Një vatër zjarri është aktivizuar mesditën e sotme në malin e fshatit German, Njësia Administrative Komsi, Bashkia Mat.
Flakët kanë rënë rreth orës 12:00, në një zonë të thepisur dhe malore, ndërsa ende nuk dihet shkaku i saktë i zjarrit. Burime nga terreni bëjnë me dije se vatra ndodhet në një zonë të vështirë dhe fikja e saj është e vështirë.
Dyshohet se zjarri mund të ketë ardhur nga pakujdesia e ndonjë bariu që kulloste bagëtinë, ose si pasojë e zjarrvënies së qëllimshme.
Aktualisht në vendngjarje ndodhen punonjës të shërbimit pyjor të Bashkisë Mat, forca zjarrfikëse dhe banorë të zonës, por terreni malor paraqet rrezikshmëri.
Zona kryesisht është me ah dhe arrëni, ndërsa pritet që flakët të vihen nën kontroll në orët në vijim, me shtimin e forcave të ndërhyrjes.
Nuk janë të pakta rastet që kanë mbërritur në redaksinë e Iconstyle vitet e fundit, ku qytetarë të ndryshëm kanë denoncuar biznese të papërgjegjshme apo dashakeqe që përfitojnë duke shitur mallra të falsifikuara. Me premtimin e “firmave origjinale” dhe çmimeve të ulëta, shumë prej tyre kanë mashtruar konsumatorët shqiptarë, duke i pajisur me produkte pa cilësi, të cilat nuk kanë as garanci, as vlerë të vërtetë. Ky realitet ka kthyer Shqipërinë në një treg të mbushur me “imitime luksi”, ku Gucci, Louis Vuitton apo Dior janë bërë emra të zakonshëm në reklama online, por në fakt shumica e produkteve ishin “fake”.
Me hyrjen më në fund në fuqi të ligjit të ri për markat tregtare më 16 gusht, kjo situatë pritet të ndryshojë ndjeshëm. Teksa deri dje ishte e zakonshme të porositje online një çantë “imitim të parë” ose të gjeje në rrugicat e qyteteve dyqane që shisnin rroba të stampuara me logo firmash botërore, tani çdo mall i tillë do të ndalet në pikat doganore. Ligji i ri i bën të paligjshme importin dhe eksportin e produkteve që shkelin të drejtat e pronësisë intelektuale, duke i dhënë fund një tregu të ndërtuar mbi mashtrim dhe fitim të padrejtë.
Përveç tregtarëve, rregullat prekin edhe udhëtarët. Kushdo që hyn në Shqipëri përmes rrugëve ajrore, tokësore apo detare, mund të ketë me vete vetëm mallra jo tregtare, brenda kufijve duty free dhe pa tregues të dyshimtë. Pra, edhe një çantë apo një palë këpucë të blera jashtë vendit, nëse janë imitime të markave të njohura, rrezikojnë të konfiskohen nga dogana.
Ky ligj sjell disa risi të rëndësishme. Ai i njeh pronarëve të markave të famshme jo vetëm të drejtën për të ngritur padi kundër imituesve, por edhe për të kërkuar dëmshpërblim për dëmet që u janë shkaktuar. Në nenin 87 parashikohet qartë se çdo përdorim i paautorizuar i një marke të mbrojtur mund të penalizohet, duke detyruar abuzuesit të paguajnë shumat përkatëse. Për më tepër, pronarët e markave kanë mundësinë të kërkojnë nisjen e hetimeve zyrtare pranë Drejtorisë së Pronësisë Industriale, nëse konstatojnë ngjashmëri të rrezikshme me markat e tyre.
Shqipëria ka vite që është kthyer në një “qendër tregtare” për mallrat e falsifikuara, duke rivalizuar tregje si ai turk. Dyqane fizike, por sidomos ato online në rrjete sociale, kanë ofruar çanta, syze, këpucë dhe veshje me logot e firmave luksoze, duke i prezantuar si “imitime të para”. Për shumë konsumatorë, këto produkte ishin e vetmja mundësi për të pasur një “luksoz” në garderobë, por në të vërtetë ishin një mashtrim i pastër.
Sipas të dhënave zyrtare, vetëm gjatë vitit 2024 Dogana shqiptare ka sekuestruar mbi 40 mijë produkte të falsifikuara. Por ky numër tregon vetëm sipërfaqen e problemit, pasi pjesa më e madhe e mallrave kanë hyrë lirshëm dhe janë shitur pa kontroll.
Përfitimi nga tregu i produkteve “fake” nuk ka qenë vetëm një çështje estetike apo mode, por një problem serioz ekonomik. Nga njëra anë, bizneset e ndershme që importojnë mallra origjinale janë dëmtuar drejtpërdrejt, duke humbur klientë. Nga ana tjetër, konsumatorët shqiptarë janë mashtruar, duke paguar për produkte të cilat nuk kanë as garanci dhe shpesh janë të dëmshme për shëndetin, sidomos në rastin e kozmetikës apo këpucëve me materiale toksike.
Një Shqipëri pa treg të mallrave “fake” do të thotë një treg më transparent, më i ndershëm dhe më i sigurt për konsumatorin.
Megjithatë, sfida e vërtetë do të jetë zbatimi. Ligjet janë vetëm në letër nëse institucionet nuk kanë kapacitetin dhe vullnetin për t’i zbatuar. Nëse doganat, policia dhe Drejtoria e Pronësisë Industriale nuk do të kenë një kontroll të rreptë, ekziston rreziku që tregu “fake firmato” të gjejë sërish rrugë alternative.
Për momentin, vendimi është një goditje e rëndësishme ndaj gjithë atyre që kanë pasuruar veten duke shitur mashtrime të mbështjella me logot e firmave botërore. Dhe për konsumatorët shqiptarë, ky është një hap drejt një tregu më të pastër, më të drejtë dhe me më shumë garanci.
Janë zbardhur detaje të reja nga vrasja e 14-vjeçarit Erald Xhejo nga bashkëmoshatari i tij, Enedio Guri, krim i regjistruar pasditen e së enjtes, 14 Gusht, në fshatin Pirg të Maliqit. Sipas dosjes hetimore, një ditë para krimit, autori Enedio Guri nga fshati Leminot, ka shkuar me një mjet në fshatin Zvirinë dhe para lokalit […]
Bar-kafe “Kadiu” në fshatin Kurdari të Matit ishte mbushur plot mëngjesin e së martës. Banorët e zonës ishin mbledhur për të ndarë shqetësimet e tyre të dy muajve të fundit: ndërtimi i hidrocentralit “Doma” dhe shoqërimet e vazhdueshme në polici të atyre që kundërshtojnë punimet.
Rrufitjet e kafeve shoqëroheshin në sfond nga gurgullima e ujit në kanalin vaditës krah rrugës së shtruar gjatë fushatës së fundit zgjedhore. Ndryshe, çezma e lokalit nuk kishte ujë.
“Nuk kemi ujë të pijshëm, jo më ujë për të ndërtuar HEC-e në këtë zonë,” tregoi për Citizens.al Erind Saliaj, banor, njëherësh administrator i njësisë administrative Suç të bashkisë Klos, e cila përfshin pesë fshatra.
