bloodbuzz Ohio nga grupi The National, i cili thotë: Unë ende kam borxh për paratë, për paratë që i kam borxh.

Libri im është një kujtesë personale për ndikimin psikologjik të asaj që unë e quaj “kapitalizëm i dëshpërimit”, sidomos te brezi i milenialëve, dhe se si kjo i ka shtyrë dhjetëra miliona njerëz të përpiqen të dalin nga pasiguria financiare duke u përfshirë në veprimtari me rrezik të lartë financiar. Historia tregohet përmes përvojës sime personale, teksa për 11 muaj radhazi i shndërrova disa mijëra dollarë në më shumë se 1.2 milion, dhe pastaj për 18 muaj të tjerë ndoqa humbjet derisa përfundova me zero. Në fakt, më keq se zero sepse në fund ia kisha borxh  qeverisë amerikane pothuajse 100 mijë dollarë taksa për fitimet “fantazmë” që nuk ekzistonin më.

Ja ku do të përshtatej në mënyrë të përsosur ai varg nga grupi The National, si një epigraf – por, vetëm në teori. Botuesi më informoi se tekstet e këngëve janë subjekt i një zbatimi famëkeq të rreptë të së drejtës së autorit dhe çmimi për të blerë të drejtat është shpesh astronomik. Pra, as mos e çoni ndër mend të citoni Eminem-in për të treguar se si kënga Lose Yourself depërtoi në psikikën e një brezi, kur ai tha: Ke vetëm një shans, mos e humb shansin për të dështuar, kjo mundësi vjen një herë në jetë.  

Por, sikur të isha një kompani e inteligjensës artificiale [IA] me një model të madh gjuhësor (LLM), gjithçka do të ishte ndryshe. Do të mund të grumbulloja pa problem gjithë diskografinë e grupit The National dhe të Eminem-it, dhe tekstet e çdo kënge tjetër të shkruar. Pastaj, kur një përdorues do të kërkonte diçka si: “Shkruaj një tekst rep në stilin e Eminem-it për humbjen e parave, duke u frymëzuar nga Bloodbuzz Ohio i grupit The National”, programi im i lidhjes së fjalëve – me qindra miliona klientë që paguajnë dhe një kapital tregu që vlen dhjetëra nëse jo qindra miliarda dollarë – do të mund të përgjigjej:

Unë ende kam borxh për paratë, për paratë që i kam borxh
Por, unë nxjerr ar nga fyti kur pluskoj,
Prandaj, shko thuaj bankës se mund të marrë çfarë të dojë
Unë tashmë shpirtin e lash në mikrofon.

Dhe, kjo, sipas vendimeve të muajit të kaluar nga gjykatat amerikane, është në njëfarë mënyre “përdorim i drejtë” [fair use] dhe çuditërisht nuk përbën shkelje të së drejtës së autorit – edhe pse nuk i është paguar asnjë qindarkë askujt në këtë proces.

Unë nuk jam as jurist i të drejtës së autorit, as gjyqtar. Jam i sigurt se të dy ata kanë përgjigje të detajuara dhe teknike – si për shembull se ka një kuadër të ndryshëm ligjor për përdorimin e drejtë në trajnimin e IA-së kundrejt riprodhimit të drejtpërdrejtë. Por, le të lëmë mënjanë për një çast të gjitha këto çështje teknike. A po respektohet me të vërtetë fryma e ligjit për të drejtën e autorit – ai ligj që më ndalon mua të citoj një varg të vetëm 12 fjalësh nga grupi The National në një libër, por i lejon ChatGPT-së ta riprodhojë fjalë për fjalë si pjesë e një “këngë” të re të gjeneruar në çast të vetëm?

Apo është thjesht fjala për pushtet? A do të thotë kjo që Eight Mile Style, kompania diskografike e Eminem-it mund të më shkatërrojë mua për ta cituar në një libër, vetëm sepse unë jam i vogël në krahasim me të, ndërsa Meta mund ta përmbytë Eight Mile Style-n që është po aq i vogël në krahasim me të, me ekipe avokatësh dhe me vite të tëra vonesash?