Në lumin e Lusës, që kalon mes tre prej këtyre fshatrave – Kurdari, Skënderaj dhe Kurqelaj – parashikohet të hapet 4.4 kilometra trase rruge dhe rrjedha e lumit të futet në tuba.
Ardhja e makinerive të kompanisë “Global Interprise Group”, e cila do të ndërtojë hidrocentralin ka trazuar banorët. Ata i kanë pritur me protesta pasi e shohin projektin me rrezik për jetesën e tyre, të përqendruar kryesisht te bujqësia dhe blegtoria.
“A nuk është gjynah ta kthesh në shkretëtirë, ku asnjë lloj gjallese të mos ekzistojë. Fshati që është në Kurqelaj, dil matanë është HEC, ec në këtë anë është HEC, ku t’i kullosë delet dhe dhitë ai?”, shprehet i revoltuar Abdulla Abdullaj, banor i fshatit.
Erindi tregon se tentativat e para për hidrocentrale në këtë zonë kanë qenë që nga vitet 2006 e 2013, me dokumente të plotësuara më pas në vitin 2018. Ai thotë se ato janë shoqëruar pa dëgjesa publike dhe me kontrata të nënshkruara pa transparencë.
Rexhep Kuleni, gjithashtu banor, i angazhuar që në fillim kundër projektit, thotë se procesverbalet e dëgjesave janë manipuluar.
“Në listën me 19 veta të dëgjesës së vitit 2018 figurojnë edhe dy 14-vjeçarë që s’kanë firmosur as vetë,” kujton ai teksa shton se Drejtoria e Mjedisit Dibër e pati cilësuar dëgjesën me shumicë “pro”, pavarësisht se të paktën 12 prej pjesëmarrësve ishin shprehur “kundër”.
Vonesa në konkretizimin e projektit bëri që kompanisë t’i përfundonte leja dhe për këtë ajo provoi sërish të merrte një leje të re duke thirrur një dëgjesë tjetër në korrik të vitit 2020. Por kësaj here falë angazhimit të banorëve, kompania mori një refuzim masiv prej 613 personash.
“Unanimisht e kanë refuzuar kompaninë për të ardhur dhe për të ndërtuar HEC-et,” u shpreh Erindi.
Mirëpo, pavarësisht këtij refuzimi, kompania u kthye sërish në vitin 2023 duke iu shmangur dëgjesave me pjesëmarrje të gjerë.
Rexhepi thotë se dëgjesat e reja u bënë pa praninë e përfaqësuesve të pushtetit vendor dhe pa një prezencë të zgjeruar të banorëve prej qindra vetash si në rastin e vitit 2020.
“Unë nuk e di, ata që kanë firmosur… të besosh katër-pesë persona pa dëgjesë dhe të mos besosh një popull që kanë thirrur mbi 1,450 vetë kundër, vetëm pesë pro,” kujton i revoltuar Rexhepi.
Banorët i kanë ndaluar makineritë e kompanisë “Global Interprise Group” të hyjnë në fshat. Disa prej tyre janë shoqëruar në polici, mirëpo ata theksojnë se do të vijojnë të rezistojnë dhe nuk do ta lejojnë hidrocentralin që të ndërtohet.
“Nuk do ta lejojmë,” këmbënguli Enver Dara, banor, i cili theksoi se dëgjesat publike do të kishin shmangur përplasjet me kompaninë.
“Të vijë të na pyesë, nëse e jep populli, edhe nëse 51%, i 52-ti do jem unë, do t’ia jap unë vetë ta bëjë, dhe unë do rri në shtëpinë time, nuk do të dal më as në protestë, asgjë.”
Kabina e hyrjes së kantierit të hidrocentralit në anën perëndimore të lumit të Lusës, Kurdari/Citizens.al
Ikja e ujit, shpërngulje e banorëve
Për Ferik Topallin, futja e ujit në tuba është “vdekje për fshatin”. Ai paralajmëron shpërngulje masive dhe e argumenton këtë me faktin se shumica e banorëve merren me bujqësi dhe blegtori.
“Duhet të porosisim 200 arkivolë dhe të zhduket njerëzimi këtu në Kurdari”, tha ai, ndërsa shtoi se përpiqet prej kohësh për të siguruar të ardhmen pa u larguar nga vendi.
“Këta duan të na marrin pikën e ujit, të na marrin shpirtin, të na masakrojnë. Duan të na telendisin!”, vijoi Feriku.
Sipas Erind Saliajt, zona është “hambari i Matit”, me prodhim bujqësor që furnizon tregjet e Burrelit, Klosit e Bulqizës.
“Të gjitha produktet tona bujqësore dhe blegtorale ne i hedhim në treg. Kemi disa hektarë vreshta, plantacione me pemë frutore dhe ka shumë që merren me kopshtari, me zarzavate dhe perime. Punojnë në tokën e tyre, shfrytëzojnë këtë ujë që na ka falur natyra dhe nxjerrin një ndihmë të vogël për familjet e tyre”, tregon Erindi.
Enver Dara na shoqëroi përmes tokave të tij duke na treguar trasetë e rrugëve të hapura anës rrjedhës së lumit. Ai na tha se kompania nisi të punojë në dy drejtime të ndryshme, lindje-perëndim për të shpejtuar në vendosjen e tubave.
“Jo ai, por askush me qenë, edhe Edi Rama s’ka për të kaluar në tokën time, është e imja ajo. Ai mund të më marrë dhe shpirtin se është shteti, por unë nuk e lej”, theksoi Enveri.
Reduktimi i ujit të zonës duket se rrezikon edhe rezervuarin kryesor të Kurdarisë, i prekur ndjeshëm nga thatësira e verës së këtij viti.
“Sot kalojmë lumin me këpucë, jo më me çizme,” kujton Abdulla Abdullaj, teksa na tregon për situatën.
Beteja e komunitetit të Matit kundër HEC-eve
Pesë fshatrat e Njësisë Administrative Suç: Kurdari, Kurqelaj, Skënderaj, Suç e Kujtim, kanë qenë shënjestër të veprave energjetike prej vitit 2006. Në atë kohë projekti për ndërtimin e një HEC-i në lumin e Lusës nuk u përfundua.
Në vitin 2017-2018 dy shoqëri të ndryshme si “Indrolusa” dhe “Global Interprise Group” aplikuan për të ndërtuar hidrocentrale në këtë zonë.
Në vitin 2017, qeveria i dha leje firmës “Idrolusa” për ndërtimin e HEC-eve “Lusa 1 dhe Lusa 2”.
Banorët, u përpoqën t’i bindnin institucionet se ishin kundër këtyre projekteve, prandaj në 2020 iu drejtuan zyrës së Kryeministrisë.
Në përgjigjen zyrtare, thuhej se qeveria ishte në dijeni të problemit të ngritur nga banorët dhe se ajo “mbështet para së gjithash interesat e komunitetit”.
Makineritë e kompanisë bllokuar në anën lindore të lumit të Lusës, Kurdari/Citizens.al
Por, pas përfundimit të afateve ligjore dhe mos realizimit të këtyre veprave në fshat, kompania “Idrolusa” u rikthye në fshatin Skënderaj në vitin 2022 për një konsultim, por ata refuzuan ta zhvillojnë takimin.
Agjencia Kombëtare e Mjedisit u shpreh atë kohë për Citizens.al se komuniteti nuk kishte shqetësime për ndërtimin e këtij hidrocentrali.
“Në takim është prezantuar projekti, janë dëgjuar sugjerimet e pjesëmarrësve, të cilat do të merren parasysh nga ana e investitorëve, gjatë kohës së shfrytëzimit”, tha AKM-ja në përgjigjen për Citizens.al.
Në vitin 2018, shoqëria “Global Interprise Group” donte të ndërtonte në të njëjtin lum hidrocentralin “Doma”. Ndaj zhvilloi një dëgjesë publike, ku morën pjesë 19 banorë.
Në dokumentet nga Ministria e Mjedisit dhe Agjencia Kombëtare e Mjedisit, thuhet se ata shprehën dakordësinë për zhvillimin e hidrocentralit.
Mirëpo, 12 prej tyre, janë shprehur me shkrim se firma e pjesëmarrjes së tyre u është manipuluar si deklaratë dakordësie.
“Deklarojmë se kemi marrë pjesë si dëgjues për projektin ‘Doma’, por nuk kemi shprehur dakordësi pasi bie ndesh me interesat jetikë”, thanë ata në deklaratë.
Më pas, një tjetër tentativë për të zhvilluar një dëgjesë me komunitetin për zhvillimin e projekteve hidrike u përsërit në vitin 2020, por u refuzua masivisht nga banorët dhe u mblodhën 631 firma kundër.
Pesë vite më pas situata duket shqetësuese për banorët. Kompania ia ka dalë të marrë lejen përmes një procesi konsultimi publik të pazbardhur ende. Ata pretendojnë se nuk janë pyetur dhe për këtë po shqyrtojnë ngritjen e një padie për ta ndjekur edhe në rrugë ligjore pretendimin e tyre.
Por deri atëherë, ata zotohen se nuk do ta lënë kompaninë të vijojë punimet.
MILANO, 14 gusht /ATSH/ – Tiroidja, sëmundje që mbartin mijëra njerëz luan një rol negativ në jetën e përditshme, por çfarë është ato dhe cili është funksioni i tyre?, shkruan melarossa.it.
Tiroidja është një gjëndër jetësore për shëndetin tuaj sepse vepron si një qendër kontrolli, duke rregulluar organet dhe funksionet kryesore në trupin tonë, siç është metabolizmi dhe sistemi kardiovaskular, përmes prodhimit të hormoneve tiroide.
Simptomat e një tiroideje joaktive, siç janë hipotiroidizmi, hipertiroidizmi, tiroiditi i Hashimotos ose struma, mund të shkaktojnë shumë probleme, duke përfshirë shtimin ose humbjen në peshë, vështirësinë në humbjen e peshës, pagjumësinë, nervozizmin dhe takikardinë.
Dieta mund të luajë një rol të rëndësishëm dhe ndjekja e planeve specifike ushqyese, siç është dieta e hipotiroidizmit, është sigurisht e dobishme.
Cilat janë shenjat paralajmëruese që mund të tregojnë se diçka nuk po funksionon siç duhet në tiroide? Si mund të bëjmë një diagnozë të saktë dhe çfarë testesh nevojiten?
Tiroidja: Çfarë është dhe cili është funksioni i saj?
Tiroidja është një gjëndër endokrine e vogël, në formë fluture, e vendosur në bazën e qafës, përpara trakesë. Përbëhet nga dy lobe të bashkuara nga një urë e hollë indi e quajtur istmus.
Funksioni i saj kryesor është prodhimi i hormoneve tiroide: tiroksinës (T4) dhe triiodotironinës (T3), të cilat rregullojnë metabolizmin, duke ndikuar në nivelet e energjisë, temperaturën e trupit dhe aktivitetin e organeve të tilla si zemra dhe muskujt.
Tiroidja përdor jodin, një mineral thelbësor që merret përmes dietës, dhe tirozinën, një aminoacid që gjendet në proteina, për të sintetizuar hormonet. Jodi përfshihet në strukturën e hormoneve T3 dhe T4, ndërsa tirozina është pika fillestare për formimin e tyre.
Prodhimi i hormoneve rregullohet nga gjëndra e hipofizës përmes hormonit TSH (hormon stimulues i tiroides), i cili vepron për të ruajtur nivele të ekuilibruara të hormoneve tiroide.
Marrja adekuate e jodit dhe një sistem endokrin i shëndetshëm janë thelbësore për funksionin e tiroides.
Sëmundjet e tiroides: Simptomat
Sëmundjet më të zakonshme të tiroides, të cilat mund të çojnë në një tiroide të zmadhuar (një tiroide e zmadhuar, strumë ose nyje tiroide), janë hipertiroidizmi dhe hipotiroidizmi, si dhe tiroiditi autoimun siç është ai i Hashimotos.
Hipertiroidizmi
Nëse tiroidja është tepër aktive dhe prodhon sasi të tepërta hormonesh, diagnoza është hipertiroidizmi. Kjo gjendje shoqërohet me një metabolizëm të përshpejtuar. Simptomat tipike përfshijnë:
Humbje peshe.
Nervozizëm.
Pagjumësi.
Djersitje të tepërt.
Takikardi.
Tek ata që vuajnë nga hipertiroidizmi, shpenzimi i energjisë rritet krejtësisht në mënyrë joproporcionale me nevojat.
Energjia humbet si nxehtësi, gjë që mund të shkaktojë një rritje të temperaturës së trupit dhe një rritje pasuese të djersitjes.
Hipotiroidizmi
Nëse tiroidja është nënaktive, duke prodhuar shumë pak ose shumë pak hormon, diagnoza është hipotiroidizëm. Simptomat tipike përfshijnë asteni, përqendrim të dobët, ndjenjë të të ftohtit, përgjumje dhe shtim në peshë.
Hipotiroidizmi, i cili shkakton një ngadalësim të përgjithshëm në trup, shpesh shoqërohet me ënjtje të syve, duarve dhe këmbëve, veçanërisht në mëngjes.
Nyjet e tiroides
Nyjet e tiroides janë rritje anormale që zhvillohen brenda tiroides. Ato mund të jenë të ngurta ose të mbushura me lëng (ciste) dhe, në shumicën e rasteve, janë beninje. Megjithatë, është e rëndësishme t’i monitoroni ato sepse një përqindje e vogël mund të jetë malinje.
Shpesh, nyjet nuk shkaktojnë simptoma dhe zbulohen rastësisht gjatë një ekzaminimi rutinë ose ultratingullit të qafës. Kur janë të pranishme, simptomat mund të përfshijnë:
Ënjtje ose zmadhim të dukshëm në bazën e qafës.
Ndjesi presioni ose shqetësimi në zonën e tiroides.
Vështirësi në gëlltitje ose frymëmarrje.
Ndryshime në zë, siç është ngjirja e zërit.