(Duhet të theksoj se Eight Mile Style ka paditur vetë Meta-n për shkelje të së drejtës së autorit, duke pretenduar se ky është “një tjetër rast i një kompanie me vlerë prej trilion dollarësh (me ‘T’) që shfrytëzon përfitimet krijuese të artistëve muzikorë për përfitime të turpshme monetare të drejtuesve dhe aksionarëve të saj, pa licencë dhe pa respekt për të drejtat e zotëruesve të pronës intelektuale”. Fort mirë! Shpresoj të fitojnë.)

E paramendoj që një ekspert i së drejtës së autorit do të më thoshte se ajo që bën ChatGPT është e ngjashme me dikë që shkruan me dorë disa vargje nga The National apo të Eminem-it, në një fletore personale; se nëse ndonjëherë do ta incizoja dhe shisja këtë këngë të krijuar nga AI-ja, që citon drejtpërdrejt prej tyre, atëherë do të isha fajtor për shkelje të materialit të mbrojtur. Por, kur bëhet fjalë për modelet e mëdha gjuhësore, vetë përmbajtja e prodhuar është produkti.

LLM-të nuk “mendojnë” për atë që prodhojnë. Ato nuk mësojnë, nuk transformojnë dhe nuk janë krijuese në asnjë kuptim të vërtetë të fjalës. Ato identifikojnë marrëdhëniet komplekse (dhe shumë pak kuptojnë) midis fjalëve dhe grupeve të fjalëve, brenda sasive të mëdha të tekstit, bazuar në të dhënat masive të trajnimit (ose, për mua personalisht, ajo që duket si një vjedhje me shumicë e pothuajse gjithë historisë së krijimtarisë letrare dhe artistike të njerëzimit) për të gjeneruar përgjigje që janë mjaftueshëm të mira për të na mashtruar duke menduar se një lloj ndërgjegjeje ka qenë e përfshirë aty.

Ky nuk është një shpërthim emocional për faktin që nuk mund të përdor një varg kënge në librin tim të ardhshëm. Nëse ky është standardi ligjor, atëherë ai është standardi (për shembull, doktrina e përdorimit të drejtë për median e lajmeve është ndryshe). Por, le të jetë të paktën i njëjti standard për të gjithë.

Ka dallim midis asaj që është ligj dhe asaj se si ligji duhet të jetë. A janë vendimet që sapo janë marrë për shkrimtarët në rastet kundër Meta-s dhe Anthropic-ut – një tjetër akter i madh në industrinë e IA-së – në të mirë të krijimtarisë njerëzore? Apo po rrëshqasim drejt një bote ku jo vetëm që kapitali sundon, por edhe ku “inteligjencat” e rreme dhe fitimprurëse përballen me më pak kufizime, sesa vetë njerëzit, mbi mënyrën se si përdorin materialin njerëzor?

Vazhdojmë të dëgjojmë nga themeluesit dhe ekspertët e IA-së se sa revolucionare janë produktet e tyre. Për mënyrën se si IA-ja dhe agjentët e saj do të trazojnë çdo gjë në mënyrë të pakthyeshme. Atëherë ndoshta IA-ja duhet të trazojë edhe ligjin. Nëse ligji po prodhon situata që janë teknikisht të sakta, por të padrejta, të padëshiruara dhe që kërcënojnë vetë ekzistencën e shkrimtarëve, muzikantëve dhe artistëve – profesione jetësore të cilat, në shumicën e rasteve, nuk kanë ndjekur kurrë ndonjë logjikë ekonomike – atëherë ne duhet ta ndryshojmë ligjin. /Telegrafi/

The post Eminem-i, IA-ja dhe unë: Pse artistët kanë nevojë për ligje të reja në epokën digjitale? appeared first on Telegrafi.

Ekspertë të shëndetit kanë alarmuar publikun për ndikimet negative që sjell përdorimi i tepërt i pajisjeve dhe rrjeteve sociale.

Sipas mjekëve si Dr. Gagan Saini dhe Dr. Manisha Arora, ekspozimi i gjatë ndaj ekranit,celularëve, tabletave, kompjuterëve, shkakton stres kronik dhe probleme me ritmet biologjike, duke çuar shpesh në:
•Ankth dhe ecuri të dobët gjumi
•Lodhje e syve dhe dhimbje koke

Edhe të rinjtë dhe të moshuarit po raportojnë për mungesë gjumi dhe përkeqësim të gjendjes mendore, të lidhura me përdorimin pa kufij të pajisjeve.

Si ta luftosh “varësinë dixhitale”

Ekspertët rekomandojnë disa zakone të thjeshta por efikase për një “digital detox”:
•Qendra e vëmendjes: Të hamë pa pajisje në tavolinë për të ndalur impulsin e scroll-it.
•Ecja pa ekran: Shëtisje relaksuese pa telefon, për të stimuluar qetësinë nervore.
•Të ndalojmë përdorimin e pajisjeve të paktën 1–2 orë para gjumit.

Përfitimet që sjell ky detox:
•Përqendrim më i mirë dhe më pak stimulim nervor.
•Pushim më cilësor i sistemit nervor autonom, duke ulur nivelet e kortizolit.
•Gjallërim i aftësisë mendore, gjumi përmirësohet ndjeshëm. 

The post Studim i ri: Varësia nga ekranet po nxit ankth, lodhje dhe probleme gjumi appeared first on iconstyle.al.

Një 66-vjeçar punëtor ndërtimi u vra të hënën pasdite në Berat, pasi ra nga lartësia e ndërtesës ku punonte.  Sipas policisë, ngjarja ndodhi rreth orës 15:30 në lagjen “Kushtrimi”, ku Ramadan Hatija, banues në Berat, dyshohet se ra nga kati i tretë i një pallati në ndërtim. Ai u dërgua me urgjencë në Spitalin Rajonal […]

The post Vritet punëtori i ndërtimit në Berat, policia shpall në kërkim administratorin appeared first on Reporter.al.

Qeveria e Kanadasë ka vendosur të heqë taksën e planifikuar mbi shërbimet dixhitale në përpjekje për të rifilluar negociatat tregtare me Shtetet e Bashkuara. Ky vendim vjen vetëm disa ditë pasi Presidenti amerikan Donald Trump ndërpreu bisedimet në shenjë hakmarrjeje ndaj kësaj takse.

Në një deklaratë të dhënë të dielën, Kryeministri kanadez Mark Carney njoftoi se ai dhe Presidenti Trump kanë rënë dakord për rifillimin e negociatave, të cilat do të synojnë arritjen e një marrëveshjeje deri më 21 korrik 2025 – një afat i përcaktuar gjatë Samitit të G7 në Kananaskis.

“Njoftimi i sotëm do të mbështesë rifillimin e negociatave drejt afatit kohor të 21 korrikut 2025,” deklaroi Carney.

Taksa, e cila do të hynte në fuqi të hënën, parashikonte një tarifë prej 3% mbi të ardhurat nga shërbimet dixhitale që kompanitë gjenerojnë nga përdoruesit kanadezë, nëse këto të ardhura kalonin 20 milionë dollarë në vit. Masa do të kishte efekt retroaktiv që nga viti 2022 dhe do të zbatohej për platformat e mediave sociale, reklamat dixhitale, tregjet online dhe shitjen apo licencimin e të dhënave të përdoruesve.

Presidenti Trump reagoi të premten duke e quajtur taksën “një sulm të drejtpërdrejtë dhe të hapur ndaj vendit tonë”, duke akuzuar se ajo synonte padrejtësisht kompanitë amerikane të teknologjisë si Apple, Alphabet/Google, Amazon dhe Meta.