Nëse nyjet ndikojnë në funksionin e tiroides, mund të shfaqen shenja të hipertiroidizmit (si rrahje të shpejta të zemrës, humbje peshe, ankth) ose hipotiroidizmit (si lodhje, shtim në peshë, lëkurë e thatë).
Një ekzaminim i plotë mjekësor, i cili mund të përfshijë ultratinguj, nivele hormonesh dhe, nëse është e nevojshme, aspiratë me gjilpërë të hollë, është thelbësor për të përcaktuar natyrën e nyjes dhe për të përcaktuar trajtimin më të përshtatshëm.
Mosfunksionimi i tiroides: Trajtimet
Shëndeti i tiroides është thelbësor, kështu që çrregullimet e funksionit të tiroides, të tilla si hipotiroidizmi dhe hipertiroidizmi, mund të kërkojnë terapi të personalizuara, diagnoza të sakta dhe ndërhyrje të synuara.
Terapitë me ilaçe
Hipotiroidizmi: Levotiroksina është trajtimi standard për mungesën e hormoneve të tiroides. Terapia zëvendësuese rikthen ekuilibrin hormonal dhe parandalon ndërlikimet.
Terapia me jod radioaktiv: Ky opsion përdoret për të shkatërruar qelizat e tiroides në rastet e hipertiroidizmit të vazhdueshëm ose për të eliminuar mbeturinat e tiroides pas heqjes së tumorit. /os/
Shoqërimi i dy banorëve të fshatit Kurdari nga Policia e Matit të hënën riktheu përplasjet mes banorëve dhe kompanisë që po kërkon të ndërtojë hidrocentralin “Doma” në lumin Lusë. Banorët akuzohen nga kompania “Global Enterprise Group” se kanë penguar nisjen e punimeve për gjurmën e projektit. Banorët deklarojnë se i kanë kundërshtuar paqësisht punëtorët e […]
Shqipëria po shndërrohet në një destinacion të ri dhe të preferuar për çiftet e huaja që duan të kurorëzojnë dashurinë në mënyrë të veçantë.
Nga bregdeti magjepsës i jugut, deri te kalatë mesjetare e fshatrat piktoreske, vendi ofron një sfond unik për dasma që kombinojnë natyrën, historinë dhe mikpritjen tradicionale.
Arkitektja Juliana Osmënaj, e cila prej shumë vitesh merret me organizimin e këtyre eventeve thotë se prej më shumë se katër vitesh, Shqipëria është futur në hartën e “weddings destination”.
“Rasti na ka çuar me çiftet e përziera, pra kur njëri nga bashkëshortët ishte i huaj dhe duke parë këtë kënaqësinë që kur të huajt vinin këtu kishin edhe me zakonet tona të damave, lindi ideja që ta reklamonim si një ‘destination weddings’. Duke parë kërkesën që pati, avash-avash shkoi në projekte konkrete dhe tani mund të them që është trefishuar si kërkesa ashtu edhe konkretizimi i këtyre dasmave”.
Sipas Osmënajt, çiftet e huaja që zgjedhin Shqipërinë si vend për t’u martuar janë kryesisht nga Europa Veriore.
“Gjermani, Angli, vendet nordike, madje edhe nga Australia e Largët kemi pasur kërkesa. Normalisht duke qenë se është një dasmë me destinacion, vetë ata i ftojnë miqtë e tyre, por jo të gjithë janë në gjendje që të vijnë. Në përgjithësi variojnë në 50 persona, ka edhe me 30, ka edhe 80, më të rralla janë në 100”./Tv Klan
Policia e Korçës, ka njoftuar se ka nisur procedimi penal për një 27-vjeçar, pasi mëngjesin e sotëm theu me gurë xhamat e godinës së bashkisë.
I riu postoi videon në internet, ndërsa teksa sulmon bashkinë përdor edhe fjalë ofenduese dhe fyese.
27-vjeçari goditi disa herë me gurë godinën e bashkisë, duke thyer xhamat.
Njoftimi:
“Specialistë për Hetimin e Krimeve në Komisariatin e Policisë Korçë referuan materialet në Prokurori, ku filloi procedimi penal për shtetasin K. D., 27-vjeç, banues në Korçë, pasi rreth orës 02:15, ka goditur me gurë xhamat e Bashkisë Korçë”.
Polumbarët e forcave speciale RENEA, pas disa orësh kërkime, kanë gjetur dhe nxjerrë në sipërfaqe trupin e pajetë të 68-vjeçarit Dedë Qoku, i cili u mbyt ditën e sotme në lumin Mat Lajmi është konfirmuar nga Policia e Lezhës. Peshkatari dyshohet se ishte futur në ujë në afërsi të Urës së Zogut për të hedhur […]
Këtë të premte rreth orës 13:40, një telefonatë alarmante është marrë në Sallën Operative të Komisariatit të Policisë Lezhë, ku një qytetar ka raportuar për zhdukjen e shokut të tij gjatë peshkimit në lumin Mat.
Sipas informacioneve policore, shtetasi Dede Qoku rreth 60-vjeç, është peshkatari që dyshohet se u mbyt në lumin Mat, pasi u fut në ujë për të hedhur rrjetet.
Peshkatari, rreth 60-vjeç, u denoncua i zhdukur nga shoku rreth orës 13:40.
Dyshohet se ai ishte futur në ujë në afërsi të Urës së Zogut për të hedhur rrjetat e peshkimit dhe nuk ishte rikthyer më në sipërfaqe.
Policia ka shkuar në vendngjarje dhe kanë nisur veprimet për gjetjen e trupit të Dede Qokut.
Këtë të premte rreth orës 13:40, një telefonatë alarmante është marrë në Sallën Operative të Komisariatit të Policisë Lezhë, ku një qytetar ka raportuar për zhdukjen e shokut të tij gjatë peshkimit në lumin Mat.
Sipas informacionit paraprak, shtetasi P. N., banues në Rrubik, ka njoftuar se shoku i tij, D. Q., gjithashtu banues në Rrubik, është futur në ujë për të hedhur rrjetat e peshkimit dhe nuk ka dalë më në sipërfaqe.
Menjëherë pas marrjes së njoftimit, forcat e Policisë janë nisur drejt vendngjarjes, ndërsa është angazhuar edhe ekipi i polumbarëve të RENEA-s, i cili pritet të ndërhyjë për të vijuar kërkimet në thellësitë e lumit.
Grupi hetimor ndodhet aktualisht në vendngjarje dhe po punon për të zbardhur rrethanat e plota të ngjarjes. Ndërkohë, kërkimet për gjetjen e shtetasit D. Q. vijojnë.
TIRANË, 29 korrik /ATSH/ Policia e Lezhës njoftoi sot se ka vënë nën hetim tre punonjës të një subjekti të cilët po dëmtonin shtratin e lumit Mat.
Administratori i subjektit, sipas Policisë, është shpallur në kërkim.
“Shërbimet e Komisariatit të Policisë Lezhë, në bashkëpunim me Inspektoratin Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit, në kuadër të masave të shtuara për parandalimin dhe goditjen e krimeve mjedisore, ushtruan kontroll përgjatë lumit Mat, ku konstatuan mjete të rënda të një subjekti që kryente aktivitet pa dokumentacionin përkatës dhe duke dëmtuar shtratin e lumit”, njoftoi Policia.