Ministria e Financave e Kanadasë konfirmoi se mbledhja e taksës do të ndalet menjëherë, ndërsa Ministri i Financave François-Philippe Champagne pritet të paraqesë një projektligj për shfuqizimin zyrtar të Aktit të Taksave mbi Shërbimet Dixhitale (DST).

Vendimi ka ngjallur reagime të përziera. Analisti dhe gazetari kanadez i teknologjisë Paris Marx i tha Al Jazeera-s se kjo tregon se “Kanadaja mund të detyrohet”.

“Kompanitë shumëkombëshe të teknologjisë nuk paguajnë pjesën e tyre të drejtë të taksave në Kanada, dhe taksa e shërbimeve dixhitale ishte hartuar për të adresuar këtë,” tha ai. “Heqja e saj, nën presion amerikan, është një hap prapa.”

Marx shtoi se përpjekjet për të vendosur një kornizë ndërkombëtare për taksimin e kompanive dixhitale janë penguar prej kohësh nga SHBA-të, si nën administratën Biden, ashtu edhe tani nën drejtimin e Trump.

Në një kohë kur gjithnjë e më shumë vende po miratojnë taksa të ngjashme për të garantuar drejtësi fiskale në sektorin dixhital, tërheqja e Kanadasë shihet nga kritikët si një kompromis strategjik për hir të marrëdhënieve tregtare me partnerin e saj më të madh ekonomik.

LEXONI GJITHASHTU:

• Sulmet izraelite vrasin 72 palestinezë në Rripin e Gazës
• “Fund luftës në Gaza” – Trump bën thirrje për arritje të marrëveshjes

The post Kanadaja heq taksën mbi shërbimet dixhitale për të rifilluar bisedimet me SHBA-në appeared first on Euronews Albania.

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Tiranë ka pritur për dy ditë me radhë prokurorë shqiptarë në një trajnim të posaçëm mbi hetimin dhe ndjekjen penale të provave digjitale, nën kujdesin e Programit të Ndihmës së Sigurisë Diplomatike për Antiterrorin.

Me këtë rast, Ambasada Amerikane ndau fjalën e zëvendës shefes së misionit në detyrë, Kathryn Hammond, gjatë ceremonisë së diplomimit të pjesëmarrësve në kursin “Ndërgjegjësimi Kibernetik për Prokurorët”.

Hammond theksoi se luftërat moderne fillojnë online dhe gatishmëria kibernetike është thelbësore, pasi mbrojtja e aeroporteve, spitaleve, rrjeteve energjetike dhe të dhënave personale përbën një element të rëndësishëm të mbrojtjes kombëtare.

“Aktorët e këqij po përdorin teknologji gjithnjë e më të sofistikuara, çka e bën të domosdoshme që forcat e rendit dhe prokurorët të jenë një hap përpara këtyre kërcënimeve që evoluojnë me shpejtësi. Trajnimi juaj në këtë kurs ju ka përgatitur për të përballuar këto sfida drejtpërdrejt, duke siguruar që drejtësia të vihet në vend në epokën digjitale,” deklaroi ajo.

Hammond vuri në dukje edhe ndihmën konkrete që Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Shqipërisë pas sulmeve kibernetike të korrikut dhe shtatorit 2022. Ajo nënvizoi se SHBA ka ofruar miliona dollarë në ndihmë dhe ekspertizë kibernetike, duke theksuar angazhimin e palëkundur të Amerikës për të ndihmuar partnerët në forcimin e mbrojtjes së tyre kibernetike.

Fjala e plotë e Kathryn Hammond

“Jam e lumtur që jam sot këtu në emër të Ambasadës së Shteteve të Bashkuara dhe Programit të Ndihmës për Antiterrorin të Sigurisë Diplomatike. Ky kurs ishte planifikuar dhe pastaj u shty, mendoj se dy herë. Kështu që jam vërtet shumë e kënaqur që jemi të gjithë së bashku sot këtu për të ndarë informacion mbi këtë temë kaq të rëndësishme. Zëvendës Prokuror i Përgjithshëm, Admiral Jano, instruktorë Curt Perkins dhe Scott Longo, kolegë nga ambasada – faleminderit për praninë tuaj sot këtu. Dhe faleminderit juve, prokurorëve, që keni ndarë kohë nga oraret tuaja të ngarkuara për të qenë këtu dhe për të mësuar më shumë rreth kësaj çështjeje jetike. E di që keni udhëtuar nga e gjithë Shqipëria për të marrë pjesë në këtë kurs.

Në botën e sotme të ndërlidhur, nuk mendoj se mund të theksojmë mjaftueshëm rëndësinë e luftës kundër krimeve kibernetike. Krimet kibernetike paraqesin një kërcënim të madh për sigurinë kombëtare, stabilitetin ekonomik dhe sigurinë e qytetarëve. Kriminelë, terroristë, regjime shtypëse dhe aktorë të tjerë abuzojnë me mjetet digjitale duke kërcënuar paqen dhe stabilitetin ndërkombëtar, duke dëmtuar të tjerët dhe duke ushtruar ndikim të dëmshëm. Vetëm të premten që kaloi, pamë një incident kibernetik në Bashkinë e Tiranës, të cilin Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike ua ka atribuar aktorëve iranianë. Luftërat bashkëkohore fillojnë online. Mbrojtja e aeroporteve, spitaleve, rrjeteve energjetike dhe të dhënave personale është mbrojtje kombëtare. Gatishmëria kibernetike është thelbësore për misionin.

Aktorët e këqij po përdorin teknologji gjithnjë e më të sofistikuara, gjë që e bën të domosdoshme që forcat e rendit dhe prokurorët të jenë një hap përpara këtyre kërcënimeve që zhvillohen me shpejtësi. Trajnimi juaj në këtë kurs ju ka përgatitur për të përballuar këto sfida drejtpërdrejt, duke siguruar që drejtësia të vihet në vend në epokën digjitale.

Qeveria e Shteteve të Bashkuara po punon me partnerët për të çuar përpara një të ardhme digjitale që mbron sigurinë dhe mirëqenien e qytetarëve duke ndëshkuar ata që përdorin mjetet digjitale për qëllime kriminale. Që nga ndërhyrjet shkatërruese kibernetike të korrikut dhe shtatorit 2022, Shtetet e Bashkuara kanë ofruar miliona dollarë në ndihmë dhe ekspertizë kibernetike për Shqipërinë. Shtetet e Bashkuara e marrin me seriozitet rolin e tyre në ndihmën ndaj partnerëve për të ndërtuar mbrojtjen e tyre kibernetike – dhe një pjesë kyçe e kësaj mbrojtjeje është aftësia për të hetuar dhe ndjekur penalisht autorët e krimeve kibernetike.

Gjatë këtij kursi, ju keni thelluar njohuritë tuaja mbi kompleksitetin e provave digjitale dhe rolin e tyre kyç në ndjekjen penale të terrorizmit dhe krimeve të tjera të mëdha. Keni fituar njohuri të vlefshme mbi mënyrat se si terroristët dhe kriminelët e tjerë shfrytëzojnë internetin dhe teknologjinë për të planifikuar dhe kryer veprat e tyre të tmerrshme. Ndërsa ktheheni në rrethet tuaja përkatëse, jam e bindur se do të zbatoni njohuritë dhe aftësitë që keni fituar për të pasur një ndikim të rëndësishëm në luftën kundër krimit.

Faleminderit për përkushtimin tuaj ndaj mbrojtjes së komuniteteve tuaja. Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria mbeten partnerë të përkushtuar, si në botën reale, ashtu edhe në hapësirën kibernetike. Faleminderit!”, tha ajo.

The post Siguria digjitale/ Ambasada Amerikane trajnon prokurorët shqiptarë appeared first on Sot News | Lajme.