Sipas Policisë, “në vijim të veprimeve procedurale për këtë rast: u referuan materialet në Prokurori, ku nisi procedimi në gjendje të lirë për 3 punonjës të këtij subjekti, shtetasit M. L., 36 vjeç, V. L., 47 vjeç (vëllezër) banues në Pukë dhe F. L., 50 vjeç, banues në Tale, Lezhë; u shpall në kërkim shtetasi S. P., 39 vjeç, banues në Kamëz, Tiranë, administrator i subjektit. Punohet për kapjen e tij”.
Në cilësinë e provës materiale u sekuestruan 4 mjete të rënda (1 ekskavator dhe 3 kamionë) që shërbenin për këtë veprimtari të kundërligjshme.
Materialet procedurale i kaluan Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Lezhë, për veprime të mëtejshme.
Mbi 20 vatra zjarri janë shfaqur pasditen e sotme në Bulqizë dhe në Klos të Matit ku siç shihet dhe nga pamjet zjarret e ndihmuar nga era e fortë dhe temperaturat e larta po djegin me qindra hektar pyje me pisha dhe kullota, por jo vetëm.
Zjarret janë ofruar deri tek bizneset duke i rrezikuar ato. Zjarret kanë sjellë probleme serioze edhe për kalimin e automjeteve se dhe tymi ka mbuluar të gjithë zonën e Bulqizës.
Për shuarje e zjarrit janë angazhuar dhjetëra zjarrfikësish, por e kanë të pamundur ndërhyrjen, pasi zjarret kanë marrë përmasa të mëdha, ndërkohë në ndihmë për fikjen e zjarrit janë edhe dy helikopterë.
Mbi 20 vatra zjarri janë shfaqur pasditen e sotme në Bulqizë dhe në Klos të Matit. Zjarret, e ndihmuar nga era e fortë dhe temperaturat, e larta po djegin me qindra hektar pyje me pisha dhe kullota. Zjarret janë ofruar deri tek bizneset duke i rrezikuar ato. Zjarret kanë sjellë probleme serioze edhe për kalimin […]
Gjatë 24 orëve të fundit janë evidentuar 29 vatra zjarri, nga të cilat 13 vatra janë ende aktive dhe 6 vatra janë në monitorim.
Vatrat janë evidentuar në bashkitë: Dibër, Mat, Bulqizë, Vlorë, Delvinë, Selenicë, Elbasan, Peqin, Dimal, Poliçan, Skrapar, Gjirokastër, Korçë, Devoll, Maliq, Pogradec, Tiranë, Fier e Kukës.
Aktualisht mbeten aktive këto vatra zjarri, ku është përqendruar edhe puna e forcave operacionale:
– Qarku Vlorë. Në vendin e quajtur “Maja e Paliskës”, mbi fshatin Dukat. Në perimetrin e djegur ka prezencë të vogël tymi, pasi digjen trungje brenda tij dhe kjo vatër mbahet në monitorim. Sot po vazhdon puna për shuarjen e plotë të zjarrit nga 7 efektivë të MZSH Vlorë dhe 4 forca të pyjores.
– Në lartësitë e malit mbi fshatin Kalasë, njësia administrative Vergo, bashkia Delvinë, ka vazhduar puna për zjarrin e rënë në kullota. Ditën e djeshme ka vijuar operacioni me të gjitha strukturat, të ndihmuar nga 60 efektivë dhe 4 automjete zjarrfikëse të FA-së dhe gjithashtu janë asistuar nga helikopterë të FA-së dhe ata Hungarez.Gjatë operacionit pati djegie Shefi Komisariatit Delvinë, Agim Troci, si dhe 5 persona patën probleme nga asfiksia. Zjarri vazhdon të jetë aktiv dhe janë përshkuar 10 banesa. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Mbi fshatin Ploç, njësia administrative Sevaster, bashkia Selenicë vazhdon aktiv zjarri i rënë në një sipërfaqe me shkurredhe ndodhet në një vijë të gjatë shtrirje të përhapur në kodrat në afërsi të fshatrave Velc – Ramic – Verbas – Matogjin të njësisë administrative Brataj. Ka prezencë të forcave operacionale, por për shkak të terrenit nuk mund të ndërhyjnë. Kërkohet ndërhyrje nga ajri.
– Qarku Gjirokastër. Zjarri i rënë në fshatin Fushëbardhë dhe pranë tunelit të Skërficës, njësia administrative Cepo, i cili ka ardhur nga territori i bashkisë Delvinë, për shkak se ishte në lartësi të madhe, forcat operacionale nuk mundën të ndërhyjnë ditën e djeshme dhe e mbajtën situatën në monitorim. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale, pasi zjarri është afruar pranë tunelit të Skërficës.
– Qarku Dibër. Në vendin e quajtur “Liqeni i Luleve”, pjesë e Parkut Kombëtar Lurë. Zjarri ka përshkuar mbi 350 ha sipërfaqe. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Në fshatin Zall Gjoçaj, njësia administrative Derjan, bashkia Mat, ka vazhduar puna për shuarjen e zjarrit . Në terren operuan 16 forca vendore dhe 30 efektivë nga FA, mbështetur edhe nga 2 helikopterët Hungarez H225M. Ditën e sotme zjarri zhvillohet në një perimetër me një shtrirje mbi 13 km, me zhvillime në tre kahe. Në njërin kah po zhvillohet nga Masdeja, ku përfshin sipërfaqe të konsiderueshme në pyje. Në njërin kah në vendin e quajtur Qafa e Tolle, ku rrezikohet një banesë, si dhe në vendin e quajtur Fushë Kuqe, ku rrezikohen tre banesa. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Në fshatin Ulëz, vatra e zjarrit është në monitorim dhe drejt izolimit të plotë. Sot janë angazhuar mbi 15 forca operacionale, të cilat po punojnë që të mos lejohet zhvillimi i zjarrit në vatra të ndezura brenda vatrës.
– Vazhdon aktive, por me zhvillime të pakta, vatra e zjarrit të rënë në Livadhet e Peladhisë, e cila ka kaluar mbi fshatin Krajkë të bashkisë Bulqizë. Zjarri ka përshkuar mbi 40 ha sipërfaqe. Ditën e djeshme janë angazhuar në operacion 16 forca të bashkisë Bulqizë dhe zjarri është mbajtur nën monitorim për të ndaluar përhapjen e mëtejshme. Sot kjo vatër po vendoset nën kontroll nga 10 forca të bashkisë.