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Tiranë ka pritur për dy ditë me radhë prokurorë shqiptarë në një trajnim të posaçëm mbi hetimin dhe ndjekjen penale të provave digjitale, nën kujdesin e Programit të Ndihmës së Sigurisë Diplomatike për Antiterrorin.

Me këtë rast, Ambasada Amerikane ndau fjalën e zëvendës shefes së misionit në detyrë, Kathryn Hammond, gjatë ceremonisë së diplomimit të pjesëmarrësve në kursin “Ndërgjegjësimi Kibernetik për Prokurorët”.

Hammond theksoi se luftërat moderne fillojnë online dhe gatishmëria kibernetike është thelbësore, pasi mbrojtja e aeroporteve, spitaleve, rrjeteve energjetike dhe të dhënave personale përbën një element të rëndësishëm të mbrojtjes kombëtare.

“Aktorët e këqij po përdorin teknologji gjithnjë e më të sofistikuara, çka e bën të domosdoshme që forcat e rendit dhe prokurorët të jenë një hap përpara këtyre kërcënimeve që evoluojnë me shpejtësi. Trajnimi juaj në këtë kurs ju ka përgatitur për të përballuar këto sfida drejtpërdrejt, duke siguruar që drejtësia të vihet në vend në epokën digjitale,” deklaroi ajo.

Hammond vuri në dukje edhe ndihmën konkrete që Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Shqipërisë pas sulmeve kibernetike të korrikut dhe shtatorit 2022. Ajo nënvizoi se SHBA ka ofruar miliona dollarë në ndihmë dhe ekspertizë kibernetike, duke theksuar angazhimin e palëkundur të Amerikës për të ndihmuar partnerët në forcimin e mbrojtjes së tyre kibernetike.

1 of 5

Fjala e plotë e Kathryn Hammond

“Jam e lumtur që jam sot këtu në emër të Ambasadës së Shteteve të Bashkuara dhe Programit të Ndihmës për Antiterrorin të Sigurisë Diplomatike. Ky kurs ishte planifikuar dhe pastaj u shty, mendoj se dy herë. Kështu që jam vërtet shumë e kënaqur që jemi të gjithë së bashku sot këtu për të ndarë informacion mbi këtë temë kaq të rëndësishme. Zëvendës Prokuror i Përgjithshëm, Admiral Jano, instruktorë Curt Perkins dhe Scott Longo, kolegë nga ambasada – faleminderit për praninë tuaj sot këtu. Dhe faleminderit juve, prokurorëve, që keni ndarë kohë nga oraret tuaja të ngarkuara për të qenë këtu dhe për të mësuar më shumë rreth kësaj çështjeje jetike. E di që keni udhëtuar nga e gjithë Shqipëria për të marrë pjesë në këtë kurs.

Në botën e sotme të ndërlidhur, nuk mendoj se mund të theksojmë mjaftueshëm rëndësinë e luftës kundër krimeve kibernetike. Krimet kibernetike paraqesin një kërcënim të madh për sigurinë kombëtare, stabilitetin ekonomik dhe sigurinë e qytetarëve. Kriminelë, terroristë, regjime shtypëse dhe aktorë të tjerë abuzojnë me mjetet digjitale duke kërcënuar paqen dhe stabilitetin ndërkombëtar, duke dëmtuar të tjerët dhe duke ushtruar ndikim të dëmshëm. Vetëm të premten që kaloi, pamë një incident kibernetik në Bashkinë e Tiranës, të cilin Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike ua ka atribuar aktorëve iranianë. Luftërat bashkëkohore fillojnë online. Mbrojtja e aeroporteve, spitaleve, rrjeteve energjetike dhe të dhënave personale është mbrojtje kombëtare. Gatishmëria kibernetike është thelbësore për misionin.

Aktorët e këqij po përdorin teknologji gjithnjë e më të sofistikuara, gjë që e bën të domosdoshme që forcat e rendit dhe prokurorët të jenë një hap përpara këtyre kërcënimeve që zhvillohen me shpejtësi. Trajnimi juaj në këtë kurs ju ka përgatitur për të përballuar këto sfida drejtpërdrejt, duke siguruar që drejtësia të vihet në vend në epokën digjitale.

Qeveria e Shteteve të Bashkuara po punon me partnerët për të çuar përpara një të ardhme digjitale që mbron sigurinë dhe mirëqenien e qytetarëve duke ndëshkuar ata që përdorin mjetet digjitale për qëllime kriminale. Që nga ndërhyrjet shkatërruese kibernetike të korrikut dhe shtatorit 2022, Shtetet e Bashkuara kanë ofruar miliona dollarë në ndihmë dhe ekspertizë kibernetike për Shqipërinë. Shtetet e Bashkuara e marrin me seriozitet rolin e tyre në ndihmën ndaj partnerëve për të ndërtuar mbrojtjen e tyre kibernetike – dhe një pjesë kyçe e kësaj mbrojtjeje është aftësia për të hetuar dhe ndjekur penalisht autorët e krimeve kibernetike.

Gjatë këtij kursi, ju keni thelluar njohuritë tuaja mbi kompleksitetin e provave digjitale dhe rolin e tyre kyç në ndjekjen penale të terrorizmit dhe krimeve të tjera të mëdha. Keni fituar njohuri të vlefshme mbi mënyrat se si terroristët dhe kriminelët e tjerë shfrytëzojnë internetin dhe teknologjinë për të planifikuar dhe kryer veprat e tyre të tmerrshme. Ndërsa ktheheni në rrethet tuaja përkatëse, jam e bindur se do të zbatoni njohuritë dhe aftësitë që keni fituar për të pasur një ndikim të rëndësishëm në luftën kundër krimit.

Faleminderit për përkushtimin tuaj ndaj mbrojtjes së komuniteteve tuaja. Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria mbeten partnerë të përkushtuar, si në botën reale, ashtu edhe në hapësirën kibernetike. Faleminderit!”, tha ajo.

LEXONI GJITHASHTU:

• Ambasada Amerikane në Tiranë: 5% e PBB-së në mbrojtje do forcojë sigurinë kombëtare
• Konflikti Izrael-Iran, Ambasada Amerikane në Tiranë paralajmërim për shtetasit e saj

The post Ambasada Amerikane në Tiranë trajnon prokurorët shqiptarë për sigurinë digjitale appeared first on Euronews Albania.

TIRANË, 25 qershor/ATSH/ Autoriteti i Mediave Audiovizive (AMA), ishte pjesë e tryezës së punës mbi Platformat Digjitale dhe Qeverisjen e Mediave Online në Shqipëri, organizuar nga UNESCO.

Drejtuesja e AMA-s, Armela Krasniqi e përgëzoi këtë iniciativë të UNESCO-s, që po udhëheq një debat global mbi qeverisjen e Platformave Digjitale.

Krasniqi tha se ndau në këtë tryezë potencialin e AMA-s për të udhëhequr procesin midis rregullimit tradicional të transmetimeve dhe sfidave të reja që lindin në mjediset digjitale audiovizive, si dhe aftësinë e AMA-s për të kontribuar me ekspertizë, njohuri institucionale dhe përvojë rregullatore në zhvillimin e kuadrove ligjor, në fushën audio dhe audiovizive.

“Iniciativa e UNESCO-s për Qeverisjen e Platformave Digjitale, u konkretizua vitin e kaluar në Kroaci me miratimin e Rrjetit Global të Rrjeteve, ku kam qenë pjesë e themeluesve si Presidente e MNRA”, pohoi Krasniqi.