– Qarku Elbasan. Nëz onën e Shmilit në fshatin Lugaxhi, njësia administrative Labinot-Mal, bashkia Elbasan, ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të rënë. Në terren u angazhuan rreth 50 forca, ku nga këta 20 janë forca ushtarake të FA-së dhe 30 forca janë të MZSH Elbasan, forca bashkiake dhe forca të pyjores. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Qarku Lezhë. Në zonën e Shkopetit. Pjesa më aktive e vatrës është përhapur në zonën e kufirit ndarës mes bashkive Kurbin-Mirditë-Mat, mbi lartësitë e fshatit Lurth. Ditën e djeshme janë angazhuar 39 forca vendore të bashkive Kurbin e Mirditë dhe 50 forca ushtarake të ndihmuar edhe nga 2 helikopterët Hungarez H225M. Nuk ka rrezik për banesat. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Qarku Korçë. Në fshatin Dishnicë. Vatra e zjarrit mbetet aktive, por me intensitet të ulët. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Zjarri në vendi i quajtur Qeramica ndërmjet fshatrave Trestenik- Vishocicë të bashkisë Devoll, për shkak të erës rrezikon të përhapet, pasi vendi ku është kjo vatër zjarri është i veshur me barishte e shkurre. Në vendngjarje ndodhen forcat operacionale, që po punojnë për neutralizimin e saj
– Vatra në fshatin Strelcë, bashkia Maliq vijon në drejtim të Veriut. Vatrat e tjera janë të neutralizuara dhe po mbahen në monitorim për të mos lejuar riaktivizim.
– Po punohet për shuarjen e zjarrit në fshatin Kriçkovë, njësia administrative Proptisht, bashkia Pogradec.
– Qarku Berat. Në fshatin Muzhakë. Terreni është malor, pyll lisi dhe bimësi të dendur dhe vështirëson ndërhyrjen e punonjësve të zjarrfikëses, por situata është nën kontroll.
– Në fshatin Konisbaltë, bashkia Dimal. Zjarri është në kufi të dy bashkive Dimal dhe Berat (në fshatin Mbreshtan dhe Galinë). Gjatë natës zjarri ka përparuar në drejtim të fshatrave Mbjeshovë, dhe Bistrovicë. Dje është ndërhyrë edhe me 1 helikopter Hungarez H225M. Sot po vazhdon puna për shuarjen e zjarrit nga forcat operacionale.
– Në fshatin Zgërbon, bashkia Poliçan po vijon puna për shuarjen e flakëve nga forcat operacionale.
– Qarku Kukës, në vendin e quajtur Gryka e Motinës, mbi fshatin Dragobi, brenda Parkut Kombëtar të Alpeve të Shqipërisë. Për shkak të terrenit të vështirë dhe largësisë, punonjësit e AdZM-së nuk kanë mundur të izolojnë vatrën e zjarrit. Ditën e sotme janë angazhuar 7 punonjës të AdZM Kukës, për shuarjen e zjarrit.
– Në Malin me Gropa, saktësisht në vendin e quajtur Fusha e Stanëve, bashkia Tiranë, ka rënë zjarr në një terren me barishte të buta. Sipërfaqja e djegur e raportuar është më shumë se 10 ha. Sot kjo vatër zjarri vazhdon të jetë aktive dhe po punohet me 30 forca operacionale MZSH dhe 11 forca AdZM.
Në total nga zjarret janë djegur mbi 450 hektarë sipërfaqe me bimësi, rrënjë ullinj e pemë.
Në operacionet për shuarjen e zjarreve u angazhuan 45 automjete zjarrfikëse dhe 485 forca operacionale. Gjithashtu në operacionet e ditës së djeshme morën pjesë, 140 efektivë, 5 automjete zjarrfikëse dhe 2 Helikopterë nga Forcat e Armatosura e 2 helikopterë hungarezë.
Nga parashikimet e Institutit të Gjeoshkencave (IGJEO), sot nuk priten reshje shiu.
Sa i përket zjarreve, sot pritet nivel rrezik “I LARTË” në të gjitha qarqet. Ndërsa temperaturat maksimale pritet të shkojnë deri në 43 gradë celsius në zonat e ulëta.
Të gjitha strukturat e Mbrojtjes Civile janë të angazhuara në të gjithë territorin e vendit, në ndjekje të situatës së krijuar nga zjarret. Në këto ditë me temperatura ekstreme, ftojmë qytetarët të tregojnë kujdes, të shmangin ndezjen e zjarreve në natyrë dhe të njoftojnë autoritetet vendore në rast të konstatimit të vatrave të zjarrit.
Gjatë 24 orëve të fundit janë raportuar 22 vatra zjarri nga të cilat 11 janë ende aktive dhe 1 është nën monitorim.
Vatrat janë evidentuar në bashkitë: Dibër, Mat, Vlorë, Elbasan, Kurbin, Lezhë, Devoll, Korçë, Pustec, Pogradec, Gjirokastër, Përmet, Fier, Berat, Tiranë, Dimal, Malësi e madhe dhe Kukës.
Ndërkohë aktualisht mbeten aktive vatra zjarri në vendin e quajtur “Liqeni i Luleve”, pjesë e Parkut Kombëtar Lurë, bashkia Dibër ku vazhdon zjarri që po zhvillohet në tre vatra, por me intensitet të ulët gjatë natës. Vatrat janë aktive mbi fshatin Gurë Lurë, rreth Liqenit të Zi dhe në Fushën e Pelave.
– Në fshatin Ulëz, bashkia Mat, situata është shumë e vështirë pasi zjarri po zhvillohet në drejtim të pyjeve. Për shkak të terrenit dhe përmasave të zjarrit, forcat operacionale nuk kanë mundur të vënë nën kontroll.
– Në fshatin Zall Gjoçaj, njësia administrative Derjan, bashkia Mat, ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të rënë në vendin e quajtur “Përroi i Zi”, një sipërfaqe pyjore me pisha dhe ah. Relievi shkëmbor dhe shumë i thyer e bën të vështirë ndërhyrjen me mjete zjarrfikëse. Ditën e djeshme në terren u angazhuan 40 forca bashkiake dhe 30 efektivë nga FA, 1 avion Canadair nga shteti Italian.
– Në vendin e quajtur “Maja e Pliskës, mbi fshatin Dukat, bashkia Vlorë, zjarr është shumë intensiv në sipërfaqe shkurre, kullotë dhe pylli me pishë. Flakët të ndihmuara nga era përfshinë edhe kurorat e pishës, duke e bërë problematike gjendjen. Ditën e sotme vazhdon operacioni me forcat 32 operacionale të ndihmuar me 80 forca ushtarake, 2 helikopter të FA-së.
– Në Qarkun Lezhë ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të rënë në një sipërfaqe pyjore me pisha dhe pemë lisi, në afërsi të tunelit të Shkopetit, në rrugën Shkopet-Burrel. Është shmangur përhapja drejt banesave.
– Në fshatin Vernik, bashkia Devoll, vijon puna për shuarjen e zjarrit të rënë në një sipërfaqe me shkurre.
– Në fshatin Dishnicë, bashkia Korçë, vijon puna për shuarjen e zjarrit të rënë në një sipërfaqe me shkurre dhe ferra. Zjarri vazhdon të përhapet në drejtim të verilindjes drejt Ҫardhakut, i ndihmuar nga era dhe bimësia e shumëllojshme.
– Në fshatin Pustec, bashkia Pustec ka rënë zjarrin e rënë në vendgrumbullimin e mbetjeve dhe sot vijon puna për izolimin dhe fikjen përfundimtare të tij.
– Në fshatin Kosinë, bashkia Përmet, ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të rënë në një sipërfaqe me shkurre dhe pyll. Në fshatin Kutal janë përqendruar pjesa më e madhe e forcave për shuarjen e zjarrit, pasi është ende aktiv. Rrezik për banesa nuk ka.
– Në malin Sukë, fshati Mamëz, bashkia Kukës, zjarri i rënë në një sipërfaqe me shkurre ka marrë përmasa dhe rrezikon banesat e fshatit Mamëz. Sot vijon operacioni me forcat operacionale dhe me 100 forca ushtarake për shuarjen e zjarrit.
Ndërkohë situata vijon të jetë në monitorim, në vendin e quajtur “Livadhi i Peladhisë”, njësia administrative Zerqan, bashkia Bulqizë, zjarri i riaktivizuar ka kaluar në fshatin Strikçan, njësia administrative Zerqan, dhe po monitorohet nga Shërbimi vendor i MZSH të bashkisë Bulqizë me 1 automjet zjarrfikës dhe 8 efektivë dhe 8 forca bashkiake.
Si pasojë e zjarreve të rënë, kryesisht në sipërfaqe me bimësi e pyjore janë djegur rreth 17 hektarë.
Forcat e angazhuara : Në operacionet për shuarjen e zjarreve u angazhuan 36 automjete zjarrfikëse dhe 635 forca operacionale. Gjithashtu në operacionet e ditës së djeshme morën pjesë, 190 forca nga FA me 19 mjete dhe 2 Helikopterë, 2 avionë Canadair nga shteti Grek dhe 1 nga shteti Italian. Gjatë ditës sotme janë në operacione 345 forca ushtarake, 2 helikopterë dhe 1 automjet zjarrfikëse me efektivin përkatës.
Kushtet atmosferike dhe rreziku i zjarreve: Sipas informacionit të nga Instituti i Gjeoshkencave (IGJEO), në Qendrën Kombëtare Operacionale të Emergjencave Civile (QKOEC), sot nuk priten reshje në të gjithë territorin.
Për zjarret në pyje sot pritet nivel rreziku “I LARTË” në të gjitha qarqet, ndërsa në qarqet Durrës dhe Shkodër pritet nivel rrezik “I MODERUAR”. Rrezik “I LARTË” pritet gjithashtu nё zona tё lokalizuara të qarkut Shkodër (Jug) dhe qarkut Durrës (Jug Lindje).
TIRANË, 21 korrik /ATSH/ U prezantua sot Raporti i Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë: “Arritjet dhe sfidat drejt Universitetit 4.0”, me pjesëmarrjen e Kryeministrit Edi Rama, Ministres së Arsimit dhe Sportit Ogerta Manastirliu, drejtuesve të Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë, si dhe Rektorët e universiteteve publike dhe jopublike.
Ministrja Manastirliu në fjalën e saj foli për rëndësinë e procesit të akreditimit të institucioneve të arsimit të lartë, duke theksuar se synimi i Ministrisë së Arsimit dhe Sportit dhe universiteteve është të rrisë cilësinë e institucioneve të arsimit të lartë dhe të programeve të studimit të lidhura drejtpërdrejt me tregun e punës.
Duke folur për arritjet e deritanishme, Manastirliu tha: “Kemi bërë të mundur që në këto vite të kemi një rritje të financimit në institucionet e arsimit të lartë me 40%, kemi 5-fishuar fondet për kërkimin shkencor në universitetet tona përmes programeve, të cilat çdo vit zgjerohen në funksion të rritjes së cilësisë së arsimit të lartë dhe programeve të kërkimit shkencor, dhe gjithashtu lidhjeve me industrinë dhe biznesin, që është edhe në fokus të punës tonë në raport me programet e reja të studimit e gjithashtu edhe me fushat prioritare, stratgjike të zhvillimit të vendit”.
Duke folur për zhvillimet e fundit dhe standardet e reja europiane të universiteteve, për të shkuar drejt Universitetit 4.0, Ministrja Manastirliu tha: “Ekonomia 4.0 kërkon aftësi 4.0, që do të thotë që dalin përtej mureve të universiteteve tona, për të ndërtuar jo vetëm kampuse fizike, por kampuse online me universitetet në botë dhe për të krijuar mundësinë që të jemi të orjentuar drejt teknologjisë, inovacionit, kërkimit shkencor dhe shkencës së hapur, gjë e cila po ndodh me hapa të qëndrueshëm. Sot më shumë se kurrë ne jemi afër zhvillimit të inovacionit brenda institucioneve të arsimit të lartë dhe zhvillimit të programeve të studimit, në mënyrë që diplomat tona të mos jenë vetëm ato 4-vjeçaret. Pra Universiteti 4.0 kërkon që universiteti ti shërbejë të mësuarit përgjatë gjithë jetës, ndaj transfromimi i universiteteve tona duhet të fillojë pikërisht nga këto mësime të mësuara në këto vite, në zbatim të ligjit për arsimin e lartë, por edhe të instrumentave dhe institucioneve që janë krijuar, sikurse është edhe Bordi i Akreditimit”.
Raporti i prezantuar nga Bordi i Akreditimit dha një analizë të sistemit të arsimit të lartë në Shqipëri, që evidenton zhvillimet dhe sfidat kryesore në sektorin e arsimit të lartë, përfshirë ndryshimet në numrin e studentëve, cilësinë e kurrikulave, kualifikimin e stafit akademik, kërkimin shkencor dhe lidhjen me tregun e punës.
Autoritetet kufitare bullgare kanë sekuestruar një sasi rekord kokaine, e ngarkuar në një furgon me targa belge që udhëtonte drejt Turqisë. Sipas zyrtarëve doganorë, kjo ishte sasia më e madhe drogës së sekuestruar në kufirin tokësor, në total rreth 206 kilogramë. Droga ishte futur në 179 çanta të vulosura të fshehura midis sendeve personale në […]
Nën hijen e pemëve të parkut “Mbretëresha Geraldinë” në Burrel, takojmë 78-vjeçaren Fatmira Sulaj. Me ikjen në masë të banorëve nga fshati i saj, Batër e Vogël, pas vdekjes së bashkëshortit, ajo është zhvendosur në qendër të qytetit për t’u afruar me fëmijët dhe shërbimet kryesore.
Batër e Vogël, i formuar nga familje që për arsye bujqësore u shkëputën nga Batra e Madhe, tani është gati i braktisur. Tre fëmijët e Fatmirës jetojnë në emigracion, vajza në Itali, një djalë në Angli dhe tjetri në Turqi ku po trajtohet pas një operacioni të ndërlikuar.
“Jam me qira këtu! I kam në kurbet fëmijët”, thotë ajo për Citizens.
Shtysë për t’u larguar nga vendlindja ishte gjithashtu distanca nga spitali – në fshatin Batër taksia nuk vinte deri pranë shtëpisë dhe nevojitej barela.
Fatmira tregon se fëmijët i kanë kërkuar që ajo t’u bashkohet jashtë shtetit, por thotë se nuk e përballon dot jetën në një vend të huaj.
“Për Zotin në Angli nuk rrihet, se nuk njeh njeri; fëmijët janë në punë, vijnë në mbrëmje të lodhur.. ndenja një herë një muaj e gjysmë, herën tjetër dy muaj e gjysmë, por nuk rri dot më gjatë,” thotë ajo.