Drejtuesja e AMA-s, pohoi se “në vijim të këtij forumi global, dhe pas publikimit të Udhëzimeve që synojnë mbrojtjen e së drejtës së lirisë së shprehjes, qasjen në informacion, si dhe të drejtat e tjera të njeriut në qeverisjen e Platformave Digjitale, sot në Tiranë u prezantuan gjetjet e studimit rajonal për Shqipërinë, me këtë temë, e që fokusohet në gjendjen aktuale të kuadrit rregullator ekzistues që rregullon platformat e rrjeteve sociale dhe mediat online, si dhe sfidat kryesore për moderimin dhe përzgjedhjen e informacionit të verifikuar, me interes publik në rrjetet sociale”.

“Objekt i këtij studimi kanë qenë vendet e Ballkanit Perëndimor dhe Turqia”, tha Krasniqi.

Gjatë tryezës së punës mbi Platformat Digjitale dhe Qeverisjen e Mediave Online në Shqipëri, o...

1 nga 15

/e.i//a.f/

The post Krasniqi: AMA, potencial për të udhëhequr sfidat qeverisjes digjitale appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Kompanitë në mbarë botën po hyjnë me shpejtësi në tregun e Bitcoin, edhe pse shumica e tyre nuk kanë lidhje të drejtpërdrejtë me botën e kriptomonedhave. Ato po ndjekin një strategji që deri tani ka sjellë rritje të jashtëzakonshme në çmimet e aksioneve: blejnë Bitcoin dhe e mbajnë si pasuri në bilancet e tyre. Gjatë vitit […]

The post Kompanitë po blejnë Bitcoin me miliarda, një garë globale që po “ndez” bursat appeared first on BoldNews.al.

TIRANË, 19 qershor/ATSH/ Gjatë gjithë sezonit veror, turistët e huaj, por edhe pushuesit vendas mund të marrin shërbim shëndetësor për çdo rast urgjence në 36 qendrat shëndetësore verore që janë në funksion të plotë 24 orë në ditë, në 7 ditë të javës.

Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, Albana Koçiu tha sot se qendra shëndetësore verore në Tale të Lezhës është e hapur nga 1 qershori deri në 30 shtator, për të ofruar ndihmë për çdo nevojë apo urgjencë shëndetësore, si edhe për të garantuar sigurinë dhe mirëqenien e pushuesve gjatë sezonit veror.

Ministrja Koçiu pohoi se doktoreshë Regisa dhe infermiere Nertila ofrojnë çdo ditë shërbim në këtë qendër shëndetësore verore, duke u kujdesur për pushuesit vendas dhe të huaj që zgjedhin këtë plazh për të kaluar pushimet e tyre.

Mjekja e Përgjithshme, Regisa Ndoci shprehet se pas aplikimit te Operatori Qendror Shtetëror për të ofruar shërbim si mjeke e përgjithshme, ajo u punësua pranë qendrës shëndetësore verore Tale.

“Ne ofrojmë shërbime të ndryshme si mjekim plagësh, saturim, shërbime emergjente, reaksione, alergji të ndryshme. Qendra është e pajisur me të gjitha medikamentet dhe aparaturat e nevojshme mjekësore dhe është në shërbimin e duhur për emergjencat verore”, tha ajo.

Ndërsa, infermierja Nertila Gjinaj thotë se qendra është 24 orë hapur në shtatë ditë të javës dhe i vjen në ndihmë pushuesve dhe gjithë banorëve të zonës.

Përveç qendrave shëndetësore, Urgjenca Kombëtare do të vendosë në dispozicion të pushuesve 20 vendqëndrime fikse me autoambulanca në zonat më të frekuentuara turistike. Gjithashtu do të përdoren edhe motoambulancat, të cilat ndihmojnë në përshpejtimin e ndërhyrjeve mjekësore duke shmangur trafikun e rënduar të sezonit.

Këto qendra shëndetësore do të qëndrojnë të hapura deri në 30 shtator 2025 për një sezon turistik të sigurt dhe të shëndetshëm për të gjithë pushuesit vendas dhe ata të huaj.

/e.i/j.p/

The post Koçiu: Qendra shëndetësore verore në Tale, shërbim 24/7 për pushuesit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.