Burreli, pjesë e Bashkisë Mat, është një nga zonat më të prekura nga migrimi drejt Tiranës dhe emigrimi jashtë shtetit, një prirje që ka prekur gjithë qarkun e Dibrës. Sipas censit të popullsisë, në rreth një dekadë, Burreli humbi rreth 27% të banorëve të saj – nga 10,862 (2011) në 7,928 (2023).
Megjithatë mosha e tretë “duket rezistente” ndaj ikjes. Kjo më shumë për faktin se hasin vështirësi në integrimin në një zonë të re, që nuk është ajo ku kanë kaluar pjesën më të madhe të jetës.
Nuk largohemi nga Mati. Nga Burreli shkojmë në Gurrë të Vogël, 19 km më larg qytetit, për t’u takuar me 82-vjeçarin Imer Kurti. Ai dhe bashkëshortja refuzojnë të largohen nga kulla mbi 400-vjeçare, në pronësi të familjes. Me humor Imeri thotë se Gurra e Vogël është Evropë për të, që kur kushtet minimale si rruga, apo furnizimi me drita, janë siguruar.
“Ajri! Kur shkoj në Tiranë, se ju jeni mësuar, por unë nuk mbushem me frymë”, rrëfen Imeri, i cili ka tre fëmijë, – një djalë i jeton në Burrel, ndërsa djali tjetër dhe vajza në Tiranë. Tek ata mban shpresa për të ruajtur trashëgiminë.
“Fëmijët, ose vijnë-ose s’vijnë, punë tjetër, por më kanë thënë se ‘nuk e lëmë shtëpinë’. Bën vaki edhe e gënjejnë babanë, por më kanë thënë nuk e lëmë!” thekson Imeri.
Kurti me ironi shprehet se në Tiranë nuk ja di shtëpinë fëmijëve, duke nënkuptuar për një lidhje të fortë me fshatin dhe pavarësisht kërkesave të vazhdueshme për tu zhvendosur atje, ai shpreson se një ditë ata do të kthehen.
“Çfarë të bëj në Tiranë? Nuk mund ta lë vendin tim këtu!” thotë Imeri. “Kalamajtë nëse duan le të vijnë!”
Sistemi shëndetësor, plagë e hapur
Infrastruktura në fshatra nuk është kudo e lehtë, rruga na solli deri tek kulla e Imer Kurtit, por për të takuar kryeinfermierin e qendrës shëndetësore të Gurrës, Ibrahim Ahmatin, u detyruam të përshkruanim një pjesë në këmbë, pasi rruga nuk ishte shtruar ende deri në banesën e tij.
Ahmati e ushtron profesionin e infermierit që prej vitit ’98, ndërsa në këtë fshat e ka nisur aktivitetin në shërbim të komunës Rripë që prej vitit ’97.
“Është një lagje këtej, përtej malit, lagja Lezaj, janë 120 frymë, e ka vështirë edhe helikopteri për dimër. Madje një infermier një rast, i kishte thënë në telefon të sëmurit që merr Ibrahimin, se unë isha në Rripë, se deri kur të vi unë atje, o ke vdek, o je shëndosh, s’ke nevojë më,” tregon Ibrahimi.
Në tetë vitet e fundit, nga të dhënat e Urdhrit të Infermierit janë mbi 5,400 infermierë që kanë plotësuar dokumentacionin për Gjermani dhe Itali. Mungesa e personelit mjekësor ka sjellë që edhe shumë qendra shëndetësore të shkrihen me njëra – tjetrën.
“Suç-Gurra tashmë janë shkrirë në një qendër dhe mbulojnë 11 fshatra. Kanë bashkuar edhe Xibrin me Klosin (qendrat shëndetësore), edhe Bazin me Ulzën, që kanë qenë dy” shpjegon ai.
Mungesa e ilaçeve përveç auditimeve nga Kontrrolli i Lartë i Shtetit, artikulohet edhe vetë nga specialistët e fushës.
“Ka pas raste që kam pasur nevojë për oksigjen, që nuk e kam pasur. Kam pasur nevojë për kateter, për t’u kataterizuar, që nuk e kam pasur, ka munguar dhe jam detyruar ta çoj në spital (rajonal, pacientin),”vijon Ibrahimi.
Edhe infermier Ibrahimi ka fëmijë emigrantë, njëri në Angli, tjetri iu kthye së fundmi. “Ka tetë muaj që ka ardhur, pa asnjë punë […] e vret sedra vetë”, rrëfen ai për vështirësitë e të rinjve që rikthehen nga emigracioni.
“Gjithë ky eksod nuk është pa shkak! Nuk falet!” vijon Ibrahimi.“Më dhimbset t’ja kthej shpinën fshatit! Sa të kem këmbën dhe dorën, jam duke ndenjur këtu, kur të ngel pastaj, me shku ke fëmijët…” përfundon ai.
Fatmira, Imeri dhe Ibrahimi bluajnë të njëjtën bindje për të mos i braktisur vendbanimet. Për ata, gjithçka fillon me ajrin, historinë, rrënjët dhe shpresën se dikur fëmijët do të rikthehen dhe do t’i japin jetë shtëpive të vjetra.
Qëndrimi i tyre është simbol i rezistencës në sfondin e infrastrukturës së dobët, mungesës së investimeve dhe “ikjes” së resurseve njerëzore, që përshpejton degradimin e fshatrave.
Dëshira e brezit të tretë është për mos ti lënë sofrat, por sesa do ti rezistoj kjo dëshirë vetmisë dhe pamundësive fizike që sjell mosha, kjo mbetet për tu parë. Të vetmit që humbim nga kjo boshatisje e fshatrave drejt qytetit, qytetit drejt perëndimit, jemi ne.
Ivan Rakitiç, vendosi të varte këpucët në gozhdë dhjetë ditë më parë dhe dje u njoftua si drejtori i ri teknik i Hajduk Split.
Ish-ylli kroat i bashkohet kështu ekipit drejtues të klubit dalmat, ku do të punojë drejtpërdrejt me drejtorin sportiv Goran Vuçeviç, duke u përqendruar në ekipin e parë dhe stafin e trajnerëve.
Me një të kaluar të shquar duke përfshirë Seviljen, Barcelonën dhe ekipin kombëtar kroat, Rakitiç sjell një përvojë të pasur ndërkombëtare, një rrjet të gjerë kontaktesh dhe një kuptim të thellë të futbollit të nivelit të lartë.
“Falenderoj Presidentin Ivan Biliç dhe Drejtorin Sportiv Goran Vuçeviç për besimin e tyre. Dua ta ndihmoj Hajdukun: ky është motivimi im i vetëm. Jam gati të punoj me përkushtim të plotë për të ndihmuar klubin të rritet. Do të ofroj aftësitë, përvojën dhe kontaktet e mia në botën e futbollit. U premtoj tifozëve se e njëjta djersë dhe përkushtim që tregova si lojtar do të vazhdojë në këtë rol të ri”, tha Rakitiç pas nënshkrimit të kontratës.
Hajduk kështu ruan një nga figurat më ikonike në futbollin kroat.
Login
